gtp logo

Πληροφορίες τοπωνυμίου

Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 145) τίτλοι με αναζήτηση: Κεντρικές σελίδες  στην ευρύτερη περιοχή: "ΘΕΣΣΑΛΙΑ Περιφέρεια ΕΛΛΑΔΑ" .


Κεντρικές σελίδες (145)

Ανάμεικτα

ΑΓΙΑ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Η Αγιά είναι χτισμένη στους πρόποδες του Κισσάβου σε υψόμετρο 200 μέτρων. Ο κάμπος της έχει ταυτιστεί με το “Δώτιον πεδίον” όπου λατρευόταν η θεά Δήμητρα.
  Το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο, οι βυζαντινές τοιχογραφίες στους Αγίους Αναργύρους, το μονότοξο γεφύρι του Αλαμάνου στο δρόμο Αγιάς-Αγιόκαμπου και πλήθος άλλων βυζαντινών μνημείων, κάνουν την περιοχή πόλο έλξης για περιήγηση.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Λάρισας.

Αγία Παρασκευή

ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
  Το χωριό είναι οικισμός της Καλαμπάκας, απέχει 10χμ. από αυτή και βρίσκεται σε υψόμετρο 340μ. Οι λιγοστοί κάτοικοί του ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την γεωργία. Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται ο ναός του Αγίου Νικολάου με αξιόλογες τοιχογραφίες. Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται ο κοιμητηριακός ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, καθολικό διαλυμένης μονής. Βόρεια του χωριού και σε μικρή απόσταση υπάρχει στη θέση "Κόντενα" το εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου εκ Μετσόβου. Απέναντι από το εκκλησάκι είναι ο καταρράκτης που εντυπωσιάζει όταν υπάρχει νερό. Το χωριό πανηγυρίζει στις 26 Ιουλίου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίων θεοδώρων

ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ (Χωριό) ΑΛΜΥΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 24220 92289
  Οι Αγιοι Θεόδωροι αρχικά ήταν χωριό χτισμένο σ' άλλη θέση που σήμερα είναι γνωστή ως Παλιοχώρι ή Παλιοθόδωρος. Το χωριό αυτό λεγόταν επίσης Αγιοι Θεόδωροι από την ομώνυμη κεντρική εκκλησία του Χωριού. Ηταν μια σημαντική και ακμάζουσα η κοινότητα των παλιών Αγίων Θεοδώρων με 130 περίπου σπίτια και εφτά εκκλησίες.
  Οι κάτοικοί τους ασχολούνταν βασικά με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Καλλιεργούσαν αμπέλια και μεταξοσκώληκες. Πότε πρωτοχτίστηκε στη θέση αυτή το χωριό δεν είναι γνωστό. Ωστόσο πρέπει να θεωρείται πιθανό ότι χτίστηκε στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας, την ίδια εποχή περίπου που συγκροτίθηκε και η Χαμάκω.
  Ο Αργύρης Φιλιππίδης που πέρασε από το χωριό στα 1815 λέει ότι το χωριό είναι χτισμένο πάνω σ' ένα ψηλό λόφο. Εχει ήρεμη γη. Βλέπει όλα βόρεια και δυτικά. Εχει 25 - 30 χριστιανικά σπίτια. Οι κάτοικοι του χωριού είναι ήρεμοι άνθρωποι και φιλόξενοι. Εδώ δεν έχουν χρέη πολλά, ούτε πολλά δοσίματα. Η παρατήρηση αυτή ότι οι κάτοικοι των Αγίων Θεοδώρων δεν έχουν πολλά χρέη είναι σημαντική και αξιοπρόσεκτη. Δείχνει ασφαλώς την ακμή του χωριού. Την ίδια ακριβώς εποχή το Πτελεό είχε πάρα πολλά χρέη, τόσα που οδήγησαν πολλούς κατοίκους του να δώσουν τα κτήματά τους και να γίνουν κολλήγοι σε τσιφλικάδες.
  Η ακμή αυτή που παρουσιάζουν οι Αγιοι Θεόδωροι οφειλόταν, εκτός από την εργατικότητα των κατοίκων, και στο γεγονός ότι υπάγονταν διοικητικά στη Λαμία. Φαίνεται ότι το καθεστώς του "Ζητουνίου", όπως τότε λεγόταν η Λαμία, ήταν ηπιότερο σε σχέση με το καθεστώς που επικρατούσε στο Πτελεό, που υπαγόταν στη διοίκηση Κοκοσίου. Οι κάτοικοι των Αγίων Θεοδώρων καλλεργούσαν σιτάρι, βρίζα, κριθάρι, καλαμπόκι και πολλά από τα χωράφια τους ήταν ποτιστικά.
  Από τη θέση αυτή του "Παλιοχωριού" ο Γιάννης Βελέντζας τους υποχρέωσε να μετοικήσουν στη θέση Τραχήλι και να αποτελέσουν μαζί με τους Χαμακιώτες και τους Κοροκλεντιώτες το πρώτο Αχίλλειο. Ο αναγκαστικός αυτός συνοικισμός τους με τους κατοίκους από τη Χαμάκω και το Κοροκλέντι δεν άρεσε στους Αγιοθοδωρίτες. Δεν άρεσε γιατί ακριβώς είχαν αυτή την πρόοδο και την κάποια ευμάρεια που απολάμβαναν και την οποία δεν ήθελαν να διακινδυνεύσουν με μία μετακόμιση. Ο αναγκαστικός αυτός συνοικισμός κράτησε γύρω στα 30 χρόνια, όσο τους υποχρέωνε η ύπαρξη στη ζωή του Βελέντζα. Η ιδέα του Βελέντζα να δημιουργήσει ένα μεγάλο παραλιακό χωριό, αν και ήταν μεγάλη και σπουδαία, δεν έγινε αποδεκτή. Αμέσως μετά το θάνατο του Βελέντζα άρχισαν να εγκαταλείπουν τη θέση εκείνη. Η ιδέα όμως της εγκατάλειψης του παλιού τους χωριού είχε καρποφορήσει. Ενας σοβαρός λόγος που ανάγκασε τόσο τους κατοίκους της χαμάκως, όσο και των Αγίων Θεοδώρων να εγκαταλείψουν το Τραχήλι ήταν και το πολύ νοσηρό κλίμα που επικρατούσε εκεί εξαιτίας των πολλών ελών που υπήρχαν. Οπως έγινε και με τους Χαμακιώτες, έτσι και οι Αγιοθοδωρίτες, μετά τη διάλυση του χωριού στο Τραχήλι, δεν επανήλθαν στο χωριό τους στη παλιά θέση αλλά άρχισαν να εγκαθίστανται προσωρινά στη σημερινή θέση του χωριού. Υπήρχαν και εδώ διαφωνίες ως προς τη θέση της οριστικής νέας τους εγκατάστασης. Τελικά επικράτησε η σημερινή θέση του χωριού.
  Μετά τη δημιουργία του πρώτου ελεύθερου ελληνικού κράτους οι Αγιοι Θεόδωροι εντάχθηκαν στο Δήμο Πτελεατών. Το καθεστώς αυτό διατηρήθηκε μέχρι το 1912, όποτε καταργήκαν οι Δήμοι και το χωριό αποτέλεσε ιδιαίτερη κοινότητα, μέχρι και το 1999, οπότε με το νέο νόμο εντάχθηκε στο Δήμο Πτελεού.

ΑΓΙΟΙ ΣΑΡΑΝΤΑ (Οικισμός) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
  Παραλιακός οικισμός, 49χλμ από το Βόλο. Ένας στενός, κατηφορικός, άσφαλτοστρωμένος δρόμος σας οδηγεί από τη Μακρυρράχη (3χλμ) σ' αυτήν την πανέμορφη μεγάλη παραλία με την χρυσή άμμο και τα καταγάλανα κρυστάλλινα νερά, όπου το πράσινο σμίγει αρμονικά με το απέραντο γαλάζιο. Τα ταβερνάκια στην παραλία προσφέρουν ντόπιους μεζέδες και τσίπουρο. Στη δεξιά άκρη της παραλίας θα δείτε τον «Καλόγερο», έναν τεράστιο βράχο που, αν τον προσέξετε καλά, θα διακρίνετε τη μορφή ενός σκυφτού καλόγερου. Οι Aγιοι Σαράντα είναι το ιδανικό μέρος για τους λάτρεις της ηρεμίας και της γαλήνης. Σε μικρή απόσταση, ο Aγιος Ιωάννης σας προσφέρει εναλλακτική διασκέδαση με καφετέριες και μπαράκια ή τη δυνατότητα να ενοικιάσετε θαλάσσια ποδήλατα, κανό, βάρκες κ.λπ.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ζαγοράς


Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίου Βησσαρίωνα

ΑΓΙΟΣ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Στην ιστορική κοινότητα του Αγίου Βησσαρίωνα (230 μ. υψ.) φθάνουμε είτε ακολουθώντας το δρόμο που οδηγεί σ' αυτήν από τη Φιλύρα, μέσα από ένα ωραιότατο λιβάδι, είτε από τη μεριά της Πύλης που απέχει μόλις δύο χιλιόμετρα. Το χωριό οφείλει το παλιό του όνομα "Δούσικο" σε ένα ενδημικό του τόπου είδος βαλανιδιάς με το (σλαβικό) όνομα Ντούσκο ή Ντουσκάρι.
  Ο πρώτος κάτοικος του χωριού φαίνεται εγγεγραμμένος στα μητρώα αρρένων της κοινότητας από το 1832, όταν αυτή υπαγόταν στο επαρχείο Ντουσκάρ.
  Το Δούσικο, χτισμένο δίπλα στον Πορταϊκό ποταμό, διαθέτει πολύ υγιεινό κλίμα, το οποίο απολαμβάνουν οι 1.100 κάτοικοί του (το χειμώνα - αυξάνονται σε 1280 το καλοκαίρι), γεωργοί και κτηνοτρόφοι, αλλά και "πετράδες" (χτίστες της πέτρας) - και μαζί τους οι εποχιακοί επισκέπτες. Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκεται το δάσος "Λάκκα της Στεφανής" και το εκτροφείο θηραμάτων του Κόζιακα.
  Οι κοντινότερες κορυφές του Κόζιακα είναι η Κρανιά (1.100 μ.) και η Φουρκέτσα (500 μ.). Ένας νερόμυλος, ο Νιζερός, σώζεται 2 χλμ. από το χωριό καθώς και οι βρύσες Ψηλές Βρύσες, Γιαννάκη Βρύση και Γαβριήλ Βρύση. Η τελευταία συνδέεται με το χωριό με παλιό μονοπάτι, σ' όλο το μήκος του οποίου συναντά κανείς πέτρινες κατασκευές. Ωραίος χώρος για αναψυχή, όπου βγαίνουν οι κάτοικοι την Πρωτομαγιά, είναι το λιβάδι Ντάρα.
  Το χωριό συνδέθηκε με την περίφημη μονή του Σωτήρος των Μεγάλων Πυλών, που βρίσκεται σε απόσταση 5 χλμ. από κει, ανεβαίνοντας σε υψόμετρο 750 μ. στις πλαγιές του Κόζιακα. Το μοναστήρι επανιδρύθηκε μεταξύ 1527 - 1535 από τον Αγιο Βησσαρίωνα, αρχιεπίσκοπο Λαρίσης, όταν ο άγιος ήταν έξαρχος Σταγών.
  Στη θέση της εκκλησίας που έχτισε ο Aγιος Βησσαρίων με τη βοήθεια του αδελφού του Ιγνατίου οικοδομήθηκε εκ βάθρων στα 1557 το σημερινό καθολικό της μονής από τον μητροπολίτη Λαρίσης Νεόφυτο Β' και τους επισκόπους Δημητριάδος Ιωσήφ, Λιτζάς Λουκά και Φαναρίου Μαρτύριο (όπως μαρτυρά η κτητορική επιγραφή). Το καθολικό, που τιμάται στο όνομα της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, ακολουθεί τον αγιορείτικο τύπο του σταυροειδούς τετρακιόνιου, με δύο (σήμερα) τρούλους και κόγχες στην βόρεια και νότια πλευρά του. Η αγιογράφησή του έγινε από τον Κωνσταντινουπολίτη ζωγράφο Τζώρτζη. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο είναι μεταγενέστερο, του 1813. Το άλλοτε πλούσιο μοναστήρι με τα 365 κελιά και την πλούσια βιβλιοθήκη, που αναδείχθηκε σε πνευματικό κέντρο του νεότερου ελληνισμού, λειτουργεί σήμερα με λίγους μοναχούς που φυλάσσουν τα κειμήλιά του. Ανάμεσα σ' αυτά είναι και η κάρα, η διαθήκη με την ιδιόχειρη υπογραφή, το ραβδί και τα άμφια του Αγίου Βησσαρίωνα.
  Ο τάφος του Αγίου σώζεται στο κοινοτικό νεκροταφείο, ενώ μέσα στο ίδιο το χωριό οι ντόπιοι δείχνουν τη θέση του σπιτιού του και μετοχίου της μονής. Στα 1823 το μοναστήρι καταστράφηκε και οι 2000 τόμοι της βιβλιοθήκης του κάηκαν από τους Αλβανούς του Σ. Κόρτζια. Στα 1943 το μοναστήρι έπαθε νέες καταστροφές από πυρκαγιά.
  Ο Aγιος Βησσαρίων πανηγυρίζει στη γιορτή του Αγίου Πνεύματος και στη μνήμη του Αγίου από τον οποίο πήρε το σημερινό του όνομα, στις 14 Σεπτεμβρίου. Παραμονή του Αγίου Βησσαρίωνα οι κάτοικοι του χωριού ανεβαίνουν στο μοναστήρι για προσκύνημα και ξημερώνουν εκεί για το πανηγύρι του Αγίου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίου Δημητρίου Πηλίου

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΗΛΙΟΥ (Χωριό) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
Τηλέφωνο: +30 24260 31204, 31205
Φαξ: +30 24260 31205
Αγιος Δημήτριος, ένα γραφικό χωριό που εκτείνεται πάνω σε μια καταπράσινη ράχη που κατηφορίζει προς τη θάλασσα. Τ' όνομά του το πήρε από το παλιό μοναστήρι, που έδωσε τη θέση του στα νεότερα χρόνια στον σημερινό ομώνυμο, μεγαλοπρεπή μητροπολιτικό του ναό. Σπαρμένα μέσα στο πράσινο, με αξιόλογες τοιχογραφίες και τέμπλα, τα ξωκλήσια του "Αι-Γιαννάκη", του Αγίου Γεωργίου, της Παναγίας και του Σωτήρος με την ομώνυμη πλατεία. Το χωριό εξελίσσεται σε παραθεριστικό κέντρο, διαθέτοντας αξιόλογη τουριστική υποδομή που διαρκώς αναπτύσσεται. Ακολουθώντας ο επισκέπτης τα καλοσυντηρημένα λιθόχτιστα μονοπάτια φτάνει ως την παραλία του Αι-Γιάννη.

Αγιος Ιωάννης

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΗΛΙΟΥ (Λιμάνι) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
  Πέντε λεπτά από τον Αγιο Δημήτριο και κατεβαίνοντας την καταπράσινη πλαγιά φτάνει κανείς στον Αη - Γιάννη που από παλιό ψαροχώρι από τις αρχές του αιώνα προσέλκυσε τους πρώτους περιηγητές για να εξελιχθεί γρήγορα σε ένα από τα δυναμικότερα παραθεριστικά κέντρα του Πηλίου. Το καταπράσινο τοπίο, τα καταγάλανα νερά και η μεγάλη του παραλία με την υπέροχη άμμο προσφέρονται για όμορφες και ξέγνοιαστες διακοπές. Με μικρό αλλά λειτουργικό λιμάνι στο βόρειο άκρο του, μπορεί να εξυπηρετήσει από μικρές βαρκούλες μέχρι Γιοτ, ενώ υπάρχει και θαλάσσια συγκοινωνία με Flying Dolphins που συνδέουν τον Αη - Γιάννη με Θεσσαλονίκη - Χαλκιδική - Σποράδες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από παλαιά ιστοσελίδα του Δήμου Μουρεσίου


Οδοιπορικό στη Λίμνη Νικολάου Πλαστήρα - ΥΗΣ ΔΕΗ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (Οικισμός) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Κατηφορίζοντας από το Μοσχάτο θα συναντήσουμε το συνοικισμό του Αγ. Νικολάου όπου διαμένουν οι εργαζόμενοι στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο, έναν μικρό ναό μέσα σε δασάκι από πεύκα, το εργοστάσιο της ΔΕΗ και τη μικρή τετράγωνης μορφής τεχνητή λίμνη, ιδανική για ρομαντικούς περιπάτους, τα απογεύματα και τα βράδια. Σ' αυτή την περιοχή υπάρχουν πολλά κέντρα διασκέδασης.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίου Νικολάου

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (Χωριό) ΕΛΑΤΗ
  Ένα από τα αυθεντικά χωριά της Πίνδου, που διατηρεί μέχρι και σήμερα πετρόκτιστα σπίτια του 19ου αι., γνωστό και ως Καμνιάϊ. Κτισμένο σε υψόμετρο 900μ. περιβάλλεται από τις κορυφές Καπ-Γκρας (βλάχικη ονομασία που σημαίνει "χοντρό κεφάλι") και Ξεροβούνι ενώ τα δάση της Κηπιάς, της Μάμπλας, της Πέτρας και του Χαλικίου, ανάμεσα στα οποία κινούνται σαν στο σπίτι τους αρκούδες, λύκοι, πέρδικες κ.α. συμπληρώνουν το απαράμιλλη ομορφιά του χωριού.
  Όπως στα περισσότερα βλαχοχώρια έτσι και στο Αγιο Νικόλαο το χειμώνα επικρατεί απόλυτη ησυχία και πολύ σπάνια ακούς ανθρώπινη φωνή ενώ πιο δυνατά ακούς τις φωνές των ζώων που κυκλοφορούν μέσα στα δάση και το βουητό των χειμάρρων που τον διασχίζουν. Το καλοκαίρι όμως οι Καμνιώτες φθάνουν στο χωριό τους με πολλή ανυπομονησία και χαρά που θα ξαναβρούν τους συγχωριανούς τους και θα αναπολήσουν τα παλιά.
  Η κορυφή του Καπ-Γκρας έγινε παρατηρητήριο των κλεφτών γιατί από αυτό το σημείο μπορούσαν να παρακολουθούν από τη Μεσοχώρα μέχρι και το Γαρδίκι και την Αθαμανία.
  Από τον Αγ. Νικόλαο κατάγονται περίφημοι ραφτάδες που οι φορεσιές τους έφταναν μέχρι την αγορά των Τρικάλων. Οι κάτοικοι νοιώθουν περηφάνια καθώς διηγούνται ότι πέρασε από το χωριό τους ο Αρης Βελουχιώτης και δένοντας το άλογό του στον πλάτανο της πλατείας τους, το άλογο ήταν τόσο δυνατό που δάγκωσε το δένδρο. Μπορούν για να γίνουν ακόμα πιο πιστευτοί δείχνοντας και σημάδια από το δάγκωμα. Με δάκρυα στα μάτια οι παλιότεροι που το έζησαν, θυμούνται πως έκαψαν οι Γερμανοί το χωριό τους στη διάρκεια της κατοχής, αλλά και πως με δύναμη ψυχής το ξανάκτισαν. Στην θέση Ασφάκα 3 χλμ. από το χωριό και πάνω στο δρόμο που ακολουθούμε για την περιοχή Γαρδικίου, πάνω σε βράχο υπάρχει ζωγραφισμένη σε μορφή φορητής εικόνας η παράσταση του Αγ. Νικολάου. Όπως σ' όλα τα βλαχοχώρια έτσι και δω έχουμε πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής με τριήμερο γλέντι που στήνεται στην πλατεία του χωριού.
Αγοράστε: Τυροκομικά προϊόντα, κρέας ελευθέρας βοσκής, τσάι του βουνού. (σε σημεία πώλησης, καταστήματα, ταβέρνες, καφενεία και ιδιώτες - παραγωγούς).
Δοκιμάστε: Γαλατόπιτα, χορτόπιτα, μπλουγούρι

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγίου Προκοπίου

ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Ο Αγιος Προκόπιος είναι μια μικρή κοινότητα κτηνοτρόφων (100 το χειμώνα και 250 το καλοκαίρι) σε υψόμετρο 620 μ. στις δασωμένες πλαγιές του Κόζιακα, ανάμεσα στις κορυφές Δραμπάλα (1.298 μ.), Δημητράκη (1.300 μ.) και Διαμάντη (1.680 μ.) κάτω από το περίφημο ομώνυμο μοναστήρι και πάνω από το φράγμα του ποταμού Δραμιζιώτη, με το νερόμυλο του 1880 δίπλα. Από την κορυφή της Δραμπάλας αντικρύζουμε τη λίμνη του Πλαστήρα, το Θεσσαλικό κάμπο και το κάστρο του Φαναρίου.
  Στις πηγές Τζιόμ, Μάνα, Φτέρι, Καναλάκο, Μεγάκαμπο και Περγίνα του οροπεδίου Πάδη συχνά θεώνται ζαρκάδια, λύκοι, αλεπούδες κουνάβια και καμιά φορά αρκούδες.
  Από το μεγάλο μοναστήρι του Αγίου Προκοπίου του 18ου αιώνα, που εκτεινόταν σε έκταση 48 στρεμμάτων πανω από το χωριό, έχουν απομείνει μετά την κατεδάφισή του το 1960 μόνο ερείπια. Το 1986 ο ναός του Αγ. Προκοπίου ανηγέρθη εκ βάθρων. Με τον Αγιο Προκόπιο συνδέεται το όνομα ενός αγίου, του Κοσμά του Αιτωλού και ενός κλέφτη του Γούλια. Το χωριό πανηγυρίζει τη μνήμη του Αγίου Προκοπίου στις 8 Ιουλίου, με καζανιές και λαϊκό γλέντι που ακολουθούν τη λειτουργία.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγριάς

ΑΓΡΙΑ (Κωμόπολη) ΒΟΛΟΣ
  Η Αγριά, παραθαλάσσια κωμόπολη, έδρα του ομώνυμου Δήμου βρίσκεται 7χλμ Ν.Α. του Βόλου, έχει πληθυσμό 7.000 κατοίκους περίπου. Μπορείτε να την χρησιμοποιείτε σαν βάση για εξόρμηση στις κοντινές παραλίες του Παγασητικού και στα γύρω ορεινά χωριά του Δυτικού Πηλίου, ενώ σε λίγα λεπτά μπορείτε να βρίσκεστε στο Βόλο. Πλαισιώνεται από καταπράσινους ελαιώνες, οπωροφόρα και τα ήρεμα νερά του Παγασητικού.
  Υπάρχουν ξενοδοχεία, ξενώνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και πολλά ταβερνάκια και ουζερί δίπλα στη θάλασσα. Αξίζει να επισκεφτείτε το ξωκλήσι του Τιμίου Σταυρού 3 χλμ. πάνω από την Αγριά στην θέση Ανεμούτσα, με ξυλόγλυπτο ζωγραφιστό τέμπλο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο παλιός Σιδηροδρομικός Σταθμός που κτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, πολλά παλιά βιομηχανικά κτίρια κατασκευής βαρελιών επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς καθώς και των πανελλήνια γνωστών αναψυκτικών ΕΨΑ. Τα "τσαρδάκια" της παραλίας, παραδοσιακά ξύλινα στέγαστρα, δίνουν ένα χωριστό ύφος στην παραλία και προσφέρονται για ώρες ξεγνοιασιάς δίπλα στην ήρεμη θάλασσα.
  Η Αγριά ένας ιδανικός τόπος για οικογενειακές διακοπές.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας.

ΑΕΤΟΣ (Οικισμός) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Οι παλαιότεροι το θυμούνται με το όνομα Δοβρόι δηλαδή "καλό μέρος", αλλά και πρίνος, πρινόδασος. Η απόσταση από τον εθνικό δρόμο Τρικάλων - Αρτας μέχρι το σημερινό χωριό είναι μικρή και το υψόμετρό του φτάνει τα 700 μέτρα. Βόρεια και ανατολικά περικλείεται από ψηλά, απότομα και βραχώδη όρη.
  Δυτικά υπάρχει η μεγάλη κορυφογραμμή που ξεκινάει από το όρος Σταυρός, κατεβαίνει απότομα στη θέση Παλιοκορομηλιά και συνεχίζεται κατηφορικά μέχρι το Μύλο του χειμάρρου Κόκκινου. Νότια τον χωρίου σχηματίζεται η ισοτοπιά Λογγά, άλλοτε ψωμοτόπι του Αετού.
  Σημείο αναφοράς της κοινοτικής ζωής του χωριού είναι η λιθόστρωτη ευρύχωρη κεντρική πλατεία με το παραδοσιακό καφενείο και οι ιστορικές εκκλησίες της Παναγιάς και της Αγ. Παρασκευής. Στην είσοδο τον χωριού βρίσκεται το πέτρινο σχολείο, που σήμερα όμως από έλλειψη μαθητών παραμένει κλειστό. Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και περιστασιακά με το ψάρεμα και το κυνήγι. Όμως τους καλοκαιρινούς μήνες όλα ζωντανεύουν και στο πανηγύρι της Αγ. Παρασκευής για δύο μέρες το χωριό γιορτάζει και οι πανηγυριστές αναβιώνουν τα πατροπαράδοτα έθιμα της περιοχής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Κοινότητας Νεράιδας


Δημοτικό Διαμέρισμα Αθαμανίας

ΑΘΑΜΑΝΙΑ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Η Αθαμανία μπορεί να χαρακτηρισθεί σαν το πιο γοητευτικό χωριό της Πίνδου αφού είναι κτισμένη πάνω στην πιο ψηλή κορφή των Τζουμέρκων, την Κακαρδίτσα με υψόμ. 2450μ., την περιβάλλουν άλλες τρεις ψηλές κορυφές ενώ την διασχίζει ένας ήσυχος χείμαρρος που χύνεται στον Μουτσιαρίτη και χωρίζει το χωριό στα δύο που οι ντόπιοι αποκαλούν μαχαλάδες και οι οποίοι επικοινωνούν με ένα μικρό ξύλινο γεφυράκι που ολοκληρώνει το γραικό χαρακτήρα του χωριού.
  Το χειμώνα η Αθαμανία κλείνει αφού οι κάτοικοί της κτηνοτρόφοι στην πλειοψηφία, κατηφορίζουν για τα χειμαδιά και επιστρέφουν ξανά το καλοκαίρι. Μαζεύονται στην μικρή πλατεία αφηγούνται τις εμπειρίες τους από τα χειμαδιά και στους επισκέπτες πλούσιες ιστορίες και θρύλους σχετικά με τον βασιλιά Αθάμα, που κατά τη γνώμη τους από το βασιλιά αυτόν πήρε το όνομα και το χωριό τους.
  Πέρα όμως από ιστορικούς θρύλους αφηγούνται και ιστορίες που έχουν σχέση με διάφορα μέρη της περιοχής, με ξωτικά ή την Παναγία και αγίους που κάποιοι συνάντησαν.
  Στην βρύση στην πλατεία του χωριού, αλλά και στις άλλες όπως στην Μπατάλ, στο Αγκαθάκι και στο Βαένι, όπου συγκεντρώνονται οι Αθαμανιώτες για να μεταδώσουν τα τοπικά νέα. Εκεί υποδέχονται και τους επισκέπτες που θέλουν να γνωρίσουν το χωριό τους, θα τους προσφέρουν καφέ ή τσίπουρο και θα τους ξεναγήσουν αποδεικνύοντας έτσι ότι η γνωστή φιλοξενία της Αθαμανίας είναι αληθινή και αυθεντική.
  Από τα πανηγύρια δεν λείπει αυτό της Αγ. Παρασκευής αλλά οι Αθαμανιώτες περιμένουν την μέρα της γιορτής του Προφήτη Ηλιού. Μαζεύονται όλοι στο προαύλειο του ναού και μετά τη θεία λειτουργία μοιράζονται ψητό αρνί, τυρί και άλλα ντόπια φαγητά.
  Το πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού στην προσπάθειά του να κρατήσει ζωντανές τις παραδόσεις και τα έθιμά τους αλλά την επαφή και επικοινωνία των κατοίκων διοργανώνει γλέντι στην πλατεία προσφέρει άφθονο κρασί και κάτω από τους ήχους δημοτικής ορχήστρας καλεί τον κόσμο να τραγουδήσει, να χορέψει αφήνοντας πίσω τους έγνοιες και προβλήματα. Οι εκδηλώσεις δεν σταματούν εδώ, διοργανώνονται και στην γιορτή των Αγ. Αποστόλων αλλά και στις 29 Αυγούστου, της Αποτομής του Ιωάννη Βαπτιστή, με χορούς και τραγούδια ενώ προσφέρεται ζεστή φασολάδα αλλά και το τοπικό μπλιγούρι με πρόβειο κρέας. Παράλληλα με τη διαμονή τους και κάνοντας ξέγνοιαστους περιπάτους μπορούν να σταματήσουν και δροσιστούν από τις βρύσες που συναντούν σε κάθε τους βήμα και να επισκεφθούν τα μεταβυζαντινά μνημεία όπως την Αγία Παρασκευή, την Μεταμόρφωση του Σωτήρος, Του Αγ. Αθανασίου, του Προφήτη Ηλία κ.λπ.
Αγοράστε: Μέλι ντόπιο, τσάι του βουνού, ντόπια κρέατα ( σε σημεία πώλησης , καταστήματα και από ιδιώτες παραγωγούς )
Δοκιμάστε: Αρνάκι ψητό και χοιρινό κεμπάμπ

Δημοτικό Διαμέρισμα Αλλης Μεριάς

ΑΛΛΗ ΜΕΡΙΑ (Χωριό) ΒΟΛΟΣ
Τηλέφωνο: +30 24280 46414
Η Aλλη Μεριά είναι το πρώτο δημοτικό διαμέρισμα που συναντά κανείς μπαίνοντας στο Δήμο Πορταριάς. Είναι ένα χωριό με παραδοσιακή μορφή, πόλος έλξης νέων κατοίκων που ονειρεύονται μια κατοικία γαλήνης και ομορφιάς. Πνιγμένη στο πράσινο είναι χτισμένη στις όχθες του ιστορικού χειμάρρου Αναύρου, με υπέροχη θέα προς τον Παγασητικό κόλπο και το πολεοδομικό συγκρότημα του Βόλου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αλμυρού

ΑΛΜΥΡΟΣ (Πόλη) ΜΑΓΝΗΣΙΑ
  Η αρχή της ιστορίας του σημερινού Αλμυρού πρέπει να αναζητηθεί στην αρχαία Αλο, πατρίδα του Αχιλλέα, κοντά στη σημερινή "Κεφάλωση" για να κτισθεί τελικά, μετά από καταστροφές, στη σημερινή θέση κυρίως για λόγους πειρατικών επιδρομών. Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί το Αρχαιολογικό Μουσείο στο οποίο μπορεί να θαυμάσει κυρίως λίθινα γλυπτά, ανάγλυφα και επιγραφές, μικροαντικείμενα μυκηναϊκής, γεωμετρικής, αρχαϊκής και ελληνιστικής εποχής, ως την περίοδο της ρωμαιοκρατίας. Σε μικρή απόσταση από τον Αλμυρό βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Αλου, το δάσος "Κουρί" εκτάσεως 1100 στρεμμάτων, με τεχνητές λίμνες, διάφορα είδη ζώων και ένα μικρό τραινάκι που κάνει το γύρω του δάσους. Με αφετηρία τον Αλμυρό μπορεί ο επισκέπτης να επισκεφθεί τη Μονή Κοίμησης Θεοτόκου Ανω Ξενίας στην Όθρυ σε υψόμετρο 600 μ. με θαυμάσιες τοιχογραφίες και ξυλόγλυπτο τέμπλο του 16ου αιώνα και να κάνει περιπάτους στον ορεινό όγκο της Όθρυος και στον υδροβιότοπο στην περιοχή "Ζηρέλια". Από το Δασαρχείο Αλμυρού μπορεί να προμηθευτεί χάρτες χαραγμένων διαδρομών και από τον Ορειβατικό Σύλλογο Αλμυρού μπορεί να πάρει οποιαδήποτε πληροφορία επιθυμεί για ορειβασία και περίπατο. Σε μικρή απόσταση από την πόλη βρίσκονται οι παραλίες του Αλμυρού, της Ευξεινούπολης και του Πλατάνου, όπου μπορεί να κολυμπήσει και να απολαύσει τους μεζέδες στα όμορφα ταβερνάκια. Σημαντικές εκδηλώσεις της περιοχής αποτελούν το καρναβάλι της Ευξεινούπολης και η ψαράδικη βραδιά στην παραλία Αλμυρού που διοργανώνεται κάθε Ιούνιο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των Ε.Ο.Τ. - Περιφέρειας Θεσσαλίας - Νομαρχίας Μαγνησίας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας (Ν.Ε.Τ.Π.).

ΑΛΟΝΝΗΣΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟΙ ΣΠΟΡΑΔΕΣ
  Η ηρεμία χαρακτηρίζει την Αλόννησο, ένα από τα πρώτα νησιά του Αιγαίου που κατοικήθηκαν. Η παλιά πρωτεύουσα του νησιού ξαναζωντανεύει τα τελευταία χρόνια.
  Τα παλιά σπίτια της Παλιάς Αλοννήσου, που αναστηλώθηκαν, εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη. Στα δεκάδες λιθόστρωτα μονοπάτια και στις παραλίες του νησιού, αναπτύσσεται ένας τουρισμός φιλικός προς τη φύση.
  Στο πανέμορφο φυσικό περιβάλλον της Αλοννήσου ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα ν’ ασχοληθεί όλες τις εποχές του χρόνου με εναλλακτικές δραστηριότητες (πεζοπορία, ψάρεμα, ιστιοπλοϊα, επισκέψεις στα νησιά του θαλάσσιου πάρκου κ.α.).
  Η Αλόννησος αποτελεί το ιδανικό ορμητήριο για μια επίσκεψη στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο όπου είναι πιθανή μία συνάντηση με το προστατευόμενο είδος μεσογειακής φώκιας Monachus-Monachus, που ζει στις θαλασσοσπηλιές των νησιών του.
  Στην Αλόννησο βρίσκεται η έδρα της Διεθνούς Ακαδημίας Κλασικής Ομοιοπαθητικής, που ιδρύθηκε από τον Γ. Βυθούλκα και λειτουργεί τη θερινή περίοδο.
  Το νησί ήταν από παλιά ένας τόπος πλούσιος σε χλωρίδα και πανίδα. Στον ακρωτήρι Κοκκινόκαστρο βρέθηκαν σκελετοί ρινόκερων, μικρόσωμων αλόγων και ελαφιών, ενώ, γύρω από το νησάκι Βράχος, βρίσκεται βυθισμένη μια αρχαία πολιτεία, που αποτελεί αδιάψευστη απόδειξη της μεγάλης ιστορίας του νησιού.
  Η οικονομία της Αλοννήσου στηρίζεται κυρίως στο τουρισμό, αλλά και στη γεωργία και την αλιεία.
  Στην Παλιά Αλόννησο, ύστερα από μια περίοδο γεωργικής εγκατάλειψης, η αγροτική παραγωγή άρχισε να αναπτύσσεται ξανά.
  Οι παλιές πεζούλες της Αλοννήσου, που κάποτε ήταν κατάφυτες από αμπέλια, γεμίζουν σήμερα από ελιές και οπωροκηπευτικά, ξαναζωντανεύοντας τις παραδοσιακές παλιές ξηρολιθιές.
  Αν και η περιοχή γύρω από το νησί θεωρείται από τις πιο πλούσιες του Αιγαίου σε ψάρια, η αλιεία δεν είχε ποτέ μεγάλη παράδοση στο νησί. Μια εξήγηση που δίνουν οι ιστορικοί είναι ο φόβος των πειρατών που κρατούσε τους ντόπιους κατοίκους μακριά από τη θάλασσα. Σήμερα, όμως, αρκετές οικογένειες ζουν από την αλιεία.
  Οι ψαράδες της Αλοννήσου οργανώθηκαν σε έναν συνεταιρισμό και διοχετεύουν οι ίδιοι τα αλιεύματά τους στην αγορά.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των Ε.Ο.Τ. - Νομαρχίας Μαγνησίας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας (Ν.Ε.Τ.Π.).

ΑΛΟΝΝΗΣΟΣ (Λιμάνι) ΒΟΡΕΙΟΙ ΣΠΟΡΑΔΕΣ
  Φθάνοντας στην Αλόννησο με το πλοίο της γραμμής ή το ιπτάμενο δελφίνι αποβιβαζόμαστε στο Πατητήρι. Το Πατητήρι το επίνειο του Χωριού είναι και σήμερα το λιμάνι της Αλονήσσου.
  Το όνομά του προέρχεται από τα πατητήρια των σταφυλιών που υπήρχαν εδώ την εποχή που το νησί παρήγαγε και εξήγαγε ονομαστό κόκκινο κρασί. Χαρακτηρίζεται ως κέντρο της σύγχρονης ζωής του νησιού, γιατί διαθέτει πολλά καταλύματα και ταβερνάκια με εξαιρετικούς θαλασσινούς μεζέδες.
  Λίγο βορειότερα από το λιμάνι, χτισμένους σε δύο πανέμορφους όρμους συναντούμε τους οικισμούς Ρουσούμ - Γιαλό και Βότση. Συνεχίζοντας βορειότερα συναντά κανείς άφθονες παραλίες, κατάλληλες για ένα θαυμάσιο μπάνιο. Η Μηλιά, η Χρυσή Μηλιά, ο Τζώρτζη - Γιαλός, ο Λεφτός - Γιαλός είναι μερικές από αυτές.
  Ο επισκέπτης μπορεί να φθάσει στις παραλίες, είτε οδικώς, είτε με βάρκες και μικρά καϊκάκια, που πραγματοποιούν συχνά δρομολόγια και θαλασσινές περιηγήσεις. Αφήνοντας το Πατητήρι και παίρνοντας τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο προς τα δυτικά μετά από 3 χλμ περίπου φθάνουμε στο Χωριό (Παλιά Αλόνησσος). Για όσους αγαπούν το περπάτημα, υπάρχει και το παλιό πλακόστρωτο μονοπάτι, που μας οδηγεί από το λιμάνι στο παλιό χωριό μέσα σε 30 λεπτά.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αλοννήσου


Δημοτικό Διαμέρισμα Αμαλιαπόλεως

ΑΜΑΛΙΑΠΟΛΗ (Λιμάνι) ΑΛΜΥΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 24220 91246
  Πνιγμένη στο πεύκο και στην ελιά, 58 χιλ. από το Βόλο, βρίσκεται η Αμαλιάπολη, ψαροχώρι κτισμένο αμφιθεατρικά με θαυμάσια ρυμοτομία.
  Διαθέτει δύο φυσικά λιμάνια, το ένα από τα οποία προστατεύεται από το νησάκι Κίκυνθος, επάνω στο οποίο βρίσκεται το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου χτισμένο από Τρικεριώτες το 1805. η ιστορία του χωριού ξεκινά από τα μεσαιωνικά χρόνια για να φθάσει ως τη σημερινή εποχή.
  Στην Αμαλιάπολη ο επισκέπτης θα απολαύσει τις διακοπές του στα πεντακάθαρα ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια του χωριού, θα δοκιμάσει τους παραδοσιακούς ψαρομεζέδες και θα επισκεφθεί το νέο μοναστήρι της Παναγίας Ξενιάς, ενώ με το καϊκι θα γνωρίσει τις χαρές της θάλασσας κάνοντας εκδρομές στον Παγασητικό, τις Β. Σποράδες και την Εύβοια. Μόλις 8 χιλ. από την Αμαλιόπολη βρίσκεται η Σούρπη με επίνειο τις Νηές το "λιμάνι των Μυρμιδόνων", αφετηρία του Αχιλλέα για τον Τρωικό πόλεμο. Γραφική παραλία του προσφέρεται για κολύμπι και ψάρεμα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των Ε.Ο.Τ. - Περιφέρειας Θεσσαλίας - Νομαρχίας Μαγνησίας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας (Ν.Ε.Τ.Π.).

Δημοτικό Διαμέρισμα Αμαράντου

ΑΜΑΡΑΝΤΟΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 83214
  Ανηφορίζοντας από τον κάμπο της Καρδίτσας, 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά, χωρισμένος στον ορεινό όγκο των Αγράφων βρίσκεται ο Αμάραντος. Καθώς ο επισκέπτης διασχίζει ένα ωραιότερο δάσος από καστανιές, ξεπροβάλλει το χωριό, κτισμένο αμφιθεατρικά, σε μια χαμηλή πλαγιά και περιτριγυρισμένο από πυκνό ελατόδασος.O Αμάραντος είναι το πιο κοντινό ορεινό χωριό του Δήμου που είναι χτισμένο σε υψόμετρο 750 μ. και απέχει 25 χιλιόμετρα από τη πόλη της Καρδίτσας.
  Αιχμαλωτίζει τον επισκέπτη, με την πρώτη ματιά. Κόκκινα κεραμίδια, άσπροι τοίχοι, πράσινο στις αυλές και στους κήπους. Αλλά και όσο πλησιάζει κανείς, δεν απογοητεύεται. Καθαροί και φροντισμένοι δρόμοι- μερικοί από αυτούς πλακόστρωτοι - θαυμάσιες πλατείες, μια αίσθηση ομορφιάς. Η εκκλησία και το σχολείο - χωρίς μαθητές πλέον, τα καφενεδάκια και ο Πλάτανος, η Μαρίτσα αποτελούν σημεία αναφοράς. Αρκετά συχνά, κυρίως όμως το καλοκαίρι, νέοι άνθρωποι που εγκατέλειψαν το χωριό, επιστρέφουν. Κλειστά σπίτια ανοίγουν, παιδικά γέλια αντηχούν στους δρόμους, φίλοι και συγγενείς ανταμώνουν ξανά. Το χωριό ζωντανεύει.
  Το φθινόπωρο φέρνει μαζί του μια μελαγχολία. Οι μέρες μικραίνουν, το φως λιγοστεύει. Είναι ώρα συγκομιδής: σταφύλια, καρύδια, κάστανα. Ακολουθεί το πάτημα των σταφυλιών, η ιεροτελεστία της απόσταξης του τσίπουρου, οι ετοιμασίες για τα πρώτα κρύα. Βαρύς και δύσκολος ο χειμώνας, πανέμορφο το χιονισμένο τοπίο. Καπνός ανεβαίνει από τις καμινάδες, μέσα αναμμένη φωτιά, ιστορίες για τα παλιά, ψητά κάστανα και ένα ποτηράκι κρασί να ζεσταίνει την καρδιά.
  Την άνοιξη ο τόπος μεταμορφώνεται. Δέντρα και λουλούδια ανθίζουν, μοσχοβολά γλυκά ο αέρας, ένα καθάριο φως λούζει την φύση. Η ζωή κυλά ήρεμα, σε αρμονική συμβίωση με την φύση, για τους λιγοστούς κατοίκους. Ζεστοί και φιλόξενοι, πάντα με το χαμόγελο. Ο μόχθος τους πολύς , λίγες οι ανταμοιβές τους. Πέρα και πάνω από όλα αυτά ο Αμάραντος ζει - χωρίς να μαραίνεται - μέσα στις καρδιές των ανθρώπων του που δεν αποκόβουν τους δεσμούς τους με την γενέτειρα.
   Παλιά ο Αμάραντος λεγόταν Μαστρογιάννη. Το χωριό παλιά υπήρχε 2 χλμ μακρύτερα από τη σημερινή θέση, που λεγόταν Παλιοχώρι. Από τα μνημεία που συναντάμε στον Αμάραντο ενδιαφέρον είναι το πέτρινο γεφύρι. Ανατολικά του χωριού, στη θέση «Γλαβάς», σε απόσταση 3 χλμ. περίπου στο δρόμο προς τη Δαφνοσπηλιά.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αμπελώνα

ΑΜΠΕΛΩΝΑΣ (Κωμόπολη) ΤΥΡΝΑΒΟΣ
  Σήμερα, ο Αμπελώνας γνωρίζει ραγδαία εξέλιξη, όντας μια πόλη σύγχρονη και λειτουργική, με ευρύχωρους δρόμους και πλατείες, αξιόλογη εμπορική κίνηση και χώρους αναψυχής. Κεντρική εορταστική εκδήλωση αποτελεί η δεκαήμερη Γιορτή του Κρασιού, που γίνεται κάθε χρόνο στο τέλος Αυγούστου, στο υπέροχα διαμορφωμένο Αισθητικό Αλσος του Αγ. Γεωργίου, στο κέντρο της πόλης, συνεχίζοντας μια παράδοση 40 και πλέον χρόνων. Κατά τη διάρκεια της γιορτής εμφανίζονται ποικίλα μουσικοχορευτικά σχήματα, ενώ η εκδήλωση πλαισιώνεται από εκθέσεις φωτογραφίας, γλυπτικής, ζωγραφικής, αγιογραφίας, υαλογραφίας και βιβλίου.
  Ωστόσο, ο Αμπελώνας, παρά τη ραγδαία εξέλιξη που γνωρίζει τα τελευταία χρόνια, δεν έχει χάσει τον ειδυλλιακό του χαρακτήρα. Επιβεβαίωση των παραπάνω αποτελούν τα δεκάδες νεοκλασικά σπίτια που σώζονται. Ανάμεσα σ' αυτά, η "Κούλια" (σπίτι), ένα τριώροφο παλιό κτίσμα, στον κεντρικό δρόμο του Βρυότοπου, που έρχεται από τον Αμπελώνα. 'Ηταν ιδιοκτησία ενός Τούρκου Αγά και είχε διπλό χαρακτήρα: άμυνας και κατοικίας. Αποτελεί τυπικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής, με πολεμίστρες, οχυρή πόρτα, καταχύστρα και γυναικωνίτη.
  Ο Πέτρινος Μύλος βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το κέντρο της πόλης του Αμπελώνα και μαζί με τα κτίρια που τον αποτελούν καλύπτει μια έκταση 2.500 τ.μ. και έχει κριθεί διατηρητέος. Η ποικιλία των όγκων, που δημιουργούν οι ενδιαφέρουσες αρχιτεκτονικά συμμετρίες, σε συνδυασμό με την ύπαρξη αξιόλογου μηχανολογικού εξοπλισμού, όπως οι κυλινδρόμυλοι, το ξύλινο κόσκινο, τα αναβατόρια, οι μηχανές άντλησης, συνηγορούν στην επαναχρήση του, τόσο για πολιτιστικούς όσο και εκπαιδευτικούς λόγους.
  Το Πέτρινο Δημοτικό Σχολείο, που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο, χτίστηκε το 1912 σε έκταση χώρου 7.110 τ.μ. Χτίστηκε χωρίς σχέδιο από τους Αλέξανδρο Χαραχλέ, Γεώργιο Κουβάτη και Στέφανο Παπανώτα, περίφημους χτίστες της εποχής.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αμυγδαλέας

ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Η κοινότητα της Αμυγδαλέας, οφείλει πιθανόν το όνομα της στη γεωγραφική θέση της. Ετυμολογείται από τη λέξη «γωνιά», δεδομένου ότι βρίσκεται στη γωνιά που σχηματίζει ο Πηνειός με το χαμηλό βουνό Πάτωμα στα δυτικά. Έχει έκταση 14473 στρέμματα. Οι κάτοικοι είναι κατά κύριο λόγο γηγενείς και πρόσφυγες. Πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ κάποιο μέρος των κατοίκων ασχολείται με χειρονακτικά επαγγέλματα. Από πλευράς υπηρεσιών για τους κατοίκους, διαθέτει αγροτικό ιατρείο, ενώ ταχυδρομικές υπηρεσίες εξυπηρετούν την κοινότητα ως κινητή υπηρεσία. Υπάρχει γήπεδο ποδοσφαίρου για τους φίλους των σπορ και η τοπική ομάδα είναι ο ΑΕΤΟΣ Αμυγδαλέας.
  Χαρακτηριστικό της κοινότητας είναι οι πολλές αναλογικά με το μέγεθός της γραφικές εκκλησίες:
•Αγιος Νικόλαος : από το 1800 περίπου με παλιές τοιχογραφίες
•Αγιοι Ανάργυροι : σχετικά καινούριο εξωκλήσι
•Αγίου Κωνσταντίνου & Ελένης : κεντρική, ανάμεσα στους δύο οικισμούς
•Αγ. Γεώργιος : εξωκλήσι κοντά στο ποτάμι προς την μεριά του προσφυγικού οικισμού. Ήταν δωρεά κάποιων Ελληνοαμερικανών, Χάπτσα και Κρίκη.
•Αγ. Αθανάσιος : παλαιό εξωκλήσι στο νεκροταφείο των «γηγενών».
Ιστορικά, η Αμυγδαλέα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον.
   Έχουν βρεθεί δύο νεολιθικοί οικισμοί, ο ένας στον Προσφυγικό Οικισμό, όπου βρέθηκαν απολιθωμένα οστά ζώων της Παλαιολιθικής εποχής και ο άλλος στη βόρεια όχθη του Πηνειού απέναντι στο σημερινό οικισμό, όπου και βρέθηκαν πήλινες σαρκοφάγοι. Ο σημερινός Οικισμός είναι της Ύστερης Βυζαντινής περιόδου και απλωνόταν γύρω από το σημερινό κοιμητήριο - ναός Αγίου Αθανασίου, όπου διατηρούνται τμήματα τοιχογραφιών δύο περιόδων α) του 18ου αιώνα από χέρι έμπειρου αγιογράφου και β) του 19ου αιώνα, λαϊκής τεχνοτροπίας. Από την ίδια εποχή σώζεται και τμήμα υδραγωγείου. Υπάρχουν βρύσες της εποχής της Τουρκοκρατίας καλυμμένες από νεότερος μύλος (1907). Υπάρχει ο ναός του Αγίου Νικολάου στα δυτικά του οικισμού με τοιχογραφίες πιθανόν Σαμαριναίου ζωγράφου και εντοιχισμένη αρχαία ενεπίγραφη στήλη.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ανηλίου

ΑΝΗΛΙΟ (Χωριό) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
Τηλέφωνο: +30 24260 31328
Φαξ: +30 24260 31328
Το χωριό Ανήλιο, είσοδος στην περιοχή του Δήμου Μουρεσίου για τον επισκέπτη που ακολουθεί τον ορεινό δρόμο μέσω Χανίων, κρυμμένο πίσω απ' τη ράχη, ονομάστηκε έτσι πιθανότατα "επειδή τον χειμώνα σχεδόν δεν το χτυπά ο ήλιος".
  Ο επισκέπτης εδώ θα πρέπει να επισκεφτεί, τη μικρή γραφική πλατεία, στην οποία βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αθανασίου σπουδαίο εκκλησιαστικό μνημείο, μ' ένα από τα καλύτερα μπαρόκ ξυλόγλυπτα τέμπλα του Πηλίου. Στην περιοχή άκμασαν επίσης κάμποσα ονομαστά μοναστήρια όπως η Παναγία των Εισοδίων, ο ?γιος Χαράλαμπος, η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού και η Αγία Τριάδα.
  Κατά την επικρατούσα τοπική παράδοση, στα χαμηλώματα του χωριού υπήρχε η αρχαία πόλη Αχίλλειο, ιδρυμένη από τον ίδιο τον ομηρικό Αχιλλέα. Ο Κένταυρος Χείρωνας, είχε το κονάκι του στη σπηλιά που υπάρχει στην αμμουδιά του Μπάνικα! ?λλη πανέμορφη παραλία με διάφανα κρυστάλλινα νερά και πλούσια βλάστηση που φτάνει ως την άκρη της αμμουδιάς είναι αυτή της Πλάκας.
  Αξιοσημείωτη είναι κι εδώ, εκτός των τουριστικών υπηρεσιών και η παρέμβαση του τοπικού γυναικείου τμήματος του Αγροτικού Συνεταιρισμού, που προβάλλει τον τόπο μέσα από τα παραδοσιακά εδέσματα, γλυκά και ποτά του.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αργαλαστής

ΑΡΓΑΛΑΣΤΗ (Χωριό) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Το χωριό τούτο συγκροτήθηκε, σύμφωνα με παλιές μαρτυρίες από νομάδες κτηνοτρόφους στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και γρήγορα αναπτύχθηκε, σε βαθμό μάλιστα που αποτέλεσε για μια μεγάλη περίοδο των δίσεκτων εκείνων χρόνων, πρωτεύουσα των βακουφικών χωριών του Πηλίου, όπου είχε έδρα του ο τούρκος βοεβόδας αλλά και ο ομόδοξός του ιεροδικαστής.
  Πλούσιο χωριό, με μια τεράστια κτηματική, δασική και χορτολιβαδική έκταση που εκτείνεται και ως τις νοτιότερες περιοχές της μαγνησιακής χερσονήσου. Περιλαμβάνει ένα πλήθος οικισμών με αγροτικές καλλιέργειες (ελιές, σύκα, σταφύλια), κτηνοτροφία, αλιεία, ενώ κατά τους δύο τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας ανάπτυξε τη βιοτεχνία του μεταξιού.
  Εντονη επίσης υπήρξε η παρουσία της Αργαλαστής κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, στην οποία οι Αργαλαστιώτες, με επικεφαλής τον Μαργαρίτη Δημάδη, έλαβαν ενεργό μέρος.
  Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας η Αργαλαστή έγινε έδρα του Δήμου Σπαλάθρων, ο οποίος περιελάμβανε τους οικισμούς Μετόχι, Μπεστινίκα (Ξινόβρυση), Μπιρ (Καλλιθέα), καθώς και τα επίνεια του Παγασητικού Κόλπου Χόρτο, Κάλαμος, Λεφόκαστρο.
  Το 1914 και μετά τη διάλυση των πρώτων εκείνων Δήμων, η Αργαλαστή έγινε μία από τις μεγαλύτερες κοινότητες του Πηλίου μέχρι το 1999, όταν με την εφαρμογή του Ν. 2539/97- Σχέδιο Ι. Καποδίστριας- ξανάγινε έδρα του Δήμου Αργαλαστής.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αργυρίου

ΑΡΓΥΡΙΟ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24450 31512
  Το Αργύρι είναι το τελευταίο χωριό του Δήμου Αχελώου, στο νοτιοδυτικό άκρο του νομού Καρδίτσας, κοντά στα σύνορα με το νομό Ευρυτανίας. Το Αργύρι, που είναι κτισμένο σε υψόμετρο 650 περίπου μέτρων και σε απόσταση 120 χιλιομέτρων από την πόλη της Καρδίτσας, είναι αρχαίο χωριό, γνωστό με το σημερινό του όνομα και κατά τους χρόνους πριν από την Επανάσταση του 1821.
   Από τα αξιοθέατα της περιοχής ξεχωρίζει η εκκλησία του Προφήτη Ηλία, που το μεγαλύτερο μέρος της είναι κτισμένο σε σπηλιά. Επίσης ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δύο παραδοσιακοί νερόμυλοι που σώζονται εδώ -ο ένας μάλιστα λειτουργεί- και η νεροτριβή στο ρεύμα Πλατανιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο νερόμυλος του Αργυρίου πρόκειται σύντομα να αναπαλαιωθεί με δαπάνη της ΑΕΓΕΚ-Ενέργεια Α.Ε.
   Στην κοίτη του ρεύματος Πλατανιά, παραπόταμου του Αχελώου, σχεδιάστηκε εξάλλου να κατασκευαστεί μικρό υδροηλεκτρικό εργοστάσιο για να αξιοποιηθούν ενεργειακά οι υδατοπτώσεις της περιοχής.
   Το Αργύρι περιλαμβάνει δύο οικισμούς, τον Μακρύκαμπο Αργυρίου (παλαιά ονομασία Πράβα) σε υψόμετρο 500 μ. και τη Μεγάλη Πέτρα Αργυρίου (γνωστή με το όνομα Γράλιτσα μέχρι το 1961) σε υψόμετρο 640 μέτρων.

