Πληροφορίες τοπωνυμίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αναβρυτής

ΑΝΑΒΡΥΤΗ (Χωριό) ΜΥΣΤΡΑΣ
Τηλέφωνο: +30 27310 21791
  Στην αγκαλιά του Ταύγετου βρίσκεται το γραφικό χωριό της Αναβρυτής με την πανοραμική θέα και τις δροσερές πηγές. Η Αναβρυτή αποτελεί ορμητήριο για περιηγήσεις στα φυσικά αξιοθέατα του βουνού. Εδώ βρίσκεται το Βοτανολογικό - Γεωλογικό μουσείο που στεγάζεται στο κτίριο του πρώην δημοτικού σχολείου καθώς και η Ιερά Μονή Φανερωμένης. Το δημοτικό διαμέρισμα Αναβρυτής περιλαμβάνει τους οικισμούς Αναβρυτή και Περγαντέικα.

ΑΝΑΒΡΥΤΟ (Οικισμός) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
  Μικρό ορεινό χωριό της επαρχίας Μεγαλόπολης κοντά στο Ανεμοδούρι (5χιλ). Κοντά βρίσκεται ο οικισμός Κάτω Αναβρυτό και το χωριό Γραικός. Το χωριό είναι αμφιθεατρικά κτισμένο και προσφέρει ωραία θέα προς το λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης και την περιοχή της Ανω Φαλαισίας

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/anav... (1 φωτ.)

ΑΝΔΡΙΤΣΑ (Χωριό) ΛΕΡΝΑ
  Το τοπίο βαθαίνει μέσα στη ρεματιά και νερά κάτω από δένδρα βαθύσκιωτα δροσίζουν το πέρασμά μας προς την Ανδρίτσα. Όλο και πιο κοντά διαγράφεται στα νότια κι αριστερά μας αυστηρό, γυμνό, το βουνό της Ζάβιτσας και διακλαδώνεται ο παλιός δρόμος επικοινωνίας με το Ελαιοχώρι της Αρκαδίας, στην είσοδο της Ανδρίτσας.
  Ανηφορικός ο δρόμος μας οδηγεί σε τούτο το ακραίο χωριό, το νοτιότερο στην περιοδεία μας, 28 χλμ. από το Αργος. Σκάλωμα άλλοτε κατοίκων από τα Βέρβενα κάτω στις πηγές του "Ξωβριά", - "του Παπάζογλου το τσιφλίκι" λεγόταν η περιοχή - εξυπηρέτησε ανάγκες άλλων καιρών η Ανδρίτσα και αποτελεί κλασικό παράδειγμα των μικρών χωριών, που η αιτία της δημιουργίας τους ξεπεράστηκε από τα πράγματα.
  Ωστόσο με την αυτάρκειά τους την καλλιεργητική - ελιές κυρίως, λίγα κηπευτικά, δημητριακά - και με την κτηνοτροφία τους οι λίγοι Ανδριτσιώτες που απέμειναν εκεί κρατάνε την πίστη τους στην ιστορική συνέχεια άσβηστη μαζί με τα καντήλια των εκκλησιών τους, όπως εκείνα του Αγιου Βλάση (των ποιμένων), από το 1928 χτισμένου ψηλά στην κορφή του λόφου τους, όπου υπάρχουν και θεμέλια αρχαίου κτίσματος, πιθανότατα ιερού ή οχυρού, αλλά και του Αη Δημήτρη στην επισκευασμένη μικρή βυζαντινή εκκλησούλα, μ’ ένα λιοτρίβι και παλιά πιθάρια δίπλα, χτισμένη πάνω στο μονοπάτι που οδηγεί στο σταθμό του τραίνου.
  Η Ανδρίτσα (με 143 κατοίκους στην απογραφή του 1951 και 74 κατά την απογραφή του 1991) είναι ριζωμένη μέσα σε περιοχή κατάσπαρτη από λείψανα αρχαίων και μεσαιωνικών χρόνων. Στα χώματά της έχουν βρεθεί διάφορα κτίσματα, όπως στο λόφο του Αη Βλάση, αλλά και στο σταθμό βρέθηκε ένα ωραίο τρίγλυφο - φαίνεται πως με την ανέγερση της μεγάλης γέφυρας καταχώθηκαν πολλά αρχαία λείψανα - ενώ αρκετές φορές έχουν βρεθεί κτερίσματα, νομίσματα κ.ά. Στην τοποθεσία "Στέρνα του Γουλά" βρέθηκαν ίχνη αρχαίας δεξαμενής. Η Ζάβιτσα με υψόμετρο 975 μέτρα υψώνεται ανατολικά με τις σκληρές πλαγιές της. Από κει πέρασε ο Παυσανίας για τα Ανιγραία, "οδόν στενήν και άλλως δύσβατον", όπως λέει χαρακτηριστικά.
  Η Ανδρίτσα αγναντεύει απέναντι πάνω στις νότιες ράχες του Κτενιά την Αγωγιόστρατα, τούρκικη στράτα που οδηγούσε στον Αχλαδόκαμπο. Εκεί ήταν και του "Δεληγιάννη η Βίγλα", καρτέρι των ξεσηκωμένων Ελλήνων στην επανάσταση του 1821.
(κείμενο: Αλέξης Τότσικας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Αργολίδας.

ΑΝΕΜΟΔΟΥΡΙ (Χωριό) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
  Το Ανεμοδούρι είναι ένα μικρό ορεινό χωριό της Ανατολικής Φαλαισίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 700 μ. και έχει 60 περίπου μόνιμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Η πρόσβαση στο χωριό γίνεται παίρνοντας διασταύρωση του δρόμου Τρίπολης-Μεγαλόπολης, μετά την Ασέα και μέσω του χωριού Μαρμαριά (6 χιλ). Ο δρόμος από εδώ συνεχίζει κατηφορικά προς τα υπόλοιπα χωριά της Ανατολικής Φαλαισίας, με πρώτο το Αναβρυτό, όπως και τα χωριά του λεκανοπέδιου της Μεγαλόπολης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/anem... (5 φωτ.)

ΑΝΘΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
  Μικρό χωριό 5 χιλ. νότια της Μεγαλόπολης. Βρίσκεται στο ομώνυμο λεκανοπέδιο σε κατάφυτο περιβάλλον. Έχει 50 κατοίκους.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/anth... (2 φωτ.)

ΑΝΩ ΓΑΡΔΕΝΙΤΣΑ (Οικισμός) ΟΙΤΥΛΟ
Στην Ανω Γαρδενίτσα εγκαταστάθηκε αργότερα, από την απάνω Κίττα, ο Καουριάνος Κούρος, γενάρχης της οικογένειας Κουράκου, ο οποίος κάλεσε μαζί του μετέπειτα τις οικογένειες Κοκοράκη και Σεψά. Βορειότερα της Ανω Γαρδενίτσας βρίσκεται ο εγκαταλελειμμένος οικισμός «Λιόστιφα», τον οποίο ταυτίζουν πολλοί με την Ομηρική Μέσση (Πολυτρήρων).

Ιστοσελίδα Δήμου Οιτύλου
• http://www.dimosoitilou.gr/gr/dd/kita/koita.htm (1 φωτ.)

ΑΝΩ ΔΟΛΙΑΝΑ (Οικισμός) ΑΣΤΡΟΣ
  Τα Δολιανά (Ανω Δολιανά) είναι ένα ορεινό καταπράσινο γραφικό χωριό χτισμένο στις βόρειες πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 1050 μ., κοντά στο δρόμο που οδηγεί από την Τρίπολη (25 χιλ) στον Πάρνωνα, στο Καστρί και στον Αγιο Πέτρο. Το χωριό είναι παραδοσιακός οικισμός με καλντερίμια και πετρόκτιστα σπίτια. Απλώνεται σε δύο ξεχωριστές γειτονιές. Η όμορφη πλατεία του με πλατάνια και καφενεία, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, προσφέρει υπέροχη θέα προς τον κάμπο της Τρίπολης. Γύρω, γύρω απλώνεται όμορφο καστανόδασος με ρεματιές και άφθονα νερά. Σε αρκετά σημεία, μάλιστα, έχουν εγκατασταθεί σ' αυτό ξύλινες κατασκευές από το Δασαρχείο Κυνουρίας. Κοντά στο χωριό περνάει το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Στο χωριό υπάρχουν παραδοσιακές ταβέρνες, καφενείο και παραδοσιακός ξενώνας.
  Οι κάτοικοι του χωριού χειμαδιάζουν στα κάτω Δολιανά. Επιστρέφουν στο χωριό την άνοιξη. Στις 23 Απριλίου μεταφέρουν εδώ και και την εικόνα του προστάτη του χωριού Αγίου Γεωργίου. Παραδοσιακό προϊόν των Δολιανών είναι τα κάστανα, που οι κάτοικοι τα μαζεύουν το φθινόπωρο, οπότε και διογανώνεται η γιορτή τού κάστανου. Κοντά στα Δολιανά βρίσκονται τα λατομεία του φημισμένου ομώνυμου τοπικού μάρμαρου, που ας σημειωθεί, είναι γνωστό από την αρχαιότητα.
  Τα Δολιανά είναι γνωστά στο πανελλήνιο από την ομώνυμη νικηφόρα μάχη των Ελλήνων κατά των Τούρκων στην επανάσταση του 21. Κάθε 4 χρόνια γίνεται στο χωριό αναπαράσταση της μάχης αυτής.
  Από τα Δολιανά ξεκινά δρόμος που οδηγεί στην κορυφή του βουνού (8 χιλ) όπου βρίσκεται σταθμός του ΟΤΕ και οι τηλεοπτικές κεραίες. Η θέση αυτή προσφέρει υπέροχη θέα προς το λεκανοπέδιο της Μαντινείας. Πριν από το σταθμό υπάρχει διακλάδωση για το χωριό Κούτρουφα, από όπου, μέσω δασικού και δύσκολου δρόμου μπορεί κανείς να φθάσει στον Αγιο Πέτρο, διασχίζοντας το όμορφο και απέραντο καστανόδασος που καλύπτει την περιοχή.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/doli... (25 φωτ.)

ΑΝΩ ΚΑΡΥΕΣ (Χωριό) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/kari... (6 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Ανω Τρικάλων

ΑΝΩ ΤΡΙΚΑΛΑ (Χωριό) ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
  Τα Τρίκαλα είναι το κεφαλοχώρι της Κυλλήνης, χτισμένα στα ερείπια του αρχαίου Μυσαίου και σήμερα αποτελείται από τρεις συνοικίες.
  Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν μεγάλη τουριστική κίνηση με βασικό άξονα το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον που προσφέρει το βουνό και τα χωριά του.
  Υπήρξαν η πατρίδα της οικογένειας των Νοταραίων, των προκρίτων της Κορινθίας, που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στα Ορλωφικά (1770), στην επανάσταση του 1821 αλλά και στο μετέπειτα εμφύλιο πόλεμο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ξυλοκάστρου.

ΑΡΑΧΑΜΙΤΕΣ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  5 χιλ. από την Ασέα, και αφού διανύσει κανείς ένα όμορφο και πυκνό δάσος με καστανιές, φθάνει στους Αραχαμίτες, ένα μικρό καταπράσινο χωριό χτισμένο στη πλαγιά του βουνού σε υψόμετρο 740 μ. Κάτω από το χωριό υπάρχει μια μικρή παρθένα ρεματιά που καταλήγει στο φαράγγι του ποταμού Ελισσώνα (Μπαρμπουσάνα).
  Οι λιγοστοί μόνιμοι κάτοικοι (απογραφή 1991: 222 κάτοικoι) ασχολούνται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ο δρόμος από το χωριό συνεχίζει προς το χωριό Κεραστάρι. Στο δρόμο για το χωριό υπάρχει διασταύρωση για το χωριό Δόριζα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/arah... (4 φωτ.)

ΑΡΑΧΟΒΑ (Χωριό) ΗΡΑΙΑ
  Η Αράχοβα είναι ένα μικρό ορεινό χωριό της Γορτυνίας μεταξύ της Μελισσόπετρας και του Ράφτη. Το παλιό χωριό είναι χτισμένο στην πλαγιά του βουνού. Χαμηλότερα, σε όμορφη και κατάφυτη τοποθεσία, δίπλα από ον επαρχιακό δρόμο, έχει κτιστεί ένας νέος μικρός οικισμός. Η Αράχοβα έχει 50 περίπου μονίμους κατοίκους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/arah... (4 φωτ.)

ΑΡΓΟΛΙΔΑ (Νομός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
  Ο Νομός Αργολίδας χωρίζεται διοικητικά σε τρία τμήματα:
  α) Επαρχία Αργους, που κατέχει το ΒΔ μέρος του Νομού και την πιο ορεινή περιοχή του μαζί με το μεγαλύτερο τμήμα του Αργολικού κάμπου. Η συνολική έκτασή της είναι 1062 τ.χλμ. Πρωτεύουσά της είναι το Αργος με 22.289 κατοίκους, όπως προκύπτει από την απογραφή του 1991. Ο συνολικός πληθυσμός της επαρχίας Αργους είναι 45.342 κάτοικοι, 42,69 ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο.
  β) Επαρχία Ναυπλίας, στην οποία το μεσαίο κομμάτι του Νομού, που έχει έκταση 731 τ.χλμ. και πληθυσμό 38.929 κατοίκους, 53,25 ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Πρωτεύουσά της το Ναύπλιο, πρωτεύουσα και ολόκληρου του Νομού Αργολίδας, με πληθυσμό 11.897 κατοίκους.
  γ) Επαρχία Ερμιονίδας, που κατέχει το νότιο τμήμα της Χερσονήσου, περιβρέχεται από τις τρεις πλευρές με θάλασσα, έχει έκταση 421 τ.χλμ. και πληθυσμό 13.365 κατοίκους, 31,75 ανά τ.χλμ. Πρωτεύουσά της το Κρανίδι, έδρα και του ομώνυμου Δήμου, με 4.400 κατοίκους.
  Η διοικητική διαίρεση του Νομού Αργολίδας είχε στα νεώτερα χρόνια συνεχείς αλλαγές με τις προσθαφαιρέσεις γειτονικών εδαφών. Από το 1833 έως το 1899 αποτελούσε τμήμα του Νομού Αργολιδοκορινθίας (με τα νησιά Σπέτσες, Ύδρα και Κύθηρα κατά διαλείμματα). Το 1899 χωρίζονται σε δύο Νομούς, Αργολίδας και Κορινθίας, ενώ το 1909 γίνεται ξανά συγχώνευση των δύο Νομών. Στις 29.4.1949 διαιρούνται και πάλι σε νομούς Κορινθίας και Αργολίδας και έκτοτε παραμένουν ξεχωριστές διοικητικές περιφέρειες.
  Η Επαρχία Αργους μετά την εφαρμογή του σχεδίου "Καποδίστριας" έχει το 2001: 6 Δήμους (Αργους, Κουτσοποδίου, Νέας Κίου, Λέρνας, Μυκηνών, Λυρκείας) και 2 Κοινότητες (Αχλαδόκαμπου, Αλέας). Η ένταξη των ορεινών κοινοτήτων στους δήμους δεν μας επέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε και δημογραφικά στοιχεία από την απογραφή του 2001. Παρακολουθούμε όμως την κίνηση του πληθυσμού τους συγκρίνοντας τα στοιχεία των απογραφών του 1951 και 1991.
(κείμενο: Αλέξης Τότσικας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Αργολίδας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αργους

