Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 104) τίτλοι με αναζήτηση: Προϊόντα στην ευρύτερη περιοχή: "ΕΛΛΑΔΑ Χώρα ΕΥΡΩΠΗ" .
ΑΙΑΝΗ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Κύριος κλάδος της οικονομίας είναι η γεωργία, με κυριότερες καλλιέργειες το σιτάρι, τον καπνό, το κριθάρι, το καλαμπόκι, αλλά και τα εξαιρετικής ποιότητας αμπέλια. Η ζωική παραγωγή είναι από τις δυναμικότερες του Νομού, ιδιαίτερα δε η αιγοπροβατοτροφία με 12.000 αιγοπρόβατα περίπου. Τα εξαιρετικής ποιότητας κρέατα και τυροκομικά προϊόντα διατίθενται από τα καταστήματα της περιοχής, οι επισκέπτες μπορούν όμως να τα γευτούν και στις πολλές παραδοσιακές ταβέρνες που φημίζονται και για την ποιότητα των εδεσμάτων που προσφέρουν αλλά και τη φιλική ατμόσφαιρα τους.
ΞΑΝΘΗ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
Στην περιοχή της Ξάνθης παράγεται ο φημισμένος αρωματικός καπνός γνωστός σε όλο τον κόσμο. Παλαιότερα την αποκαλούσαν «αρχόντισσα» επειδή με το καπνεμπόριο έγινε πλούσια. Η σημερινή πρόοδος είναι αλματώδης καθώς διαθέτει μία αρκετά μεγάλη βιομηχανική περιοχή με εργοστάσιο ζάχαρης, καπνοβιομηχανίες, αλευρομηχανίες, υφαντουργίες κ.α. Υπάρχουν επίσης πολύτιμα πετράδια και ουράνιο.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Νομαρχίας Ξάνθης
ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ (Νομός) ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Το δέντρο που παράγει το μαστίχι, λέγεται σχίνος (διαλεκτ. σίνος)
ή πυξάρι, μοιάζει με μεγάλο θάμνο, είναι αειθαλές, έχει φύλλωμα βαθυπράσινο και
ο κορμός του είναι κοντόχοντρος. Τα κλαδιά του μακριά, φουντωτά και γερμένα προς
τα κάτω, του δίνουν σχήμα ημισφαιρικό. Πολλαπλασιάζεται με κλαδιά (μοσχεύματα).
Είναι δέντρο άγριο και ανθεκτικό, που μπορεί να φυτευτεί και να ευδοκιμήσει σε
εκχερσωμένες ορεινές περιοχές με φτενό και άγονο έδαφος. Συνήθως φυτεύεται σε
σειρές. Σκάλες ολόκληρες καλύπτονται από σχίνους . Ο σχίνος, για να έχει καλύτερη
απόδοση, χρειάζεται κάθε χρόνο κλάδεμα, καθάρισμα δηλαδή από τα ξερά, και κάθε
πενταετία συστηματικό κλάδεμα.
Η λίπανση και το όργωμα δυναμώνουν το δέντρο και το κάνουν παραγωγικότερο.
Η σειρά των απαιτούμενων εργασιών για την παραγωγή της μαστίχας είναι η ακόλουθη:
Πρώτη δουλειά, κατά τα τέλη lουνίου, είναι το "ξύσιμo" των σχίνων. Με ένα εργαλείο
που λέγεται άμια - στα αρχαία "άμη" - , καθαρίζεται από τα χόρτα, τις πέτρες,
τους βώλους και τα ξύλα, και ισοπεδώνεται ο χώρος γύρω από τον κορμό του δέντρου
και κάτω από τα χοντρά κλαδιά, όπου θα στάξει το μαστίχι.
Ακολουθεί το φροκάλημα του ξυσμένου εδάφους με πρόχειρες φροκαλιές
, φτιαγμένες από αστοιφίδες, και το ασπροχωμάτισμα δηλαδή το πασπάλισμα με ειδικό
άσπρο χώμα που έχει την ιδιότητα να λιώνει στο νερό.
Το μαστίχι που στάζει πάνω στο ασπρόχωμα δε λερώνεται.
Από τις αρχές Ιουλίου αρχίζει το κέντημα ή κέντος (διαλεκτ. τσέντημα
ή τσέντος). Μ' ένα εργαλείο που λέγεται κεντητήρι (διαλεκτ. Τσεντητήρι), κεντούν
(πληγώνουν) τον κορμό του δέντρου σε κατάλληλα σημεία που έχουν κάποια απόσταση
μεταξύ τους. Στο πρώτο κέντημα αρχίζουν από χαμηλά και προχωρούν βαθμιαία, στα
επόμενα κεντήματα, ψηλότερα. Το πρώτο κέντημα λέγεται ρίνιασμα και γίνεται, για
να "ξυπνήσει", όπως λένε, ο σχίνος. Γι' αυτό οι κεντιές την πρώτη φορά πρέπει
να είναι περιορισμένες. Η κεντιά (πληγή) δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ βαθιά,
γιατί καταστρέφεται ο κορμός του δέντρου, μα ούτε πολύ επιπόλαιη, γιατί δε βγάζει
μαστίχι. Από τις κεντιές στάζει ένα λευκό, κολλώδες, παχύρρευστο υγρό, που αστράφτει
σαν διαμάντι στον ήλιο και πέφτει κάτω, παίρνοντας διάφορα ακανόνιστα σχήματα,
ή ξηραίνεται πάνω στον κορμό σαν δάκρυ ή μαργαριτάρι. Το κέντημα μπορεί να γίνεται
μέχρι και δυο φορές την εβδομάδα. Μετά από έξι περίπου εβδομάδες αρχίζει το πρώτο
μάζεμα που γίνεται με το καμωτήρι.
Το μαστίχι συγκεντρώνεται μέσα σε ημισφαιρικό πανεράκι (καυκί), πλεγμένο
με τέχνη από λυγαριά ή καλάμι και επιχρισμένο εσωτερικά με βουνιά για να μην κολλάει
το μαστίχι. Αυτό όταν γεμίσει, το αδειάζουν σ' ένα άλλο μεγάλο και ρηχό πανέρι
που λέγεται μαλαθούνα , και το μεταφέρουν στο σπίτι. Εκεί το απλώνουν σε μέρος
δροσερό για να μην κολλήσει και να μη γίνει ένας βώλος.
Μετά το πρώτο μάζεμα συνεχίζεται το κέντος και η τελική συγκομιδή
γίνεται από τα μέσα Σεπτεμβρίου μέχρι 15 Οκτωβρίου. Πέρα απ' αυτήν την ημερομηνία
απαγορεύεται κανονικά με νόμο η συλλογή μαστίχας. Όταν ξεραθεί το απλώνουν σε
μεγάλους στρογγυλούς χάλκινους δίσκους, τα λεγόμενα σινιά, ή σε ταψιά και το καθαρίζουν.
Υστερα το πλένουν με νερό και σαπούνι, και το κοσκινίζουν με δρομόνι χοντρό, πρώτα,
πιο ψηλό μετά και με σηταρικό, και το χωρίζουν σε κατηγορίες με βάση το μέγεθος
(πίττα, χοντρό, ψιλό και σκόνη). Υστερα παραδίδεται στο εμπόριο μέσω των Συνεταιρισμών
και της Ενωσης Μαστιχοπαραγωγών.
Ο λαός έχει συνδέσει το σχίνο με τον Αγιο της Χίου, τον Αγιο Ισίδωρο
και έχει πλάσει διάφορους θρύλους. Από το συγχωριανό μου Ισίδωρο Μιχ. Τσική έχω
ακούσει πριν από χρόνια την ακόλουθη παράδοση: "Εδώ και πάρα πολλά χρόνια υπάρχει
στο χωριό μας (Πυργί) μια παράδοση ότι ο Αγιος Ισίδωρος ήταν καταδιωκόμενος από
τους Xριστιανομάxους. Ο πατέρας του ήταν στην υπηρεσία ενός αυτοκράτορα, ίσως
από την Αφρική, και ήταν και αυτός εναντίον του γιου του. Για να προστατευτεί
ο Αγιος, πήγε και κάθισε κάτω από ένα μαστιχόδεντρο. Οταν τον ανακάλυψαν οι Χριστιανομάχοι,
τον σκότωσαν και τον διαμέλισαν και με τα χτυπήματα πλήγωσαν και τον κορμό του
δέντρου. Κι αυτό το δέντρο έχυσε δάκρυα.
Τα δάκρυα είχαν μια θαυμάσια μυρωδιά και ήταν κρυστάλλινα, εντελώς
διαφανή. Ελεγαν λοιπόν τότε οι άνθρωποι πώς να το ονομάσουμε άραγε, διότι είχαμε
την τύχη να το ανακαλύψουμε, εμάς τύχη, μας τύχη, μαστίχι". Σύμφωνα με μια άλλη
παράδοση ο Αγιος Ισίδωρος, ταλαιπωρημένος και βασανισμένος από τους Ρωμαίους,
σύρθηκε κάτω από τα κλαδιά του σχίνου. Από τότε το σχίνο τον ευλόγησε ο Θεός.
Από το βιβλίο "Ενα Κειμήλιο Το Πυργί της Χίου" σελ. 201 που εκδόθηκε το
1992 από τον Σύλλογο Πυργουσών Αττικής «Το Πυργί Χίου».
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του κόμβου: Το Πυργί της Χίου
ΨΙΝΘΟΣ (Χωριό) ΡΟΔΟΣ
Διάσπαρτες στη γύρω περιοχή κυψέλες παράγουν εξαιρετικής ποιότητας μέλι.
ΜΠΕΛΟΚΟΜΙΤΗΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Οι ψαράδες των παραλίμνιων κοινοτήτων διαθέτουν φρέσκα ψάρια από τη λίμνη, ενώ αν θέλετε ν’ αγοράσετε ζωντανές πέστροφες (ιχθυοτροφείου φυσικά) μπορείτε να τις προμηθευτείτε από τα ιχθυοτροφεία του Μπελοκομύτη.
ΑΜΑΝΗ (Δήμος) ΧΙΟΣ
"Ένα από τα νησιά του Β.
Αιγαίου με ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον
είναι η Χίος, στα νότια της Λέσβου.
Όποιος ενδιαφέρεται για το κρασί, θα πρέπει να πάει εκεί έχοντας κατά νου κυρίως
το παρελθόν, γιατί σήμερα σε ολόκληρο αυτό το αρκετά μεγάλο νησί, παράγονται λιγότερα
από χίλια εκατόλιτρα κάθε χρόνο. Ο προσκυνητής του κρασιού πρέπει να κατευθυνθεί
στο ακραίο βορειοδυτικό τμήμα της Χίου, ανάμεσα στα όρη Πελινναίον
και Αμανή, στην περιοχή των
χωριών Κουρούνια, Νενητούρια
και Κέραμος. Είναι μια περιοχή
με τραχύ, ασβεστολιθικό έδαφος, που υπόκειται σε ιδιάζουσες κλιματολογικές επιδράσεις
εξαιτίας των υψηλών οροσειρών της ανατολικής πλευράς του νησιού που βρίσκεται
ακριβώς απέναντι από τις ακτές της Μικράς
Ασίας. Ο Παυσανίας (VII, 4.8) συνδέει το όνομα της Χίου με το χιόνι, κι ένας
ηλικιωμένος Χιώτης που ζούσε στη Νέα
Υόρκη μου έλεγε για τους χειμώνες στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού στα νιάτα
του, όταν τα πρόβατα κείτονταν ολόγυρα νεκρά, παγωμένα μέσα στο χιόνι που έφτανε
ως πάνω από το γόνατο. Η παράξενη αυτή περιοχή λεγόταν άλλοτε Αριούσια, ένα από
τα πιο ένδοξα ονόματα στα χρονικά του κρασιού. Επί 1500 χρόνια το όνομα της ηχούσε
στα αυτιά των οινοφίλων του Αιγαίου,
όπως ηχεί στα δικά μας το όνομα του Bordeaux κατά τα τελευταία 150 χρόνια."
Το παραπάνω απόσπασμα αναφέρεται στην ιστορία του Αριούσιου οίνου
και στον τρόπο και την μορφή με την οποία μία αρχαία ποικιλία επιβίωσε μέχρι τις
μέρες μας. [...]
Πολυάριθμες άλλες αναφορές Δυτικών που επισκέφθηκαν τη Χίο από τον
16ο ως τον 19ο αιώνα, δείχνουν ότι η παράδοση του κρασιού της Αριουσίας είχε μείνει
ανέπαφη μέχρι τότε, αν και σε κατώτερο επίπεδο παραγωγής κατά τα τελευταία χρόνια.
Αλλά το 1882 οι Τούρκοι κατέστρεψαν ολοκληρωτικά τη Χίο- γεγονός που αποθανάτισαν
οι στίχοι του Victor Hugo και οι πίνακες του Delacroix- σε αντίποινα για τον ξεσηκωμό
των Ελλήνων το 1821. Ανεύθυνα κατέστρεψαν και τους αμπελώνες της Αριουσίας, συμπληρώνοντας
το έργο μιας προηγούμενης απόπειρας εναντίον τους στις αρχές του 18ου αιώνα, που
είχε κιόλας ελαττώσει το εμπόριο κρασιού της περιοχής. Χωρίς ευρύτερο ενδιαφέρον
από ενημερωμένους οινόφιλους που θα μπορούσαν να προσφέρουν οικονομική συμπαράσταση,
ελάχιστοι αμπελώνες ξαναφυτεύτηκαν, και η μικρή ανάκαμψη που επιτεύχθηκε στη συνέχεια
ουσιαστικά σαρώθηκε από τη φυλλοξήρα και τη μετανάστευση στις αρχές του 20ου αιώνα.
Τα απομεινάρια της Αριουσίας, ότι βλέπουμε σήμερα, αποτελούνται από τα πενιχρά
δέκα εκτάρια των αμπελώνων που είναι κατεσπαρμένοι σε υψόμετρο από 50 ως 500 μέτρα
πάνω από το Αιγαίο στα Κουρούνια, όπου κάποτε εκατοντάδες εκτάρια κλημάτων σκέπαζαν
αυτές τις απότομες πλαγιές. Χάθηκε επίσης και το όνομα, Αριούσιος οίνος. Τώρα
λέγεται κουρουνιώτικο, κρασί από τα Κουρούνια,
το όνομα του χωριού που παράγεται από τα γουρούνια, γιατί υπήρχε άλλοτε ανθηρή
χοιροτροφία στην περιοχή. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται πως απομένουν κάποιες
στάλες από την Αριουσία παράδοση.
Ο Αθηναίος (Ι.32F) μνημονεύει τρία είδη Αριούσιου κρασιού, ένα ξηρό,
ένα γλυκό κι ένα ενδιάμεσο: "διαφοραί δε αυτού εισί τρείς, ο μεν γάρ αυστηρός
έστιν, ό δε γλυκάζων, ό δε μέσος τούτων τη γεύσει".
Το κουρουνιώτικο προσφέρεται σε δύο τύπους: ένα ροζέ ξηρό, που παρασκευάζεται
όπως ένα κόκκινο κρασί, αλλά από τις πιο ανοιχτόχρωμες ποικιλίες σταφυλιών ροζακιά,
σουλτάνι και μπιγλέρι, μαζί με την πιο σκούρα ποικιλία αηγιαννίτης (ή αηγιαννιώτικο),
το δεύτερο είδος είναι ένα μάλλον γλυκό μαύρο, που παράγεται από ένα σταφύλι που
φέρει το απλό αλλά αξιοσέβαστο όνομα κρασοστάφυλο, το οποίο, απ’ όσο μπόρεσα
να μάθω, είναι προφανώς η διαδεδομένη στο Αιγαίο
ποικιλία μανδηλαριά, αν και δεν αποκλείεται να αποτελεί ένα ιδιαίτερο παρακλάδι.
Το ροζέ, νομίζω, είναι σχετικά νέο στα Κουρούνια,
πιθανώς μια ποικιλία που είχε εισαχθεί μετά την έλευση της φυλλοξήρας. Το μαύρο,
αντίθετα, οι Κουρουνιώτες πιστεύουν ότι είναι εξίσου παλιό με την περιοχή τους
και είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς αυτή την εκδοχή.
Μερικοί από τους αρχαίους πίστευαν ότι η Χίος υπήρξε η πρώτη ελληνική
τοποθεσία όπου παρασκευάσθηκε μαύρο κρασί : έστω κι αν αυτό είναι απίθανο, πάντως
επιβεβαιώνει τη μακρά παράδοση του κόκκινου κρασιού στην περιοχή. Αλλά όποιο κι
αν είναι το γενεαλογικό δέντρο του κουρουνιώτικου μαύρου, οι οινόφιλοι, που επισκέπτονται
αυτά τα μέρη, ας μην παραλείψουν να αποκαλυφθούν όσο βρίσκονται εκεί, γιατί μεστό
σε νόημα είναι το μάθημα που μας παρέχει ο τόπος: ουδέποτε γνωρίζουμε πότε το
αγαπημένο μας κρασί, αυτό που ελπίζουμε πως οι μέλλουσες γενιές θα γνωρίσουν επίσης
και θα εκτιμήσουν, θα συρθεί στο ικρίωμα και θα αφανιστεί, θύμα των περιστάσεων
πέρα από τον έλεγχο του.
ΓΟΥΜΕΝΙΣΣΑ (Κωμόπολη) ΚΙΛΚΙΣ
Από τους πρώτους κιόλας αιώνες της τουρκοκρατίας οι κάτοικοι της Γουμένισσας
ασχολούνταν με την αμπελουργία και την οινοποίηση.