Armatoliko Community

ΑΡΜΑΤΟΛΙΚΟ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Μετά τη Μεσοχώρα βρισκόμαστε στα όρια της διευρυμένης κοινότητας Νεράιδας. Σκαρφαλώνουμε στις πλαγιές της ΝΔ οροσειράς της Πίνδου από ένα σχετικά καλό δρόμο και σε υψόμετρο 850 μέτρων διακρίνεται το πρώτο χωριό της, το Αρματωλικό. Η παλαιά του ονομασία ήταν Μπούκουρο ή Μπώκωρη που σημαίνει στα τούρκικα "όμορφος τόπος", στα ρουμάνικα "χωριό βοσκού" και στα σλαβικά "τόπος βοερός" από τη βοή του Αχελώου.
  Το παλαιό χωριό, χτισμένο στην τοποθεσία Αμπέλια, καταστράφηκε πιθανόν κατά το 12ο αιιώνα από Σταυροφόρους. Αλλες αιτίες καταστροφής ήταν οι επιδρομές Σλάβων ή σεισμοί. Κατά την τουρκοκρατία άτομα ή ομάδες κυνηγημένα από τους Τούρκους έφυγαν από τη Θεσσαλία - Ήπειρο - Αιτωλοακαρνανία και έβρισκαν καταφύγιο στο σημερινό χωριό.
  Σήμερα το Αρματωλικό, κοντά στον Εθνικό δρόμο Τρικάλων - Αρτας, είναι ένα ζωντανό χωριό, που κατοικείται χειμώνα και καλοκαίρι και στο οποίο λειτουργεί το Δημοτικό Σχολείο όλη τη διάρκεια του έτους. Το χωριό έχει ιδιαίτερες προοπτικές μελλοντικής ανάπτυξης καθώς σε όλο το μήκος του θα περιβρέχεται από τα νερά της λίμνης που θα σχηματιστεί από το φράγμα της περιοχής. Ανάμεσα στα αξιοθέατα του χωριού, πέρα από την ξεχωριστή θέα και θέση που έχει, είναι το εκκλησάκι του Αγ. Αθανασίου.
  Υπάρχουν όμως και άλλες πέντε εκκλησίες: Η Παναγία, ο Αγιος Κωνσταντίνος, οι Αγιοι Πάντες, ο Αγιος Φανούριος και η μεγάλη εκκλησία του Αγ. Γεωργίου στην πλατεία του χωριού. Η πλατεία αυτή είναι ευρύχωρη και με εξαίρετη θέα, καφενεία, παιδική χαρά. Κοντά στην πλατεία υπάρχει ο νερόμυλος, ο οποίος μεταφέρθηκε εκεί μετά την κατασκευή του προφράγματος και το ανέβασμα της στάθμης του Αχελώου.
  Κάθε χρόνο στο χωριό, παραδοσιακά γιορτάζονται τα καθιερωμένα πανηγύρια την ημέρα της 15ης Αύγουστου, την ημέρα του Πάσχα και μια μικρή εκδήλωση στη γιορτή του Αγ. Αθανασίου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αχιλλείου

ΑΧΙΛΛΕΙΟ (Χωριό) ΑΛΜΥΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 24220 92165
  Στην θέση του σημερινού Αχίλλειου υπήρχε παλαιοχριστιανικός οικισμός που πρέπει να είχε το όνομα Νικόπολη.
  Κιονόκρανα, θεμέλια σπιτιών, μαρμάρινες επιγραφές, κίονες, άλλα εκκλησιαστικά μαρμάρινα ευρήματα και μωσαϊκά, είναι ενδείξεις της ύπαρξης αυτής. Σημερινά υπολείμματα του οικισμού αυτού, αν και δεν διατηρούνται στην πρώτη τους μορφή, αλλά είναι ριζικώς ανακατασκευασμένα, είναι η εκκλησία στη "Λάκα Παναγιά" και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη στην πλατεία του χωριού.
  Η ίδια αυτή περιοχή άκμαζε μέχρι το 1470. Οι Βενετσιάνοι που κατείχαν το Πτελεό διατηρούσαν στη δική τους επιρροή και την περιοχή του σημερινού Αχίλλειου μέχρι τις ακτές του Αγίου Δημητρίου για να μπορούν να επικοινωνούν και να διευκολύνονται στις εμπορικές τους σχέσεις με την απέναντι Εύβοια την οποία επίσης κατείχαν.
  Από το 1470, μετά την κατάκτηση της περιοχής από τους Τούρκους, όσοι ζούσαν εδώ, τραβήχτηκαν και συγκεντρώθηκαν στη θέση Χαμάκω. Εκεί συγκρότησαν μία θαυμάσια κοινότητα που προόδευσε αρκετά. Οι κάτοικοί της ασχολούνταν πια συστηματικά μόνο με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Η κτηνοτροφία της Χαμάκως ξεπερνούσε κατά πολύ τις 20.000 γιδοπρόβατα.
  Οι κάτοικοι της Χαμάκως, κάτω από την αρχηγία του μεγάλου οπλαρχηγού Γιάννη Βελέντζα, έλαβαν ενεργό μέρος στην επανάσταση του 1821. Οταν, στα 1830, δημιουργήθηκε το πρώτο ελεύθερο ελληνικό κράτος και η Χαμάκω ήταν ελεύθερη, οι κάτοικοί της, με προτροπή αλλά και πίεση του οπλαρχηγού Γιάννη Βελέντζα, συνοικίστηκαν μαζί με τους κατοίκους των Αγίων Θεοδώρων και του Κοροκλεντιού στη θέση Τραχήλι. Εκεί συγκροτήθηκε νέο χωριό που ονομάστηκε Αχίλλειο. Η ονομασία αυτή δόθηκε με απόφαση του Γιάννη Βελέντζα για να τιμήσει στον ήρωα του Τρωικού Πολέμου Αχιλλέα, που όπως πίστευε ο ίδιος, καταγόταν από την περιοχή αυτή. Η ίδια πίστη τον οδήγησε στην απόφαση να ονομάσει και τον ένα από τους γιους του Αχιλλέα.
  Ο αναγκαστικός αυτός και βίαιος συνοικισμός στο πρώτο "Αχίλλειο" στη θέση Τραχήλι, τριών διαφορετικών χωριών - Χαμάκω, Αγιοι Θεόδωροι, Κοροκλέντι - οι οποίοι δεν συνδέονταν μεταξύ τους και μάλιστα είχαν και διαφορετικά συμφέροντα, δεν ήταν δυνατόν να ευδοκιμήσει. Αρχισε να διαλύεται αμέσως μετά τον θάνατο του Γιάννη Βελέντζα για να εγκαταλειφθεί οριστικά στα 1864.
  Η ιδέα όμως της εγκατάλειψης της ασύμφορης θέσης της Χαμάκως, για τα νέα δεδομένα που υπήρχαν μετά τη δημιουργία του ελεύθερου ελληνικού κράτους, είχε καρποφορήσει. Ετσι, αν και οι περισσότεροι κάτοικοι της Χαμάκως, μετά την διάλυση του χωριού στο Τραχήλι, επανήλθαν στο χωριό τους, πολλοί ήταν εκείνοι που εγκαταστάθηκαν στη θέση Καλύβια, δυτικά του σημερινού Αχίλλειου. Η ιδέα της εγκατάλειψης της Χαμάκως ήταν σ' όλους παραδεκτή. Διαφωνίες υπήρχαν ως προς το ποια θέση έπρεπε να διαλέξουν για το νέο χωριό.
  Τελικά, ύστερα από πολλές ταλαντεύσεις επικράτησαν εκείνοι που υποστήριζαν ότι έπρεπε να εγκατασταθούν στη θέση Αγιος Ιωάννης. Ετσι ήταν μέχρι τότε γνωστή η σημερινή παραλιακή θέση του χωριού, γιατί το μοναδικό κτίσμα που υπήρχε σ' αυτήν ήταν ο ναός του Αγίου Ιωάννη. Το νέο χωριό ονομάστηκε Αχίλλειο, γιατί οι κάτοικοί του πίστευαν ό,τι πίστευε και ο Γιάννης Βελέντζας, για τον ήρωα Αχιλλέα. Ετσι το Αχίλλειο, που πρωτοδημιουργήθηκε στα 1917, άρχισε τη νέα του ζωή που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ (Κωμόπολη) ΡΗΓΑΣ ΦΕΡΡΑΙΟΣ
  Το Βελεστίνο, η πατρίδα του Ρήγα Φεραίου που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Βόλο, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς δήμους της Μαγνησίας.
  Η πόλη είναι κτισμένη στη θέση των αρχαίων Φερών, πόλη που πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο.
(Κείμενο: Ανδρέας Τρέσκας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο των: Ε.Ο.Τ- Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας- Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας.

ΒΟΛΟΣ (Πόλη) ΜΑΓΝΗΣΙΑ
  Μια όμορφη και σύγχρονη πόλη, με σεβασμό στην ιστορία, την παράδοση και το περιβάλλον. Χτισμένος στη θέση της αρχαίας Ιωλκού, πατρίδας του Ιάσονα και των Αργοναυτών, είναι σήμερα ένα σύγχρονο οικονομικό, βιομηχανικό, πολιτιστικό και τουριστικό κέντρο στη Κεντρική Ελλάδα. Η γεωγραφική του θέση, στην ίδια περίπου απόσταση από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ανάμεσα στο Πήλιο και στον καταγάλανο Παγασητικό κόλπο, με καλή συγκοινωνιακή σύνδεση (αεροπορική, οδική, ακτοπλοϊκή) με τις άλλες περιοχές της χώρας, αποτελούν τον ιδανικό τόπο για την οργάνωση συνεδρίων, επιχειρηματικών συναντήσεων και επαγγελματικών ταξιδιών, συνδυασμένων με ολιγοήμερες διακοπές, ή μονοήμερες εκδρομές στη χερσαία Μαγνησία και στα νησιά. Ο Βόλος έδρα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διαθέτει σημαντικά αξιοθέατα, όπως οι αρχαιολογικοί χώροι Διμηνίου και Σέσκλου, το Αρχαιολογικό Μουσείο, η Δημοτική Πινακοθήκη, τα Λαογραφικά Μουσεία (Κίτσου Μακρή, Ζώγιας, Θεόφιλου), το σύγχρονο Θέατρο, το Κέντρο Τέχνης, καθώς και αξιόλογα κτίρια και εκκλησίες (Αγίου Νικολάου, Αγίου Κων/νου, Αγίας Τριάδος, κ.λπ.), το παραδοσιακό τραινάκι που συνδέει το Βόλο με τις Μηλιές, τις οργανωμένες πλαζ των Αλυκών και του Αναύρου, τη διασκέδαση, τη νυχτερινή ζωή, της παραλιακές ψαροταβέρνες και τα μοναδικά "ουζερί", όπου προσφέρεται "τσίπουρο" και μεγάλη ποικιλία κυρίως θαλασσινών μεζέδων.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των Ε.Ο.Τ. - Περιφέρειας Θεσσαλίας - Νομαρχίας Μαγνησίας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας (Ν.Ε.Τ.Π.).

Δημοτικό Διαμέρισμα Βραγκιανών

ΒΡΑΓΚΙΑΝΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Το χωριό Βραγκιανά ή Μικρά Βραγκιανά, έδρα του Δήμου Αχελώου, βρίσκεται στο δυτικό άκρο του νομού Καρδίτσας στα όρια με το Νομό 'Αρτας και σε απόσταση 105 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα του νομού, την Καρδίτσα. Τα Βραγκιανά είναι κτισμένα σε υψόμετρο 633 μέτρων, στις δυτικές πλαγιές της κορυφής Γαλάτσι της Νότιας Πίνδου. Το χωριό που απλώνεται σε μια πλαγιά, ανάμεσα σε δύο χειμάρους, τον Μπρίτσιο και το Μότσιο, πήρε πιθανά το όνομά του από τη βυζαντινή οικογένεια των Βρανάδων ή από τη λέξη φαράγγι, γιατί σε μερικούς χάρτες αναφέρεται και ως Βρανιανά ή Φραγγιανά. Το φυσικό περιβάλλον του είναι μοναδικό, αφού το χωριό περιτριγυρίζεται από την καταπράσινη Μερμιτζάλα, τον επιβλητικό Κόκκινο Στανό, τον κομψό Σταυρό, το Λάκκο, ενώ στα ανατολικά του χωριού ορθώνεται ο Πύργος. Το ίδιο το χωριό, που περιβάλλεται ολόγυρα από καταστόλιστα εξωκλήσια, είναι αραιοκατοικημένο και αποτελείται από πολλούς συνοικισμούς που έχουν τις δικές τους ενορίες.

Δημοτικό Διαμέρισμα Βροντερού

ΒΡΟΝΤΕΡΟ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Μετά την Πύλη η διαδρομή ανηφορίζει, φθάνοντας στην Ελάτη το βλέμμα σου αιχμαλωτίζει ένα μικρό χωριό πνιγμένο στο πράσινο. Πρόκειται για το Βροντερό ή πιο γνωστό ως Λάντς.
  Το όνομα Βροντερό το αποδίδουν οι κάτοικοι στις βροντές των όπλων που έπεσαν όταν εδώ διοργανώθηκε το πρώτο συμβούλιο των Καπεταναίων, όπως οι Στουρναραίοι αλλά και ο επικηρυγμένος από τους Τούρκους Θεόδωρος Μαρκαντάς. Στο Βροντερό βρήκε καταφύγιο και ο γνωστός στην περιοχή λήσταρχος Τζατζάς, προς τιμή του οποίου ονομάσθηκε και μια βρύση.
  Το διασχίζουν οι παραπόταμοι του Πορταϊκού, ο Τζαρμπάνος και ο Μύλος ενώ περιστοιχίζεται από όμορφα καστανοδάση.
  Ακολουθώντας ένα στενό δασικό δρόμο φθάνουμε στις κορυφές της Καζάρμας και του Ανω Λάπατου, απ΄ όπου και μπορούμε να περιηγηθούμε νοερά από τη λίμνη του Μέγδοβα ως και το Περτούλι.
  Η περιλάλητη στην περιοχή φράση «χαμπέρια από το Λάντς», που επιβεβαιώνει τη φήμη που είχε το χωριό σαν «ανταποκριτής» των νέων της περιοχής. Αυτό οφειλόταν στο πολυτάξιδο πνεύμα των κατοίκων του χωριού αλλά και στο γεγονός ότι στη θέση «καστανόδασος της Καργώνας» λειτουργούσε χάνι- υπολείμματά του σώζονται μέχρι και σήμερα που ήταν στέκι όλων όσων περνούσαν από την περιοχή.
  Στο Βροντερό τα πανηγύρια γίνονται του Αϊ Γιωργιού και του Προφήτη Ηλία με γλέντι και φαγητό στα καζάνια που στήνονται στο προαύλιο των εκκλησιών αλλά και του Σωτήρος όπου το γλέντι μεταφέρεται στα τοπικά καταστήματα.
  Τέλος επισημαίνουμε τις πολλές ταβέρνες που λειτουργούν εδώ και που προσφέρουν πολλά ντόπιο φαγητά σε συνδυασμό με τη μαγευτική θέα προς τον Κόζιακα.
Αγοράστε: Ξυλόγλυπτα (Δημιουργίες σε ξύλο με θεματολογία από τη φύση, την παράδοση, τους βίους των Αγίων και των προγόνων). Προϊόντα βιοκαλλιέργειας (κηπευτικά, φρούτα), μέλι, κάστανα, καρύδια, βότανα βουνού και ντόπιο τσίπουρο (σε σημεία πώλησης, καταστήματα, ταβέρνες, καφενεία και ιδιώτες - παραγωγούς).
Δοκιμάστε: Πίτες, ψητά σούβλας, συκωταριές, μέλι, κάστανα, καρύδια, μήλα, χόρτα βουνού βραστά, λαχανοκεφτέδες, πατσά, πρασοτηγανιά, γίδα βραστή, ντόπιο τσίπουρο.

Δημοτικό Διαμέρισμα Βρυότοπου

ΒΡΥΟΤΟΠΟΣ (Χωριό) ΤΥΡΝΑΒΟΣ
  Ο Βρυότοπος είναι πεδινός οικισμός με 761 κατοίκους και υψόμετρο 70μ. Βρίσκεται στα βορειοανατολικά του Αμπελώνα. Είναι έδρα της ομώνυμης κοινότητας στην οποία ανήκει και ένας μικρότερος οικισμός, ο Μικρόλιθος, με 36 κατοίκους σε υψόμετρο 70 μέτρα.

Βιτουμά

ΒΥΤΟΥΜΑΣ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
  Το χωριό είναι οικισμός της Καλαμπάκας και είναι κτισμένο σε υψόμετρο 240μ. Οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία και την γεωργία. Στον οικισμό υπάρχει ο ναός του Αγίου Νικολάου εκ Βουναίνης, πάνω δε από το χωριό διακρίνονται ακόμη και σήμερα τα απομεινάρια αρχαίου κάστρου. Στα δυτικά του χωριού και σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων βρίσκεται η γυναικεία μονή Βυτουμά σε υψόμετρο 550μ., όπου στο καθολικό της υπάρχουν αξιόλογες τοιχογραφίες. Κατά τη Τουρκική κατοχή και την Γερμανική κατοχή έβρισκαν καταφύγιο στην περιοχή Βυτουμά οι κάτοικοι της Καλαμπάκας και της γύρω περιοχής. Στις 9 Μαΐου ο οικισμός πανηγυρίζει.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

ΓΑΒΡΙΑΝΗ (Οικισμός) ΑΛΜΥΡΟΣ
  Η Γαύριανη είναι ένα οικισμός του Πτελεού. Αρχικά ανήκε στο παλιό Δήμο Πτελατών, στη συνέχεια στην Κοινότητα Πτελεού και τελευταία στο νέο Δήμο Πτελεού.
  Οι οικισμός αυτός συγκροτήθηκε μάλλον μετά την κατάκτηση της περιοχής από τους Τούρκους. Όπως συμβαίνει με τους Αγίους Θεοδώρους έτσι και με τη Γαύριανη παλιότερα το χωριό βρισκόταν σ’ άλλη θέση, εκεί που σήμερα είναι η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου. Φαίνεται ότι η Γαύριανη στην πρώτη της εκείνη θέση παρουσίαζε μια σημαντική πρόοδο. Αν και, προς το παρόν τουλάχιστον δεν έχουμε βεβαιωμένα ιστορικά στοιχεία, η Γαύριανη ήταν εκείνη, που για το λόγο ότι ήταν απομονωμένη, μπόρεσε και διατήρησε κοινοτική αυτονομία και μπορούσε να χτίζει ελεύθερα χριστιανικούς ναούς σε εποχές που αυτό δεν επιτρεπόταν σε μέρη που ήταν πιο εύκολα προσιτά στους Τούρκους. Αλλά και κατά την περίοδο 1204 - 1470, που το Πτελεό βρισκόταν κάτω από βενετσιάνικη και επομένως καθολική επιρροή, η Γαύριανη μπορούσε να κρατά την ορθοδοξία, γεγονός που δεν πρέπει να συνέβαινε με το βενετοκρατούμενο Πτελεό.
  Ο βυζαντινός ναός της παλιάς Γαύριανης της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ήταν το σημαντικότερο μνημείο όλης της περιοχής του Δήμου Πτελεού. Ήταν ο μοναδικός, από όσο είναι γνωστό, ναός, που ήταν ολόκληρος εσωτερικά εικονογραφημένος με θαυμάσιες βυζαντινές εικόνες, αν και βεβαίως ήταν πολύ κατώτερες από εκείνες των άλλων ορεινών χωριών της Όθρης.
  Έχουμε την εντύπωση, η οποία πλησιάζει τα όρια της βεβαιότητας, ότι πολλοί Φτελιανοί είχαν καταφύγει στη Γαύριανη στην περίοδο της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας και ότι η ύπαρξη του ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Πτελεού συνδέεται άμεσα με τον ομώνυμο, πολύ παλιότερο ναό της Γαύριανης. Πρόκειται για ναό που οι καθολικοί Βενετσιάνοι κυρίαρχοι του Πτελεού δεν επέτρεπαν στους Φτελιανούς να χτίσουν και αυτοί αναγκάστηκαν να τον χτίσουν στη Γαύριανη. Η ανικανοποίητη αυτή τους επιθυμία εκπληρώθηκε με το χτίσιμο του ναού της Κοίμησης της Θεοτόκου, πολύ αργότερα στο Πτελεό.
  Ο Νικόλαος Γιαννόπουλος γράφει για το ναό της Γαύριανης "Εν τω χωρίω "Γαβριάνη" του δήμου Πτελεατών, επί της Όθρυος και προς Μ. της Βρυννίνης κείται ναός βυζαντιακός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ρυθμού Βασιλικής, εζωγραφημένος εν τοις τοίχοις και κοσμούμενος δι’ ενός εικονοστασίου (τέμπλου) ολογλύφου εκ ξύλου και επιχρύσου. Η κόγχη του ναού έχει διπλήν θυρίδα προς Α. σχηματιζομένην εκ δύο λευκών λίθων μετά γλυφών, ως δύναταί τις να διακρίνη, και χωριζομένην υπό κιονίσκου μετά κιονοκράνου συνεχομένου αυτώ, τέχνης βυζαντιακής, εξ ου εξάγεται ότι ο ναός είναι κτίσμα βυζαντιακόν. Η εντός του κυρίως ναού αγιογραφία είναι έργον των μέσων του ΙΗ´ αιώνος και η τέχνη πολύ υποδεεστέρα των άλλων εν τοις χωρίοις της Όθρυος υπαρχόντων ναών". Μετά τη δημιουργία του πρώτου ελεύθερου ελληνικού κράτους η Γαύριανη μαζί με τα γειτονικά χωριά ´Αγναντη και Μαχαλάς αποτέλεσε μία ενορία. Αυτό σημαίνει ότι τότε είχε λιγότερες από 50 οικογένειες. Πρώτος ιερέας ήταν ο σακελλάριος παπα-Δημήτρης Τριανταφύλλου που τοποθετήθηκε με απόφαση του δεσπότη Λαμίας στις 11 Μαρτίου 1834.
  Σήμερα οι κάτοικοι της Γαύριανης ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Πτελεού


Δημοτικό Διαμέρισμα Γαρδικίου

ΓΑΡΔΙΚΙ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
Τηλέφωνο: +30 24340 28001, 96201
  Χωρίς να το αντιλαμβάνεται κανείς ακολουθεί πιστά, γοητευμένος από το περιβάλλον που συναντά, τον επαρχιακό δρόμο που τον οδηγεί στην πασίγνωστη γέφυρα Γαρδικίου (Αλεξίου), το όριο των Νομών Τρικάλων και Αρτης αλλά και της Θεσσαλίας με την Ήπειρο.
  Η γέφυρα οφείλει το όνομά της στον Γαρδικιώτικης καταγωγής Αριστείδη Αλεξίου, που διατηρούσε σ' αυτό το σημείο χάνι, στέκι για ανάπαυση των περαστικών. Μπροστά μας και μέσα από πανύψηλα έλατα διακρίνουμε τη μονή Ανταποδόσεως της Θεοτόκου. Το καθολικό της μονής είναι ναός καμαροσκέπαστος στην τοιχοποιϊα του οποίου έχουν χαραχθεί οι χρονολογίες 183(0) και 1892, ενώ πάνω από την είσοδο σε επιγραφή αναφέρεται ότι ο ναός αυτός ανακαινίσθηκε και αγιογραφήθηκε το 1842, από τους ζωγράφους Αναγνώστη και τα παιδιά του Γρηγόρη και Δημήτριο, ενώ μνημονεύουν και τον τόπο καταγωγής τους το χωριό «Πλέσια» (σ.σ. είναι τα σημερινά Καστανοχώρια των Ιωαννίνων).
  Το ναό περιβάλλει διώροφη πτέρυγα κελιών που ανάμεσά τους έχει κτισθεί ο μονόκλιτος ναϊσκος της Αγ. Ειρήνης. Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι το μοναστήρι ήταν κτισμένο στη θέση « Θεοτόκος» που παραχωρήθηκε στην επισκοπή Σταγών με χρυσόβουλλο του Ανδρονίκου Παλαιολόγου, το 1336 αλλά και με σιγίλλιο του πατριάρχη Αντωνίου Δ' , του 1393 όπου αναφέρεται ότι το μοναστήρι αυτό βρίσκεται «εν Ασπροποτάμω» και έτσι αποκαλείται τοπικά η περιοχή από τις πηγές του ποταμού μέχρι το σημείο που συναντά τον Καμναϊτικο. Μια άλλη εκδοχή θέλει το μοναστήρι να ήταν κτισμένο στην αρχή ενός δασικού δρόμου που συνδέει το γειτονικό Γαρδίκι προς τους Καλαρρύτες. Δυστυχώς σήμερα είναι ακατοίκητο, αφού ο τελευταίος μοναχός Ιωάσαφ Τσουγιάννης, που έμεινε και αποκατέστησε τμήματα του μοναστηριού, έφυγε το 1964.
  Στο μοναστήρι στις 23 Αυγούστου, ημέρα που πανηγυρίζει διοργανώνεται τριήμερο γλέντι με χορό, τραγούδια και τις γνωστές καζανιές.
  Αφού περάσουμε την γέφυρα Αλεξίου η διαδρομή γίνεται πλέον ανηφορική καθώς διασχίζει τις γυμνές πλαγιές των Τζουμέρκων, απ' όπου πηγάζει ο Μουτσιαρίτης, παραπόταμος του Αχελώου. Σε υψόμετρο 1040 και σε αμφιθεατρική θέση ριζώθηκε το ξακουστό Γαρδίκι πυκνοκατοικημένο και με τα σπίτια του να κρέμονται κυριολεκτικά πάνω στις απόκρημνες απολήξεις των Τζουμέρκων.
   Στο Γαρδίκι ανήκει και ο μικρός οικισμός Παλιοχώρι, που κρατά αντίθετα με το κεφαλοχώρι, το Γαρδίκι, κατοίκους κυρίως κτηνοτρόφους και το χειμώνα. Μπορεί η τοποθεσία όπου είναι κτισμένο να μην είναι αυτή που λαχταρά να δει κανείς μετά από τα όσα συνάντησε στη διαδρομή του, όμως αποζημιώνεται στρέφοντας το βλέμμα του γύρω από το χωριό, με τα έλατα, τους κέδρους και τις βελανιδιές που καλύπτουν έκταση 47.000 στρ. Ακούει το κελάρυσμα του Καμναϊτικου ενώ προσπαθεί με το βλέμμα του να αγγίξει τις κορυφές Καπ-Γκρας, Κόκκινος βράχος, Μακριά Ράχη και Κακαρδίτσα.
  Σύμφωνα με την παράδοση η ιστορία του χάνεται στα βάθη των αιώνων αφού αναφέρουν ότι το Γαρδίκι, η Τζούρτζια και το Παλιοχώρι ανήκαν στην επικράτεια του βασιλιά Αθάμα με το τελευταίο να αναφέρεται ως η πρωτεύουσά του. Ανασκαφικές έρευνες δεν πραγματοποιήθηκαν μέχρι σήμερα για να ενισχύσουν αυτές τις απόψεις αν και παλιότεροι ερευνητές στη θέση «Ρούνες» εντόπισαν ίχνη αρχαίου οικισμού.
  Το Γαρδίκι θα αφήσει τη σφραγίδα του και αργότερα αφού εδώ είχε το αρχηγείο του και σκοτώθηκε από 3000 Αλβανούς μαζί με 20 συντρόφους του ο κλεφταρματωλός Μεϊντάνης, που καταγόταν από την Κοζάνη το Μάρτιο του 1700. Τους Αλβανούς τους έστειλε ο πασάς Τρικάλων γιατί ο Μεϊντάνης μπήκε μεγαλοπρεπώς πράγμα που θεωρήθηκε ότι μειώνεται η αίγλη του πασά στον οποίο έστειλαν « πεσκέσι» (σ.σ.δώρο) του κεφάλι του Μεϊντάνη.
  Στην Επανάσταση του 1821 έκανε αντίσταση μαζί με τα άλλα Βλαχοχώρια, όπως την Κρανιά, το Χαλίκι, την Καστανιά, το Περτούλι και το Νεραϊδοχώρι. Στις αρχές του 1824 πέρασε από την Κακαρδίτσα, ο Καραϊσκάκης άρρωστος πάνω σε φορείο και φθάνει στα χωριά Αθαμανία και Γαρδίκι όταν βρισκόταν σε εμφύλιο πόλεμο με τους αρματωλούς Ράγγο των Αγράφων και το Νικόλαο Στουρνάρη από το Γαρδίκι.
  Τέλος από δω καταγόταν ο πατέρας του ποιητή Σπύρου Ματσούκα.
  Το ερειπωμένο σήμερα ξωκκλήσι των Αγ. Αναργύρων, που βρισκόταν πάνω από τον Προφήτη Ηλία συνδέεται με μια παράξενη ιστορία. Κάθε χρόνο της ημέρα της γιορτής του ναού, ένας δράκος άρπαξε μια νέα κοπέλα του χωριού καθώς χόρευε κι αυτό γινόταν για χρόνια ώσπου η Παναγία έβαλε τέρμα στο κακό, πετώντας μια τεράστια πέτρα στο δράκο, που προσπαθώντας να σωθεί, τρύπησε το βουνό Περτούσα και βγήκε πέρα στο Αρματωλικό. Οι Γαρδικιώτες με καμάρι δείχνουν την πέτρα που την αποκαλούν «μέγα λιθάρι» στη θέση Τζιάννη. Δυτικά του χωριού ακολουθώντας ένα στενό και απόκρημνο μονοπάτι συναντάμε το ναό της Αγ. Τριάδος, άλλοτε καθολικό μεγάλης μονής που σώζει αποσπασματικά τοιχογραφίες το 1750.
  Το Γαρδίκι έχει συνδεθεί με το πανηγύρι που διοργανώνουν οι κάτοικοι τον Δεκαπενταύγουστο, όπου συγκεντρώνονται οι απανταχού Γαρδικιώτες αλλά και πολλοί επισκέπτες με αποτέλεσμα να « βουλιάζει» το χωριό από κόσμο. Το πανηγύρι κρατά τέσσερεις μέρες στην πλατεία του χωριού. Στις 17 Αυγούστου γίνεται ο χορός των γερόντων που κρατούν αναμμένες λαμπάδες στα χέρια και τραγουδούν τοπικά τραγούδια. Στη συνέχεια παίρνουν τη σκυτάλη όσοι έλαβαν μέρος στους τελευταίους πολέμους, χορεύοντας περήφανα και λεβέντικα, το τραγούδι «του αητού ο γιυός», κρατώντας ψηλά γκλίτσες ενώ αναπαριστάνουν και μια μάχη. Ο Δήμος Αιθήκων για ανταπόδοση προσφέρει στους γέροντες ψητά, κρασί και τσίπουρο, ενώ το γλέντι και οι χοροί...καλά κρατούν μέχρι και τα μεσάνυχτα στα καφενεία και με τη συνοδεία δημοτικής ορχήστρας.

ΓΙΑΝΝΟΥΣΑΙΪΚΑ (Οικισμός) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Σε μια επιγραφή της Αγ. Τριάδας του 1640 αναφέρεται το Καροπλέσι, ένα χωριό στα ανατολικά της μονής, που περιλαμβάνει τους συνοικισμούς Αγ. Αγαθή, Νέο Χωριό, Κουκέικα και Γιαννουσέϊκα.
  Τα Γιαννουσέϊκα, που παραχωρήθηκαν στην οικογένεια της Μπουμπουλίνας για την προσφορά της στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, λεγόταν Τσιβέσι, ίσως λόγω του τσιφλικά Τσιβέση, που ζούσε εκεί στα 1800 κατά την παράδοση.
  Στον οικισμό των Γιαννουσέϊκων θα βρούμε ένα εκκλησάκι του 1910 και μια ώρα νότια, ένα άλλο εκκλησάκι κτισμένο το 1608 στη θέση παλαιότερου.
  Ούτε το Καροπλέσι ή Καβροπλέσι ή Γιαλίστρα (όπως το αναφέρει ο Πουκεβίλ το 1700), γλύτωσε από τη μανία των Τούρκων που το έκαψαν το 1823.
  Πριν από το Β' Παγκόσμιο πόλεμο, μετά το Καρπενήσι, ήταν το μεγαλύτερο χωριό της Ευρυτανίας με 1600 κατοίκους. Το 1932-33 ιδρύθηκε η Φιλοπρόοδος Ένωση Καροπλεσίου με πρωτοποριακό πρόγραμμα δράσης που συμπεριλάμβανε λαϊκό φαρμακείο, εξωραϊστικά έργα, μεταφορά του οικισμού ακόμα και λαϊκό δικαστήριο. Στον Β' Παγκόσμιο από το 1941 ήταν ήδη ελεύθερο. Γερμανοί δεν πάτησαν τα χρώματα του και ο ΕΛΑΣ, από εκεί προμηθευόταν οπλισμό και εφόδια. Ένα δάσος που προστάτευε το κατολισθένον έδαφος, καταστράφηκε λόγω άγνοιας από τους ίδιους τους κατοίκους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Καρδίτσας


Γρυμπιανά Βραγκιανών

ΓΡΙΜΠΙΑΝΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Ο οικισμός Γρυμπιανά Βραγκιανών είναι κτισμένος σε υψόμετρο 440 μ. περίπου στα νοτιοδυτικά των Βραγκιανών, στα όρια του νομού Καρδίτσας με το νομό 'Αρτας. Ο οικισμός είναι κτισμένος δίπλα σχεδόν στον ποταμό Αχελώο, που στην περιοχή αυτή ενδείκνυται για καλοκαιρινά μπάνια.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριος 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αχελώου


Δημοτικό Διαμέρισμα Δελερίων

ΔΕΛΕΡΙΑ (Χωριό) ΤΥΡΝΑΒΟΣ
  Βρίσκονται 9 χλμ. από τον Αμπελώνα και 26 χλμ. από τη Λάρισα. Στα Χρόνια της Τουρκοκρατίας το χωριό αποτελούνταν από 3 οικισμούς τους "Δελέ", "Κουτάφ" και "Εβερνάζ", που αντιστοιχούν στα ονόματα τριών Αράβων στρατηγών. Τα Δελέρια μέχρι το 1881 ήταν υπό την τουρκική κατοχή και κατοικούνταν από Τούρκους. Μετά τη συνθήκη του Βερολίνου, το χωριό προσαρτήθηκε στη Θεσσαλία και εγκαταστάθηκαν εδώ κάτοικοι από τα μέρη Κρυόβρυση, Ελασσώνα, Καρυά και Συκαμινέα. Αξιοσημείωτο γεγονός στην ιστορία του χωριού αποτελεί η ελληνοτουρκική μάχη, που διεξήχθη εντός του οικισμού το 1897. Σήμερα, τα Δελέρια κατοικούνται από 1.002 άτομα, τα οποία επιδίδονται σε αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες. Στο κέντρο των Δελερίων δεσπόζει ο ναός του Αγ. Δημητρίου (1898), ενώ η εκκλησία της Παναγίας, που καταστράφηκε το 1897 από τους Τούρκους ανακατασκευάστηκε το 1980. Στο ξωκκλήσι του Αγ. Αθανάσιου (1968), που βρίσκεται στην είσοδο του χωριού, οι κάτοικοι γιορτάζουν την Πρωτομαγιά με ψήσιμο αρνιών σε κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο. Ο Ποδοσφαιρικός Σύλλογος "Αστραπή" παίρνει μέρος στο ερασιτεχνικό πρωτάθλημα Γ' Κατηγορίας.