ΑΡΓΟΣ (Πόλη) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
  Η γεωγραφική θέση της πόλης, στα όρια μιας από τις πιο εύφορες πεδιάδες της Ελλάδας, κοντά στους οδικούς άξονες που συνδέουν τη Βόρεια Πελοπόννησο με το Αιγαίο και τη Μεσόγειο και ο αμυντικός χαρακτήρας των δύο ψηλών λόφων της (Λάρισα 279μ και Ασπίδα 80μ) αποτελούν πλεονεκτήματα που ευνόησαν τη συνεχή κατοίκηση της πόλης.
  Το Αργος είναι το σημαντικότερο αγροτικό, βιομηχανικό και εξαγωγικό κέντρο της περιοχής, χάρη στις σημαντικές καλλιέργειες και τις μεγάλες βιομηχανίες επεξεργασίας, συσκευασίας και διακίνησης εσπεριδοειδών, καθώς και αυτές των οικοδομικών υλικών, μαρμάρου, ποτοποιίας και οινοποιίας, επεξεργασίας και τυποποίησης ελαιολάδου, κατασκευής αντλιών και μηχανημάτων συσκευασίας κτλ.
  Το Αργος, κέντρο εμπορίου από τα χρόνια της αρχαιότητας, συνεχίζει και σήμερα να αποτελεί το σημείο αναφοράς της εμπορικής δραστηριότητας της ευρύτερης περιοχής. Οι κάτοικοι του Δήμου υπερβαίνουν τις 30.000 και αναδεικνύουν την πόλη ως τη μεγαλύτερη του νομού Αργολίδας.
(Κείμενο: Νίκος Πετρόπουλος)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αργους.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αρεόπολης

ΑΡΕΟΠΟΛΗ (Κωμόπολη) ΛΑΚΩΝΙΑ
  Χτισμένη στο κέντρο της χερσονήσου της Μάνης, στα νότια του μεγάλου λαγκαδιού που κόβει στα δυο την οροσειρά του Ταϋγέτου, στους πρόποδες του βουνού Aγιος Ηλίας, σε βραχώδες οροπέδιο (υψ. 250μ.) και με θέα προς τα δυτικά στο Μεσσηνιακό κόλπο, δεσπόζει η ιστορική Αρεόπολη. Κατά την μυθολογία το όνομά της το πήρε από το θεό Aρη και κατ’ άλλους διότι είναι εκτεθειμένη στους αέρηδες. Απέχει 72 χιλιόμετρα από τη Σπάρτη και είναι απ’ τους ωραιότερους παραδοσιακούς οικισμούς της Ελλάδος.
  Αν και μαρτυρείται από τα μεσαιωνικά χρόνια, η Τσίμοβα, όπως ονομαζόταν η Αρεόπολη ως το 1836, δεν ξεχώρισε ιδιαίτερα παρά στη διάρκεια των τριών τελευταίων αιώνων, οπότε αναδείχτηκε σε αξιόλογο κέντρο με την αύξηση του εμπορίου και κάτω από την ηγεσία του ισχυρού γένους των Μαυρομιχαλαίων, των οποίων υπήρξε η κοιτίδα.
  Κράτησε σημαντικό ρόλο στα χρόνια του Απελευθερωτικού Αγώνα. Βλέποντας κανείς πάνω από τους πέτρινους τοίχους και τα σπίτια των στενών δρόμων της Αρεόπολης, τους πύργους, των οποίων τα ονόματα αποτελούν τη σφραγίδα των φημισμένων οικογενειών του χωριού και της ιστορίας, γίνεται μάρτυρας της λαμπρής ιστορίας αυτού του τόπου. Από αυτόν τον ιερό τόπο, τον αδούλωτο, στις 17 Μαρτίου του 1821 το λάβαρο της επανάστασης κυμάτισε στην ομώνυμη, σήμερα, πλατεία, κάνοντας όλες τις σκλαβωμένες ψυχές του γένους να φτερουγίσουν προς την ελευθερία.
  Το παλαιότερο τμήμα του οικισμού εκτείνεται προς τα δυτικά. Πυκνοχτισμένο, με στενά δρομάκια, διατηρεί έντονα τον ιστορικό παραδοσιακό χαρακτήρα του. Ανάμεσα στα χαρακτηριστικά μεσομανιάτικα σπίτια και τους απλούς παλαιούς πύργους υψώνονται οι επιφανείς προεπαναστατικές και μετεπαναστατικές κατοικίες των ισχυρών οικογενειών, που συνδυάζουν οχυρή οργάνωση και μεγαλοπρέπεια.
  Σταδιακά η Αρεόπολη αναπτύχθηκε σε δραστήρια αγορά σημαντική για όλη τη Μάνη. Δημόσιες υπηρεσίες, Σχολεία, Κέντρο Υγείας, Τράπεζα και άλλες δραστηριότητες δίνουν στην Αρεόπολη τον υπερτοπικό της χαρακτήρα. Τα ξενοδοχεία, οι ξενώνες, τα εστιατόρια, τα καταστήματα προσφέρουν στους επισκέπτες σύγχρονες εξυπηρετήσεις. Η πλατεία Αθανάτων, όπου και το άγαλμα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, συγκεντρώνει σήμερα την κίνηση και την αναψυχή.

ΑΡΙΑ (Οικισμός) ΛΥΡΚΕΙΑ
  Το Μάζι ή Αρία κοντά στη θέση της αρχαίας Οινόης, είναι ένα όμορφο χωριό χτισμένο στην ανατολική πλευρά του Αρτεμισίου με θέα προς τη χαράδρα της Χούνης και σε αρκετό υψόμετρο, που το κάνει ελκυστικό το καλοκαίρι για τη δροσιά του.
  Οι λίγοι μόνιμοι κάτοικοί του (107 κατοίκους είχε το 1951 και μόνο 57 με την απογραφή του 1990) ασχολούνται με τις αγροτικές καλλιέργειες, τις ελιές, τη μελισσοκομία και την κτηνοτροφία. Τα παλιά πέτρινα σπίτια του διατηρούν το παραδοσιακό τους χρώμα, αρκετά απ’ αυτά ανακαινίζονται, ενώ προστίθενται και σύγχρονες κατασκευές, που χρησιμεύουν ως παραθεριστικές κατοικίες των ντόπιων, που κατοικούν μόνιμα στο Αργος ή στην Αθήνα και επιστρέφουν εδώ το καλοκαίρι και στις γιορτές. Το χωριό με τα νερά του μέσα στο πράσινο αποτελεί ένα δέλεαρ ακόμα και για τον ξένο, που θα τύχει να το επισκεφτεί ή να περάσει από εδώ.
  Η αρχαία Οινόη ήταν μικρή αργείτικη πόλη, γνωστή μόνο από μια νίκη Αθηναίων και Αργείων κατά των Λακεδαιμονίων γύρω στα 460 π.Χ. (λίγο πριν από τη μάχη της Τανάγρας του 457). Από τα λεγόμενα του Παυσανία προσδιορίζεται με σαφήνεια μόνο η περιοχή, στην οποία πρέπει να την αναζητήσουμε. Βαδίζοντας κανείς από το Αργος προς τα δυτικά, με κατεύθυνση αντίθετη προς το ρεύμα του Ξεριά, συναντούσε την Οινόη, όταν άρχιζε να ανηφορίζει προς τα υψώματα του Αρτεμισίου, κοντά στο σημερινό χωριό Μάζι, όπου έχουν επισημανθεί αρχαία οικοδομικά λείψανα, μεταξύ των οποίων ένας πολυγωνικός τοίχος υπόστυλης αίθουσας.
  Πάνω από την Οινόη στο όρος Αρτεμίσιο και στην κορυφή του υπήρχε ιερό της Αρτεμης. Αλλο αξιοθέατο δεν υπήρχε στο μέρος αυτό.
  Επιστρέφοντας από την άσφαλτο προς τη Χούνη παίρνουμε το δρόμο της Καρυάς και συναντάμε σε δύο χιλιόμετρα τον οικισμό Αγριλίτσα σε πεδινή περιοχή χτισμένο, με την εκκλησία της Ευαγγελίστριας κατάδρομα, πριν από τη Γέφυρα του Ξεριά. Αν περάσουμε τη γέφυρα και συνεχίσουμε, ο δρόμος οδηγεί στην Καρυά. Αν πάρουμε το δρόμο δεξιά, πριν τη γέφυρα, πηγαίνουμε στο Βρούστι.
(κείμενο: Αλέξης Τότσικας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Αργολίδας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Αριστοδημείου

ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΙΟ (Χωριό) ΙΘΩΜΗ
  Αποτελείται από δύο χωριά, το Αριστοδήμειο, και την Καλόβρυση (Βουρνάζι). Ονομάστηκε έτσι από το μυθικό βασιλιά των Μεσσηνίων Αριστόδημο. Η παράδοση αναφέρει ότι αυτός τάφηκε στην περιοχή μαζί με την ολόχρυση άμαξα του. Το Αριστοδήμειο είχε οριστεί χειμερινή έδρα του πρώτου Δήμου Ιθώμης. Αξίζει να το επισκεφθεί κανείς και να θαυμάσει την αρχιτεκτονική του, το σπίτι του Μακεδονομάχου Καπετάν Κρόμπα, τον ενοριακό ναό του Αγίου Κωνσταντίνου, το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου (10ος αιώνας μ.Χ.) και άλλα πολλά.
  Το σπίτι του ήρωα και μάρτυρα του Μακεδονικού αγώνα Μαρίνου Λυμπερόπουλου (Καπετάν Κρόμπα), βρίσκεται στο Αριστοδήμειο. Πρόσφατα χαρακτηρίστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, διατηρητέο μνημείο, επισκευάστηκε, ανακαινίστηκε και αποτελεί αληθινό στολίδι του χωριού και της γύρω περιοχής.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιθώμης.

ΑΡΚΑΔΙΚΟ ΧΩΡΙΟ (Οικισμός) ΑΣΤΡΟΣ
  Κοντά στον Αγιο Ανδρέα, σε μια χερσόνησο στο δρόμο για το Λεωνίδιο (θέση Ρεποντίνα), βρίσκεται ένας πρότυπος και αυτοτελής οικισμός των Αρκάδων oμογενών, το Αρκαδικό Χωριό. Εχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια στα πλαίσια εθνικού πιλοτικού προγράμματος. Αποτελείται από πρότυπες παραθαλάσσιες παραθεριστικές κατοικίες προορισμένες για τις διακοπές των Αρκάδων αποδήμων. Προβλέπεται να κατασκευασθούν στην τελική φάση 400 κατοικίες, συνεδριακό κέντρο και άλλες εγκαταστάσεις. Η διαδρομή λίγο πρίν το ύψος του Αρκαδικού χωριού προς τον Τυρό και το Λεωνίδιο είναι εντυπωσιακή. Δεξιά επιβλητικά υψώνεται η οροσειρά του Πάρνωνα, ενώ αριστερά ξεδιπλώνεται η δαντελωτή κυνουριακή παραλία σε μια συνεχή εναλλαγή ήρεμων και όμορφων αμμουδιών, μικρών όρμων και χερσονήσων. Ο δρόμος για τον Τυρό περνά διαδοχικά δίπλα από τις παραλίες Κρυονέρι και Τσεφλό με τους μικρούς οικισμούς τους και στη συνέχεια από τον οικισμό του Αγιου Χριστόφορου στον όρμο Ζαρίσι, όπου υπάρχει ωραία παραλία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/arka... (15 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Αρσινόης

ΑΡΣΙΝΟΗ (Χωριό) ΙΘΩΜΗ
  Η Αρσινόη είναι χτισμένη στην δυτική πλευρά του όρους Εύα και στην νότια πλευρά του όρους Ιθώμη, σε υψόμετρο 330 μ. Απέχει 2 χιλιόμετρα από την πόλη της αρχαίας Μεσσήνης. Είναι μικρό παραδοσιακό χωριό με αρκετά πέτρινα σπίτια. Αρχικά περί τα 746 μ.Χ. κατοικήθηκε από γεωργούς και κτηνοτρόφους χωρίς να γνωρίζουμε την αρχική ονομασία του οικισμού. Αρκετά χρόνια αργότερα εγκαταστάθηκαν Αρβανίτες από τα Σουλιμοχώρια της Τριφυλίας. Αυτοί είναι οι πρώτοι που δίνουν στον οικισμό την ονομασία Συρίζα. Παραφθορά της λέξης Συρίζα είναι η μετέπειτα ονομασία Σιμίζα. Την πρώτη επίσημη απογραφή και ονομασία του χωριού Σιμίζα συναντάμε στην απογραφή των Ενετών το 1700, σύμφωνα με την οποία είχε 19 οικογένειες, από τα μέλη των οποίων 31 είναι άνδρες και 29 γυναίκες.
  Στον αγώνα του 1821 η Αρσινόη δίνει το παρόν με δύο αγωνιστές, το Γιάννη Τσίρο και το Γιάννη Λέκκα ή Λεκόπουλο, ο οποίος υπηρέτησε ως αξιωματικός. Εως το 1833 διοικητικά ανήκει στην επαρχία Ιμπλακίων. Το 1836 συμμετέχει στο νεοσύστατο Δήμο Ιθώμης. Στην αρχή του 20ου αιώνα το χωριό έχει 238 κατοίκους και μέχρι το 1927 ανήκει στην κοινότητα Μαυρομματίου. Εκτοτε αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα έως το 1998, οπότε εντάχθηκε στο νεοσύστατο Δήμο Ιθώμης έχοντας πληθυσμό 241 κατοίκους.
  Το 1937 στην Αρσινόη λειτουργούσε Δημοτικό Σχολείο, ενώ το 1952 μεταστεγάσθηκε στο νεόκτιστο κτίριο. Το 1958 το χωριό υδροδοτήθηκε και το 1970 κτίστηκε η εκκλησία, το κοινοτικό γραφείο και άρχισαν οι πρώτες εργασίες διαμόρφωσης της πλατείας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιθώμης.

ΑΡΤΕΜΙΣΙΟ (Χωριό) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
  Το χωριό Αρτεμήσιο απέχει 20 χιλ. από την Τρίπολη και είναι χτισμένο στους πρόποδες του Αρτεμησίου όρους, στο βόρειο άκρο του μαντινειακού λεκανοπεδίου. Εχει περίπου 150 μόνιμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Το παλιό του όνομα ήταν Κακούρι ή Λαγκούσι. Σήμερα ανήκει στο δήμο Μαντινείας με έδρα τη Νεστάνη (5 χιλ). Ο δρόμος που συνδέει το χωριό με την Τρίπολη περνά από την Αρχαία Μαντινεία και κοντά από το χωριό Πικέρνι, ενώ προς την άλλη κατεύθυνση συνεχίζει προς τον Παλαιόπυργο και Λεβίδι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/arte... (1 φωτ.)