Σήμερα, έχουμε 2.500 στρέμματα φυτεμένα με τις ερυθρές οινοποιήσιμες
ποικιλίες σταφυλιών Ξινόμαυρο και Νεγκόσκα, που μας δίνουν τα υπέροχα κρασιά Ονομασίας
Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας "Γουμένισσα", ενταγμένα στους Δρόμους
του Κρασιού της Μακεδονίας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Κιλκίς.
ΚΟΥΡΟΥΝΙΑ (Χωριό) ΧΙΟΣ
Από τα πιο αξιόλογα και φημισμένα προϊόντα που έβγαζε η Χίος στην
αρχαία εποχή ήταν το κρασί. Την ευλογία στο νησί έδωσε ο θεός Διόνυσος. Ο Θεόπομπος
αναφέρει πως ο Οινοπίων, που θεωρήθηκε γιος του θεού, έμαθε στους Χιώτες να φυτεύουν
και να καλλιεργούν αμπέλια και να παράγουν το μαύρο κρασί.
Ο Οινοπίων είχε κατά την παράδοση πέντε γυιούς, τον Τάλον, τον Ευάνθη,
τον Μέλανα, τον Σάλαγον και τον Αθάμαντα. Αυτούς σχετίζει ο ιστορικός Ζολώτας,
με τις πέντε πιθανότατα ποιότητες του Χιώτικου κρασιού.
Αναμφισβήτητα από τα κρασιά της Χίου το καλύτερο ήταν ο "Αριούσιος
οίνος". Αυτός έγινε γρήγορα γνωστός στην Ελλάδα. Τα Χιώτικα πλοία τον πήγαιναν
παντού. 'Ηταν όμως αρκετά ακριβός. 'Εκανε την εμφάνισή του στα πιο δαπανηρά και
πολυτελή συμπόσια.
Κανείς δεν έκρυβε τον θαυμασμό του για την εξαιρετική του ποιότητα.
Νέκταρ, ποτό των θεών, τον είπαν οι ποιητές, Ομηρικό κρασί το ονόμασαν οι περιηγητές.
Το κρασί της Χίου δεν έπαψε να βαστά τα πρωτεία και στη Βυζαντινή περίοδο. Αυτό
τουλάχιστον αφήνουν να εννοηθεί ο Πορφυρογέννητος, ο Πτωχοπρόδρομος, ο Ψελλός.
Αριουσία και Κουρούνια
Το κτητικό και εθνικό όνομα του κρασιού "Αριούσιος" είχε σαν πρωτότυπο το Αριούς ή Αριών, που σημαίνει τόπο φυτευμένο από Αρίας. Αρία είναι η φελλόδρυς, ένα είδος δρυός παρόμοιο με τον πρίνο.Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Φιλοπρόοδου Ομίλου Κουρουνίων Χίου
ΜΑΡΩΝΕΙΑ (Χωριό) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
"Γλυκό άδολο θείο πιοτό" έτσι το περιγράφει ο 'Ομηρος στην Οδύσσεια
(Ραψωδία Ι) το κρασί της Μαρώνειας, που για να το πιούν το αραίωναν σε είκοσι
μέρη νερού και που η γλυκιά μυρωδιά του στον κρατήρα, ευωδίαζε θαυμαστή.
Αυτό το κρασί ήταν που δόξασε την Μαρώνεια από τα Ομηρικά μέχρι τα
Βυζαντινά χρόνια. Είναι επίσης αυτό που μπορεί να την δοξάσει πάλι, με τη νέα
προσπάθεια αναβίωσης του ιστορικού αμπελώνα της Μαρώνειας, που ξεκίνησε το 1993
ο Ευάγγελος Τσάνταλης, όταν δημιούργησε την εταιρία «Μαρώνεια Α.Ε.» Αμπελουργική-Οινοποιητική.
Ήδη 500 περίπου στρέμματα ιδιόκτητων αμπελώνων που καλλιεργούνται με τη φιλική
προς το περιβάλλον μέθοδο της ολοκληρωμένης καλλιέργειας δίδουν ετησίως περί τους
500 τόνους σταφύλια. Η ενθουσιώδης υποδοχή των δύο πρώτων κρασιών Ισμαρικός τοπικός
οίνος Chardonnay και Syrah που κυκλοφόρησαν εδώ και 2 χρόνια στην Ελλάδα και σε
αγορές του εξωτερικού, δίνει τη δύναμη, αλλά και τα απαραίτητα χρηματικά μέσα
ώστε να προχωρήσουν τα επενδυτικά σχέδια κυρίως προς την κατεύθυνση ίδρυσης οινοποιείου
και εμφιαλωτηρίου στην Μαρώνεια. Κατασκευάσθηκε ήδη ένα κτίριο υποδοχής των επισκεπτών
του αμπελώνα της Μαρώνειας, όπου θα υπάρχει μεταξύ άλλων χώρος γευστικών δοκιμών
καθώς και σημείο λιανικής πώλησης των κρασιών. Είναι ένα κτίριο με στοιχεία της
αρχιτεκτονικής των αρχοντικών της Μαρώνειας που συμβαδίζει όσο είναι δυνατόν με
τη φυσιογνωμία της. Για το οινοποιείο και εμφιαλωτήριο έχει ήδη αρχίσει η υλοποίησή
τους.
Κείμενο: Απόστολος Τάσσου και Μελίνα Τάσσου,
μέλη του Δ.Σ. της «Μαρώνεια Α.Ε. Αμπελουργική Οινοποιητική»
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μαρωνείας
ΜΑΡΩΝΕΙΑ (Αρχαία πόλη) ΡΟΔΟΠΗ
...Ας ξαναγυρίσουμε για λίγο στον Μάρωνα και τον Οδυσσέα και ας θυμηθούμε πως
του έδωσε το κρασί και με αυτό το κρασί μέθυσε ο Κύκλωπας Πολύφημος. Θα πρέπει
να πούμε ότι εδώ στα πόδια του Ισμάρου, που τα δροσίζει το θρακικό πέλαγος, όπου
η αμυγδαλιά και η ελιά ακόμη και η κάπαρη ευδοκιμούν, σε κλίμα σχεδόν νησιώτικο,
ευδοκιμούσε πάντοτε και το ευλογημένο αμπέλι σε ένα τόσο αρμονικό συνδυασμό εδάφους
και κλίματος ώστε η γύρω από τον Ίσμαρο περιοχή από τα πανάρχαια χρόνια να φημίζεται
για τα κρασιά της. Ο Ισμάριος και Μαρώνειος, αργότερα οίνος, ήταν γνωστός και
περιζήτητος καθώς φανερώνεται και από αρχαία κείμενα, όπως στους «Δειπνοσοφιστές»
του Αθήναιου και σε στίχους του Αρχίλοχου (725-650π.Χ.), του πατέρα της ιαμβικής
και σκωπτικής ποίησης. Ας το ακούσουμε σε μετάφραση:
«Στην άκρη του κονταριού μου το ψωμί μου.
Στην άκρη του κονταριού μου το ισμαριώτικο κρασί.
Πίνω στηριζόμενος στο κοντάρι μου.»
Κι αργότερα όμως, κατά τα Βυζαντινά χρόνια, συνεχίζει να είναι γνωστό
και να τραγουδιέται το Μαρωνίτικο κρασί : «Μαρωνίδος οίνου οπώρης και Μαρωνίδος
οδμής νεκταρίης» όπως αναφέρει στα «Διονυσιακά» ο συγγραφέας Νόννος που έζησε
το 5ο μ.Χ. αιώνα.
Αρχαίοι πέτρινοι ληνοί (πατητήρια) σώζονται και σήμερα λαξευμένοι
σε μονόλιθους του Ισμάρου. Στις εξωτερικές γωνίες του πύργου του βυζαντινού τείχους
σώζονται κτιστοί ληνοί για κοινή χρήση.
Μαρτυρίες ότι εδώ καλλιεργούνταν σε μεγάλη έκταση αμπέλια.
Η αρχαία Μαρώνεια το 492 π.Χ. υποτάχθηκε στους Πέρσες. Ύστερα από
τους Περσικούς πολέμους γίνεται μέλος της πρώτης Αθηναϊκής συμμαχίας. Μετά την
ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς το 405 π.Χ., πέρασε στην επιρροή των Λακεδαιμονίων,
ενώ στα 377 π.Χ. γίνεται μέλος της δεύτερης τώρα Αθηναϊκής συμμαχίας.
Η Μαρώνεια, κατά τον 5ο π.Χ. αιώνα ήταν μια πολύ καλά οργανωμένη και
αυτοδιοικούμενη πόλη-κράτος. Ήταν εμποροναυτικό και πολιτιστικό κέντρο της κλασσικής
εποχής. Από εκείνη την εποχή σώζεται πάνω στον Ίσμαρο το τείχος που όριζε τα όρια
της πόλης. Τότε στη Μαρώνεια κόπηκαν νομίσματα που κυκλοφορούσαν σ΄ολόκληρη την
Βαλκανική αλλά και την Μ.Ασία. Η διακόσμηση των νομισμάτων αυτών φανερώνει ότι
ως προστάτες θεούς οι αρχαίοι κάτοικοι της Μαρώνειας είχαν τον Απόλλωνα και τον
Διόνυσο, αλλά και ότι η άμπελος και κατά συνέπεια το κρασί είχαν γι αυτούς μεγάλη
σημασία. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι τα περισσότερα από τα νομίσματα αυτά είναι
διακοσμημένα με την άμπελο...
Το 350 π.Χ. υποτάχτηκε στον Φίλιππο τον Β΄ τον πατέρα του Μεγ. Αλεξάνδρου.
Στην Ελληνιστική περίοδο βρέθηκε κάτω από την κυριαρχία των Πτολεμαίων. Έχουμε
μάλιστα μια πληροφορία ότι κατά την περίοδο αυτή, κλήματα από τα αμπέλια της Μαρώνειας
μεταφέρονται να φυτευθούν στην Αίγυπτο. Το 200 π.Χ. λεηλατήθηκε από τον Φίλιππο
τον Πέμπτο, στη συνέχεια το 194 π.Χ. κατακτήθηκε από τον Αντίοχο της Συρίας και
τέλος από τους Ρωμαίους. Στην Ρωμαϊκή εποχή θεωρείται ότι ανήκουν οι ληνοί, δηλαδή
τα πατητήρια που βρέθηκαν λαξευμένοι σε μονόλιθους του τείχους...
Κείμενα: Απόστολος Τάσσου και Μελίνα Τάσσου,
μέλη του Δ.Σ. της «Μαρώνεια Α.Ε. Αμπελουργική Οινοποιητική»
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μαρωνείας
ΣΗΤΕΙΑ (Δήμος) ΛΑΣΙΘΙ
Το κρασί παρασκευάζεται αποκλειστικά από διαλεχτά σταφύλια επιλεγμένων αμπελώνων
της επαρχίας. Ο τοπικός οίνος Σητείας κλείνει όλη την εμπειρία του παλιού παραδοσιακού
παραγωγού με την απολαυστική γεύση και την υπέροχη χρωματική αίσθηση που προσφέρει.
ΣΙΑΤΙΣΤΑ (Πόλη) ΚΟΖΑΝΗ
Αν η φήμη της Σιάτιστας έφτασε τόσο ψηλά, αυτό το οφείλει σε τρεις
παράγοντες: Στα Αρχοντικά της, στα γουναρικά της και στα περίφημα κρασιά της.
Αμπελόεσσα και Πολυστάφυλο θα έλεγε τη Σιάτιστα ο ποιητής.
Από πολύ παλιά οι Σιατιστινοί ασχολήθηκαν με την αμπελουργία. Οι καλλιεργήσιμες
εκτάσεις της ανέρχονταν σε 15.000 στρέμματα. Σήμερα δεν ξεπερνούν τα 3.000 στρέμματα.
Η άριστη ποιότητα των Σιατιστινών κρασιών οφείλεται στα πετρώδη μέρη, όπου καλλιεργείται
η άμπελος.
"Οι Σιατιστείς κατασκευάζουν εν είδος κρασιού εκ των αρίστων
της Ρουμελίας", αυτό διαπιστώνει ο Αγγλος περιηγητής Γουλιέλμος Μαρτίνος
Ληκ που επισκέφθηκε την Σιάτιστα το 1805.
Οι Σιατιστινοί με τα καραβάνια μετέφεραν τα κρασιά στα Γιάννενα
και τη Θεσσαλία και επιστρέφοντας
φόρτωναν διάφορα άλλα γεωργικά και μη προϊόντα. Κρασιά πουλούνταν και στις γύρω
πόλεις Γρεβενά, Αργος
Ορεστικό, Τσοτύλι καθώς
επίσης και στην Κορυτσά.
Γνωρίζουμε ακόμα, ότι ανάμεσα στα σπουδαιότερα εγχώρια εμπορεύματα που μεταφέρονταν
με καραβάνια από την Μακεδονία στην Κεντρική Ευρώπη ήταν και τα περίφημα κρασιά
της Σιάτιστας.
Οι αμπελουργοί φυλάγουν τα κρασιά τους σε βαρέλια για 5, 10, 20 ή
και περισσότερα χρόνια σε ειδικά κατασκευασμένα υπόγεια (κατώγια) που είναι δροσερά
και σκοτεινά. Οι τύποι των κρασιών που παράγονται σήμερα είναι:
Το άσπρο και το μαύρο με βελούδινη γεύση και επίγευση ευχάριστη και
το περίφημο "ηλιαστό" της Σιάτιστας που βραβεύτηκε σε πολλές εκθέσεις
και λέγεται έτσι γιατί προέρχεται από σπάνιες ποικιλίες μαύρων μοσχάτων σταφυλιών
που τα ηλιάζουν μέχρι και δύο μήνες. Είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να βρει ο επισκέπτης
και βέβαια δεν μπορεί να ισχυριστεί, ότι είδε τη Σιάτιστα, αν δεν γευθεί το ηλιαστό
της. Ειδικά αυτό το κρασί μπορεί να είναι 20, 30 ή και περισσότερων χρόνων, η
δε τιμή του ανέρχεται σήμερα από 4.000 μέχρι 7.000 δρχ. το κιλό ανάλογα με την
ποιότητα και το πόσο παλιό είναι. Επίσης από τα τσίπουρα (στέμφυλα) παράγεται
η άριστη ρακή (τσίπουρο) της Σιάτιστας.
Όλα τα είδη κρασιών πωλούνται σε πολλά σπίτια της Σιάτιστας τώρα και
εμφιαλωμένα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σιάτιστας
(1993).
ΑΜΟΡΓΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
(ta amorgina). Fine muslin textures made of a flax named from the island Amorgus.
ΘΑΣΟΣ (Νησί) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ
A still more delicious aroma is that of the wine of Thasos; its sweet bouquet delights the drinker for a long time, whereas the others lose their bloom and vanish quickly.
The snow white of Thassos is generally accepted as the whitest marble in the world.
ΚΡΗΤΗ (Νησί) ΕΛΛΑΔΑ
Creta (sc. terra). Chalk or clay; so called from its abundance in the island of
Crete (Creta), and so in Greek "Kretike ge". The creta proper was simply
chalk; creta Eretria was a species of earth found near Eretria in Euboea and used
in medicine as an astringent; creta Sarda was fuller's earth, used in cleaning
garments; creta Cimolia was a better kind of the same; and creta Selinusia (from
Selinus in Sicily) furnished women with one of their numerous face-powders. Of
some species of creta, vessels were made. From the whiteness of chalk, it was
spoken of tropically as denoting luck, contrasted with carbo. The feet of slaves
exposed for sale were chalked (Juv.i. 111), possibly to aid in tracking them if
they escaped; hence gypsati pedes in Tibull. ii. 3, 60. The word cretati is sometimes
applied to candidates for office, from the white robes they wore=candidati.
This text is from: Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities. Cited Nov 2003 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Cervesia, Cervisia or Cerevisia (zuthos). Ale or beer; a beverage scarcely ever
drunk by the ancient Greeks and Romans, although it was very generally used by
the surrounding nations, whose soil and climate were less favourable to the growth
of vines ...
The beer or barley-wine of Crete was known as korma or kourmi.
ΚΩΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
The Coan cloth or garments, mentioned by various authors, but
most frequently by the Latin poets of the Augustan Age. From their expressions
we learn that it had a great degree of transparency, that it was remarkably fine,
that it was chiefly worn by women of loose reputation, and that it was sometimes
dyed purple \ and enriched with stripes of gold. It has been supposed to have
been made of silk, because in Cos silk was spun and woven at an early period,
so as to obtain a high celebrity.
This text is from: Harry Thurston Peck, Harpers Dictionary of Classical Antiquities. Cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
ΛΕΣΒΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
It is everywhere well supplied with fruits, but like Chios and Lesbos it is best in respect to its wine.(Strabo 14,2,9)
Lesbos which exports olives and oil, and Chios, which is famous for wine.
Like Thera, Melos is of volcanic origin, and produced obsidian, a black volcanic glass used for cutting tools, and other useful minerals throughout antiquity.
ΣΑΜΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Earthen-ware made of Samian (or other equally fine) clay, was well known, and was in vogue in Greece and Italy in the second century B.C., and was imitated by the potters of Gaul and Britain.
Aster Samius, a kind of Samian earth, whose nature and healing power are described in Plin. 35, 16, 53, § 191
Samian clay used as sealing-wax, and in Medicine.
ΧΙΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
A species of carbuncle found in the island of Chios.
ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Γαλακτοκομικά προϊόντα όπως: Κοπανιστή, μυζήθρα, ανθότυρος για μακαρόνια,
ξυαλίνα (τύπος γιαουρτιού), λαδοτύρι (τυράκια σε λάδι) κ.ά.
Ψάρια και θαλασσινά: Ψάρια παστά (κολιός, σαρδέλα, σαβρίδι), λιόκαφτα
(κολιός, σαβρίδι), χταπόδια, σαργοί, ορφοί, φαγκρί, συναγρίδες, μαρίδες, σκάροι,
μπαρμπούνια κ.ά.