Δένδρος Βραγκιανών

ΔΕΝΔΡΟΣ (Οικισμός) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Ο οικισμός Δένδρος Βραγκιανών είναι κτισμένος σε υψόμετρο 240 - 300 μ. περίπου στα βοριοδυτικά των Βραγκιανών, στα όρια με το νομό 'Αρτας. Ο οικισμός, που είναι κτισμένος κοντά στον ποταμό Αχελώο, φιλοξενεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μνημεία - αξιοθέατα της περιοχής, την εκκλησία της Γέννησης της Θεοτόκου. Ο ιερός ναός, που συχνά αναφέρεται και με την ονομασία Επισκοπή, είναι σύγχρονης κατασκευής, οικοδομημένος στην ίδια θέση με παλαιότερο που κάηκε, σε επίπεδο μέρος απέναντι από τον οικισμό, κάτω από μεγάλη συστάδα δένδρων φτελιάς.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριος 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αχελώου


Δημοτικό Διαμέρισμα Δέσης

ΔΕΣΗ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Η απρόσμενη ομορφιά και η έκπληξη που μας επιφυλάσσει σε κάθε μας βήμα το τοπίο μας περιμένει στον επόμενο σταθμό, την Δέση, γαντζωμένη σε υψόμετρο 1070μ. με λιγοστούς κατοίκους, τους χειμερινούς μήνες, κυρίως ηλικιωμένους που σε υποδέχονται με την παραδοσιακή γκλίτσα στο χέρι και ένα ζωντανό χαμόγελο στα χείλη, ενώ το καλοκαίρι ακούς παιδικά γέλια και έντονες συζητήσεις καθώς η Δέση κατακλύζεται από ντόπιους και επισκέπτες.
  Την Δέση ομορφαίνουν με τη χαρακτηριστική τους αρχιτεκτονική και κατασκευή τα πετρόκτιστα σπίτια, όπως αυτά των Διάκου, Κουτούζα και το Πατρικέϊκο που οι κάτοικοί του λένε ότι κτίσθηκε το 1620. Στο παραδοσιακό σύνολο βάζουν τη σφραγίδα τους οι πετρόκτιστες βρύσες όπως και ο παραδοσιακός νερόμυλος.
  Πολλές οι πηγές , οι ορμητικοί χείμαρροι και οι καταρράκτες που διασχίζουν το πανέμορφο τοπίο και με αφρώδες πέρασμά τους, σπάνε την απόλυτη ησυχία το χειμώνα και δροσίζουν το περιβάλλον το καλοκαίρι με τελικό προορισμό τον κοντινό Αχελώο. Και κάπου εκεί ψηλά οι κοντινές κορυφογραμμές Αυγό, Χαμένο, Ξηροβούνι και Μεσοβούνι που σε συνδυασμό με τα πυκνόφυτα δάση δημιουργούν ένα αλπικό τοπίο που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τα αντίστοιχα της Ευρώπης.
  Και βέβαια μέσα σ' αυτήν την φύση επόμενο είναι να συναντάς στο διάβα σου αγριόγιδα, ζαρκάδια, αρκούδες, λύκους που αποτελούν τμήμα της άγριας πανίδας που συναντάμε σ' όλη την περιοχή.
  Το όνομα του χωριού αναφέρεται σε έγγραφο του Ανδρονίκου Γ' Παλαιολόγου, το 1336 ενώ στην τοπική σύνοδο που έγινε στα Ζαβλάντια Τρικάλων (σήμ. Παλιόπυργος) επικυρώθηκε η παραχώρηση στη Δέση, ιδιοκτησιών που είχε η Μονή Μεγάλων Πυλών ή Πόρτα Παναγιά στην περιοχή αυτή. Επίσης αναφέρεται και ως πατρίδα του ιερέα αγωνιστή του 1821 Απόστολου Χατζή.
  Η Δέση είναι ένα από τα αυθεντικά βλαχοχώρια γι αυτό και δεν θα μπορούσαν να λείψουν τα πανηγύρια που αποτελούν τόπο συνάντησης των κατοίκων, στοιχεία χαράς και γλεντιού. Στις 20 Ιουλίου, γιορτάζουν τον Προφήτη Ηλία, ενώ στις 15 Σεπτεμβρίου, του Αγ. Βησσαρίωνα το γλέντι κορυφώνεται αφού φθάνει προς το τέλος και η διαμονή τους στο χωριό. Μετά τη Λειτουργία και στην πλατεία του χωριού στήνεται γλέντι με χορούς και φαγητό με μπλιγούρι, τα γνωστά «καζάνια».

Δημοτικό Διαμέρισμα Διλόφου

ΔΙΛΟΦΟ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Βρίσκεται στις υπώρειες του Χαλκοδόνιου. Ο χαμηλός λόφος στα ΝΔ του χωριού προσφέρεται για περίπατο και ξεκούραση, όπως η πλατεία του χωριού και η πευκοφυτεμένη αυλή του σχολείου .
  Ενα μικρό ρέμα που πηγάζει από τους πρόποδες του βουνού στη θέση "Ισάδια" και τα νερά του χρησιμεύουν για πότισμα των καλλιεργειών.
 Οι κάτοικοι, κυρίως πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία που μετανάστευσαν στον ήδη υπάρχοντα οικισμό το 1907, ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Κάθε χρόνο γίνονται δύο πανηγύρια, στη μνήμη των Αγ. Βησσαρίωνα (15 / 9) και Τρύφωνα (1 / 2).

Δημοτικό Διαμέρισμα Δρακείας

ΔΡΑΚΕΙΑ (Χωριό) ΠΗΛΙΟΝ
Τηλέφωνο: +30 24280 96000
  Η Δράκεια απέχει 17,5 χλμ. από το Βόλο (10 χλμ. από την Αγριά) και βρίσκεται στις καταπράσινες πλαγιές του Πηλίου μέσα σε πυκνό δάσος και οπωροφόρα δένδρα. Τόπος παραγωγής των περίφημων Πηλιορείτικων φρούτων (μήλα, αχλάδια, κεράσια και κάστανα). Τα σπίτια είναι κτισμένα με παραδοσιακή αρχιτεκτονική και παρά την καταστροφή που υπέστησαν από τους σεισμούς του ’55 σήμερα σώζονται αρκετά τα οποία παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τα αρχιτεκτονικά τους χαρακτηριστικά, τα ξυλόγλυπτα και ζωγραφιστά ταβάνια και πόρτες και τους πολύχρωμους φεγγίτες. Το Αρχοντικό Τριανταφύλλου είναι ένα από τα ωραιότερα όχι μόνο του Πηλίου άλλα όλης της Ελλάδας και μπορεί να συγκριθεί με το αρχοντικό του Σβάρτς στα Αμπελάκια. Παλιά Αρχοντικά, καλντερίμια, τρεχούμενα νερά και δύο γραφικότερες πλατείες συνθέτουν ένα ιδανικό ησυχαστήριο για διακοπές στο βουνό. Στο χωριό λειτουργούν ξενώνες ενώ υπάρχουν αρκετά ταβερνάκια και παραδοσιακά καφενεία.
  Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί αρκετές εκκλησίες και ξωκλήσια όπου υπάρχουν αξιόλογα ξυλόγλυπτα τέμπλα, τοιχογραφίες και εικόνες σημαντικών λαϊκών αγιογράφων μεταξύ των οποίων των πατέρα και υιού Παγώνη.
  Οι πιο γνωστές είναι του ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ, ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ και ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ.
  Η Δράκεια προσφέρεται για διακοπές τόσο το καλοκαίρι συνδυάζοντας και την επαφή με τις ακτές του Παγασητικού αλλά και για διαμονή σε ένα ζεστό Πηλιορείτικο περιβάλλον.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Δροσοχωρίου

ΔΡΟΣΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Πολλοί το θεωρούν το πιο γοητευτικό και το πιο όμορφο χωριό της Πίνδου γιατί η θέση όπου έχει κτισθεί είναι μοναδική, σ' ένα χαμηλό πλάτωμα. Οι πανύψηλες κορυφές που υψώνονται γύρω του, όπως αυτές της Τσούκας, της Τσάρτας και του Αυγού, δείχνουν να το προστατεύουν και να το σκιάζουν τόσο πολύ που ακόμα και το φεγγάρι κρύβεται από το ύψος τους γι αυτό και είναι γνωστό και ως Τυφλοσέλι.
  Όπου και να στρίψεις τη ματιά σου θα συναντήσεις πηγές, ενώ ο καταρράκτης "Μάνα του νερού" τρέχει ιλιγγιωδώς με πτώση νερού 8μ. και πιθανότατα σ' αυτό το γεγονός να οφείλεται και το όνομά του. Βέβαια και από το Δροσοχώρι δεν απουσιάζουν άγρια ζώα, όπως λύκοι και αρκούδες που μπορεί να τα συναντήσει κανείς στο βιότοπο που δημιουργείται στη θέση "Σπιτάκι".
  Όπως και στον Αγ. Νικόλαο έτσι και στο Δροσοχώρι, επώνυμοι ραφτάδες άφησαν την σφραγίδα τους με τις στολές να πωλούνται μέχρι και τον κάμπο. Στην άκρη του χωριού στέκει αγέρωχος ο ναός των Αγίων Αποστόλων με τοιχογραφίες Σαμαριναίων ζωγράφων που χρονολογούνται στα 1867. Την γιορτή τους την γιορτάζουν με ένα μοναδικό τρόπο, ανάβοντας φωτιές και προσφέροντας το παραδοσιακό «μπλοτς» φαγητό βασισμένο στο πληγούρι ενώ τραγουδούν τοπικά τραγούδια, με το τραγούδι της Σιάνας, της όμορφης κοπέλας που κλέφτηκε με τον αγαπημένο της, να αντιλαλεί σ' όλη την Πίνδο.
Αγοράστε: Ντόπιο κρέας, τυροκομικά, ρίγανη, τσάι, μέλι, ντόπιο κρασί και τσίπουρο (σε σημεία πώλησης, καταστήματα, ταβέρνες, καφενεία και ιδιώτες - παραγωγούς).
Δοκιμάστε: Κεμπάπ, μοσχαροκεφαλή, πατσά, μπιφτέκι μοσχαρίσιο και γλυκάδια

Δημοτικό Διαμέρισμα Ελάτης

ΕΛΑΤΗ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Στα χρόνια της Επανάστασης ήταν το μεγαλύτερο από τα ξυλοχώρια, μιας από τις τρεις μεγάλες περιοχές του Ασπροποτάμου. Από την Ελάτη πέρασε και μίλησε στους κατοίκους τόσο το 1777 όσο και το 1778 ο Αγ. Κοσμάς Αιτωλός, ενώ το καλοκαίρι του 1944 λειτούργησε για τέσσερις μήνες το «Παιδαγωγικό Φροντιστήριο της Τύρνας» με διευθύντρια την Ρόζα Ιμβριώτη. Η Ελάτη έχει συνδεθεί με μια από τις πιο αξιόλογες και γεμάτες κίνηση τουριστικές διαδρομές της Ελλάδος. Η σπάνια ομορφιά του τοπίου, με τα πολλά δάση και τα καταπράσινα λιβάδια, το υγιεινό κλίμα και η παραδοσιακή φιλοξενία των κατοίκων κατέστησαν την Ελάτη ένα από τα πιο ανεπτυγμένα παραθεριστικά κέντρα της περιοχής. Καταπράσινες κορυφές, όπως η Αρκουδότρυπα στα 1600μ.και πολλές πηγές, όπως στα Κανάλια, στο Καλογερομάντρι, στις Γούβες κ.λπ. συμπληρώνουν την όμορφη εικόνα της Ελάτης.
  Στην Αρκουδότρυπα εάν κάποιος είναι λάτρης της περιπέτειας και της εξερεύνησης μπορεί να επισκεφθεί το ομώνυμο Σπήλαιο καθώς και την τοποθεσία με τους σταλακτίτες που βρίσκεται στα όρια με την Πιαλεία. Γεμάτη από ξενοδοχειακές μονάδες και ενοικιαζόμενα δωμάτια εξασφαλίζουν άνετη ολιγοήμερη ή μεγάλης διάρκειας διαμονή. Εδώ αξίζει να απολαύσει κανείς και ένα γεύμα, δοκιμάζοντας την τοπική κουζίνα που προσφέρει κυνήγι μαγειρευμένο με μοναδικό τρόπο και σε ποικίλες παραλλαγές. Στην είσοδο του χωριού και σε ειδικά διαμορφωμένα από το Δήμο ξύλινα περίπτερα, οι κάτοικοι προσφέρουν για αγορά σπάνια είδη βοτάνων, τσαϊ του βουνού, ρίγανη, φλαμούρι, μόσχο κ.λπ.
Αγοράστε: Βότανα, αφεψήματα, σπιτικά λικέρ, τυροκομικά προϊόντα, μέλι, γλυκά του κουταλιού, τσίπουρο, παραδοσιακά ζυμαρικά, συνθέσεις αποξηραμένων φυτών
Δοκιμάστε: Πίτες με χειροποίητα φύλλα, πλαστό ,ψητό σούβλας και γάστρας, πρασοτηγανιά, Κυνήγι, πέστροφα και μπριάνα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ελευθερών

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Ο Ελευθερές έχει έκταση 23546 στρέμματα. Μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, περίπου το 14% είναι τεχνίτες, εργάτες και χειριστές, περίπου 11% είναι έμποροι και υπάλληλοι κι ένα μικρό ποσοστό είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Η κοινότητα διαθέτει αγροτικό ιατρείο, ταχυδρομικές υπηρεσίες και γήπεδο ποδοσφαίρου.
  Οι εκκλησίες της κοινότητας είναι:
•Αγιος Κοσμάς - η μεγάλη εκκλησία
•Αγιος Βησσαρίωνας
•Αγιος Χαράλαμπος - εξωκλήσι στη θέση νέου οικισμού - προτεινόμενου άλσους.

Zagora Community

ΖΑΓΟΡΑ (Κωμόπολη) ΜΑΓΝΗΣΙΑ
  Από τη Μακρυρράχη ο δρόμος ανηφορίζει και στη θέση Καράβωμα συναντά τον άλλον που κατηφορίζει από τα Χάνια. Ενωμένοι στο σημείο αυτό οι δύο περιφερειακοί δρόμοι, που σχηματίζουν το λεγόμενο «κύκλωμα του Πηλίου», μας οδηγούν στη Ζαγορά, το μεγαλύτερο και ιστορικότερο χωριό του Ανατολικού Πηλίου. Ένα κεφαλοχώρι που, όπως είναι απλωμένο στην καταπράσινη και ηλιόλουστη πλαγιά του, χωρισμένο στις τέσσερις μεγάλες συνοικίες (Αγία Παρασκευή ή Περαχώρα, Αγία Κυριακή, Aγιο Γεώργιο, Σωτήρα), δίνει την εντύπωση στον επισκέπτη που το βλέπει από απέναντι πως πρόκειται για ένα συγκρότημα τεσσάρων χωριών.
  Το τοπωνύμιο Ζαγορά έχει πιθανότατα σλαβική προέλευση και σημαίνει τον τόπο που είναι πίσω από το βουνό. Για αυτό και παλαιότερα όλα τα πίσω χωριά του Πηλίου τα έλεγαν «χωριά της Ζαγοράς», ενώ και το ίδιο το Πήλιο ήταν κάποτε γνωστό και ως «βουνό της Ζαγοράς». Κι όσο για την ίδια τη Ζαγορά, αυτή ήταν παλιότερα γνωστή ως Σωτήρα, από την ομώνυμη μεταβυζαντινή μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στη θέση της οποίας βρίσκεται σήμερα ο ομώνυμος ενοριακός ναός της επίσης ομώνυμης συνοικίας.
  Το χωριό συνοικίστηκε στη σημερινή του θέση στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, με πρώτους, μάλλον, οικιστές τους κατοίκους ενός παλιότερου οικισμού που πρέπει να υπήρχε στη θέση Παλιόκαστρο, τρία περίπου χιλιόμετρα βορειανατολικά από το κέντρο της σημερινής Ζαγοράς, όπου είχαν βρεθεί αρκετά οικοδομικά λείψανα. Η Ζαγορά μεγάλωσε με τον ερχομό και την εγκατάσταση προσφύγων και φυγάδων από όλη τη σκλαβωμένη στους Τούρκους χώρα.
  Αν και «χάσι» τα χρόνια εκείνα, η Ζαγορά είχε μια ζηλευτή χειροτεχνική και εμποροναυτική δραστηριότητα από τα μέσα του 18ου αιώνα και μετά, ιδιαίτερα στην παραγωγή και εμπορία μεταξιού και σκουτιών, στην ποσότητα και ποιότητα των οποίων είχε την πρωτιά στο Πήλιο. Οι Ζαγοριανοί εμποροκαραβοκύρηδες τα μετέφεραν με τα περίφημα «ζαγοριανά καράβια»σε όλα τα τότε γνωστά «πόρτα» της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας.
  Όμως και μετά την επανάσταση του Πηλίου, οι Ζαγοριανοί, μαθημένοι και από παλιότερα να «ευγαίνουν εις ταις ξενητείαις», όπως σημειώνουν οι Δημητριείς, ανακάλυψαν, με πρώτους τους αδερφούς Αλέξανδρο και Δημήτριο Κασσαβέτη, τις «χρυσοφόρες φλέβες» της χώρας του Νείλου, της Αιγύπτου, συμπαρασύροντας εκεί και χιλιάδες συμπατριώτες τους από όλο το Πήλιο. Η ευδοκίμηση στις πλούσιες χώρες του εξωτερικού και κυρίως στην Αίγυπτο πάρα πολλών Ζαγοριανών είχε εξαιρετικά θετικό αντίκτυπο όχι μόνο στην οικονομική αλλά και στην πνευματική, την πολιτιστική και κοινωνική ζωή της Ζαγοράς. Χάρη στις ευεργεσίες των άξιων παιδιών της απόκτησε πολλά κοινωφελή έργα, ανάμεσα στα οποία και τα πρώτα σχολεία «κοινών γραμμάτων» στο Πήλιο, αλλά και το ανώτερης μόρφωσης «Ελληνομουσείο», που έγινε η πρώτη και με πανελλήνια ακτινοβολία πνευματική κυψέλη στον ευρύτερο πηλιορείτικο χώρο και όπου μαθήτευσαν μεγάλες μορφές του νεότερου Ελληνισμού, ανάμεσα στις οποίες και ο Ρήγας Βελεστινλής. Ακόμα η Ζαγορά πλουτίστηκε με πολλές εκκλησίες, μεγάλες πλατείες, πανέμορφα αρχοντικά, υδραγωγεία, δρόμους, βρύσες και ένα πλήθος ακόμα έργα κοινής ωφελείας που αναβάθμισαν πολιτιστικά την πολίχνη.
  Ανάμεσα στους πολλούς ευεργέτες της Ζαγοράς που συνήργησαν, ο καθένας με τον τρόπο του, σε όλη αυτή την κοσμογονία και που ορισμένοι την επέκτειναν και εκτός των ορίων της, συγκαταλέγονται ο Ιωάννης Πρίγκος, που ανήγειρε στα 1777, μαζί με τον Νικόλαο Ζάγορα, το νέο κτίριο του «Ελληνομουσείου» και προίκισε γενναία το ίδιο και τη βιβλιοθήκη του, οι αδερφοί Μωυσής και Νικόλαος Κρίτση, που ενίσχυσαν ποικιλότροπα το παιδευτικό έργο της γενέτειράς τους και που με κληροδότημα τους δίνονται και σήμερα υποτροφίες σε Ζαγοριανούς μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης και φοιτητές, οι αδερφοί Ευστάθιος και Γεώργιος Λαπάτες, που συνέλαβαν στην λειτουργία του «Ελληνομουσείου», στον πλουτισμό της βιβλιοθήκης του και χρηματοδότησαν την κατασκευή του μοναδικής τέχνης ξυλόγλυπτου τέμπλου του Ναού του Αγίου Γεωργίου, ο Ιωάννης Δ. Κασσαβέτης, που ίδρυσε και προίκισε το Παρθεναγωγείο Ζαγοράς, οι αδερφοί Ηρακλής και Αξέξανδρος Βόλτου, που στα πλαίσια των άλλων εθνικών δωρεών τους ενίσχυσαν γενναία και την κοινότητα της ιδιαίτερης πατρίδας τους, κατασκεύασαν το υδραγωγείο στη συνοικία της Σωτήρας, το τέμπλο του ομώνυμου ενοριακού ναού και προικοδότησαν πολλά άπορα κορίτσια της πολίχνης, ο Κίμων Πανταζόπουλος, που άφησε τη μισή περιουσία του στην κοινότητα Ζαγοράς (την άλλη μισή την άφησε στην κοινότητα Σμύρνης) για να σπουδάσουν υπότροφοι την παιδαγωγική επιστήμη και κατασκεύασε και το νεότερο κτίριο της Ζαγοριανής Βιβλιοθήκης, η Ευφροσύνη Δ. Κασσαβέτη, που διέθεσε μεγάλα ποσά για να κατασκευαστεί το «καλντερίμι» Χορευτού-Ζαγοράς-Πορταριάς (το μεγαλύτερο στο Πήλιο), να ανακαινιστεί το υδραγωγείο της Ζαγοράς και να φτιαχτεί η νεοκλασική βρύση της πλατείας του Αγίου Γεωργίου, ο Δημήτριος Πολυμέρης, ο μεγαλύτερος ευεργέτης του Πηλίου, που διέθεσε την τεράστια περιουσία του στην κοινότητα Ζαγοράς για να λειτουργήσει γυμνάσιο και νοσοκομείο, για να κατασκευαστεί υδραγωγείο και για να δίνονται υποτροφίες σε πηλιορείτες φοιτητές για μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ διέθεσε και 250.000 περίπου στερλίνες για να γίνει ο αυτοκινητόδρομος Ζαγοράς-Πορταριάς και ενίσχυσε το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας με 100.000 λίρες για να συνδεθούν με αυτοκινητόδρομους και τα άλλα χωριά του Πηλίου με το Βόλο, ο Αλέξανδρος Πάντος, που ίδρυσε την Πάντειο Σχολή Πολιτικών Επιστημών, ο Γεώργιος Κολέτσος, που άφησε κληροδότημα για πανεπιστημιακές σπουδές και πολλοί άλλοι.
  Στην αναφορά μας στις μεγάλες μορφές της Ζαγοράς δεν πρέπει να παραλείψουμε και κάποιες ακόμα από τις κορυφαίες προσωπικότητες που ανέδειξε και με τη σειρά τους ανέδειξαν τον τόπο. Στον χώρο της εκκλησίας, τον νεομάρτυρα Τριαντάφυλλο, τον οικουμενικό πατριάρχη Καλλίνικο τον Γ', τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Προκόπιο, τον μητροπολίτη Δημητριάδος Γρηγόριο και ίσως και τον μητροπολίτη Σελευκείας Δοθίσεο στο χώρο των γραμμάτων, τον Φίλιππο Ιωάννου, τους διδασκάλους Κωνσταντίνο Λογιώτατο, Νικόλαο Κασσαβέτη και Νικόλαο Καπετανάκη, το στοχαστή, ποιητή και δοκιμιογράφο Δημήτριο Καπετανάκη, τον ιστορικό Γιάννη Κορδάτο, τον ποιητή Πέτρο Μάγνη (Κωνσταντίνο Κωνσταντινίδη) και τον λογοτέχνη και ερευνητή Πήλιο Ζάγρα (Απόστολο Κωνσταντινίδη). Στο χώρο της επιστήμης, τον Νικόλαο Κωστή, προσωπικό γιατρό του Όθωνα, τον Θεόδωρο Αφεντούλη, πανεπιστημιακό καθηγητή της φαρμακολογίας και τον Ιωάννη Πάντο, γιατρό και βουλευτή Μαγνησίας. Στον χώρο των εθνικών αγώνων τους αρματολούς και καπεταναίους στα επαναστατικά κινήματα του Πηλίου Μπασδεκαίους, που ωστόσο είχαν την ρίζα τους στην Μακρινίτσα, τον Ιερώνυμο Κασσαβέτη, πρόεδρο της Προσωρινής Κυβέρνησης του Πηλίου στην επανάσταση του 1878, κι ακόμη τους αγωνιστές Αντώνη Στέφο, Αθανάσιο Σαμσαρέλο, Απόστολο Φρόνιμο κ.α. Δείγματα και τεκμήρια όλης αυτής της άνθησης που γνώρισε η Ζαγορά με την πολύτιμη συνδρομή των άξιων τέκνων της στέκονται τα μεγάλα και καλοχτισμένα αρχοντικά της, οι 38 εκκλησίες της και τα άλλα μνημειακά της κτίσματα, με πρώτο το «Ελληνομουσείο» από το οποίο σώζεται ένα κτίσμα στην αρχή σχεδόν του δρόμου για το Χορευτό, που μάλλον ήταν το οικοτροφείο της παλιάς σχολής, και ο υπόλοιπος κειμηλιακός πλούτος, στον οποίο, συμπεριλαμβάνονται και τα 1.200 παλαιότυπα βιβλία, κώδικες και χειρόγραφα της παλαιάς Ζαγοριανής Βιβλιοθήκης (δωρεές του πατριάρχη Καλλίνικου του Γ', του Ιωάννη Πρίγκου, των αδερφών Λαπάτη και Βόλτου) που φυλάσσονται στο νεότερο κτίριο της Δημόσιας πια Βιβλιοθήκης Ζαγοράς (πίσω από το ναό του Αγίου Γεωργίου) μαζί με τα 13.500 περίπου άλλα βιβλία που χάρισαν στα νεότερα χρόνια οι αδερφοί Κωνσταντίνος και Απόστολος Κωνσταντινίδη, οι αδερφοί Αλέξανδρος και Κωνσταντίνος Κασσαβέτη, ο Θεόδωρος Αφεντούλης, ο ποιητής Κωνσταντίνος Τσαγκαράδας και άλλοι πολλοί.

Δημοτικό Διαμέρισμα Ζαππείου

ΖΑΠΠΕΙΟ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Βρίσκεται στους πρόποδες του Χαλκοδόνιου. Αρκετά είναι τα ευρήματα που προέρχονται από τις θέσεις των νεολιθικών οικισμών στην περιοχή δυτικά του χωριού, με πιο αντιπροσωπευτικά ανάμεσά τους τις λίθινες και πήλινες σφραγίδες. Το κοινοτικό δάσος των 146 στρεμμάτων, μέσα στο οποίο βρίσκεται εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής, αποτελεί έναν ιδεώδη τόπο για στάση και αναψυχή. Το Ζάππειο πανηγυρίζει στη μνήμη των Αγ. Αθανασίου (18 / 1) και Παμμεγίστων Ταξιαρχών (8 / 11). Την Καθαρά Δευτέρα διοργανώνεται καρναβάλι και προσφέρεται "φασολάδα και κρασί ".
  Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία.

