Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 634) τίτλοι με αναζήτηση: Βιογραφίες στην ευρύτερη περιοχή: "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Περιφέρεια ΕΛΛΑΔΑ" .
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΝΗ (Δήμος) ΛΑΚΩΝΙΑ
Γιος του Τζώρτζη Γρηγοράκη ή Δραγώνου. Κατά την αρχή του Αγώνα πυρπολητής (πυρπολικό
«Φλόγα») και μετά πολεμιστής στην ξηρά κατά την κάθοδο τού Δράμαλη-πασά στην Τριπολιτσά
και αλλού. Έπεσε κατά την πολιορκία του Ναυπλίου
(1822).
1751 - 1820
Συνταγματάρχης του ρωσικού στρατού - Φιλικός (Μάνη 1751 - Πόλος 1820). Μετά τα
Ορλοφικά πήγε στη Ρωσία και κατατάχθηκε στον ρωσικό στρατό. Πήρε μέρος στον Β'
Ρωσοτουρκικό πόλεμο (1787-1792) ως λοχαγός και έδειξε τόσο μεγάλο ηρωισμό ώστε
να τού απονεμηθεί από την αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β' ο βαθμός του συνταγματάρχη
επί του πεδίου τής μάχης (1795). Η προσωνυμία τού «Καβαλλιέρου» που φέρει υποστηρίζεται
ότι υποδηλώνει τον κατώτερο βαθμό ενός των ρωσικών παρασήμων (Chevalier -αργυρούς
σταυρός). Από τον Α. Γoύα συγκαταλέγεται μεταξύ των «εξαδέλφων» και συμπολεμιστών
του Αντώνμπεη. Ο Δημήτριος Γρηγοράκης (Καβαλλιέρος) μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία
συγχρόνως με τον Αντώνμπεη από το ίδιο πρόσωπο, τον Χρ. Περραιβό, στον Μυστρά,
και εμφανίζεται έξι χρόνια πρεσβύτερος του αμφιλεγόμενου Αντώνμπεη. Εξάλλου, στο
περίφημο Σύμφωνο Συνασπισμού (Κιτριές,
1η Οκτωβρίου 1819) υπογράφει αυτοτελώς (ήταν καπετάνος στο Βαθύ
και στον Πασσαβά), ενώ ο φερόμενος
ως αδελφός του Γρηγόριος ή Τσιγκουρίος Γρηγοράκης (επίσης καπετάνος στο Βαθύ και
στον Πασσαβά) υπογράφει «δι' εαυτόν και τους αδελφούς του». Είναι πολύ πιθανό
να ήταν εξάδελφος του Αντώνμπεη, προς τον οποίο θα ήταν πολύ οικείος αφού, όπως
υποστηρίζεται, τον ενίσχυσε στην εξόντωση του περίφημου κλέφτη Ζαχαρία Μπαρμπιτσιώτη
(1805). Δεν πρόλαβε να πάει μέρος στον Αγώνα τής Ελευθερίας γιατί πέθανε το 1820.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Γυθείου
1790 - 1850
Γιος του Αντωνίου Θωμά Γρηγοράκη (1790-1850).
Φιλικός - αγωνιστής (καπετάνος Μανιάτης). Πήρε μέρος στην προπαρασκευαστική
εργασία για την Επανάσταση, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον Πετρόμπεη, με
τον οποίο ήταν και συγγενής (η μητέρα τού Πετρόμπεη ήταν θυγατέρα του Κουτσογρηγορίου
Γρηγοράκη) και υπό την ηγεσία εκείνου πήρε μέρος στον Αγώνα ως ένας από τους Μανιάτες
καπετάνους. Διετέλεσε Πληρεξούσιος Ανατολικής Σπάρτης (Μάνης) στη Δ' Εθνική Συνέλευση
(Αργος 1829), μέλος της Επαρχιακής
Δημογεροντίας Γυθείου (1829),
μέλος του κατά τη Μάνην Εκτάκτου Εκκλήτου Δικαστηρίου (1830), Εκλέχθηκε επίσης
Πληρεξούσιος Γυθείου στη Δ' κατά συνέχεια Εθνική Συνέλευση (Πρόνοια 1832), αλλά
δεν φαίνεται να έλαβε μέρος στις εργασίες της. Διετέλεσε δήμαρχος Γυθείου (1836)
και πέθανε με τον βαθμό του λοχαγού τής Ελληνικής Φάλαγγας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Γυθείου
1768 - 1820
Ο επιλεγόμενος Τσιγκουρίος, από τη συνήθειά του να επιτίθεται με πέλεκυ, τσεκούρι
(1768- 1820).
Ο μπας-καπετάνος της Μάνης επί Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία
το 1818, από τον Πετρόμπεη, στο Πόρτο
Βαθύ. Ανδρειότατος πολεμιστής, πρωτοστάτησε στις προεπαναστατικές κινήσεις
των Μανιατών. Δολοφονήθηκε στο χωριό Καρβελά
τής Μάνης το 1820.
1795 - 1847
Γιος τού Γρηγορίου ή Τσιγκουρίου, επονομαζόμενος Τσιγκουράκος (1795-1847)
Αφοβος όπως και ο πατέρας του, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και πήρε
μέρος στον Αγώνα από την κήρυξή του, αρχικά στον χώρο της Μάνης και στη συνέχεια
στην πολιορκία της Μονεμβασίας
(Μάιος - lούλιος 1821) και την άτυχη εκστρατεία της Ηπείρου υπό τον Κυριακούλη
Μαυρομιχάλη. Διετέλεσε Πληρεξούσιος τής Ανατολικής Σπάρτης (Μάνης) στην Γ. Εθνική
Συνέλευση (Επίδαυρος 1826).
Μετά την εγκαθίδρυση τής βασιλείας, κατατάχθηκε στην Ελληνική Φάλαγγα με τον βαθμό
του λοχαγού (1837) και προβιβάσθηκε διαδοχικά σε αντισυνταγματάρχη (1847). Διετέλεσε
βουλευτής Γυθείου κατά την
Α' Βουλευτική Περίοδο (1844-1847).
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Γυθείου
ΑΡΓΟΣ (Πόλη) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
1796 - 1875
Οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821.Έμπορος στην Κωνσταντινούπολη, ήρθε αμέσως στην Ελλάδα με την έκρηξη της Eπανάστασης και τάχθηκε υπό τις διαταγές του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Πήρε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου και σε μάχες εναντίον του Δράμαλη. Αξιομνημόνευτη ενέργειά του ήταν η πυρπόληση του Αργολικού κάμπου και η καταστροφή των αποθηκευμένων σιτηρών της Αργολίδας. Στο διάστημα 1825-26 αγωνίστηκε εναντίον του Ιμπραήμ στα περισσότερα Πελοποννησιακά μέτωπα. Υπέρμαχος της πολιτικής Καποδίστρια, μετά το θάνατο του Κυβερνήτη εκτέλεσε χρέη Προέδρου του έκτακτου στρατοδικείου και καταδίκασε σε θάνατο το Γεώργιο Μαυρομιχάλη. Από την Αντιβασιλεία διώχθηκε και φυλακίστηκε, ενώ αποκαταστάθηκε το 1847. Αντιοθωνιστής, αναμίχθηκε στη Ναυπλιακή επανάσταση του 1862 και εξορίστηκε. Ύστερα από την έξωση του Όθωνα επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1864 έγινε υπασπιστής του Γεωργίου Α.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΓΥΘΕΙΟ (Πόλη) ΛΑΚΩΝΙΑ
1785 - 1868
Αγωνιστής - υποστράτηγος (Γύθειο 1785-1868), εγγονός του Τζαννέτμπεη.
Πήρε μέρος στον Αγώνα από την κήρυξή του, πρωτοστάτησε στην πολιορκία
της Μονεμβασίας από το σώμα
των Μανιατών και ορίστηκε πρώτος φρούραρχός της. Διαβλήθηκε όμως για συνεννόηση
με τους Οθωμανούς και, μολονότι αποδείχτηκε η αθωότητά του, αυτός, εξαιρετικό
εύθικτος, αποσύρθηκε στη Μόνη και δεν έλαβε μέρος ενεργό στον πολεμικό αγώνα μέχρι
την απόβαση του lμπραήμ, αρκούμενος ως μέλος της Εφορείας της Μόνης (Τζαν. Γρηγοράκης,
Ι. Κατσή Μαυρομιχάλης Διονύσιος Μούρτζινος Τρουπάκης) σε μέτρα υποστήριξης και
εφοδιασμού των πολεμιστών, συμπορευόμενος πολιτικό με την κυβέρνηση τού Γ. Κουντουριώτη
και τους εκάστοτε χειρισμούς της. Τότε πήρε μέρος στην απόκρουση των Τουρκοαιγυπτίων
στον χώρο της Μάνης (μάχες Βέργας και Αλμυρού). Στη Β' Εθνική Συνέλευση (Αστρος
1823) ήταν πληρεξούσιος στρατιωτικός (ψηφίστηκε Πληρεξούσιος και στη Γ' Εθνική
Συνέλευση, αλλά το πληρεξούσιο έγγραφο δεν έγινε δεκτό), στη Δ' Εθνική Συνέλευση
(Αργος 1829), Πληρεξούσιος
Ανατολικής Σπάρτης (Μόνης), στη Δ' Εθνική Συνέλευση (Περαχώρα
1831-1832) συμμετέσχε με αυτή την ιδιότητα και στην Εθνική Συνέλευση τής Γ' Σεπτεμβρίου
(1843- 1844) στην Αθήνα ήταν
Πληρεξούσιος Γυθείου. Διετέλεσε επίσης γερουσιαστής επί Καποδίστρια (1830-1832),
βουλευτής Γυθείου κατά την Α' Βουλευτική Περίοδο (1844-1847) και γερουσιαστής
(1847-1862). Ως στρατιωτικός έλαβε τον βαθμό τού ακολούθου συνταγματάρχη (1834),
τοποθετήθηκε Νομοεπιθεωρητής Λακωνίας, μετατάχθηκε στην Ελληνική Φάλαγγα και προβιβάστηκε
σε υποστράτηγο (1844), ενώ υπηρετούσε ως Νομοεπιθεωρητής Κυκλάδων.
Κατά την εξέγερση τής Μόνης συνέτρεξε στην επιβολή της τάξης. Ο Τζαννετάκης Γρηγοράκης
τιμήθηκε με τον Ταξιάρχη του Τάματος του Σωτήρος και το αργυρούν Αριστείον του
Αγώνος και κατατάχθηκε στην Α' τάξη τού Μητρώου των Στρατιωτικών Αγωνιστών. Η
πολιτική ζωή των απογόνων του συνεχίζεται υπό το επώνυμο Τζαννετάκης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Γυθείου
ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ ΛΙΜΗΡΑΣ (Επαρχία) ΛΑΚΩΝΙΑ
Ο αριθμός των κλεφτών στην επαρχία μας υπολογίζεται γύρω στους
100 πρίν το 1770 και στους 100 - 150 μετά το 1770. Δεδομένου ότι ο αριθμός των
αρχηγών καπεταναίων, κυμαίνονταν στους 8 με 10, και των ανδρών και των παλλικαριών
του καθενός τουλάχιστον στους 20 - 25 άνδρες. Εννοείται ότι τις παραμονές της
Εθνικής Επανάστασης ο αριθμός είχε αυξηθεί και ήταν περισσότεροι.
Κατά τον Αμβρ. Φρατζή γνωστοί αρχηγοί ήταν: Κρεμαστιώτης Πάνος (κατάγονταν
από την Κρεμαστή). Υπήρξε
ξακουστός στα έτη 1775 - 1787. Είχε εξολοθρεύσει πολλούς Τούρκους και είχε γίνει
ο υπερασπιστής του τυραννισμένου λαού μας. Επανειλημμένως περιφέρονταν στην
ανατολική Πελοπόννησο και
με το "μπαϊράκι του συνέτριψε τα αποσπάσματα που εστέλλον εναντίον του
από την Τρίπολιν".
Κατά τον διωγμό των κλεφτών δολοφονήθηκε την 16η Μαρτίου 1787 κατόπιν προδοσίας
σε ενέδρα (καρτέρι), που του έστησαν οι Τούρκοι στο Γεράκι
μαζί με τα 35 παλικάρια του.
Καρακίτσος Γεώργιος Νικόλαος και Παναγιώτης. Κατάγονταν από την
Λογκάστρα της Σπάρτης, αλλά
είχαν καταφύγει στο Ζάρακα όπου και έδρασαν. Με τη προστασία τους κάλυπταν ολόκληρη
την οροσειρά του Πάρνωνα
μέχρι Μαλέα και Έλος.
Στρατηγούλης Πέτρος, Τσάκωνας (ή Τζακώνης) Ανδρέας. Συνεργάζονταν με
το Ζαχαριά.
Στους ανωτέρω πρέπει να προστεθεί και ο ονομαστός Ζαχαριάς (Μπαρμπιτσιώτης),
γιατί σημείωσε δράση και στην περιφέρεια Έλους,
"οι κλέφτες εσκορπίσανε, γινήκαν τρία μπουλούκια και ο Γιώργης πάει στο
Μαλεβά κι ο Ζαχαριάς στο Έλος".
Την περιοχή Έλους, προκειμένου
να την έχει δική του την είχε απαιτήσει από τους Τούρκους που του την είχαν
παραχωρήσει, έπειτα από το επεισόδιο του με τον Μπέη της Μονεμβασίας
Αλή, εξαιτίας της αρπαγής απ’ αυτόν μιας κοπέλας από τον Κοσμά.
Το 1865 συστήθηκε άλλη επιτροπή με πρόεδρο τον αντιστράτηγο Γενναίο
Κολοκοτρώνη, που κατάρτησε τρία Μητρώα: α) των αξιωματικών β) των υπαξιωματικών
και γ) των στρατιωτών. Τους αξιωματικούς είχε διαιρέσει σε 7 τάξεις και τους υπαξιωματικούς
σε δύο. Συμπολίτες μας αξιωματικοί ήταν:
Δρίβας Νικόλαος
Ηλιόπουλος Γεώργιος
Ζουμπουλάκης Αναγνώστη
Καρακίτσος Φελούρης Σωτήριος υποχιλίαρχος τάξις 5η
Καρακίτσος Δημήτριος αντιστράτηγος τάξις 6η
Καλκανδής Δημήτριος
Καλκανδής Ιωάννης ή Μπακαζάκος
Καπιτσίνης Χαράλαμπος. Υπηρέτησε σ’ όλο τον αγώνα ως ιατροχειρούργος παρέχοντας
και άλλες υπηρεσίες.
Μοίρας Γρηγόριος, τάξις 6η
Κρανίδης Ιωάννης, χιλίαρχος
Παπανάκος Παν., χιλίαρχος
Ντρίβας Στράτης, τάξις 6η
Παυλάκος Γιάννης, τάξις 7η
Παπαδάκης Κων. , χιλίαρχος
Κουμουτσάκος Παναγ. , ταξίαρχος
Αγγελάκος Ανδρέας, χιλίαρχος
(αρχ. αγωνιστών 155)
Παπαγεωργίου Ν. Λάμπρος, εκατόνταρχος
Αλιφέρης Θεοφάνης, χιλίαρχος
Σταθάκης Χρήστος
Τριανταφυλλάκος Τριαντάφυλλος, τάξις 7η
Φελούρης Ιωάννης Ν. , τάξις 6η
Υπαξιωματικοί: Γιαννιός Νικόλ., Δρίβας Ιωάννης, Ανούσης, Καλογεράς Π. Νικόλαος,
Καλογεράκος Γεώργιος, Καλαμβόκης Ιωάννης, Λιανός Παναγιώτης, Λαμπρινάκος Νικόλαος,
Ντρίβας Ιωάννης, Νικολακάκος Δημήτριος και Μακρής Παναγιώτης. Όλοι δευτέρου βαθμού.
ΖΑΤΟΥΝΑ (Χωριό) ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
1798 - 1835
Ο δαφνοστεφανωμένος ήρωας του 1821 Στάϊκος Σταϊκόπουλος, "ο φουντοθειάφης"
όπως τον αποκαλούσε η ηρωική Μπουμπουλίνα, γεννήθηκε στη Ζάτουνα το 1801. Μαζί
με τον πατέρα του και τα αδέλφια του Αθανάσιο και Κωνσταντή, εμπορεύονταν και
επεξεργάζονταν δέρματα.
Το 1818 μεταβαίνει στην Υδρα, όπου και εκεί ασκεί το ίδιο επάγγελμα.
Από τον Δημητσανίτη Νικόλαο Σπηλιωτόπουλο μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία και στη μονή
Μπίκου από τον ηγούμενό της Παχούμιο, ορκίστηκε να μάχεται υπέρ Πίστεως και Πατρίδος
πλημμυρισμένος από δέος για τον ιερό σκοπό. Έτσι, ονομάστηκε "Βλάμης", αφιερωμένος
και "Συστημένος", που πάει να πει στρατιωτικό μέλος, γνώστης του μυστικού σκοπού,
έτοιμος για κάθε προσταγή, όταν θα δοθεί το σύνθημα της μεγάλης εξέγερσης του
γένους. Μαζί με τον Σπηλιωτόπουλο, το 1821 έφθασε από την Υδρα στο Αργος φέρνοντας
μαζί του αρκετά πολεμοφόδια καθώς και διάφορα άλλα αναγκαία για την Επανάσταση
που μόλις άρχιζε. Στο Αργος, έκανε το πρώτο δικό του Στρατιωτικό Σώμα από συμπατριώτες
του Ζατουνίτες, εφοδιάζοντάς τους πρώτα με ρόπαλα, με σούβλες και καλάμια, μέχρι
που έλαβε όπλα από τις πρώτες μάχες του με τον κατακτητή πολιορκώντας τον. Μαζί
του είχε τους Ζατουνίτες Γεώργιο Αντωνόπουλο (έμπιστος και γραμματικός του), τον
Β. Βερροιόπουλο, τον Πάϊκο Δημητρόπουλο, τον Ηλία Ηλιόπουλο, τον Ρέγγο, τον Νικήτα
Κάζαγκλη, τον Γεώργιο Λαγάνη, τον Γιώργο Μητρόπουλο, τον αδελφό του Θανάση και
τα ανίψια του Αγγελο (γιό του Θανάση), και Γιωργάκη (γιό της αδελφής του Κωνσταντίνας),
τον οποίο έβαλε μπαϊρακτάρη του (σημαιοφόρο).
Στο Αργος, μαζί με τον Σπηλιωτόπουλο και άλλους συμπατριώτες του,
ίδρυσαν την "Καγκελαρία", μια μορφή διοίκησης που έλαβε μέτρα για την πολιορκία
του Ναυπλίου. Οι μέρες κυλούσανε και ο Σταϊκούλης, όπως τον αποκαλούσαν όλοι λόγω
του μικρού του αναστήματος, με το αυστηρά πειθαρχημένο σώμα του, έτρεχε σε όλα
τα πεδία των μαχών από τον Αχλαδόκαμπο και το Παρθένι μέχρι την Τριπολιτσά, πότε
δίπλα στον Κολοκοτρώνη και πότε μόνος του, γεμίζοντας τα στήθια του πληγές αντί
για παράσημα. Σε όλη την διάρκεια του Αγώνα, ήταν ο εμψυχωτής των δειλών αλλά
και ο φροντιστής των στρατιωτών και του λαού, εξασφαλίζοντας τις τροφές τους.
Η απελευθέρωση όμως του Ναυπλίου, αποτελούσε για τον Στάϊκο κορυφαίο σκοπό.
Την παραμονή του Αγίου Ανδρέα στις 29 Νοεμβρίου του 1822, η νύχτα
ήταν ασέληνη και ο θεός έριχνε ασταμάτητα. Οι Τούρκοι είχαν κατέβει από το Παλαμήδι
στο Ναύπλιο για να συσκεφθούν μετά από δίχρονη πολιορκία, για την απάντηση που
θα έδιναν στην επιστολή του Γέρου του Μοριά, για να φύγουν ελεύθεροι και να σωθούν.
Ο Στάϊκος που βρισκόταν στην Αρια, δεν έχασε την ευκαιρία. Στήνοντας σκάλες στα
βράχια του άπαρτου Κάστρου του Παλαμηδίου, άρχισε το ανέβασμα ύψους 216 μέτρων.