Διάφορα: Αστακομακαρονάδα, σκορδομακάρονα, ρεβιθοκεφτέδες-φαβαδοκεφτέδες-
κολοκυθοκεφτέδες, ελιές μαύρες, ντολμαδάκια με ανθοκολοκυθιές.
Γλυκά: Μελομακάρονα, φοινίκια, λουκουμάδες, παστέλι με σουσάμι, χαλβάς
με μέλι, ξεροτήγανα, κρέπες, γλυκά κουταλιού (κυδώνι, νεράντζι, πορτοκάλι, περγαμόντο).
Βότανα-αφεψήματα: Αλισφακιά, ρίγανη, θυμάρι, χαμομήλι.
(Κείμενο: Μανόλης Μακρής)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Ένωσης
Δήμων και Κοινοτήτων Δωδεκανήσου.
ΒΟΙΑ (Δήμος) ΛΑΚΩΝΙΑ
Τα Βάτικα ήταν από παλιά γνωστά για το περίφημο για την πρωιμότητα
και τη γεύση του βατικιώτικο κρεμμύδι.
Εξαιρετικά είναι και το λάδι, οι ελιές, το μέλι, το κρασί, τα σκόρδα
και τα κηπευτικά της περιοχής.
Αφθονα τέλος, και ιδιαίτερα νόστιμα, είναι τα θαλασσινά (ψάρια, αστακοί,
χταπόδια) που ψαρεύονται από το μεγάλο αλιευτικό τους στόλο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Δημοτικής Επιχείρησης
Ανάπτυξης Βοιών (2001).
ΕΜΠΟΡΙΟ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
1. Κάστανα
2. Κεράσια
.
ΗΡΑΚΛΕΙΑ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
•Το περίφημο Ηρακλειανό θυμαρίσιο μέλι εξαιρετικής ποιότητας με τη
μοναδική γεύση, αφού οι μέλισσες τρέφονται αποκλειστικά με θυμάρι.
•Τυριά: Διάφορα είδη φτιαγμένα από κατσικίσιο γάλα από τους ντόπιους
κτηνοτρόφους. Δημοφιλή είναι η ξυνομυζήθρα και το ανθότυρο.
•Φάβα: Καλλιεργημένη από αγρότες του νησιού, χωρίς φάρμακα και λιπάσματα
εξαιρετικής ποιότητας. Ζητήστε την στα εστιατόρια.
•Φρέσκα ψάρια από τους ψαράδες του νησιού και νόστιμο κρέας από τους
ντόπιους κτηνοτρόφους.
ΙΘΑΚΗ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Το λάδι και το κρασί αποτελούντα κυριότερα προϊόντα του νησιού. Από
τα Ομηρικά έπη, ήδη, καταγράφεται η καλλιέργεια της ελιάς και η παραγωγή λαδιού
στην Ιθάκη. Σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας του νησιού το λάδι μαζί με την σταφίδα
κατέχει την πρώτη θέση στην αγροτική οικονομία και αποτελεί εξαγώγιμο προϊόν και
κατά συνέπεια πηγή πλούτου για το νησί.
Το κρασί και η καλλιέργεια του αμπελιού μνημονεύονται ως ιδιαίτερα
σημαντικά στην Οδύσσεια. Έκτοτε ποτέ δεν σταμάτησε αυτή η καλλιέργεια στο νησί.
Ιδιαίτερα δε κατά τους Ενετικούς χρόνους η σταφίδα αποτελεί το σημαντικότερο προϊόν
του νησιού και εξάγεται στα γύρω νησιά και σε άλλες περιοχές. Σήμερα, εξακολουθούν
να καλλιεργούνται αμπέλια σε διάφορα σημεία του νησιού και να παράγεται εξαιρετικής
ποιότητας κρασί.
Δίπλα σε αυτά αναπτυγμένη είναι η κτηνοτροφία και η τυροκομία. Επιπλέον,
η πλούσια χλωρίδα του νησιού δίνει ξεχωριστής ποιότητας μέλι.
Έχοντας σαν πρώτη ύλη τα προϊόντα αυτά του νησιού, οι γυναίκες φτιάχνουν
τις εύγεστες ντόπιες λιχουδιές ανάμεσα στις οποίες είναι η "ροβανή",
το κρέας στην "τσερέπα" και το σαβόρο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Ένωσης
Δήμων & Κοινοτήτων Κεφαλονιάς & Ιθάκης.
ΚΑΡΠΑΘΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Φαγητά: Διάφορα είδη ψωμιών και κουλούρες κριθαρένιες, που συνοδεύουν
το ντόπιο αρμοτύρι ή το μεριάρι (από πλήρες γάλα) και τις μικρές παστές και κουλουμπωτές
ελιές, σουσαμοκούλουρα και ψιλοκούλουρα, αυγοκούλουρα, μακαρούνες, λαχανοπίτια,
δρίλλα, μυζήθρα οφτό (κατσίκι γεμισμένο με ρύζι), πηχτή, καβρουμάς, σιτάκα κ.ά.
Γλυκά: Ξυλικόπιτες, μπακλαβάς (πολύ διαφορετικός από το συνηθισμένο),
μυζηθροπίτια ή σησαμοπίτια ή σιτακοπίτια κ.ά.
(Κείμενο: Μανόλης Μακρής)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Ένωσης
Δήμων και Κοινοτήτων Δωδεκανήσου.
ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙ (Κωμόπολη) ΔΡΑΜΑ
Η καλλιέργεια της πατάτας εμφανίζεται στο λεκανοπέδιο Κάτω Νευροκοπίου
στα μέσα της δεκαετίας του 1920. Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας καταλαμβάνει
έκταση 4.000 στρεμμάτων ως ξηρική καλλιέργεια, ενώ σήμερα καλλιεργούνται γύρω
στις 25.000 στρέμματα, κυρίως με τις ποικιλίες Σπούντα (καλύτερη ποιότητα για
τηγάνι), Αγκρια (αντέχουν περισσότερο) και Λιζέτα.
Η φύτευση αρχίζει το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου και διαρκεί 20-30
ημέρες, ανάλογα με τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Η συλλογή ξεκινάει γύρω
στα τέλη Σεπτεμβρίου και οι παραγωγοί φροντίζουν να τελειώσουν μέχρι το τέλος
Οκτωβρίου, γιατί στη συνέχεια πέφτουν πολύ οι θερμοκρασίες.
Λόγω του παρατεταμένου χειμώνα γίνεται μονάχα μια καλλιεργητική περίοδος
ανά έτος, με αποτέλεσμα η ωρίμανση της πατάτας να είναι πλήρης. Ταυτόχρονα οι
χαμηλές θερμοκρασίες που παρατηρούνται βοηθούν την πατάτα να συσσωρεύσει υψηλό
ποσοστό αμύλου, κάνοντάς την ιδιαίτερα νόστιμη!
Για την παραγωγή των φασολιών τοποθετούν βέργες, πάνω στις οποίες
φυτρώνει το φασόλι και αναρριχάται μέχρι επάνω. Αυτός είναι ο παραδοσιακός τρόπος
ο οποίος μπορεί να είναι επίπονος, αλλά είναι αποδοτικός και ανέξοδος στην παραγωγή
του. Τα φασόλια της περιοχής Κάτω Νευροκοπίου είναι πολύ καλής ποιότητας.
(Κείμενο: Ντέπυ Χιωτοπούλου)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Δεκέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο της Περιφέρειας
Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης.
ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Στην Κεφαλονιά παράγεται η δημοφιλής Ρομπόλα, ένα λευκό, αρωματικό,
κρασί ΟΠΑΠ. Αλλα κρασιά είναι η Μαυροδάφνη και ο Λευκός Μοσχάτος, τα οποία είναι
κρασιά ΟΠΕ. Η αμπελουργία κινητοποιεί μονάδες παραγωγής και εμπορίας κρασιού στην
Ελλάδα και στο εξωτερικό (Καλλιγά,
Συνεταιρισμός Ρομπόλας, Μαντζαβίνο, Κτήμα Μεταξά, Gentillini, Κτήμα Σκλάβου, Οινοποιείο
Βιτωράτου). Στο Κτήμα Σκλάβου παράγεται με πιστοποίηση βιολογικό κρασί.
Η παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται σε 2500 τόνος τον χρόνο και το ιδιαίτερο
χαρακτηριστικό, που προσδίδει στην υψηλή ποιότητα του λαδιού, είναι ότι ο ελαιόκαρπος
συλλέγεται κατευθείαν από τα δέντρα.
Οι τυροκόμοι της Κεφαλονιάς είναι ιδιαίτερα φημισμένοι και παράγουν
με βάση πατροπαράδοτες τεχνικές τυρί φέτα καθώς επίσης κεφαλοτύρι και μυζήθρα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Ένωσης
Δήμων & Κοινοτήτων Κεφαλονιάς & Ιθάκης.
ΛΕΣΒΟΣ (Νομός) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Είναι έντονη η αίσθηση του επισκέπτη ότι η Λέσβος
και η Λήμνος είναι νησιά που
διακρίνονται για τη διατήρηση του παραδοσιακού χρώματος και αντιστέκονται στην
ισοπεδωτική επιδρομή των ακραίων νεωτερισμών που αλλοιώνουν πολλές αστικές, αλλά
και αγροτικές περιοχές της υπόλοιπης χώρας. Τόσο οι παλαιότερες όσο και οι νεότερες
γενιές παραμένουν σε μεγάλο βαθμό πιστές στα παραδοσιακά πρότυπα διατροφής, αυξάνοντας
έτσι τη ζήτηση των ντόπιων αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων.
Η τάση αυτή προς τον ελληνικό τρόπο διατροφής θα μπορούσε να ερμηνεύσει
την αναλλοίωτη μέχρι σήμερα διατήρηση της ποιότητας των παραδοσιακών γαλακτοκομικών
προϊόντων (Λαδοτύρι, Φέτα, Γραβιέρα, Καλαθάκι και Μελίχλωρο Λήμνου
κ.ά) από τους παραγωγούς του νησιού, καθώς και την αμετάβλητη προτίμησή τους,
όχι μόνο από το καταναλωτικό κοινό της Λέσβου και της Λήμνου
αλλά και της υπόλοιπης χώρας. Η φυσική χλωρίδα και οι τοπικές φυλές αιγοπροβάτων
αποτελούν τους γενεσιουργούς παράγοντες για το εξαιρετικής σύστασης αιγοπρόβειο
γάλα της περιοχής, που θα μπορούσε κάτω από ορισμένες συνθήκες να χαρακτηρισθεί
ως οικολογικό, το οποίο μετατρέπουν οι παραδοσιακές μονάδες τυροκόμισης εφαρμόζοντας
τις παραδόσεις, τις γνώσεις και τη μαστοριά που πέρασαν και διατηρήθηκαν τόσα
χρόνια από γενιά σε γενιά.
Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι καθοριστικός για τη μοναδικότητα των
γευστικών ιδιοτήτων των γαλακτοκομικών αυτών προϊόντων, διότι η άριστη ποιότητά
τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη γνώση των βιοτόπων, των συστημάτων εκτροφής
των ντόπιων φυλών των αιγοπροβάτων και των παραδοσιακών τεχνικών της τυροκόμισης.
Έτσι μπορούμε χρόνια τώρα να απολαμβάνουμε την πιπεράτη γεύση της Γραβιέρας Μυτιλήνης,
τη χαρακτηριστική δροσιά της Φέτας, τη μεστή αίσθηση του Λαδοτυριού, το μυρωδάτο
καλαθάκι της Λήμνου και το
ξεχωριστό Μελίχλωρο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Λέσβου και του ΕΟΤ.
Ένας τόπος τόσο όμορφος και γεμάτος χάρες, όπως είναι η λεσβιακή γη,
που υμνήθηκε και αποτέλεσε έμπνευση για ποιητές, ζωγράφους, συγγραφείς, με πλούσια
ηλιοφάνεια και έξοχη ποικιλία γλυκάνισου και άλλων αρωματικών φυτών, ήταν φυσικό
να γεννήσει και να εντάξει στην παράδοσή του, εδώ και αιώνες, την παραγωγή ούζου.
Το ούζο έχει μια ιστορία 200 τουλάχιστον ετών. Πριν το 1800, το ούζο
είναι ήδη γνωστό στο νησί και αποτελεί επώνυμο προϊόν που εξάγεται κυρίως στις
χώρες της Ανατολής. Είναι η εποχή που ανθεί το εμπόριο στο νησί.
Πολλές από τις ποτοποιίες που ιδρύθηκαν και λειτουργούσαν τον περασμένο
αιώνα δεν κατάφεραν να επιβιώσουν για διάφορους λόγους, αλλά όσες απέμειναν έχουν
ικανοποιητική παρουσία στη ντόπια αγορά και κάποιες κατάφεραν να ξεφύγουν από
τα στενά όρια του νησιού και να εξαπλωθούν όχι μόνο πανελλαδικά αλλά και σε όλο
τον κόσμο.
Το ούζο είναι αλκοολούχο ποτό που παρασκευάζεται αποκλειστικά στην
Ελλάδα με παραδοσιακό τρόπο,
με χρήση αρωματικών φυτών της ελληνικής υπαίθρου και χάλκινων αμβύκων ορισμένου
τύπου. Λαμβάνεται με σύμμειξη αλκοολών, που έχουν αρωματιστεί με απόσταξη σπόρων
γλυκάνισου και άλλων αρωματικών φυτών, σπόρων και καρπών όπως μάραθου, μαστίχας,
κ.ά. Η αναλογία οινοπνεύματος στο ούζο που παρασκευάζεται στον τόπο μας κυμαίνεται
από 37.5% έως 48% vol.
Το ούζο αποτελεί το παραδοσιακό και παράλληλα το πιο αγαπητό ελληνικό
ποτό. Το λεσβιακό και λημνιακό όμως ούζο έχει τη δική του προσωπικότητα, τη δική
του γεύση, τη δική του κληρονομιά και κρύβει τα δικά του μυστικά, τα τόσο γνωστά
στους τεχνίτες μας που το παράγουν. Αυτά τα ενσωματωμένα στο προϊόν μυστικά, το
έχουν καθιερώσει στην αγορά ως προϊόν υψηλής ποιότητας και ζητείται είτε σαν ούζο
Μυτιλήνης, είτε σαν ούζο Πλωμαρίου,
είτε σαν ούζο Λήμνου. Χρησιμοποιείται
κυρίως ως ορεκτικό αυτούσιο ή με προσθήκη νερού. Απολαμβάνεται συνοδεία παραδοσιακών
μεζέδων, κυρίως όμως με ψάρι, χταπόδι και καλαμάρι. Μερικοί το προτιμούν σκέτο
ή με παγάκια σαν long drink. Το ούζο σήμερα έχει φτάσει στο σημείο να ανταγωνίζεται
γευστικά τα διεθνώς γνωστά οινοπνευματώδη ποτά.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Λέσβου και του ΕΟΤ.
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά προϊόντα του Νομού Λέσβου (Λέσβος,
Λήμνος, Αη
Στράτης) είναι τα αλίπαστα ψάρια. Με τον όρο αλίπαστα εννοούμε ψάρια κατεργασμένα,
συντηρημένα αποκλειστικά σε αλάτι, συσκευασμένα σε κονσέρβες διαφόρων μεγεθών.
Το αλάτισμα αποτελεί μια από τις αρχαιότερες μεθόδους διατήρησης των
αλιευμάτων και χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα λόγω της απλότητας και της σχετικά
καλής αποτελεσματικότητάς της. Βασίζεται στις αντισηπτικές ιδιότητες του αλατιού
σε συγκεντρώσεις ανώτερες του 10% και στην αφυδάτωση των ιστών που προκαλεί λόγω
της υγροσκοπικότητάς του.
Στο νομό Λέσβου, εδώ και πάρα πολλά χρόνια λειτουργούν βιοτεχνίες
επεξεργασίας και τυποποίησης ψαριών. Η δυνατότητα αυτών των επιχειρήσεων σε επεξεργασία
ψαριών ξεκινά από τους 20 και μπορεί να φτάσει μέχρι και τους τετρακόσιους τόνους
ετησίως, ανάλογα με τη δυνατότητα της επιχείρησης και την παραγωγή των αλιευτικών
σκαφών.
Η παραγωγική διαδικασία γίνεται με καθαρά εμπειρικό τρόπο, δηλ. με
μια συγκεκριμένη τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται ως μέσο κατεργασίας και συντήρησης
μόνο το αλάτι χωρίς κανένα άλλο πρόσθετο υλικό. Η διαδικασία αυτή μαθαίνεται από
τη μια γενιά στην άλλη, και βελτιώνεται με την πείρα και τη συνεχή τριβή. Ο τρόπος
παρασκευής είναι τελείως παραδοσιακός και γίνεται μόνο με τα χέρια χωρίς μηχανήματα.
Τα είδη των ψαριών που επεξεργάζονται οι βιοτεχνίες είναι σαρδέλα, κολιός, σκουμπρί,
γαύρος, αντζούγια και λακέρδα. Η αλιεία των παραπάνω αρχίζει από το Μάρτιο και
τελειώνει τον Οκτώβριο εκτός από τη λακέρδα που ψαρεύεται από τον Οκτώβριο και
μετά.
Η ποιότητα των συγκεκριμένων αλιευμάτων, στη θαλάσσια περιοχή του
νομού Λέσβου, είναι πάρα πολύ υψηλή πιθανόν λόγω των κλιματολογικών συνθηκών και
της πλούσιας σε φυσικές τροφές (πλαγκτόν) θάλασσας. Αλλωστε όλοι γνωρίζουμε την
περίφημη σαρδέλα του Κόλπου Καλλονής,
η οποία είναι μικρή σε μέγεθος, αλλά η γεύση της είναι πολύ καλύτερη από κάθε
άλλη περιοχή της Ελλάδας. Σημαντική
μερίδα καταναλωτών δείχνει προτίμηση στις σαρδέλες αυτές, τις οποίες προμηθεύεται
σε μικρές ποσότητες χύμα και αφού τις καθαρίσει τις γεύεται με λάδι και ξύδι,
ως μεζέ εξαιρετικής νοστιμιάς και ποιότητας.