ΑΣΕΑ (Χωριό) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
  Η Ασέα απέχει από Τρίπολη 20 χλμ και αποτελείται από τον οικισμό της Κάτω Ασέας, που είναι χτισμένος στην άκρη όμορφου κάμπου, πάνω στον οδικό άξονα Τρίπολης - Μεγαλόπολης και την άνω Ασέα, το παλιό χωριό, που είναι κτισμένη στα ορεινά, σε απόσταση 5 χιλ. Η (κάτω) Ασέα είναι σήμερα έδρα του Δήμου Βαλτετσίου. Η περιοχή της Ανω Ασέας είναι κατάφυτη, με δάση από καστανιές και πεύκα.
  Η άνω Ασέα είναι ιδιαίτερα νοικοκυρεμένο χωριό, με πολλά καινούρια σπίτια που ανήκουν στους παραθεριστές του καλοκαιριού. Το χειμώνα κρατά λίγους κατοίκους (100 περίπου). Ομορφο είναι το Σπετσεροπούλειο άλσος πάνω σε μικρό ύψωμα που δεσπόζει στο χωριό και ενδιαφέρουσα η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου είναι πια εγκαταλειμμένο... Υπάρχει δραστήριος τοπικός πολιτιστικός σύλλογος. Η Ασέα είναι πατρίδα του ποιητή και στιχουργού Νίκου Γκάτσου. Από την άνω Ασέα κατάγεται επίσης και ο ποιητής (δάσκαλος) Α. Καρβέλας. Λίγο έξω από το χωριό, πάνω σε μια πλάκα, είναι χαραγμένοι κάποιοι στίχοι του: "όταν δεν έχεις όνειρα - δεν χωράς πουθενά - πεθαίνεις μόνος..."
  Κοντά στην κάτω Ασέα βρίσκεται η αρχαία αρκαδική πόλη Ασέα. Ανασκαφές που έγιναν από Σουηδική αρχαιολογική αποστολή, αλλά και από Ελληνες αρχαιολόγους, έφεραν στο φως πλούσια ευρήματα τα οποία εκτίθενται στα μουσεία της Τρίπολης, της Τεγέας και του Ναυπλίου. Πάνω από την άνω Ασέα, βρίσκονται στην κορυφή κατάφυτου υψώματος υπολείμματα αρχαίου ιερού. Δίπλα του είναι μικρό εκκλησάκι. Η Ασέα οφείλει το όνομά της στον Ασεάτη, γιό του βασιλιά της Σπάρτης Λυκάωνα. Η ιστορία της Ασέας αρχίζει, σύμφωνα με τα ευρήματα των ανασκαφών, από την προϊστορική περίοδο. Εχουν ανακαλυφθεί επίσης αρχαίοι τάφοι. Σημαντικός και λαμπρός ήταν και o αρχαίος ναός της Βίγλας κοντά στo Παλλάντιο, που είχε κτιστεί από Ασεάτες.
  Η κάτω Ασέα βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Ασεατικού πεδίου, ενός κατάφυτου γραφικού λεκανοπέδιου με αρκετά χωριά, που εκτείνεται μέχρι τα βουνά της Μεγαλόπολης. Στην ανατολική πλευρά του δημόσιου δρόμου και σε μικρή απόσταση βορειότερα του λόφου της Ασέας υπάρχει και σήμερα η πηγή του Αλφειού γνωστή ως «Φραγκόβρυσο ή Φραγκόβρυση» την οποία αναφερει ο Παυσανίας (Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις: Αχαϊκά - Αρκαδικά):
  «Σε απόσταση πέντε περίπου σταδίων από την Ασέα, βρίσκεται η πηγή του Αλφειού, που λίγο απέχει από το δρόμο, καθώς και η πηγή του Ευρώτα, αμέσως πλάι στο δρόμο. Κοντά στην πηγή του Αλφειού βρίσκεται ο ναός της μητέρας των θεών» (Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις: Αχαϊκά - Αρκαδικά).
  Σήμερα δεν σώζεται βρύση αλλά ευθύς μετά την πηγή σχηματίζεται μικρό ρεύμα, που χάνεται λίγο νοτιότερα και ξαναφαίνεται δυτικότερα. Εκτός από το νερό του Φραγκόβρυσου στην ομώνυμη κοιλάδα, ο Αλφειός πηγάζει και από την «Μαναραίικη» βρύση και τη λεγόμενη «Πίσω βρύση», που χρησιμοποιείται για την ύδρευση του χωριού Δόριζα. Και οι δύο αυτές βρύσες έχουν αφθονότερα νερά. Τα νερά αυτά, μαζί μ' εκείνα άλλων δύο πηγών, νοτιοανατολικά του Φραγκόβρυσου, διατρέχουν την μεταξύ των χωριών Μάναρι, Δόριζα και Κάτω Ασέα λεκάνη, όπου σχηματίζεται ο άνω ρους του Αλφειού αλλά και του Ευρώτα, όπως ακριβώς αναφέρει ο Παυσανίας.
  Η Ασέα συμετείχε στη μάχη των Πλαταιών κατά των Περσών (479 πΧ.) και στη μάχη της Μαντινείας (362 πΧ.). Προσχώρησε επίσης στην Αρκαδική ομοσπονδία που συνέστησε ο Επαμεινώνδας και έπαιξε σημαντικό ρόλο λόγω της στρατηγικής της θέσης. Επίσης οι Ασεάτες βοήθησαν στην ίδρυση της Μεγαλόπολης. Αργότερα προσχώρησε στην Αχαϊκή Συμπολιτεία (3ος αιών π.Χ.) και μάλιστα απέκτησε το δικαίωμα κοπής χάλκινων νομισμάτων (196 π.Χ.), προς ανταμοιβή των υπηρεσιών που προσέφερε. Μάλιστα, στις ανασκαφές που έγιναν στην Ασέα βρέθηκαν τέτοια νομίσματα και σήμερα εκτίθενται στο Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας.
  Ο δρόμος από την άνω Ασέα διασχίζει ένα όμορφο δάσος και συνεχίζει προς το χωριό Αραχαμίτες και από εκεί στο Κεραστάρι. Από την κάτω Ασέα ο δημόσιος δρόμος κατευθύνεται προς την Μεγαλόπολη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/asea... (38 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Ασίνης

ΑΣΙΝΗ (Χωριό) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
  Ο νεοσύστατος Δήμος της Ασίνης βρίσκεται Νοτιοδυτικά του Νομού Αργολίδας στην Πελοπόννησο και βρέχεται από τον Αργολικό κόλπο. Ο Δήμος βρίσκεται σε απόσταση 11 χιλιομέτρων από την ομορφότερη πόλη της Ελλάδας, το Ναύπλιο. Η Επίδαυρος, το Αργος και οι Μυκήνες είναι μισή ώρα δρόμος. Η Αθήνα απέχει δυο ώρες περίπου, όπως και το λιμάνι της Πάτρας.
  Η συνολική έκταση του Δήμου είναι 138.600 στρέμματα. Τα πέντε μεγάλα κεφαλοχώρια που τον απαρτίζουν, έχουν πληθυσμό περίπου 6.000 κατοίκους. Αυτά είναι η Ασίνη, το Τολό, το Δρέπανο, τα Ιρια, και τα Καρναζέικα, με τους οικισμούς Κάντιας, Βιβαριού, Μαραθιάς, Καλλιθέας, Αγίας Παρασκευής, Αγίου Αντωνίου, Καναπίτσας και Σταυροποδίου.
  Η γεωργική έκταση του Δήμου ανέρχεται σε 52.000 στρέμματα. Τα εσπεριδοειδή - κυρίως μανταρινιές - οι ελιές, τα κηπευτικά και οι αγκινάρες είναι το κύριο προϊόν της περιοχής. Κάθε λόφος που βρίσκεται κοντά στα χωριά έχει και ένα γραφικό εξωκλήσι και οι πλαγιές του είναι γεμάτες με άγρια χόρτα του βουνού, χαμομήλι, κυκλάμινα, σπαράγγια, βολβούς, κάπαρη, ρίγανη και θυμάρι. Είναι μια καλή ευκαιρία να συνδυάσετε τον περίπατό σας με τη συγκομιδή των πιο πάνω αγαθών, που απλόχερα προσφέρει η φιλόξενη φύση.
  Το κλίμα είναι γλυκό, με ζεστούς χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια. Σ’ αυτό βοηθάνε οι ασθενείς νότιοι άνεμοι που πνέουν από τη θάλασσα (μπουκαδούρα).
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ασίνης.

ΑΣΙΝΗ (Αρχαία πόλη) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
  Η αρχαία Ασίνη προσδιορίζεται από ένα βραχώδες ακρωτήριο, που σήμερα ονομάζεται Καστράκι, κοντά στο Τολό.
  Οι ανασκαφές ξεκίνησαν από Γάλλους τη δεκαετία του 1920 και συνεχίστηκαν από μια Σουηδική ομάδα έπειτα από παρότρυνση του Διαδόχου του Σουηδικού θρόνου. Ερευνήθηκε η Ακρόπολη καθώς και η Ν.Α. πλαγιά του λόφου απέναντι γνωστού ως Μπαρμπούνα. Ανακάλυψαν περισσότερο ή λιγότερο συνεχή ίχνη ανθρώπινης παρουσίας από την Πρώιμη εποχή του χαλκού ή την αρχή της 3ης χιλιετηρίδας π.Χ., ως την ύστερη αρχαιότητα, σχεδόν ως τον 4ο αι. μ.Χ.
  Η Ασίνη δεν υπήρξε ποτέ πολύ σημαντική τοποθεσία στην Αργολίδα, έπαιξε όμως σπουδαίο ρόλο στην ιστορία ως ασφαλές και καλά προστατευόμενο λιμάνι. Η στρατηγική της σπουδαιότητα μαρτυρείται από την τοποθεσία, όπου σήμερα διασώζονται κυρίως τα ελληνιστικά οχυρώματα. Στα οχυρώματα αυτά έγιναν προσθετικά έργα την περίοδο της Τουρκοκρατίας και ξαναχρησιμοποιήθηκαν από τις Ιταλικές κατοχικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
  Μέσα στον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται σήμερα η εκκλησία της Παναγίας.
Το κείμενο παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Ένωσης Επαγγελματιών Τολού.

ΑΣΤΡΟΣ (Δήμος) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Η Κυνουρία αποτελεί το ανατολικό τμήμα του Νομού Αρκαδίας, από την οροσειρά του Πάρνωνα ως την παραλία , και από τον κάμπο του Αστρους προς βορρά ως τη Μαδάρα στα νότια. Οι ορεινοί όγκοι που την περιβάλλουν συνέβαλαν στη σχετική απομόνωση της περιοχής από την υπόλοιπη Πελοπόννησο. Η Κυνουρία περιλαμβάνει την περιοχή της Θυρέας στην οποία ανήκουν το Παράλιο Αστρος, το Αστρος, η Αρχαία Εύα Δολιανών και τα Δολιανά και την περιοχή της Τσακωνιάς. Αυτή αρχίζει από την Καστάνιτσα και τον Πραστό και τελειώνει στο Λεωνίδιο που είναι και πρωτεύουσά της. Αλλα γνωστά μέρη που περιλαμβάνει το τμήμα αυτό είναι στα ορεινά ο Κοσμάς, η Καστάνιτσα και ο Πραστός και στα παράλια ο Τυρός, τα Μέλανα, η Πλάκα, το Λεωνίδιο και τα Πούλιθρα.
  Ο Δήμος Βόρειας Κυνουρίας βρίσκεται στο Ν.Α. τμήμα του Νομού Αρκαδίας και καταλαμβάνει μια έκταση 575.980 στρ. και εκτείνεται μεταξύ των όμορων νομών της Αργολίδας και της Λακωνίας ενώ ένα μέρος του βρέχεται από τον Αργολικό Κόλπο και συνορεύει με τους νεοσύστατους Δήμους της Τεγέας, Τυρού και Κορυθίου. Ο Δήμος Β. Κυνουρίας συμπεριλαμβάνει στα όρια του είκοσι έξι (26) Δημοτικά Διαμερίσματα και έχει έδρα το Αστρος.
  Αξίζει να σημειωθεί ότι οι οικισμοί του Δήμου είναι χτισμένοι αμφιθεατρικά στις παρυφές αλλά και στον ορεινό όγκο του όρους Πάρνωνα και καταλήγουν στον Αργολικό κόλπο από τον οποίο βρέχεται ένα μέρος του Δήμου.
Οι οικισμοί και τα Δημοτικά Διαμερίσματα λόγω της γεωγραφικής τους θέσης και της μορφολογίας του εδάφους είναι ορεινοί, ημιορεινοί, πεδινοί και παραλιακοί και αποκτούν όλο και περισσότερο χαρακτηριστικά τουριστικής περιοχής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας

Ιστοσελίδα Δήμου Βόρειας Κυνουρίας
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/bkynouria/endhmo/ge...

ΑΣΤΡΟΣ (Κωμόπολη) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Το Αστρος (Μεσόγειο Αστρος) απέχει 45 χιλ. από την Τρίπολη και βρίσκεται στην κατάφυτη (κύρια με ελιές) πεδιάδα της Θυρέας, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα. Είναι σήμερα η έδρα ενός από τους τρεις δήμους της Κυνουρίας, του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας και εμπορικό και διοικητικό κέντρο της περιοχής. Προέρχεται σε ένα μεγάλο μέρος από μετοίκηση των κατοίκων των ορεινών χωριών Αγιος Ιωάννης, (άνω) Μελιγού (υπάρχει μάλιστα και οικισμός Κάτω Μελιγού) και Καστρί. Σε απόσταση 4 χλμ. βρίσκεται το Παράλιο Αστρος.
  Το Μεσόγειο Αστρος είχε έντονη παρουσία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τον Απρίλιο του 1823 φιλοξένησε τη Β' εθνοσυνέλευση των Ελλήνων. Η εθνοσυνέλευση έγινε στο αγροκήπιο και στον περιβάλλοντα χώρο της ονομαστής Σχολής Κορυτσιώτη. Το κτίριο της Σχολής είναι ένα όμορφο νεοκλασικό και έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο. Σήμερα φιλοξενεί το Αρχαιολογικό Μουσείο με αξιόλογα αρχαιολογικά εκθέματα από τις ανασκαφές σε διάφορες θέσεις τις Κυνουρίας, κύρια στην Επαυλη του Ηρώδη Αττικού, και στην Εύα. Ο περιβάλλον χώρος έχει σήμερα εξωραϊστεί από το Δήμο και διαμορφωθεί σε πλατεία.
  Το Αστρος μνημονεύεται από τον 2ο αιώνα μ.Χ. Στην περιοχή του υπήρχε η αρχαία πόλη Θυρέα, και η Εύα δύο από τις τέσσερις πόλεις της Κυνουρίας κατά την Αρχαιότητα (Θυρέα, Ανθήνη, Εύα και Βρασιές). Η θέση της Θυρέας τοποθετείται κατά πολλούς ερευνητές στο Ελληνικό, ενώ η Εύα τοποθετείται στην περιοχή της Μονής Λουκούς.
  Το Μεσόγειο Αστρος έχει εξελιχθεί σε μια οργανωμένη κωμόπολη, αφού συγκεντρώνει την εμπορική κίνηση της περιοχής, βιοτεχνίες, κρατικές υπηρεσίες και τράπεζες. Το εμπορικό του κέντρο βρίσκεται γύρω από την κεντρική πλατεία, όπου και το Δημαρχείο. Αξιόλογη πολιτιστική δράση στην περιοχή σημειώνει το Ιδρυμα Ζαφείρη.
  Σε απόσταση 3 χλμ. από το Αστρος, στην περιοχή της αρχαίας πόλης Εύας της Κυνουρίας και στο δρόμο για την Τρίπολης, βρίσκεται η έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού. Ακριβώς απέναντι από το χώρο της είναι η αξιόλογη μονή της Μεταμόρφωσης Λουκούς (12ος αιώνας), χτισμένη πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού του Πολεμοκράτη. Σε μικρή απόσταση, στο δρόμο προς τον Αγιο Ανδρέα, βρίσκεται ο υγροβιότοπος του Μουστού.
  Υπάρχει τακτική οδική σύνδεση του Αστρους με την Αθήνα με λεωφορεία (διάρκεια 2 ώρες) και με την Τρίπολη (1 ώρα). Από το Αστρος διέρχεται ο οδικός άξονας που προς τα νότια οδηγεί στον Αγιο Ανδρέα, τον Τυρό και το Λεωνίδιο, και προς τα βόρεια στην Αργολίδα και την Αθήνα. Η συντομότερη πρόσβαση από την Αθήνα γίνεται μέσω της Εθνικής Οδού Αθήνας - Τρίπολης με παράκαμψη στο Αργος. Επίσης το Αστρος συνδέεται οδικά με την Τρίπολη μέσω κάτω Δολιανών, όπως και με τον Αγιο Πέτρο, Καστρί και τα υπόλοιπα κοντινά χωριά του Πάρνωνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/astr... (41 φωτ.)