Πρώτος φθάνει στη "Γιουρούς Τάπια" ο Μοσχονησιώτης μαζί με τον Θανάση Σταϊκόπουλο.
Μαζί τους ο Αγιορίτης καλόγερος Παφούντιος, ο Αργίτης Βιολιστής Πορτοκάλης και
άλλα παλικάρια. Το κάστρο πάρθηκε εκείνη τη νύχτα. Και ήταν το κάστρο αυτό, από
τα πιο τρανά της ανατολικής Μεσογείου. Η φήμη του Πορθητή Σταϊκούλη φτερούγισε
παντού. Η προσωρινή διοίκηση, τιμώντας τον για τα κατορθώματά του, τον προβίβασε
από Χιλίαρχο, στον ανώτερο βαθμό του Στρατηγού. Ηταν κάτι που πολλούς πείραξε
και ενόχλησε. Ο ίδιος ούτε σπίτι δεν δέχθηκε να πάρει από τα τόσα που άδειασαν
τότε, από τη φυγή των Τούρκων.
Τον Απρίλιο του 1823 έλαβε μέρος στην Β' Εθνική Συνέλευση του Αστρους,
όπου και υπέγραψε την καταληκτήρια διακήρυξη με το νέο του αξίωμα: Στρατηγός Στάϊκος
Σταϊκόπουλος. Λίγο αργότερα, με διαταγή του Εκτελεστικού, στάλθηκε στην πολιορκία
του Κάστρου του Ακροκορίνθου. Σαν έμπειρος πολεμιστής που ήταν ο ένδοξος Στρατηγός,
τούτο το κάστρο ήταν το δεύτερο που έπεφτε μετά την επιμονή του ήρωα Στάϊκου Σταϊκόπουλου.
Στις 26 Οκτωβρίου 1823, έγινε η παράδοσή του. Τότε, υπερασπιζόμενος τα παλικάρια
του, ζήτησε από τον Γέρο το μερδικό των παλικαριών του. Ο Γέρος αντέδρασε και
τότε, ο "Φουντοθειάφης" Στάϊκος, πέταξε στον Γέρο τον αρραβώνα που είχε κάνει
με την ανιψιά του. Ο Γέρος τον αποκάλεσε παράφρονα. Το δίκιο όμως του Στάϊκου
τον έπνιγε. Λίγο αργότερα, μετά από προτροπή του φίλου και συμπατριώτη του Σπηλιωτόπουλου,
παντρεύτηκε την κόρη του προέδρου της Αλωνίσταινας, Παν. Δημητρακόπουλου την Κατερίνα,
όπου μαζί της απέκτησε μια κόρη, δίνοντάς της το όνομα της μητέρας του Ζαχαρούλας.
Μετά την άφιξη του Όθωνα, παρέμεινε στο στράτευμα με τον βαθμό του
Αντισυνταγματάρχου. Όμως, η αρρώστιά του προχωρά, και οι μόνοι που του συμπαραστέκονταν
ήταν οι συμπατριώτες του Ζατουνίτες. Επειδή ο Στάϊκος, τούτο το "Σαΐνι" όπως τον
αποκαλούσε η Μπουμπουλίνα καταφέρεται κατά των Βαυαρών, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται
στις υγρές φυλακές του "Λεονάρδου". Η θεραπεία του μέσα στη φυλακή κρατά λίγες
μόνο μέρες, χωρίς να βαρύνει τον προϋπολογισμό του Κράτους. Την ημέρα της αποφυλάκισής
του, στις 21 Φεβρουαρίου 1835, κλείνει για πάντα τα μάτια του σε ηλικία μόλις
35 χρόνων. Με έρανο που έκαναν οι συντοπίτες του συγκέντρωσαν τα αναγκαία για
το ξόδι του. Η κηδεία που του έγινε ήταν λαμπρή. Τα μαγαζιά έκλεισαν, και τον
επικήδειο εκφώνησε ο Δημητσανίτης Διάκος Ευγένιος Διογενίδης, ο οποίος έφτασε
στο Ναύπλιο από την Υδρα δύο ώρες πριν από την κηδεία για τον σκοπό αυτό.
Η επίσημη Πολιτεία ποτέ της δεν θυμήθηκε τον Ήρωα τούτο. Στο Ναύπλιο
κάθε τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου γιορτάζεται η απελευθέρωση της πόλης καθώς
επίσης και η άλωση του Κάστρου του Παλαμηδιού, από τον ήρωα Στάϊκο Σταϊκόπουλο,
παρουσία συμπατριωτών του από την Ζάτουνα.
Στις 14 Αυγούστου 1996, ύστερα από πρόταση της εφημερίδας "Ζάτουνα"
στην στη γενέτειρά του πραγματοποιήθηκε από τον Δήμαρχο Ναυπλιέων και τον Πρόεδρο
της τότε Κοινότητας, η Αδελφοποίηση Ναυπλίου και Ζάτουνας, για να τιμηθεί, ο Στάϊκος
Σταϊκόπουλος, το ηρωϊκό παλικάρι και οι αγώνες του για την απελευθέρωση της πόλης
του Ναυπλίου. Σήμερα υπάρχουν μόνο δύο ανδριάντες του Στάϊκου. Ο πρώτος στήθηκε
στο Ναύπλιο το 1966, κάτω από το Κάστρο του Παλαμηδιού και έγινε με δαπάνη της
δισέγγονης του αγωνιστή Ζαχαρούλας, ο δε δεύτερος στη γενέτειρά του Ζάτουνα, σε
ένδειξη αιώνιας ευγνωμοσύνης, και έγινε με δαπάνες του Ζατουνίτη Αθανασίου Κομνηνού,
τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν στις 13-8-1983. Στη Ζάτουνα, στο πατρικό του
σπίτι έχει τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα.
Κείμενο: Νικόλης Παν. Φίλης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δημητσάνης
ΙΣΑΡΗΣ (Χωριό) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Οικογένεια του Ισαρι με πολλά μέλη της κλεφταρματωλούς και αγωνιστές του 1821.
ΚΑΤΩ ΜΕΛΠΕΙΑ (Χωριό) ΑΝΔΑΝΙΑ
1745 - 1838
Ανέπτυξε πολεμική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια των Ορλωφικών και
εργάστηκε για την προετοιμασία της Επανάστασης στη Μεσσηνία.
Κατά τη διάρκεια του Αγώνα τάχθηκε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη και πήρε μέρος στη
μάχη στο Βαλτέτσι και στην
άλωση της Τριπολιτσάς. Φανατικός
πολέμιος της Αντιβασιλείας πρωτοστάτησε στην ανταρσία των Μανιατών μετά την καταδίκη
του Κολοκοτρώνη και στην εξέγερση της Μεσσηνίας
για την οποία καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά δεν εκτελέστηκε λόγω της προχωρημένης
ηλικίας του.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΚΟΡΙΝΘΟΣ (Πόλη) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
1766 - 1826
(Κόρινθος 1766 - Μεσολόγγι
1826)
Ο Ι. Παπαδιαμαντόπουλος πήγε στην Πάτρα,
όπου πολύ γρήγορα έγινε μεγαλέμπορος, πλοιοκτήτης και τραπεζίτης. Μυήθηκε νωρίς
στη Φιλική Εταιρεία και ενίσχυσε τον Αγώνα με τεράστια χρηματικά ποσά. Πήρε μέρος
στη σύσκεψη της Βοστίτσας
και πρωτοστάτησε στην κήρυξη της Επανάστασης. Εκλέχτηκε πληρεξούσιος στις Εθνοσυνελεύσεις
Επιδαύρου και ´Aστρους
(1821 και 1823). Ορίστηκε πρόεδρος επιτροπής για τη διεύθυνση των πολεμικών επιχειρήσεων
στη Δ. Στερεά. Εγκαταστάθηκε
στο Μεσολόγγι, διέθεσε μεγάλα
ποσά για τον ανεφοδιασμό και βοήθησε άγρυπνα στη διοργάνωση της άμυνας. Σκοτώθηκε
στην Έξοδο, πολεμώντας ηρωϊκά. Εγγονός του ήταν ο ποιητής Ι. Παπαδιαμαντόπουλος
(Ζαν Μορεάς) που εγκαταστάθηκε και διέπρεψε στη Γαλλία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙ (Χωριό) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Στην επανάσταση του ΄21 διακρίθηκε ανάμεσα σε άλλους ο Κουτσοποδιώτης αγωνιστής Τάσος Νέζος. Συνεργάτης του Θοδωρή Κολοκοτρώνη στο κάψιμο των σπαρτών του κάμπου, για να μη βρεί ο Δράμαλης τροφή για τα στρατεύματα του, πήρε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου και σε πολλές μάχες, και διακρίθηκε για την ανδρεία του. Στη μάχη των Δερβενακίων πολέμησε ηρωικά επικεφαλής 200 Κουτσοποδιωτών, λαβώθηκε στο γόνατο και έμεινε χωλός δια βίου. Από τους απογόνους του στο Κουτσοπόδι φυλάσσονται το γιαταγάνι του, με ασημένια λαβή, και διάφορα έγγραφα της εποχής της επανάστασης και μεταγενέστερα. Τα απομεινάρια του σπιτιού του σώζονται ακόμα στο Κουτσοπόδι.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Κουτσοποδίου
ΛΑΓΚΑΔΙΑ (Χωριό) ΛΑΓΚΑΔΙΑ
1780 - 1862
(Λαγκάδια Γορτυνίας 1780 Αθήνα
1862)
Αγωνιστής του 1821, φιλικός, πολιτικός και συγγραφέας "Απομνημονευμάτων".
Στις 23 Μαρτίου μαζί με τους αδελφούς του και τους Πλαπουταίους κήρυξε την Επανάσταση
στη Γορτυνία και πήρε μέρος
στις πολιορκίες της Καρύταινας,
της Τριπολιτσάς και της Πάτρας.
Αποσύρθηκε από την ενεργό πολεμική δράση μετά την ήττα των κυβερνητικών, με τους
οποίους συμπαρατάχθηκε και επανήλθε όταν ο Ιμπραήμ απείλησε την Πελοπόννησο.
Μετά την απελευθέρωση εντάχθηκε στο «γαλλικό κόμμα» και αναμίχθηκε στην πολιτική
ζωή. Εκλέχθηκε πρώτος πρόεδρος της Ελληνικής Βουλής μετά την ψήφιση του Συντάγματος
του 1844. Τα "Απομνημονεύματά" του, παρόλο το πάθος και την υπερβολή
που τα διακρίνουν, είναι χρήσιμη πηγή για την κατανόηση του εσωτερικού αγώνα της
Ελληνικής Επανάστασης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
1790 - 1885
Mεγάλη απόσταση μεσολαβεί από τα Λαγκάδια Γορτυνίας μέχρι τα Ψαρά.
Η σπουδή του Λαγκαδινού Ιωάννη Θεοφιλόπουλου να ριχτεί στο ναυτικό αγώνα εναντίον
των Τούρκων πρώτος πυρπολητής το 1821, φέρνει στο νου τους θεϊκούς στίχους του
Ανδρέα Κάλβου από "Τα ηφαίστεια" :
" Ω Ελληνες, ω θείαι ψυχαί, που εις τους μεγάλους κινδύνους φανερόνετε ακάμαντον
ενέργειαν και υψηλήν φύσιν Πώς, πώς της ταλαιπώρου πατρίδας δεν πασχίζετε να σώσητε
τον στέφανο από τα χέρια ανόσια ληστών τοσούτων..."
Ηδη ο καπετάν Γιάννης Θεοφιλόπουλος είχε σπεύσει από την ορεινή γενέτειρά
του στα πελάγη, έτοιμος να θυσιαστεί για τη λευτεριά της πατρίδας του και του
γένους. Από τα Λαγκάδια που γεννήθηκε ο νεαρός το 1790, εγκαταστάθηκε στα Ψαρά.
Μπαρκάρει στα εμπορικά και γρήγορα κατακτά τη ναυτοσύνη. Γρήγορος νους, σε κορμί
λαμπάδα, 2.15 έτοιμος για το μεγάλο αγώνα. ...Τα Ψαρά γίνονται ο τόπος των μεγάλων
εξορμήσεων. ...Μέσα σένα χρόνο η Ερεσός και η Χίος γράφονται με χρυσά γράμματα
στο βιβλίο της αιωνιότητας. Δυό νίκες δυό σταθμοί. Πρώτα στην Ερεσό, στις 27 Μαίου
1821, ο Γιάννης Θεοφιλόπουλος με πλοίαρχο τον Δημήτρη Παπανικολή πυρπολούν το
δίκροτο ντελίνι του Αρναούτ. Και ύστερα στη Χίο, στις 6 Ιουνίου 1822 (λίγο μετά
τις φοβερές σφαγές) ο Γιάννης Θεοφιλόπουλος με διοικητή τον Κωνσταντή Μικέ Καρναρίου
ανατινάζουν τη Ναυαρχίδα "Κινούμενο Όρος" του Καρά Αλή. Κοινός συντελεστής ως
πηδαλιούχος ή ως δαδούχος και στις δύο αυτές νίκες ο ορεισίβιος Θεοφιλόπουλος
- εξ ου και Καραβογιάννης.
Η συμβολή του αναφέρεται στα αυθεντικά κείμενα της Βουλής των Ψαρών,
που βρίσκονται στη Συλλογή Θεοφιλοπούλου στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, ενώ επίσημα
αντίγραφα φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος (Αρχεία Αγωνιστών)...
Οι εξορμήσεις του Καραβιγιάννη διαδέχονται η μία την άλλη, κατά μήκος του Ανατολικού
Αιγαίου και προς Βορράν μέχρι τα Δαρδανέλλια και τον Ελλήσποντο, Αβυδο,Κατάστενα
Κάστρων και Νίμπροτζε, καθώς και σε Κασσάνδρα, Αίνο και Τένεδο, επίσης και στη
Σάμο. Το 1822 παίρνει μέρος στη Ναυμαχία των Πατρών στις 20 Φεβρουαρίου, όπως
βεβαιώνει και ο Ναύαρχος Νικολής Αποστόλης. Μετά της 10 Μαρτίου, Ψαρά, δύο εκπλεύσεις
Απρίλιο και Μαίο στη Χίο μέχρι 6 Ιουνίου. Σε όλες ανεξαιρέτως τις βεβαιώσεις της
Βουλής των Ψαρών γίνεται μνεία των αρετών του Καραβογιάννη. Οπως αναφέρει ο Κωνσταντής
Κανάριος" δεν έλαβεν ούτε οβολόν, παραμερίζοντας έτσι και τις διχόνιες..." όπως
αναφέρει επί λέξει ο ο Κωνσταντής Κανάριος που τον κάλεσε κοντά του μετά την τρομερή
πυρπόληση του Ντελινιιού με τον Παπανικολή στην Ερεσό, τον Μάιο του 1821....
Ο Καραβογιάννης ξεκινά τον δεύτερο κύκλο των αγώνων του στη στεριά
από εδώ και μπρος. Ηδη από τον Αύγουστο του 1822, δύο μήνες μετά την πυρπόληση
της ναυαρχίδας του Καρά-Αλή μπαίνει στο χωρό των μαχών και του πολέμου παίρνοντας
μαζί με συγγενείς του μέρος σ' όλες τις εντός Πελοποννήσου μάχες και Πολιορκίες
(Τριπολιτσάς) αλλά και στην Α' Πολιορκία του Μεσολογγίου και στην Πολιορκία των
Αθηνών...
Η αίγλη που χαρακτήριζε τις πράξεις του έχει καταγραφεί στη ζωφόρο
της Κεντρικής αίθουσας της σημερινής Βουλής των Ελλήνων. Στην Αίθουσα Ελευθέριος
Βενιζέλος, όπου αποδίδονται σκηνές από τον Αγώνα, ο Ιωάννης Θεοφιλόπουλος απεικονίζεται
ως σημαιοφόρος πλάι στον Κωνσταντή Κανάρη. Σε ποίημα που δημοσίευσε ο Θεόδωρος
Γενναίου Κολοκοτρώνης στο Ραμπαγά (1822), όπου δημοσιογραφούσε με το ψευδώνυμο
Φαλέζ, γράφει:
"Ηταν λιοντάρι της ξηράς, της θάλασσας δελφίνι τον τρέμαν σαν τον άκουγαν και Τούρκοι
και Αλτζερίνοι."
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΛΑΚΩΝΙΑ (Νομός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
; - 1822
(Μάνη - Σπλάντζα Ηπείρου, 1822)
Aδελφός του Πετρόμπεη υπήρξε από τις ηρωικότερες μορφές της οικογένειας.
Σκοτώθηκε σε σφοδρή μάχη με 3.000 Τούρκους στην προσπάθειά του να ενισχύσει τους
πολιορκημένους στην Κιάφα Σουλιώτες. Στο πεδίο της μάχης, στα Στύρα
της Εύβοιας, άφησε την τελευταία του πνοή και ο Ηλίας (Μάνη, 1795 - Στύρα,
1822), γιος του Πετρόμπεη, προικισμένος με στρατηγικά προσόντα και απαράμιλλη
γενναιότητα. Ανέλαβε την αρχηγία της εκστρατείας για την απελευθέρωση της Εύβοιας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΛΙΜΠΟΒΙΣΙ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
Ο Θ. Κολοκοτρώνης είναι η σημαντικότερη στρατιωτική και πολιτική
φυσιογνωμία της Επανάστασης του 1821. Για την ευφυΐα, την τόλμη, τη σύνεσή του,
αλλά και για τη βαρύτητα του λόγου του, που από νέο τον χαρακτήριζαν, επονομάσθηκε
"Γέρος του Μοριά". Γεννήθηκε στο Ραμoβούνι της Μεσσηνίας στις 3 Απριλίου 1770,
ενώ η καταγωγή του ήταν από το χωριό Λιμποβίσι της Αρκαδίας. Η οικογένειά του
- με γενάρχη τον Τσερκίνη - ανέδειξε πολλούς γενναίους κλεφταρματολούς-αγωνιστές
και κατέβαλε βαρύ τίμημα στον απελευθερωτικό αγώνα κατά των Τούρκων. Μέχρι την
έκρηξη της Επανάστασης περίπου εβδομήντα Κολοκοτρωναίοι είχαν βρει το θάνατο
στον αγώνα κατά των Τούρκων.
Ο πατέρας του Κωνσταντής ήταν μεγάλος κλεφταρματωλός της Μάνης και
του Ταϋγέτου. Η μητέρα του καταγόταν από το σόι των Κοστακαίων της Αλωνίσταινας.
Το 1769 ο Κωσταντής, μαζί με τα αδέλφια του Αποστόλη, Γιώργο και Αναγνώστη,
είχε συντρίψει τους Αρβανίτες που μάστιζαν την Πελοπόννησο και το 1770 είχε
συμμετάσχει στην εξέγερση του Μοριά κατά τα Ορλωφικά. Το 1771 ήλθε σε σφοδρή
σύγκρουση με τους Τούρκους που είχαν στο μεταξύ εξαπολύσει ανηλεή διωγμό κατά
των κλεφταρματολών και το 1779 συμμετείχε στην εξόντωση των Τουρκαλαβανών της
Πελοποννήσου. Το 1780 όμως οι Τούρκοι ξεκίνησαν νέο διωγμό κατά των αρματολών.
Ισχυρό στράτευμα υπό τον Καπουδάν πασά Χασάν Τζελαϊδή που ήταν Βεζύρης, Βαλεσής
και Σερασκέρης της Ρούμελης, αποβιβάστηκε στο Γύθειο και κατευθύνθηκε κατά της
Καστάνιτσας που ήταν ορμητήριο του Κωνσταντή. Ο Κωνσταντής μαζί με τον κλεφταρματολό
Παναγιώταρο Βενετσανάκη και τις οικογένειές τους, που στο μεταξύ είχαν ταμπουρωθεί
με 150 παλικάρια στους δύο πύργους τους, πρόβαλε ηρωϊκή αντίσταση για 12 μέρες.