Ολα τα αλίπαστα ψάρια, που με την αλιπάστωση αποκτούν γεύση, άρωμα
και τραγανότητα συσκευάζονται σε πολλών ειδών συσκευασίες, από κλασσικά λευκοσιδηρά
δοχεία ποικίλου βάρους μέχρι γυάλινα βάζα και δίσκους με κενό αέρος. Η πρόοδος
που έχει επιτελεστεί τα τελευταία χρόνια στην κονσερβοποιία και στις τεχνικές
συσκευασίας έδωσε τη δυνατότητα στις βιομηχανίες αλιπάστων να προσφέρουν στην
κατανάλωση τροφές οι οποίες έχουν ζήτηση και ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Λέσβου και του ΕΟΤ.
Κυδώνια, καλόγνωμες, χάβαρα, στρείδια, χτένια. Ο φυσικός πλούτος των
κόλπων των νησιών της Λέσβου
και της Λήμνου. Οι πιο εκλεκτοί
και νόστιμοι μεζέδες που μπορούν να στολίσουν το ίδιο, ένα πλούσιο τραπέζι με
θαλασσινά συνοδευόμενα από λευκό κρασί Λήμνου,
ή ένα παραδοσιακό τραπεζάκι ταβέρνας με δυο τρία πιάτα και μυρωδάτο ούζο Μυτιλήνης.
Τρώγονται έτσι όπως βγαίνουν από τη θάλασσα, φρέσκα, ωμά με λεμονάκι ή και ψητά.
Ακόμα τα χτένια και τις καλόγνωμες μπορούμε να τα μαγειρέψουμε με πιλάφι και δεν
ξεχνούμε ποτέ το ουζάκι.
Παρότι η συγκομιδή των θαλασσινών εξαρτάται ως επί το πλείστον από
τις καιρικές συνθήκες, την εκάστοτε εποχή του χρόνου αλλά και από τους κανονισμούς
που έχει θεσπίσει το κράτος, τα νησιά μας καταφέρνουν να έχουν μια συνεχή παραγωγή,
να καλύπτουν τις τοπικές ανάγκες και οι επιχειρήσεις που ασχολούνται παράλληλα
με την καλλιέργεια των οστράκων, να εξάγουν σημαντικές ποσότητες στις ευρωπαϊκές
κυρίως χώρες.
Η άριστη ποιότητα και το δώρο της αστείρευτης προσφοράς τους από τη
θαλάσσια περιοχή της Λέσβου
και της Λήμνου, έχει κάνει
τα όστρακα αυτά διάσημα και περιζήτητα. Από τη ντόπια παραγωγή των θαλασσινών
ξεχωρίζουν τα μοναδικά χτένια του Κόλπου
της Καλλονής, τα οποία φημίζονται για τη γεύση και τη νοστιμιά τους και γίνονται
ανάρπαστα.
Οι ντόπιες μονάδες οστρακοκαλλιέργειας ενημερώνονται συνεχώς και εκσυγχρονίζονται
σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, προσπαθώντας να συνδυάσουν την ποιότητα των οστράκων
με όλο και καλύτερες συνθήκες για την παραγωγή, τη διατήρηση και τη συσκευασία
τους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Λέσβου και του ΕΟΤ.
Μαρμελάδες, αρτοσκευάσματα, ζυμαρικά, μέλι, χαλβάς. Πώς θα μπορούσε
άλλωστε να υστερεί ο Νομός Λέσβου εδώ! Ιδιαίτερη δε ανάπτυξη σ' αυτό τον τομέα
έδωσε τα τελευταία χρόνια το συνεταιριστικό πνεύμα των γυναικών του Νομού, οι
οποίες όντας γυναίκες της υπαίθρου- αφού δημιούργησαν τους ανά περιοχή συνεταιρισμούς
των γυναικών- ασχολήθηκαν με κάτι δημιουργικό όπως είναι η παρασκευή παραδοσιακών
γλυκών του κουταλιού και του ταψιού, αλλά ταυτόχρονα και μαρμελάδες, όλο άρωμα
και θεϊκή γεύση.
Μερικά από τα είδη γλυκών του κουταλιού και μαρμελάδων είναι: πορτοκάλι,
λεμόνι, νεράντζι, μανταρίνι, κίτρο, περγαμόντο, καρυδάκι, κυδώνι, μήλο, ντοματάκι,
καρπούζι, κολοκύθι, τσάγαλο (μοναδικό στην Ελλάδα).
Οσο για τα περίφημα γλυκά ταψιού μεγάλη ζήτηση έχουν ο μπακλαβάς, η καρυδόπιτα,
το κανταΐφι, το ραβανί, κ.ά.
Ολα τα γλυκά παράγονται με περίτεχνες παραδοσιακές συνταγές και με
τον παλιό χειροποίητο τρόπο, όπως τον διδάχτηκαν από τις γιαγιάδες, για να προσφέρουν
στο σύγχρονο καταναλωτή μοναδικές σε αγνότητα γευστικές εμπειρίες, κρατώντας τη
φήμη που είχαν στους περασμένους αιώνες.
Αλλα προϊόντα των γυναικείων συνεταιρισμών του Νομού είναι λικέρ από
ντόπιους χυμούς, ανθόνερο από νερατζόφυλλα, τραχανάς, ζυμαρικά τριμμένα στο χέρι,
σφολιατοειδή, κουλουράκια, παξιμάδια, τα ονομαστά αμυγδαλωτά, παστέλι, κ.ά.
Οσο για το μέλι της Λέσβου, αρκεί να αναφέρουμε ότι έχει τιμηθεί με
το βραβείο “GREAT TASTE AWARD”. Βασικά συστατικά του είναι 20%-30%
θυμάρι, 40% αγριολούλουδα, 15% λυγαριά και διάφορα οπωροφόρα.
Τέλος ο γευστικότατος χαλβάς Λήμνου
παράγεται από την επεξεργασία του σησαμιού (ταχίνι) χωρίς παρέμβαση χημικών μέσων,
χωρίς προσθήκη συντηρητικών ή βελτιωτικών υλών. Έτσι καθίσταται μία από τις πιο
υγιεινές και αγνές τροφές και μάλιστα σε διάφορες γεύσεις όπως βανίλια, με κακάο,
φυστίκια, με μέλι, με αμύγδαλα, κλπ. Χρησιμοποιείται ως αντίδοτο μετά από μεγάλη
οινοποσία!
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Λέσβου και του ΕΟΤ.
ΛΕΥΚΑΔΑ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Αξιοθαύμαστα δείγματα τέχνης αποτελούν τα παραδοσιακά κεντήματα από
την Καρυά.
Μέχρι σήμερα οι γυναίκες συνεχίζουν να κεντούν και να υφαίνουν με
τον ίδιο εκείνο παραδοσιακό τρόπο που έμαθαν από τις γιαγιάδες τους δημιουργώντας
αριστουργήματα. Τα πατροπαράδοτα υφαντά, όπως καρπέτες και μαντανίες, είναι έργα
τέχνης της Λευκαδίτισσας ανυφάντρας.
Η συγκεκριμένη ορεινή περιοχή είναι γνωστή για τις μοναδικές φακές
Εγκλουβής.
Σημαντικής σημασίας για τη Λευκαδίτικη οικονομία αποτελεί η παραγωγή
εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδου, κρασιού, εσπεριδοειδών, μελιού, αμυγδάλων, αλλά
και η εκτροφή κάθε είδους ψαριών και αυγοτάραχου.
Ιδιαίτερου τύπου αλλαντικά όπως το σαλάμι αέρος καθώς και γλυκίσματα,
όπως μαντολάτα και παστέλια, αλλά και το ποτά σουμάδα αποτελούν τυπικά παραδοσιακά
προϊόντα του νησιού.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Δεκέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Λευκάδας.
ΜΕΓΙΣΤΗ (ΚΑΣΤΕΛΟΡΙΖΟ) (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Φαγητά: Κατσίκι γεμιστό με ρύζι (συνήθως το Πάσχα), σαλαντρούμασι
(κρεμμύδια γεμιστά), σαϊτια (ρύζι με κρεμμύδι, δυόσμο, ντομάτα), διάφορα ψάρια
(ξιφίας, μαγιάτικο, φαγκρί) κ.ά.
Γλυκά: Κουτουμάρι (στρογγυλές τηγανίτες με ζάχαρη, κανέλλα, γαρύφαλλο),
χαλβάς, στραβά (μπακλαβάς με ζυμωτό φύλλο) κ.ά.
(Κείμενο: Μανόλης Μακρής)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Τοπικής Ένωσης
Δήμων και Κοινοτήτων Δωδεκανήσου.
ΜΕΣΕΝΙΚΟΛΑΣ (Χωριό) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Αν βρεθείτε π.χ. στην περιοχή της αμπελουργικής ζώνης και κυρίως στο Μεσενικόλα, αναζητείστε, δοκιμάστε και αγοράστε κρασί και τσίπουρο ντόπιο. Αν προτιμάτε εμφιαλωμένα κρασιά, αναζητείστε το «Μεσενικόλα» της Ενωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Καρδίτσας και αγοράστε όσα περισσότερα μπουκάλια μπορείτε, διότι βγαίνει σε περιορισμένη ποσότητα. Σε σούπερ - μαρκετ της Καρδίτσας αν είστε τυχεροί μπορείται να βρείτε εσοδείας 1996. (κάποιοι γευσιγνώστες το χαρακτηρίζουν συλλεκτικό).
ΜΟΥΡΙΚΙ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Ο Δήμος Μουρικίου, χάρη στην εύφορη γη αλλά και στα πλούσια επιφανειακά νερά, παράγει προϊόντα τα οποία είναι ονομαστά για την ποιότητά τους όπως:
1. Ντομάτες (σε όλα τα Δ.Δ. του Δήμου Μουρικίου)
2. Τσίπουρο (σε όλα τα Δ.Δ. του Δήμου Μουρικίου)
Οσον αφορά την κτηνοτροφία, υπάρχουν αρκετά κεφάλια αιγοπροβάτων (βλ. Αρδασσα, Μηλοχώρι), τα προϊόντα των οποίων διακινούνται στην τοπική αγορά.
ΜΥΡΙΝΑ (Δήμος) ΛΗΜΝΟΣ
Μερικά απο τα πιό γνωστά προϊόντα της Λήμνου είναι τα παρακάτω:
•Τυρί
•Κρασί Λήμνου
•Ούζο
•Μέλι
•Φλωμάρι
•Λουκούμια
•Γλυκά Κουταλιού
ΞΑΝΘΗ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
Ξηρούς καρπούς, σουτζούκ λουκούμ, χαλβάδες, παστά ψάρια, μέλι, όλα
αγνά και υπέροχα, είναι μερικά από τα είδη που μπορείτε να δοκιμάσετε για να σας
μείνει η Ξάνθη αξέχαστη.
Η πόλη φημίζεται για την καργιόκα και τα σιροπιαστά γλυκά της (μπακλαβά,
γαλακτομπούρεκο, ρεβανί, σεκέρ παρέ, καζάν ντιπί κ.ά), όλα από αγνά υλικά και
πάντα φρέσκα.
(Κείμενο: Κατερίνα Μαυρομμάτη)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Περιφέρειας Ανατολικής
Μακεδονίας-Θράκης.
ΠΗΛΙΟΝ (Βουνό) ΜΑΓΝΗΣΙΑ
Η καλλιέργεια της ελιάς κυριαρχεί στο κεντρικό και νότιο Πήλιο και
δίνει τον ευλογημένο καρπό της, ένα αγαθό μεγάλης αξίας για τους κατοίκους. Παράλληλα,
στο ανατολικό Πήλιο η καλλιέργεια της μηλιάς και άλλων οπωροφόρων έχει αναπτυχθεί
και έχει συμβάλει καθοριστικά στην τοπική οικονομία.
Καλλιέργειες που χαρακτηρίζουν τη ζωή και τον πολιτισμό των ανθρώπων
που ζουν στο “βουνό των βουνών καμάρι”.
Στην ξεχωριστή και πλούσια φύση, οι μελισσοκόμοι συνεχίζουν την παράδοση
του τόπου που ευλογήθηκε από τις ευωδιές και τη χλωρίδα του βουνού και δίνει ένα
θεϊκό μέλι. Στις παραλίες του Παγασητικού
και του Αιγαίου, τα καΐκια
συνεχίζουν να κάνουν τις διαδρομές που έκαναν και στο μακρινό παρελθόν για να
επιστρέψουν με τα ψάρια της ημέρας.
(Κείμενο: Ανδρέας Τρέσκας)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
των: Ε.Ο.Τ- Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας- Νομαρχιακής
Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας.
ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Κρασί: Το ονομαστό από την αρχαιότητα κρασί, τυποποιημένο
σήμερα, εμφιαλώνεται από 8 οινοποιεία. Το Νυκτέρι (ξηρό, λευκό) και το βισάντο
(γλυκό, λευκό) είναι οι πιο φημισμένοι τύποι σαντορινιού κρασιού.
Τομάτα:
Πριν το 1960 η τομάτα ήταν από τα κύρια προϊόντα του νησιού. Σήμερα από τα εννιά
εργοστάσια τοματοπολτού μόνο ένα της ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων λειτουργεί
για την κονσερβοποίηση της μικρής σε μέγεθος, αλλά τόσο περιεκτικής σε συστατικά
τομάτας της Σαντορίνης.
Φάβα: Με τον παραδοσιακό τρόπο καλλιεργείται η φημισμένη
Φάβα της Σαντορίνης. Πρώιμα κηπευτικά (μπιζέλι, κουκιά κ.ά) καλλιεργούνται τα
τελευταία χρόνια στο νησί, ιδιαίτερα στην περιοχή Εξωμύτη.
(Κείμενο: Μανώλης Λιγνός)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Θήρας
(2003-2004).
ΣΚΟΠΕΛΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟΙ ΣΠΟΡΑΔΕΣ
Η Σκόπελος είναι ένα εύφορο νησί με πολλά νερά και μεγάλες καλλιεργήσιμες
εκτάσεις. Ευδοκιμούν ελιές, δαμασκηνιές, καστανιές, συκιές, αχλαδιές, κερασιές,
λεμονιές, πορτοκαλιές, προϊόντα που συνεισφέρουν παραγωγικά στην τοπική οικονομία.
(Κείμενο: Ανδρέας Τρέσκας)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
των: Ε.Ο.Τ- Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Μαγνησίας- Νομαρχιακής
Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μαγνησίας.
ΜΕΣΣΗΝΙΑ (Νομός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Η ελιά, δένδρο πολυετές και αειθαλές, είναι γνωστή από την αρχαιότητα,
τις αναφορές της Αγίας Γραφής, τη μυθολογία και τους ιστορικούς χρόνους, όπου
θεωρήθηκε σύμβολο της ειρήνης και της ευφορίας.
Η ελαιοκαλλιέργεια στη Μεσσηνία αναφέρεται από τους ομηρικούς χρόνους,
όπου στην περιοχή των Ανακτόρων του Νέστορα έχουν βρεθεί πιθάρια αποθήκευσης του
ελαιολάδου, καθώς και πινακίδες γραμμικής γραφής τύπου Β΄ του 15ου π.Χ αι. με
τη λέξη ΕΛΑVON (ΕΛΑΙΟΝ).
Στη Μεσσηνιακή γη γεννήθηκαν, διαδόθηκαν και καλλιεργούνται η βρώσιμη
«Eλιά Καλαμών», γνωστή για τον εκπύρηνο και τραγανό καρπό της, καθώς και η ελαιοποιήσιμη
«Κορωνέϊκη», όπου, λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας και του εφοδιασμού του εδάφους
σε θρεπτικά συστατικά, τα παραγόμενα προϊόντα είναι πλούσια σε αρωματικά συστατικά,
με ευεργεσίες στο κυκλοφοριακό σύστημα του ανθρώπου και τη λειτουργία της καρδιάς.
Τα 13.000.000 ελαιόδενδρα καλλιεργούνται σε παραδοσιακούς οικογενειακούς
ελαιώνες στους κάμπους και στις πλαγιές των λόφων από μικροπαραγωγούς, στοιχείο
θετικό, αφού οι ίδιοι ελέγχουν τη διαδικασία ωρίμανσης και συγκομιδής του ελαιοκάρπου
και παράγουν 60.000 τόνους ελαιόλαδου άριστης ποιότητας με οξύτητα από 0,3% έως
0,6%, ενώ η σταθερά Κ270 κυμαίνεται από 0,09 εως 0,13 και η Κ232 από 1,3 εως 1,5.
Οι συνθήκες καλλιέργειας, ο τρόπος παραγωγής, συγκομιδής και η επεξεργασία
του ελαιοκάρπου από τα 300 ελαιοτριβεία της Μεσσηνίας που λειτουργούν σε χαμηλές
θερμοκρασίες με σύγχρονο ανοξείδωτο μηχανολογικό εξοπλισμό και χρησιμοποιούν φυσικές
μεθόδους όπως η πίεση και η φυγοκεντριση, καθιστούν το ελαιόλαδο ένα φυσικό φρουτοχυμό
με αναλλοίωτα τα θρεπτικά συστατικά του, πλούσιο άρωμα και λεπτή πικάντικη γεύση.
Το μεσσηνικαό ελαιόλαδο, επειδή η ποιότητα και τα χαρακτηριστικά του
οφείλονται αποκλειστικά σε φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες, εχει αναγνωριστεί
ως ελαιόλαδο προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης.