ΑΣΤΡΟΣ (Λιμάνι) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Το Παράλιο Αστρος είναι το σημαντικότερο θερινό θέρετρο της Αρκαδίας. Απέχει 4 χιλ. από το (Μεσόγειο) Αστρος και 49 χιλ. από την Τρίπολη. Μπροστά του απλώνεται εκτεταμένη και ωραία παραλία, που φθάνει μέχρι τον Αγιο Ανδρέα. Τα τελευταία χρόνια ο οικισμός γνωρίζει αξιόλογη τουριστική και οικοδομική ανάπτυξη. Διαθέτει μεγάλο τουριστικών μονάδων, ενοικιαζόμενων δωματίων, εστιατορίων, κέντρων αναψυχής και καταστημάτων. Εχει 1500 περίπου μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι προέρχονται από τη γύρω περιοχή και από άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. Το καλοκαίρι η κίνηση είναι ζωηρότατη και καταφθάνουν παραθεριστές από όλη την Ελλάδα.
  Στο Παράλιο Αστρος είναι κτισμένο στην περιοχή μικρής χερσονήσου αστεροειδούς σχήματος, την οποία οι ντόπιοι ονομάζουν "νησί". Στο σχήμα αυτό οφείλεται και η ονομασία της κωμόπολης. Η χερσόνησος καταλαμβάνεται από μικρό ύψωμα στην κορυφή του οποίου δεσπόζει μεσαιωνικό κάστρο, πάνω από το λιμάνι. Από εκεί η θέα προς τον Αργολικό κόλπο και το Αστρος είναι εξαιρετική. Το "νησί" αποτελεί και το γραφικότερο τμήμα της κωμόπολης με τα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια του. Στην άκρη της προκυμαίας, κάτω από το κάστρο, υπάρχει όμορφο θερινό θεατράκι και φάρος. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το θεατράκι φιλοξενεί πλήθος εκδηλώσεων και παραστάσεων. Δίπλα, το γραφικό λιμάνι φιλοξενεί το καλοκαίρι πλήθος αλιευτικών, ιστιοφόρων και σκαφών αναψυχής.
  Η κεντρική πλατεία που βρίσκεται κάτω από το κάστρο, δίπλα στο λιμάνι, είναι κατάφυτη και περιστοιχίζεται από πλήθος κέντρων αναψυχής. Στο κέντρο της υπάρχει η προτομή του φιλικού και ήρωα του αγώνα του 21 Ι. Ζαφειρόπουλου.
  Ο επισκέπτης μπορεί να συνδυάσει την παραμονή του εδώ με ημερήσιες εκδρομές στα γύρω αξιοθέατα: Στην έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού στην Εύα Κυνουρίας, στο Ελληνικό, στη μονή Λουκούς, στη μονή Μαλεβής, στον κοντινό υγροβιότοπο του Μουστού, στον Αγιο Ανδρέα, όπως και στα πανέμορφα χωριά του Πάρνωνα Αγιο Πέτρο, Καστάνιτσα, Πραστό, Πλάτανο και Σίταινα.
  Το Παράλιο Αστρους συνδέεται με τακτική οδική σύνδεση με την Αθήνα με λεωφορεία (διάρκεια 2 ώρες) και με την Τρίπολη (1 ώρα). Επίσης υπάρχει θαλάσσια σύνδεση, με "ιπτάμενα δελφίνια", με τον Πειραιά (διάρκεια 2.5 ώρες), τον Τυρό και το Λεωνίδιο.
  Από το Παράλιο Αστρος μπορεί κανείς να κατευθυνθεί νότια προς τον Αγιο Ανδρέα, τον Τυρό και το Λεωνίδιο, και βόρεια προς την Αργολίδα και την Αθήνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/past... (42 φωτ.)

ΑΤΣΙΧΟΛΟΣ (Χωριό) ΓΟΡΤΥΣ
  Ο Ατσίχολος (ή Ατσίχωλος) βρίσκεται στις δυτικές πλαγιές του φαραγγιού του Λούσιου, 10 χιλ. βόρεια της Καρύταινας. Υπάγεται στο Δήμο Γόρτυνος με έδρα την Καρύταινα και έχει 60 περίπου μονίμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Oδική πρόσβαση στο χωριό υπάρχει και από την κοντινή Αρχαία Γόρτυνα (3 χιλ.). Στο δρόμο από την Καρύταινα συναντάμε το Λούσιο, όπου και το παλιό πετρόχτιστο γεφύρι του Ατσιχόλου. Το χωριό είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στην πλαγιά και προσφέρει πανοραμική θέα που εκτείνεται από το φαράγγι του Λούσιου μέχρι το λεκανοπέδιο της Μεγαλόπολης. Αξιόλογη είναι η ενοριακή εκκλησία, χτισμένη από Λαγκαδινούς μαστόρους, με θαυμάσια εξωτερική αρμολόγηση της πέτρας και ωραία υπέρθυρα. Ακριβώς δίπλα της είναι πετρόχτιστη θολωτή βρύση. Διασταύρωση του δρόμου για την Αρχαία Γόρτυνα οδηγεί μετά από ωραία κατηφορική διαδρομή στη Μονή Καλαμίου. Ο επαρχιακός δρόμος οδηγεί από εδώ προς τη κοιλάδα του Αλφειού με τα υπόλοιπα χωριά του Δήμου και τα χωριά της Ηραίας. Επόμενο χωριό προς την κατεύθυνση αυτή είναι το Βλαχορράφτη (3 χιλ.).

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/atsi... (5 φωτ.)

ΑΧΛΑΔΟΚΑΜΠΟΣ (Χωριό) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
  Σε απόσταση 35 περίπου χιλιόμετρα από το Αργος ο ταξιδιώτης φτάνει στο χωριό του Αχλαδόκαμπου (με 1583 κατοίκους στην απογραφή του 1951 και 844 κατά την απογραφή του 1991), ένα ωραίο αμφιθεατρικό χωριό με πέτρινα σπίτια σε υψόμετρο 450μ.
  Εδώ ενώνονται οι δύο όμοροι Νομοί Αργολίδας και Αρκαδίας, γι’ αυτό και ο Αχλαδόκαμπος επικοινωνεί εξίσου και με την Τρίπολη και με το Αργος.
  Ριζωμένο βορειοανατολικά από την πεδιάδα του χωρίζεται στο πάνω και το κάτω χωριό. Με καλοχτισμένα σπίτια πέτρινα, αλλά και καινούργια που ολοένα και πληθαίνουν, με μεγάλη εκκλησία-μητρόπολη, σχολείο κι άνετη πλατεία, διαθέτει (από κληροδότημα) και κτήριο θερμών λουτρών, που λειτουργούσαν από χρόνια για τους ξένους, δωρεάν. Με πολλούς απόδημους, που δεν ξεχνούν το χωριό τους, με την εργατικότητα των κατοίκων του, που ασχολούνται ακόμα όσοι απόμειναν εδώ με την κτηνοτροφία, τις ελιές και τα δημητριακά, ο Αχλαδόκαμπος ξεχώριζε κάποτε ανάμεσα στα ορεινά χωριά της περιοχής σαν πρότυπο κεφαλοχώρι νοικοκυραίων.
  Συγκροτημένο από τον 17ο αιώνα, στάθηκε φρουρός σ’ αυτό το καίριο πέρασμα και προσέφερε πολλές θυσίες στην επανάσταση του 1821. Από δω ο Θ. Κολοκοτρώνης ξεσήκωσε την επιστράτευση και αντιστάθηκε στην κάθοδο του Δράμαλη και εδώ έγιναν συμβούλια στρατιωτικά αργότερα και η συμφιλίωσή του με τη Γερουσία. Με τον Ιμπραήμ το 1825 ο Αχλαδόκαμπος αφανίστηκε, ενώ η γενναιότητα ακόμη και των γυναικών του χωριού έμεινε θρυλική. Από δω κατάγονται οι αγωνιστές Κ. Δούσιος και οι Αναγνωστόπουλοι.
  Ο Αχλαδόκαμπος και τώρα δεσπόζει πάνω από την πεδιάδα του, που τη διατρέχει μικρό ρεύμα χειμαρρώδες 18 χιλιομέτρων και χύνεται νότια στους Μύλους. Την προστατεύει από το νοτιά η οροσειρά Παρθένι κι η ψηλή κορφή της Ροεινό ή Προφήτης Ηλίας με υψόμετρο 1215 μέτρα τη χωρίζουν από την πεδιάδα της Μπαρτσοβάς (την Τεγεατική).
  Στα ριζά της οροσειράς Παρθένι υπήρχαν πολλές αγριαχλαδιές. Εκεί αποδίδεται η μία εξήγηση για το τοπωνύμιο "Αχλαδόκαμπος". Η άλλη εκδοχή λέει ότι το χωριό πήρε το όνομά του από τις ελιές, με τις οποίες ήταν γεμάτος ο κάμπος του και όταν τις είδε ένας Τούρκος αγάς θαύμασε και αναφώνησε: "Αχ!-λαδόκαμπος". Ωστόσο το 1885 ο Α. Μηλιαράκης στην "Πολιτική του Γεωγραφία" καταγράφει αμπέλια, δημητριακά, οπωροφόρα και πολύ λίγες ελιές στην ήδη βαφτισμένη πεδιάδα. Σ’ ένα φράγκικο επίσης χάρτη αναγράφεται η ονομασία Achladocambos, που κλίνει προς την πρώτη εκδοχή.
  Χωριό καθαρά κτηνοτροφικό άλλοτε με 45.000 αιγοπρόβατα, 10 τυροκομεία, παράδοση αρχιτσελιγκάδων και ποιμενικά τραγούδια. Πλούσια τα παλιά έθιμα σε γραφικές λεπτομέρειες, που έχουν περάσει στο δημοτικό τραγούδι, στις παροιμίες και στις παραδόσεις του Αχλαδόκαμπου. Τα πανηγύρια του Αχλαδόκαμπου ήταν της Αγίας Τριάδας στο παλιό εκκλησάκι στα σύνορα του χωριού με την Κοινότητα Αγιωργίτικα, την Πεντηκοστή, καθώς και άλλα πανηγύρια σε μικρά ξωκκλήσια, ευκαιρίες για γλέντια και φαγοπότια, μοναδική ψυχαγωγία των κατοίκων του άλλοτε. Η βραστή γίδα ήταν και είναι το φημισμένο φαγητό του τόπου.
(κείμενο: Αλέξης Τότσικας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Αργολίδας.

ΒΑΓΓΟΣ (Χωριό) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
  Μικρό ορεινό χωριό της επαρχίας Μεγαλόπολης χτισμένο στις ΝΔ παρυφές του Μαινάλου. Tο χωριό συνδέεται οδικά με την Μεγαλόπολη και το χωριό Καράτουλα.

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/bago...

ΒΑΘΥ (Οικισμός) ΓΥΘΕΙΟ
Υπέροχος οικισμός δίπλα στον Αγερανό με εκτεταμένη παραλία. Στο Βόρειο τμήμα της αιγιαλίτιδας ζώνης υπάρχουν ίχνη κτιρίων της Ελληνιστικής και της ρωμαϊκής περιόδου.

Ιστοσελίδα Mani.org
• http://www.mani.org.gr/horia/dgithiou/neohori/neoh... (2 φωτ.)

ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΚΟ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
  Το Βαλτεσινίκο είναι ένα όμορφο, γραφικό και φιλόξενο κεφαλοχώρι της ορεινής Γορτυνίας. Χτισμένο σε υψόμετρο 1150 μ., είναι από τα πιο ορεινά χωριά της Αρκαδίας. Βρίσκεται βορειοδυτικά της Βυτίνας και απέχει 6 χιλ. από τα Μαγούλιανα και 60 χιλ. από την Τρίπολη, προς το δρόμο του Πύργου. Παλιότερα είχε 800 περίπου κατοίκους, σήμερα όμως κρατά μόλις 200.
   Το χωριό έχει έκταση 41 τ. χιλ. Από αυτά τα 12 είναι γεωργική έκταση, τα 22 είναι βοσκοτόπια και τα 5 ελατοσκέπαστο δάσος. Πριν λίγα χρόνια το χωριό ανθούσε. Είχε μια καλή κοινωνία με αρκετές δημόσιες υπηρεσίες: Αστυνομία, Ειρηνοδικείο, Αγρονομείο, Συμβολαιογραφείο, Γυμνάσιο και Δημοτικό, ξυλογλυπτική σχολή κ.λ.π. Ιδιαίτερα η ξυλοτεχνία ήταν παλιότερα διαδεδομένη εδώ. Δυστυχώς, ακολουθώντας τη μοίρα των χωριών της ορεινής Αρκαδίας, το χωριό άρχισε να ερημώνει μετά τον πόλεμο, γνωρίζοντας έντονη μετανάστευση. Σήμερα λειτουργεί ένα Δημοτικό Σχολείο και ένα Ιατρείο. To χειμώνα το χωριό είναι τυλιγμένο στην πάχνη και συχνά αποκλείεται από το χιόνι.
   Στο Βαλτεσινίκο οδηγεί δρόμος 12 χιλ. που ξεκινά στο 50 χιλ. του δρόμου Τρίπολης-Πύργου μετά τη Βυτίνα. Ο δρόμος περνά πρώτα από τα Μαγούλιανα. Ενας δεύτερος δρόμος για το χωριό, με λιγότερες στροφές και που παρακάμπτει τα Μαγούλιανα είναι λίγο πιο πέρα, μετά το ξενοδοχείο "Ξενία". Και οι δύο διαδρομές περνούν από το επιβλητικό σανατόριο "Της Μάνας", που λειτουργούσε μέχρι τον πόλεμο. Από εκεί αρχίζει ο δρόμος του Βαλτεσινίκου. Η διαδρομή μέσα από ένα υπέροχο ελατοσκέπαστο τοπίο και ανάμεσα σε αιωνόβια έλατα είναι συναρπαστική. Μετά τα Μαγούλιανα, ο δρόμος αρχίζει να κατηφορίζει. Τα πρώτα σπίτια του χωριού διακρίνονται από απόσταση 2 χιλ. Κατηφορίζοντας το δαντελένιο δρόμο φθάνουμε στη θέση "Κούντελη" όπου παρουσιάζεται ολόκληρο το χωριό. Με πανοραμική θέα, αμφιθεατρικά χτισμένο στους πρόποδες του υψώματος του Παλιόκαστρου, με παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια. Το όμορφο πετρόκτιστο Δημοτικό Σχολείο, οι πολλές εκκλησίες, τα καλοπεριποιημένα 350 σπίτια και τα τρεχούμενα νερά δίνουν την εικόνα ενός ζωντανού χωριού. Πάνω από τον οικισμό δεσπόζουν ζωσμένες από το ελατόδασος τρείς κορυφές του Μαινάλου, το Παλαιόκαστρο (1435μ.), το Αλογοβούνι και το Ψηλό Βουνό. Η θέα είναι μαγευτική, με τις ελατοσκέπαστες πλαγιές, τα καταπράσινα περιβόλια, τις βαρύσκιωτες καρυδιές, τις πανύψηλες λεύκες και γύρω να απλώνεται πανέμορφο το ελατόδασος. Στην κορυφή Παλαιόκαστρο βρίσκονται τα λείψανα μεσαιωνικού οχυρού.
   Μέσα στο χωριό υπάρχουν 10 εκκλησίες: Αγ. Γιώργιος, Αγιοι Θεόδωροι, Αγ. Ταξιάρχης, Αγία Βαρβάρα, Αγ. Δημήτρης, Αγ. Αικατερίνη, Αγ. Θεράπων, Αγ. Κωνσταντίνος, Παναγίτσα, Αγ. Μαρίνα, και Αγ. Τρύφων, το κοιμητήρι του χωριού. Πολλές από αυτές είναι αριστουργήματα αρχιτεκτονικής. Οι μεγαλύτερες και πιο αξιόλογες είναι αυτές των Αγίων Θεοδώρων στο κέντρο του χωριού και του Αϊ Γιώργη, αληθινό κομψοτέχνημα, με το χαρακτηριστικό οκταγωνικό της τρούλο, χτισμένη από Λαγγαδιανούς μαστόρους. Εντονη είναι η ομοιότητά της με το ναό της Αγίας Κυριακής της Δημητσάνας, ένδειξη ότι έχει κατασκευασθεί από τους ίδιους μαστόρους. Αξιόλογο είναι επίσης το εκκλησάκι των Ταξιαρχών κοντά στην κάτω πλατεία, χτισμένο το 1824. Εξω από το χωριό υπάρχουν επίσης και άλλα 5 εκκλησάκια. Κοντά στο χωριό, παράλαμψη του δρόμου για τη Μυγδαλιά οδηγεί στο όμορφο φαράγγι του Κάψαλη και το μικρό χωριό Ολομάδες. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δύο παλιά μοναστήρια που είναι κοντά στο χωριό. Η Μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου στο δρόμο για τη Μυγδαλιά (1 χιλ.), - η οποία λειτουργεί έως σήμερα - και η ιστορική Μονή του Αγίου Νικολάου. στο φαράγγι του Κάψαλη. Και στα δύο μοναστήρια σώζονται τα καθολικά και τα κελιά.
   Στο πάνω μέρος του χωριού υπάρχει κεφαλάρι, του οποίου το νερό περνάει μέσα από αυτό. Υπάρχουν επίσης αρκετές πετρόχτιστες βρύσες. Ξεχωρίζουν επίσης η κάτω πλατεία, το πολιτιστικό κέντρο, δωρεά των αδελφών Σοφιανόπουλου, όπου λειτουργεί δανειστική βιβλιοθήκη, και το όμορφο σπίτι της οικογένειας Ορφανού.
   Εδώ και μερικά χρόνια έχει καθιερωθεί τοπικό πανηγύρι που γίνεται στις 17 Αυγούστου δίπλα από το μοναστήρι της Παναγίας, υπό την αιγίδα του Δήμου σε συνεργασία με τον τοπικό δραστήριο πολιτιστικό σύλλογο. Το πανηγύρι συνδέται με την αναβίωση του αλωνίσματος που γίνεται σε παρακείμενο μεγάλο αλώνι, με παρουσία πολύ κόσμου από το χωριό και την γύρω περιοχή.
   Βορεινά του Βαλτεσίνικου και σε απόσταση τριών χιλ. εκτείνεται ο "Βαλτεσινιώτικος Κάμπος" με τα χωράφια και τις καλλιέργεις των κατοίκων. Β.Α. του κάμπου και στα όρια των Δημοτικών Διαμερισμάτων Βαλτεσινίκου-Μυγδαλιάς, στη θέση "Αγία Παρασκευή", υπάρχουν ερείπια αρχαίου ναού. Τον ναό ταυτίζουν μερικοί μελετητές με τον ναό της Αρτέμιδος που μνημονεύει ο Παυσανίας, όπου και τοποθετούν τη θέση των Αρχαίων Λουσών.
   Aπό το Βαλτεσινίκο o δρόμος συνεχίζει προς τα χωριά Μυγδαλιά (5 χιλ.), Κερπινή, Δρακοβούνι και Θεόκτιστο, για να καταλήξει στον οδικό άξονα 111.
Η ονομασία του χωριού
   Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ονομασία του χωριού, που είναι γεγονός ότι είναι η μοναδική στην Ελλάδα, κάτι που και ο Καθηγητής Πολίτης επισημαίνει. Εχουν κατατεθεί αρκετές απόψεις και θεωρίες σχετικά με την ονομασία του. Σύμφωνα με μια άποψη η κατάληξη "-ικο" παραπέμπει σε σλαβικό όνομα και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από την περιοχή πέρασαν Σλάβικα φύλα. Οι υποστηρικτές της άποψης αυτής υπερθεματίζουν μάλιστα επικαλούμενοι και την ύπαρξη και άλλων τοπωνυμιών στην περιοχή με την ίδια κατάληξη: "Μπεζένικο", Γκαρζένικο", "Μπαρμπεσινίκο".
   Προσπάθειες όμως που έγιναν σε πολλά ελληνικά και ξένα λεξικά δεν απέδωσαν και συγκεκριμένα δεν βρέθηκε κάποιο όνομα, λέξη ή τοπωνύμιο που να δικαιολογεί ότι κάποιο Σλάβοι ήλθαν στον τόπο αυτόν και του έδωσαν το όνομα του δικού τους τόπου. Μια άλλη άποψη, που φαίνεται και η επικρατέστερη, διατείνεται ότι η ονομασία του χωριού προέρχεται από τα συνθετικά "Βάλτες" που σημαίνει τόπο με πολλά νερά, κάτι που όντως υπάρχει στο χωριό, (Κεφαλόβρυσο - Μαλίκας - Σμόλη - Αγιος Θανάσης - Καριάσκης κ.λ.π.) και "σινίκο", που -εάν δεν ληφθεί υπ' όψιν η ορθογραφία- σημαίνει συνοικισμός, ένωση οικισμών. Αλλωστε η μη τήρηση της ορθογραφίας παρατηρείται και σε άλλες περιπτώσεις τοπωνυμιών στην ελληνική επικράτεια και δεν αναιρεί το συλλογισμό. Επομένως Βαλτεσινίκο = Βέλτες + συνοικισμός = πολλά νερά + οικισμός.
   Ο αείμνηστος Μ. Μπουμπούλης στο βιβλίο του "Μνήμες από το Βαλτεσινίκο και τα χωριά μας", μας μεταφέρει και μια άλλη άποψη, αυτήν του καθηγητή Ν. Βέη. Σύμφωνα με αυτήν, όταν ο Αλάριχος ο Α' κατέστρεψε την Πελοπόννησο, ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Αρκάδιος έστειλε το 394 μ.Χ. στην περιοχή το στρατηγό Στρίχωνα με βοηθούς τους Βαλτέσιο, Μπαρμπέσιο κ.ά. Οι στρατηγοί νίκησαν τον Αλάριχο. Μάλιστα, στην τοποθεσία που ευρίσκεται το σημερινό χωριό έγινε μάχη στην οποία νίκησε ο Βαλτέσιος και από το γεγονός αυτό, η τοποθεσία πήρε το όνομα Βαλτεσίου νίκη = Βαλτεσινίκο, ενώ στην περιοχή του Μπαρμπεσινίκου νίκησε ο στρατηγός Μπαρμπέσιος και η περιοχή ονομάστηκε Μπαρμπεσίου νίκη = Μπαρμπεσινίκο, κ.ο.κ.
Μέρος του κειμένου έχει βασισθεί σε κείμενα της Δέσποινας Σιέμπου και Ηλία Δημητρακόπουλου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/balt... (3 φωτ.)