ΙΩΛΚΟΣ (Αρχαία πόλη) ΒΟΛΟΣ
  Αρχαία πόλη της Θεσσαλίας στο βάθος του Παγασητικού κόλπου. Η περιοχή είχε κατοίκους από την εποχή του χαλκού. Αργότερα κατοικήθηκε από Ίωνες.
  Κατά τη μυθολογία, η Ιωλκός είναι η πατρίδα του Ιάσονα ο οποίος ξεκίνησε από ξεκίνησε με το πλοίο «Αργώ» για την Αργοναυτική εκστρατεία. Οι ανασκαφές έφεραν σε φως ερείπια μυκηναϊκού ανακτόρου του 1600 π.Χ. που είχε καταστραφεί το 1200 π.Χ. περίπου από πυρκαγιά.
  Στους ιστορικούς χρόνους η Ιωλκός έχασε τη σημασία της, γιατί άρχισε να αναπτύσσεται το νέο λιμάνι των Παγασών. Στους ελληνιστικούς χρόνους ήταν λιμάνι της νέας πόλης Δημητριάδας.
  Στην Ιωλκό ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη η λατρεία της Αρτέμιδος και υπήρχε ναός της Ιωλκίας Αρτέμιδος.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πειραιά


Κάλαμος

ΚΑΛΑΜΟΣ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Αφήνοντας αριστερά το δρόμο που οδηγεί στην Πάου κι ακολουθώντας την όμορφη διαδρομή μέσα από τους ελαιώνες, φθάνουμε στον μικρό και ιδιαίτερα γραφικό παραθαλάσσιο οικισμό του Καλάμου. Πήρε το όνομα του είτε από την παραφθορά της λέξης "κάναλος" δηλαδή του καναλιού που σχηματίζει ένας μικρός χείμαρρος καθώς ενώνεται με τη θάλασσα, είτε από τα πολλά καλάμια που φυτρώνουν στην ακροποταμιά. Ο Κάλαμος είναι από τους οικισμούς του Πηλίου που κρατούν ακόμη το παραδοσιακό τους χρώμα, αναπτύσσοντας έναν τουρισμό ήπιων τόνων. Επίσης, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει την ήσυχη ακρογιαλιά της Μπελιάν, που βρίσκεται δίπλα στον Κάλαμο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αργαλαστής


Γενικές πληροφορίες

ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ (Δήμος) ΤΡΙΚΑΛΑ
Στο κέντρο της Ελλάδος και στο βορειοδυτικό μέρος του θεσσαλικού κάμπου, εκτείνεται ο χώρος των Μετεώρων, περιμετρικά της ιστορικής πόλης της Καλαμπάκας του Νομού Τρικάλων, κρατώντας ίσες αποστάσεις από τη πρωτεύουσα και τη συμπρωτεύουσα. Το συγκρότημα των Μετεώρων δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ομάδα υψηλών και απόκρημνων βράχων που έχουν σαν επιστέγασμα τα Μοναστήρια, τις Σκήτες, τα Κελλιά και Ασκητήρια του Ορθόδοξου Μοναχισμού και χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα. Σαν φυσικό φαινόμενο είναι μοναδικό σ' ολόκληρο το κόσμο. Η δημιουργία αυτών, λένε οι ειδικοί, ανάγεται στη λεγόμενη τριτογενή περίοδο που χάνεται στην εποχή των 60.000.000 χρόνων. Το τοπίο δημιουργεί θαυμασμό με φόβο, χαρά και έκσταση. Από τη θέα των βράχων νιώθει κανείς ότι βρίσκεται μεταξύ ουρανού και γης, αντικρίζοντας παράλληλα το κάμπο διαπιστώνει μια ιδανική ισορροπία μεταξύ του υψηλού και του ωραίου, σε πλήρη αρμονία. Η τοποθεσία αυτή έγινε στο πέρασμα του χρόνου όαση πνευματική και μαγνήτης για χιλιάδες επισκέπτες, τουρίστες, προσκυνητές.
Σήμερα η Καλαμπάκα έχει για τους επισκέπτες της ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και camping με όλες τις ανέσεις. Η πόλη απέχει από τα Τρίκαλα 21 χιλιόμετρα, από τη Λάρισα 83, από τα Ιωάννινα 105, από το Βόλο 140, από τη Θεσσαλονίκη 285 και από την Αθήνα 326 χιλιόμετρα. Ο πληθυσμός της επαρχίας της Καλαμπάκας ανέρχεται σε 35.000 περίπου κατοίκους.
Η ονομασία ΜΕΤΕΩΡΑ δεν συναντιέται στους αρχαίους χρόνους. Για πρώτη φορά χρησιμοποιείται από τον κτήτορα της ιεράς μονής Μεταμορφώσεως Οσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, ο οποίος το 1344μ.Χ. ονόμασε Μετέωρα τον "Πλατύ Λίθο" ονομασία που επικράτησε αργότερα σε όλους τους βράχους Μετεώρων. Η μοναστική πολιτεία με την πάροδο του χρόνου μεγαλώνει, τα μοναστήρια γίνονται 24 και ενισχύονται από διάφορες δωρεές, σε διάφορες εποχές. Μεγάλη άνθηση ο μοναχισμός είχε τον 17ο αιώνα, ενώ σήμερα λειτουργούν 6 μοναστήρια όπου οι λίγοι μοναχοί τους αγωνίζονται για την επιβίωση και ανασυγκρότησή τους.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καλαμπάκας

ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ (Πόλη) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Στα βορειοδυτικά της Θεσσαλίας κάτω από τους επιβλητικούς βράχους των Μετεώρων βρίσκεται η Καλαμπάκα, μία σύγχρονη πόλη με πλούσια ιστορική παράδοση και σημαντική τουριστική ανάπτυξη.
  Δυτικά της Καλαμπάκας υψώνεται το όρος Κόζιακας, με τον ποταμό Πηνειό να διασχίζει την κοιλάδα στους πρόποδές του.
  Αξίζει να επισκεφθεί κανείς την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου η οποία χτίστηκε κατά τον 10ο-11ο αιώνα και διατηρείται εξαιρετικά στο πέρασμα των χρόνων. Είναι πολύ γνωστή για τον άμβωνά της στο κέντρο του ναού, μοναδικό στην Ορθόδοξη αρχιτεκτονική, καθώς και για το τέμπλο της, έργο των πρώτων Χριστιανικών χρόνων.
  Στο 3ο χλμ. Καλαμπάκας-Τρικάλων, βρίσκεται το χωριό Θεόπετρα γνωστό για τα ευρήματα της Νεολιθικής εποχής σε μια κοντινή σπηλιά.
  Είναι αξιοσημείωτο ότι στην περιοχή λαμβάνουν χώρα πολύ συχνά καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς διάφορες παραδοσιακές εκδηλώσεις.
  Η Καλαμπάκα είναι ακόμη γνωστή για τα εργαστήρια Βυζαντινής Αγιογραφίας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Καλλιθέα

ΚΑΛΛΙΘΕΑ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Στο δρόμο για την Ξινόβρυση συναντά κανείς αυτήν την ήρεμη γωνιά που κρατάει το αλλοτινό της χρώμα, όπως αυτό αποτυπώνεται κυρίως σε κάποια παλιά σπίτια από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τότε, ο οικισμός ήταν χτισμένος στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής και λεγόταν Ιμίρμπεη, δηλαδή το χωρίο του "Ιμίρ Μπέη". Το τοπωνύμιο ενδέχεται να είναι αρβανίτικο και να σημαίνει "τρύπα" ή "σπήλαιο".

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αργαλαστής


Δημοτικό Διαμέρισμα Καλογήρων

ΚΑΛΟΓΗΡΟΙ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
   Το συναντάμε αμέσως τρία χιλιόμ. μετά τον Αγ. Προκόπιο μέσα σ' ένα τοπίο που ξεπερνά κάθε φαντασία. Αρχικά ήταν κτισμένο στη θέση της Αγίας Τριάδας και μεταφέρθηκε εδώ μετά από πολλές κατολισθήσεις.
  Δυστυχώς οι κάτοικοι αναγκάστηκαν πολλές φορές να το εγκαταλείψουν βρίσκοντας καταφύγιο που αλλού στο φυσικό καταφύγιο της Νεράϊδας, αλλά και να μεταναστεύσουν όταν οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό τους και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή, στην περιοχή της Αγιάς.
  Παντού συναντάς πηγές με κελαρυστά νερά να διαπερνούν με φιδίσιους ελιγμούς τα πολλά έλατα, τις καστανιές και τα πεύκα όπου τα αγριογούρουνα, οι αλεπούδες κ.λπ. έχουν βρεί το τέλειο καταφύγιο.
  Όταν φθάνεις στην κορυφή του Μαυροπολίου σε υψόμ. 1700μ. έρχεσαι και σε οπτική επαφή με τα Στουρναρέϊκα, τα Τρίκαλα, την Καρδίτσα και το Νεραϊδοχώρι ενώ από τις κορυφές της Τσιούκας και της Νεραϊδας το βλέμμα σου φθάνει μέχρι τα Μετέωρα και τα Χάσια.
  Η ονομασία που δόθηκε στο Δήμο δεν είναι τυχαία αφού στη θέση «Παλαιόκαστρο» επιβεβαιώνεται η ύπαρξη του βασιλείου των Αιθήκων στον 4ο π.Χ. Μεταξύ των Καλογήρων και του Αγ. Προκοπίου τοποθετείται η πόλη Ποίτνεο ή Πότναιο που άκμασε από τον 5ο π.Χ. έως τους ρωμαϊκούς χρόνους.
  Από δω πιθανότατα προερχόταν και η ανάγλυφη επιτύμβια στήλη του Εχένικου, πολεμιστή ή αξιωματούχου που σκοτώθηκε σε μάχη τον 4ο π.Χ., η οποία έπεσε θύμα αρχαιοκαπήλων και μετά από πολλές περιπέτειες βρέθηκε και φυλάσσεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Λάρισας.
  Οι Καλόγηροι συνδυάζουν το όνομά τους και με την εκκλησιαστική ιστορία αφού ήταν η πατρίδα του ηγούμενου της Μονής Δουσίκου Ιερόθεου (1793-1819 & 1822-1823) ενώ ο Ι. Παπασωτηρίου διάβασε το 1937 σε ανθολόγιο του Αγ. Νικολάου ενθύμηση σχετική με το πέρασμα από τους Καλογήρους του Κοσμά του Αιτωλού το1777.
Αγοράστε: Βότανα βουνού (τσάι, χαμομήλι, μέντα, ρίγανη, μπιτούνι, μελισσόχορτο και τσουκνίδα), καλαμποκάλευρο. (σε σημεία πώλησης, καταστήματα, ταβέρνες, καφενεία και ιδιώτες - παραγωγούς).
Δοκιμάστε: Ντόπιο τσίπουρο, μεζέδες, ρετσίνα, πίτες, πλαστό, γαλακτοκομικά προϊόντα, ψητά γάστρας - σούβλας, σούπες, πατσά.

ΚΑΛΥΒΙΑ (Οικισμός) ΠΕΖΟΥΛΑ
  Από το Κρυονέρι ο δρόμος μας οδηγεί ανάμεσα από πυκνή βλάστηση και καταπράσινα λιβάδια, σε δυο συνοικισμούς με το ίδιο όνομα: Καλύβια. Ανήκουν όμως διοικητικά σε δύο χωριστές κοινότητες: της Φυλακτής και της Πεζούλας.
  Πριν από τη δημιουργία της λίμνης οι κάτοικοι των δύο αυτών οικισμών, δούλευαν στα χωράφια της Νεβρόπολης και διατηρούσαν εδώ τα καλύβια τους: μονόχωρες πρόχειρες κατασκευές, από καλάμια και λάσπη όπου αποθήκευαν τα αγροτικά προϊόντα και τα εργαλεία τους.
  Ο πρώτος συνοικισμός, τα Καλύβια Φυλακτής, σκαρφαλώνει στο βουνό κι ένα ανηφορικό δρομάκι τον συνδέει με το βορεινό τμήμα της Πεζούλας και τον Αι-Γιάννη της Φυλακτής.
  Τα Καλύβια Πεζούλας βρίσκονται ακριβώς μετά το Μεγάλο Ποτάμι. Πρόκειται για αναπτυσσόμενο οικισμό με πολλές εξοχικές κατοικίες. Στο κέντρο του ο περιφερειακός διασταυρώνεται με το δρόμο, που οδηγεί στη λίμνη ανατολικά και στην Πεζούλα, Φυλακτή και Νεράιδα δυτικά.
  Εδώ μπορούμε να αγοράσουμε ή και να γευματίσουμε στις ψησταριές του πολύ καλό κρέας. Πλάι στη λίμνη υπάρχει αθλητικός χώρος που πρόκειται να εξελιχθεί σε οργανωμένο κέντρο άθλησης και λίγο πιο κάτω θα βρούμε την πλαζ, ένα αναψυκτήριο και ένα θερινό πέτρινο θεατράκι μέσα στο δάσος.
  Από τα μέσα του '93 λειτουργεί ο κοινοτικός ξενώνας δυναμικότητας 60 κλινών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Καρδίτσας


ΚΑΛΥΒΙΑ ΦΥΛΑΚΤΗΣ (Οικισμός) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Από το Κρυονέρι ο δρόμος μας οδηγεί ανάμεσα από πυκνή βλάστηση και καταπράσινα λιβάδια, σε δυο συνοικισμούς με το ίδιο όνομα: Καλύβια. Ανήκουν όμως διοικητικά σε δύο χωριστές κοινότητες: της Φυλακτής και της Πεζούλας.
  Πριν από τη δημιουργία της λίμνης οι κάτοικοι των δύο αυτών οικισμών, δούλευαν στα χωράφια της Νεβρόπολης και διατηρούσαν εδώ τα καλύβια τους: μονόχωρες πρόχειρες κατασκευές, από καλάμια και λάσπη όπου αποθήκευαν τα αγροτικά προϊόντα και τα εργαλεία τους.
  Ο πρώτος συνοικισμός, τα Καλύβια Φυλακτής, σκαρφαλώνει στο βουνό κι ένα ανηφορικό δρομάκι τον συνδέει με το βορεινό τμήμα της Πεζούλας και τον Αι-Γιάννη της Φυλακτής.
  Τα Καλύβια Πεζούλας βρίσκονται ακριβώς μετά το Μεγάλο Ποτάμι. Πρόκειται για αναπτυσσόμενο οικισμό με πολλές εξοχικές κατοικίες. Στο κέντρο του ο περιφερειακός διασταυρώνεται με το δρόμο, που οδηγεί στη λίμνη ανατολικά και στην Πεζούλα, Φυλακτή και Νεράιδα δυτικά.
  Εδώ μπορούμε να αγοράσουμε ή και να γευματίσουμε στις ψησταριές του πολύ καλό κρέας. Πλάι στη λίμνη υπάρχει αθλητικός χώρος που πρόκειται να εξελιχθεί σε οργανωμένο κέντρο άθλησης και λίγο πιο κάτω θα βρούμε την πλαζ, ένα αναψυκτήριο και ένα θερινό πέτρινο θεατράκι μέσα στο δάσος.
  Από τα μέσα του '93 λειτουργεί ο κοινοτικός ξενώνας δυναμικότητας 60 κλινών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Καρδίτσας


Δημοτικό Διαμέρισμα Καρβασαρά

ΚΑΡΒΑΣΑΡΑΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Ενα άλλο χωριουδάκι στην ίδια περιοχή είναι ο Καρβασαράς χτισμένος μέσα στο δάσος, ιδανικός για ξεκούραστες διακοπές. Το όνομά του, προέρχεται από το τουρκικό Καραβάν Σαράϊ το οποίο δήλωνε σταθμό των καραβανιών για ξεκούραση και ανεφοδιασμό. Δεν αποκλείεται κάτι τέτοιο αφού ο σημερινός Καρβασαράς βρίσκεται πάνω στη φυσική διάβαση της Πίνδου για Ηπειρο ή Αιτωλοακαρνανία.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καρίτσας Δολόπων

ΚΑΡΙΤΣΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 94769
  Από τα παλιά χωριά της Νεβρόπολης μαζί με το Νεοχώρι και την Κερασιά φαίνεται να είναι η Καρίτσα η οποία βρίσκεται σε παράκαμψη δυτικά του περιφερειακού δρόμου της λίμνης. Είναι κτισμένη μέσα σε δάσος και με έδαφος σε έντονες κλίσεις.
  Κοντά στο χωριό, λαξεμένο μέσα σε βράχο και σε υψόμετρο 1400 μ., υπάρχει το Μοναστήρι της Παναγίας της Πελεκητής. Λόγω της μεγάλης του σπουδαιότητας το 1606, με ένα μολυβδόβουλο πατριαρχικό Σιγίλιο του Πατριάρχη Ραφαήλ του Β', η μονή αναγνωρίζεται ως σταυροπηγιακή δηλαδή υπάγεται απ' ευθείας στο πατριαρχείο Κων/πολης. Αποτελείται από τον μονόχωρο ναό της αναλήψεως με τοιχογραφίες του 1654 και από τον Αθωνικού τύπου ναού της Παναγίας με τοιχογραφίες του 1666.
  Το μοναστήρι κτίσθηκε πιθανώς πριν από το 1500 από τον μοναχό Πορφύριο του οποίου το έργο περάτωσε κατά το 1529 ο όσιος Δαμανιός, που καταγόταν από τη Ράχοβα των Αγράφων της Ευρυτανίας, όπως εξάλλου αναφέρεται και σε τοιχογραφία της μονής. Αποτελεί αληθινό μουσείο θρησκευτικής κληρονομιάς, και περιλαμβάνει ξυλόγλυπτο τέμπλο, τοιχογραφίες, Ιερά Ευαγγέλια, χειρόγραφα, δισκοπότηρα και σκεύη μοναδικά. Σε ένα εκκλησιαστικό βιβλίο της μονής, αναφέρεται, ότι το χωριό καταστράφηκε στα 1823 από τον Μουσταή Πασά της Σκόρδας.
   Στην Καρίτσα τον Αύγουστο γίνεται μεγάλο πανηγύρι, όπου ο κόσμος ξενυχτά στο μοναστήρι και γλεντάει στον περίβολό του καθώς και στη πλατεία του χωριού. Η εμπειρία για όσους δεν έζησαν κάτι αντίστοιχο είναι μοναδική.
  Επιστρέφοντας στον περιφερειακό δρόμο μπορούμε να κάνουμε πικ-νικ στο χώρο που διαμόρφωσε το Δασαρχείο πλάι στον Καριτσιώτη ποταμό, στον οποίο θα ψαρέψουμε πέστροφες και καραβίδες.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καστανιάς

ΚΑΣΤΑΝΙΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 94240
  Η Καστανιά είναι ένα όμορφο επίσης χωριό - θέρετρο σε υψόμετρο 850 μ. μέσα στα έλατα. Η θέση του αρχαίου της κάστρου πιθανόν να ταυτίζεται με εκείνη της πόλης Μενελαϊδος. Εδώ κοντά βρέθηκαν τάφοι με Ρωμαϊκή τεχνική με οπτόπλινθους συνδεδεμένους με ασβεστοκονίαμα.
  Από την Καστανιά κατάγεται ο Δημ. Γιαννακόπουλος αγωνιστής στην επανάσταση του 1821 και ο Δημ. Θεολόγου που πολέμησε στις γραμμές του Καραϊσκάκη και υπηρέτησε υπό τον Ζαραλή και τον Ν. Μπότσαρη. Μετά την απελευθέρωση του 1821 το χωριό ανήκει στην τουρκική επικράτεια. Στην αποτυχημένη επανάσταση του 1854-55 απελευθερώθηκε αρχικά από Ευρυτάνες, αλλά οι Τούρκοι, διαλύοντας τα σώματα των επαναστατών, ανακατέλαβαν την περιοχή ως το 1881.
  Σήμερα στο κέντρο του χωριού υψώνεται ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου με αξιόλογο τέμπλο του 18ου αιώνα και δεσποτικές εικόνες της ίδιας εποχής. Το τέμπλο ανήκει στην κατηγορία των "κεντητών ή σκαλιστών στον αέρα", όπως αυτά της Ζωοδόχου Πηγής Απιδιάς και του Αγ. Γεωργίου Ρεντίνας.
  Στο χωριό διατίθενται 15 δωμάτια με 30 κλίνες για τους τουρίστες, ενώ σύντομα θα λειτουργήσει και ο κοινοτικός ξενώνας δυναμικότητας 23 κλινών. Επίσης οι κατασκηνώσεις μπορούν να φιλοξενήσουν παιδιά τους θερινούς μήνες. Εδώ λειτουργεί αγροτικό ιατρείο. Παραλίμνια, μέσα σε δασική έκταση το Δασαρχείο διαμόρφωσε χώρους αναψυχής και κάμπινγκ με ψησταριές, βρύσες, ντους και μικρά πλατώματα για την εγκατάσταση σκηνών.
  Από την Καστανιά μπορούμε να πάμε μέσω Καλλίθηρου ή και Ραχούλας στην Καρδίτσα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καστρακίου

ΚΑΣΤΡΑΚΙ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
Τηλέφωνο: +30 24320 22523
  Το κέντρο μιας αμφιθεατρικής "τοποθεσίας" που σχηματίζεται από τους βράχους των Μετεώρων, 1 χλμ. πάνω από την Καλαμπάκα, συναντούμε το χωριό Καστράκι, μια πλούσια περιοχή όπου μπορεί κανείς να βρει παραδοσιακά προϊόντα σε αφθονία.
  Το διατηρητέο παλαιό χωριό, με τα στενά δρομάκια και τα παλιά σπίτια χτισμένα με παραδοσιακή αρχιτεκτονική, παρουσιάζει μια αξιοθαύμαστη εικόνα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Περιφέρειας Θεσσαλίας.

Καστράκι

  Το Καστράκι βρίσκεται στο δυτικό τμήμα των Μετεώρων, αμφιθεατρικά κτισμένο, και αποτελεί δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Καλαμπάκας. Η ιστορία του χάνεται μέσα στην πορεία των χρόνων.
  Στο ανατολικό του τμήμα υπάρχει η παλαιά γραφική συνοικία του χωριού και πιο πάνω το "Αδράχτι", βράχος μικρός αλλά εντυπωσιακός λόγω της μορφής και της θέσης στήριξης. Είναι κυρίως το ορμητήριο των αναρριχητών που έρχονται από διάφορα μέρη, για να θαυμάσουν το τοπίο που σχηματίζεται από τους βράχους.
Το Καστράκι έχει σημαντική παράδοση, έθιμα, δημοτικά τραγούδια που όλα παρουσιάζουν μια μοναδικότητα. Αξίζει ο επισκέπτης να περπατήσει στα μικρά δρομάκια του χωριού κυρίως του παλιού, να διαβεί τα μονοπάτια ανάμεσα στους βράχους και να επισκεφτεί τις σκήτες, τα εξωκλήσια, τα μοναστήρια και διάφορες τοποθεσίες της περιοχής.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καταφυγίου

ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 94633
  Το Καταφύγι βρίσκεται είκοσι χιλιόμετρα από την πόλη της Καρδίτσας. Είναι κτισμένο στους πρόποδες της νότιας Πίνδου στη κορυφή ενός βουνού και έχει 650 μ περίπου υψόμετρο. Είναι ένα από τα συμπαθή και περιποιημένα χωρία της περιοχής των Αγράφων. Έχει σφαιρική ορατότητα με αποτέλεσμα να βλέπει κανείς από δεξιά τα βουνά Ίταμο, Βουλγάρα, Βαρδούσια από αριστερά Καραντάου, πίσω τις κορυφές των Αγράφων (Καράβα, Νιάλα) και απέναντι τα βουνά Όλυμπο και Κίσαβο. Στη πραγματικότητα είναι ένα μπαλκόνι αγναντέματος και ανάπαυσης για κάθε Καταφυγιώτη αλλά και επισκέπτη. Από το χωριό βλέπει καθένας ολόκληρο το θεσσαλικό κάμπο που άνοιξη και καλοκαίρι φαντάζει καταπράσινος από τα σπαρτά, ενώ το χειμώνα ντύνεται στα κατάλευκα από τα παγερά χιόνια.
  Την ονομασία του την πήρε, μάλλον από τη θέση του, διότι οι κάτοικοι των πεδινών περιοχών, κατάφευγαν στις δύσκολες στιγμές τους σ' αυτό, είτε να ζητήσουν τη χάρη της Παναγίας από το μοναστήρι της Πέτρας, είτε και για να κρυφτούν στις πολλές και μεγάλες σπηλιές που υπάρχουν στη περιοχή κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας.
  Στην αρχαιότητα η περιφέρεια του Καταφυγίου κατοικήθηκε από τους αρχαίους Δόλοπες, όπως και ολόκληρη η περιφέρεια των Αγράφων. Οι αρχαίοι αυτοί πρόγονοί μας ζούσαν σε μικρούς οικισμούς και κωμοπόλεις με πρωτεύουσα της Δολοπίας την Κτημένη. Aλλες πόλεις ήταν η Μενελαίδα και η Ελλοπία η οποία κατά άλλους τοποθετείται στο Σμόκοβο και κατά άλλους στη περιοχή Παλαιόκαστρο Καταφυγίου. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα αναφέρει ότι ήταν γενναίοι πολεμιστές και έλαβαν μέρος με το Βασιλιά τους Φοίνικα στον πόλεμο της Τροίας υπό τις διαταγές του Αχιλλέα, βασιλιά της Φθίας στην οποία υπαγόταν διοικητικά τότε η Δολοπία. Οι Δόλοπες ιστορικά έζησαν από το 1500 π.Χ. μέχρι και τον 1ο αιώνα π.Χ. περίπου. Στη περιοχή του Καταφυγίου σώζονται μέχρι και σήμερα ερείπια αρχαίων κάστρων των Δολόπων.
  Φθάνοντας στο χωριό κάθε επισκέπτης θα παρατηρήσει αμέσως τη χαριτωμένη διάταξή του, τους πεντακάθαρους δρόμους και τα καλοκτισμένα σπίτια. Οι Καταφυγιώτες είναι άνθρωποι απλοί και φιλόξενοι, θα σε καλέσουν στο τραπέζι τους να σε κεράσουν ένα ντόπιο τσίπουρο. Το χωριό χαρίζει στους φυσιολάτρες επισκέπτες του τη δυνατότητα να ασκηθούν, να ζήσουν στη φύση και να γευθούν τις ποικίλες δυνατότητες που παρέχουν οι πολλές διαδρομές για πεζοπορία, ψάρεμα στα ποτάμια και να ξεδιψάσουν στις άφθονες φυσικές πηγές με γάργαρο παγωμένο νερό. Από πλευράς φαγητού μπορείς να γευθείς ένα σωρό λιχουδιές κάτω από τα γιγάντια πλατάνια στις δυο ψησταριές που βρίσκονται στις πλακοστρωμένες πλατείες. Επίσης μπορείς να προμηθευτείς ντόπια προϊόντα, όπως αρνιά, κατσίκια και μοσχάρια ελευθέρας βοσκής, φρέσκα αυγά αλλά και ρίγανη.
  Τρία χιλιόμετρα από το χωριό υπάρχει το ιστορικό Μοναστήρι της Πέτρας το οποίο κτίστηκε το 16ο αιώνα ή και νωρίτερα δηλαδή το 1550 περίπου. Όσον αφορά την αρχιτεκτονική και το διάκοσμο θεωρείτο ένα από τα σπουδαία επιβλητικά Χριστιανικά μνημεία. Ο προσκυνητής μέσα στο Ναό της Μονής επιτυγχάνει την επικοινωνία με το Θεό. Το Καθολικό της Μονής τρίκογχο σταυροειδές με δωδεκάπλευρο τρούλο. Είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο Ναός αγιογραφήθηκε το 1625 με έξοδα του Παναγιώτη Κουσκουλά από το χωριό Νεοχώριο, εμπόρου υφαντών προς τα Βαλκάνια. Το περίτεχνο τέμπλο με το Δωδεκάορτο, τη δέηση και τον Εσταυρωμένο έγινε το 1608 από ζωγράφο με το όνομα Λάμπρος.
  Οι εκδηλώσεις που γίνονται στο χωρίο είναι πλούσιες. Κύριοι φορείς είναι οι πολιτιστικοί σύλλογοι του χωριού, το τοπικό συμβούλιο και ο Δήμος. Το Πάσχα λίγο μετά την Ανάσταση συγκεντρώνονται όλοι οι χωριανοί έξω από την εκκλησία και με τις λαμπάδες ανάβουν τον Αφανό. Ο Αφανός είναι ένας μεγάλος σωρός από κέδρα που κόβουνε από το δάσος τα παιδιά κατά τη διάρκεια τη Μεγάλης Εβδομάδας. Την δεύτερη ημέρα του Πάσχα γίνεται η περιφορά της εικόνας της Παναγίας της Ιεράς Μονής Πέτρας γύρω από το χωριό. Ακολουθούν όλοι οι χωριανοί κρατώντας εικόνες που παίρνουν από τα σπίτια τους. Η εκδήλωση αυτή λέγεται Σίγνα. Τον Αύγουστο γίνονται οι περισσότερες εκδηλώσεις. Αρχίζουν από τις 10 Αυγούστου με χορούς από χορευτικά των συλλόγων όπου χορεύουν στη πλατεία του χωριού. Τα χορευτικά συγκροτήματα αποτελούνται από μικρά παιδιά και από γυναίκες του χωριού φορώντας παραδοσιακές στολές. Επίσης περιλαμβάνουν θέατρο και διάφορες αθλητικές εκδηλώσεις.
  Η κορύφωση των εκδηλώσεων είναι στις 14 και 15 Αυγούστου που γίνεται το πανηγύρι. Γιορτάζει η Παναγία της Ιεράς Μονής Πέτρας, γίνεται δοξολογία στο μοναστήρι και ακολουθεί μεγάλο πανηγύρι στο χωριό με παραδοσιακές ορχήστρες. Επίσης οι πολιτιστικοί σύλλογοι οργανώνουν διάφορες εκδρομές και κάθε χρόνο τον ετήσιο χορό τους. Τέλος του Αγίου Νικολάου εορτάζει η εκκλησία του χωριού.