Στο τέλος όμως οι πολιορκούμενοι επεχείρησαν απεγνωσμένη έξοδο κατά την οποία
σκοτώθηκε ο Κωνσταντης και δυο αδέλφια του. Ο αδελφός του Αναγνώστης και η γυναίκα
του μαζί με το μικρό Θεοδωράκη και μια του αδελφή κατάφεραν να διαφύγουν. Μετά
το θάνατο του πατέρα του, η μητέρα του πήρε τα παιδιά της και κατέφυγε στο πατρογονικό
της στην Αλωνίσταινα. Την ένδοξη εκείνη μάχη θα διηγηθεί αργότερα ο Κολοκοτρώνης
στα απομνημονεύματά του.
Από μικρή ηλικία ο Θ. Κολοκοτρώνης εντάχτηκε στα σώματα των κλεφτών
της Πελοποννήσου και ειδικότερα στο σώμα του Ζαχαριά, όπου γρήγορα διακρίθηκε
και έγινε πρωτοπαλίκαρο. Στη συνέχεια συγκρότησε δικό του σώμα και ανέπτυξε
πλούσια δράση. Μετά τους μεγάλους διωγμούς που εξαπέλυσαν οι Τούρκοι κατά της
κλεφτουριάς κατέφυγε το 1810 στη Ζάκυνθο, όπου έμεινε με την οικογένειά του
15 χρόνια και υπηρέτησε στον αγγλικό στρατό σαν ταγματάρχης σε Σύνταγμα Ελλήνων
εθελοντών. Η θητεία του αυτή του δίδαξε πολλά για τη στρατιωτική τέχνη, τα
οποία και εφάρμοσε αργότερα στον πόλεμο της Ανεξαρτησίας. Μετά τη διάλυση του
Συντάγματος ασχολήθηκε με το εμπόριο. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από
το Φιλικό Πάγκαλο. Ως απεσταλμένος της στη Μάνη σήκωσε μαζί με τον Πετρόμπεη
Μαυρομιχάλη στις 23 Μαρτίου 1821 τη σημαία της Επανάστασης στην Καλαμάτα και
επικεφαλής πολλών άλλων αγωνιστών, την απελευθέρωσε.
Ο Θ. Κολοκοτρώνης πρωταγωνίστησε σε πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις
του Αγώνα και σε πολλές κρίσιμες καμπές του αγώνα. Χαρακτηριστικά, η νίκη στο
Βαλτέτσι το Μάιο 1821 ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη και έσφιξε τον κλοιό της πολιορκίας
της Τρίπολης. Η άλωση της Τριπολιτσάς (Σεπτέμβριος 1821), ήταν η πρώτη μεγάλη
επιτυχία του απελευθερωτικού αγώνα και παγίωσε τη θέση των επαναστατών. Η καταστροφή
της στρατιάς των 30.000 ανδρών του Δράμαλη πασά στα Δερβενάκια (Ιούλιος 1822),
όπου ο Κολοκοτρώνης κινητοποίησε ακόμα και τους χωρικούς μετατρέποντάς τους
σε τρομερούς αγωνιστές, εδραίωσε την επανάσταση στο Μοριά. Στις επιχειρήσεις
αυτές πρυτάνευσαν η ευφυΐα, η διορατικότητα και η τόλμη του στρατηγικού του
μυαλού. Οι επιτυχίες αυτές έμελλαν να τον αναδείξουν στη συνέχεια σε αρχιστράτηγο
της Πελοποννήσου. Παράλληλα ο Κολοκοτρώνης άρχισε να συμμετέχει ενεργά και στην
πολιτική, αφού εκλέχτηκε μέλος της Πελοποννησιακής Γερουσίας και έγινε αντιπρόεδρος
του Εκτελεστικού, με πρόεδρο το Μαυροκορδάτο.
Στη δύσκολη περίοδο του Εμφύλιου πολέμου ο Κολοκοτρώνης πολλές φορές
προσπάθησε να αμβλύνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στους αντιπάλους, μακριά από προσωπικές
φιλοδοξίες και έχοντας πάντα σαν κεντρική του επιδίωξη την ομόνοια και ενότητα
μεταξύ των Ελλήνων. Παρ' όλα αυτά όμως έγινε στόχος μεθοδεύσεων και ραδιουργιών
από την πλευρά μερικών κοτζαμπάσηδων και πολιτικών και τελικά δεν απέφυγε τις
διώξεις και τη φυλάκιση. Ετσι, κατά την Β΄ Εθνοσυνέλευση το Μάρτιο-Απρίλιο του
1823 στο Αστρος, όπου και εκδηλώθηκαν οι πρώτες αντιθέσεις ανάμεσα στους πολιτικούς
και τους στρατιωτικούς, αποφασίστηκε μεταξύ άλλων η κατάργηση της Πελοποννησιακής
Γερουσίας, ψυχή της οποίας ήταν ο Κολοκοτρώνης, αλλά και του βαθμού του αρχιστρατήγου
τον οποίο έφερε ο ίδιος. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε μείωση του φυσικού αρχηγού
των στρατιωτικών σωμάτων και σηματοδότησε τη ρήξη ανάμεσα στο Μαυροκορδάτο,
πρόεδρο του Εκτελεστικού, και τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος παραιτήθηκε από αντιπρόεδρος.
Στις 16 Νοεμβρίου του 1823 οπαδοί του διέλυσαν το Βουλευτικό. Στη συνέχεια πολλά
μέλη του που ήταν αντίθετοι στον Κολοκοτρώνη κατέφυγαν στο Κρανίδι, όπου όρισαν
νέα κυβέρνηση υπό τον Υδραίο Γεώργιο Κουντουριώτη. Ετσι, στις αρχές του 1824
υπήρχαν δύο κυβερνήσεις, μία στην Τριπολιτσά υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και
η άλλη υπό το Γ. Κουντουριώτη στο Κρανίδι. Το Μάρτιο του 1824 οι κυβερνητικοί
στράφηκαν εναντίον των στρατιωτικών, κατέλαβαν την Ακροκόρινθο και την Τριπολιτσά
και άρχισαν να πολιορκούν το Ναύπλιο το οποίο υπεράσπιζε ο Πάνος, γιος του Κολοκοτρώνη.
Ο Κολοκοτρώνης αντιλαμβανόμενος ότι οι εξελίξεις απέβαιναν σε βάρος του ήλθε
σε συνδιαλλαγή με τον Κουντουριώτη και παρέδωσε το Ναύπλιο με αντάλλαγμα τη
χορήγηση αμνηστίας. Ετσι τελείωσε η πρώτη φάση του εμφυλίου πολέμου.
Η εμφύλια διαμάχη έμελλε όμως να συνεχισθεί, καθώς και οι δύο παρατάξεις
(υπό τον Κουντουριώτη, από το ένα μέρος, και τον Ανδρέα Λόντο και τον Ανδρέα
Ζαΐμη από το άλλο) επεδίωκαν να εξασφαλίσουν ηγετικό ρόλο στις στρατιωτικές
και πολιτικές εξελίξεις. Η μία πλευρά υπό τον Κολοκοτρώνη, το Λόντο και το
Ζαΐμη (που ήταν αρχικά αντίπαλοι του Γέρου) είχε την υποστήριξη πολλών Πελοποννήσιων
στρατιωτικών και πολιτικών, ενώ με τον Κουντουριώτη συντάχθηκαν οι Ρουμελιώτες,
Υδραίοι και Σπετσιώτες οπλαρχηγοί. Η άρνηση ορισμένων περιοχών της Πελοποννήσου
να πληρώσουν στην κυβέρνηση φόρο αποτέλεσε την αφορμή για την έκρηξη της δεύτερης
φάσης του εμφυλίου κατά την οποία σημειώθηκαν σφοδρές συγκρούσεις σε πολλές
περιοχές της Πελοποννήσου. Η άνανδρη δολοφονία του γιου του Πάνου, κλόνισε σοβαρά
τον Κολοκοτρώνη, που αποφάσισε να παραδοθεί στις αρχές του Δεκεμβρίου του 1824.
Στις 6 Φεβρουαρίου του 1825 φυλακίστηκε στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία της Υδρας
μαζί με τους Δεληγιανναίους και το Νοταρά.
Με τη δολοφονία του Οδυσσέα Ανδρούτσου στην Ακρόπολη των Αθηνών
από ανθρώπους του Γκούρα τερματίζεται η εμφύλια διαμάχη, αλλά η επανάσταση βρισκόταν
σε μεγάλο κίνδυνο από την επέλαση του Ιμπραήμ πασά στην Πελοπόννησο. Μετά την
ηρωική θυσία του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι, και ενώ ο δρόμος για την Τριπολιτσά ήταν
πλέον ανοιχτός για τους εισβολείς, ο Κολοκοτρώνης πήρε αμνηστία από την Κυβέρνηση.
Ομως η πρωτεύουσα του Μοριά έπεσε στα χέρια του Ιμπραήμ στις 11 Ιουνίου του
1825, παρά τις προσπάθειες του Γέρου και των άλλων οπλαρχηγών να τον συγκρατήσουν.
Στην κρίσιμη αυτή καμπή της επανάστασης ο Γέρος του Μοριά προσπάθησε να ανασυγκροτήσει
τον αγώνα, παρενοχλώντας τον εχθρό, στρατολογώντας αγωνιστές και φροντίζοντας
για την επιμελητεία.
Επιστρέφοντας στην Πελοπόννησο μετά την επιδρομή του στην Στερεά
Ελλάδα, ο Ιμπραήμ προσπάθησε να εξαφανίσει τις επαναστατικές εστίες που απέμεναν
στο Μοριά. Ο Κολοκοτρώνης τότε εφάρμοσε τακτική ανταρτοπόλεμου, προξένησε μεγάλες
απώλειες στο στρατό του Ιμπραήμ φέρνοντάς τον σε δύσκολη θέση. Την άνοιξη και το
καλοκαίρι του 1827, όταν ο Αιγύπτιος πασάς άρχισε να πυρπολεί τα χωριά και τους
αγρούς αναγκάζοντας τους κατοίκους να δηλώσουν υποταγή μπροστά στον κίνδυνο
του λιμού (να "προσκυνήσουν"), ο Γέρος του Μοριά εξαπέλυσε τα παλικάρια του
στα χωριά που δήλωσαν υποταγή και πότε με το καλό πότε με τη βία κατάφερε να
κρατήσει τη φλόγα της επανάστασης. Τα λόγια του ήχησαν τότε χαρακτηριστικά:
"Φωτιά στα σπίτια και τσεκούρι στην περιουσία και το λαιμό εκείνων που
κάνουν τα χατίρια των Τούρκων. Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους ! "
Και στα απομνημονεύματά του μάλιστα σημειώνει χαρακτηριστικά : "Μόνον εις τον
καιρόν του προσκυνήματος εφοβήθηκα διά την πατρίδα μου".
Παρά τα ρωσόφιλά του αισθήματά ο Κολοκοτρώνης πάντα πίστευε πως
οι Ελληνες έχουν χρέος να πολεμήσουν μόνοι τους για την Ανεξαρτησία τους χωρίς
τη βοήθεια των ξένων. Αντιμετώπιζε με δυσπιστία την ανάμειξη των ξένων στις
εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος, θεωρώντας πως γινόταν πρώτιστα για την εξυπηρέτηση
τα δικών τους συμφερόντων. Από την άλλη πλευρά, εμφορούμενος από μεγάλη μεγαλοψυχία,
συγχώρησε τους εχθρούς του, ακόμα και εκείνους που ευθύνονταν για το θάνατο
συγγενών του και του γιου του.
Με την έλευση του Καποδίστρια ο Κολοκοτρώνης τάχθηκε ένθερμα υπέρ
της πολιτικής του αν και διαφωνούσε με τον αυταρχικό τρόπο της εφαρμογής της.
Επίσης πρωτοστάτησε στα γεγονότα για την εκλογή του Οθωνα. Με την έλευση όμως
του τελευταίου (30-1-1832) έγινε στόχος συκοφαντιών και ραδιουργιών εκ μέρους
των πολιτικών του αντιπάλων με προεξάρχοντα τον Ι. Κωλέττη και αντιμετωπίστηκε
με ψυχρότητα από τους Βαυαρούς που δεν μπορούσαν να του συγχωρήσουν τη φιλοκαποδιστριακή
του τοποθέτηση. Η σκευωρία που εξυφάνθη εναντίον του κατέληξε τελικά στο να
κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία και να συλληφθεί στις 6 Σεπτεμβρίου 1833 μαζί
με τον Πλαπούτα, το γιο του Γενναίο, τον Τζαβέλα, το Νικηταρά και άλλους στρατιωτικούς
με την κατηγορία ότι ετοίμαζαν συνομωσία εναντίον του ανήλικου βασιλιά Οθωνα
και της κυβέρνησης. Παρά τη γενναία στάση των δύο δικαστών Α. Πολυζωϊδη και
Γ. Τερτσέτη, καταδικάσθηκε μαζί με τον Πλαπούτα σε θάνατο και φυλακίσθηκε στο
Παλαμήδι σε ηλικία 63 ετών. Λίγο αργότερα η ποινή του μετατράπηκε σε 20ετή κάθειρξη.
Το Μάιο του 1835 μετά την ενηλικίωση του Οθωνα έλαβε χάρη και αποφυλακίσθηκε,
εξουθενωμένος από τις άθλιες συνθήκες της φυλακής και τις ταπεινώσεις και σχεδόν
τυφλός.
Τα μετέπειτα χρόνια ο Γέρος του Μοριά έζησε στην Αθήνα, τη νέα πρωτεύουσα
της Ελλάδας, όπου ευτύχησε να γνωρίσει τη γενική αναγνώριση για την προσφορά
του στον αγώνα. Ελαβε το βαθμό του στρατηγού, διορίσθηκε σύμβουλος Επικρατείας,
τιμήθηκε με το Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος, ορίσθηκε μέλος της επιτροπής για την
ανέγερση του Πανεπιστημίου Αθηνών και στάθηκε πιστός σύμβουλος του Οθωνα. Φύσει
ανιδιοτελής όμως, ποτέ δεν επεδίωξε προσωπικά οφέλη και ανταλλάγματα.
Πέθανε στις 4 Φεβρουαρίου 1843 από εγκεφαλική συμφόρηση, αμέσως
μετά το γάμο του μικρότερου γιου του Κολίνου και ετάφη στο Α Νεκροταφείο Αθηνών.
Φτωχός από υλικά αγαθά, αλλά πλούσιος από την αγάπη του απλού λαού και ευτυχής
που πρόλαβε να δει την αγαπημένη του πατρίδα ελεύθερη. Μια πατρίδα για την
οποία αγωνίσθηκε σκληρά. Με αυταπάρνηση, μεγαλοψυχία, ήθος, όραμα και πίστη.
Κατά την περίοδο αυτή γράφτηκαν τα απομνημονεύματά του από το Γεώργιο
Τερτσέτη καθ' υπαγόρευση του ίδιου του Κολοκοτρώνη με τον τίτλο "Διήγησις συμβάντων
της Ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836". Τα απομνημονεύματα αυτά εκδόθηκαν
το 1846 και αποτελούν πολύτιμη μαρτυρία και ιστορική πηγή για τον επαναστατικό
αγώνα.
Στις 10 Οκτ. 1930 τα οστά του μετακομίσθηκαν στο Μνημείο των Προκρίτων
στην πλατεία Αρεως της Τρίπολης για να τοποθετηθούν στις 25 Σεπτεμβρίου 1993
σε ειδική κρύπτη στη βάση του ανδριάντα του που αναγέρθηκε εκεί κοντά. Σήμερα,
κάτω του και γύρω του μικρά παιδιά παίζουν αμέριμνα τις Κυριακές. Αλλά υπάρχουν
στιγμές που από τα περήφανα βουνά του Μαινάλου που φαίνονται αντίκρυ μια αύρα
ανάλαφρη φτάνει, μαζί μ' ένα τραγούδι:
"Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά, κι ο ήλιος στα λαγκάδια, έτσι λάμπει κι η Κλεφτουριά, οι Κολοκοτρωναίοι"
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΜΕΘΥΔΡΙΟ (Οικισμός) ΒΥΤΙΝΑ
; - 1842
Δημογέροντας από τη Νεμνίτσα της Αρκαδίας.
Βοήθησε τον επίσκοπο Βρεσθένης
Θεοδώρητο στη σύσταση του στρατοπέδου Βερβαίνων
και διακρίθηκε κυρίως στα Δερβενάκια.
Αντίπαλος του Κολοκοτρώνη στον Εμφύλιο πόλεμο. Τιμήθηκε από την κυβέρνηση με τον
βαθμό του αντιστράτηγου, επειδή πρόδωσε το σχέδιο για την απαγωγή του Κολοκοτρώνη
από τις φυλακές της Ύδρας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΜΗΛΙΑ (Χωριό) ΛΕΥΚΤΡΑ
Οπλαρχηγός του 1821 (1790), ο οποίος πολέμησε στο πλευρό του στρατηγού Παν. Γιατράκου, στο Μιστρά, στο Βαλτέτσι, στα Δολιανά, στα Δερβενάκια και αλλού. Μετά δε την κατάληψη του Ναυπλίου αυτός στάλθηκε, με σύσταση του Θεόδ. Κολοκοτρώνη να συνοδεύσει τον Κιαμήλ Πασά στη Σμύρνη. Ο Μπισμπίνης είχε δική του σημαία, με την εικόνα του Αγίου Γεωργίου.
1793 - 1879
Ελαβε μέρος στην πολιορκία του φρουρίου της Κορώνης, καθώς και στις μάχες Βαλτέτσι, Τρίκορφα, Τρίπολη, Βέργα Αλμυρού, Πολυάραβου και αλλού. Γι’ αυτόν υπάρχει στο Αρχείο του Αγώνος, σχετικός φάκελος (Νο 13816). Για δε τις υπηρεσίες του στην πατρίδα, τιμήθηκε με το Αργυρούν Αριστείο. Μετά δε την λήξη του αγώνα χειροτονήθηκε ιερέας.
ΜΥΣΤΡΑΣ (Χωριό) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
1785 - 1850
Αγωνιστής και πολιτικός, Kαταγόμενoς από τον συγγενή κλάδο των Τζωρτζάκηδων της
Καστανιάς. Πήρε μέρος ως Πληρεξούσιος
Μυστρά στην Γ' Εθνική Συνέλευση και ως Πληρεξούσιος Λακεδαίμονος στην Δ' κατά
συνέχεια Εθνική Συνέλευση (Πρόνοια 1832). Έλαβε τον βαθμό του ταγματάρχη της Ελληνικής
Φάλαγγος και κατατάχθηκε στο Μητρώο των Πολιτικών Αγωνιστών.
1785 - 1822
(Μυστράς 1785 Σκάλα Λακωνίας
1822)
Πρόκριτος του Μυστρά, φιλικός και αγωνιστής του 1821, με σημαντική
συμμετοχή στα στρατιωτικά και πολιτικά γεγονότα κατά τα δύο πρώτα χρόνια του Αγώνα.
Μυήθηκε το 1819 στη Φιλική Εταιρεία, πήρε ενεργό μέρος στο ξεσηκωμό της Πελοποννήσου,
συμμετείχε στη Συνέλευση των Καλτετζών και ήταν μέλος της Πελοποννησιακής Γερουσίας.
Μετά την εισβολή του Δράμαλη στην Κορινθία
τάχτηκε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΝΕΔΟΥΣΑ (Χωριό) ΚΑΛΑΜΑΤΑ
1787 - 1849
(Μεγάλη Αναστάσοβα Μεσσηνίας, 1787 - Πειραιάς,
1849)
Από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς του 1821, ανηψιός και στενός
συνεργάτης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Το 1805 μετά το θάνατο του αρματολού πατέρα
του, ακολούθησε τον Κολοκοτρώνη στα Επτάνησα.
Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και το Φεβρουάριο του 1821 βρισκόταν στην
Καλαμάτα, έτοιμος για την
κήρυξη της Επανάστασης. Μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας
ο Νικηταράς με τον Παπαφλέσσα και τον Κολοκοτρώνη βάδισαν προς την Αρκαδία
με σκοπό την άλωση της Τριπολιτσάς.