ΒΑΛΤΕΤΣΙ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
Το Βαλτέτσι είναι ένα μικρό ορεινό χωριό του Μαινάλου, 12 χιλ. δυτικά της Τρίπολης και 6 χιλ. από τον αμαξιτό δρόμο Τρίπολης-Καλαμάτας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1050 μ. σε μικρό οροπέδιο ανάμεσα σε 4 λόφους (Χωματοβούνι, Μύλοι, Νταβρουλέϊκα-Κατσικέϊκα, Κούκοι). Η περιοχή είναι βραχώδης, άγονη και κακοτράχαλη. Ανατολικά, προς την κατεύθυνση του χωριού Μάκρη - απ' όπου και η οδική πρόβαση στο χωριό - υπάρχει βαθιά και απότομη χαράδρα.
To Βαλτέτσι έχει συνδεθεί άρρηκτα με τη νεώτερη ελληνική ιστορία αφού υπήρξε το επίκεντρο ιστορικών μαχών κατά των Τούρκων στον εθνικό αγώνα του 21 και εφαλτήριο για την άλωση της Τριπολιτσάς. Σήμερα, έχει δώσει το όνομά του στον ομώνυμο Δήμο που έχει έδρα την Ασέα και ανήκει σε αυτόν σαν δημοτικό διαμέρισμα. Το χωριό είναι ερημωμένο πλέον, το χειμώνα δεν κρατά πάνω από 20 κατοίκους (108 σύμφωνα με την απογραφή του 1991), ενώ το καλοκαίρι η κίνηση ζωηρεύει με αρκετούς επισκέπτες.
  Το χωριό χτίστηκε γύρω στα 1600-1650 από Ελληνες κατοίκους του χωριού Βαλτέτσι -που βρίσκεται μεταξύ Αργυροκάστρου και Χειμάρρας - της Β. Ηπείρου, οι οποίοι κατά τους διωγμούς των Τούρκων κατέβηκαν από τη θάλασσα στην Πελοπόννησο. Αρχικά αυτοί έχτισαν ένα χωριό στη θέση Καρτερόλι, μέσα σε μια χαράδρα. Αργότερα και για άγνωστους λόγους οι κάτοικοι έφυγαν και έφτιαξαν άλλο οικισμό στο Παλαιοχώρι. Επειδή όμως η θέση του τελευταίου ήταν εκτεθειμένη στις επιθέσεις των Τούρκων και κατά μια παράδοση οι άντρες του χωριού πέθαιναν από άγνωστη αιτία, οι κάτοικοι το εγκατέλειψαν και ξανάφτιαξαν το χωριό στην θέση που είναι σήμερα. Από παλιά η τοπική οικονομία βασιζόταν στην κτηνοτροφία. Μέχρι το 1944 το Βαλτέτσι ήταν ένα από τα ακμαιότερα ορεινά χωριά της Αρκαδίας, σε πληθυσμό (1500 και πλέον κάτοικοι) αλλά και σε οικονομία (είχε πάνω από 30.000 γιδοπρόβατα). Το φθινόπωρο οι περισσότεροι κάτοικοι, για να αποφύγουν τον τραχύ αρκαδικό χειμώνα, μετανάστευαν με τα κοπάδια του στα "κατώμερα" (χειμαδιά), στην Ερμιονίδα, Τροιζηνία και Λακωνία.
  Στην πλατανοσκέπαστη πλατεία του χωριού, δίπλα στην ωραία εκκλησία της Κοίμησης Θεοτόκου, δεσπόζει σήμερα - σύμβολο μνήμης και τιμής - το μνημείο της ιστορικής μάχης του Βαλτετσίου με τους ανδριάντες των Θ. Κολοκοτρώνη και Νικηταρά. Η επέτειος της μάχης εορτάζεται κάθε χρόνο με ποικίλες εκδηλώσεις και συχνά με αναπαράστασή της.
  Η εκκλησία της Κοίμησης Θεοτόκου, σταυροειδής βασιλική με τρούλο, κτίστηκε το 1837 με εντολή και επιστασία του Θ. Κολοκοτρώνη ο οποίος λέγεται ότι το είχε τάξει σε προσευχή του πριν τη μάχη. Αφιερώθηκε στην Παναγία σαν απόδοση τιμής για τη νίκη των Ελλήνων και κτίστηκε από Λαγκαδιανούς μαστόρους, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο της κατασκεύασαν τεχνίτες από το Βαλτετσίνικο. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν μάρμαρα από το Ναό της Αθηνάς Σώτηρος (στη θέση Καλογερικό) και πέτρα από το λατομείο που υπάρχει στην ανατολική πλευρά του όρους Ρεζενίκο. Στη θέση της βρισκόταν παλιότερα ένα εξωκλήσι, το οποίο μάλιστα χρησίμευσε σαν οχυρό και αποθήκη πυρομαχικών κατά τη μάχη του Βαλτετσίου.
  Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Βαλτετσιωτών Αθηνών, λειτουργεί στο χωριό λαογραφική συλλογή η οποία στεγάζεται σε παλιό ανακαινισμένο οίκημα (παλιότερα οικία του Δημάρχου Θανούκου). Εκτίθενται αντικείμενα από την καθημερινή ζωή των Βαλτετσιωτών όπως παραδοσιακές στολές, εργαλεία, εικόνες ηρώων κ.α.
  Oι τοπικές γιορτές είναι η επέτειος της Μάχης του Βαλτετσίου στις 12 Μαϊου, της Αγίας Σωτήρας στις 6 Αυγούστου, της Παναγίας στις 15 Αυγούστου, η γιορτή των κτηνοτρόφων - του Αγίου Μάμα - στις 2 Σεπτεμβρίου και του Τιμίου Σταυρού (αποχαιρετισμός τσοπάνηδων) στις 14 Σεπτεμβρίου. Οι δύο τελευταίες γιορτές παρουσιάζουν ιδιαιτερότητα αφού συνεχίζουν την τοπική παράδοση.

Η Μάχη του Βαλτετσίου
  Η θέση του χωριού είναι ιστορικότατη, αφού συνδέεται με σημαντικές και κρίσιμες μάχες του αγώνα του 21. Εκεί οι επαναστατικές δυνάμεις υπό τους Θ. Κολοκοτρώνη, Δ. Πλαπούτα, Κυρ. και Ηλ. Μαυρομιχάλη, Αναγνωσταρά, Κεφάλα, Μούρτζινο, Γιατράκο, Νικηταρά και άλλους οπλαρχηγούς. έδωσαν δύο αποφασιστικές μάχες κατά των Τούρκων, στις 24 Απριλίου και 12 Μαϊου του 1821. Ηδη από τις 16 Απριλίου του 1821, ο Θ. Κολοκοτρώνης είχε ιδρύσει στρατόπεδο στο χωριό, για να ενισχύσει την πολιορκία της Τρίπολης. Εκεί συγκεντρώθηκαν οι περισσότερες οργανωμένες επαναστατικές δυνάμεις της Πελοποννήσου. Στην πρώτη μάχη οι Τούρκοι με ισχυρή δύναμη από την Τρίπολη αιφνιδίασαν τους Έλληνες, κυρίευσαν το χωριό και κατάφεραν τη μερική διάλυση του στρατοπέδου. Την κρίσιμη στιγμή κατέφθασε ο Πλαπούτας και χτύπησε τους Τούρκους από τα νώτα έξω από το χωριό τρέποντάς τους σε σε φυγή. Το στρατόπεδο ανασυγκροτήθηκε γρήγορα υπό την άμεση επίβλεψη του Θ. Κολοκοτρώνη. H δεύτερη μάχη έγινε απέναντι σε 10.000 Τουρκαλβανούς υπό τον Κεχαγιάμπεη που είχαν χωριστεί σε πέντε τμήματα και επιτέθηκαν από δύο κατευθύνσεις. Οι ελληνικές δυνάμεις αντιστάθηκαν ηρωικά και ο Κολοκοτρώνης πλαγιοκόπησε με επιτυχία τους Τούρκους. Μετά από μάχη 23 ωρών, οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν όταν έμαθαν ότι καταφθάνουν ελληνικές δυνάμεις από το στρατόπεδο των Βερβαίνων. Αυτό όμως το αντελήφθηκε ο Κολοκοτρώνης και διέταξε γενική αντεπίθεση. Με την εφόρμηση των Ελλήνων μαχητών, η αρχική υποχώρηση των τουρκικών δυνάμεων κατέληξε σε άτακτο φυγή. Οι Τούρκοι πανικόβλητοι έσπευσαν να κλειστούν στην Τρίπολη ενώ υπέστησαν βαρειές απώλειες. Η μάχη αυτή σε συνδυασμό με τις άλλες μάχες πού δόθηκαν γύρω από την Τρίπολη, προετοίμασε την άλωσή της αφού ανάγκασε τους Τούρκους να μην ξαναβγούν από την πολιορκούμενη πόλη.
Αλλά και νέες συγκρούσεις έμελαν να γίνουν στο Βαλτέτσι αργότερα, κατά την επέλαση του Ιμπραήμ. Στις 8 Ιουλίου του 1825, μετά τη μάχη των Τρικόρφων, ελληνική δύναμη προέβαλε σθεναρή αντίσταση απέναντι στο στρατό του Ιμπραήμ, προξενώντας του σημαντικές απώλειες, τελικά όμως υπεχώρησε μπροστά στον αριθμητικά υπέρτερο εχθρό.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/balt... (8 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Βαλύρας

ΒΑΛΥΡΑ (Κωμόπολη) ΙΘΩΜΗ
  Το Τζεφερεμίνι μετονομάστηκε σε Βαλύρα στις 4 Νοεμβρίου το 1927, λαμβάνοντας την ονομασία από τον παραπόταμο του Παμίσου, Βαλύρα, μετέπειτα Μαυροζούμαινα. Μέχρι τότε υπαγόταν στην επαρχεία Μικρομάνης. Το σχολείο του χωριού λειτουργούσε το 1862 και ως πρώτος δάσκαλος υπηρέτησε ο Διονύσιος Κατσουλίδης.
  Το 1839 η Βαλύρα ήταν έδρα του Δήμου Δερρών τον οποίο συναποτελούσε με την Σκάλα. Το 1840 οι καταργηθέντες Δήμοι Δερρών και Στενυκλάρου συγχωνεύθηκαν στον από το 1835 ιδρυθέντα Δήμο Οιχαλίας.
  Σήμερα η Βαλύρα είναι η έδρα του νεοσύστατου Δήμου Ιθώμης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιθώμης.