Δημοτικό Διαμέρισμα Καταφυλλίου

ΚΑΤΑΦΥΛΛΙ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24450 31562
Στο δυτικό άκρο του νομού Καρδίτσας (στα όρια με το νομό 'Αρτας), σε απόσταση 115 χλμ. από την Καρδίτσα και 10 χλμ από τα Βραγκιανά, βρίσκεται το Καταφύλλι, οικοδομημένο σε υψόμετρο περίπου 1.000 μέτρων. Το χωριό αποτελούσε ξεχωριστή κοινότητα (Κοινότητα Καταφυλλίου) μέχρι το 1998, οπότε ενσωματώθηκε με το νόμο "Καποδίστρια" στο σημερινό Δήμο Αχελώου.
Ακόμα παλαιότερα -μέχρι το 1930- το χωριό ονομαζόταν Σελιπιανά, ονομασία που έλκει την καταγωγή της από τον αρχαίο βασιλιά Σέλιπο. Ο Σέλιπος, σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Τίτου Λίβιου, ίδρυσε στο σημείο αυτό μια πόλη -περίπου το 186 π.Χ.- λείψανα της οποίας είναι ορατά σε όλη τη γύρω περιοχή. Πολλοί ιστορικοί θησαυροί φαίνεται να βρίσκονται θαμμένοι ακόμα κάτω από τα χώματα του χωριού, παρόλο που σημαντικά ευρήματα που ανακαλύφτηκαν από τους κατοίκους -αγγεία, λυχνάρια, νομίσματα, κλπ- έχουν ήδη παραδοθεί στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ο επισκέπτης μπορεί να δει, κάνοντας μια σύντομη βόλτα στα περίχωρα, απομεινάρια από τα τείχη της πόλης που κτίστηκαν κατά την ελληνιστική περίοδο και λείψανα από οικίες, τάφους και τον πιθανολογούμενο χώρο των ανακτόρων του Σέλιπου.
Στο σημερινό χωριό ο επισκέπτης θα συναντήσει δύο αξιόλογες εκκλησίες, την Αγία Κυριακή, κτισμένη στη θέση παλαιού μοναστηριού του 17ου αιώνα και την Μεταμόρφωση του Σωτήρος που ξεχωρίζει για το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο και την εξαιρετική ακουστική της.
Το Καταφύλλι περιβάλλεται από οικισμούς που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του, όπως τα Κελλάρια σε υψόμετρο 680 μ., η Πράβα και η Συκιά σε υψόμετρο 440 μ. και το Αρδάναβο σε υψόμετρο 370 μέτρων.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κατωχωρίου

ΚΑΤΩΧΩΡΙ (Χωριό) ΒΟΛΟΣ
Τηλέφωνο: +30 24280 99101
  Στο Νοτιοανατολικό τμήμα του Δήμου Πορταριάς βρίσκεται το Κατηχώρι. Ένα γραφικό χωριό πνιγμένο μέσα στο πράσινο, διατηρημένο στην παραδοσιακή του μορφή.
  Όπως και στα υπόλοιπα διαμερίσματα έτσι και εδώ καλλιεργούνται ελιές, μηλιές, κηπευτικά, καθώς και αμπέλια πολύ καλής ποιότητας, γεγονός που επιτρέπει τους κατοίκους να ασχολούνται εδώ και χρόνια με την παραγωγή κρασιού και τσίπουρου. Σήμερα, πολύ λίγα αμπέλια έχουν μείνει και η παραγωγή κρασιού έχει περιορισθεί σε μικρό αριθμό αμπελοκαλλιεργητών, οι οποίοι όμως εξακολουθούν να το παράγουν με τον ίδιο παραδοσιακό τρόπο, εξασφαλίζοντας παράλληλα και άριστη ποιότητα του προϊόντος. Επίσης, ένας αριθμός αγροτών συνεχίζει την παραγωγή, αλλά το προϊόν στο μεγαλύτερο μέρος του καταναλώνεται τοπικά. Τις τελευταίες δεκαετίες η πιο διαδεδομένη καλλιέργεια είναι αυτή της ελιάς. Η κτηματική περιφέρεια του χωριού είναι από τις μεγαλύτερες στο Πήλιο και αριθμεί χιλιάδες ελαιόδενδρα, τα οποία αποδίδουν χιλιάδες τόνους ελαίων, ένα μέρος των οποίων διατίθενται στις Ενώσεις και στο εμπόριο για βρώσιμες, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής οδηγείται στα ελαιοτριβεία, όπου παράγεται σημαντική ποσότητα ελαιολάδου αρίστης ποιότητας. Ορισμένοι παραγωγοί, παράγουν στα ελαιοτριβεία, σε πολύ μικρές όμως ποσότητες το λεγόμενο «άκαγο» λάδι, που θεωρείται από τους παλιότερους ως φάρμακο για διάφορες παθήσεις (στομάχου, συκωτιού κ.λπ.)
  Παράλληλα, λειτουργεί εδώ και πολλά χρόνια Αγροτικός Συνεταιρισμός, ο οποίος κατά κύριο λόγο ασχολείται με την υποβοήθηση του έργου των αγροτών. Είναι αυτός που φροντίζει για την προμήθεια των φυτοφαρμάκων, τη διενέργεια των ραντισμάτων, την πληρωμή των παραγωγών από διάφορες συναλλαγές με την Ένωση Πηλίου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κερασιάς

ΚΕΡΑΣΙΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 92288
  Η Κερασιά είναι από τα πιο όμορφα χωριά της περιοχής,των Αγράφων . Είναι πυκνοκτισμένη πάνω σε βράχο έχοντας πανοραμική θέα, προς το Θεσσαλικό κάμπο και την πανέμορφη Λίμνη Πλαστήρα. Β. Δυτικά και Νότια περιβάλλεται από ελατοδάσος, ενώ στα Ανατολικά της, βρίσκεται καλλιεργήσιμη έκταση, γεμάτη οπορωφόρα δένδρα και ειδικά κερασιά, όπου ωφείλει και το ονομά της. Εχει έκταση 12.000 στρέμματα από τα οποία, τα μισά περίπου καλλιεργούνται, ενώ τα υπόλοιπα καλύπτονται από βελανιδιές και έλατα. Ο οικισμός έχει υψόμετρο 950 μέτρα και σύμφωνα με την απογραφή του 1991 κατοικείται από 528 κατοίκους.
  Η ιστορία του Χωριού μας πηγαίνει πολλούς αιώνες πίσω, σύμφωνα με ευρήματα συχωριανών μας και την εξέτασή των από ειδικούς αρχαιολόγους. Κατά την ιστορική του διαδρομή δεν άλλαξε ποτέ όνομα, ούτε την εποχή της Τουρκοκρατίας. Το 1605 γνώρισε την μεγαλύτερη καταστροφή από τον κατακτητή, κάηκε ολοσχερώς. Εκτιμάται ότι ο πρώτος οικισμός εμφανίζεται προ των Αλεξανδρινών χρόνων, αν και από τους χρόνους αυτούς και μέχρι το 1200 περίπου η ιστορία του χωριού παραμένει άγνωστη, αφού δεν υπάρχουν εκείνες οι πηγές που θα μας φέρουν στο φως κάποια στοιχεία. Λέγεται ότι το 1200 - 16 ότι καταστράφηκε το Χωριό και ότι τα χρόνια αυτά ήταν τα πιο ανθηρά κεφαλοχώρια, αφού έφτασε να κατοικείται από 2000 περίπου κατοίκους.
  Την περίοδο αυτή οι κάτοικοι ασχολούνταν με τα υφαντά σε μεγάλο βαθμό,σε εργαστήρια προβιομηχανικής μορφής, όπως νερόμυλοι , υδροτριβεία, νεροπρίονα , μαντάνια, κεραμιδαριά, και σιδηρουργεία που κατασκεύαζαν αγροτικά εργαλεία και κλειδαριές. Ενα μέρος των κατοίκων ασχολούνταν με την καλλιέργεια μεταξοσκώληκα, έχοντας δημιουργήσει εμπορικό δρόμο προς Φανάρι και τα Τρίκαλα. Αξίζει να αναφέρουμε ότι πειραματικά καλλιέργησαν Βαμβάκι και Λινάρι για την κάλυψη των αναγκών της υφαντουργίας τους.
  Η άνθιση της οικονομίας έφερε και τον εξωραισμό των κατοικιών τους . Ετσι βλέπουμε κατοικίες δυόροφες κτισμένες με πελεκητές πέτρες της περιοχής, που στη άνω δεξιά τους γωνία φέρουν την ημερομηνία κτήσης τους, και την μορφή του ιδιοκτήτη τους, τέτοιες μορφές σώζονται και σήμερα. Η ανάπτυξή της σταματά απότομα το 1600 περίπου, οπότε το χωριό μας καίγεται και καταστρέφεται ολοσχερώς, από τον τότε Πασά της Λάρισας εκστρατεύοντας προς την Αρτα, ως αντίποινα των απωλειών του από τους χωριανούς μας. Από την καταλυτική αυτή ημερομηνία και μέχρι το 1700 περίπου οι Κερασιώτες αναγκάζονται να διασκορπισθούν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, λέγεται ότι φτάσανε και υπάρχουν και μέχρι τις ημέρες μας με το επώνυμο Χατζίδης στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης.
  Περνά όμως έτσι μια περίοδος παρακμής και αργότερα και με την βοήθεια των κλεφταρματωλών, όπως του Καπετάν Σταμούλη αρχίζει να ξαναδημιουργείται το χωριό, αλλά μια νέα εκστρατεία των τούρκων το 1797 αναγκάζει τους λιγοστούς κατοίκους του, να μεταφερθούν μέσα στο δάσος στη θέση Παλαιοχώρι, όπου και σώζονται ακόμη μερικά κτίσματα. Μετά την παρέλευση ετών άρχισε να ξανακτίζεται στο σημείο όπου βρίσκεται τώρα, χωρίς όμως ποτέ μέχρι σήμερα να αποκτήσει την παλαιά του αίγλη.
  Κατά το έτος 1908 ο πληθυσμός του Χωριού μας ανέρχεται σε 200 οικογένειες. Την περίοδο αυτή έχουμε και την πρώτη μαζική μετανάστευση προς τις Η.Π.Α περί των 30 ατόμων. Στους Βαλκανικούς Πολέμους, καθώς και στη Μικρά Ασία πολλά παλικάρια του χωριού μας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όπως και στο πλευρό του συντοπίτη Μαύρου Καβαλάρη. Η τρίτη κατά σειρά καταστροφική εποχή για την Κερασιά μας έρχεται με τον εμφύλιο πόλεμο. Από το 1945 έως και το 1949 περίπου 30 παλικάρια χάνονται εκατέρωθεν, ριζώνοντας μεταξύ των οικογενειών του χωριού μας, ένα αδυσώπητο μίσος κάνοντας πολλούς να πάρουν το δρόμο της ξενιτιάς για τις ελληνικές μεγαλουπόλεις και τη Γερμανία. Η μετανάστευση αυτή συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με αποτέλεσμα το Δημοτικό μας σχολείο, που το 1960 αριθμούσε 120 παιδιά σήμερα να είναι κλειστό. Οι Κερασιώτες μετανάστες οργανώθηκαν σε Συλλόγους και σήμερα δραστηριοποιούνται στην Αθήνα, το Βόλο και την Καρδίτσα. Η δραστηριότητα που αναπτύσουν στις έδρες τους είναι αξιέπαινη ενώ συγχρόνως προσφέρουν και στα πολιτιστικά του χωριού, σε εκδηλώσεις, στο πανηγύρι, στο Αντάμωμα που γίνεται κάθε τρία χρόνια.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κισσού

ΚΙΣΣΟΣ (Χωριό) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
Το πιο ψηλό απ' τα χωριά του Ανατολικού Πηλίου, μοναδικά γραφικό, βυθισμένο μέσα στην ήμερη κι άγρια βλάστηση ενός πανέμορφου τοπίου. "Κρυμμένο" απ' τα μάτια των αμύητων. Τεκμήρια της παλιάς οικονομικής άνθησης του χωριού και ονομαστό αξιοθέατο, η τρισυπόστατη και τρίκλιτη βασιλική εκκλησία της Αγίας Μαρίνας, στην εξίσου όμορφη πλατεία του χωριού. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα και αντιπροσωπευτικότερα στο είδος της εκκλησιαστικά μνημεία του Πηλίου. Ριζικά ανακαινισμένη, η περίφημη αυτή εκκλησία, στολίστηκε στο β' μισό του 18ου αιώνα και με το καλύτερο ξυλόγλυπτο επιχρυσομένο τέμπλο στο Πήλιο. Διακοσμήθηκε επίσης με αγιογραφικές, ηθογραφικές παραστάσεις, καθώς και δροσερές τοπιογραφίες. Ο ναός της Αγίας Μαρίνας, κατ' εξοχήν μουσειακός χώρος, στεγάζει σ' ένα από τα παρεκκλήσια της και το Εκκλησιαστικό Μουσείο του χωριού, όπου κυρίως μπορεί κανείς να δει παλιές εικόνες και εκκλησιαστικά αρχειακά έγγραφα.
  Ενδιαφέροντα, εξάλλου, εκκλησιαστικά μνημεία είναι το εκκλησάκι του Αγίου Ευσταθίου που βρίσκεται ψηλότερα απ' το χωριό και το λαϊκότροπο τέμπλο του παλιού ναού του Αγίου Κωνσταντίνου στη συνοικία της Μαυρούτσας. Ο επισκέπτης του Κισσού δεν μαγεύεται μόνο από τις ομορφιές του αλλά και από την άρτια παροχή υπηρεσιών των τουριστικών μονάδων του χωριού.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κοιλάδας

ΚΟΙΛΑΔΑ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Η κοινότητα της Κοιλάδας έχει έκταση 22071 στρέμματα. Ορίστηκε έδρα του Δήμου Κοιλάδας.
  Αποτελεί νεότερο οικισμό. Ιδρύθηκε από πρόσφυγες της περιοχής -Ανατολικής Ρωμυλίας- της Βουλγαρίας, αρχικά το 1909 από ένα πρώτο κύμα προσφύγων και στη συνέχεια το 1913 ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση των, προσφύγων στην περιοχή. Είναι η μόνη κοινότητα του Δήμου Κοιλάδας που μόνο κατά το ήμισυ ο πληθυσμός της ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, περίπου το 30% ασχολείται με χειρωνακτικά επαγγέλματα, σχεδόν 11% των κατοίκων είναι έμποροι και υπάλληλοι, ενώ περίπου 5% είναι ελεύθεροι επαγγελματίες.
  Έχει Γυμνάσιο - Λύκειο, κλειστό γυμναστήριο και προς αποπεράτωση πνευματικό κέντρο στο οποίο προβλέπεται η προσθήκη ορόφου για τη στέγαση διοικητικών υπηρεσιών. Επίσης η Κοιλάδα έχει βιβλιοθήκη και Λαογραφικό Κέντρο. Διαθέτει κλειστό γυμναστήριο, γήπεδο ποδοσφαίρου και γήπεδο τένις. Η τοπική ομάδα είναι ο Α.Ο. Κοιλάδος. Οι κάτοικοι έχουν διατηρήσει τα ήθη και έθιμα της περιοχής τους και έχουν ιδρύσει έναν πολιτιστικό σύλλογο με την επωνυμία «ο Φάρος» με πολλαπλές δραστηριότητες.
  Υπάρχουν αγροτικό ιατρείο, ταχυδρομικές υπηρεσίες, προοπτική για ίδρυση αστυνομικού καταστήματος και ο αγροτικός συνεταιρισμός «η Εργασία». Εκεί έχει έδρα και ο ΤΟΕΒ Ταουσάνης, ένας από τους εννέα ΤΟΕΒ του Νομού.
Οι εκκλησίες της κοινότητας Κοιλάδας είναι:
•Αγιος Σπυρίδωνας : παλαιά εκκλησία και πολιούχος του χωριού.
•Γέννηση της Θεοτόκου: κεντρική εκκλησία
•Αγία Παρασκευή: θαυματουργό εξωκλήσι που υφίσταται προ του 1924.

Κορομηλιά

ΚΟΡΟΜΗΛΙΑ (Οικισμός) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
  Η Κορομηλιά είναι παραθεριστικός οικισμός σε υψόμετρο 1.150μ., που δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα από βλάχους του Περιβολιού Γρεβενών. Ο δρόμος προς τον οικισμό είναι πολύ ανηφορικός. Ο οικισμός ήταν καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής Καλαμπάκας κατά τη περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κορυδαλλού

ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
Τηλέφωνο: +30 24320 71295
Ο Κορυδαλλός είναι στον οδικό άξονα Τρικάλων - Ιωαννίνων 56χιλ. και σε υψόμετρο 750 μέτρων. Παλαιότερα ο Κορυδαλλός ονομαζότανε "Τζενεράδες", σλάβικη ονομασία. Οι φημολογίες λένε ότι οι μετανάστες που κατοίκησαν στο σημερινό χωριό, τεκνοποιούσαν μόνο κορίτσια ή πολύ λίγα αγόρια και καλούσαν γαμπρούς ή ψυχοπαίδια για να παντρευτούν τα κορίτσια και έτσι γινόντουσαν μόνιμοι κάτοικοι. Είναι μια άποψη με μέτρια αληθοφάνεια, διότι είναι άγνωστη η ονομασία ως Τζενεράδες (στα Ρουμάνικα γαμπροί).

Koryfi Community

ΚΟΡΥΦΗ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Η Κορυφή είναι το τελευταίο χωριό του νομού Τρικάλων προς την Αρτα. Περικλείεται από τα απότομα βραχώδη όρη Καπροβούνι και Καταφύλι και είναι χτισμένο αμφιθεατρικά. Το χαμηλότερο άκρο του χωριού οριοθετεί ο Αχελώος. Η παλιά ονομασία του χωριού ήταν Καπρόι και πρωτοκατοικήθηκε μετά την έξοδο του Μεσολογγίου από κυνηγημένους αρματωλούς και κλέφτες. Έτσι οι πρώτοι κάτοικοι, του χωριού ήταν οι "Μποτσαραίοι", οι οποίοι όμως αναγκάστηκαν ν' αλλάξουν το όνομα τους γιατί καταζητούνταν.
  Η Κορυφή ήταν το λημέρι του λήσταρχου Θύμιου Τσεκούρα που έδρασε εκεί από το 1895 μέχρι το 1920. Το χωριό καταστράφηκε από τον σεισμό του 1967 και ανοικοδομήθηκε με νεότερες οικοδομές, δρόμους, πλατείες και καταστήματα. Το παραδοσιακό χρώμα του χωριού διατηρεί η Δριστέλλα που βρίσκεται στην κοίτη του Αχελώου και ο ιστορικός νερόμυλος καθώς και πολλές πέτρινες βρύσες σε διάφορα σημεία του χωριού.
  Η Κορυφή κατοικείται και τον χειμώνα και πήρε νέα ζωή καθώς οι κάτοικοι εκτός από την κτηνοτροφία, ασχολούνται και με άλλες εργασίες. Η μεγάλη εκκλησία τον χωριού είναι ο Αγιος Γεώργιος, αλλά η Κορυφή πανηγυρίζει όταν γιορτάζει ένα μικρό ξωκλήσι που είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κοτρωνίου

ΚΟΤΡΩΝΙ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Σε υψόμετρο 750 μ. στις πλαγιές του Κόζιακα, σε απόσταση 14χλμ. από την Πύλη, βρίσκεται το χωριό Κοτρώνι με πληθυσμό 520 περίπου κατοίκους. Σ' αυτό υπάγεται ο οικισμός Λογγιές σε υψόμετρο 300μ. με πληθυσμό 140 κατοίκους. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία. Στην περιοχή υπάρχουν οι πηγές του Κόζιακα Κρανιά, Καγκέλια, και Μάνα, καθώς και οι κορυφές Αϊ Λιάς με υψόμετρο 1600μ. Λεύκες και Παλιομάντρι με υψόμετρο 1500μ, απ' όπου είναι ορατός όλος ο θεσσαλικός κάμπος.
  Στους βιότοπους Ομπράβα και Παλιομάντρι είναι πλούσια η πανίδα σε ζαρκάδια, λύκους, μπεκάτσες, πέρδικες κ.ά. Οικοδομήματα του προηγούμενου αιώνα (1860,1830) αποτελούν ιδιαίτερα δείγματα της αρχιτεκτονικής της περιοχής. Το χωριό πανηγυρίζει κατά την εορτή της Αγ. Παρασκευής (25-26-27/7) με τριήμερο γλέντι και ντόπια φαγητά και στις 7 & 8 Σεπτεμβρίου (το Γενέσιον της Θεοτόκου) με γλέντι στην πλατεία του χωριού και ντόπιες γεύσεις. Ο οικισμός Λογγιές πανηγυρίζει στις 20-21 Μαΐου ( Αγ. Κων/νου και Ελένης)
  Εντυπωσιακή είναι η παραδοσιακή τελετή, τα πασχαλιόγιορτα, τη 2η ή 3η ημέρα του Πάσχα, στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία, κατά την οποία φωνητικό συγκρότημα ηλικιωμένων ανδρών και γυναικών του χωρίου, τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια που χορεύονται με ειδικούς χορούς. Στην περιοχή Κρανιά και Μπέη είναι χτισμένο καταφύγιο το οποίο πλησιάζει ο επισκέπτης με τα μονοπάτια μέσα από έλατα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Κουτσοχέρου

ΚΟΥΤΣΟΧΕΡΟ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Το δημοτικό διαμέρισμα Κουτσοχέρου έχει έκταση 23478 στρέμματα. Είναι το τελευταίο χωριό πριν το νομό Τρικάλων. Η πλειοψηφία των κατοίκων ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, και σε μικρότερο βαθμό ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών ή είναι υπάλληλοι γραφείου. Διαθέτει αστυνομικό κατάστημα, αγροτικό ιατρείο, ταχυδρομικές υπηρεσίες και γήπεδο ποδοσφαίρου.
Ιστορικά στοιχεία:
   Στο δυτικό άκρο της κοινότητας Κουτσοχέρου διακρίνονται λείψανα τοίχων που ανήκουν σε νεολιθική θέση με ευρήματα από την εποχή της Χαλκοκρατίας και των ιστορικών χρόνων (μεταβυζαντινά).

Δημοτικό Διαμέρισμα Κρυονερίου

ΚΡΥΟΝΕΡΙ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 92466
  Αφήνουμε την Κερασιά με τις ομορφιές της και παίρνουμε ξανά τον περιφερειακό δρόμο με προορισμό το Κρυονέρι (Στούγκο). Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα χωριά της περιοχής που οι νέοι δεν εγκατέλειψαν, κι αυτό, γιατί τα κτήματά του είναι πολύ εύφορα.
  Τα σπίτια είναι κρυμμένα πίσω από πυκνή βλάστηση, τα νερά άφθονα και τα κηπευτικά του φρέσκα.
  Εδώ έχουμε την ευκαιρία να γεμίσουμε το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου μας στο μοναδικό βενζινάδικο της περιοχής, στη θέση "Οβρός" να κάνουμε πικ-νικ στο κατάφυτο δάσος δρυός και ελάτης αλλά και να χρησιμοποιήσουμε τα γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ και βόλευ. Ακόμα μπορούμε να επισκεφθούμε τον ναό του Αγ. Νικολάου, για να θαυμάσουμε το τέμπλο της παλιάς εκκλησίας της Κοίμησης της Θεοτόκου που δεν υπάρχει πλέον.

Δημοτικό Διαμέρισμα Λαμπερού

ΛΑΜΠΕΡΟ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 94269
  Το Λαμπερό βρίσκεται στο Νοτιανατολικό άκρο του Δήμου. Η παλαιά του ονομασία είναι «Τετάγι» και λέγεται ότι κάποτε γνώρισε ημέρες δόξας, αλλά καταστράφηκε στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Στην Αντίσταση είχε μεγάλη συμμετοχή, ενώ μετά τον Πόλεμο πολλοί κάτοικοι μετανάστευσαν. Κάθε Δεκαπενταύγουστο πραγματοποιούνται εδώ πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις, με αποκορύφωμα τον Πανελλήνιο Διάπλου της Λίμνης Πλαστήρα. Το χωριό, λόγω των προβλημάτων με τις κατολισθήσεις, τα τελευταία χρόνια μεταφέρεται στη θέση Αγιος Αθανάσιος, όπου και θα διαμορφωθεί σε πρότυπο οικισμό. Ο επισκέπτης μπορεί να φιλοξενηθεί στις δημοτικές τουριστικές εγκαταστάσεις της Παραλίας Λαμπερού. Η θέα που προσφέρει η περιοχή είναι μοναδική. Τα περήφανα αγραφιώτικα βουνά καθρεφτίζονται στα ήρεμα και καθάρια νερά της Λίμνης. Εδώ οι επισκέπτες προτιμούν να συνδυάζουν τη θέα με την τοπική κουζίνα ή τον καφέ τους. Μπορούν επίσης να αγοράσουν και τοπικά προϊόντα. Οι τολμηροί μπορούν να κολυμπήσουν στη Λίμνη, να κάμουν κωπηλασία, ποδήλατο νερού και ό,τι άλλο ο Ναυταθλητικός Ομιλος Λαμπερού προτείνει.

ΛΑΦΙΝΑ (Οικισμός) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Η Λαφίνα είναι χτισμένη σε υψόμετρο 790 μέτρων πάνω στην καταπράσινη πλαγιά της Πίνδου που ξεκινάει από το βουνό Κάναλος και απολήγει στην καρδιά του Ασπροποτάμου. Περιβάλλεται αντικριστά από τα χιλιοτραγουδισμένα Τζουμέρκα και τη χιονισμένη Κωστηλάτα. Το παλιότερο όνομα του χωριού ήταν Σηλίσενο, δηλαδή μέρος ολισθηρό.
  Σήμερα η Λαφίνα ξεχωρίζει για τα πετρόκτιστα σπίτια που είναι δουλεμένα από ξακουστούς τεχνίτες και τα οποία, αν και πέρασαν τη δίνη πολέμων και σεισμών (1967) έχουν διατηρήσει το παραδοσιακό της χρώμα σε μεγάλο βαθμό.
  Στην κεντρική πλατεία του χωρίου δίπλα εκκλησία και τα παραδοσιακά καφενεία δεσπόζει μια αιωνόβια βελανιδιά. Στη σκιά της συγκεντρώνονται οι κάτοικοι καθημερινές και γιορτές. Συζητούν, γιορτάζουν, αλλά και χορεύουν στο μεγάλο πανηγύρι του χωριού στις 6 Αυγούστου, όταν γιορτάζει το ιστορικό ξωκλήσι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
  Δυστυχώς το χειμώνα το χωριό ερημώνει και το πρόσφατα ανακαινισμένο δημοτικό σχολείο δεν λειτουργεί. Οι κάτοικοι του όμως όπου κι αν βρίσκονται έχουν γλυκές αναμνήσεις από τον τόπο τους και νοσταλγούν τους καλοκαιρινούς μήνες που πέρασαν στη δροσιά του.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Κοινότητας Νεράιδας


Λεφόκαστρο

ΛΕΦΟΚΑΣΤΡΟ (Οικισμός) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
  Αυτός ο οικισμός έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία, καθώς έχουν βρεθεί ίχνη κυρίως από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια και ένα μεσαιωνικό κάστρο. Το πρώτο συνθετικό του ονόματος, σύμφωνα με διάφορες εκδοχές, προέρχεται είτε από το ρήμα γλείφω (ο οικισμός "γλείφεται από τη θάλασσα"), είτε από την λέξη λευκό (από το αντίστοιχο χρώμα του κάστρου), είτε από το όνομα ενός εκ των πρώτων οικιστών ( Λέφας ή Λεφές). Τα μνημεία που ξεχωρίζουν στην περιοχή είναι τα ερείπια εννέα βυζαντινών εκκλησιών, ένα τοξωτό γεφύρι του 1891 (δωρεά Γ. Γεωργατζή) και μια βρύση του 1777, με δύο "χούφτες" και δύο επιγραφές, μία τούρκικη με το όνομα του δωρητή Αχμέτ Αγά και μία ελληνική, με σκαλισμένο δικέφαλο αετό.
  Σήμερα το Λεφόκαστρο διατηρεί ίχνη από την παλιά του φυσιογνωμία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Αργαλαστής


ΛΙΜΝΗ ΠΛΑΣΤΗΡΑ (Λίμνη) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Ιστορικά στοιχεία
  Η λίμνη Πλαστήρα είναι τεχνητή και δημιουργήθηκε στο οροπέδιο της Νεβρόπολης, με το κλείσιμο της κοίτης του Μέγδοβα, ενός παραπόταμου του Αχελώου. Παλιά στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η νησίδα Μορφοβουνίου, υπήρχε μικρή φυσική λιμνούλα που οι ντόπιοι ονόμαζαν «γούρνα Βαβά».
  Αποτελεί σύλληψη ιδέας του Νικολάου Πλαστήρα, ο οποίος το καλοκαίρι του 1925 παραθέριζε στο μοναστήρι της Κορώνας και καθημερινά έκανε διάφορες εκδρομές στην ευρύτερη περιοχή της Νεβρόπολης. Παρατηρώντας την περιοχή συνέλαβε την ιδέα ίδρυσης ενός παραθεριστικού κέντρου στη θέση «αλώνια» Μπεζούλας, και στη θέση «Κακαβάκια» τη δημιουργία ενός φράγματος, με σκοπό τη δημιουργία τεχνητής λίμνης. Το κλείσιμο του Μέγδοβα, παραπόταμου του Αχελώου, και στη συνέχεια η εκτροπή του νερού στο Θεσσαλικό κάμπο, θα εξασφάλιζε παραγωγή ενέργειας αλλά θα έδινε και ζωή στο Θεσσαλικό κάμπο, ο οποίος το καλοκαίρι υπέφερε από λειψυδρία.
  ´Αρχισε να καλλιεργεί την ιδέα, και το 1927 οργάνωσε δύο επισκέψεις στην περιοχή στις οποίες μετείχαν φίλοι του, επιστήμονες σχετικών με το έργο ειδικοτήτων. Οι εκτιμήσεις όλων ήταν θετικές και με πρωτοβουλία πάντα του Πλαστήρα (ο οποίος παρακολουθούσε στενά το θέμα), γίνονται από υπηρεσίες του υπουργείου Γεωργίας οι πρώτες μελέτες. Πρώτος ασχολήθηκε ο Ελβετός Louis Senn, ειδικός επιστήμονας για τα υδραυλικά έργα τον οποίο έφερε κυβέρνηση του Ε. Βενιζέλου και έμεινε στην Ελλάδα για μια δεκαετία κάνοντας ανάλογες μελέτες. Το 1932 ακολούθησε άλλη συμπληρωματική μελέτη του μηχανικού Συράκου, με εντολή του υπουργείου Γεωργίας και η οποία αφορούσε κυρίως τα αρδευτικά έργα.
  Η Κατοχή έφερε πολλά δεινά στον τόπο, το ίδιο και στην περιοχή, η οποία ταυτίσθηκε με την Εθνική Αντίσταση από την πρώτη στιγμή και πλήρωσε πανάκριβα το τίμημα της Λευτεριάς. Στη Νεβρόπολη το 1943 - 44, λειτούργησε αντάρτικο αεροδρόμιο, το οποίο εξυπηρέτησε την επικοινωνία της κυβέρνησης του βουνού με τους συμμάχους και την κυβέρνηση του Λιβάνου.
  Με τη λήξη γερμανικής κατοχής και στα πλαίσια της ανασυγκρότησης της χώρας, ειπώθηκε ότι θα κατασκευάζονταν και το έργο του Μέγδοβα. Τελικά επί κυβερνήσεων Πλαστήρα, συμπεριλήφθηκε στο τεχνικό πρόγραμμα του 1951 και ανατέθηκε η μελέτη στην εταιρεία KNAPPEN TIPPETTS ABBETT ENGINEERING co. Toν Οκτώβριο του 1952 δημοσιεύεται η μελέτη του έργου Ποταμού Μέγδοβα, ύψους 11,4 εκατ.$ και με κάποιες διαφορές σε σχέση με την μελέτη Senn, και κυρίως ότι πρότεινε χωμάτινο φράγμα κάτω από το Νεοχώρι και όχι τσιμεντένιο στα Κακαβάκια.
  Το Νοέμβριο του 1953 το Υπουργείο Συντονισμού προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό για την ανάδειξη της κατασκευάστριας εταιρίας. τελικά σύμβαση υπογράφθηκε με την Εταιρία OMNIUM LYONNAIS - COTECI co στις 5/5/1955, η οποία άλλαξε τη μελέτη και υιοθέτησε την αρχική πρόταση.
  Το Δεκέμβριο του 1955 ο νεοορκισθείς πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής εγκαινίασε το έργο του Μέγδοβα στο Βλάσδο (Μοσχάτο), για να ολοκληρωθεί το 1959, χρονιά την οποία κατακλύσθηκε η Νεβρόπολη με τα νερά και δημιουργήθηκε η λίμνη, αλλάζοντας όχι μόνο την φυσιογνωμία της περιοχής, αλλά και την ίδια τη ζωή των κατοίκων.
  Αν και με σχετικό νόμο προβλέφθηκαν ικανοποιητικές αποζημιώσεις η δημιουργία της λίμνης είχε αρχικά αρνητικά αποτελέσματα, αφού οι κάτοικοι έχασαν τα ευφορότερα χωράφια και είδαν το εισόδημά τους να συρρικνώνεται. Η επικοινωνία δυσκόλεψε και για τη διευκόλυνσή των κατοίκων ανατολικής και δυτικής πλευράς της λίμνης και γι’ αυτό δρομολογήθηκε μεγάλη βάρκα. Την παραμονή του Αγίου Νικολάου (5/12) του 1959, κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αναποδογύρισε στέλνοντας στο βυθό 20 άνδρες, 17 από το Νεοχώρι, 2 από την Καρύτσα και 1 από το Μορφοβούνι. Το τραγικό αυτό δυστύχημα βύθισε με πένθος την περιοχή και συγκλόνισε το Πανελλήνιο.
  Σήμερα η λίμνη Πλαστήρα αποτελεί πηγή ζωής για ολόκληρη την Καρδίτσα και όχι μόνο. Από την λίμνη υδρεύεται η πόλη της Καρδίτσας και δεκάδες κοινότητες, ενώ το καλοκαίρι τα νερά της φθάνουν μέχρι τα χωράφια της Λάρισας. Ως προς την παραγωγή ενέργειας περιορίσθηκε κάπως η σημασία της, ενώ μία άλλη διάσταση άρχισε να αναδεικνύεται από τα μέσα της δεκαετίας του 80, αυτή του τουρισμού. Η λίμνη αποτελεί την αιχμή του δόρατος της τουριστικής ανάπτυξης, αφού δέχεται περισσότερους από 120.000 επισκέπτες ετησίως.
  Για να τιμηθεί η μνήμη του μεγάλου πατριώτη και οραματιστή Ν. Πλαστήρα, το 1984 με απόφαση της ΔΕΗ, η οποία διαχειρίζεται τη λίμνη, μετονομάσθηκε σε λίμνη Νικολάου Πλαστήρα.