Λίγες μέρες μετά τη μάχη στο Βαλτέτσι
απέκρουσε στα Δολιανά την
επίθεση 6000 Τούρκων που άφησαν στο πεδίο της μάχης 300 νεκρούς και το σύνολο
των πυροβόλων τους. Τότε ονομάστηκε «Τουρκοφάγος». Το καλοκαίρι του 1822 μαζί
με άλλους οπλαρχηγούς συνέτριψε το Δράμαλη. Η δράση του συνεχίστηκε στην Αττική
και την Πελοπόννησο. Κατά
τη διάρκεια του εμφυλίου τάχθηκε με το μέρος του Κολοκοτρώνη. Μετά την άφιξη του
Καποδίστρια υπήρξε από τους στενούς συνεργάτες του. Αν και ανήκε στη ρωσόφιλη
παράταξη δεν έλαβε ενεργό μέρος στις πολιτικές διαμάχες, ήταν όμως σαφής η αντίθεσή
του προς τους Βαυαρούς. Το 1839 συνελήφθη ως μέλος της «Φιλορθόδοξης Εταιρείας»
που στρεφόταν εναντίον του Όθωνα, δικάστηκε, αθωώθηκε, ο βασιλιάς όμως διέταξε
τον περιορισμό του στην Αίγινα.
Μετά την Επανάσταση του 1843 ονομάστηκε υποστράτηγος και το 1847 γερουσιαστής.
Πέθανε στον Πειραιά τυφλός
και πάμφτωχος.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Βουλής των Ελλήνων
ΠΑΛΟΥΜΠΑ (Χωριό) ΗΡΑΙΑ
1786 - 1864
Ο Δημήτριος Πλαπούτας είναι μια από τις μεγάλες, ηρωϊκές και αγνές
φυσιογνωμίες της Επανάστασης του 21. Γεννήθηκε το 1876 και πέθανε το 1864. Από
μικρή ηλικία συνδέθηκε με στενή φιλία με το Θ. Κολοκοτρώνη, αφού μάλιστα είχε
παντρευτεί ανηψιά του, τη Στεκούλα Αναγνώστη Κολοκοτρώνη. Η σχέση αυτή έμελε
να συνεχισθεί και να σφραγίσει την πορεία του στον επαναστατικό αγώνα, αλλά και
στη συνέχεια, στη δύσκολη μετεπαναστατική περίοδο.
Ηταν γιος του καπετάνιου Νικόλα-Κόλια Πλαπούτα από το χωριό Παλούμπα
της Αρκαδίας. Από πολύ μικρός βγήκε στο αρματολίκι. Στο μεγάλο διωγμό των αρματωλών
καταδιώχτηκε από τους Τούρκους και κατέφυγε στα Επτάνησα το 1811, όπου υπηρέτησε
ως εκατόνταρχος στα ελληνικά τάγματα του Βρετανικού στρατού. Το 1819 έλαβε μέρος
σε εχθροπραξίες κατά των Τούρκων στην Αλωνίσταινα και στη συνέχεια διέφυγε στη
Ζάκυνθο. Εκεί μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία το 1818.
Κατά την επανάσταση πρωταγωνίστησε και διακρίθηκε στον αγώνα στην
Πελοπόννησο σαν στρατηγός υπό το Θ. Κολοκοτρώνη. Λίγο μετά την κήρυξη της επανάστασης
ίδρυσε στρατόπεδο 800 ανδρών στο χωριό Πιάνα και συμμετείχε αποφασιστικά στις
επιχειρήσεις κατά την πολιορκία της Τριπολιτσάς και ιδιαίτερα στη μάχη του Βαλτετσίου.
Σπουδαία επίσης ήταν η συμμετοχή του στην πολιορκία της Τριπολιτσάς. Αργότερα
διορίστηκε συνταγματάρχης και διοικητής χιλιαρχίας ατάκτων.
Στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου για καθαρά προσωπικούς λόγους ο
Δ. Πλαπούτας αντιπολιτεύθηκε το Γέρο του Μοριά. Στη συνέχεια όμως επανήλθε δίπλα
του και πολέμησε μαζί του κατά του Ιμπραήμ. Τον ακολούθησε επίσης πιστά στους
διωγμούς που υπέστη κατά την περίοδο της Αντιβασιλείας, διώχθηκε σαν ρωσόφιλος
και κατηγορήθηκε για εσχάτη προδοσία, συγκεκριμένα για το ότι ετοίμαζε με το Θ.
Κολοκοτρώνη επανάσταση εναντίον του ανήλικου βασιλιά Οθωνα.
Στις 26 Απρίλη του 1823 πήγε στην Παλούμπα για να γιορτάσει το Πάσχα
και να παρευρεθεί στο γάμο ενός ανιψιού του. Στο γάμο παρευρέθηκε και ο παλιός
αγωνιστής Γιώργος Κοντοβουνήσιος, ο οποίος από τις ημέρες του Καποδίστρια είχε
κυρηχθεί ληστής. Ο Κοντοβουνήσιος χάρισε στον Πλαπούτα μια φοράδα την οποία ο
Πλαπούτας έδωσε αμέσως στο κράτος. Αυτή η μονόπλευρη και χωρίς όφελος για τον
Πλαπούτα συναλλαγή, αποτέλεσε αργότερα στοιχείο κατηγορίας κατά του Πλαπούτα και
του Κολοκοτρώνη, για την καταδίκη τους σε θάνατο από το στημένο δικαστήριο της
αντιβασιλείας του Οθωνα. Ο Κοντοβουνήσιος καταγόμενος από το Κρυονέρι (Πάνω Κοπάνιτσα)
της Ολυμπίας μαζί με τον Καπογιάννη από τη Ζούρτσα είχαν πιαστεί και είχαν καταδικαστεί
σε θάνατο. Αυτοί οι μελλοθάνατοι άγνωστο με ποιες υποσχέσεις, έγιναν μάρτυρες
κατηγορίας κατά των παραπάνω δύο πρωταγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης. Αποτέλεσμα
ήταν ο Δ. Πλαπούτας να καταδικασθεί σε θάνατο μαζί με το Θ. Κολοκοτρώνη και να
φυλακισθεί στο Παλαμήδι. Πρωτεργάτες στις διώξεις αυτές ήταν η Αντιβασιλεία και
ο πολιτικός αντίπαλος του Κολοκοτρώνη Ι. Κωλέττης. Η ποινή τους μετατράπηκε στη
συνέχεια σε 20ετή κάθειρξη αλλά λίγο αργότερα ελευθερώθηκαν μετά τη γενική αμνηστεία
που δόθηκε.
Στη συνέχεια ο Πλαπούτας συμμετείχε ενεργά στην πολιτική ζωή της μετεπαναστατικής
Ελλάδας. Συμμετείχε στη Γ' Εθνοσυνέλευση ως αντιπρόσωπος Καρυταίνης, ενώ το διάστημα
1844-1847 ήταν βουλευτής Καρυταίνης και το 1847-1862 γερουσιαστής. Διετέλεσε επίσης
επίτιμος υπασπιστής του Οθωνα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
Πλαπούτας Δημήτριος (Παλούμπα Γορτυνίας, 1786-1864)
Φιλικός και οπλαρχηγός του 1821, στενός συνεργάτης του Θ. Κολοκοτρώνη.
Με τους διωγμούς των Τούρκων, πήγε στη Ζάκυνθο
και κατατάχθηκε στον αγγλικό στρατό ως εκατόνταρχος. Επιστρέφοντας στο Μοριά,
έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στον ξεσηκωμό της Γορτυνίας.
Μετά την απελευθέρωση υποστήριξε τον Ι. Καποδίστρια και πήρε το βαθμό του συνταγματάρχη.
Εκλέχτηκε πληρεξούσιος Γορτυνίας
στην Δ´ Εθνοσυνέλευση του ´Aργους
(1824). Το 1832 ταξίδεψε στο Μόναχο
μαζί με τον Κ. Μπότσαρη και Α. Μιαούλη για να υποβάλουν χαιρετισμό στον πρίγκιπα
Όθωνα, μέλλοντα βασιλιά της Ελλάδας.
Το έτος 1833 τον κατηγόρησαν, μαζί με το Θ. Κολοκοτρώνη ως ύποπτο συνωμοσίας εναντίον
της αντιβασιλείας, πριν από την ενηλικίωση του Όθωνα. Οι δύο αγωνιστές κλείστηκαν
στις φυλακές του Ναυπλίου,
δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας.
Με την ενηλικίωση του βασιλιά, τους δόθηκε χάρη και αποφυλακίστηκαν. ´Eγινε
γερουσιαστής και αποσύρθηκε στη γενέτειρά του με το βαθμό του αντιστράτηγου. Πέθανε
ειρηνικά στον οικογενειακό πύργο, που σώζεται ακόμη και αποτελεί αξιοθέατο σημείο
για τους επισκέπτες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΠΟΛΙΑΝΗ (Χωριό) ΘΟΥΡΙΑ
1786 - 1825
Ηρωας της Eλληνικής Επανάστασης. Αρχικά ασπάστηκε το μοναχικό σχήμα.
Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και το 1821 κατέβηκε στην Πελοπόννησο και κήρυξε την
Επανάσταση στις 23 Μαρτίου 1821. Είχε σαν ορμητήριο τη Mονή της Ρεκίτσας κοντά
στο Διρράχι. Διακρίθηκε για την ανδρεία του σε πολλές μάχες στην Πελοπόννησο και
στην Αρκαδία. Συμμετείχε στην Α΄ και Β΄ Εθνοσυνέλευση. Στις 20 Μαΐου του 1825
με 1.500 άνδρες πρόβαλε απεγνωσμένη αντίσταση στην προέλαση του Ιμπραήμ στο Μανιάκι,
όπου και βρήκε ηρωικό θάνατο. Λέγεται ότι ο Ιμπραήμ διέταξε μετά τη μάχη να στήσουν
όρθιο το νεκρό σώμα του, πλησίασε και τον φίλησε, απευθύνοντας έτσι μια ύστατη
αναγνώριση στον ηρωϊσμό του αντιπάλου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
(Πολιανή Μεσσηνίας 1786 - Μανιάκι
Μεσσηνίας 1825)
Το πραγματικό του όνομα, Γρηγόριος Δικαίος. Έγινε μοναχός σε διάφορα
μοναστήρια του Μοριά και αφού ήρθε σε σύγκρουση με τους Τούρκους, πέρασε στη Ζάκυνθο
κι από εκεί στην Kωνσταντινούπολη.
Έγινε αρχιμανδρίτης, μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και έφθασε ως τις Παραδουνάβιες
Ηγεμονίες εκτελώντας εντολές της. Το 1820 έφθασε στην Πελοπόννησο
ως πρόδρομος του Δ. Υψηλάντη για την προετοιμασία της Επανάστασης. Συγκάλεσε σε
σύσκεψη προκρίτους και οπλαρχηγούς στη Βοστίτσα (26-29 Ιαν. 1821). Έφυγε για τη
Μάνη όπου συνεργάστηκε με τους οπλαρχηγούς Θ. Κολοκοτρώνη, Νικηταρά, Περραιβό,
Αναγνωσταρά κ.ά. Ξεσήκωνε τα πλήθη, τα ενθουσίαζε και τους άναβε τη φλόγα της
εξέγερσης. Με την εισβολή του Ιμπραήμ, έστησε ενέδρα στο Μανιάκι
με 1.500 παλικάρια. Οι υπέρτεροι εχθροί νίκησαν και ο Παπαφλέσσας έπεσε μαχόμενος
ηρωικά.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΡΑΧΗ (Χωριό) ΓΥΘΕΙΟ
1800 - 1870
(Ράχη Μάνης, 1800 - Αθήνα,1870)
Καταγόταν από ισχυρή μανιάτικη οικογένεια. Πήρε μέρος στην Eπανάσταση
του 1821. Πολέμησε σκληρά εναντίον του Ιμπραήμ, στις κρίσιμες ώρες του Αγώνα.
Μετά την απελευθέρωση υποστήριξε τον Ι. Καποδίστρια και αργότερα τον Όθωνα, ως
αξιωματικός της Βασιλικής Φάλαγγας. Αποφασιστική υπήρξε η συμμετοχή του στην Eπανάσταση
της Θεσσαλίας του 1854, καθώς
και στην Κρητική εξέγερση του 1866-69. Το 1850 εκλέχθηκε βουλευτής Μάνης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΣΤΕΜΝΙΤΣΑ (Χωριό) ΤΡΙΚΟΛΩΝΕΣ
Γιος του Θεόδωρου, το σπίτι του σώζεται στο χωριό.
Σπουδαίος στεμνιτσιώτης αγωνιστής του 1821 που έπεσε μαχόμενος, μαζί με δεκαεπτά Στεμνιτσιώτες, στη μάχη του Σκουλενίου, στη Μολδαβία, τον Ιούνιο του 1821. Από την οικογένεια Μίγκλαρη ονομάστηκε μια περιοχή της Στεμνίτσας "Μιγκλαρέικα", όπου και το σπίτι του.
1787 - 1843
Επίσκοπος Βρεσθένης και αγωνιστής, από τους επιφανέστερους ιεράρχες που πήραν μέρος στον Αγώνα.
Αγωνιστής του '21 που διακρίθηκε κυρίως για τη δράση του στην πολιτική. Γενικός γραμματέας της Α' Πελοποννησιακής Γερουσίας και πληρεξούσιος όλων σχεδόν των Εθνικών Συνελεύσεων του Αγώνα κατέλαβε, μετά την Απελευθέρωση, σημαντικές θέσεις σε όλες σχεδόν τις κυβερνήσεις και συμμετείχε ενεργά στην επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 και στη σύνταξη του συντάγματος. Μία οδός του χωριού ονομάζεται Ρήγα Παλαμήδη και μία συνοικία "Παλαμηδέικα", από το όνομα της οικογενείας.
ΤΟΥΡΚΟΛΕΚΑΣ (Χωριό) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
1787 - 1849
Ο Νικηταράς (Νικήτας Σταματελόπουλος) είναι μια εξέχουσα και ηρωϊκή
φυσιωγνομία του επαναστατικού αγώνα του 21. Ανηψιός του Θ.Κολοκοτρώνη ήταν ευρύτερα
γνωστός σαν δεξί του χέρι. Η δημώδης μούσα μάλιστα έλεγε: "Μπροστά πάει ο
Νικηταράς, πίσω ο Κολοκοτρώνης". Γεννήθηκε στη Νέδουσα Μεσσηνίας, αλλά καταγόταν
από το χωριό Τουρκολέκκα Αρκαδίας. Προεπαναστατικά βγήκε και έδρασε σαν κλέφτης
υπό το Ζαχαριά και το θείο του Θ. Κολοκοτρώνη.
Η συμμετοχή του στον Αγώνα ήταν πλούσια. Πρωταγωνίστησε στις φονικές
μάχες των Δολιανών, Βαλτετσίου, Τριπολιτσάς, Δερβενακίων, Αγιονόρους, Αγιο-Σώστη
κ.λ.π. Πολέμισε μαζί με τον Καραϊσκάκη στη Στερεά και ήταν αδελφοποιητός του Ανδρούτσου.
Για τη γενναιότητά του εθεωρείτο σαν ο δαίμονας των Τούρκων. Επίσης στη Γ' εθνοσυνέλευση
ορίσθηκε επικεφαλής της φρουράς.
Ολη του η πορεία και δράση κατά την επανάσταση αλλά και μετά την απελευθέρωση
χαρακτηρίζεται από την ανιδιοτέλεια, την τόλμη τη γενναιότητα αλλά και τη μετριοφροσύνη
του: "εις τους κινδύνους πρώτος, τη διανομήν των λαφύρων φεύγων". Το
μοναδικό του λάφυρο από τον αγώνα ήταν ένα δαμασκηνό σπαθί που μάλιστα και αυτό
το προσέφερε σε έναν έρανο. Για τις αρετές του αυτές έλαβε πολλά προσωνύμια. Η
λαϊκή μούσα, μετά τις πρώτες νικηφόρες μάχες του, τον ονόμασε Τουρκοπελέκα.
Τουρκοφάγος επονομάστηκε μετά τις μάχες στα Δολιανά και Δερβενάκια. Τον έλεγαν
επίσης "Νέο Αχιλλέα" σαν γοργοπόδαρος που ήταν και τέλος Νικηταρά. Πέραν
αυτών κέρδισε και την ποιητική καταξίωση με την επίκληση "Πού 'σαι και συ
Νικηταρά, που 'χουν τα πόδια σου φτερά". Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου επέδειξε
συνετή στάση κάνοντας πολλές συμφιλιωτικές παρεμβάσεις.
Μετά την απελευθέρωση αγωνίστηκε ασταμάτητα για τη δικαίωση των αγωνιστών
και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του λαού από ξένες επεμβάσεις. Ετσι κατά τη
βαυβαροκρατία θα διωχθεί σαν συνωμότης κατά του Οθωνα, θα φυλακιστεί στο Παλαμήδι
και θα εξοριστεί (1838-41), για να αμνηστευθεί και να ελευθερωθεί αργότερα. Λόγω
των φυλακίσεων η υγεία του κλονίστηκε σοβαρά. Μάλιστα στη δίκη του το 1840 προσήχθη
καθιστός από αδυναμία. Στη συνέχεια έλαβε μια πενιχρή σύνταξη και μετά από λίγα
χρόνια πέθανε λησμονημένος.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
(Μεγάλη Αναστάσοβα Μεσσηνίας, 1787 - Πειραιάς,
1849)
Από τους σημαντικότερους οπλαρχηγούς του 1821, ανηψιός και στενός
συνεργάτης του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Το 1805 μετά το θάνατο του αρματολού πατέρα
του, ακολούθησε τον Κολοκοτρώνη στα Επτάνησα.
Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και το Φεβρουάριο του 1821 βρισκόταν στην
Καλαμάτα, έτοιμος για την
κήρυξη της Επανάστασης. Μετά την απελευθέρωση της Καλαμάτας
ο Νικηταράς με τον Παπαφλέσσα και τον Κολοκοτρώνη βάδισαν προς την Αρκαδία
με σκοπό την άλωση της Τριπολιτσάς.
Λίγες μέρες μετά τη μάχη στο Βαλτέτσι
απέκρουσε στα Δολιανά την
επίθεση 6000 Τούρκων που άφησαν στο πεδίο της μάχης 300 νεκρούς και το σύνολο
των πυροβόλων τους. Τότε ονομάστηκε «Τουρκοφάγος». Το καλοκαίρι του 1822 μαζί
με άλλους οπλαρχηγούς συνέτριψε το Δράμαλη. Η δράση του συνεχίστηκε στην Αττική
και την Πελοπόννησο. Κατά
τη διάρκεια του εμφυλίου τάχθηκε με το μέρος του Κολοκοτρώνη. Μετά την άφιξη του
Καποδίστρια υπήρξε από τους στενούς συνεργάτες του. Αν και ανήκε στη ρωσόφιλη
παράταξη δεν έλαβε ενεργό μέρος στις πολιτικές διαμάχες, ήταν όμως σαφής η αντίθεσή
του προς τους Βαυαρούς. Το 1839 συνελήφθη ως μέλος της «Φιλορθόδοξης Εταιρείας»
που στρεφόταν εναντίον του Όθωνα, δικάστηκε, αθωώθηκε, ο βασιλιάς όμως διέταξε
τον περιορισμό του στην Αίγινα.
Μετά την Επανάσταση του 1843 ονομάστηκε υποστράτηγος και το 1847 γερουσιαστής.
Πέθανε στον Πειραιά τυφλός
και πάμφτωχος.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Βουλής των Ελλήνων
ΚΟΥΤΣΟΠΟΔΙ (Χωριό) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Το Κουτσοπόδι είναι η γενέτειρα του θρυλικού Τζίμ Λόντου, όπου σώζεται
ακόμη το πατρικό του σπίτι. Ο Τζίμ Λόντος που το πραγματικό του όνομα είναι Χρήστος
Θεοφίλου, γεννήθηκε το 1896 και σε μικρή ηλικία ξενιτεύτηκε στις Η.Π.Α. Εκεί αναδείχθηκε
σε παγκόσμιο πρωταθλητή της ελεύθερης επαγγελματικής πάλης. Ωραίος ως Απόλλωνας
και δυνατός ως Ηρακλής αντιμετώπισε τους σκληρότερους παλαιστές της εποχής του
και στις 30 Ιουλίου του 1930 κατέκτησε τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή, καθώς
και τη χρυσή και αδαμαντοποίκιλτη ζώνη που διατήρησε επί 16 χρόνια. Έφυγε από
το ρίγκ αήττητος με συμμετοχή σε 2.500 αγώνες στις πέντε ηπείρους. Ο χρυσός Έλληνας
(The Golden Greek), όπως τον αποκαλούσαν στην Αμερική, δημιούργησε ένα θρύλο και
το όνομά του ταυτίστηκε με την αήττητη δύναμη. Το «αεροπλανικό κόλπο» του, με
το οποίο κατατρόπωνε τους αντιπάλους, καταγράφηκε στην παγκόσμια αθλητική ιστορία.