ΒΑΜΒΑΚΑ (Οικισμός) ΟΙΤΥΛΟ
Ημιορεινός οικισμός που απέχει 4,5χλμ. από τη Μίνα και 16χλμ. από την Αρεόπολη. Ο Αγιος Θεόδωρος (11ου αι.) διαθέτει εξαιρετικά μαρμάρινα υπέρθυρα, ενώ στην ανασκαφή του Αγίου Πέτρου βρέθηκε νόμισμα του Γουλιέλμου Βιλλεαρδουΐνου.

Ιστοσελίδα Mani.org
• http://www.mani.org.gr/horia/doitilou/mina/mina.ht... (4 φωτ.)

ΒΑΣΤΑΣ (Χωριό) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
  Σκαρφαλωμένο σε μια καταπράσινη πλαγιά, 6 χιλ. από τον Ισαρη και σε υψόμετρο 860 μ. βρίσκεται το μικρό χωριό Βάστα. Είναι ένα μικρό χωριό της επαρχίας Μεγαλόπολης, κοντά στα όρια με τη Μεσσηνία και έχει 90 περίπου κατοίκους. Η τοποθεσία είναι από τις πιο όμορφες της Αρκαδίας. Κάτω από το χωριό απλώνεται κατάφυτη και όμορφη ρεματιά, όπου βρίσκεται o ναός της Αγίας Θεοδώρας που απέχει 6 χιλ. Κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν ορμητήριο και καταφύγιο κλεφταρματωλών. Στην απέναντι πλαγιά διακρίνεται το μεσσηνιακό χωριό Δασοχώρι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/vast... (4 φωτ.)

ΒΑΧΛΙΑ (Χωριό) ΚΟΝΤΟΒΑΖΑΙΝΑ
  Ορεινό τυπικό γορτυνιακό χωριό χτισμένο σε καταπράσινη πλαγιά, πάνω από μια όμορφη ρεματιά. Εχει 100 κατοίκους περίπου. Απέναντι από το χωριό και σε μικρή απόσταση βρίσκεται ο οικισμός άνω Βάχλια, χτισμένος σε αντικρινή πλαγιά. Το χωριό απέχει 6 χιλ. από τη Κοντοβάζαινα και 5 χιλ. από το φράγμα του Λάδωνα. Η διαδρομή, μέσα από το παρθένο και επιβλητικό ορεινό περιβάλλον, είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Κοντά στο χωριό και πάνω στο δρόμο για την Κοντοβάζαινα, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Κώμης, πάνω σε ενα μικρό ύψωμα. Από εκεί έχει κανείς ωραία θέα προς τη ρεματιά και τους δύο οικισμούς. Ακριβώς απέναντι ξεκινά δρόμος που οδηγεί στη Μονή της Αγίας Παρασκευής. Στο δρόμο από Πέρα Βάχλια προς Βάχλια υπάρχει λιθόκτιστο γεφύρι με μεγάλη καμάρα και δεξιά του εγκαταλελειμμένος νερόμυλος, σε καλή κατάσταση όμως, με βαγένι εντυπωσιακού μήκους. Σε απόσταση ενός χιλιομέτρου δυτικά της Βάχλιας, στη θέση Αρτη, σώζονται θεμέλια αρχαίου ναού και ερείπια τειχών. Στο κάτω μαχαλά υπάρχει ο πύργος του Αγά. Πρόκειται για μικρή διώροφη κατοικία, εφοδιασμένη με πολεμίστρες και θόλο στο δεύτερο όροφο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/bahl... (22 φωτ.)

ΒΑΧΟΣ (Χωριό) ΟΙΤΥΛΟ
Ορεινό χωριό με 126 κατοίκους, απέχει 7χλμ. από την Αρεόπολη και αποτελεί Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Οιτύλου.

Ιστοσελίδα Mani.org
• http://www.mani.org.gr/horia/doitilou/vahos/vahos.... (12 φωτ.)

ΒΕΛΑΝΙΔΙΑ (Οικισμός) ΛΕΡΝΑ
  Πολύ κοντά στου Κοτσώνη βρίσκεται το χωριουδάκι Βελανιδιά, 22 χλμ. από το Αργος. Ποταμιά το έλεγαν άλλοτε.
  Είναι ένας συνοικισμός από 20 περίπου οικογένειες (με 131 κατοίκους στην απογραφή του 1951 και 102 συνολικά το 1991), που ασχολούνται με τις ελιές, την κτηνοτροφία και τις δενδροκαλλιέργειες. Έχουν την καταγωγή από το Παρθένι, την Ανδρίτσα και το Νεοχώρι, και επικοινωνία (γάμους, συγγένειες κλπ.) με την Αρκαδία, στην οποία οδηγεί και ο δρόμος, αν συνεχίσουμε ευθεία μετά το χωριό. Κεντρική εκκλησία του χωριού ο Αγιος Κωνσταντίνος, που ανήκει στην ενορία του Κιβερίου. Στον κεντρικό δρόμο του χωριού σώζεται μια κάμαρα από την παλιά πέτρινη βρύση, που τρέχει και σήμερα καθαρό νερό για τους περαστικούς, αφού οι ντόπιοι υδρεύονται πλέον από το μόνιμο δίκτυο ύδρευσης. Στην Ποταμιά βρέθηκε παλαιότερα κιονόκρανο βυζαντινών χρόνων, που δείχνει την ιστορική πορεία της περιοχής τους περασμένους αιώνες.
  Πρόκειται για έναν οικισμό, που κατατάσσεται στους ορεινούς, αλλά ζει με τη λογική του κάμπου, εκσυγχρονίζεται, αναπτύσσει την οικονομία του τα τελευταία χρόνια, γι’ αυτό και διατηρεί σχετικά σταθερό τον πληθυσμό του, όπως και το δυναμισμό και τη ζωντάνια του.
(κείμενο: Αλέξης Τότσικας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Αργολίδας.

ΒΕΛΗΜΑΧΙ (Χωριό) ΚΟΝΤΟΒΑΖΑΙΝΑ
  Το Βελημάχι είναι μικρό ορεινό χωριό χτισμένο στις πλαγιές του όρους Αφροδίσιο κοντά στην Κοντοβάζαινα. Η πρόσβαση στο χωριό γίνεται είτε από την Κοντοβάζαινα, είτε από τον οδικό άξονα "111" στο ύψος του χωριού Τριπόταμα της Αχαϊας. Το χωριό είναι χτισμένο σε καταπράσινο περιβάλλον με πολλά νερά και πηγές. Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται η όμορφη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μια πετρόκτιστη τρίκλιτη Βασιλική με τρούλο, που φέρει σκάλισμα με το σήμα της Φιλικής Εταιρείας και την χρονολογική ένδειξη 1823.
  Γύρω από το χωριό υπάρχουν αρκετά εξωκλήσια, σημαντικότερα των οποίων είναι η Αγία Παρασκευή, η Αγία Ανάληψη και ο Αγ. Ανδρέας. Σε μικρή απόσταση από το κυρίως χωριό, στο δρόμο για την Κοντοβάζαινα, βρίσκονται οι συνοικισμοί Απόσκια και Σούδελη. Κάτω από το ύψωμα της Ανάληψης πηγάζει μικρό ποτάμι που χύνεται στον ποταμό Ερύμανθο και που σχηματίζει μια ειδυλλιακή και κατάφυτη λαγκαδιά. Ανάμεσα από την πλούσια βλάστησή της, οι κάτοικοι καλλιεργούν μικρά περιβόλια.
  Οι λιγοστοί κάτοικοι που έχουν απομείνει ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Η περιοχή έχει γνωρίσει έντονη μετανάστευση προς την Αμερική. Το καλοκαίρι όμως οι οικισμοί ξαναζωντανεύουν από πολλούς που έλκουν την καταγωγή από το χωριό και που κατεβαίνουν από την Αθήνα και άλλες περιοχές για παραθερισμό.
  Επόμενο χωριό ανεβαίνοντας το Αφροδίσιο είναι το Καρδαρίτσι, ενώ κατεβαίνοντας, ο δρόμος καταλήγει σε διασταύρωση προς Κοντοβάζαινα, Βούτση και Μονή Κλειβωκάς. Από τη θέση αυτή περνά το όμορφο φαράγγι της Κλειβωκάς που προσφέρεται για ορειβασία και πεζοπορία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/veli... (11 φωτ.)

ΒΕΛΙΓΟΣΤΗ (Χωριό) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
  Η Βελιγοστή είναι ένα μικρό χωριό 11 χιλ. από την Μεγαλόπολη και 3 χιλ. από το δρόμο Μεγαλόπολης-Καλαμάτας. Παλαιότερα το χωριό ονομαζόταν Σαμαράς. Είναι χτισμένη πάνω σε μικρό λόφο, σε καταπράσινο περιβάλλον και έχει λιγότερους από 90 μόνιμους κατοίκους. Η διαδρομή από το δημόσιο δρόμο μέχρι το χωριό είναι πανέμορφη. Η διαδρομή από το δημόσιο δρόμο μέχρι το χωριό είναι πανέμορφη. Ωραία είναι η τοποθεσία του Αγίου Ταξιάρχη, λίγο έξω από το χωριό καθώς και παρακείμενος λόφος (όπου βρίσκεται το νεκροταφείο) που έχει πανοραμική θέα προς το χωριό και τη γύρω περιοχή.
   Η ιστορία της Βελιγοστής ανάγεται από την βυζαντινή περίοδο και πιστεύεται ότι ιδρύθηκε από σλαβόφωνο πληθυσμό από όπου προήλθε και το όνομά της. Η θέση του βυζαντινού οικισμού κατ' άλλους τοποθετείται στη σημερινή και κατ' άλλους σε μια άλλη θέση βορειανατολικότερα από αυτή. Η σημασία της περιοχής ήταν σημαντική από τότε, αφού πάνω από το βυζαντινό οικισμό υπήρχε κάστρο των βυζαντινών. Η πιθανότερη θέση του κάστρου είναι εκείνη του σημερινού χωριού. Οταν κατέλαβαν οι Φράγκοι την Πελοπόννησο ίδρυσαν εκεί Βαρωνία, την τέταρτη Βαρωνία της Πελοποννήσου, και αξιοποίησαν και οχύρωσαν το βυζαντινό κάστρο. Η Βαρωνία της Βελιγοστής ήταν από τις σημαντικότερες βαρωνίες του Μοριά και διαιρέθηκε σε 4 φέουδα. Ο πρώτος βαρώνος ήταν ο Ματθαίος Μόνης. Το 1300, μετά τη σύγκρουση Βυζαντινών και Φράγκων η Βελιγοστή καταστράφηκε. Στη συνέχεια πέρασε στους Τούρκους, αλλά έχασε τη σημασία της σαν κάστρο και έκτοτε περιήλθε στην αφάνεια ακολουθώντας των πόλοιπων κάστρων της Αρκαδίας (Μουχλίου, Νικλίου, Ακοβας κ.λ.π.).
Από την Βελιγοστή μπορεί κανείς να κατευθυνθεί προς τα χωριά Παραδείσια, Τουρκολέκας, Ελληνίτσα και Λεοντάρ (8 χιλ.).

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/veli... (3 φωτ.)

ΒΕΝΕΤΙΚΟ (Νησάκι) ΚΟΡΩΝΗ
  Στο νοτιότερο άκρο της Μεσσηνίας -απέναντι από το ακρωτήριο Ακρίτας- βρίσκεται το Βενέτικο. Πρόκειται για ένα έρημο νησί που παλαιότερα ονομαζόταν Θηγανούσα.
  Οι ακτές του είναι απόκρημνες, γεμάτες κοφτερά βράχια. Στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού υπάρχει μια μικρή παραλία.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Μεσσηνίας (2000).

ΒΕΡΒΕΝΑ (Χωριό) ΑΣΤΡΟΣ
  Ν.Α. της Τρίπολης, στον δρόμο από την Τεγέα προς το Πάρνωνα, 22 χιλ. από την Γαρέα και 7 χιλ. από το Μαυρίκι, το τελευταίο χωριό της Τεγέας, βρίσκεται ένα πανέμορφο, καταπράσινο, γραφικό και ιστορικό χωριό, τα Βέρβαινα.
   Το χωριό είναι χτισμένο σε ένα μικρό καταπράσινο φαράγγι και είναι ιδιαίτερα φροντισμένο, διατηρώντας ένα ιδιαίτερο και ομοιόμορφο αρχιτεκτονικό χρώμα. Στους δρόμους και στις αυλές γλάστρες με πρασινάδα και λουλούδια, στενά ανηφορικά σοκάκια, μικρές γραφικές πλατείες, καλοσυντηρημένα γραφικά πετρόκτιστα σπίτια συνθέτουν ένα γοητευτικό σύνολο. Το ανοιξιάτικο και καλοκαιρινό δειλινό χαρίζει ένα ειδυλλιακό χρώμα στο ξεχασμένο αυτό χωριό.
   Το χωριό είναι συνδεδεμένο στενά με την επανάσταση του 21. Εκεί είχε στρατοπεδεύσει ο Κολοκοτρώνης και εγκαταστήσει το στρατηγείο του. Το στρατηγείο είχε εγκατασταθεί στον πύργο του Αυγουστή ο οποίος σώζεται μέχρι σήμερα. Εχοντας το χωριό σαν ορμητήριο, ξεκίνησε την επίθεσή του κατά των Τούρκων για την άλωση της Τριπολιτσάς. Εκεί (τον Ιούλιο του 1821) μίλησε στους συγκεντρωμένους αγωνιστές ο Δημήτριος Υψηλάντης. Εκεί τέλος έγινε η περίφημη νικηφόρα μάχη των Ελλήνων κατά των Τούρκων όταν οι τελευταίοι επέδραμαν κατά του χωριού.
   Την όμορφη εικόνα του χωριού συμπληρώνουν μνημεία αξιόλογα για την ιστορία τους και την τεχνική τους, όπως: πυργόσπιτα, εκκλησίες, μαρμάρινα γλυπτά, που στολίζουν πλατείες και δρόμους. Αξιόλογες είναι οι εκκλησίες του Προδρόμου, που βρίσκεται στην άκρη του χωριού, και της Παναγίας. Δίπλα στην εκκλησία του Προδρόμου είναι η Μεγάλη Βρύση, χτισμένη το 1788 από πέτρα και μάρμαρο. Η πρόσοψή της από μάρμαρο, αποτελείται από δύο καμάρες, όπου σε κάθε μία υπάρχουν από δύο γλυπτές πέτρινες γούρνες-κρουνοί με άφθονο νερό, και επίσης κοσμούνται με ανάγλυφες παραστάσεις, με ανθρώπους, φίδια, σταυρούς και ρόδακες. Οι δύο αψίδες στηρίζονται σε απομίμηση κιονόκρανου και η στέγη είναι σκεπασμένη με πλάκες. Η παραπάνω βρύση ήταν η μοναδική πηγή ύδρευσης του χωριού, μέχρι να φτιαχτεί το υδραγωγείο.
   Εντονη παρουσία στον εξωραϊσμό του χωριού έχει ο τοπικός πολιτιστικός σύλλογος Βερβαινιωτών. Το χωριό το χειμώνα δεν κατοικείται. Ολοι οι κάτοικοι χειμαδιάζουν εδώ και πολλά χρόνια στα κάτω Βέρβαινα (κοντά στο Αστρος), στο Αστρος και στα κάτω Δολιανά. Αντίθετα, το καλοκαίρι γνωρίζει αξιόλογη κίνηση, αφού πολλοί κάτοικοι ανεβαίνουν στο χωριό μαζί και με άλλους παραθεριστές που κατάγονται από αυτό. Το ίδιο χαρακτηριστικό παρουσιάζουν πολλά χωριά της περιοχής, όπως τα Βούρβουρα, Κούτρουφα και Δολιανά..

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/verv... (14 φωτ.)