Η επεξεργασία, η τυποποίηση καθώς και η εμπορία του ελαιόλαδου γίνονται
από μεταποιητικές επιχειρήσεις, που εδρεύουν στη Μεσσηνία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Μεσσηνίας
ΒΕΡΜΙΟ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Χαρακτηριστικό προϊόν του Δήμου Βέρμιου είναι τα περίφημα μήλα Πύργων και Μεσόβουνου.
ΧΙΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Ο χαρακτηρισμός "μυροβόλος", καμία έκπληξη δεν προκαλεί
στον επισκέπτη, αφού τα αρώματα του Κάμπου τον αγγίζουν από την πρώτη κιόλας στιγμή
που θα ξεκινήσει την περιήγησή του στον πράσινο πυρήνα του νησιού. Στενά σοκάκια,
ψηλοί, πέτρινοι μαντρότοιχοι, φυλλωσιές δέντρων που ξεπροβάλλουν από παντού και
αρώματα που τυλίγουν τον επισκέπτη και τον ταξιδεύουν σε άλλους χώρους.
Η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών αποτέλεσε άλλη μια από τις καινοτομίες
που εισήγαγαν οι κατά τα άλλα σκληροί κατακτητές Γενοβέζοι (1348-1566). Αφού διαπίστωσαν
ότι τα αειθαλή αυτά δέντρα είχαν τη δυνατότητα να ευδοκιμήσουν, ξεκίνησαν την
εισαγωγή τους από την Ιταλία
και με ζήλο προώθησαν την καλλιέργειά τους σε περιοχές απάγκιες και με πολλά νερά.
Μια τέτοια περιοχή ήταν και ο Κάμπος, ο οποίος μεταβλήθηκε πολύ γρήγορα σε έναν
απέραντο πορτοκαλεώνα. Οι Χιώτες εντούτοις, βλέποντας το πόσο ευδοκιμούσαν οι
πορτοκαλιές στο νησί, άρχισαν και την εισαγωγή τους από τις χώρες της Βορείου
Αφρικής. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι, αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, οι μανταρινιές
δεν αποτέλεσαν καινοτόμο καλλιέργεια των Γενοβέζων, αλλά υπάρχουν μαρτυρίες ότι
εισήχθησαν γύρω στο 1860-62 από την χιώτικη οικογένεια των Χωρέμηδων οι οποίοι
τις έφεραν από τις Ινδίες,
τις καλλιέργησαν στα δικά τους κτήματα και στη συνέχεια η καλλιέργειά τους επεκτάθηκε
σε ολόκληρο τον Κάμπο.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια περιοχή με άφθονα υπόγεια ύδατα τα οποία
ευνοούν την καλλιέργεια των "χρυσών μήλων των Εσπερίδων", όπως τα αποκαλούσαν
οι αρχαίοι Έλληνες, αν και είναι γνωστό ότι πρόκειται για ευπαθή δέντρα.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο επισκέπτης που περιηγείται
μέσα στους δαιδαλώδεις δρόμους του Κάμπου δεν μπορεί παρά να ταξιδέψει μέσα στα
περιβόλια με μόνους οδηγούς την όσφρηση και τη φαντασία, αφού οι καλλιέργειες
περιβάλλονται από ογκώδεις πετρόκτιστους μαντρότοιχους, σκοπός των οποίων είναι
η προστασία από τους νοτινούς ανέμους και το κρύο που καταστρέφουν τα δέντρα.
Επειδή τα πορτοκάλια ωριμάζουν μέσα στο χειμώνα, ενώ τα μανταρίνια
είναι πρωιμότερα, καθίσταται σαφές ότι τα ευπαθή αυτά δέντρα έρχονται αντιμέτωπα
με τις σκληρές καιρικές συνθήκες.
Η συγκομιδή γίνεται από τους καλλιεργητές οι οποίοι μαζεύουν τα εσπεριδοειδή
ένα-ένα, τα τοποθετούν σε πλαστικά κιβώτια και είτε τα πωλούν είτε τα πηγαίνουν
στο Εργοστάσιο Χυμών της Χίου για χυμοποίηση. Για αιώνες ολόκληρους, το πορτοκάλι
το πουλούσαν με το κομμάτι. Μετά από τη διαδικασία του "διαλέγματος",
οι διαλεχτές τα μετρούσαν κατά πεντάδες και έτσι τα παρέδιδαν στους εμπόρους.
Οι Γερμανοί κατακτητές όμως εισήγαγαν τη μέθοδο του ζυγίσματος και η πρακτικότητα
του μέτρου αυτού το διατήρησε ζωντανό μέχρι και τις μέρες μας.
Η ποικιλία των μανταρινιών που παράγεται στην Χίο είναι μοναδική.
Τα Χιώτικα Μανταρίνια είναι γνωστά ως τα καλύτερα μανταρίνια.
Η σοδειά κινδύνεψε και καταστράφηκε πολλές φορές από τις κακοκαιρίες
και η απώλεια των οικονομικών πόρων που αυτή εξασφάλιζε έκανε τους καλλιεργητές
εφευρετικότερους. Συχνά λοιπόν, προκειμένου να "σπάσουν" την παγωνιά
και να προστατεύσουν τους καρπούς τους, οι περιβολάρηδες ανάβουν μικρές φωτιές
κατά πυκνά διαστήματα σε όλη την έκταση του περιβολιού. Το πλούσιο φύλλωμα των
δέντρων δημιουργεί έναν πράσινο θόλο ο οποίος συχνά κατορθώνει να κρατήσει τη
ζεστασιά της φωτιάς και να περισώσει τους καρπούς.
Παλαιότερα....
Τα εσπεριδοειδή της Χίου εξάγονταν στην Κωνσταντινούπολη,
στη Μαύρη Θάλασσα, στη Σμύρνη,
στην Αίγυπτο και σε όλη την
Ανατολή από διάφορους εμπόρους οι οποίοι ναύλωναν πλοία για αυτόν ακριβώς το σκοπό.
Από το 1930 και μετά, οπότε και εμφανίστηκαν οι Συνεταιρισμοί, εξαγωγές άρχισαν
να γίνονται και σε πολλές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης.
Σήμερα...
Οι χρήσεις των εσπεριδοειδών δεν περιορίζονται στην απλή κατανάλωσή
τους ή στη χυμοποίησή τους από το Εργοστάσιο Χυμών σε διάφορα είδη αναψυκτικών.
Χρησιμοποιούνται επίσης για την παραγωγή γλυκών του κουταλιού και αιθέριων ελαίων.
Επίσης οι φλούδες των εσπεριδοειδών χορηγούνται από το Εργοστάσιο Χυμών στους
κτηνοτρόφους για ζωοτροφή, κυρίως για τα ζώα γαλακτοπαραγωγής, για τα οποία θεωρείται
άριστη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Χίου
ΗΡΑΚΛΕΙΟ (Νομός) ΚΡΗΤΗ
Η Κρητική Μεσογειακή διατροφή θεωρείται σήμερα από επιστήμονες, ερευνητές,
στατιστικολόγους, σαν η διατροφή με τις πλέον ευεργετικές επιδράσεις στην ανθρώπινη
ζωή. Κυρίαρχο και βασικό στοιχείο αυτής της υγιεινής διατροφής είναι το κρητικό
ελαιόλαδο, το ελιξήριο της καλής υγείας, της σωματικής ευρωστίας και μακροβιότητας.
Τις ιδιότητες του ελαιολάδου τις γνώριζαν ήδη από την αρχαιότητα οι μεγάλοι γιατροί
της όπως ο Ιπποκράτης και ο Γαληνός και πίστευαν στην ευεργετική επίδρασή του
στον άνθρωπο.
Σήμερα το ελαιόλαδο που παράγεται στους απέραντους ελαιώνες του Ηρακλείου
θεωρείται από τα υγιεινότερα του κόσμου λόγω των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν
στον νομό που θεωρούνται οι ιδανικότερες για την ανάπτυξη του ελαιόδεντρου.
Δεν είναι τυχαίο ότι από την Κρήτη
ξεκινάει κατά την αρχαιότητα η καλλιέργεια της ελιάς και η διάδοσή της στον Ευρωπαϊκό
Μεσογειακό χώρο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχιακής Επιτροπής
Τουριστικής Προβολής Ηρακλείου.
ΣΑΪΔΟΝΑ (Χωριό) ΛΕΥΚΤΡΑ
Στη Σαϊδόνα όπως και στην ευρύτερη περιοχή το μοναδικό προϊόν που παράγεται είναι το ελαιόλαδο. Το λάδι της Σαϊδόνας έχει βραβευθεί στην έκθεση του Μιλάνου το 1936. Σήμερα στην περιοχή γίνετε βιολογική καλλιέργεια ελιάς και το ελαιόλαδο που παράγεται είναι άριστης ποιότητας και αποτελεί την κύρια πηγή εσόδων για τους μόνιμους κατοίκους. Η επεξεργασία γίνεται στο χωριό με την καθοδήγηση των καλλιεργητών από την φίρμα του Αυστριακού επιχειρηματία ΒLAUEL, που εδρεύει στο Δημοτικό Διαμέρισμα του Πύργου.
Το κείμενο παρατίθεται το Οκτώβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Λεύκτρου
ΣΗΤΕΙΑ (Δήμος) ΛΑΣΙΘΙ
Το περίφημο και διεθνώς πολυβραβευμένο λάδι της επαρχίας που βγαίνει από τις λιανοελιές
με τους αγνούς παραδοσιακούς τρόπους αλέσματος του καρπού της ελιάς, συγκεντρώνεται
από την δραστήρια Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Σητείας η οποία το επεξεργάζεται
με τα τελειότερα μηχανήματα και το διακινεί σε όλο τον κόσμο σφραγίζοντας την
ποιότητα, τη νοστιμιά, την καθαρότητα και τη βελουδένια του γεύση.
ΧΑΒΔΑΤΑ (Χωριό) ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ
Στο χωριό, το μεγαλύτερο της επαρχίας, ευρίσκεται και η έδρα του συνεταιρισμού, όπου οι επισκέπτες μπορούν να αγοράσουν αρίστης ποιότητας λάδι.
ΓΕΡΑΚΙ (Κωμόπολη) ΛΑΚΩΝΙΑ
Πάνε πολλά χρόνια από τότε, που οι γυναίκες στο Γεράκι ασχολούνται
με γνώση, μεράκι και ξεχωριστή ικανότητα με την υφαντική τέχνη.
Η οικιακή υφαντουργία έδωσε τέτοια δείγματα, ώστε τα γερακίτικα κιλίμια
να αποκτήσουν εξαιρετική φήμη. Αναφέρονται μάλιστα σε προικοσύμφωνα διαφόρων περιοχών
της Πελοποννήσου από τον 18ο αιώνα. η ποιότητα και τα παραδοσιακά σχέδια έφεραν
στους "γερακίτικους τάπητες" βραβεία στη διεθνή έκθεση
της Βιέννης το 1873 και στην
εθνική γενική έκθεση των Αθηνών
το 1888. Η τέχνη, όμως, δεν ξεχνιέται, όταν παραδίδεται από γενιά σε γενιά. Το
αποδεικνύουν και οι αγρότισσες στο Γεράκι, που έχουν ιδρύσει την "Εργάνη",
αγροτικό συνεταιρισμό οικοτεχνίας χειροτεχνίας, και διατηρούν την παράδοση υφαίνοντας
σε όρθιο αργαλειό. Τα υφαντά τους παρουσιάζονται και διατίθενται στο μόνιμο
εκθετήριο-πρατήριο του συνεταιρισμού τους στην πλατεία του οικισμού.
(κείμενο: Σωτήρης Μπακανάκης)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Λακωνίας.
ΔΙΚΑΙΑ (Κωμόπολη) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Στην περιοχή μαγειρεύεται η Καρβαβίτσα, παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο φαγητό
από χοιρινό έντερο, κρέας και συκώτια. Επιπλέον ξεχωρίζουν οι διάφορες πίτες.
Κωλμπουρέκ ονομάζεται η τυλιχτή πίτα. Το Κιούλ είναι σούπα που μαγειρεύεται
από κοτόπουλο και χυλό από αλεύρι.
ΔΡΑΜΑ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
Τα προϊόντα που καλλιεργούνται είναι κυρίως δημητριακά, βαμβάκι, βιομηχανική ντομάτα, καπνός, αμπέλια, φρούτα και λαχανικά. Από τα πιο γνωστά, όμως, προϊόντα της περιοχής είναι τα φασόλια και οι πατάτες Κάτω Νευροκοπίου, ενώ η αμπελοκαλλιέργεια τα τελευταία χρόνια αποκτά μία νέα δυναμική, με γνωστά ήδη τα επώνυμα κρασιά της Δράμας διεθνούς αναγνώρισης.
Το μεγαλύτερο οικονομικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο νομός στον τομέα του μαρμάρου. Σήμερα αποτελεί το βασικότερο στοιχείο της ανάπτυξής του. Μονάδες εξόρυξης και επεξεργασίας μαρμάρου, από τις πιο μεγάλες και σύγχρονες της χώρας, έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή παρουσιάζοντας μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα προς τις αραβικές χώρες, την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία.
Κινητήρια δύναμη της περιοχής στη σύγχρονη εποχή.
Πάνω στον επιβλητικό όγκο των καπναποθηκών απλώνεται σήμερα η απόλυτη
σιωπή. Ανάμεσα στα κλειστά παράθυρα και τις σφραγισμένες σιδερένιες πόρτες, αναδύεται
ακόμη το λεπτό άρωμα των περίφημων ανατολικών καπνών και ακούγονται οι φωνές από
το ανθρώπινο μελίσσι των καπνεργατών. Από τα μέσα περίπου του 19ου αι., οι άριστες
εδαφολογικές συνθήκες και το ιδανικό κλίμα για την καλλιέργεια ειδικά του νέου
προϊόντος ευνόησαν την ανάπτυξη εξαιρετικών ποικιλιών, κυρίως στα ημιορεινά χωριά
της περιοχής αλλά και σε τμήμα του κάμπου. Οι ποικιλίες των "μπασμάδων" και των
"μπασή μπαλή", με το λεπτό φύλλο και το μεθυστικό άρωμα, προσέλκυσαν από το 1860
το ενδιαφέρον των ξένων μονοπωλίων καπνού και των προμηθευτών τους στην Ανατολή,
Ελλήνων, Οθωμανών και Εβραίων εμπόρων. Το προϊόν των μουσουλμάνων και των χριστιανών
καλλιεργητών υφίσταται μια πρώτη επεξεργασία στα τοπικά καπνομάγαζα, που με την
αύξηση της ζήτησης γίνονται πολυώροφα κτίρια τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αι.,
γύρω από τα νερά της Αγίας Βαρβάρας στην πόλη- εξαιτίας της απαραίτητης υγρασίας-
αλλά και στις καπνοπαραγωγικές κωμοπόλεις της υπαίθρου. Οι άριστες κλιματολογικές
συνθήκες στο νομό ευνόησαν την καπνοκαλλιέργεια και έδωσαν τις περίφημες ποικιλίες
των ανατολικών καπνών.
Μετά τη διαλογή και τη συσκευασία του, την άνοιξη και το καλοκαίρι,
ο καπνός έπαιρνε το δρόμο του από το λιμάνι της Καβάλας
για τις αγορές της Αυστροουγγαρίας, της Γαλλίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Γερμανίας
κυρίως στο μεσοπόλεμο. Η νεότερη ιστορία του τόπου και ιδιαίτερα του ελληνισμού
συνδέεται άρρηκτα με τον καπνό. Η συγκράτηση του χριστιανικού πληθυσμού στις καπνοπαραγωγικές
κωμοπόλεις, η οικονομική πρόοδος και η εξέλιξη αυτών σε κέντρα του Μακεδονικού
Αγώνα, η θεαματική αύξηση του πληθυσμού μέχρι την απελευθέρωση, η αναζωογόνηση
της αγοράς και η γρήγορη ενσωμάτωση των χιλιάδων Ελλήνων προσφύγων του 1922 δε
θα γίνονταν, ίσως, ποτέ εφικτά αν δεν υπήρχε ο καπνός.
Στη "χρυσή εποχή" του καπνού για τον τόπο, 1925-1928 και 1934-1939,
τουλάχιστο 13.000 οικογένειες της Δράμας καλλιεργούσαν περισσότερα από 100.000
στρέμματα με καπνό, παράγοντας για χρόνια τις μεγαλύτερες ποσότητες καπνού στην
Ελλάδα και εισάγοντας πολύτιμο συνάλλαγμα στη χώρα. Εκτός από τους αγρότες, συνέβαλαν
στην οικονομική ανάπτυξη οι χιλιάδες ντόπιοι και ξένοι καπνεργάτες, άνδρες, γυναίκες
και παιδιά, που δούλευαν κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες στα καπνομάγαζα.