Στις 7 Οκτωβρίου 1956 ο βετεράνος παγκόσμιος πρωταθλητής επισκέφθηκε το Αργος
και αποθεώθηκε στο αρχαίο θέατρο σε ένα επιδεικτικό δεκάλεπτο πάλης που χάρισε
σε χιλιάδες θαυμαστές του. Ο θρύλος, που έκανε γνωστό το όνομα της Ελλάδας σε
όλο τον κόσμο, άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο «Πάλομαρ Μεμόριαλ»
της Καλιφόρνιας, στις 19 Αυγούστου 1975. Σχεδιάζεται να γίνει πολύ σύντομα στο
Κουτσοπόδι μουσείο με προσωπικά αντικείμενα και φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και
τη δράση του μεγάλου πρωταθλητή.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Κουτσοποδίου
ΒΟΥΡΒΟΥΡΑ (Χωριό) ΣΚΥΡΙΤΙΔΑ
1874 - 1966
O Κ. Ρωμαίος ήταν αρχαιολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου και Ακαδημαϊκός.
Γεννήθηκε στα Βούρβουρα Κυνουρίας το 1874 και πέθανε στην Αθήνα το 1966 σε ηλικία
92 ετών. Φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1897, σε ηλικία
23 ετών, διορίστηκε σχολάρχης και παρέμεινε μέχρι το 1901. Στο διάστημα 1901 -
1904 πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές Αρχαιολογίας στα Πανεπιστήμια Βερολίνου,
Μονάχου και Βόννης με τους Φούρτβαινγλερ, Κεκουλέ και Κάλκμαν.
Το 1904 επέστρεψε στην Ελλάδα και το 1909 προσελήφθη στην Αρχαιολογική
Υπηρεσία. Από το 1909 ώς το 1928 υπηρέτησε σε διάφορες αρχαιολογικές εφορίες,
στην Πελοπόννησο, την Αιτωλοακαρνανία, την Ηπειρο, την Κέρκυρα και στην Αθήνα,
πραγματοποιώντας σημαντικές ανασκαφές. Από το 1922 έως το 1925 ήταν Τμηματάρχης
του Αρχαιολογικού Τμήματος στο Υπουργείο Παιδείας και το 1925 έως το 1928 Εφορος
του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το 1928 εξελέγη καθηγητής αρχαιολογίας στη
Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, θέση στην οποία υπηρέτησε ώς
το 1940. Στο Πανεπιστήμιο δίδαξε ιστορία της Αρχαίας Τέχνης. Το 1945 εξελέγη μέλος
της Ακαδημίας Αθηνών και το 1956 διετέλεσε πρόεδρός της. Ηταν επίσης επίτιμος
διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Lyon και τακτικό μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού
Ινστιτούτου.
Ο Ρωμαίος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Ελληνες αρχαιολόγους,
τόσο χάρη στις πολυάριθμες και σημαντικές ανασκαφές όσο και στις μελέτες του.
Η ανασκαφική του δραστηριότητα κάλυψε πολλές περιοχές της Ελλάδος, με σημαντικά
αποτελέσματα. Επίσης συνέγραψε περισσότερες από 150 μελέτες αρχαιολογικού, ιστορικού
και λαογραφικού περιεχομένου στα ελληνικά και στα γερμανικά. Μερικά από τα σημαντικότερα
είναι "Ο έφηβος του Μαραθώνος", "Ευρήματα ανασκαφής του κέντρου της Πάρνηθος",
"Ο Μακεδονικός τάφος της Βεργίνας", "Αι κόραι της Αιτολίας", κ.α.
Στο Θέρμο, έδρα της Αιτωλικής Συμπολιτείας, απεκάλυψε το μεγάλο ιερό
του Απόλλωνος Θερμίου. Στη γειτονική Καλυδώνα, απεκάλυψε το ιερό της Αρτέμιδος
Λαφρίας, το Ηρώον της Καλυδώνος και άλλα σημαντικά κτίρια. Στην Κέρκυρα ανέσκαψε
το ιερό της Αρτέμιδος, στο Εθνικό Μουσείο ασχολήθηκε με την μελέτη των κολοσσικών
κούρων του Σουνίου και του χάλκινου αγάλματος εφήβου, που βρέθηκε στη θάλασσα
του Μαραθώνος, και στη Μακεδονία, πραγματοποίσε έρευνες στο Καραμπουρνάκι Θεσσαλονίκης.
Επίσης ήταν ο πρώτος Ελληνας ανασκαφέας της Βεργίνας. Το 1938 άρχισε ανασκαφές
στο λεγόμενο ανάκτορο, όπου έφερε στο φως έναν μεγαλοπρεπή μακεδονικό τάφο, γνωστό
σήμερα με το όνομα "Τάφος του Ρωμαίου".
Το έργο του Κ. Ρωμαίου έχει τύχει μεγάλης διεθνούς επιστημονικής αναγνώρισης.
Τα συγγράμματα του διατηρούν έως σήμερα την επιστημονική τους επικαιρότητα. Η
φυσιογνωμία του και η όλη επιστημονική του δράση και αποτελούν σημείο αναφοράς
και πρότυπο για την ελληνική Αρχαιολογία.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΑΡΓΟΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Eupolemus (Eupolemos), an Argive architect, who built the great Heraeun at Mycenae, after its destruction by fire in B. C. 423. The entablature was ornamented with sculptures representing the wars of the gods and giants, and the Trojan war. A full description of the other works of art connected with this temple is given by Pausanias. (Paus. ii. 17.3; Thuc. iv. 133.)
ΚΟΡΙΝΘΟΣ (Αρχαία πόλη) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Perseus Encyclopedia
Μαζί με το Σπίνθαρο και τον Ξενόδωρο ανοικοδόμησαν το 330 π.Χ. τον κατεστραμμένο από σεισμούς ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς.
ΛΑΚΕΔΑΙΜΩΝ (Αρχαία χώρα) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
Batrachus (Batrachos), a Lacedaemonian sculptor and architect of the time of Augustus.
Pliny (H. N. xxxvi. 5. s. 14) relates, that Batrachus and Sauras (Frog and Lizard),
who were both very rich, built at their own expense two temples in Rome, one to
Jupiter and the other to Juno, hoping they would be allowed to put their names
in the inscription of the temples (inscriptionem sperantes). But being denied
this, they made the figures of a frog and a lizard in the convolutions of the
Ionic capitals (in columnarum spiris, comp. Thiersch, Epoch. Anm.) That this tale
is a mere fall founded on nothing but the appearance of the two figures on the
columns, scarcely needs to be remarked.
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Sep 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
ΜΥΣΤΡΑΣ (Βυζαντινός οικισμός) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ
1404 - 1453
CONSTANTINE XI PALAEOLOGOS (1404-1453) , also called Dragases, last
Byzantine emperor, was born in 1404 in Mistra, the son of Emperor Manuel II. He
was trained as a soldier, and in 1441 conquered the peninsula of Morea in Greece,
which had been under the Frankish principality of Achaia, a state established
by the Crusaders.
Constantine later occupied Boeotia. In 1446, however, the Turkish
ruler Murad II reconquered these lands.
The Turks had begun their invasions of the Balkans nearly a century
before, and now began to close in on Constantinople.
Constantine was crowned emperor on Jan. 6, 1449, succeeding his brother,
John VIII. A little less than four years later, on Dec. 12, 1452, the union of
the Roman Catholic and Greek Orthodox churches was proclaimed in Constantinople
in the presence of the papal legate and the Patriarch Gregory.
Constantine had been a strong advocate of this union, but the people
generally opposed it, and riots ensued. The popular insistence on Byzantine religious
autonomy furthered the estrangement between eastern and western Roman Christendom
and weakened Byzantine resistance to the Turks. The Turkish sultan, Mehmed II,
advanced on Constantinople, sacked the country around it and, after a determined
siege, captured the city on May 29, 1453.
Constantine was killed in the final assault.
This text is cited Apr 2003 from the Laconian Professionals URL below, which contains image.
ΣΠΑΡΤΗ (Αρχαία πόλη) ΛΑΚΩΝΙΑ
Γιος του Αγι, πατέρας του Λαβώτα (Παυσ. 3,2,2).
Αγιάδης, γιος του Δόρυσσου, πατέρας του Αρχέλαου, επί των ημερών του επέβαλε ο Λυκούργος τους νόμους του στους Λακεδαιμονίους (Παυσ. 3,2,4).
Αγιάδης, γιος του Αγησίλαου, πατέρας του Τήλεκλου. (Παυσ. 3,2,5-6).
Ευρυπωντίδης, γιος του Πολυδέκτη, πατέρας του Νίκανδρου. Ηγήθηκε μεταξύ άλλων και αποτυχημένης εκστρατείας κατά των Τεγεατών, οι οποίοι τον έπιασαν αιχμάλωτο (Παυσ. 3,7,3).
Charilaus, Charillus (Charilaos, Charillos), a king of Sparta, son of Polydectes,
and 7th of the Eurypontids, is said by Plutarch to have received his name from
the general joy excited by the justice of his uncle Lycurgus when he placed him,
yet a new-born infant, on the royal seat, and bade the Spartans acknowledge him
for their king (Plut. Lyc. 3; Paus. ii. 36; Just. iii. 2; Schol. ad Plat. Rep.
x.). According to Plutarch, the reforms projected by Lycurgus on his return from
his voluntary exile at first alarmed Charilaus for his personal safety; but he
soon became reassured, and co-operated with his uncle in the promotion of his
plans (Plut. Lyc. 5). Yet this is not very consistent with Aristotle's statement
(Polit. v. 12), that an aristocratic government was established on the ruins of
the tyranny of Charilaiis, which latter account again is still less reconcileable
with the assertion of Plutarch, that the kingly power had lost all its substance
when Lycurgus began to remodel the constitution. There is, however, much probability
in the explanation offered as an hypothesis by Thirlwall. We hear from Pausanias
that Charilaiis was engaged successfully in a war with the Argives, which had
slumbered for two generations. He aided also his colleague Archelaus in destroying
the border-town of Aegys, which they suspected of an intention of revolting to
the Arcadians; and he commanded the Spartans in that disastrous contest with Tegea,
mentioned by Herodotus (i. 66), in which the Tegean women are said to have taken
up arms and to have caused the rout of the invaders by rushing forth from all
ambuscade during the heat of the battle. Charilaus himself was taken prisoner,
but was dismissed without ransom on giving a promise (which he did not keep),
that the Spartans should abstain in future from attacking Tegea (Paus. iii. 2,
7, viii. 48).
Αγιάδης, γιος του Τήλεκλου, πατέρας του Πολύδωρου. Επί των ημερών του οι Λακεδαιμόνιοι νίκησαν τους Αργείους και κατέστρεψαν το Ελος, μια πόλη που κατείχαν οι Αχαιοί (Παυσ. 3,2,7).
Alcamenes (Alkamenes), king of Sparta, 10th of the Agids, son of Teleclus, commanded,
according to Pausanias, in the night-expedition against Ampheia, which commenced
the first Messenian war, but died before its 4th year. This would fix the 38 years
assigned him by Apollodorus, about 779 to 742 B. C. In his reign Helos was taken,
a place near the mouth of the Eurotas, the last independent hold most likely of
the old Achaean population, and the supposed origin of the term Helot. (Paus.
iii. 2.7, iv. 4.3, 5.3 ; Herod. vii. 204; Plut. Apophth. Lac.)
Αναξίδαμος. Ευρυπωντίδης, γιος του Zευξίδαμου, πατέρας του Αρχίδαμου B'. Επι των ημερών του οι Σπαρτιάτες νίκησαν και έδιωξαν απ' την Πελοπόννησο τους Μεσσηνίους (Παυσ. 3,7,6).
Ευρυπωντίδης, γιος του Αναξίδαμου, πατέρας του Αγασικλή (Παυσ. 3,7,6).
Αγιάδης,γιος του Ευρυκράτη Α', πατέρας του Ευρυκράτη Β'. Επί των ημερών του αποστάτησαν οι Μεσσήνιοι και συνέχισαν τον πόλεμο (Παυσ. 3,3,4).
(Anaxandros), king of Sparta, 12th of the Agids, son of Eurycrates, is named by Pausanias as commanding against Aristomenes, and to the end of the second Messenian war, B. C. 668; but probably on mere conjecture from the statement of Tyrtaeus (given by Strabo, viii.), that the grandfathers fought in the first, the grandsons in the second. (Paus. iii. 3, 14.4, iv. 15.1, 16.5, 22.3; Plut. Apoplhth. Lac.)
Ευρυπωντίδης, γιος του Αρχίδαμου Α', πατέρας του Αναξίδαμου (Παυσ. 3,7,6).
Ευρυπωντίδης, γιος του Αγασικλή, πατέραςτου Δημάρατου, αρνήθηκε την πατρότητα του γιου του (Παυσ. 3,7,7).
Ariston, king of Sparta, 14th of the Eurypontids, son of Agesicles, contemporary of Anaxandrides, ascended the Spartan throne before B. C. 560, and died somewhat before (Paus. iii. 7), or at any rate not long after, 510. He thus reigned about 50 years, and was of high reputation, of which the public prayer for a son for him, when the house of Procles had other representatives, is a testimony. Demaratus, hence named, was borne him, after two barren marriages, by a third wife, whom he obtained, it is said, by a fraud from her husband, his friend, Agetus. (Herod. i. 65, vi. 61-66; Paus. iii. 7.7; Plut. Apophth. Lac.)
Αγιάδης, γιος του Λέοντα, πατέρας του Λεωνίδα, του Κλεομένη, του Δωριέα και του Κλεόμβροτου. Επί των ημερών του οι Λακεδαιμόνιοι κατάφεραν να νικήσουν τους Τεγεάτες. (Παυσ. 3,3,5). Επίσης, ήταν ο μόνος Λακεδαιμόνιος που ήταν παντρεμένος ταυτόχρονα με δυο γυναίκες (Παυσ. 3,3,9).
Anaxandrides. King of Sparta, 15th of the Agids, son of Leon, reigned from about 560 to 520 B. C. At the time when Croesus sent his embassy to form alliance with "the mightiest of the Greeks", i. e. about 554, the war with Tegea, which in the late reigns went against them, had now been decided in the Spartans' favour, under Anaxandrides and Ariston. Under them, too, was mainly carried on the suppression of the tyrannies, and with it the establishment of the Spartan hegemony. Having a barren wife whom he would not divorce, the ephors, we are told, made him take with her a second. By her he had Cleomenes; and after this, by his first wife Dorieus, Leonidas, and Cleombrotus (Herod. i. 65-69, v. 39-41; Paus. iii. 3). Several sayings are ascribed to him in Plut. Apophth. Lac. (where the old reading is Alexandridas). With the reign of Anaxandrides and Ariston commences the period of certain dates, the chronology of their predecessors being doubtful and the accounts in many ways suspicious; the only certain point being the coincidence of Polydorus and Theopompus with the first Messenian war, which itself cannot be fixed with certainty.
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Cleomenes (Kleomenes), 16th king of Sparta in the Agid line, was born to Anaxandrides
by his second wife, previous to the birth by his first of Dorieus, Leonidas, and
Cleombrotus.He accordingly, on his father's death, succeeded, not later it would
seem than 519 B. C., and reigned for a period of 29 years.
In B. C. 519 we are told it was to Cleomenes that the Plataeans applied
when Sparta, declining to assist them, recommended alliance with Athens (Herod.
vi. 108). And not much later, the visit of Maeandrius occurred, who had been left
in possession of Samos by the death of Polycrates, but had afterwards been driven
out by the Persians with Syloson. Maeandrius twice or thrice in conversation with
Cleomenes led the way to his house, where he took care to have displayed certain
splendid goblets, and, on Cleomenes expressing his admiration, begged he would
accept them. Cleomenes refused; and at last, in fear for his own or his citizens'
weakness, went to the ephors and got an order for the stranger's departure (Herod.
iii. 148).
In 510 Cleomenes commanded the forces by whose assistance Hippias
was driven from Athens, and not long after he took part in the struggle between
Cleisthenes and the aristocratical party of Isagoras by sending a herald with
orders, pointed against Cleisthenes, for the expulsion of all who were stained
with the pollution of Cylon. He followed this step by coming and driving out,
in person, 700 households, substituting also for the new Council of 500 a body
of 300 partisans of Isagoras. But his force was small, and having occupied the
acropolis with his friends, he was here besieged, and at last forced to depart
on conditions, leaving his allies to their fate. In shame and anger he hurried
to collect Spartan and allied forces, and set forth for his revenge. At Eleusis,
however, when the Athenians were in sight, the Corinthians refused to proceed;
their example was followed by his brother-king Demaratus; and on this the other
allies also, and with them Cleomenes, withdrew. When in the acropolis at Athens,
he is related to have attempted, as an Achaean, to enter the temple, from which
Dorians were excluded, and to have hence brought back with him to Sparta a variety
of oracles predictive of his country's future relations with Athens; and their
contents, says Herodotus, induced the abortive attempt which the Spartans made
soon after to restore the tyranny of Hippias (Herod. v. 64, 65, 69-76, 89-91).
In 500, Sparta was visited by Aristagoras, a petitioner for aid to
the revolted Ionians. His brazen map and his accompanying representations appear
to have had considerable effect on Cleomenes. He demanded three days to consider;
then enquired "how far was Susa from the sea". Aristagoras forgot his diplomacy
and said, "three months' journey". His Spartan listener was thoroughly alarmed,
and ordered him to depart before sunset. Aristagoras however in suppliant's attire
hurried to meet him at home, and made him offers, beginning with ten, and mounting
at last to fifty talents. It chanced that Cleomenes had his daughter Gorgo, a
child eight or nine years old, standing by; and at this point she broke in, and
said "Father, go away, or he will do you harm". And Cleomenes on this recovered
his resolution, and left the room (Herod. vi. 49-51). This daughter Gorgo, his
only child, was afterwards the wife of his halfbrother Leonidas: and she, it is
said, first found the key to the message which, by scraping the wax from a wooden
writing-tablet, graving the wood, and then covering it with wax again, Demaratus
conveyed to Sparta from the Persian court in announcement of the intended invasion
(Herod. vii. 239).
In 491 the heralds of Dareius came demanding earth and water from
the Greeks; and Athens denounced to Sparta the submission of the Aeginetans. Cleomenes
went off in consequence to Aegina, and tried to seize certain parties as hostages.
Meantime Demaratus, with whom he had probably been on bad terms ever since the
retreat from Eleusis, sent private encouragements to the Aeginetans to resist
him, and took further advantage of his absence to intrigue against him at home.
Cleomenes returned unsuccessful, and now leagued himself with Leotychides, and
effected his colleague's deposition (Herod. vi. 49-66). He then took Leotychides
with him back to Aegina, seized his hostages, and placed them in the hands of
the Athenians. But on his return to Sparta, he found it detected that he had tampered
with the priestess at Delphi to obtain the oracle which deposed Demaratus, and,
in apprehension of the consequences, he went out of the way into Thessaly. Shortly
after, however, he ventured into Arcadia, and his machinations there to excite
the Arcadians against his country were sufficient to frighten the Spartans into
offering him leave to return with impunity. He did not however long survive his
recall. He was seized with raving madness, and dashed his staff in every one's
face whom he met; and at last when confined as a maniac in a sort of stocks, he
prevailed on the Helot who watched him to give him a knife, and died by slashing
(katachordeuon) his whole body over with it (Herod. vi. 73-75).