Χαρακτηριστικά της λίμνης
  Το βάθος της τεχνητής λίμνης είναι ανομοιογενές στο σύνολό του και αυτό κυρίως προσδιορίζεται από το ανάγλυφο της περιοχής πριν σκεπασθεί από τα νερά. ´Eχει μέγιστο βάθος τα 60μ. (κοντά στο φράγμα), μέγιστο πλάτος 4 km, ενώ το μέγιστο μήκος είναι 14km. Εχει χωρητικότητα 400 εκατομμύρια m3. Το υψόμετρο της στάθμης της είναι στα 780 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας την από τις σπανιότερες ορεινές λίμνες της χώρας μας.
  Με το πέρασμα των ετών η λίμνη ανέπτυξε το δικό της οικοσύστημα. Στα νερά της σήμερα διαβιούν πολλά είδη ψαριών. Εκτός αυτών που προυπήρχαν στον Μέγδοβα, απέκτησε και νέα όταν τα τελευταία χρόνια εμπλουτίσθηκε με γόνους νέων ειδών. Τα είδη των ψαριών που υπάρχουν είναι, χέλια (Anguilla anguilla), λαυράκια (Barbus albanicus), γριβάδια (Cyprinus carpio), πεταλούδα (Carassiuw auratus gibelio), κορέγονος (Coregonus lavaretus), ασπρόψαρο (Leuciscus cephalus), γλήνι (Tinca tinca), πέστροφα και άγρια πέστροφα (Salmo gairdneri - Salmo truta).
  Στην περιοχή θα συναντήσουμε δεκάδες πουλιά της πανίδας των Αγράφων αλλά και είδη που διαβιούν στο νερό ή στις άκρες της λίμνης. Ενδεικτικά αναφέρουμε τους ερωδιούς, μαυρόκοτες, διάφορα είδη γλάρων, ενώ σπανιότερα είναι τα βουτηχτάρια οι κορμοράνοι. Στα τριχωτά της τοπικής πανίδας μπορούμε να συμπεριλάβουμε τις αλεπούδες, ελάχιστους λύκους και αγριογούρουνα, ασβούς, νυφίτσες, κλπ.
  Από τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι το γεγονός ότι κάθε χρόνο αυξομειώνεται σημαντικά η στάθμη της λίμνης, ανάλογα με τις απαιτήσεις του νερού για αρδευτικές και υδρευτικές ανάγκες του θεσσαλικού κάμπου. ´Ετσι το χειμώνα τα νερά συχνά φθάνουν μέχρι το ανώτατο όριο, ενώ τα καλοκαίρια και ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες υποχωρούν σημαντικά. Τούτο έχει ως επίπτωση να μην μπορεί να αναπτυχθεί χλωρίδα στις ακτές, να τραυματίζεται πρόσκαιρα η αισθητική του τοπίου, να μην μπορούν να αναπτυχθούν μόνιμες εγκαταστάσεις στις ακτές. Μια σειρά από άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα όπως π.χ. η διαχείριση των απορριμμάτων ήδη αντιμετωπίζονται σε επίπεδο διαδημοτικής συνεργασίας.
  Λόγω του εξαιρετικού κάλλους και λόγω της για την προστασία της έχουν ληφθεί σειρά μέτρων. Ενδεικτικά αναφέρεται η δημιουργία Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου στην παραλίμνια περιοχή (η οποία πρέπει να πούμε ότι υπερβάλλει και σε κάποια σημεία είναι εξοντωτική για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής). Επίσης η περιοχή είναι ενταγμένη στον Ευρωπαικό χάρτη Natura 2000, και προστατεύεται από την ευρωπαική νομοθεσία. Τέλος στα πλαίσια προστασίας του περιβάλλοντος συντάσσεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και άλλους φορείς ειδική περιβαλλοντική μελέτη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πλαστήρα


ΛΟΥΤΡΑ ΚΑΪΤΣΑΣ (Ιαματικές πηγές) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Τα λουτρά Καϊτσας θεωρούνται κατάλληλα για νευρολογικές παθήσεις. Ανήκουν στις κοινότητες Κτημένης (πρωτεύουσας της αρχαίας Δολοπίας) και Μακρυρράχης Φθιώτιδας. Χάρη στις προσπάθειες του δήμου έχει βελτιωθεί σημαντικά η υποδομή τους.
(κείμενο: Π. Τσιαμούρας, Κ. Κοντογεώργου, Α. Αντωνίου)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Καρδίτσας.

ΛΟΥΤΡΑ ΣΜΟΚΟΒΟΥ (Οικισμός) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Από τη μια φυσιολατρεία και δροσιά και από την άλλη δυνατότητες θεραπείας προσφέρονται σε αφθονία στον επισκέπτη. "Βασίλισσα των θειούχων πηγών" αποκαλείται η λουτρόπολη Σμοκόβου (500 μ. υψ.). Η λειτουργία της χρονολογείται ήδη από το 1662 με πρωτοβουλία δύο μοναχών της μονής Ρεντίνας και γνώρισε μεγάλη άνθηση κατά την εποχή του Αλή Πασά ο οποίος ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την αξιοποίηση των πηγών.
  Οι πηγές Σμοκόβου προσελκύουν το ενδιαφέρον επισκεπτών από όλη την Ελλάδα. Τα ιαματικά νερά των πηγών ανήκουν στην κατηγορία των θειούχων αλκαλικών με θερμοκρασία που κυμαίνεται από 29-40° Κελσίου και αναπνευστικού και πεπτικού συστήματος, δερματοπάθειες και χρόνιες ρευματοπάθειες, για ενδοκρινείς ανεπάρκειες και για γυναικολογικές παθήσεις. Η θεραπεία των παθήσεων πραγματοποιείται με λουτροθεραπεία, εισπνευσοθεραπεία, ρινόπλυση και ποσιθεραπεία. Τόσο οι εγκαταστάσεις και το πλήρες συγκρότημα καταστημάτων, όσο και η συχνή συγκοινωνία με την πόλη της Καρδίτσας, αλλά και το καταπράσινο περιβάλλον των αγραφιώτικων βουνών συμβάλλουν στην όμορφη και άνετη παραμονή. Υπενθυμίζεται ότι τα λουτρά λειτουργούν από 1 Ιουνίου έως 15 Οκτωβρίου.
(κείμενο: Π. Τσιαμούρας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Καρδίτσας - Περιφέρειας Θεσσαλίας - Ε.Ο.Τ.

Δημοτικό Διαμέρισμα Λουτρού

ΛΟΥΤΡΟ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Η κοινότητα Λουτρού έχει έκταση 36564 στρέμματα και αποτελεί το μεγαλύτερο δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Κοιλάδας. Η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων είναι γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Υπάρχει αγροτικό ιατρείο και παρέχονται ταχυδρομικές υπηρεσίες στους κατοίκους του.
  Η κοινότητα του Λουτρού βρίσκεται στις υπώρειες του Τιτάνου (Δομπρούτς). Ανακαλύφθηκαν έξω από το Μύλο, στο φυσικό ύψωμα «Ανεμόμυλος», λείψανα τοίχων της κλασσικής εποχής και δίπλα τους νεολιθική εγκατάσταση σε μαγούλα. Δυόμισι χιλιόμετρα έξω από τον Αργυρόμυλο και σε ύψωμα που ελέγχει το πέρασμα από Α προς Δ αποκαλύφθηκε θέση με ευρήματα της Νεολιθικής εποχής και της εποχής της Χαλκοκρατίας.

ΜΑΓΝΗΣΙΑ (Νομός) ΘΕΣΣΑΛΙΑ
  Μαγνησία: Ένας ευλογημένος τόπος που συνδυάζει τους θρύλους με την ομορφιά και την ιστορία. Πήρε το όνομά της από τους αρχαίους Μάγνητες κια έγινε γρήγορα ξακουστή.
  Από εδώ ξεκίνησε το ταξίδι για τη μακρινή Κολχίδα ο Ιάσονας με την Αργώ αναζητώντας το χρυσόμαλλο δέρας. Στο γέρικο Πήλιο, όπως το αποκαλεί ο Σαίξπηρ, έζησαν οι Κένταυροι και ο σοφός Χείρων που, στην εποχή του μύθου, έγινε ο δάσκαλος όλων των ημίθεων και ηρώων και δίδαξε στον Ασκληπιό την ιατρική τέχνη.
  Η Μαγνησία, με αξεπέραστα πλεονεκτήματα την ιστορία της, τον πολιτισμό της, τη φιλοξενία της και την τουριστική υποδομή της, είναι ασυναγώνιστη.
  Το Πήλιο, οι Σποράδες, τα ψαροχώρια του Παγασητικού, η πατρίδα του Ρήγα Φεραίου, οι δεκάδες παραλίες της, το Χιονοδρομικό της Κέντρο, οι δυνατότητες για θαλάσσια και χειμερινά σπορ και οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού την κάνουν προορισμό για δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
  Η θέση της, στο κέντρο της Ελλάδας, καθιστά εύκολη και άνετη την πρόσβαση των επισκεπτών, με όλα τα συγκοινωνιακά μέσα.
  Τα αεροδρόμια της Σκιάθου και της Νέας Αγχιάλου είναι οι πύλες που συνδέουν τη Μαγνησία με όλο τον κόσμο. Παράλληλα, το λιμάνι του Βόλου συνδέει την Ευρώπη και τα Βαλκάνια με την Ασία και τη Βόρεια Αφρική.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των Ε.Ο.Τ. - Νομαρχίας Μαγνησίας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας (Ν.Ε.Τ.Π.).

Δημοτικό Διαμέρισμα Μακρυρράχης

ΜΑΚΡΥΡΡΑΧΗ (Χωριό) ΜΑΓΝΗΣΙΑ
Τηλέφωνο: +30 24260 31343
  Από το Ανήλιο περνάμε τη βαθιά ρεματιά Μέγα Ρέμα και φτάνουμε στο απέναντι χωριό Μακρυρράχη ή Μακρυαρράχη όπως το έλεγαν οι παλιότεροι, το πιο "συγκεντρωμένο"’ από τα χωριά του Ανατολικού Πηλίου, που είναι χτισμένο στην ανατολική πλευρά μιας πράγματι μακριάς ράχης. Το πότε ιδρύθηκε μέσα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας τούτο το χωριό δεν είναι γνωστό. Το βέβαιο, πάντως, είναι πως στη μοιρασμένη με το Ανήλιο παραλία του Μπάνικα υπήρξαν λείψανα αρχαίας ζωής. Στον ίδιο χώρο και στην κορυφή παρακείμενου παράκτιου λόφου, υπάρχουν ακόμα πενιχρά λείψανα από μεσαιωνικό οχυρό, που οι ντόπιοι το λένε Παλιόκαστρο. «Χάσι» αρχικά και τούτο το χωριό, άνηκε έως το 1655 στην «ερίτιμον και πολύσεμνον Σουλτάναν Ασμά Χανούμ, προς εξασφάλισην των δαπανών του θηλασμού και της διατροφής της», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά σε φερμάνι του Σελίμ του Γ'. Αργότερα έγινε βακούφι και όπως και τα γειτονικά της χωριά, είχε καλές προσόδους από τη μεταξοκαλλιέργεια και την κατασκευή σκουτιών. Καλές μέρες όμως είδε η Μακρυρράχη και στο τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα από τις μεγάλες ευεργεσίες του ξενιτεμένου στην Αίγυπτο τέκνου της Γ.Δ Κανισκέρη, που διέθεσε μεγάλα ποσά για κοινωφελή έργα στο χωριό, όπως ήταν η κατασκευή υδραγωγείων και δρόμων, οι επισκευές των ναών του Τίμιου Προδρόμου και του Γενέσιου της Θεοτόκου κ.λπ, ενώ γνωστό είναι και το «Κανισκέρειον Ορφανοτροφείον» που ίδρυσε ο ίδιος στην Αίγυπτο και για τον οποίο διέθεσε 28.000 λίρες.
   Η Μακρυρράχη, χωριό με κατοίκους μεθοδικούς δεντροκαλλιεργητές και κυρίως μηλοπαραγωγούς, αλλά και ανθοκόμους, έχει σήμερα και Γυναικείο Αγροτουριστικό Συνεταιρισμό με σημαντική δραστηριότητα στον τομέα της παραγωγής και εμπορίας τοπικών προϊόντων (λουλουδιών, αρωματικών φυτών, εδεσμάτων, γλυκών και ποτών). Από τα ενδιαφέροντα του χωριού η ανακαινισμένη στα 1851 κεντρική βασιλική του Τίμιου Προδρόμου με καλής τέχνης λιθανάγλυφα, το κεντρικό ξωκλήσι του Αθωνα και κυρίως η πανέμορφη και έρημη αμμουδιά των Αγίων Σαράντα που «μυρμηγκιάζει» τα καλοκαίρια από τους μακρυρραχιώτες παραθεριστές. Ενταγμένη μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας στον πρώτο δήμο της Ζαγοράς, η Μακρυρράχη έγινε ξεχωριστή κοινότητα στα 1914, για να ενταχθεί στον ίδιο δήμο και πάλι ως δημοτικό διαμέρισμα με το νόμο «Καποδίστριας».

Δημοτικό Διαμέρισμα Μαλακασίου

ΜΑΛΑΚΑΣΙ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
Τηλέφωνο: +30 24320 71265
  Ορεινό χωριό στην ανατολική πλευρά της νότιας Πίνδου, σε δασοσκέπαστη περιοχή με άφθονες νεροπηγές από τις οποίες σχηματίζεται ο Πηνειός. Έχει έκταση 61.000τ.χμ. και υψόμετρο 850μ. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι ενώ το καλοκαίρι φτάνουν τους. Το δασωμένο έδαφος και το ορεινό υγιεινό κλίμα το καθιστούν κατάλληλο για παραθέριση. Ανήκει στον ομώνυμο Δήμο Μαλακασίου, με έδρα το χωριό Παναγία του Nομού Τρικάλων. Απέχει από τα Τρίκαλα 70 χλμ και 5 χλμ από σήραγγα που αποτελέι τμήμα της Εγνατίας οδού και ενώνει Θεσσαλία - Ήπειρο με υπόγεια διάβαση. Οι κάτοικοι ασχολούνται με κτηνοτροφία και υλοτομία. Λειτουργεί και τυροκομείο. Το χωριό διαθέτει ξενώνα με 12 δωμάτια και εστιατόριο, υπάρχουν και 3 καφενεία.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μάνδρας

ΜΑΝΔΡΑ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
Τηλέφωνο: +30 2410 821440
  Η Μάνδρα καλύπτει μία έκταση 11400 στρεμμάτων. Οι κάτοικοι της Μάνδρας είναι γεωργοί και κτηνοτρόφοι κατά ποσοστό ανάλογο με αυτό των κατοίκων της Αμυγδαλέας, ένα ποσοστό περίπου 10% των κατοίκων ασχολούνται με χειρονακτικά επαγγέλματα και σε μικρότερα ποσοστά ασχολούνται με εμπόριο και ελεύθερα επαγγέλματα. Παρέχει ιατρικές υπηρεσίες στους κατοίκους της μέσω του αγροτικού ιατρείου της κοινότητας, καθώς και ταχυδρομικές υπηρεσίες. Υπάρχει αγροτικός συνεταιρισμός ενώ διαθέτει τον πολιτιστικό σύλλογο «Ο Aγιος Βασίλειος» και βιβλιοθήκη. Επίσης υπάρχει γήπεδο ποδοσφαίρου και η τοπική ομάδα είναι ο ΠΑΟΝΜ (Ποδοσφαιρικός Αθλητικός Όμιλος Νεομιστιωτών).
Στη Μάνδρα βρίσκονται οι εξής εκκλησίες:
•Aγιος Βασίλειος - πολιούχος στο κέντρο του χωριού
•Προφήτης Ηλίας - εξωκλήσι στον λόφο που βρέθηκε αρχαιολογικός οικισμός.
Ιστορικά στοιχεία: Η κοινότητα της Μάνδρας και ο προσφυγικός οικισμός της κοινότητας Αμυγδαλέας ιδρύθηκαν μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1926. Οι κάτοικοι των εν λόγω περιοχών προέρχονται από το χωριό Μυστί της Καππαδοκίας. Το χωριό ήταν δήμος και αριθμούσε πέντε χιλιάδες κατοίκους. Ήταν αμιγές Ελληνικό χωριό, δεν υπήρξαν τουρκόφωνοι, για αυτό και οι Τούρκοι λόγω της ορθόδοξης πίστης τους και της ελληνικότητάς τους, τους προσφωνούσαν Καραμανλήδες και Καραϊμάνηδες (Καραϊμάν = μαύρη πίστη). Έχουν μεταφέρει την μυστιώτικη γλώσσα - κράμα αρχαίων ελληνικών και τούρκικων - καθώς και όλα τα ήθη και έθιμα από το χωριό της καταγωγής τους. Αξιόλογη είναι η προσπάθεια του πολιτιστικού συλλόγου που έχουν ιδρύσει για τη διατήρηση της πολιτιστικής τους κληρονομιάς. Η κοινότητα ενεργεί για παραχώρηση οικοπέδου για την ανέγερση λαογραφικού μουσείου και την παρουσίαση όλου του πολιτιστικού πλούτου που έχουν μεταφέρει από την Καππαδοκία.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μαράθου

ΜΑΡΑΘΟΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24450 31530
Μάραθος είναι το πρώτο από τα χωριά του Δήμου Αχελώου που συναντά κανείς καθώς ταξιδεύει στη Νότια Αργιθέα προερχόμενος από την Καρδίτσα. Το χωριό, που μέχρι το 1998 αποτελούσε ξεχωριστή κοινότητα (Κοινότητα Μαράθου), είναι κτισμένο σε υψόμετρο 650 μέτρων περίπου, στο βορειοδυτικό άκρο του νομού Καρδίτσας και σε απόσταση 92 χλμ από την πρωτεύουσα του νομού.
Η ονομασία με την οποία ήταν γνωστό το χωριό μέχρι το 1928 ήταν Αραχωβίτσα, στους νεώτερους χρόνους, ωστόσο, μετονομάστηκε σε Μάραθο από το γνωστό φυτό που φυτρώνει σε αφθονία στα βουνά του.
Από τα αξιοθέατα του χωριού ξεχωρίζουν η πλακόστρωτη πλατεία, όαση ανάπαυσης για τον κουρασμένο ταξιδιώτη, και φυσικά η εκκλησία της Αγίας Τριάδας με την ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική της.
Ο Μάραθος περιβάλλεται από δύο οικισμούς, τον Μάραθο Β' (ή Μάραθο Στεφανιάδος, όπως ήταν γνωστός μέχρι το 1961) κτισμένο σε υψόμετρο 800 μ. περίπου και το Μελάνυδρο Μαράθο (ή Μπουζιάρικο, όπως ήταν η ονομασία του μέχρι το 1961) κτισμένο δίπλα στον Αχελώο, σε υψόμετρο 480 μέτρων.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μεσενικόλα

ΜΕΣΕΝΙΚΟΛΑΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 95228
  Ο Μεσενικόλας είναι γραφικό χωριό με παλαιά και σημαντική ιστορία. Το αρχαίο του όνομα ήταν Πολίχνα. Στα χρόνια της Φραγκοκρατίας λέγεται ότι κάποιος "Μεσιέ Νικολά" εγκαταστάθηκε στην περιοχή, φέρνοντας ποικιλίες αμπελιού ανάμεσα στις άλλες και μια ποικιλία, από την οποία παράγεται μέχρι σήμερα το φημισμένο Κρασί Μεσενικόλα. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη. Οι κάτοικοι συμμετείχαν σε όλα τα επαναστατικά κινήματα, ακόμη και στην Εξοδο του Μεσολογγίου, ενώ από εδώ ξεκίνησε η Επανάσταση του 1878, η οποία οδήγησε στην απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881. Σημαντική ήταν και η προσφορά του χωριού στην Αντίσταση. Πολλοί σπουδαίοι άνδρες κατάγονται από εδώ.
  Κάθε Αύγουστο πραγματοποιείται η "Γιορτή Κρασιού Μεσενικόλα", μια από τις καλύτερες διοργανώσεις του είδους σε θεσσαλικό επίπεδο. Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί την όμορφη πλατεία του χωριού με τα αιωνόβια πλατάνια, την παρακείμενη παλαιά εκκλησία, τα ξωκλήσια του Αϊ - Δημήτρη και της Παναγίας με τις τοιχογραφίες του ιερομόναχου Σαμουήλ, έργα του 1647, καθώς και το αναψυκτήριο στο χώρο της Γιορτής Κρασιού. Από τους ντόπιους παραγωγούς μπορεί να αγοράσει ντόπιο τσίπουρο και κρασί, ακόμη και εμφιαλωμένο από οικογενειακούς αμπελώνες.

ΜΕΤΕΩΡΑ (Τοποθεσία ιδιαίτερης ομορφιάς) ΤΡΙΚΑΛΑ
  Από τα σπουδαιότερα μνημεία του κόσμου, προστατευόμενο από την UNESCO, το σημαντικότερο της Θεσσαλίας. Το πιο αξιόλογο, μετά το Αγιο Όρος, Μοναστικό Κέντρο στην Ελλάδα.
  Στις απάτητες κορυφές των επιβλητικών βράχων ήρθαν τον 11ο αιώνα οι πρώτοι ερημίτες μοναχοί και λίγο αργότερα αποτέλεσαν τη Σκήτη της Δούπιανης. Το 14ο αιώνα ο Όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης συγκρότησε το πρώτο οργανωμένο μοναστικό κοινόβιο στο Μεγάλο Μετέωρο. Είκοσι τέσσερα μοναστήρια, πολλά κελιά, ερημητήρια και ασκηταριά άνθισαν διάσπαρτα σε όλους τους βράχους για 600 και πλέον χρόνια.
  Σήμερα σώζονται ακέραια και λειτουργούν τα μοναστήρια: Μεγάλου Μετεώρου, Βαρλαάμ, Αγίας Τριάδος, Αγίου Στεφάνου, Ρουσάνου και Αγίου Νικολάου Αναπαυσά.
  Καθημερινά συρρέουν αμέτρητοι επισκέπτες από κάθε γωνιά της γης για περισυλλογή και προσευχή. Γνωρίζουν τη ζωή των μοναχών, θαυμάζουν το απερίγραπτο φυσικό τοπίο, την καλλιτεχνική αρχιτεκτονική και αγιογραφία, μελετούν τα ανεκτίμητα κειμήλια.
  Μπροστά τους απλώνεται η Καλαμπάκα με τον ιστορικό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (11ος αιώνας), το Καστράκι. Τόποι γραφικοί, με φιλόξενους κατοίκους, πλούσια πολιτιστική ζωή και σύγχρονη τουριστική υποδομή.
(κείμενο: ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Τρικάλων - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μετοχίου

ΜΕΤΟΧΙ (Χωριό) ΝΟΤΙΟ ΠΗΛΙΟ
Τηλέφωνο: +30 24230 54313
  Ο οικισμός αυτός με πολλά στοιχεία της παραδοσιακής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, αποτελεί το δεύτερο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αργαλαστής.
  Μαχαλάς της Αργαλαστής και το Μετόχι στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, έγινε ανεξάρτητη κοινότητα το 1914. Το χωριό τούτο κτίστηκε στην περίοδο της τουρκικής κατοχής, μάλλον από κολλήγους του Μοναστηριού της Παναγίας (Κοίμησης της Θεοτόκου), που βρίσκεται έξω από τον οικισμό και που ανήκε άλλοτε ως μετόχι στην μεγάλη μονή του Αγίου Νικολάου της Πάου. Αυτός είναι και ο πιθανότερος λόγος που ονομάστηκε και το ίδιο το χωριό Μετόχι. Χαμηλότερα στη θέση αυτή και λίγο πιο πάνω από το Χόρτο έχουν επισημανθεί ερείπια από προηγούμενο οικισμό, τον οποίο κατά την τοπική παράδοση έκαψαν οι Τούρκοι. Ετσι, λοιπόν πιθανολογείται ότι οι πρώτοι οικιστές του Μετοχίου μπορεί να ήταν και οι κάτοικοι του αφανισμένου εκείνου οικισμού.
  Παλαιότερα προϊόντα του τόπου αυτού ήταν σιτάρι, κριθάρι, λινάρι, σύκα, κρασί και ελιές. Αλλά και σήμερα βάση της οικονομίας αποτελούν τα γεωργικά προϊόντα και κυρίως οι ελιές και το λάδι.

ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ (Μοναστήρι) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Σε μια δεύτερη παράκαμψη του περιφερειακού, μπορούμε να επισκεφθούμε τη γραφικότατη μονή της Αγ. Τριάδος στον οικισμό της Σιάικας. Από το μοναστήρι σώζεται σήμερα η τρίκογχη εκκλησία χτισμένη το 1540 περίπου και ζωγραφισμένη το 1641 από δυο ζωγράφους με το όνομα Ιωάννης.
Η εικόνα της Αγ. Τριάδος χρονολογείται το 1528 (σε ένα Ευαγγέλιο θα βρούμε μια αφιέρωση από το 1780). Εδώ στη μονή βρίσκεται και η κάρα του Αγ. Στυλιανού του Παφλαγόνος, την οποία έφερε το 1818 ο Ιερομόναχος Γρηγόριος.
Αργότερα τα κελιά καταστράφηκαν και ανίδεοι επίσκοποι και μάστοροι ασβέστωσαν τοιχογραφίες και πιθανές επιγραφές. Σήμερα σώζεται το ξυλόγλυπτο τέμπλο, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Καρδίτσας


Ιερά Μονή Ευαγγελίστριας

ΜΟΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ (Μοναστήρι) ΣΚΙΑΘΟΣ
Τηλέφωνο: +30 24270 22012

Η Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ή της Ευαγγελίστριας, όπως είναι ευρέως γνωστή, είναι ένα από τα πιο αξιόλογα μνημεία των Βόρειων Σποράδων.

Η Ιερά Μονή οικοδομήθηκε στη θέση Αγαλλιανού, όπου υπήρχαν ερείπια παλιού μονυδρίου. Το συγκρότημα χτίστηκε από το 1794 έως το 1806 και κατέστη το προπύργιο των "Κολλυβάδων". Μοναχοί του Αγίου Όρους, με επικεφαλής τον Νήφωνα, κατόπιν έριδας που προέκυψε μετά τα μέσα του 18ου αιώνα ως τις αρχές του 19ου, αποχώρησαν από εκεί και βρήκαν καταφύγιο σε διάφορα νησιά (Πάτμο, Σάμο, Λειψώ κτλ.). Μετά από μικρή περιπλάνηση βρέθηκαν στην Σκιάθο, όπου και προχώρησαν στην ανέγερση της μονής.