Έδωσαν μάλιστα δυναμικούς αγώνες με τις μεγάλες απεργίες του 1914
και του μεσοπολέμου, εξασφαλίζοντας την υπογραφή της πρώτης συλλογικής σύμβασης
εργασίας στην Ελλάδα. Ωστόσο, η αποκλειστική καλλιέργεια καπνού στον τόπο και
η εξάρτηση της κίνησης του προϊόντος από τη διεθνή ζήτηση οδήγησαν, κατά την παγκόσμια
οικονομική κρίση του 1929, στο χείλος της οικονομικής καταστροφής τον παραγωγικό
και εργατικό κόσμο της Δράμας. Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ο καπνός συνέχισε
σχεδόν να μονοπωλεί την παραγωγική δραστηριότητα, αλλά δέχτηκε ισχυρά πλήγματα
από τη μείωση της ζήτησης στις ξένες αγορές και την εγκατάλειψη της συγκεκριμένης
καλλιέργειας από τους νέους αγρότες.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Δράμας
ΚΑΤΩ ΝΕΥΡΟΚΟΠΙ (Δήμος) ΔΡΑΜΑ
Η περιοχή μας είναι μια ορεινή κατεξοχήν αγροτική περιοχή. Οι κύριες οικονομικές δραστηριότητες αφορούν στη γεωργία, στη κτηνοτροφία και στη υλοτομία. Η καλλιέργεια της γνωστής πατάτας Κ. Νευροκοπίου αποτελεί τη σημαντικότερη αγροτική δραστηριότητα με δεύτερη αυτής των φασολιών. Η ονομαστή γεύση της πατάτας στο Νευροκόπι οφείλεται στις ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής: λόγω του παρατεταμένου χειμώνα γίνεται μόνο μια καλλιεργητική περίοδο ανά έτος με αποτέλεσμα η ωρίμανση της πατάτας να είναι πλήρης, ενώ ταυτόχρονα οι χαμηλές θερμοκρασίες βοηθούν την πατάτα να συσσωρεύσει υψηλό ποσοστό αμύλου, που την κάνει ιδιαίτερα νόστιμη. Τα φασόλια έχουν παρόμοιες συνθήκες καλλιέργειας με την πατάτα και για τους ίδιους λόγους είναι εξαιρετικής ποιότητας. Η χαμηλή περιεκτικότητα του εδάφους σε ασβέστιο εξασφαλίζει την εξαιρετική τους βραστικότητα. Η κατοχύρωση της πατάτας και των φασολιών Νευροκοπίου ως Προϊόντα Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης από την ΕΕ είναι πλέον γεγονός. Το γεγονός αυτό ανοίγει νέους δρόμους στην αξιοποίηση και την προβολή όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων της περιοχής. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας εντάσσεται και η συμμετοχή των προϊόντων στην διεθνή έκθεση αγροτικών προϊόντων ΔΕΤΡΟΠ.
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Κάτω Νευροκοπίου
ΧΙΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Το δέντρο που πληγώναμε
Αν υπήρχε σήμα κατατεθέν για τη Χίο, αυτό σίγουρα θα ήταν το μαστιχόδεντρο,
το μοναδικό δώρο που συχνά στο παρελθόν έγινε και κατάρα αφού το μονοπώλιό της
μαστίχας ήταν ανέκαθεν το μήλον της έριδος μεταξύ των ισχυρών της κάθε εποχής.
Δέντρο αειθαλές, ανήκει στην οικογένεια Pistachia, φτάνει τα 2-3 μέτρα ύψος και
η παραγωγή της μαστίχας ξεκινά από τον 5ο με 6ο χρόνο ζωής του σχοίνου, όπως ονομάζουν
οι ντόπιοι το μαστιχόδεντρο. Ευδοκιμεί μόνο σε 21 χωριά της Νότιας Χίου, τα Μαστιχοχώρια.
Η παλαιότερη αναφορά στη μαστίχα ανάγεται στον Ηρόδοτο, τον 5ο αιώνα
π.Χ. Στην Αρχαία Ελλάδα χρησιμοποιούσαν
τη μαστίχα ως λευκαντικό των δοντιών και αν το καλοσκεφτεί κανείς η μαστίχα ήταν
η μοναδική τσίχλα στους αρχαίους χρόνους! Στη ρωμαϊκή εποχή, χρησιμοποιούνταν
οδοντογλυφίδες από μαστιχόδεντρα για τον ίδιο λόγο και η χρήση της μαστίχας εξαπλώθηκε
μέχρι και τα χαρέμια της Ανατολής.
Η παράδοση πάλι λέει ότι ο Θεός ευλόγησε το μαστιχόδεντρο να παράγει
μαστίχα όταν το 250 μ.Χ. το σώμα του Αγίου Ισιδώρου που μαρτύρησε από τους Ρωμαίους
σύρθηκε κάτω από τον Σχοίνο. Τότε ήταν που το δέντρο, βλέποντας τα δάκρυα του
Αγίου Ισιδώρου άρχισε κι αυτό να δακρύζει.
Τα μαγικά δάκρυα
Η μαστίχα έχει πληθώρα ιδιοτήτων και χρήσεων. Απορροφά τη χοληστερόλη,
είναι αντιβακτηριδιακή, συμβάλει στην αντισηψία του στόματος και την πέψη, δυναμώνει
τα ούλα, επουλώνει πληγές και πρόσφατα, αποδείχτηκε πλέον και επιστημονικά ότι
ενεργεί κατά του έλκους και του καρκίνου του στομάχου. Πέρα από τις φαρμακευτικές
της ωστόσο ιδιότητες η μαστίχα διαπρέπει και στην ποτοποιία (λικέρ μαστίχας και
μαστιχάτο ούζο), τη ζαχαροπλαστική (μπισκότα και παγωτά μαστίχας, υποβρύχιο γλυκό)
και τη μαγειρική. Χρησιμοποιείται επίσης ως βασικό συστατικό σε οδοντόκρεμες,
σαμπουάν, αρώματα, λιβάνια, βερνίκια και αλλού, σε επεξεργασμένη και διαφορετική
κατά περίπτωση μορφή.
Το κέντος
Η συλλογή της μαστίχας ξεκινά με τον καθαρισμό της περιοχής κάτω από
το δέντρο η οποία στη συνέχεια στρώνεται με ασπρόχωμα, πάνω στο οποίο θα πέσουν
τα δάκρυα του πληγωμένου δέντρου. Το κέντος (όπως οι ντόπιοι ονομάζουν το κέντημα
των δέντρων)διαρκεί από τον Ιούνιο μέχρι και το Σεπτέμβριο.
Οι μαστιχοπαραγωγοί πληγώνουν τα δέντρα με το κεντητήρι, από την πλευρά
που βλέπει προς το χώμα για να πέφτουν εκεί τα δάκρυα. Ξυπνούν πριν ακόμα χαράξει
και η πορεία με τα γαϊδουράκια προς τους σχοίνους, ακόμα και σήμερα είναι από
τις πιο γραφικές σκηνές που συναντά κανείς στο νησί. Κατάλληλα ντυμένοι και εφοδιασμένοι
με τα εργαλεία τους, σ' έναν αγώνα δρόμου με τον ήλιο, προσπαθούν να αποφύγουν
την παρουσία του η οποία δυσχεραίνει το έργο τους. Για τους ανθρώπους που γονυπετείς
φροντίζουν τους σχοίνους κάθε αυγή, η μέρα τελειώνει πριν ο ήλιος ανέβει ψηλά.
Όταν πια τα δάκρυα έχουν στεγνώσει, οι μαστιχοπαραγωγοί μαζεύουν με
το τιμητήρι όλα τα δάκρυα που έχουν πέσει στο χώμα ή έχουν στεγνώσει πάνω στον
κορμό και τα κλαδιά.
Το μοναδικό αυτό φυσικό προϊόν είναι τόσο πολύτιμο που συλλέγονται
ακόμα και τα ρινίσματά που είναι ανακατεμένα με το χώμα.
Τα γραφικά σοκάκια των Μαστιχοχωρίων ζωντανεύουν όσο ποτέ όταν οι
συλλέκτες αρχίσουν το ταχτάρισμα (κοσκίνισμα), το πλύσιμο με κρύο νερό και σαπούνι,
το "άπλωμα" για στέγνωμα και το ξύσιμο των κομματιών της μαστίχας.
Η όλη διαδικασία αποτελεί κοινωνικό γεγονός. Όποιος επισκεφτεί τότε
τα Μαστιχοχώρια θα νιώσει τη ζεστασιά των καλοσυνάτων αυτών ανθρώπων να τον τυλίγει
σε κάθε γωνιά. Μήπως αυτή είναι η πραγματική μαγεία της μαστίχας;
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Χίου
ΑΣΚΙΟ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Η παραγωγή κρασιού στο Δήμο Ασκίου
Στο Δήμο Ασκίου καλλιεργούνται περισσότερα από 900 στρέμματα με αμπέλια
, αλλά οι αμπελουργικές άδειες δεν ξεπερνούν τα 600 στρέμματα. Παρόλο ότι είναι
αποθαρρυνόμενη η φύτευση νέων αμπελιών, υπάρχει διάθεση για φύτευση νέων αμπελώνων.
Περίπου 550 στρέμματα βρίσκονται στον Πελεκάνο
και άλλα 250 στην Εράτυρα.
Η καλλιέργεια γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο, τα κλήματα είναι διαμορφωμένα
σε κύπελλο, ελάχιστα είναι γραμμικά, ενώ στην πλειονότητά τους είναι ξηρικά. Η
έκθεση των αμπελώνων επιτρέπει στα αμπέλια να δέχονται καθ' όλη τη διάρκεια της
ημέρας την ηλιακή ακτινοβολία, ενώ το σχετικά χαμηλό ύψος βροχόπτωσης, σε συνδυασμό
με την αδυναμία άρδευσης, συντείνουν στην παραγωγή πρώτης ύλης εξαιρετικής ποιότητας.
Η σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας κυμαίνεται πάντα σε χαμηλά επίπεδα
λόγω της ανατολικής έκτασης των αμπελώνων, αλλά και γιατί στραγγίζοντας οι Βόρειοι
ξηροί άνεμοι στην κοιλάδα του Μυρίχου απομακρύνουν την υγρασία.
Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι το Βουλγάρικο, το Ξινόμαυρο
(κρασοστάφυλο, ξινοστάφυλο), το Νεύρο, η Αλεποουρά, οι Κοκκινούσκες, τα Μοσχάτα,
τα Χονδρομαύρα, τα Γαλλικά και τέλος τα Μοσχομαύρα. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από
700 έως 1400 κιλά το στρέμμα και επηρεάζονται από τις κλιματικές συνθήκες της
κάθε χρονιάς, την ποικιλιακή σύνθεση του αμπελώνα και τις φροντίδες που θα δεχθεί
από τον αμπελουργό.
Οι τύποι των κρασιών που παράγονται είναι ο ερυθρός ξηρός (μπρούσκο),
το οποίο δεν συνηθίζεται να παλαιώνει, καταναλώνεται φρέσκο μέχρι τις αρχές της
Ανοιξης. Έχουμε το «άσπρο» κρασί που είναι είτε ημίξηρο, είτε ημίγλυκο ροζέ κρασί,
το οποίο επιδέχεται παλαίωσης, ενώ το κρασί που ξεχωρίζει είναι ο «γλυκός» που
παράγεται με προσθήκη συμπυκνωμένου γλεύκους (σερμπέτι) και επιδέχεται μακροχρόνια
παλαίωση, που γίνεται σε ειδικούς χώρους (κατώϊα), διαμορφωμένους ώστε να εξυπηρετούν
τις ανάγκες των κατοίκων για υγιεινή και ασφαλή αποθήκευση τροφίμων, που αξίζει
να τα επισκεφθεί κανείς και να δοκιμάσει τα τοπικά προϊόντα ...
Η παραγωγή τουρσιών στο Δήμο Ασκίου
Η περιοχή ανέκαθεν παρήγαγε λαχανικά και ιδιαίτερα κατά μήκος της
κοιλάδας του Μυρίχου (δεν είναι τυχαίο που ακόμη και σήμερα προωθείται η καλλιέργεια
στην περιοχή οποία διαθέτει ιδανικό μικροπεριβάλλον - μία από τις τρεις σε όλο
το Νομό). Μέρος της παραγωγής μεταποιούνταν στην περιοχή από τις νοικοκυρές με
τον παραδοσιακό τρόπο, που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά.
Έτσι παρασκευάζονται τουρσιά, όπως μελιτζάνα γεμιστή με τριμμένο λάχανο
και καρότο περιτυλιγμένη με φύλλα σέλινου, πιπεριές απλές αλλά και γεμιστές με
τριμμένο λάχανο και σέλινο, λάχανο πικάντικο τριμμένο με πιπεριές, καρότα και
σέλινο, καθώς και αγγουράκι χωριάτικο (ολόκληρο μικρού μεγέθους), φασολάκια, ενώ,
τέλος, διατηρείται η παραγωγή διαφόρων τύπων σάλτσας βασισμένη σε «χωριάτικη ντομάτα»
(ποτέ σε βιομηχανική).
Η παραγωγή τυροκομικών προϊόντων στο Δήμο Ασκίου
Η περιοχή ήταν πάντα ένας από τους μεγαλύτερους πόλους συγκέντρωσης
ζωικού κεφαλαίου, ενώ ακόμη και σήμερα αποτελεί τον δεύτερο πόλο συγκέντρωσης
αιγοπροβάτων στο Νομό.
Τα κοπάδια βόσκουν τον περισσότερο καιρό στα λιβάδια του όρους Ασκιου
(Σινιάτσικου) στα οποία φύονται διάφορα είδη λιβαδιών φυτών αλλά και ενδημούν
αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, μακριά από την ρύπανση που προκαλούν οι μονάδες
της ΔΕΗ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας και καθαρότητας
φρέσκου αιγοπρόβειου γάλακτος με το οποίο παράγονται ιδιαίτερα τυροκομικά προϊόντα
όπως το μανούρι Ναμάτων και
το τουλουμίσιο (Ξυνοτύρι) Γαλατινής,
ενώ φυσικά παράγονται και τα υπόλοιπα τυροκομικά προϊόντα, όπως η φέτα το κεφαλοτύρι
, η κεφαλογραβιέρα, ο μπάτζιος, όλα με τον παραδοσιακό τρόπο, σε μικρά οικογενειακά
τυροκομεία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ασκίου
ΑΣΠΡΟΠΟΤΑΜΟΣ (Δήμος) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Στα χωριά του Δήμου Ασπροποτάμου θα μπορέσει ο επισκέπτης να δοκιμάσει
παραδοσιακές γεύσεις με τη συνοδεία γευστικού ντόπιου κρασιού και τσίπουρου. Τα
παραδοσιακά προϊόντα της Ευρυτανίας είναι εξαιρετικής ποιότητας και τέρπουν και
τον πιο δύσκολο ουρανίσκο. Σας συνιστούμε να δοκιμάσετε:
•Κρασί, τσίπουρο και το τοπικό αλκοολούχο ποτό μούρο
•Χυλοπίτες, τραχανά
•Φασόλια, πατάτες, κάστανα, καρύδια, βατόμουρα, μούρα, αγριοκέρασα, βύσσινα,
αγριόμηλα, σύκα, κυδώνια, ελατήσιο μέλι, κηρύθρα, και βασιλικό πολτό
•Μεζέδες από ντόπια κρέατα, λουκάνικα, τυρί φέτα, βούτυρο, γιαούρτι και
το τοπικό μαλακό τυρί τσαλαφούτι ή κατίκι
•Βουνίσιο τσάι, χαμομήλι, ρίγανη, τίλιο και λεβάντα
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ασπροποτάμου
ΔΕΣΦΙΝΑ (Κωμόπολη) ΠΑΡΝΑΣΣΙΔΑ
•Κρέατα
Ποιος δεν γνωρίζει βέβαια ότι στην κεντρική κρεαταγορά τα αρνιά Δεσφίνας
είναι και γνωστά και περιζήτητα. Ένας από τους κρεοπώλες τις πλατείας, «ο Μητσάκος»,
όταν ρωτήθηκε τι είναι αυτό που κάνει τα κρέατα της Δεσφίνας τόσο νόστιμα απάντησε
με τον δικό του τρόπο απλά αλλά πειστικά: «γιατί ο τόπος είναι ρεβένιος (ξερότοπος)
και όχι βαλτότοπος. Ακόμα ένας παράγοντας είναι ότι βοσκάνε συχνά κοντά στη θάλασσα.
•Τυροκομικά
Τα νόστιμα και εκλεκτά τυροκομικά προϊόντα παρασκευάζονται με παραδοσιακό
τρόπο σε όχι μεγάλες ποσότητες. Μια σωστή οργάνωση στην οποία θα βοηθήσει και
η δημοτική αρχή, θα αυξήσει και την ποσότητα και την ποιότητα προς όφελος των
παραγωγών αλλά και των καταναλωτών.
•Σταφύλια και Κρασί
H Δεσφίνα, το αμπέλι και το κρασί είναι έννοιες ταυτόσημες. Δεν είχε
ποτέ οργανωμένη και φημισμένη οινοπαραγωγή, όμως δεν στερήθηκε ποτέ το εξαιρετικό
σπιτικό βαρελίσιο κρασί από τα αμπέλια της. Σήμερα υπάρχουν αρκετά αμπέλια με
εκλεκτές, ανθεκτικές ποικιλίες και αρκετοί άνθρωποι συνεχίζουν να βγάζουν κρασί
και τσίπουρο.
•Μέλι
Tο Δεσφινιώτικο μέλι είναι μοναδικής νοστιμιάς και άριστης ποιότητας.
Eχει γεύση και άρωμα εξαιρετικό. Tο χαρακτηρίζει η μυρωδιά του θυμαριού, του φυτού
που χρησιμοποιούν οι μέλισσες για να φτιάξουν μέλι. Στη Δεσφίνα το μέλι παράγεται
ακόμα με τον παραδοσιακό τρόπο.
•Ελιές και Λάδι
Η Δεσφίνα, χάρη στο κλίμα και τη μορφολογία του εδάφους, παράγει λάδι και
ελιές που ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη γεύση και ποιότητά τους. Νόστιμα και υγιεινά
μετατρέπουν τις σαλάτες και τα φαγητά σε πραγματικές γαστρονομικές απολαύσεις.
Τα ελαιόδεντρα της Δεσφίνας καλλιεργούνται χωρίς χημικές παρεμβάσεις.