His madness and death, says Herodotus, were ascribed by the Spartans
to the habit he acquired from some Scythian visitors at Sparta of excessive drinking.
Others found a reason in his acts of sacrilege at Delphi or Eleusis, where he
laid waste a piece of sacred land (the Orgas), or again at Argos, the case of
which was as follows. Cleomenes invaded Argolis, conveying his forces by sea to
the neighbourhood of Tiryns; defeated by a simple stratagem the whole Argive forces,
and pursued a large number of fugitives into the wood of the hero Argus. Some
of them he drew from their refuge on false pretences, the rest he burnt among
the sacred trees. He however made no attempt on the city, but after sacrificing
to the Argive Juno, and whipping her priestess for opposing his will, returned
home and excused himself, and indeed was acquitted after investigation, on the
ground that the oracle predicting that he should capture Argos had been fulfilled
by the destruction of the grove of Argus. Such is the strange account given by
Herodotus (vi. 76-84) of the great battle of the Seventh (en tei Hebdomei), the
greatest exploit of Cleomenes, which deprived Argos of 6000 citizens (Herod. vii.
148), and left her in a state of debility from which, notwithstanding the enlargement
of her franchise, she did not recover till the middle of the Peloponnesian war.
To this however we may add in explanation the story given by later writers of
the defence of Argos by its women, headed by the poet-heroine Telesilla (Paus.
ii. 20.7; Plut. Mor.; Polyaen. viii. 33; Suidas. s.v. Telesilla). Herodotus appears
ignorant of it, though he gives an oracle seeming to refer to it. It is perfectly
probable that Cleomenes thus received some check, and we must remember the Spartan
incapacity for sieges. The date again is doubtful. Pausanias, (iii. 4.1-5), who
follows Herodotus in his account of Cleomenes, says, it was at the beginning of
his reign; Clinton, however, whom Thirlwall follows, fixes it, on the ground of
Herod. vii. 148-9, towards the end of his reign, about 510 B. C.
The life of Cleomenes, as graphically given by Herodotus is very curious; we may
perhaps, without much imputation on the father of history, suspect that his love
for personal story has here a little coloured his narrative. Possibly he may have
somewhat mistaken his character; certainly the freedom of action allowed to a
king whom the Spartans were at first half inclined to put aside for the younger
brother Dorieus, and who was always accounted half-mad (hupomrgoteros), seems
at variance with the received views of their kingly office. Yet it is possible
that a wild character of this kind might find favour in Spartan eyes. The occupation
of the acropolis of Athens is mentioned by Aristophanes (Lysistr. 272).
Ευρυπωντίδης, γιος του Αρίστωνα, αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί στην Περσία (Παυσ. 3,7,8).
Demaratus, (Demaratos), 15th Eurypontid, reigned at Sparta from about B. C. 510
to 491. Pausanias speaks of him as sharing with Cleomenes the honour of expelling
Hippias (B. C. 510) (Paus. iii. 7.7), and Plutarch (de Virtut. Mul.) unites their
names in the war against Argos. Under Telesilla, he says " the Argive women
beat back Cleomenes (apekroudanto) and thrust out Demaratus" (e)ce/wdan),
as if the latter had for a time effected an entrance. He had gained," says
Herodotus (vi. 70), " very frequent distinction for deeds and for counsels, and
had in particular won for his country, alone of all her kings, an Olympian victory
in the four-horse chariot-race."
His career, however, was cut short by dissensions with his colleague.
In the invasion, by which Cleomeenes proposed to wreak his vengeance on Athens,
Demaratus, who was joint commander, on the arrival of the army at Eleusis, followed
the example of the Corinthians, and refused to cooperate any further. The other
allies began now to move away, and Cleomenes was forced to follow. (Herodot. v.
75.) Henceforward we may easily imagine that his fury at his indignities, and
their general incompatibility of teimper, would render the feud between them violent
and obstinate. In B. C. 491 Cleomenes while in Aegina found himself thwarted there,
and intrigued against at home, by his adversary, who encouraged the Aeginetans
to insult him by refusing to acknowledge the unaccredited authority of a single
king. Cleomenes returned, and set the whole of his vehement unscrupulous energy
to work to rid himself of Demaratus, calling to llis aid Leotychides, next heir
to the house of Procles, whom Demaratus had, moreover, made his enemy by robbing
him of his affianced bride, Percalus, daughter of Cheilon. (Herodot. vi 61, 65.)
The birth of Demaratus had been as follows :-- King Ariston had twice
married without issue. While his secoid wife was still alive, either in anxiety
for an heir or out of mere passion, he sought and by a curious artifice obtained
as his third the wife of his friend Agetus, a woman of remarkable beauty. He enticed
the husband into an agreement, that each should give the other whatever he asked;
and when Agetus had chosen his gift, Ariston demanded in return that he should
give him his wife. A son was born. Ariston was sitting in judgment with the ephors
when the tidings were brought, and counting the months on his fingers, said in
their presence, " It cannot be mine." His doubts, however, appeared
no further : he owned the child, and gave it, in allusion to the public prayer
that had been made by the Spartans for an heir to his house, the name of Demaratus.
(Ibid. vi. 61-64.)
The father's expression was now brought up against the son. Leotychides
declared him on oath to be wrongfully on the throne; and, in the consequent prosecution,
he brought forward the ephors, who had then been sitting with Ariston, to bear
evidence of his words. The case was referred to the Delphian oracle, and was by
it, through the corrupt interference of Cleomenes, decided for the accuser, who
was in consequence raised to the throne. (Ibid. vi. 64-66.)
Demaratus, some time after, was sitting as magistrate at the Gymnopaedian
games. Leotychides sent his attendant to ask the insulting question, how it felt
to be magistrate after being king. Demaratus, stung by the taunt, made a hasty
and menacing reply; covered up his face, and withdrew home; sacrificed there,
and taking the sacred entrails, sought his mother and conjured her to let him
know the truth. She replied by an account which assuredly leaves the modern reader
as doubtful as before, but gave him perhaps the conviction which she wished, that
his father was either Ariston or the hero Astrabacus; and, in any case, he seems
to have made up his mind to regain, by whatever means, his original rank. He went
to Elis under pretext of a journey to Delphi, and here perhaps would have intrigued
for support, had not the Spartans suspected and sent for him. He then retired
to Zacynthus, and on being pursued thither, made his way into Asia to king Dareius.
(Ibid. vi. 67-70.)
At the court of Persia he was favourably received, and is said, by
stating the Spartan usage, to have forwarded the claim of Xerxes to the throne
to the exclusion of his brothers born before their father's accession: and on
the resolution being taken of invading Greece, to have sent, with what intent
or feeling Herodotus would not venture to determine, a message, curiously concealed,
to his countrymen at Sparta, conveying the intelligence. (Ibid. vii. 3. 239.)
Henceforward Demaratus performs in the story of Herodotus with high
dramatic effect the part of the unheeded counsellor, who, accompanying the invasion
and listened to by Xerxes, saw the weakness of those countless myriads, and ventured
to combat the extravagant unthinking confidence of their leader. Thus at Doriscus,
after the numbering of the army; thus at Thermopylae, when he explaiined that
it was for battle the Spartans were trimming their hair; thus, after the pass
was won, when Xerxes owned his wisdom, and he is said to have given the farsighted
counsel of occupying Cythera And thus finally he, says the story, was with Dicaeus
in the plain of Thria, when they heard the mystic Eleusinian cry, and saw the
cloud of sacred dust pass, as escorting the assistant deities, to the Grecian
fleet. (Ibid. vii. 101-105, 209, 234, 235, viii. 65.)
Leaving the imagination of Herodotus and his informants responsible
for much of this, we may safely believe that Demaratus, like Hippias before, accompanied
the expedition in the hope of vengeance and restoration, and, probably enough,
with the mixed feelings ascribed to him. Pausanias (iii. 7.7) states, that his
family continued long in Asia; and Xenophon (Hell. iii. 1. § 6) mentions Eurysthenes
and Procles, his descendants, as lords of Pergamus, Teuthrania, and Ilalisarna,
the district given to their ancestor by the king as the reward of his service
in the expedition. The Cyrean army found Procles at Teutthrania. (Xen. Anab. vii.
8. 17.) "To this family also," says Miiller (Dor. bk. i. 9.8), "
belongs Procles, who married the daughter of Aristotle, when the latter was at
Atarneus, and had by her two sons, Procles and Demaratus. (Sext. Empir. adv. Mathem.
p. 518, ed. Col.") Plutarch's anecdote (Them. c. 29), that he once excited
the king's anger by asking leave to ride through Sardis with the royal tiara,
and was restored to favour by Themistocles, can only be said not to be in contradiction
to the chronology. (Clinton, .F. H. ii.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Cleombrotus (Kleombrotos), son of Anaxandrides, king of Sparta, brother of Dorieus and Leonidas,
and half-brother of Cleomenes (Herod. v. 41). He became regent after the battle
of Thermopylae, B. C. 480, for Pleistarchus, infant son of Leonidas, and in this
capacity was at the head of the Peloponnesian troops who at the time of the battle
of Salamis were engaged in fortifying the isthmus (Herod. viii. 71). The work
was renewed in the following spring, till deserted for the commencement of the
campaign of Plataea. Whether Cleombrotus was this second time engaged in it cannot
be gathered with certainty from the expression of Herodotus (ix. 10), "that he
died shortly after leading home his forces from the Isthmus in consequence of
an eclipse of the sun". Yet the date of that eclipse, Oct. 2nd, seems to fix his
death to the end of B. C. 480, nor is the language of Herodotus very favourable
to Thirlwall's hypothesis, according to which, with Clinton, he places it early
in 479. He left two sons -the noted Pausanias, who succeeded him as regent, and
Nicomedes (Thuc. i. 107).
Archidamus II., king of Sparta, 17th of the Eurypontids, son of Zeuxidamus, succeeded to the throne on the banishment of his grandfather Leotychides, B. C. 469. In the 4th or perhaps rather the 5th year of his reign, his kingdom was visited by the tremendous calamity of the great earthquake, by which all Laconia was shaken, and Sparta made a heap of ruins. On this occasion his presence of mind is said to have saved his people. Foreseeing the danger from the Helots, he summoned, by sounding an alarm, the scattered surviving Spartans, and collected them around him, apparently at a distance from the ruins, in a body sufficient to deter the assailants. To him, too, rather than to Nicomedes, the guardian of his colleague, Pleistoanax, (Pleistarchus was probably dead,) would be committed the conduct of the contest with the revolted Messenians, which occupies this and the following nine years. In the expeditions to Delphi and to Doris, and the hostilities with Athens down to the 30 years' truce, his name is not mentioned; though in the discussion at Sparta before the final dissolution of that truce he comes forward as one who has had experience of many wars. Of the Peloponnesian war itself we find the first 10 years sometimes styled the Archidamian war; the share, however, taken in it by Archidamus was no more than the command of the first two expeditions into Attica; in the 3rd year, of the investment of Plataea; and again of the third expedition in the 4th year, 428 B. C. In 427 Cleomenes commanded; in 426 Agis, son and now successor of Archidamus. His death must therefore be placed before the beginning of this, though probably after the beginning of that under Cleomenes; for had Agis already succeeded, he, most likely, and not Cleomenes, would have commanded; in the 42nd year, therefore, of his reign, B. C. 427. His views of this momentous struggle, as represented by Thucydides, seem to justify the character that historian gives him of intelligence and temperance. His just estimate of the comparative strength of the parties, and his reluctance to enter without preparation on a contest involving so much, deserve our admiration ; though in his actual conduct of it he may seem to have somewhat wasted Lacedaemon's moral superiority. The opening of the siege of Plataea displays something of the same deliberate character; the proposal to take the town and territory in trust, however we may question the probable result, seems to breathe his just and temperate spirit. He may at any rate be safely excluded from all responsibility for the cruel treatment of the besieged, on their surrender in the year of his death. We may regard him as the happiest instance of an accommodation of the Spartan character to altered circumstances, and his death as a misfortune to Sparta, the same in kind though not in degree as that of Pericles was to Athens, with whom he was connected by ties of hospitality and whom in some points he seems to have resembled. He left two sons and one daughter, Agis by his first wife, Lampito or Lampido, his father's half-sister; Agesilaus by a second, named Eupolia (apparently the woman of small stature whom the Ephors fined him for marrying), and Cynisca, the only woman, we are told, who carried off an Olympic victory. (Thuc. i. ii. iii.; Diod. xi. 63; Paus. iii. 7.9, 10; Plut. Cimon, 16, Ages. 1; Herod. vi. 71).
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Agis II., the 17th of the Eurypontid line (beginning with Procles), succeeded his father Archidamus, B. C. 427, and reigned a little more than 28 years. In the summer of B. C. 426, he led an army of Peloponnesians and their allies as far as the isthmus, with the intention of invading Attica; but they were deterred from advancing farther by a succession of earthquakes which happened when they had got so far (Thuc. iii. 89). In the spring of the following year he led an army into Attica, but quitted it fifteen days after he had entered it (Thuc. iv. 2, 6). In B. C. 419, the Argives, at the instigation of Alciblades, attacked Epidaurus; and Agis with the whole force of Lacedaemon set out at the same time and marched to the frontier city, Leuctra. No one, Thucydides tells us, knew the purpose of this expedition. It was probably to make a diversion in favour of Epidaurus. At Leuctra the aspect of the sacrifices deterred him from proceeding. He therefore led his troops back, and sent round notice to the allies to be ready for an expedition at the end of the sacred month of the Carnean festival; and when the Argives repeated their attack on Epidaurus, the Spartans again marched to the frontier town, Caryae, and again turned back, professedly on account of the aspect of the victims. In the middle of the following summer (B. C. 418) the Epidaurians being still hard pressed by the Argives, the Laccdaemonians with their whole force and some allies, under the command of Agis, invaded Argolis. By a skilful manoeuvre he succeeded in intercepting the Argives, and posted his army advantageously between them and the city. But just as the battle was about to begin, Thrasyllus, one of the Argive generals, and Alciphron came to Agis and prevailed on him to conclude a truce for four months. Agis, without disclosing his motives, drew off his army. On his return he was severely censured for having thus thrown away the opportunity of reducing Argos, especially as the Argives had seized the opportunity afforded by his return and taken Orchomenos. It was proposed to pull down his house, and inflict on him a fine of 100,000 drachmae. But on his earnest entreaty they contented themselves with appointing a council of war, consisting of 10 Spartans, without whom he was not to lead an army out of the city (Thuc. v. 54, 57, &c.). Shortly afterwards they received intelligence from Tegea, that, if not promptly succoured, the party favourable to Sparta in that city would be compelled to give way. The Spartans immediately sent their whole force under the command of Agis. He restored tranquillity at Tegea, and then marched to Mantincia. By turning the waters so as to flood the lands of Mantineia, he succeeded in drawing the army of the Mantineans and Athenians down to the level ground. A battle ensued, in which the Spartans were victorious. This was one of the most important battles ever fought between Grecian states (Thuc. v. 71-73). In B. C. 417, when news reached Sparta of the counter-revolution at Argos, in which the oligarchical and Spartan faction was overthrown, an army was sent there under Agis. He was unable to restore the defeated party, but he destroyed the long walls which the Argives had begun to carry down to the sea, and took Hysiae (Thuc. v. 83). In the spring of B. C. 413, Agis entered Attica with a Peloponnesian army, and fortified I)eceleia, a steep eminence about 15 miles northeast of Athens (Thuc. vii. 19, 27); and in the winter of the same year, after the news of the disastrous fate of the Sicilian expedition had reached Greece, he marched northwards to levy contributions on the allies of Sparta, for the purpose of constructing a fleet. While at Deceleia he acted in a great measure independently of the Spartan government, and received embassies as well from the disaffected allies of the Athenians, as from the Boeotians and other allies of Sparta (Thuc. viii. 3, 5). He seems to have remained at Deceleia till the end of the Peloponnesian war. In 411, during the administration of the Four Hundred, he made an unsuccessful attempt on Athens itself (Thuc. viii. 71). In B. C. 401, the command of the war against Elis was entrusted to Agis, who in the third year compelled the Eleans to sue for peace. As he was returning from Delphi, whither he had gone to consecrate a tenth of the spoil, he fell sick at Heraea in Arcadia, and died in the course of a few days after he reached Sparta (Xen. Hell. iii. 2.21, &c. 3.1-4.) He left a son, Leotychides, who however was excluded from the throne, as there was sone suspicion with regard to his legitimacy. While Alcibiades was at Sparta he made Agis his implacable enemy. Later writers (Justin, v. 2 ; Plut. Alcib. 23) assign as a reason, that the latter suspected him of having dishonoured his queen Timaea. It was probably at the suggestion of Agis, that orders were sent out to Astyochus to put him to death. Alcibiades however received timely notice, (according to some accounts from Timaea herself) and kept out of the reach of the Spartans. (Thuc. viii. 12, 45; Plut. Lysand. 22. Agesil. 3)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Leotychides, was grandson of Archidamus II., and son of Agis II. There was, however, some suspicion that he was in reality the fruit of an intrigue of Alcibiades with Timaea, the queen of Agis, a suspicion which was strengthened (so Pausanias says) by some angry expressions of Agis himself, and also by Timaea's own language, according to Duris and Plutarch. Agis indeed before his death repented of what he had said on the subject, and publicly owned Leotychides for his son. On his father's demise, however, he was excluded from the throne on the above grounds, mainly through the influence of Lysander, and his uncle, Agesilaus II., was substituted in his room. (Paus. iii. 8 ; Duris, ap. Plut. Ages. 3; Plut. Alc. 23, Lysand. 22; Xen. Ages. 1, Hell. iii. 3. 1-4; Just. v. 2.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2006 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Agesilaus II., son by his second wife, Eupolia, of Archidamus II., succeeded his
half-brother, Agis II. as nineteenth king of the Eurypontid line; excluding, on
the ground of spurious birth, and by the interest of Lysander, his nephew, Leotychides.
His reign extends from 398 to 361 B. C., both inclusive; during most of which
time he was, in Plutarch's words, "as good as thought commander and king of all
Greece," and was for the whole of it greatly identified with his country's deeds
and fortunes. The position of that country, though internally weak, was externally,
in Greece, down to 394, one of supremacy acknowledged: the only field of its ambition
was Persia; from 394 to 387, the Corinthian or first Theban war, one of supremacy
assaulted: in 387 that supremacy was restored over Greece, in the peace of Antalcidas,
by the sacrifice of Asiatic prospects : and thus more confined and more secure,
it became also more wanton. After 378, when Thebes regained her freedom, we find
it again assailed, and again for one moment restored, though on a lower level,
in 371; then overthrown for ever at Leuctra, the next nine years being a struggle
for existence amid dangers within and without.
Of the youth of Agesilaus we have no detail, beyond the mention of
his intimacy with Lysander. On the throne, which he ascended about the age of
forty, we first hear of him in the suppression of Cinadon's conspiracy. In his
third year (396) he crossed into Asia, and after a short campaign, and a winter
of preparation, he in the next overpowered the two satraps, Tissaphernes and Pharnabazus;
and, in the spring of 394, was encamped in the plain of Thebe, preparing to advance
into the heart of the empire, when a message arrived to summon him to the war
at home. He calmly and promptly obeyed; expressing however to the Asiatic Greeks,
and doubtless himself indulging, hopes of a speedy return. Marching rapidly by
Xerxes' route, he met and defeated at Coroneia in Boeotia the allied forces. In
393 he was engaged in a ravaging invasion of Argolis, in 392 in one of the Corinthian
territory, in 391 he reduced the Acarnanians to submission; but, in the remaining
years of the war, he is not mentioned. In the interval of peace, we find him declining
the command in Sparta's aggression on Mantineia; but heading, from motives, it
is said, of private friendship, that on Phlius; and openly justifying Phoebidas'
seizure of the Cadmeia. Of the next war, the first two years he commanded in Boeotia,
more however to the enemy's gain in point of experience, than loss in any other;
from the five remaining he was withdrawn by severe illness. In the congress of
371 an altercation is recorded between him and Epaminondas; and by his advice
Thebes was peremptorily excluded from the peace, and orders given for the fatal
campaign of Leuctra. In 370 we find him engaged in an embassy to Mantineia, and
reassuring the Spartans by an invasion of Arcadia; and in 369 to his skill, courage,
and presence of mind, is to be ascribed the maintenance of the unwalled Sparta,
amidst the attacks of four armies, and revolts and conspiracies of Helots, Perioeci,
and even Spartans. Finally, in 362, he led his countrymen into Arcadia; by fortunate
information was enabled to return in time to prevent the surprise of Sparta, and
was, it seems, joint if not sole commander at the battle of Mantineia. To the
ensuing winter must probably be referred his embassy to the coast of Asia and
negotiations for money with the revolted satraps, alluded to in an obscure passage
of Xenophon (Agesilaus, ii. 26, 27): and, in performance perhaps of some stipulation
then made. he crossed, in the spring of 361, with a body of Lacedaemonian mercenaries
into Egypt. Here, after displaying much of his ancient skill, he died, while preparing
for his voyage home, in the winter of 361-60, after a life of above eighty years
and a reign of thirty-eight. His body was embalmed in wax, and splendidly buried
at Sparta.