Η αρχιτεκτονική της είναι βασισμένη σε εκείνη των μοναστηριών του Αγίου Όρους. Το Καθολικό είναι μια συνεπτυγμένη μορφή του αγιορείτικου τύπου με τους πλάγιους χορούς, τη λιτή και το νάρθηκα και καλύπτεται από τους τρεις τρούλους, που καλύπτουν γκρίζες σχιστόπλακες. Το πλούσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο προβάλλεται μέσα στο λιτό κατά τα άλλα χώρο του Καθολικού. Μόνο το Άγιο Βήμα είναι αγιογραφημένο από τον καιρό της Ελληνικής Επανάστασης, από αγιογράφους από τη Γαλάτιστα Χαλκιδικής. Στο χώρο αυτό φυλάσσονται σε σκευοφυλάκια τα οστά πολλών Αγίων. Εκτός του Καθολικού, στο μοναστήρι υπάρχουν τα κελιά, η τράπεζα, το νοσοκομείο, ο ξενώνας, η εστία (μαγειρείο), το μαγκιπείο, η ταλιάγκρα (ελαιοτριβείο), η βιβλιοθήκη, τα παρεκκλήσια, οι αποθηκευτικοί χώροι, στάβλος, κλπ. Επιπλέον, η μονή διαθέτει αξιόλογη βιβλιοθήκη με πλήθος σπάνιων εκδόσεων και εγγράφων, εκκλησιαστικό μουσείο στο οποίο υπάρχουν πολλά ιερατικά σκεύη και κειμήλια και ελαιοτριβείο/έκθεση.

Καθημερινά εκτελούνται δρομολόγια από την πόλη της Σκιάθου προς το μοναστήρι, για τους επισκέπτες.


Μονή Γενεσίου της Θεοτόκου Κορώνης

ΜΟΝΗ ΚΟΡΩΝΗΣ (Μοναστήρι) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 95214, 22250
Φαξ: +30 24410 22251
   Αποτελεί το σημαντικότερο από ιστορική και καλλιτεχνική άποψη μνημείο του Νομού Καρδίτσας, αφού διασώζει ακέραιο το καθολικό του 16ου αιώνα, με την αρχική διακόσμηση του 1587. Η ζωγραφική αυτή χρηματοδοτήθηκε από τον Ανδρέα Μπούνο, πρόσωπο άγνωστο από άλλες πηγές, αλλά σημαντικής κοινωνικής επιφάνειας, όπως φαίνεται από την ενδυμασία του. Στο ναό της Κορώνας, όπως και στα άλλα καθολικά αγιορείτικου τύπου της περιοχής, είναι εμφανείς οι επιδράσεις του σημαντικότερου πνευματικού και καλλιτεχνικού φάρου της Δυτικής Θεσσαλίας, της μονής Δουσίκου, τόσο στην αρχιτεκτονική του, όσο και στη ζωγραφική του μοναχού Δανιήλ, στην οποία ανιχνεύονται σχέσεις με το έργο του Τζώρτζη στη μονή Δουσίκου.
   Εκτός από την αδιάσπαστη διατήρηση της μοναστικής παράδοσης από τον 16ο αιώνα μέχρι σήμερα, που συνετέλεσε στην εδραίωση της φήμης της, η μονή Κορώνας έγινε επίσης γνωστή λόγω του ότι απετέλεσε το κέντρο λατρείας του τοπικού νεομάρτυρα μητροπολίτη Σεραφείμ (+1601), του οποίου φυλάσσει την θαυματουργή κάρα.

Μονή Σπηλιάς

ΜΟΝΗ ΣΠΗΛΙΑΣ (Μοναστήρι) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24450 31738-9
Φαξ: +30 24450 31739
  Η Ιερά Μονή Σπηλιάς υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων. Είναι κτισμένη στην εξοχή ενός βράχου σε υψόμετρο 800 μέτρων. Είναι σα να έχει κρεμαστεί πάνω από τον απότομο βράχο και προκαλεί δέος στον προσκυνητή. Η Μονή Σπηλιάς έπαιξε σημαντικό ρόλο στους αγώνες του 1821. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης έκανε συχνά πολεμικές συσκέψεις και συμβούλια στην Ιερά Μονή αφού η θέση της είχε ιδιαίτερη στρατηγική σημασία. Η επαναστατική κυβέρνηση στα 1867 είχε την έδρα της στην Ιερά Μονή.
  Στο χώρο της Ιεράς μονής συναντούμε δύο Ναούς. Ο μικρότερος και παλαιότερος είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ο μεγαλύτερος που είναι το καθολικόν της Μονής, τιμάται στη μνήμη της Ζωοδόχου Πηγής. Ο μικρός Ναός πρέπει να κτίστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα και να τοιχογραφήθηκε στις αρχές του 17ου., ενώ το καθολικό κτίσθηκε στα 1736 και αγιογραφήθηκε λίγο αργότερα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μορφοβουνίου

ΜΟΡΦΟΒΟΥΝΙ (Κωμόπολη) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Το Μορφοβούνι, (παλιά Βουνέσι) είναι από τα μεγαλύτερα χωριά της ορεινής Καρδίτσας και της λίμνης Πλαστήρα. Σκαρφαλωμένο στην πλαγιά ενός βουνού περιβάλλεται δυτικά από καστανόδασος ενώ μπροστά του απλώνεται ολόκληρος ο Θεσσαλικός κάμπος. Εχει έκταση 27.000 στρέμματα περίπου η οποία ξεκινά από τα ριζά στον κάμπο μέχρι τη λίμνη Πλαστήρα. Ο οικισμός έχει μέσο υψόμετρο 780μ και ξεχωρίζει για την πυκνή του δόμηση. Σύμφωνα με την απογραφή του 1991 κατοικείται από 841 κατοίκους.
  To 1881 με την απελευθέρωση της Θεσσαλίας σχηματίσθηκε ο Δήμος Νεβροπόλεως, στον οποίο συμμετείχε και το Βουνέσι. Ως ανεξάρτητη κοινότητα (1) πρωτοσυστήθηκε με το όνομα Βουνέσιον (το) με Βασιλικό Διάταγμα της 29.8.1912. Με μεταγενέστερη απόφαση (12.3.1928 μετονομάσθηκε και πήρε το περιγραφικό όνομα Ομορφοβούνιον, (από το Oμορφο + βουνό). Ουσιαστικά όμως διατήρησε όσο ίσως καμία άλλη κοινότητα το παλιό όνομα και κυρίως αυτό χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από τους περισσότερους κατοίκους. Το 1994 το κοινοτικό συμβούλιο ζήτησε την μετονομασία από κοινότητα Μορφοβουνίου και μετατροπή σε Δήμο "Νικολάου Πλαστήρα". Με την εφαρμογή του ΠΔ 146/11.5. 95 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 90/19.5.95 τ.Α, με το οποίο καθορίζονται τα συμβούλια περιοχής και η έδρα τους, το Μορφοβούνι έγινε έδρα του 11ου Συμβουλίου Περιοχής.Με το σχέδιο "Ι. Καποδίστριας" η κοινότητα καταργείται και αποτελεί οικισμό του Δήμου Πλαστήρα, έδρα του οποίου ορίζεται. Τέλος, είναι η έδρα της Αρχιερατικής Περιφέρειας Νεβροπόλεως, του Συνεταιρισμού Επαγγελματιών Ψαράδων λίμνης Ν. Πλαστήρα, του Συνεταιρισμού Γυναικών λίμνης Ν.Πλαστήρα, κλπ.
  Η ιστορία του χωριού χάνεται στα βάθη των αιώνων, αν και δεν έχει καταγραφεί ακόμα αφού απόλυτο σκοτάδι επικρατεί όχι μόνο για την ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο, αλλά και για τη Βυζαντινή. Είναι όμως απολύτως βέβαιο ότι στην περιοχή υπήρχαν διάφοροι οικισμοί και αυτό το μαρτυρούν διάσπαρτα στην ευρύτερη περιοχή αρχαία μνημεία. Λέγεται ότι το Βουνέσι ως χωριό προϋπήρξε στα ριζά του κάμπου, στην περιοχή της Ράζιας, με άγνωστο όνομα. (Επτά περίπου Κμ από τη Μητρόπολη και προς τα Κανάλια). Στη σημερινή του θέση τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι δημιουργήθηκε από μετακίνηση του πληθυσμού την εποχή περίπου στα τέλη του 13ου - αρχές 14ου αι. Η παράδοση θέλει τη μετακίνηση για λόγους επιδημίας, αλλά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν οι λόγοι ασφάλειας καθώς και έλλειψης νερού.
  Για το όνομα Βουνέσι δημοσιεύθηκαν μέχρι στιγμής δύο εκδοχές σύμφωνα με τις οποίες έχει αρβανιτοβλάχικη προέλευση. Η πρώτη εκδοχή θέλει να προέρχεται από Vone+τσ(ι)ε = Βονέτσ(ι)ε > Βονέτσ(ι)> Βουνέτσ'(ι) > Βουνέσι. Βουνέσι = χωριό που ιδρύθηκε κάπως αργά, όψιμα, δηλαδή είναι νέο, Νεοχώρι. Η δεύτερη να προέρχεται από το Bene + τσ(ι)ε = Μπενέτσε > Μπενέτσ(ι)' Βενέσ' > Βενέσι> Β'νεσ' > Βουνέσ'> Βουνέσι, καλό χωριό, καλός τόπος.
  Την περίοδο της τουρκοκρατίας η περιοχή των Αγράφων εξασφαλίζει ένα είδος αυτονομίας, η οποία επαναβεβαιώθηκε και αργότερα με τη γνωστή Συνθήκη του Ταμασίου που υπογράφηκε στο ομώνυμο τότε χωριό στις 10.5.1525. Σύμφωνα με αυτή οι κοινότητες των Αγράφων είχαν το αυτοδιοίκητο, απαγορεύονταν να κατοικούν Τούρκοι στην περιοχή και διασφαλίζονταν η ελεύθερη επικοινωνία μεταξύ πεδινών και ορεινών περιοχών και η ελεύθερη κίνηση των πληθυσμών, ιδιαίτερα των κτηνοτρόφων. Ετσι το χωριό γίνεται πόλος έλξης και για ένα πρόσθετο λόγο αφού προσφέρεται η εκμετάλλευση ταυτόχρονα βουνού και κάμπου, όπως π.χ. οι κτηνοτρόφοι. Εδώ σταματούν διάφοροι επαγγελματίες και τεχνίτες, όπως κτίστες από την Ηπειρο, κλπ. Η δυνατότητα της εύκολης πρόσβασης και της οικονομικής συναλλαγής με τον τουρκοκρατούμενο κάμπο και ταυτόχρονα, η ελευθερία που παρείχαν τα αγραφιώτικα βουνά. Ο οικισμός ενισχύθηκε κατά καιρούς από αρκετούς κυνηγημένους από την τουρκική εξουσία και πολύ αργότερα από τους διωγμούς των Ελλήνων που έκανε ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων. Αρκετοί ήταν κλέφτες χρησιμοποίησαν την περιοχή για λημέρια μόνιμα ή περιστασιακά και αυτό το μαρτυρούν αρκετά κυριώνυμα από ονόματα κλεφτών όπως π.χ. "Τσιούκα", "Λίβινη", "Κελεπούρη", "Γεροθανάση", "Γιουργούση" κλπ.
  Οι κάτοικοι ξεχωρίζουν για την ανυπακοή, τη λεβεντιά, το τραγούδι και προπαντός τη φιλοξενία. Στη διαδρομή του χρόνου συμμετέχουν σε όλους τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες και τα επαναστατικά κινήματα των Αγράφων, γι’ αυτό το χωριό γνώρισε κατ΄επανάληψη σφαγές και καταστροφές. Η σημαντικότερη πιθανολογείται στην περίοδο των Ορλωφικών, (1770) οπότε το χωριό καταστράφηκε και ο πληθυσμός σφαγιάσθηκε. Στη θέση "Στεφάνι" ο Καραϊσκάκης είχε μόνιμη σκοπιά, καθώς και παλικάρια απ’ το χωριό. Οι βουνεσιώτες συμμετείχαν στους Βαλκανικούς πολέμους, τη Μικρασιατική εκστρατεία, το έπος του ΄40, και κυρίως είχαν μεγάλη συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση, πληρώνοντας γι’ αυτό βαρύτατο φόρο. Το διάστημα της κατοχής και του εμφυλίου γνώρισε αλλεπάλληλες καταστροφές, με σημαδιακή χρονιά το 1943. Την άνοιξη αυτής της χρονιάς βομβαρδίστηκε απ’ τους Ιταλούς, ενώ τον Ιούνιο οι ίδιοι πυρπόλησαν το άδειο απ’ τους κατοίκους χωριό, καίγοντάς το απ’ άκρου σ’ άκρο, με εξαίρεση τις εκκλησίες, ενώ εκτέλεσαν σχεδόν όλους όσους βρήκαν στο δρόμο τους. Αρχές Δεκέμβρη του ‘43 δέχεται ξανά την επιδρομή των Γερμανών που επιχείρησαν να το κάψουν ξανά, αλλά ο βροχερός καιρός και η πυκνή ομίχλη περιόρισαν κάπως τις ζημιές.
  Ο εμφύλιος πόλεμος αποδείχθηκε η χειρότερη καταστροφή αφού εκτός από τόπος συγκρούσεων δεκάδες νέα παλικάρια (περισσότερα από 100) χάθηκαν στον αδελφοκτόνο αυτό πόλεμο και τραυμάτισαν βαθιά και δίχασαν την κοινωνική ζωή του χωριού. Για κάποιο διάστημα ο πληθυσμός μετακινήθηκε σε προσφυγικούς καταυλισμούς στη Μητρόπολη και άλλα χωριά, ως "ανταρτόπληκτοι", και αρκετοί ήταν που δεν ξαναγύρισαν πίσω μεταναστεύοντας.
  Βέβαια η ιστορία της μετανάστευσης ακολουθεί αυτή των υπόλοιπων περιοχών της Ελλάδας, πόσο μάλλον στις ορεινές περιοχές. Στις αρχές του 20ου αι. αρκετοί Βουνεσιώτες μετανάστευσαν κυρίως στην Αμερική. Από αυτούς αρκετοί πλούτισαν και βοήθησαν το χωριό με τον τρόπο τους, χρηματοδοτώντας ανακαίνιση εκκλησιών, δωρεές και ρουχισμό σε περιπτώσεις ανάγκης.
  Η κατασκευή του φράγματος και η κάλυψη της Νεβρόπολης από τα νερά της λίμνης, στέρησε από τους κατοίκους κάποιες εύφορες εκτάσεις με αποτέλεσμα να πληγεί η τοπική οικονομία. Την δεκαετία του ‘60 πολλοί μετανάστευσαν στην Δυτική Ευρώπη και κυρίως σε Γερμανία και Σουηδία. Την δεκαετία του ’70 η μετανάστευση πήρε μορφή επιδημίας και η κοινότητα γνώρισε πρωτοφανή πληθυσμιακή συρρίκνωση. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 1961 η κοινότητα αριθμούσε 1.461 κατοίκους, ενώ το 1991 παρουσιάζει μόλις 841 την στιγμή που οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους είναι 1.585!
  Οι μετανάστες αποτελούν σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης του χωριού, αφού από το 1976 είναι οργανωμένοι σε Συλλόγους Μορφοβουνιωτών στην Αθήνα, το Βόλο και την Καρδίτσα. Οι Σύλλογοι εκτός απ’ τις εκδηλώσεις που οργανώνουν στην έδρα τους για τη διατήρηση των δεσμών των μελών τους, παρουσιάζουν έντονη δραστηριότητα και στο χωριό. Στα εικοσιδύο χρόνια λειτουργίας έκαναν σημαντικά έργα υποδομής όπως την ανέγερση π.χ. του Πολιτιστικού Κέντρου, και άλλα έργα εξωραϊσμού. Καταλυτική είναι η συμβολή τους στην οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων. Από το 1987 στην Αθήνα εκδίδουν τριμηνιαία ανελλιπώς πολυσέλιδη εφημερίδα, την "Βουνεσιώτικη Φωνή".
  Η Κοινότητα έχει αναδείξει κατά καιρούς σημαντικούς άνδρες με προσφορά στην ιστορία, τα γράμματα και τις τέχνες καθώς και δεκάδες επιστήμονες. Αξίζει ενδεικτικά να αναφερθεί ότι σε τούτο τον τόπο έχουν τις ρίζες τους σπουδαίοι άνδρες, όπως ο Νικόλαος Πλαστήρας, ο γνωστός συγγραφέας Αντώνης Σαμαράκης, ο ζωγράφος Δημήτρης Γιολδάσης, αλλά και άλλοι λιγότερο επώνυμοι αλλά με σημαντική προσφορά, όπως ο Κώστας Καφαντάρης, (ο Νικηταράς της Αντίστασης), ο στρατηγός Θ.Πετζόπουλος, ο ζωγράφος Αρης Σαμαράκης, ο παλιός τραγουδιστής δημοτικών τραγουδιών Γιώργος Νάκος (και ηθοποιός της επιθεώρησης), άλλοι τραγουδιστές δημοτικών τραγουδιών όπως οι αφοί Σκούφη στη Θεσσαλονίκη, ο Δ. Κατοίκος στην Αθήνα, κλπ.
  Τουριστικά η κοινότητα δεν έχει αναπτυχθεί, όμως το Πάσχα και κυρίως τον Αύγουστο σφύζει από ζωή, χάρη στους ξενιτεμένους που επιλέγουν το χωριό για διακοπές. Τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται σοβαρές προσπάθειες για την δημιουργία υποδομών, Ηδη η Κοινοτική Επιχείρηση Μορφοβουνίου ολοκληρώνει την κατασκευή κοινοτικού Ξενώνα και τέλος του 2000 θα δοθεί σε χρήση

Δημοτικό Διαμέρισμα Μοσχάτου

ΜΟΣΧΑΤΟ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Tο Μοσχάτο, ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά χωριά της περιοχής και πατρίδα του λογοτέχνη Σεραφείμ Τσιτσά. Στην αρχή του χωριού υπάρχει παλαιό πέτρινο γεφύρι, καθώς και ένα από τα ομορφότερα καλντερίμια (το χασομέρι), που οδηγεί στην πλατεία. Στα ριζά του χωριού βρίσκεται το Υδροηλεκτρικό Εργοστάσιο και η αναρρυθμιστική λίμνη, ενώ απέναντί της πρόσφατα ανακαλύφθηκε ο Ναός του Απόλλωνα, σημαντικό μνημείο της Αρχαιότητας. Πάνω από το Μοσχάτο βρίσκεται το Τσαρδάκι, περιοχή με εξαιρετική θέα προς τη Λίμνη και τον Κάμπο. Εδώ στα χρόνια της Υστερης Τουρκοκρατίας συνερχόταν το «Βουλευτήριο των Αγράφων». Σήμερα είναι ένα από τους καλύτερους σταθμούς για να γνωρίσει κάποιος τη ντόπια κουζίνα. Χωριό της αμπελουργικής ζώνης, οφείλει το όνομά του στην ποικιλία μοσχάτου σταφυλιού. Διαθέτει κρασί, όμορφες ταβέρνες μέσα στο χωριό, στην περιοχή του Υδροηλεκτρικού Εργοστασίου και στο Τσαρδάκι.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μοσχοχωρίου

ΜΟΣΧΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Στην περίμετρο της Κοινότητας βρέθηκαν τρεις νεολιθικές εγκαταστάσεις σε μαγούλες. Οι κάτοικοι είναι ντόπιοι και Σαρακατσαναίοι και ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία.

Μουργκάνι

ΜΟΥΡΓΚΑΝΗ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
  Στο Δ.Δ. Κερασιάς ανήκει και ο οικισμός Μουργκάνι που είναι κτισμένος σε υψόμετρο 290μ. Οι λιγοστοί κάτοικοί του ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Ο οικισμός βρίσκεται στο κομβικό σημείο Γρεβενών - Ιωαννίνων - Ασπροποτάμου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μουρεσίου

ΜΟΥΡΕΣΙ (Χωριό) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
Αραιοκατοικημένο και χωμένο μέσα στο πυκνό πράσινο, όμορφο και ιδιαίτερα προκομμένο χωριό, με μια θαυμάσια θέα τόσο προς το Αιγαίο όσο και προς τα γειτονικά του χωριά (Κισσό, ?γιο Δημήτριο και ?γιο Ιωάννη), έχει πολλά να δείξει στον επισκέπτη του, ανάμεσα στα οποία τη θαυμάσια και σκιασμένη από τρεις γιγάντιες φλαμουριές πλατεία του με το μητροπολιτικό ναό της Αγίας Τριάδας.
  Ο επισκέπτης θα πρέπει ακόμη να επισκεφτεί, την Νταμούχαρη. Ιδιαίτερα γραφική και με μια άγρια ομορφιά η παραλία της Νταμούχαρης, κόβεται ουσιαστικά στα δύο από μια "γλώσσα"-κάβο, που εισχωρεί στη θάλασσα: στην παλιά Νταμούχαρη, μια ωραία βοτσαλωτή παραλία και στην Καινούργια Νταμούχαρη, όπου και το φυσικό λιμανάκι - το μοναδικό στο Ανατολικό Πήλιο - ιστορική "σκάλα" της περιοχής με μεγάλη εμποροναυτική κίνηση παλιά.
  Μνημείο του τόπου το ερειπωμένο μεσαιωνικό Κάστρο πάνω στον κάβο και το παλιό, αξιόλογο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου. Μια από τις αξιόλογες παραλίες που θα πρέπει να επισκεφτεί κάποιος, είναι αυτή του "Παπά -Νερό". θεωρείται από πολλούς, μια από τις ομορφότερες, της Ελλάδος και όχι μόνο. Ο επισκέπτης θα βρει σ' όλη τη περιοχή του Μούρεσι, σωστή φιλοξενία στα καταλύματα, πικάντικες νοστιμιές στα εστιατόρια και στα ταβερνάκια και πανέμορφα λουλούδια για τις γλάστρες του σπιτιού του.

Οδοιπορικό στη λίμνη Νικολάου Πλαστήρα- Μούχα

ΜΟΥΧΑ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
  Επιστρέφοντας πάλι στον περιφερειακό δρόμο συνεχίζοντας το δρόμο μας ανατολικά φθάνουμε στη Μούχα, η οποία διοικητικά ανήκει στη Καστανιά. Πρόκειται για ένα χωριουδάκι με θέα στη λίμνη όπου υπάρχουν καφενεία και ένας ιδιωτικός ξενώνας. Από εδώ μπορούμε να κατέβουμε προς τον παραλίμνιο χώρο, που φθάνει ως το ύψος της Καστανιάς. Μπροστά μας διακρίνουμε το νησάκι Νιάγκα, που εξελίσσεται σε αξιόλογο εκτροφείο θηραμάτων.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καρδίτσας


Δημοτικό Διαμέρισμα Μπελοκομίτης

ΜΠΕΛΟΚΟΜΙΤΗΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 24410 93092
  Συνεχίζοντας στον περιφερειακό δρόμο η θέα είναι πάντα εντυπωσιακή και η βλάστηση λόγω του υψομέτρου αλλάζει. Ο δρόμος τώρα διασχίζει δάσος με έλατα. Στα όρια των χωριών Νεοχωρίου - Μπελοκομύτη, το Δασαρχείο έχει διαμορφώσει έναν πολύ όμορφο χώρο για πικ-νικ, γήπεδο μπάσκετ, βόλεϋ κ.λπ.
  Στο ύψος του Μπελοκομύτη η λίμνη σχηματίζει πολλούς κόλπους και το δάσος κατεβαίνει ως τις όχθες της δίνοντας μαγευτική όψη στο τοπίο.
  Στον κεντρικό ναό του χωριού μεταξύ των κειμηλίων που προέρχονται από ναούς της περιοχής, αρκετά ενδιαφέρουσες είναι οι τρεις ξυλόγλυπτες εικόνες, οι οποίες θυμίζουν την επιλεγμένη ξυλογλυπτική τέχνη των τέμπλων: Του Αγ. Γεωργίου, της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας και πιθανώς της Αγ. Παρασκευής.
  Ενδιαφέρουσα περιοχή στο Μπελοκομύτη είναι το "φαράγγι του Κερεντάν", μια ρεματιά απέναντι από το χωριό με πλούσια δάση ελάτης, οξυάς και βελανιδιάς και χειμάρρους με γάργαρα νερά.
  Στο Μπελοκομύτη υπάρχει ιχθυοτροφείο, το οποίου ο ιδιοκτήτης διατηρεί και ταβέρνα προσφέροντας φρεσκότατες και νοστιμότατες λόγω καθαρότητας του νερού πέστροφες.
  Συνεχίζοντας το δρόμο μας και λίγο πριν φθάσουμε στο φράγμα μπορούμε να πάρουμε ένα μονοπάτι, για να ανέβουμε στο Παρατηρητήριο στη θέση "Παλιομονάστηρο" όπου υπάρχουν τα ερείπια παλαιού μοναστηριού. Από εκεί αγναντεύουμε τη λίμνη και όλο το Θεσσαλικό κάμπο, μέχρι τον 'Ολυμπο.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μύρων

ΜΥΡΑ (Χωριό) ΛΑΡΙΣΑ
  Στην Κοινότητα διαμένουν Βλάχοι, Σαρακατσαναίοι και ντόπιοι γηγενείς καραγκούνηδες. Στον οικισμό Καλού Νερού και στους πρόποδες του Κατραντάου υπάρχει φυσική πηγή που ονομάζεται Κεφαλόβρυσο (κοινώς Ντερές) που αποτελούσε τόπο αναψυχής και εκδρομών .
  Σήμερα με την πτώση της στάθμης των υδάτων δεν υπάρχει αυτή η πηγή. Επίσης στη θέση Μαγούλα έχουν βρεθεί ψηφιδωτά σε εκσκαφές καθώς και τάφοι διάσπαρτα σε άλλες τοποθεσίες. Στον οικισμό Μύρων βρίσκεται το παρεκκλήσι της Παναγίας Κριτσιλάρ που εορτάζει 2 φορές το χρόνο της Ζωοδόχου Πηγής και το Δεκαπενταύγουστο. Στη θέση Κριτσιλάρ υπήρχε οικισμός όπου παλιότερα κατοικούσαν κάτοικοι της Κοινότητας οι οποίοι σήμερα διαμένουν στους άλλους οικισμούς. Στον οικισμό Μύρων εορτάζεται ο πολιούχος Αγ. Σπυρίδων (12/12), στο Καλό Νερό ο Αγ. Αχίλλειος (15 / 15) και στο Σοφό ο Αγ. Γεώργιος (23 / 4).
  Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία.

Δημοτικό Διαμέρισμα Νέας Αγχιάλου

ΝΕΑ ΑΓΧΙΑΛΟΣ (Κωμόπολη) ΒΟΛΟΣ
  Μία από τις σημαντικότερες κωμοπόλεις του νομού, ετυμολογικά σημαίνει "η πολιτεία της θάλασσας". Είναι γνωστή για την πανέμορφη παραλία της με την μαύρη άμμο, το γραφικό λιμανάκι, τον πευκόφυτο λόφο της (Ακρόπολη της αρχαίας Πυράσου) και για τα αρχαιολογικά ευρήματα.
  Αρχαιολογικοί χώροι βρίσκονται σε όλο σχεδόν το πολεοδομικό συγκρότημα: ερείπια κοσμικών κτιρίων και παλαιοχριστιανικών εκκλησιών με εξαιρετικά ψηφιδωτά. Στην Ν. Αγχίαλο βρίσκεται ένα από τα δύο αεροδρόμια του νομού. Η τουριστική υποδομή (ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, συγκοινωνίες, συνεδριακός χώρος) προσφέρουν την ευκαιρία στον επισκέπτη για άνετες διακοπές. Γραφικοί παραλιακοί οικισμοί της Κριθαριάς, του Μαράθου, του Αγ. Γεωργίου Κυνηγών, της Μεγάλης Βαλανιδιάς και της Δημητριάδος δίνουν την δυνατότητα για μικρές εξορμήσεις παράλληλα με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις που γίνονται όλο το χρόνο με αποκορύφωμα τη γιορτή του κρασιού στο τέλος Ιουλίου ή αρχές Αυγούστου όπου προσφέρεται δωρεάν κρασί από το οινοποιείο του Αγροτικού Συνεταιρισμού "η Δήμητρα" ένα από τα μεγαλύτερα οινοποιεία της Ελλάδας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των Ε.Ο.Τ. - Περιφέρειας Θεσσαλίας - Νομαρχίας Μαγνησίας - Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας (Ν.Ε.Τ.Π.).

Νέα Ζωή

ΝΕΑ ΖΩΗ (Οικισμός) ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
  Η Κοινότητα της Νέας Ζωής βρίσκεται σε υψόμετρο 500μ. και έχει περίπου 170 κατοίκους, από εδώ πηγάζει ο Ληθαίος ποταμός. Πριν τον οικισμό υπάρχει ο ναός του Αγίου Δημητρίου με σημαντικές τοιχογραφίες, καθολικό διαλυμένης μονής, μετόχι της μονής του Αγίου Στεφάνου Μετεώρων. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και κατά δεύτερο λόγο με την γεωργία. Πανηγυρίζει στις 7 Ιουλίου της Αγ. Κυριακής.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Καλαμπάκας.

Έχετε τη δυνατότητα να δείτε περισσότερες πληροφορίες για γειτονικές ή/και ευρύτερες περιοχές επιλέγοντας μία από τις παρακάτω κατηγορίες και πατώντας το "περισσότερα":

GTP Headlines

Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.

Εγγραφείτε τώρα!
Greek Travel Pages: Η βίβλος του Τουριστικού επαγγελματία. Αγορά online

Αναχωρησεις πλοιων

Διαφημίσεις

ΕΣΠΑ