•Αρτοσκευάσματα
Στους παραδοσιακούς αλλά και σύγχρονους φούρνους της Δεσφίνας ζυμώνονται
και ψήνονται μοναδικά προϊόντα άρτου και αγνές αρτολιχουδιές όπως τα γνωστά παραδοσιακά
παξιμάδια της Δεσφίνας.
•Χυλοπίτες
Σπάνια να συναντήσει κανείς κάποιον που δεν του αρέσουν τα ζυμαρικά. Εύκολο
φαγητό, που όπως και αν το μαγειρέψουμε, περιέργως πώς, είναι πάντα νόστιμο. Αν
δε, τα έχουν φτιάξει Δεσφινιώτικα χέρια, τότε είναι ακόμη πιο ωραία.
•Αλλα Προϊόντα
Αμύγδαλα και τραχανάς είναι ακόμα δύο προϊόντα τα οποία μπορείτε να βρείτε
στην Δεσφίνα και παράγονται σε μεγάλες ποσότητες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δεσφίνας
ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ (Νομός) ΕΛΛΑΔΑ
H ευρύτερη περιοχή του Nομού Eυρυτανίας είναι ιδιαίτερα γνωστή και
για την παραγωγή μεγάλης ποικιλίας, παραδοσιακών, τοπικών προϊόντων.
Kατίκι, το κατσικίσιο τυρί της Eυρυτανίας, τυρί φέτα, γιαούρτι και
βούτυρο, ντόπια κρέατα και αλλαντικά, φασόλια, χυλοπίτες, τραχανάδες, κάστανα
και καρύδια, μούρα, βύσσινα, αγριόμηλα, σύκα και κυδώνια, μέλι, βασιλικό πολτό
και υπέροχα γλυκά του κουταλιού καθώς και κρασί, τσίπουρο και λικέρ είναι μερικά
από τα τοπικά προϊόντα, που μπορεί να προμηθευτεί κάθε επισκέπτης, από οποιοδήποτε
μέρος της περιοχής του Δήμου Kαρπενησίου.
Εξαιρετικής ποιότητας είναι και τα είδη λαϊκής τέχνης, χειροποίητα
κιλίμια, ταγάρια και υφαντά.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Καρπενησίου
ΙΑΣΜΟΣ (Δήμος) ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Οι Ιασμιώτες κρατώντας τις παραδοσιακές συνήθειες των προγόνων τους είναι παραγωγοί
αυθεντικής ποιότητας κρασιού και τσίπουρου. Στερούνται βέβαια πλούσιων εισοδημάτων
αλλά διατηρούν την παραδοσιακή συνήθεια παράγοντας ο καθένας χωριστά τη γνήσια
ποιότητα στα δύο τσιπουράδικα που λειτουργούν κατά την περίοδο Οκτώβριο ως Δεκέμβριο.
Ο κάθε επισκέπτης μπορεί όχι μόνο να επισκεφθεί τα τσιπουράδικα αυτά αλλά και
να δοκιμάσει τις μεθυστικές γεύσεις του τσίπουρου και του κρασιού καθ όλη τη διάρκεια
του χρόνου στις παραδοσιακές ταβέρνες και στο σπίτι του κάθε Ιασμιώτη που είναι
ανοιχτό διατηρώντας τα έθιμα της φιλοξενίας. Επιπλέον κατά τη διάρκεια των Πολιτιστικών
Εκδηλώσεων γίνεται διαγωνισμός για το καλύτερο τσίπουρο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ιάσμου
ΙΘΑΚΗ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι
και οι τροφές από τα γενετικά εργαστήρια κυριαρχούν, η Ιθάκη αντιστέκεται. Το
νησί αποτελεί σήμερα κυριολεκτικά ένα ορυχείο διατήρησης και συντήρησης ελληνικής
προέλευσης πανάρχαιων ποικιλιών φυτών και φυλών ζώων. Εκατοντάδες στρέμματα των
ντόπιων ποικιλιών καλλιεργούνται με τις μεθόδους της βιολογικής γεωργίας χωρίς
την χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και τα προϊόντα που παράγονται είναι
πιστοποιημένα από τους οργανισμούς πιστοποίησης ΔΗΩ και ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ. Η ομάδα βιοκαλλιεργητών
Ιθάκης αριθμεί 22 άτομα και υπάρχουν συνολικά 700 στέμματα βιολογικής καλλιέργειας
ελιάς και αμπελιού στο νησί.
Αξίζει να δοκιμάσετε το αγνό παρθένο ελαιόλαδο Ιθάκης που προέρχεται
από την ντόπια ποικιλία ελαιόδεντρου "Θιακό"' και τις δύο ποικιλίες
κρασιού την μαυροδάφνη και το λευκό (πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα), καθώς
επίσης και τη μεγάλη ποικιλία "γλυκών κουταλιού"'. Γλυκό κυδώνι, γλυκό
κούμαρο, γλυκό αχλάδι, μαρμελάδες, ραβανί, μέλι αλιφασκιάς και άλλα πολλά. Μην
διστάσετε να δοκιμάσετε τα τοπικά ροφήματα, το χαμομήλι, το τσάι, τη μέντα και
ιδιαίτερα τον Αίσωπο ο οποίος είναι ευεργετικός για το αίμα λόγω της πλούσιας
περιεκτικότητάς του σε σίδηρο. Τις τοπικές γεύσεις συμπληρώνουν το τυρί φέτα και
το κρέας από την ντόπια φυλή ζώων "ερυθρωπό πρόβατο", της οποίας τα
χαρακτηριστικά μοιάζουν με αυτά της Συριακής φυλής προβάτου που αποτελεί τον κοινό
πρόγονο όλων των φυλών ζώων της Ν.Α Ευρώπης και της Μ. Ανατολής.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ιθάκης
ΚΑΒΑΛΑ (Πόλη) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ
Λένε ότι αν δεν γνωρίσει κάποιος την αγορά μιας πόλης δεν μπορεί να
νιώσει δικός της άνθρωπος.
Πριν όμως μπούμε στο εμπορικό κέντρο καλό είναι να γνωρίσουμε τις
παραδοσιακές καλλιέργειες, τις ασχολίες και τα προϊόντα του τόπου.
Οι βάρκες, τα καΐκια και οι μηχανότρατες πηγαινοέρχονται στο λιμάνι.
Μπορείτε να δείτε να φεύγουν λίγο πριν πέσει ο ήλιος. Γυρίζουν ξημερώματα με τον
κόπο της δουλειάς τους. Η ιχθυόσκαλα της Καβάλας είναι από τις σημαντικότερες
της Ελλάδας.
Το αμπέλι και ο καπνός είναι προϊόντα που συνδέονται παραδοσιακά με
την Καβάλα. Αμπελώνες με ονομαστές ποικιλίες επιτραπέζιων σταφυλιών και κρασιού
υπάρχουν σε όλο το νομό.
Στα μέσα του περασμένου αιώνα διαδόθηκε εξάλλου η καλλιέργεια και
η επεξεργασία του καπνού, που κάποια εποχή αποτέλεσε τη σημαντικότερη οικονομική
διαδικασία στην πόλη. Μιλούν γι' αυτό το άγαλμα του Καπνεργάτη, στην ομώνυμη πλατεία
και το επιβλητικό οικοδόμημα της παλιάς Καπναποθήκης με την εξαιρετική αρχιτεκτονική
του.
Υπάρχει βέβαια και το μάρμαρο. Τα μάρμαρα Καβάλας ταξιδεύουν στην
Ελλάδα και στο εξωτερικό και δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις. Εδώ και το
μάρμαρο Θάσου, το λευκότερο
στον κόσμο.
Τα εμπορικά της πόλης
Μπείτε στα στενά του Αγ. Νικολάου δίπλα στην κεντρική πλατεία και
γυρίστε με βήμα αργό τα μαγαζάκια με τα χίλια εμπορεύματα, ιδανικά για πελάτες
με βλέμμα παρατηρητικό και ευαίσθητο. Μικρά παραδοσιακά εμπορικά που δίνουν χρώμα
άλλης εποχής. Κοντά στο λιμάνι και οι δρόμοι με τα κοσμηματοπωλεία. Συνθέσεις
σε χρυσό και ασήμι πάνω σε παραδοσιακά και αρχαιοελληνικά μοτίβα ή σε μοντέρνα
φόρμα.
Τα σύγχρονα και μεγάλα καταστήματα βρίσκονται από την άλλη πλευρά,
ανάμεσα στις οδούς Ομονοίας και Βενιζέλου. Εδώ θα κάνετε τις αγορές σας, ανάμεσα
σε ρούχα, παπούτσια και δερμάτινα, όλα από τοπικές βιοτεχνίες που εξάγουν επώνυμα
σε πολλές χώρες.
Ανεση αγορών, σύγχρονη εξυπηρέτηση και όλα τα είδη που βρίσκει κανείς
στις βιτρίνες των μεγαλουπόλεων.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Δημοτικής Επιχείρησης Τουρισμού Καβάλας
ΚΥΜΗ (Κωμόπολη) ΕΥΒΟΙΑ
Τα "κουκουλάρικα κάδρα", χειροτεχνήματα φτιαγμένα από κουκούλια,
είναι το πιο αντιπροσωπευτικό προϊόν της παραδοσιακής τέχνης της περιοχής μας.
Ήδη ο Συνεταιρισμός των Γυναικών που ασχολούνται με αυτή τη μορφή δημιουργίας
επεκτείνει τις δραστηριότητές του και στους τομείς παραγωγής και εκτροφής του
μεταξοσκώληκα.
Από τα αγροτικά μας προϊόντα, τα σύκα είναι φημισμένα παντού. Θα
τα βρείτε εύκολα συσκευασμένα αλλά και χύμα. Εξίσου φημισμένα είναι τα τοπικά
γλυκά :ο μπακλαβάς, τα αμυγδαλωτά αλλά και τα γλυκά από μούστο (σουτζούκια, χαϊμαλιά,
παστοκύδωνο).
ΛΕΣΒΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Λάδι Λέσβου
Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς τη Λέσβο χωρίς τα ελαιόδεντρά της
που ασημίζουν κάτω από το άπλετο φως του ήλιου. Εκτός από τη θάλασσα, κανένα άλλο
αγαθό της φύσης δε δέθηκε τόσο πολύ με τον Ελληνικό χώρο, όσο η ελιά και το λάδι
της, που έθρεψε τόσους πολιτισμούς, από τη βαθιά αρχαιότητα έως σήμερα.
Στη Λέσβο σήμερα υπάρχουν πάνω (11.000.000) έντεκα εκατομμύρια ελαιόδεντρα
σε έκταση 465 χιλ στρεμμάτων με μέση παραγωγή 100.000 τόνους καρπούς ή 20.000
τόνους ελαιολάδου. Ασύγκριτο σε γεύση, άρωμα και με καλύτερους και με τις καλύτερες
διατροφικές ιδιότητες, το ελαιόλαδο της Μυτιλήνης είναι ένα αληθινό δώρο της Λεσβιακής
φύσης. Αυτό το φημισμένο ελαιόλαδο πηγή υγείας και βασικό συστατικό της διατροφής
του σύγχρονου καταναλωτή.
Στη Λέσβο καλλιεργούνται δυο ποικιλίες ελιών. Η μία, τοπικής προέλευσης,
καταλαμβάνει το 65% των ελαιώνων προς τα νότια και νοτιανατολικά του νησιού και
λέγεται "Κολοβή". Η άλλη, λέγεται "Αδραμυτινή" με ποσοστό 30% σε αμιγείς ελαιώνες
που καλύπτουν το βόρειο και βορειοανατολικό τμήμα της Λέσβου, ενώ μικρό ποσοστό
5% καλύπτουν οι λεγόμενες λαδολιές. Και οι δύο όμως δίνουν προϊόν υψηλής ποιότητας
από οργανοληπτική και χημική άποψη, που προσφέρεται να χρησιμοποιηθεί και ως βελτιωτικό
άλλων ελαιολάδων Ιταλικής και Ισπανικής προέλευσης.
Όπως όλα τα λίπη και τα έλαια η θερμιδική του ικανότητα είναι περίπου
9cal/gr. Παρουσιάζει ανθεκτικότητα σε φαινόμενα οξείδωσης και είναι από τα έλαια.
Το γεγονός ότι το λάδι έχει κατάλληλη αναλογία κεκορεσμένων και ακόρεστων οξέων
που το κάνει να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της μεσογειακής δίαιτας, της οποίας
η αξία και η προσφορά στην αποφυγή σιβαρών ασθενειών και κατ' επέκταση στη μακροβιότητα
του ανθρώπου έχει παγκόσμια αναγνωριστεί.
Τυριά Λέσβου και Λήμνου
Ακόμα και ο Όμηρος στην Οδύσσεια δίνει μια πολύ παραστατική περιγραφή
παραγωγής τυριού από αιγοπρόβειο γάλα. Αποτέλεσμα εμπειρίας αιώνων σε συνδυασμό
με τις εδαφοκλιματολογικές συνθήκες, τα τυροκομικά προϊόντα της Λέσβου και της
Λήμνου ξεχωρίζουν σε ολόκληρο τον κόσμο.
Παραδοσιακά τυροκομικά προϊόντα (και μάλιστα με ονομασία προέλευσης)
είναι το Λαδοτύρι Μυτιλήνης, η Φέτα, το Κασέρι και το Καλαθάκι Λήμνου, μοναδικά
στη γεύση τους και το άρωμά τους. Οι παραδοσιακές μονάδες τυροκόμησης, εγγυώνται
τις ξεχωριστές οργανοληπτικές ιδιότητες του από το ίδιο το γεγονός ότι μεταποιούν
το εξαιρετικής ποιότητας και σύστασης αιγοπρόβειο γάλα της περιοχής που θα μπορούσε
κάτω από ορισμένες συνθήκες να χαρακτηριστεί και ως οικολογικό. Η φυσική χλωρίδα
και οι τοπικές φυλές αιγοπροβάτων αποτελούν με τη σειρά τους γενεσιουργούς παράγοντες
της ανώτερης ποιοτικής σύνθεσης του γάλακτος.
Ένας ακόμα όμως καθοριστικός παράγοντας είναι και ο άνθρωπος-παραγωγός-
ο οποίος διατήρησε χρόνια τώρα τον παραδοσιακό τρόπο τυροκόμησης προσφέροντας
έτσι στις νέες γενιές το παραδοσιακό και μοναδικό τυρί (Φέτα, Λαδοτύρι, Γραβιέρα,
Κεφαλοτύρι, Κασέρι, Καλαθά κι κλπ) του Νομού.
Το λαδοτύρι παρασκευάζεται παραδοσιακά στη Λέσβο από πρόβειο γάλα
και οφείλει την ονομασία του στην συντήρηση του που γινόταν μέσα σε ελαιόλαδο
άριστης ποιότητας. Ωριμάζει για τρεις τουλάχιστον μήνες σε υπόγειες αποθήκες ή
δροσερούς θαλάμους και έχει πικάντικη γεύση.
Τέλος το καλαθάκι Λήμνου παρασκευάζεται Παραδοσιακά και μόνο στη Λήμνο,
από αιγοπρόβειο γάλα. Το όνομα του το οφείλει στον τρόπο παραγωγής του μια που
όταν δημιουργηθεί το τυπόπηγμα τοποθετείται σε μικρά καλαθάκια. Οι ραβδώσεις τους
φαίνονται στο "σώμα" του και γενικά περνάει από διάφορα στάδια ωρίμανσης.
Αλίπαστα
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά προϊόντα του Β. Αιγαίου και ειδικότερα
του Νομού Λέσβου, είναι τα αλίπαστα. Πασίγνωστη είναι σε όλο τον κόσμο η σαρδέλα
Καλλονής. Και στα δυο μεγάλα νησιά του Νομού (Λέσβος και Λήμνος) λειτουργούν εδώ
και πάρα πολλά χρόνια βιοτεχνίες επεξεργασίας και τυποποίησης ψαριών.
Η πρώτη ύλη (ψάρια) αλιεύεται καθημερινά από τα ψαροκάικα και γρι-γρι
του Νομού ενώ η τυποποιητική διαδικασία γίνεται με καθαρά εμπειρικό τρόπο που
μαθαίνεται από γενιά σε γενιά ενώ βελτιώνεται με τη χρήση σύγχρονων μηχανημάτων
και φυσικά με τη χρήση σύγχρονων μηχανημάτων και φυσικά με την πείρα. Ειδικότερα
τα ψάρια που επεξεργάζονται και τυποποιούνται είναι οι σαρδέλες, οι κολιοί, ο
γαύρος, αντζούγια και η λακέρδα. Η επεξεργασία τους γίνεται με καθαρά αγνό και
παραδοσιακό τρόπο μόνο με αλάτι.
Αυτό όμως που κάνει τα αλίπαστα του Νομού να ξεχωρίζουν είναι η ποιότητα
των ψαριών της περιοχής, πιθανόν λόγω των κλιματολογικών συνθηκών και του πλαγκτόν
που υπάρχει στην περιοχή, κύρια όμως στους δύο κόλπους της Λέσβου (Γέρας και Καλλονής)
Ούζο
Η Ιστορία του ποτού αυτού, είναι μια δική μας ιστορία κι ένα μεγάλο
επίτευγμα της παραδοσιακής τέχνης των ποτοποιών του τόπου μας. Είναι ποτό που
διακρίνεται από μια ευχάριστη επιθετικότητα που ισορροπεί την πλημμυρίδα των αρωμάτων
του, φέρνοντας επανάσταση στις αισθήσεις και προσφέροντας τη γλυκιά ανάμνηση και
χαρά κάθε ξεχωριστής στιγμής στη ζωή.