Referring to our sketch of Spartan history, we find Agesilaus shining
most in its first and last period, as commencing and surrendering a glorious career
in Asia, and as, in extreme age, maintaining his prostrate country. From Coroneia
to Leuctra we see him partly unemployed, at times yielding to weak motives, at
times joining in wanton acts of public injustice. No one of Sparta's great defeats,
but some of her bad policy belongs to him. In what others do, we miss him; in
what he does, we miss the greatness and consistency belongings to unity of purpose
and sole command. No doubt he was hampered at home; perhaps, too, from a man withdrawn,
when now near fifty, from his chosen career, great action in a new one of any
kind could not be looked for. Plutarch gives among numerous apophthegmata his
letter to the ephors on his recall : " We have reduced most of Asia, driven back
the barbarians, made arms abundant in Ionia. But since you bid me, according to
the decree, come home, I shall fellow my letter, may perhaps be even before it.
For my comniand is not mine, but my country's and her allies'. And a commander
then commands truly according to right when he sees his own commander in the laws
and ephors, or others holding office in the state." Also, an exclamation on hearing
of the battle of Corinth : "Alas for Greece! she has killed enough of her sons
to have conquered all the barbarians." Of his courage, temperance, and hardiness,
many instances are given : to these he added, even in excess, the less Spartan
qualities of kindliness and tenderness as a father and a friend. Thus we have
the story of his riding across a stick with his children; and to gratify his son's
affection for Cleonymus, son of the culprit, he saved Sphodrias from the punishment
due, in right and policy, for his incursion into Attica in 378. So too the appointment
of Peisander. [A letter of his runs, " If Nicis is innocent, acquit him for that
; if guilty, for my sake; any how acquit him." From Spartan cupidity and dishonesty,
and mostly, even in public life, from ill faith, his character is clear. In person
he was small, mean-looking, and lame, on which last ground objection had been
made to his accession, an oracle, curiously fulfilled, having warned Sparta of
evils awaiting her under a linee sovereignty" In his reign, indeed, her fall took
place, but not through him. Agesilaus himself was Sparta's most perfect citizen
and most consummate general; in many ways perhaps her greatest man. (Xen. Hell.
iii. 3, to the end, Agesilaus ; Diod. xiv. xv; Paus. iii. 9, 10; Plut. and C.
Nepos, in vita ; Plut. Apophthegm.)
Agesilaus II (444/443-359): king of Sparta (400-359).
Agesilaus was born in the Eurypontid family, one of the two royal
dynasties of Sparta, in 444/443, as the second son of king Archidamus (477-426).
Agesilaus' older brother was Agis, whose reign started in 426 and lasted until
400.
Agis' normal successor would have been Leotychidas, who claimed to
be Agis' son but was generally considered to be a child of Alcibiades, an Athenian
politician who had stayed at Sparta as an exile. For some time, there was a lot
of quarreling going on. Agesilaus objected to Leotychidas' reign, saying that
he was a mere bastard; the prince replied by saying that there was an oracle that
warned against a 'lame king' - and wasn't Agesilaus lame? The debate was concluded
when Lysander, Sparta's best commander and a personal friend of Agesilaus, declared
that the true meaning of the oracle had been that the 'lame king' was the king
who was a bastard. So, in 400, Agesilaus was accepted as king by the Spartans.
Of course, the new king had to pay a prize. Lysander was the proponent
of a militant and aggressive foreign policy, and from now on Agesilaus had to
follow this policy too. In the year of his accession, he sent a general named
Thibron to what is now Turkey
in order to protect the Greek towns against oppression by the Persian satrap Tissaphernes.
The expeditionary force consisted of some 5,000 members of the Spartan alliance,
300 Athenians, and the 6,000 surviving Greek mercenaries of the army that had
been used by the Persian pretender Cyrus the Younger to attack his brother, king
Artaxerxes II Mnemon. Extra power was added to Thibron's force by an alliance
with Egypt, which had once
been a Persian satrapy but had recently become independent under Amyrtaeus, a
new pharaoh.
The size of the expeditionary force was considerable, but the army's
movements were not well coordinated with that of the navy. Thibron and (after
399) his successor Dercyllidas wasted their time in Hellespontine Phrygia,
fighting against the forces of satrap Pharnabazus. Finally, Dercyllidas' army
moved to the south and invaded Caria,
where it could have united with the Spartan navy and might have expelled the Persian
navy from the Aegean, but now Pharnabazus and the satrap of Lydia,
Tissaphernes, united their forces and lured the Spartans to the north. Shortly
before the two armies joined battle, an armistice was concluded near Magnesia
(397).
The two governments might have concluded a peace treaty on the terms
agreed by Dercyllidas and Tissaphernes: Sparta would evacuate Asia, and Persia
would recognize the independence of the Greek towns in Ionia.
However, during the negotiations, the Persians continued to build a large navy
in Phoenicia, and king Agesilaus concluded that the Persian peace offer was not
seriously meant. (In fact, it is possible that the navy was to be directed against
Egypt.) Now, Agesilaus decided to invade Asia personally. Lysander would be his
assistant. They took 8,000 soldiers with him.
In the spring of 396, Agesilaus sacrificed at Aulis
in Boeotia, praying for a
safe crossing of the Aegean Sea.
The site was well chosen: this was the place where, according to well-known legends,
the Spartan king Agamemnon had once sacrificed before he went to Troy.
Unfortunately, Agesilaus' sacrifice was soiled by the behavior of Boeotian cavalry
men, and reinforcements that had been promised by Sparta's Greek allies did not
turn up. The omens were bad.
Nevertheless, Agesilaus' campaign started successfully. He first sailed
to Ephesus and concluded
a truce with satrap Tissaphernes, which gave him a free hand to attack Pharnabazus.
Lysander did the job. (Tissaphernes agreed to the truce because he expected reinforcements.)
In the winter of 396/395, Agesilaus recruited extra soldiers among
the Ionian Greeks, and in the spring, he defeated Tissaphernes in the neighborhood
of Sardes. The spoils were
very large, and Tissaphernes was killed by one Tithraustes, who was sent as the
new satrap of Caria and Ionia.
He was a clever diplomat, who paid a large amount of money to Agesilaus, under
the condition that he went back to the north and attacked Pharnabazus.
When Agesilaus was marching to the north again, he received new instructions
from the Spartan government: he had to sail to and attack Caria -which was suffering
from the change of satrap- and continue to the east, to Cilicia.
This strategy made sense. It had been employed by the Athenians in the fifth century,
and was a better way to expel the Persians from the Aegean region than fighting
against the satraps of Hellespontine Phrygia
and Caria/Ionia. Alexander the Great was to do the same thing in 333.
Unfortunately, Agesilaus was unable to do this. He raided the satrapy
of Pharnabazus (as he had promised to Tithraustes) and acquired large spoils.
But the satrap of Hellespontine Phrygia did not come to terms, and therefore,
the naval offensive had to be postponed. Agesilaus decided on a march to the interior
of Asia along the Royal road. However, his progress was slow because he was unable
to capture the towns - the Spartans were famous for their inability to conduct
siege warfare. This gave the Persians opportunity to build up a new navy, and
-even worse to the Spartan case- to find a capable admiral, the Athenian Conon.
In 395, Conon and the Persian navy captured Rhodes,
which was to be their base for operations in the Aegean
Sea. (A large corn fleet that Egypt
had sent to Sparta was captured, because its admiral did not know of the capture
of Rhodes.) Next year, Conon was ready to strike. But so was Agesilaus, who had
by now reached Gordium. However,
the summer of 395 had seen several risings against the Spartan hegemony in the
mainland of Greece, especially in Boeotia. This forced the Spartan government
to recall Agesilaus in the spring of 394.
We may speculate what would have happened if the Spartan hegemony
in Greece had remained unchallenged. In that case, the situation would have been
more or less identical to that of the year 333, when the Macedonian king Alexander
the Great raided the interior of Asia and the Persian admiral Pharnabazus conducted
operations in the Aegean Sea. The result was a Macedonian victory, and the same
may have been true for Agesilaus. On the other hand, Alexander knew how to conduct
a siege, something that the Spartan king did not.
However this may be, Agesilaus was forced to return to the Greek mainland
-he carried 1,000 talents of loot with him- where he defeated the Boeotians on
August 14, 394, near Coronea.
By now, the so-called Corinthian War had started: Sparta had to fight
against the Boeotians, Corinthians, Athenians, and the Persian navy. They had
gathered at Corinth to invade
the Peloponnese, but the Spartans
had defeated the invaders in June or July. Agesilaus' victory at Coronea
was a further Spartan success. Twenty-three years were to pass until a Greek army
dared to oppose the Spartans.
In 392-390, Agesilaus was the most important Spartan general in an
inconclusive war that concentrated on the region surrounding Corinth. In 389,
he was fighting in Acarnania
in the west, which he forced into surrender. However, the Spartans were unable
to break their opponents' strength, and the enemy coalition was incapable of pushing
back the Spartans. Both sides used mercenaries, which marked the beginning of
a professionalisation of the conduct of war.
Meanwhile, Conon and the Persian navy were master of the Aegean Sea
and ravaged the coasts of the Peloponnese. Persian gold sponsored Thebes
and Corinth. The Spartans understood that Persia was their real enemy, and opened
negotiations with Tiribazus, who had succeeded Tithraustes as satrap of Ionia
and Caria. At a peace congress, the Spartan envoy Antalcidas suggested the cession
of all Greek towns in Asia and requested the independence and autonomy of the
Greek towns in Europe.
By now, Athens had become dangerous for the Persian king Artaxerxes:
it had rebuilt parts of its empire and was threatening Cyprus.
Besides, it had concluded an alliance with the Egyptian king Achoris. Therefore,
the king agreed to Antalcidas' proposal. He was to side with Sparta for such time
as Athens refused to sign
a peace treaty. Antalcidas now seized the Athenian possessions near the Hellespont
and a second Spartan fleet blockaded Athens. Ultimately, Athens gave in, and the
so-called King's Peace was concluded: all Greek towns were to be independent and
autonomous, and the common peace was to be guaranteed by Sparta (387/386). In
other words, the war-weary towns on the Greek mainland accepted Sparta as their
leader, and the Greek towns in Asia were sacrificed to the great king.
For almost a decade, Greece remained more or less at peace. However,
in the last week of 379, Thebes revolted and expelled its Spartan garrison. At
Sparta, the conduct of the war was entrusted to Agesilaus. He took his task very
seriously, improved the recruiting system of the Spartan army, and invaded Boeotia
in the autumn of 378. However, he was unable to conduct a siege, the Thebans did
not offer battle, and he was forced to return to Sparta, having looted the country.
The same happened in 377. The garrisons that he left behind in Boeotia, were expelled
one by one by the Thebans.
The Theban successes in Boeotia
covered Athens, which reorganized its empire in the Second Delian League. The
Athenians were just as successful as the Thebans (377). When Athens had regained
its former naval superiority, it concluded a peace treaty with Sparta, which grudgingly
gave in to have its hands free in Boeotia (July 374).
In the summer of 371, the Spartan king Cleombrotus, Agesilaus' younger
colleague, invaded Boeotia with a large army that was to settle all accounts.
At Leuctra, it met the Theban army of Epaminondas, which was perhaps half the
size of the Spartan army. However, the Thebans placed their troops at an angle
with the Spartan troops, and were able to concentrate their forces on one section
of the Spartan battle line. They broke through the Spartan lines, and their victory
was complete. For the first time, the Spartans had been defeated by an army smaller
than their own. Even worse, it had hardly any soldiers left, and the next decades
it was to look for money to buy mercenaries.
Immediately, the Spartan coalition began to disintegrate. The Spartans
gave Agesilaus, now 73 or 74 years old, full powers to reform the constitution
and strengthen the army, but he did not have the imagination to find new ways.
In the winter of 370/369, the Boeotians again did the impossible:
they invaded the Peloponnese and attacked Sparta at home. The Spartan populace
wanted to attack the army of Epaminondas, but Agesilaus convinced them that they
were no match for the Thebans. However, he managed to defend Sparta itself - or
so it seemed. Probably, Epaminondas knew that looting Sparta was unnecessary,
because there was nothing to take away from this poor village. Meanwhile, Agesilaus
renewed the peace treaty with Athens.
In 368, Sparta was really defeated - without a battle. This time,
the Thebans managed to liberate the helots of Messenia,
which had always been the work force of the Spartans. This meant the economic
collapse of Sparta. Agesilaus sent envoys to Persia, but they did not obtain the
money Sparta needed to buy mercenaries. On the contrary, the great king wanted
the King's Peace to be renewed, with Thebes as supreme Greek power. To Athens
and Sparta, this was unacceptable.
Agesilaus now started a career as a mercenary leader. In 367, he joined
forces with Ariobarzanes, a satrap revolting against the great king. In this way,
he hoped to earn the money Sparta needed. He was not unsuccessful, and when the
Thebans again invaded the Peloponnese in 362, he managed to prevent the capture
of Sparta. However, when the Spartans and Athenians attacked the Theban expeditionary
force at Mantinea, they were
defeated.
The result was a stalemate, because the Theban leader Epaminondas
died in action. In the winter, a League of Greek City-States was formed, which
swore to observe a general peace. Unfortunately, Sparta was unable to join. It
could not accept the loss of Messenia and would try to force its inhabitants back
into servitude. However, it lacked the financial means to reorganize its army.
Therefore, Agesilaus again became a mercenary leader, this time siding with the
Egyptian king Teos, who was preparing an attack on the Persian territories in
Syria. However,
when his expeditionary force had reached Phoenicia, news arrived that Teos' brother
Tjahapimu, the governor of Egypt, had revolted and had offered the throne to Nectanebo
II (360). Almost immediately, Agesilaus sided with the new pharaoh. One of the
problems the new king had to cope with, was another would-be king at Mendes
in the eastern Delta, but the mercenaries of Agesilaus made quick work of him.
It was the last victory of the old man. Nectanebo no longer needed him, and sent
him back with a bonus of 250 talents. When Agesilaus reached Cyrene,
he fell ill and died. Nectanebo kindly ordered that the corpse would be royally
embalmed before it would be sent to Sparta.
This was the end of Agesilaus. He had been a courageous and disciplined
soldier, whose bad fortune it was that he had survived the era in which courage
and discipline were the road to success. In the fourth century, generals had to
be more creative, and this was precisely the quality he was lacking. Agesilaus
also lacked the imagination to reform the Spartan constitution after the defeat
at Leuctra. In spite of his
personal courage, he was the wrong man to lead Sparta after 371.
Jona Lendering, ed.
This text is cited July 2003 from the Livius Ancient History Website URL below, which contains interesting hyperlinks.
Lives, by Plurarch
Agesipolis I., king of Sparta, the twenty-first of the Agids beginning with Eurysthenes,
succeeded his father Pausanias, while yet a minor, in B. C. 394, and reigned fourteen
years. He was placed under the guardianship of Aristodemus, his nearest of kin.
He came to the crown just about the time that the confederacy (partly brought
about by the intrigues of the Persian satrap Tithraustes), which was formed by
Thebes, Athens, Corinth, and Argos, against Sparta, rendered it necessary to recall
his colleague, Agesilaus II., from Asia; and the first military operation of his
reign was the expedition to Corinth, where the forces of the confederates were
then assembled. The Spartan army was led by Aristodemnus, and gained a signal
victory over the allies (Xen. Hell. iv. 2.9) In the year B. C. 390 Agesipolis,
who had now reached his majority, was entrusted with the command of an army for
the invasion of Argolis. Having procured the sanctions of the Olympic and Delphic
gods for disregarding any attempt which the Argives might make to stop his march,
on the pretext of a religious truce, he carried his ravages still farther than
Agesilaus had done in B. C. 393; but as he suffered the aspect of the victims
to deter him from occupying a permanent post, the expedition yielded no fruit
but the plunder (Xen. Hell. iv. 7.2-6; Paus. iii. 5.8). In B. C. 385 the Spartans,
seizing upon some frivolous pretexts, sent an expedition against Mantincia, in
which Agesipolis undertook the command, after it had been declined by Agesilaus.
In this expedition the Spartans were assisted by Thebes, and in a battle with
the Mantineans, Epaminondas and Pelopidas, who were fighting side by side, narrowly
escaped death. He took the town by diverting the river Ophis, so as to lay the
low grounds at tlie foot of the walls under water. The basements, being made of
unbaked bricks, were unable to resist the action of the water. The walls soon
began to totter, and the Mantineans were forced to surrender. They were admitted
to terms on condition that the population should be dispersed among the four hamlets,
out of which it had been collected to form the capital. The democratical leaders
were permitted to go into exile (Xen. Hell. v. 2.1-7; Paus. viii. 8.5; Diod. xv.
5, &c.; Plut. Pelop. 4.)
Early in B. C. 382, an embassy came to Sparta from the cities of Acanthus
and Apollonia, requesting assistance against the Olynthians, who were endeavouring
to compel them to join their confederacy. The Spartans granted it, but were not
at first very successful. After the defeat and death of Teleutias in the second
campaign (B. C. 381) Agesipolis took the command. He set out in 381, but did not
begin operations till the spring of 380. He then acted with great vigour, and
took Torone by storm; but in the midst of his successes he was seized with a fever,
which carried him off in seven days. He died at Aphytis, in the peninsula of Pallene.
His body was immersed in honey and conveyed home to Sparta for burial. Though
Agesipolis did not share the ambitious views of foreign conquest cherished by
Agesilaus, his loss was deeply regretted by that prince, who seems to have had
a sincere regard for him (Xen. Hell. v. 3. 8-9, 18-19; Diod. xv. 22).
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Cleombrotus I. (Kleombrotos), the 23rd king of Sparta, of the Agid line, was the son of Pausanias. He succeeded his brother Agesipolis I. in the year 380 B. C., and reigned nine years. After the deliverance of Thebes from the domination of Sparta, Cleombrotus was sent into Boeotia, at the head of a Lacedaemonian army, in the spring of 378, but he only spent sixteen days in the Theban territory without doing any injury, and then returned home, leaving Sphodrias as harmost at Thespiae. On his march home his army suffered severely from a storm. His conduct excited much disapprobation at Sparta, and the next two expeditions against Thebes were entrusted to the other king, Agesilaus II. In the year 376, on account of the illness of Agesilaus, the command was restored to Cleombrotus, who again effected nothing, but returned to Sparta in consequence of a slight repulse in the passes of Cithaeron. This created still stronger dissatisfaction: a congress of the allies was held at Sparta, and it was resolved to prosecute the war by sea. In the spring of 374, Cleombrotus was sent across the Corinthian gulf into Phocis, which had been invaded by the Thebans, who, however, retreated into Boeotia upon his approach. He remained in Phocis till the year 371, when, in accordance with the policy by which Thebes was excluded from the peace between Athens and Sparta, he was ordered to march into Boeotia. Having avoided Epaminondas, who was guarding the pass of Coroneia, he marched down upon Creusis, which he took, with twelve Theban triremes which were in the harbour; and he then advanced to the plains of Leuctra, where he met the Theban army. He seems to have been desirous of avoiding a battle, though he was superior to the enemy in numbers, but his friends reminded him of the suspicions he had before incurred by his former slowness to act against the Thebans, and warned him of the danger of repeating such conduct in the present crisis. In accusing Cleombrotus of rashness in fighting, Cicero (Off. i. 24) seems to have judged by the result. There was certainly as much hesitation on the other side. In the battle which ensued he fought most bravely, and fell mortally wounded, and died shortly after he was carried from the field. According to Diodorus, his fall decided the victory of the Thebans. He was succeeded by his son Agesipolis II. (Xen. Hell. v. 4.14-18, 59, vi. 1.1, c. 4.15; Plut. Pelop. 13, 20-23, Ages. 28; Diod. xv. 51-55; Paus. i. 13.2, iii. 6.1, ix. 13.2-4)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Nov 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Agesipolis II., son of Cleombrotus, was the 23rd king of the Agid line. He ascended the throne B. C. 37], and reigned one year (Paus. iii. 6.1; Diod. xv. 60).