ΒΙΒΑΡΙ (Λιμάνι) ΑΣΙΝΗ
  Το Βιβάρι είναι το επίνειο του Δρεπάνου. Ο κόλπος του Βιβαρίου είναι ένα μεγάλο φυσικό λιμάνι προστατευμένο από όλους τους ανέμους. Έτσι ακόμα και μεγάλα πλοία μπορούν να αγκυροβολήσουν. Ήταν ο ναύσταθμος και το ναυπηγείο των Ενετών.
  Το Βιβάρι είναι ένα γραφικό ψαροχώρι με ψαροταβέρνες που σερβίρουν φρέσκο ψάρι και άλλα θαλασσινά. Διαθέτει ενοικιαζόμενα δωμάτια και κάμπινγκ. Είναι ένα γαλήνιο τοπίο που δε χορταίνεις να το βλέπεις όλες τις ώρες της ημέρας.
  Ολη η ζωή είναι μέσα στη θάλασσα. Κότερα και βάρκες που πάνε κι έρχονται, η παραλία του Κοντυλιού απέναντι, η “μπούκα”, η είσοδος του λιμανιού, που σου υπόσχεται μακρινά ταξίδια. Ο Αγιος Σπυρίδωνας στο Βιβάρι είναι το εκκλησάκι που προτιμούν οι ρομαντικοί να κάνουν το γάμο τους.
  Οπως κοιτάζουμε από τη στεριά την είσοδο του φυσικού λιμανιού διακρίνουμε αριστερά και δίπλα από το φάρο τον προστάτη των ναυτικών Αγιο Νικόλαο, ένα μικρούτσικο, κατάλευκο, γραφικό εκκλησάκι. Απέναντι είναι το Βενετσιάνικο φρούριο που μας γυρίζει πίσω στο χρόνο, στα 1714 που χτίστηκε από τους Ενετούς.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ασίνης.

ΒΙΔΙΑΚΙ (Χωριό) ΚΟΝΤΟΒΑΖΑΙΝΑ
Μικρός ορεινός οικισμός σε μαγευτικη τοποθεσία στις όχθες του ποταμού Ερύμανθου κοντά στην Κοντοβάζαινα και στο Καρδαρίτσι . Από εδώ επίσης μπορεί να κατεβεί κανείς για να διανύσει το φαράγγι της Κλειβωκάς που περνά κοντά από τη Κοντοβάζαινα. Οι λάτρεις της φύσης μπορούν επίσης από εδώ να εξορμήσουν για κωπηλασία, γουιντσέρφινγκ και καγιάκ. Ο επαρχιακός δρόμος συνδέει το χωριό με το Βούτση μέσω Μοναστηρακίου και το Καρδαρίτσι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/bidi...

ΒΛΑΧΕΡΝΑ (Χωριό) ΛΕΒΙΔΙ
  Η Βλαχέρνα βρίσκεται βορειοδυτικά της Τρίπολης, κοντά στο Λεβίδι, και είναι χτισμένη στις βόρειες υπώρειες του Μαινάλου, σε υψόμετρο 954 μέτρα και σε απόσταση 32 χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα. Το χωριό έχει 350 περίπου μόνιμους κατοίκους, ενώ το καλοκαίρια και τις γιορτές μαζεύει πάνω από 1000 Βλαχερναίους.
  Η θέα προς το Μαίναλο είναι μαγευτική. Το χωριό είναι είναι στεφανωμένο από βουνά, πλαγιές και κάμπους και το πάνω μέρος του είναι δίπλα στο ελατόδασος. Εκτείνεται μέχρι το δρόμο Τρίπολης - Βυτίνας, όπου τα τελευταία χρόνια έχουν κτιστεί αρκετά εξοχικά και παραθεριστικά σπίτια. Το χωριό έχει προσεγμένη ρυμοτομία, φαρδείς δρόμους, πλατείες και βρύσες.
  Πάνω από τη Βλαχέρνα ορθώνεται επιβλητικός βράχος σε ύψος 1.150μ. και μέσα στα έλατα, ο βράχος του Μπεζενίκου. Στην κορυφή του υπήρχε ομώνυμο μεσαιωνικό κάστρο, το κάστρο του Μπεζενίκου, όπου το 1458 οι Ελληνες προέβαλαν ηρωϊκή αντίσταση κατά των στρατευμάτων του Μωάμεθ Β του Πορθητή και το 1826 κατά του Ιμπραήμ.
  Στο ύψωμα του Μπεζενίκου βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Ελεούσας, εγκαταλειμμένο σήμερα, με καθολικό χωμένο μέσα στο βράχο. Κοντά στη Βλαχέρνα υπάρχει και ένα άλλο μοναστήρι - και αυτό χωρίς μοναχούς - της Παναγίας της Βλαχέρνας που βρίσκεται σε ορεινή περιοχή από την αντίθετη πλευρά του οδικού άξονα Τρίπολης - Πύργου. Αξιόλογη είναι η εκκλησία του χωριού, ο Αγιος Αθανάσιος, πετρόκτιστη και αρμολογημένη εξωτερικά, με πλακοστρωμένο δάπεδο και πέτρινη βρύση. Ενα άλλο αξιόλογο ξωκλήσι είναι η Παναγιά Καταφυγιώτισσα κοντά στο χωριό.
  Μεταξύ της Βλαχέρνας και της Καμενίτσας, υπάρχει ύψωμα του Μαινάλου, το Αγγελόκαστρο, στην κορυφή του οποίου υπήρχε ομώνυμο κάστρο. Εκεί στον αγώνα του 21 οι επαναστατημένοι Ελληνες είχαν εγκαταστήσει παρατηρητήριο, τη "σκοπιά". Στο κάτω μέρος του χωριού έγινε στις 21 Ιουλίου του 1944 η μάχη της Βλαχέρνας κατά των Γερμανών. Στην θέση αυτή έχει στηθεί μνημείο της Εθνικής Αντίστασης.
  Το Δεκαπεντάυγουστο διοργανώνεται μεγάλο πανηγύρι στο χωριό με πολύ κόσμο και με συνοδεία δημοτικής μουσικλής.
  Ο δρόμος από τη Βλαχέρνα μέσω του οδικού άξονα "111", προς την μια κατεύθυνση συνεχίζει προς την Πάτρα και την Βυτίνα, ενώ προς την αντίθετη οδηγεί στο Λεβίδι και την Τρίπολη. Λίγο μετά την έξοδο του χωριού προς την Βυτίνα υπάρχει δρόμος για τα χωριά Χωτούσα και Λίμνη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/blax... (9 φωτ.)

ΒΛΑΧΟΚΕΡΑΣΙΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Η Βλαχοκερασιά είναι ένα γραφικό χωριό της Μαντινείας δεξιά από το δρόμο Τρίπολης-Σπάρτης μετά την Τεγέα. Είναι το κεφαλοχώρι της περιοχής και έδρα του Δήμου Σκυρίτιδας. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 960 μ. και έχει 500 περίπου κατοίκους Το χωριό είναι πνιγμένο στο πράσινο, παντού υπάρχουν πλατάνια, καστανιές, καρυδιές, καστανιές και κερασιές. Στην περιοχή άφθονα νερά αναβλύζουν σε μικρές ρεματιές.
  Από εδώ απλώνεται το πανέμορφο δάσος της Σκυρίτιδας, ιδεώδης τόπος για πεζοπορία και περιπατητικό τουρισμό. Πανέμορφη είναι η διαδρομή από το δρόμο Τρίπολης-Σπάρτης προς το χωριό με πυκνή βλάστηση, μικρά κεφαλάρια και πηγές. 2 χιλ. πριν τη Βλαχοκερασιά συναντάμε το όμορφο και καταπράσινο χωριό Κερασιά. Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία, ενώ μεγάλο υπήρξε το ρεύμα μετανάστευσης από το χωριό μετά τον τελευταίο πόλεμο.
  Επιβλητικός είναι ο μητροπολιτικός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στην κεντρική πλατεία. Επίσης, γραφικό και με ωραία θέα στη γύρω περιοχή και στο δάσος της Σκυρίτιδας, είναι το εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη, χτισμένο στην κορυφή παρακείμενου λόφου. Το όνομά της Βλαχοκερασιάς οφείλεται στις πολλές κερασιές της περιοχής.
  Στην ευρύτερη περιοχή του χωριού, στην Σκυρίτιδα και στο δάσος της, άνθισε το αρματολίκι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Εκεί μάλιστα έδρασε και δολοφονήθηκε ο κλέφτης Πέτρος Μαντάς. Επίσης το Πάσχα του 1821 2000 Τούρκοι αιφνιδίασαν τους άνδρες των Μαυρομιχαλέων που είχαν στρατοπεδεύσει εκεί για να γιορτάσουν και τους ανάγκασαν σε υποχώρηση, φονεύοντας 15 Ελληνες. Την περίοδο της κατοχής έδρασαν στην περιοχή ανταρτικά σώματα τα οποία συγκρούστηκαν επανειλημμένα με τις κατοχικές δυνάμεις, δίνοντας μάλιστα δύο σημαντικές νικηφόρες μάχες κατά των Γερμανών.
  Πολύ όμορφη είναι η διαδρομή προς τα χωριά Καλτεζές (20 χιλ) και Κολλίνες (18 χιλ) μέσα από το μεγάλο και όμορφο δάσος της Σκυρίτιδας, με πεύκα, καστανιές και καρυδιές. Ενδιαφέρουσα είναι επίσης και η διαδρομή προς το χωριά Μάναρη (7 χιλ) και Ασέα, που χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακή εναλλαγή τοπίου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/blah... (7 φωτ.)

ΒΛΑΧΟΡΡΑΠΤΗ (Χωριό) ΓΟΡΤΥΣ
  Κοντά στο φαράγγι του Λούσιου (6 χιλ.) και 3 χιλ. από το χωριό Ατσίχολος, είναι το χωριό Βλαχορράφτης, ή Βλαχορράφτι, (ή και Βλαχόρραφτη) ένα γραφικότατο ορεινό χωριό της Γορτυνίας. Βρίσκεται 15 χιλ. ΒΔ της Καρύταινας και 35 χιλ. από τη Μεγαλόπολη. Στο χωριό φτάνει κανείς από την Καρύταινα, ή από το Ελληνικό, παίρνοντας το δρόμο για τον Ατσίχολο, που περνά από το γεφύρι του Πολυγένη στο ποταμό Λούσιο. Κοντά από το χωριό περνά και ο Αλφειός ποταμός, φυσικό σύνορο με την Ηλεία.
  Χτισμένο αμφιθεατρικά σε πετρώδη και καταπράσινη τοποθεσία, το Βλαχορράφτη είναι ένα ιδιαίτερα φροντισμένο χωριό και συγχρόνως λαμπρό δείγμα της παραδοσιακής γορτυνιακής αρχιτεκτονικής. Παλιά πετρόχτιστα σπίτια, τα περισσότερα πολύ καλά συντηρημένα ή αναπαλαιωμένα, με έντονα λιτό ύφος, χαγιάτια, μικρά παράθυρα και αυλές με κεραμοσκέπαστες πόρτες. Ανάμεσα στα κατοικημένα σπίτια χάσκουν αρκετά χαλάσματα ερειπωμένων σπιτιών, και αυτά όμως με φανερά τα σημάδια μιας θαυμάσιας πέτρινης κατασκευής, μιας παλιάς ζεστασιάς...
  Στο χωριό ξεχωρίζει η εκκλησία της Αγίας Τριάδας, περίτεχνο έργο Λαγκαδινού μάστορα. Μπροστά της το ηρώο των πεσόντων στους βαλκανικούς πολέμους, στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και στην Εθνική Αντίσταση. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει το αναπαλαιωμένο κτίριο του παλαιού Δημοτικού Σχολείου που σήμερα στεγάζει μικρό Λαογραφικό Μουσείο, καθώς και ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Δημητρίου. Δίπλα βρίσκεται η ιδιαίτερα φροντισμένη πλατεία του Βλαχορράφτη, με τις προτομές των μελών της μεγάλης οικογένειας των Αγγελοπουλαίων (του πατέρα Θεόδωρου και των παιδιών του Παναγιώτη, Αγγελου, Δημητρίου και Γιάννη), η οποία κατάγεται από το χωριό. Τα μέλη της, και ιδιαίτερα ο Παναγιώτης Αγγελόπουλος, είναι ευεργέτες του χωριού και της ευρύτερης περιοχής, αφού με την πλουσιοπάροχη χρηματοδότησή τους έγιναν πολλά σημαντικά κοινωφελή έργα (δρόμος Ατσίχολου-Βλαχορράφτη, δεξαμενή, ανακαίνιση του Δημοτικού Σχολείου, υδροδότηση από τα νερά του Λούσιου κ.α.).
  Ο πληθυσμός του χωριού, που πριν 30 χρόνια υπερέβαινε τους 300 κατοίκους, είναι σήμερα βαθιά σημαδεμένος από τη μετανάστευση. Μόλις 25 περίπου μόνιμοι κάτοικοι, όλοι ηλικιωμένοι, περιμένουν τη ζωντάνια του καλοκαιριού, με τους "ξενιτεμένους" που θα επανακάμψουν, ή κάποιον "ξένο" περαστικό για να του εκφράσουν την φιλόξενη διάθεσή τους...
  Στην περιοχή τοποθετείται η αρχαία πόλη Μάραθα που αναφέρει ο Παυσανίας. Μάλιστα κοντά στο Βλαχορράφτη υπάρχει τοποθεσία με το όνομα Μαραθιά. Στην κορυφή λόφου σε υψόμετρο 650 μ. με δεσπόζουσα θέση και ορατότητα μέχρι και το Ιόνιο πέλαγος, σώζονται ερείπια αρχαίου τείχους και υπολείμματα αρχαίων δομικών υλικών. Στην θέση αυτή βρίσκεται σήμερα το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.
  Σε απόσταση 4 χιλ. από το χωριό και σε μαγευτική τοποθεσία βρίσκεται το φημισμένο γεφύρι του Κούκου, στο Αλφειό ποταμό, έργο του ίδιου Λαγκαδινού μάστορα που έχτισε την εκκλησία της Αγίας Τριάδος του χωριού. Στο σημείο αυτό οδηγεί βατός χωμάτινος δρόμος ο οποίος σταματά εκεί. Το γεφύρι χτίστηκε το 1880 με περίτεχνο τρόπο και σε ιδιαίτερα δύσκολο σημείο για να εξυπηρετεί την επικοινωνία των χωριών της Γορτυνίας με τα απέναντι χωριά της Ηλείας και ιδιαίτερα της επαρχίας Ολυμπίας (όπως η Ανδρίτσαινα). Το όνομά του το γεφύρι οφείλει σε ένα νέο από το χωριό Κoτίλι που είχε το παρατσούκλι "Κούκος". Πάνω σ' αυτό, ο νέος βρήκε το θάνατο από το χέρι ενός ζωοκλέφτη της περιοχής, μετά από φιλονικία.
  Το σημερινό χωριό πήρε το όνομά του από κάποιον ποιμένα που έραβε βλάχικα ρούχα, ο οποίος ήταν και ο πρώτος οικιστής της περιοχής.
  Ο δρόμος συνεχίζει από το χωριό ανηφορικά προς τα χωριά Σαρακίνι, Παλαιόκαστρο, Ριζοσπηλιά, Κοκορά και Κακουραίικα, για να καταλήξει στα Λουτρά Ηραίας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/blah... (24 φωτ.)

ΒΛΗΣΙΔΙΑ (Χωριό) ΛΕΩΝΙΔΙΟΝ
  Η Βλησιδιά είναι ένα μικρό χωριό της Κυνουρίας και βρίσκεται δυτικά της Χούνης, μετά την Κουνουπιά. Είναι κτισμένη μέσα σε μια ρεματιά, την οποία διασχίζει μικρό ποτάμι. Το χωριό κατοικείται εδώ και 800 χρόνια περίπου. Έχει ελάχιστους μονίμους κατοίκους ( 67 σύμφωνα με την απογραφή του '91), οι οποίοι ασχολούνται με τη γεωργία

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/blis...