Ένα σωστό και ισορροπημένο ούζο, περιέχει μέχρι και 46% αλκοόλ, ώστε
να μπορεί να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, ανεπηρέαστο από τις κλιματολογικές συνθήκες
και να αντέχει στο χρόνο, διατηρώντας το άρωμα και τη γεύση του. Η παραγωγή του
κατ' εξοχήν Ελληνικού αυτού ποτού, που έχει ταυτιστεί απόλυτα με την Ελληνική
ψυχή, τη φιλοξενία, τη θάλασσα και τον καταγάλανο ουρανό, είναι μια τέχνη επίπονη
αλλά και προκλητική. Πίνεται σκέτο ή με πάγο ενώ προσθέτοντας νερό θα δείτε να
εμφανίζεται ένα πλούσιο γαλάκτωμα, το οποίο είναι και ένδειξη της υψηλής του ποιότητας.
Ο μεζές (κυρίως θαλασσινός) είναι ουσιαστικά ο απαραίτητος συνοδός
του ούζου. Η Λέσβος ουσιαστικά έχει ταυτιστεί με αυτό το ποτό, πράγμα που το μαρτυρούν
τα πολλά ποτοποιεία της και αυτό γιατί μόνο εδώ συναντάται η ειδική ποικιλία γλυκάνισου
ο οποίος είναι και ο βασικός αρωματοποιός.
Κρασί
Στην αρχαιότητα το κρασί της Μήθυμνας εθεωρείτο το νέκταρ των Ολύμπιων
Θεών. Υπήρξαν τεράστιοι αμπελώνες, αλλά σήμερα υπάρχουν μόνο λίγοι και μικροί
με μορφή οικοτεχνίας, που παράγουν μικρές αλλά άριστης ποιότητας κρασί.
Η Λήμνος όμως παραμένει κρασοπαραγωγό νησί και η φήμη της ποιότητας
των κρασιών της, έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Με την υπέροχη θέα του
πανέμορφου λιμανιού στην Μύρινα της Λήμνου, "παντρεύεται" η γνήσια γεύση της παράδοσης
και οι ήρεμες διακοπές στο νησί του Διόνυσου. Η μοναδικότητα της ποικιλίας του
Μοσχάτου Αλεξάνδρειας που παραμένει ο χρυσός καρπός εκατοντάδων αμπελοκαλλιεργητών
στο νησί συνεχίζεται η τεράστια αυτή παράδοση των χρόνων της μυθολογίας στην παραγωγή
του περίφημου κρασιού της Λημνιάς γης.
Γραμμικοί και προσεγμένοι αμπελώνες κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, καλύπτουν
6.500 στρέμματα στο νησί, ενώ η μικρή στρεμματική απόδοση των 700 κιλών ανά στρέμμα
(μια που δεν χρησιμοποιούνται λιπάσματα και ενισχυτικά) εξασφαλίζει την άριστη
ποιότητα της πρώτης ύλης και φυσικά του κρασιού της.
Μέλι
Διάσπαρτα σε κάθε περιοχή του Νομού θα δείτε κάτι άσπρα ή γαλάζια
κουτάκια, τα μελίσσια, τα οποία "περιμένουν" υπομονετικά τις εργάτριες μέλισσες
να το γεμίσουν με το υπέροχο Λεσβιακό μέλι.
Το γνωστό για τη γεύση του και το άρωμά του θυμαρίσιο μέλι της Λέσβου
και της Λήμνου, το συναντά κανείς σε οποιοδήποτε σημείο του Νομού, ενώ η κατεργασία
του γίνεται με παραδοσιακό τρόπο, χωρίς πρόσθετα, διατηρώντας έτσι για χρόνια
την ποιότητα του και μεγαλώνοντας μέρα με τη μέρα τη φήμη του. Σε μερικά σημεία
επίσης (πευκοδάσους Καλλονής κλπ) μπορείτε να δοκιμάσετε και άλλες γεύσεις όπως
το πευκόμελο ή το ανθόμελο.
Κεραμικά
Η Λέσβος ήταν και είναι ένα από τα γνωστότερα κέντρα παραδοσιακής
αγγειοπλαστικής. Ίσως λόγω της συστάσεως του χώματός της (αργιλόχωμα και κοκκινόχωμα)
η Λέσβος είναι ουσιαστικά "σπασμένη" με εργαστήρια κεραμικής ή "τσουκαλάδικα"
όπως τα ονομάζουν και στην τοπική ομιλία. Τα μεγαλύτερα και τα γνωστότερα τα συναντά
κανείς στο Μανταμάδο, στην Αγιάσο και στη Μυτιλήνη όπου η τέχνη της αγγειοπλαστικής
μεταβιβάζεται απαράλλαχτη από γενιά σε γενιά.
Ξυλογλυπτική
Παραδοσιακή λαϊκή τέχνη στη Λέσβο είναι και η ξυλογλυπτική, όπου έμπειροι
τεχνίτες σκαλίζουν και σκαλίζουν το ξύλο της ελιάς, της καστανιάς και της κερασιάς,
δίνοντάς του μορφή αναλλοίωτη στο χρόνο, είτε τιμώντας τους αγίους στους ναούς
και στα μοναστήρια, είτε διακοσμώντας τα σπίτια με τα περίφημα Λεσβιακά ξυλόγλυπτα
έπιπλα που τα συναντά κανείς και στις τρεις ηπείρους. Η Αγιάσος, ο Ασώματος και
η Μυτιλήνη είναι οι κατ'εξοχήν περιοχές που συναντά κανείς τεχνίτες με μεράκι
και γούστο γι'αυτό που τους δίδαξαν οι πρόγονοί τους.
Υφαντά
Και φυσικά τα υφαντά που οι νοικοκυράδες έκαναν τα προικιά τους με
τρόπο περίτεχνο που ευτυχώς έχει διασωθεί. Ευτυχώς που κάποιοι πρίν από εμάς φρόντισαν
να τα κρατήσουν και να τα "διδάξουν" στις νέες γενιές, που μέχρι σήμερα με το
ίδιο μεράκι, με την ίδια τεχνική και με τα ίδια μέσα, ουσιαστικά αναπαράγουν τη
λαϊκή αυτή τέχνη που οι ρίζες τους χάνονται στα βάθη της λαϊκής μας παράδοσης.
ΛΟΥΡΟΣ (Δήμος) ΠΡΕΒΕΖΑ
Οι γεωγραφικές και κλιματολογικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη της
γεωργίας. Τα βασικότερα γεωργικά προϊόντα της περιοχής είναι το καλαμπόκι, οι
ελιές, το βαμβάκι και τα εσπεριδοειδή. Επίσης στην περιοχή του Δήμου υπάρχουν
αρκετά αμπέλια με ποικιλίες ιδανικές για την παραγωγή κρασιού και τσίπουρου. Στο
χώρο της κτηνοτροφίας υπάρχουν κυρίως αιγοπρόβατα, βοοειδή και χοιροτροφικές μονάδες,
ενώ στα ορεινά υπάρχουν και μελίσσια.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Λούρου
ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ (Χωριό) ΟΡΕΣΤΙΑΔΑ
Μέλι, Τσίπουρο, Κρασί, Ντόπια κρέατα, Θηράματα, και Έργα μικροτεχνίας (μινιατούρες
από κάρα, αργαλειούς, αλέτρια από τον Συντούκα Παναγιώτη και Γιάννη) και Κούκλες
κεντημένες με παραδοσιακές φορεσιές.
ΣΙΣΑΝΙ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Το φασόλι αποτελεί την δυναμικότερη καλλιέργεια στο Σισάνι. Καλλιεργούνται
ετησίως από 270-350 στρ .(επί συνόλου 4540 στρ. καλλιεργούμενης γης) με τρεις
ποικιλίες: Τα «ψιλά», που είναι τα μικρότερα σε μέγεθος, και τις μεγαλόσπερμες
ποικιλίες, τους «γίγαντες» και τους «ελέφαντες», οι οποίοι και καταλαμβάνουν το
μεγαλύτερο ποσοστό των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Οι αποδόσεις κυμαίνονται για
τα ψιλά από 200 έως 350 κιλά το στρέμμα, ενώ για τα χονδρά από 300 έως 450 κιλά
ανά στρέμμα, ανάλογα με τις κλιματικές συνθήκες της κάθε χρονιάς και τις φροντίδες
που θα δεχθούν.
Το εδαφοκλιματικό περιβάλλον του Σισανίου είναι ιδανικό για την καλλιέργεια
του φασολιού, αφού την περιοχή καλλιέργειας διατρέχει ο ποταμός Μύριχος, οι βροχοπτώσεις
και τα υπόγεια νερά άρδευσης είναι ικανοποιητικά, ενώ τα εδάφη είναι σταθερά και
θερμά. Ουσιαστικά έχουμε ένα μικροκλίμα που δημιουργείται από ένα σχεδόν κλειστό
πέταλο ορεινού όγκου κατάφυτου με ώριμου δρυοδάσους που τη βάση του διατρέχει
ο ποταμός Μύριχος. Έτσι λόγω της δάσωσης και του ποταμού το κλίμα είναι ήπιο Χειμώνα
Καλοκαίρι με σχετικά - για την ευρύτερης περιοχή - πρώιμη Ανοιξη και όψιμο Χειμώνα.
Αυτά, σε συνδυασμό με την ύπαρξη υγρασίας στην ατμόσφαιρα, συμβάλλουν στη δημιουργία
αυτού του ιδανικού περιβάλλοντος για την καλλιέργεια του φασολιού.
Πριν την σπορά με το φρεζάρισμα γίνεται η βασική λίπανση της καλλιέργειας
με 50 κιλά 11-15-15, ενώ τελευταία διαδίδεται η υδρολίπανση με τη βοήθεια των
σταλακτοφόρων σωλήνων. Ακολουθεί η σπορά, είτε με το χέρι είτε με μηχανή, πάντοτε
βέβαια γραμμικά, προς τα τέλη Απριλίου μέχρι και τις 15 Μαΐου. Οι ποικιλίες είναι
αναρριχώμενες και υποστυλώνονται σε πυραμίδα που σχηματίζουν τέσσερα καλάμια δεμένα
στην κορυφή τους. Η ζιζανιοκτόνα γίνεται προφυτρωτικά (συνήθως με treflan), ενώ
μεταφυτρωτικά καταπολεμούνται τα ζιζάνια με προσεκτικό - κατευθυνόμενο ψεκασμό
(με grammoxone). Η άρδευση γίνεται στο μεγαλύτερο ποσοστό με σταγόνες ενώ για
τους εχθρούς και τις ασθένειες γίνονται ψεκασμοί με χαλκούχα, omite και πλαντβάξ.
Η συγκομιδή γίνεται είτε με τα χέρια είτε μηχανικά, αν και με τον πρώτο τρόπο
η ποιότητα του συγκομιζόμενου προϊόντος είναι υψηλότερη.
Οι αναρριχόμενες ποικιλίες είναι ευαίσθητες στην ανθόρροια που προκαλείται
από την ξηρασία και τους θερμούς ανέμους. Αυτό δυστυχώς επιβεβαιώθηκε τις τρεις
τελευταίες χρονιές που επικράτησαν θερμοί και ξηροί άνεμοι, είτε κατά τη διάρκεια
της άνθησης μέχρι και το δέσιμο, είτε κατά τις πρώτες ημέρες που ήταν τρυφεροί
οι λοβοί, με αποτέλεσμα την πρόκληση ανθόρροιας ή καρπόπτωσης και συνεπώς την
ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ασκίου
ΣΟΥΦΛΙ (Κωμόπολη) ΕΒΡΟΣ
Αρχαιότητα
Η ιστορία του μεταξιού χάνεται στα βάθη των αιώνων και είναι συνυφασμένη
με κινέζικους μύθους. Φαίνεται ότι πολλούς αιώνες πριν αρχίσει η κατεργασία του
μεταξιού ο μεταξοσκώληκας ζούσε σε άγρια μορφή πάνω στα μορεόδεντρα. Σύμφωνα με
τους Κινέζους συγγραφείς, η τέχνη της εκτροφής του μεταξοσκώληκα και η κατεργασία
του μεταξιού ανακαλύφθηκε τυχαία από την αυτοκράτειρα Σι Λιγκ Τσι γύρω στο 2690
π.Χ. Σύμφωνα με τον μύθο η αυτοκράτειρα έπινε στους βασιλικούς κήπους το τσάι
της, όταν ξαφνικά μία κουκουλόφουσκα έπεσε μέσα στο βραστό νερό του τσαγιού. Στην
προσπάθειά της να την βγάλει έξω, τράβηξε μία εξαιρετικά λεπτή αλλά ανθεκτική
κλωστή, την πρώτη μεταξωτή ίνα.
Από τότε άρχισε η ανάπτυξη της συροτροφίας στην Κίνα και κατοχυρώθηκε
ως μυστικό από τους Κινέζους για περίπου 2.000 χρόνια. Το μυστικό της σηροτροφίας
μεταφέρθηκε στην Ιαπωνία μόλις τον 8ο αιώνα π.Χ. από Κινέζους μετανάστες που μετέφεραν
κρυφά τον σπόρο του μεταξοσκώληκα και την τεχνογνωσία. Τέλος, κατά τον 4ο αιώνα
π.Χ. με τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξανδρου το μετάξι έγινε γνωστό στους αρχαίους
Έλληνες και στους Ρωμαίους.
Βυζαντινά χρόνια
Έως τον 5ο αιώνα π.Χ. το εμπόριο του μεταξιού το έλεγχαν οι Πέρσες
και οι Σύριοι. Σύμφωνα με την παράδοση η διάδοση της μεταξοκαλλιέργειας από την
Ανατολή στη Δύση έγινε από μοναχούς του Βυζαντίου.
Οι βυζαντινοί μοναχοί με εντολή του αυτοκράτορα Ιουστινιανού για τη
μετάδοση της Χριστιανικής θρησκείας περιηγήθηκαν στην Περσία και την Κίνα και
κατά την διάρκεια των περιηγήσεων τους μελετούσαν κάθε τι που είχε σχέση με τον
μεταξοσκώληκα και την επεξεργασία του.
Έτσι στο τέλος της περιοδείας τους, το 554 μ.Χ., μετέφεραν κρυφά μέσα
στις κούφιες μαγκούρες τους αυγά μεταξοσκώληκα. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την παράδοση
περιήλθε η συροτροφία στο Βυζάντιο. Κατά την εποχή εκείνη μεγάλα σηροτροφικά κέντρα
αναδείχτηκαν η Κόρινθος, η
Θήβα και η Κως.
Τι γίνεται στη Δύση
Κατά την περίοδο των σταυροφοριών, οι Φράγκοι έπαιρναν αιχμάλωτους σηροτρόφους
από το Βυζάντιο και τους μετέφεραν στις πατρίδες τους, όπου και τους χρησιμοποιούσαν
για την μετάδοση της τεχνογνωσίας που κατείχαν και για την βελτίωση της οργάνωσης
των σηροτροφικών μονάδων που λειτουργούσαν στη Δύση. Επίσης το 730 μ.Χ. Αραβες
πειρατές μετέφεραν μέσω των αιχμαλώτων τους την σηροτροφία στην Σικελία.
16ος - 19ος αιώνας
Από τις αρχές του 16ου αιώνα η επεξεργασία του μεταξοσκώληκα
και η παραγωγή του μεταξιού παίρνει πλέον βιομηχανική μορφή και γνωρίζει μία συνεχή
τεχνολογική ανάπτυξη κατά τον 18ο αιώνα. Τα σημαντικότερα κέντρα επεξεργασίας
και εμπορίας του μεταξιού που υπήρχαν την εποχή αυτή ήταν η Λυών,
η Τουρ και η Αβινιόν
της Γαλλίας καθώς και η Γένοβα,
η Βενετία, η Φλωρεντία
και το Κόμο της Ιταλίας.
Το 1882 η παρουσίαση της συνθετικής ίνας στην διεθνή εμπορική έκθεση
του Παρισιού αποτέλεσε καθοριστικό
γεγονός που μείωσε την παραγωγή μεταξιού στην Ευρώπη τις επόμενες δεκαετίες. Επίσης
στην μείωση της παραγωγής του μεταξιού στη Γαλλία συντέλεσε και η μεγάλη επιδημία
της πιπερίτιδας που έπληξε τους μεταξοσκώληκες (1820 - 1825). Βέβαια όλα τα παραπάνω
γεγονότα βοήθησαν την αύξηση της παραγωγής μεταξιού στην Ελλάδα και ειδικότερα
στο Σουφλί, του οποίου το μετάξι υπερείχε ποιοτικώς από εκείνα της Γαλλίας και
της Ιταλίας.
Οθωμανική Αυτοκρατορία
Για αρκετούς αιώνες η εκτροφή του μεταξοσκώληκα αποτελούσε παραδοσιακή
απασχόληση των κατοίκων του Βιλαετιού της Ανδριανούπολης.
Το 1823 - 1824 ένας αγγλικός οίκος έδειξε ενδιαφέρον για την αγορά του επεξεργαζόμενου
ντόπιου μεταξιού εκτινάζοντας στα ύψη την τιμή πώλησής του. Ταυτόχρονα εμφανίστηκε
και η ασθένεια της πιπερίτιδας στη Γαλλία και στην Ιταλία και η μεγάλη ζήτηση
κουκουλιών έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη της σηροτροφίας στην περιοχή.
Οι εκτάσεις γύρω από τον ποταμό Εβρο
ενδείκνυται για τη φύτευση μουριών και η περιοχή του Σουφλίου μετατρέπεται σε
έναν απέραντο μορεώνα. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του Σουφλίου ασχολούνται με το
μετάξι είτε ως παραγωγοί είτε ως εργάτες στα εργοστάσια είτε ως έμποροι. Στις
αρχές του 1880 το Συοφλί εμφανίζεται ως σημαντικό σηροτροφικό κέντρο που παράγει
το 40% των κουκουλιών του Βιλαετίου της Ανδριανούπολης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Σουφλίου
ΧΙΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