ΒΛΟΓΓΟΣ (Οικισμός) ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
  Ο Βλόγγος βρίσκεται δέκα χιλιόμετρα δυτικά της Δημητσάνας, λίγο μετά τη Ζάτουνα, είναι χτισμένος στην προτελευταία κορυφή του όρους Εχτίχοβα, σε υψόμετρο 1060 μέτρα και είναι από τα ψηλότερα χωριά του Νομού μας. Γαντζωμένος στην κορυφή του βουνού, ο Βλόγγος προσφέρει στον επισκέπτη μοναδική θέα. Ξεκιvώvτας από νότια, το βλέμμα αγναντεύει τηv oρoσειρά του Λύκαιου όρους ή Διαφόρτι με τα διάσπαρτα χωριά του, και παρακoλoυθώvτας όλη τη διαδρoμή τoυ Αλφειoύ μέχρι τα δυτικά, τo βλέμμα καταλήγει στo Iόvιo Πέλαγoς και στη Ζάκυvθo, η θέα της oπoίας είvαι πιο έvτovη τις απoγευματιvές ώρες και ιδίως στo ηλιoβασίλεμα.
  Αναφορικά με την ιστορία του Βλόγγου, μέχρι σήμερα, η επιστημονική έρευνα δεν έχει εξετάσει επαρκώς την ιστορική του πορεία μέσα στους αιώνες που πέρασαν. Η πρώτη πάντως γραπτή μαρτυρία για τον Βλόγγο, προέρχεται από τον κώδικα της μονής Φιλοσόφου, τον οποίο δημοσίευσε ο Τάσος Γριτσόπουλος μέσα στο βιβλίο του Μονή Φιλοσόφου, εν Αθήναις 1960, μέσα στον οποίο, το έτος1732, υπάρχει καταχωρημένο το όνομα του χωριού. Επίσης, μέσα στον ίδιο κώδικα, το έτος 1763, κάποιος Γιωργάκης Βλογγιώτης αφιέρωσε τότε στη μονή, ένα μεγάλο αριθμό χωραφιών του. Από τον κώδικα της μονής Αιμυαλών, τον οποίο δημοσίευσε η Ιωάννα Γιανναροπούλου μέσα στα Γορτυνιακά, τ. Α', Αθήναι 1972, με τίτλο: Ποικίλα σημειώματα εκ Γορτυνιακών κτητορικών κωδίκων, Α' Κώδιξ μονής Αιμυαλών (υπ αριθ. 146), σσ. 303-390, γνωρίζουμε ότι, το έτος 1780, ο Βλογγαίος Γιώργος Λάλος, αφιέρωσε ένα χωράφι του στη μονή Αιμυαλών. Στον ίδιο κώδικα, μέσα στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, είναι καταχωρημένοι για ανάλογες προσφορές τους που έκαναν προς τη μονή και άλλοι Βλογγαίοι. Μια άλλη σημαντική πληροφορία για το Βλόγγο, μας δίνει ο Στάθης Τσοτσορός μέσα στο βιβλίο του Οικονομικοί και Κοινωνικοί Μηχανισμοί στον Ορεινό Χώρο Γορτυνία (1715-1828), έκδοση Ιστορικό Αρχείο της Εμπορικής Τράπεζας Ελλάδος, Αθήνα 1986. Ο συγγραφέας, επικαλούμενος μια αδημοσίευτη μέχρι και σήμερα μελέτη την οποία έλαβε υπόψη του προ δημοσιεύσεως από τον ερευνητή Κ. Ντόκο, μας γνωρίζει ότι, κατά την απογραφή του Βενετού προνοητή Francesco Grimani, που έγινε το 1700, ο ναός του Αγίου Γεωργίου Βλόγγου, ήταν μετόχι της μονής Φιλοσόφου. Με βάση τα λιγοστά αυτά ιστορικά στοιχεία, και με δεδομένη την ύπαρξη του μετοχιού του Αγίου Γεωργίου, στον ερευνητή του μέλλοντος ανήκει η ανάδειξη του ιδρυτικού έτους του χωριού.
  Μέσα στις ιστορικές πηγές, έχει καταγραφεί και η συμμετοχή των Βλογγαίων στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Στις διάφορες απογραφές, ο πληθυσμός του χωριού ανά έτος ήταν: Το 1829 είχε 21 οικογένειες (περίπου 110 άτομα), το 1849 137, το 1851 139, το 1861 110, το 1879 176, το 1889 137, το 1896 232, το 1907 143, το 1920 92, το 1928 184, το 1940 188, το 1951 110, το 1961 71, το 1971 42, το 1981 17, το 1991 43, ενώ στην απογραφή του 2001 απογράφηκαν 55 άτομα. Τους χειμερινούς μήνες στο Βλόγγο κατοικούν είκοσι περίπου μόνιμοι κάτοικοι, ενώ το καλοκαίρι ο αριθμός τους υπερβαίνει τους εκατό.
  Ο Βλόγγος έχει χαρακτηριστεί παραδoσιακός oικισμός. Στην άκρη του χωριού είναι χτισμένος ο ναός του Αγίου Γεωργίου, στα θεμέλια του οποίου αναβλύζει η ομώνυμη πηγή του χωριού, και γύρω του απλώνεται ένα καταπράσινο δασύλλιο γεμάτο καρυδιές. Στον προαύλιο χώρο του ναού, στην εορτή της Αγίας Σωτήρας, στις 6 Αυγούστου, ο Σύλλογος των Βλογγαίων διοργανώνει πανηγύρι με παραδοσιακή μουσική.
Κείμενο: Γεώργιος Παν. Θεοχάρης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δημητσάνης

• http://seahorse.ceid.upatras.gr/~dimitsana/gr/hori... (6 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Βορδονίας

ΒΟΡΔΟΝΙΑ (Χωριό) ΠΕΛΛΑΝΑ
Τηλέφωνο: +30 27310 81176
  Βρίσκεται στους ΒΔ. πρόποδες του Ταϋγέτου και αποτελείται από τους οικισμούς Κάμπο και Οραχο (Νώραχο), σε Μικρό Κάμπο, και Πανω Χώρα, Σουλήνα, Παπαδιάνικα και Λόπεσι "σκαρφαλωμένα" στα τριγύρω υψώματα. Ο οικισμός εμφανίζεται από την εποχή του Δεσποτάτου του Μυστρά. Εδωσε δε το "παρών" στην Επανάσταση του 1821, στην οποία συμμετείχε ενεργά με τις οικογένειες Δημητρακάκη,Κοπανίτσα και τον οπλαρχηγό "παπα - Οικονόμο Καλομοίρη".
  Αξιόλογα μνημεία σώζονται στη γύρω περιοχή:
  Το Φράγκικο Κάστρο της Βορδόνιας, πάνω από την Πάνω Χώρα. Καταστράφηκε από το Μωάμεθ τον Πορθητή το 1460. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας τα κάστρα Μυστρά και Βορδόνιας βρίσκονταν σε διαρκή επικοινωνία και οργάνωναν συχνά εξεγέρσεις εναντίον των Τούρκων.
  Το Ναό του Αγίου Δημητρίου, κάτω από το φράγκικο κάστρο. Πρόκειται για τον παλαιότερο ναό της περιοχής. Χτίστηκε το 1712 περίπου, ενώ σήμερα σώζονται τα ερείπιά του. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας υπήρξε ορμητήριο των αγωνιστών και χρησίμευσε και ως κοιμητήριο. Τα οστά των αγωνιστών φυλάσσονται σε οστεοφυλάκιο κοντά στο Ναό. Διέθετε χειροποίητες εικόνες του 1700 και τοιχογραφίες. Το 1870 με την κατάρρευση του ναού οι τοιχογραφίες καταστράφηκαν. Το 1972 με απόφαση του Γεωργίου Τσενέ και των κατοίκων της Βορδόνιας ο ναός ξαναχτίστηκε σε άλλο σημείο βόρεια του Αγίου Γεωργίου και οι εικόνες του παλαιού ναού μεταφέρθηκαν εκεί.
  Στον Οραχο ο επισκέπτης μπορεί να δει:
  Το Ναό της Υπαπαντής του Χριστού, στο κέντρο του Οραχου. Την είσοδό του κοσμούν μαρμάρινα ανάγλυφα, φερμένα από το Μυστρά. Το ξύλινο τέμπλο αποτελείται από 18 εικόνες, έργα του ιερέα και αγιογράφου Αριστείδη Ζωγράφου.
  Το Αρχοντικό της οικογένειας Δημητρίου Ζωγράφου, λαϊκού ζωγράφου, που με μοναδικό τρόπο αναπαράστησε τη θύμηση και τη σκέψη του Μακρυγιάννη.
  Στη Σουλήνα μπορείτε να δείτε:
  Το Αρχοντικό του Παναγιώτη Λιναρδάκη, έμπορου μεταξιού και μεγαλοκτηματία του 19ου αιώνα. Τριώροφο, πετρόχτιστο με ξύλινα μπαλκόνια και παραδοσιακές καμάρες χτίστηκε, λένε, πριν από 200 χρόνια. Ο εγγονός του Παναγιώτης υπήρξε Ολυμπιονίκης στη Σκοποβολή το 1952. Λόγω του ξαφνικού θανάτου του δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει το όνειρό του να μετατρέψει ένα χώρο του σπιτιού σε μουσείο με τα σπάνια αντικείμενα του σπιτιού (ανάμεσα στα οποία και πίνακες του Ιακωβίδη) και τα μετάλλια και τα κύπελλα από τους αγώνες.
  Το Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος (τέλη 19ου αιώνα), κοντά στο Αρχοντικό του Λιναρδάκη. Το τέμπλο του κοσμούν εικόνες που πιθανόν δημιούργησε ο Παναγιώτης Ζωγράφος.
  Το Φράγκικο Καμαράκι, κάτω από το σπίτι του Λιναρδάκη. Πέτρινη πηγή με τρεις κρουνούς από τους οποίους αναβλύζει κρυστάλλινο νερό.
  Το σπίτι και το μύλο του Κοπανίτσα, της γνωστής οικογένειας κτηματιών και αξιωματούχων ήδη από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Το πέτρινο σπίτι που αγναντεύει τον κάμπο, ο κατεστραμμένος πλέον μύλος και η νεροτριβή σώζουν την ανάμνηση των περασμένων χρόνων.
  Ακόμα στη γύρω περιοχή μπορεί να επισκεφθεί:
  Το Ναό Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης (19ος αιώνας), στη θέση "Κιρίμπεη". Σώζονται τα ερείπια του ναού και μερικές αξιόλογες εικόνες, οι οποίες φυλάσσονται σήμερα στο Ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα.
  Το Σταυρούλι. Πρόκειται για τον Ναό της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, που χτίστηκε σε κορυφή κοντά στο βουνό το 1825 - 1827. Οι εικόνες χρονολογούνται από το 1780 - 1790 και οι περισσότερες είναι κεντημένες στο χέρι και στη συνέχεια κολλημένες σε ξύλο. Πλάι στην εκκλησία υπάρχει σταυρός μέσα στον κορμό δένδρου. Η παράδοση αναφέρει ότι τον τοποθέτησαν εκεί οι κάτοικοι της περιοχής όταν κεραυνός έπεσε στο δένδρο και το άνοιξε στα δύο.

ΒΟΥΡΒΟΥΡΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
  Ορεινό χωριό του Πάρνωνα χωμένο σε πανέμορφο και πυκνό δάσος με καστανιές και καρυδιές, σε υψόμετρο 1050μ. Είναι το χωριό του αρχαιολόγου Κ. Ρωμαίου. Το χειμώνα κατοικείται από ελάχιστους κατοίκους. Αρκετοί κάτοικοι χειμαδιάζουν στον οικισμό Αγιοι Ασώματοι, στα παράλια της Κυνουρίας. Κύριο προϊόν παραγωγής είναι οι πατάτες.
  Η κύρια είσοδος του χωριού είναι από την οδό Τρίπολης-Σπάρτης στο 25ο χιλιόμετρο (διακλάδωση Μπακούρου). Στο χωριό οδηγεί ασφαλτοστρωμένος δρόμος (6 χιλ.). Μπορεί επίσης να φθάσει κανείς και από το Καστρί μετά από όμορφη διαδρομή μέσα από το δάσος. Πρόσβαση υπάρχει επίσης και από τα Βέρβαινα μέσω δύσκολου δασικού δρόμου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/bour... (4 φωτ.)

ΒΟΥΤΣΑΡΑΣ (Χωριό) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
  Χωριό της επαρχίας Μεγαλόπολης, χτισμένο σε καταπράσινο ύψωμα. Ομορφη είναι η εκκλησία στην πλατεία. Το χωριό απέχει 4 χιλ. από το Ρούτσι. Από εδώ μπορεί κανείς να κατευθυνθεί στα χωριά Σκορτσινού, Λεοντάρι, Φαλαισία και προς την Σπάρτη.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/vout... (2 φωτ.)

ΒΟΥΤΣΗΣ (Χωριό) ΚΟΝΤΟΒΑΖΑΙΝΑ
  Μικρό ορεινό χωριό 4 χιλ. νοτιοδυτικά της Κοντοβάζαινας. Είναι χτισμένο σε καταπράσινη τοποθεσία, πάνω από την κοιλάδα του Λάδωνα. Εχει λίγους μονίμους κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Σε μικρή απόσταση από το χωριό και αριστερά μας βρίσκονται ερείπια από το κάστρο της Μονοβύζας. Ο επαρχιακός δρόμος μετά από μια ωραία διαδρομή 7 χιλ. κατεβαίνει στο Λάδωνα όπου και το εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής και κατευθύνεται στο Τουμπίτσι, στο δρόμο Πύργου - Τρίπολης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/bout... (4 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Βραχατίου

ΒΡΑΧΑΤΙ (Κωμόπολη) ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Τηλέφωνο: +30 27410 55274
  Το Βραχάτι οφείλει, εν μέρει, την ονομασία του στη θεά Ατη, τη θεά της καταστροφής. Η θεά Ατη, προκαλώντας τη θεομηνία, έφερνε τα βρόχινα λασπόνερα μέσω των χειμάρρων και πλημμύριζε το βαθύπεδο της περιοχής, προξενώντας ζημιές στις καλλιέργειες, τα ζώα και τους κατοίκους.
  (Κείμενο: Μαρία Γεωργιάδου, Θηρεσία Κοντογιάννη)
  Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2002) της Νομαρχίας Κορινθίας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Βρεσθένων

ΒΡΕΣΘΕΝΑ (Χωριό) ΟΙΝΟΥΝΤΑΣ
Τηλέφωνο: +30 27310 72379
  Η καταπράσινη Φύση του Πάρνωνα ενώνεται αρμονικά με τα παραδοσιακά χρώματα των οικισμών του. Στα Βρέσθενα, σε υψόμετρο 750, ταβέρνες και καφενεία υποδέχονται φιλόξενα τους επισκέπτες, που προσελκύονται από το μαρμάρινο βυζαντινό ναό της Γέννησης της Παναγίας. Πέντε χιλιόμετρα βόρεια, στη μέση της απόστασης ως τις Καρυές, το μοναστήρι της Κοίμησης της Παναγίας της Βρεσθενιώτισσας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχίας Λακωνίας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Βρουστίου

ΒΡΟΥΣΤΙ (Χωριό) ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙ
Τηλέφωνο: +30 27510 91600
  Το Βρούστι, χτισμένο σε ύψος 650 μ., με το γραφικό του ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής, τον ιστορικό πλάτανο, την κρήνη που χρονολογείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας, τα παλαιά λιθόκτιστα κτίσματα, χαρακτηριστικά δείγματα λαϊκής τέχνης, έχει σχεδόν εγκαταλειφθεί. Από τους 281 κατοίκους του ελάχιστοι μένουν πλέον εκεί. Βρήκαν εύφορη γη και θαυμάσιο κλίμα, δούλεψαν σκληρά και πρόκοψαν στο παλιό χειμαδιό του χωριού, τα Σταθέικα. Η καλλιέργεια εσπεριδοειδών και ιδιαίτερα βερίκοκων αποτελεί πηγή πλούτου για τους κατοίκους.

ΒΡΥΣΟΥΛΕΣ (Οικισμός) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
  Μικρό χωριό κοντά στη Μεγαλόπολη, 2 χιλ. από το δρόμο προς Καλαμάτα

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/vris... (1 φωτ.)