Cleomenes II., the 25th king of Sparta of the Agid line, was the son of Cleombrotus I. and the
brother of Agesipolis II., whom he succeeded in B. C. 370. He died in B. C. 309,
after a reign of sixty years and ten months; but during this long period we have
no information about him of any importance. He had two sons, Acrotatus and Cleonymus.
Acrotatus died during the life of Cleomenes, upon whose death Areus, the son of
Acrotatus, succeeded to the throne (Diod. xx. 29; Plut. Agis, 3; Paus. i. 13.3,
iii. 6.1; Diod. xv. 60, contradicts himself about the time that Cleomenes reigned,
and is evidently wrong)
Archidamus III., king of Sparta, 20th of the Eurypontids, was son of Agesilaus II. We first hear of him as interceding with his father in behalf of Sphodrias, to whose son Cleonymus he was attached, and who was thus saved, through the weak affection of Agesilaus, from the punishment which his unwarrantable invasion of Attica had deserved, B. C. 378 (Xen. Hell. v. 4.25-33; Diod. xv. 29; Plut. Ages. c. 25; comp. Plut. Pel. c. 14). In B. C. 371, he was sent, in consequence of the illness of Agesilaus (Xen. Hell. v. 4.58; Plut. Ages. c. 27), to succour the defeated Spartans at Leuctra; but Jason of Pherae had already mediated between them and the Thebans, and Archidanmus, meeting his countrymen on their return at Aegosthena in Megara, dismissed the allies, and led the Spartans home (Xen. Hell. vi. 4.17-26; comp. Diod. xv. 54, 55). In 367, with the aid of the auxiliaries furnished by Dionysius I. of Syracuse, he defeated the Arcadians and Argives in what has been called the "Tearless Battle", from the statement in his despatches, that he had won it without losing a man (Xen. Hell. vii. 1.28; Plut. Ages. c. 33; Polyaen. i. 45; Diod. xv. 72); and to the next year, 366, must be taken assigned the "Archidamus" of Isocrates, written perhaps to be delivered by the prince in the Spartion senate, to encourage his country in her resolution of maintaining her claim to Messenia, when Corinth had made, with Sparta's consent, a separate peace with Thebes (Xen. Hell. vii. 4.9). In 364, he was again sent against Arcadia, then at war with Elis (Xen. Hell. vii. 4.20, &c.; Just. vi. 5); and in 362, having been left at home to protect Sparta while Agesilaus went to join the allies at Mantineia, he baffled the attempt of Epaminondas on the city (Xen. Hell. vii. 5.9, &c.; Diod. xv. 82, 83; Plut. Ages.c.34; Isocr.Ep.ad Arch.). He succeeded his father on the throne in 361. In 356, we find him privately furnishing Philomelus, the Phocian, with fifteen talents, to aid him in his resistance to the Amphictyonic decree and his seizure of Delphi, whence arose the sacred war (Diod. xvi. 24; Just. viii. 1; comp. Paus. iv. 4 ; Theopomp. ap. Paus. iii. 10). In 352, occurred the war of Sparta against Megalopolis with a view to the dissolution (dioikismos) of that community; and Archidamus was appointed to the command, and gained some successes, though the enterprise did not ultimately succeed (Diod. xvi. 39; Paus. viii. 27; Demosth. pro Megal.; comp. Aristot. Polit. v. 10). In the last year of the sacred war, 346, we find Archidamus marching into Phocis at the head of 1000 men. According to Diodorus (xvi. 59), the Phocians had applied for aid to Sparta, but this seems questionable from what Aeschines (de Fals. Leg.) reports as the advice of the Phocian leaders to Archidamus, "to alarm himself about the dangers of Sparta rather than of Phocis". Demosthenes (de Flls. Leg.) hints at a private understanding between Philip and the Spartans, and at some treachery of his towards them. Whether however on this account, or as being distrusted by Phalaecus (Aesch. de Fals. Leg.), or as finding it impossible to effect anything on behalf of the Phocians, Archidamus, on the arrival of Philip, withdrew his forces and returned home. In 338, he went to Italy to aid the Tarentines against the Lucanians, and there he fell in battle on the very day, according to Diodorus, of Philip's victory at Chacroneia (Diod. xvi. 63, 88; Paus. iii. 10; Strab. vi.; Theopomp. ap. Athen. xii.; Plut. Agis, c. 3). The Spartans erected a statue of him at Olympia, which is mentioned by Pansanias (vi. ch. 4, 15).
This text is from: A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (1890) (eds. William Smith, LLD, William Wayte, G. E. Marindin). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Agis III., the elder son of Archidamus III., was the 20th king of the Eurypontid line. His reign was short, but eventful. He succeeded his father in B. C. 338. In B. C. 333, we find him going with a single trireme to the Persian commanders in the Aegean, Pharnabazus and Autophradates, to request money and an armament for carryiug on hostile operations against Alexander in Greece. They gave him 30 talents and 10 triremes. The news of the battle of Issus, however, put a check upon their plans. He sent the galleys to his brother Agesilaus, with instructions to sail with them to Crete, that he might secure that island for the Spartan interest. In this he seems in a great measure to have succeeded. Two years afterwards (B. C. 331), the Greek states which were leagued together against Alexander, seized the opportunity of the disaster of Zopyrion and the revolt of the Thracians, to declare war against Macedonia. Agis was invested with the command, and with the Lacedaemonian troops, and a body of 8000 Greek mercenaries, who had been present at the battle of Issus, gained a decisive victory over a Macedonian army under Corragus. Having been joined by the other forces of the league he laid siege to Megalopolis. The city held out till Antipater came to its relief, when a battle ensued, in which Agis was defeated and killed. It happened about the time of the battle of Arbela. (Arrian, ii. 13 ; Diod. xvi. 63, 68, xvii. 62; Aesch. c. Ctesiph. p. 77; Curt. vi. 1; Justin, xii. 1)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Areus I., succeeded his grandfather, Cleomenes II., as king of Sparta, of the Eurysthenid
family, B. C. 309, his father, Acrotatus, having died before him. He reigned 44
years (Diod. xx. 29).
In the year 280 B. C., a league of the Greek states was formed, at
the instigation of Sparta, acting under the influence of its ally, Ptolemy Ceraunus,
to free themselves from the dominion of Antigonus Gonatas. The first blow was
struck by Areus, who, having obtained a decree of the Amphyctions against the
Aetolians, because they had cultivated the sacred land of Cirrha, attacked Cirrha
unexpectedly, and plundered and burnt the town. His proceedings were viewed by
the Aetolian shepherds on the mountains, who formed themselves into a body of
about 500 men, and attacked the scattered troops of Areus. These, ignorant of
the number of their enemies, were struck with a panic and fled, leaving 9000 of
their number dead. Thus the expedition turned out fruitless, and the attempts
of Sparta to renew the war met with no encouragement from the other states, which
suspected that the real design of Sparta was not to liberate Greece, but to obtain
the supremacy for herself (Justin, xxiv. 1: it is scarcely credible that the numbers
can be right).
When Sparta was attacked by Pyrrhus, in B. C. 272, Areus was absent
on an expedition in Crete. He returned straight to Sparta, and formed an alliance
with the Argives, the effect of which was, that Pyrrhus drew off his forces from
Sparta to attack Argos (Paus. iii. 6.2; Plut. Pyrrh. 26-29). In the year 267,
Areus united with Ptolemy Philadelphus in an unsuccessful attempt to save Athens
from Antigonus Gonatas (Paus. iii. 6.3; Justin, xxvi. 2). He fell in a battle
against the Macedonians at Corinth, in the next year but one, 265 B. C., and was
succeeded by his son Acrotatus (Plut. Agis, 3; Justin, xxvi., Prol.). He was the
king of Sparta to whom the Jews sent the embassy mentioned in 1 Macc. xii. 20.
This text is from: Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Archidamus IV., king of Sparta, 23rd of the Eurypontids, was the son of Eudamidas I. and the grandson of Archidamus III. (Plut. Agis, 3.) He was king in. c. 296, when he was defeated by Demetrius Poliorcetes. (Plut. Demetr. 35)
Αγιάδης, γιος του Ακρότατου Β΄, πέθανε σε ηλικία οχτώ ετών (Παυσ. 3,6,6).
Agis IV., the elder son of Eudamidas II., was the 24th king of the Eurypontid line. He succeeded his father in B. C. 244, and reigned four years. In B. C. 243, after the liberation of Corinth by Aratus, the general of the Achaean league, Agis led an army against him, but was defeated (Paus. ii. 8.4). The interest of his reign, however, is derived from events of a different kind. Through the influx of wealth and luxury, with their concomitant vices, the Spartans had greatly degenerated from the ancient simplicity and severity of manners. Not above 700 families of the genuine Spartan stock remained, and in consequence of the innovation introduced by Epitadeus, who procured a repeal of the law which secured to every Spartan head of a family an equal portion of land, the landed property had passed into the hands of a few individuals, of whom a great number were females, so that not above 100 Spartan families possessed estates, while the poor were burdened with debt. Agis, who from his earliest youth had shewn his attachment to the ancient discipline, undertook to reform these abuses, and re-establish the institutions of Lycurgus. For this end he determined to lay before the Spartan senate a proposition for the abolition of all debts and a new partition of the lands. Anotherpart of his plan was to give landed estates to the Perioeci. His schemes were warmly seconded by the poorer classes and the young men, and as strenuously opposed by the wealthy. He succeeded, however, in gaining over three very influential persons,--his uncle Agesilaus (a man of large property, but who, being deeply involved in debt, hoped to profit by the innovations of Agis), Lysander, and Mandrocleides. Having procured Lysander to be elected one of the ephors, he laid his plans before the senate. He proposed that the Spartan territory should be divided into two portions, one to consist of 4500 equal lots, to be divided amongst the Spartans, whose ranks were to be filled up by the admission of the most respectable of the Perioeci and strangers; the other to contain 15,000 equal lots, to be divided- amongst the Perioeci. The senate could not at first come to a decision on the matter. Lysander, therefore, convoked the assembly of the people, to whom Agis submitted his measure, and offered to make the first sacrifice, by giving up his lands and money, telling them that his mother and grandmother, who were possessed of great wealth, with all his relations and friends, would follow his example. His generosity drew down the applauses of the multitude. The opposite party, however, headed by Leonidas, the other king, who had formed his habits at the luxurious court of Seleucus, king of Syria, got the senate to reject the measure, though only by one vote. Agis now determined to rid himself of Leonidas. Lysander accordingly accused him of having violated the laws by marrying a stranger and living in a foreign land. Leonidas was deposed, and was succeeded by his son-in-law, Cleombrotus, who co-operated with Agis. Soon afterwards, however, Lysander's term of office expired, and the ephors of the following year were opposed to Agis, and designed to restore Leonidas. They brought an accusation against Lysander and Mandroclcides, of attempting to violate the laws. Alarmed at the turn events were taking, the two latter prevailed on the kings to depose the ephors by force and appoint others in their room. Leonidas, who had returned to the city, fled to Tegea, and in his flight was protected by Agis from the violence meditated against him by Agesilaus. The selfish avarice of the latter frustrated the plans of Agis, when there now seemed nothing to oppose the execution of them. He persuaded his nephew and Lysander that the most effectual way to secure the consent of the wealthy to the distribution of their lands, would be, to begin by cancelling the debts. Accordingly all bonds, registers, and securities were piled up in the market place and burnt. Agesilaus, having secured his own ends, contrived various pretexts for delaying the division of the lands. Meanwhile the Achaeans applied to Sparta for assistance against the Aetolians. Agis was accordingly sent at the head of an army. The cautious movements of Aratus gave Agis no opportunity of distinguishing himself in action, but he gained great credit by the excellent discipline he preserved among his troops. During his absence Agesilaus so incensed the poorer classes by his insolent conduct and the continued postponement of the division of the lands, that they made no opposition when the enemies of Agis openly brought back Leonidas and set him on the throne. Agis and Cleombrotus fled for sanctuary, the former to the temple of Athene Chalcioecus, the latter to the temple of Poseidon. Cleombrotus was suffered to go into exile. Agis was entrapped by some treacherous friends and thrown into prison. Leonidas immediately came with a band of mercenaries and secured the prison without, while the ephors entered it, and went through the mockery of a trial. When asked if he did not repent of what he had attempted, Agis replied, that he should never repent of so glorious a design, even in the face of death. He was condemned, and precipitately executed, the ephors fearing a rescue, as a great concourse of people had assembled round the prison gates. Agis, observing that one of his executioners was moved to tears, said, " Weep not for me: suffering, as I do, unjustly, I am in a happier case than my murderers." His mother Agesistrate and his grandmother were strangled on his body. Agis was the first king of Sparta who had been put to death by the ephors. Pausanias, who, however, is undoubtedly wrong, says (viii. 10. § 4, 27. § 9), that he fell in battle. His widow Agiatis was forcibly married by Leonidas to his son Cleomenes, but nevertheless they entertained for each other a mutual affection and esteem (Plutarch, Agis, Cleomenes, Aratus; Paus. vii. 7.2)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Archidameia, the grandmother of Agis IV., was put to death, together with her grandson, in B. C. 240. (Plut. Agis, 4, 20)
Cleombrotus II., the 30th king of Sparta of the Agid line, was of the royal race, though not in
the direct male line. He was also the son-in-law of Leonidas II., in whose place
he was made king by the party of Agis IV. about 243 B. C. On the return of Leonidas,
Cleombrotus was deposed and banished to Tegea, about 240 B. C. He was accompanied
into exile by his wife Cheilonis, through whose intercession with her father his
life had been spared, and who is mentioned as a conspicuous example of conjugal
affection. He left two sons, Agesipolis and Cleomenes, of whom the former became
the father and the latter the guardian of Agesipolis III. (Plut. Agis, 11, 16-18;
Paus. iii. 6; Polyb. iv. 35)
Archidamus V., king of Sparta, 27th of the Eurypontids, was the son of Eudamidas II., and the brother of Agis IV. On the murder of his brother Agis, in B. C. 240, Archidamus fled from Sparta, but obtained possession of the throne some time after the accession of Cleomenes, through the means of Aratus, who wished to weaken the power of the Ephors: it appears that also was privy to his recall. Archidamus was, however, slain almost immediately after his return to Sparta, by those who had killed his brother and who dreaded his vengeance. It isdoubtful whether Cleomenes was a party to the murder (Plut. Cleom. 1, 5; comp. Polyb. v. 37, viii. 1). Archidamus V. was the last king of the Eurypontid race. He left sons, who were alive at the death of Cleomenes in B. C. 220, but they were passed over, and the crown given to a stranger, Lycurgus. (Polyb. iv. 35)
Γιος του Αγι Δ'. Ηταν ο τελευταίος Ευρυπωντίδης βασιλιάς, κατά τον Παυσανία (Παυσ. 3,10,5).
Cleomenes III., the 31st king of Sparta of the Agid line, was the son of Leonidas
II. After the death of Agis IV., B. C. 240, Leonidas married his widow Agiatis
to Cleomenes, who was under age, in order, as it seems, to bring into his family
the inheritance of the Proclidae. Agiatis, though at first violently opposed to
the match, conceived a great affection for her husband, and she used to explain
to him the principles and designs of Agis, about which he was eager for information.
Cleomenes was endowed, according to Plutarch, with a noble spirit; in moderation
and simplicity of life he was not inferior to Agis, but superior to him in energy,
and less scrupulous about the means by which his good designs might be accomplished.
His mind was further stirred up to manliness and ambition by the instructions
of the Stoic philosopher Sphaerus of Borysthenes, who visited Sparta. To this
was added the influence of his mother Cratesicleia. It was not long, therefore,
before Cleomenes had formed the design of restoring the ancient Spartan discipline,
and the death of his father, whom he succeeded (B. C. 236), put him in a position
to attempt his projected reform; but he saw that careful preparations must first
be made, and that Sparta was not to be restored by the means which Agis had employed.
Instead of repeating the vain attempt of Agis to form a popular party against
the Ephors, the impossibility of which was proved by the refusal of Xenares, one
of his most intimate friends, to aid his efforts, he perceived that the regeneration
of Sparta must be achieved by restoring to her her old renown in war, and by raising
her to the supremacy of Greece; and then that, the restored strength of the state
being centred in him as its leader, he might safely attempt to crush the power
of the Ephors. It was thus manifest that his policy must be war, his enemy the
Achaean league. Lydiadas, the former tyrant of Megalopolis, foresaw the danger
which the league might apprehend from Cleomenes; but the counsels of Aratus, who
was blind to this danger, prevailed; and the proposal of Lydiadas, to make the
first attack on Sparta, was rejected.
The first movement of Cleomenes was to seize suddenly and by treachery
the Arcadian cities, Tegea, Mantineia, and Orchomenus, which had recently united
themselves with the Aetolians, who, instead of resenting the injury, confirmed
Cleomenes in the possession of them. The reason of this was, that the Aetolians
had already conceived the project of forming an alliance with Macedonia and Sparta
against the Achaean league. It is probable that they even connived at the seizure
of these towns by Cleomenes, who thus secured an excellent position for his operations
against the league before commencing war with it. Aratus, who was now strategos,
at last perceived the danger which threatened from Sparta, and, with the other
chiefs of the Achaean league, he resolved not to attack the Lacedaemonians, but
to resist any aggression they might make. About the beginning of the year 227
B. C., Cleomenes, by the order of the Ephors, seized the little town of Belbina,
and fortified the temple of Athena near it. This place commanded the mountain
pass on the high road between Sparta and Megalopolis, and was at that period claimed
by both cities, though anciently it had belonged to Sparta. Aratus made no complaint
at its seizure, but attempted to get possession of Tegea and Orchomenus by treachery.
But, when he marched out in the night to take possession of them, the conspirators,
who were to deliver up the towns, lost courage. The attempt was made known to
Cleomenes, who wrote in ironical terms of friendship to ask Aratus whither he
had led his army in the night ? "To prevent your fortifying Belbina", was the
reply. "Pray then, if you have no objection", retorted Cleomenes, "tell us why
you took with you lights and scaling ladders". By this correspondence Aratus found
out with whom he had to do. Tile Spartans, on the other hand, were satisfied with
the important advantage which they had gained in the fortification of Belbina;
and Cleomenes, who was in Arcadia with only three hundred foot and a few horse,
was recalled by the Ephors. His back was no sooner turned than Aratus seized Caphyae,
near Orchomenus. The Ephors immediately sent back Cleomenes, who took Methydrion,
and made an incursion into the territories of Argos. About this time Aristomachus
succeeded Aratus as strategos of the Achaean league (in May, 227, B. C.), and
to this period perhaps should be referred the declaration of war against Cleomenes
by the council of the Achaeans, which is mentioned by Polybius. Aristomachus collected
an army of 20,000 foot and 1000 horse, with which he met Cleomenes near Palantium;
and, though the latter had only 5000 men, they were so eager and brave that Aratus
persuaded Aristomachus to decline battle. The fact is, that the Achaeans were
never a warlike people, and Aratus was very probably right in thinking that 20,000
Achaeans were no match for 5000 Spartans. But the moral effect of this affair
was worth more than a victory to Cleomenes. In May, 226, Aratus again became strategos,
and led the Achaean forces against Elis. The Eleans applied to Sparta for aid,
and Cleomenes met Aratus on his return, at the foot of Mount Lycaeum, in the territory
of Megalopolis, and defeated him with great slaughter. It was at first reported
that Aratus was killed; but he had only fled; and, having rallied part of his
army, he took Mantineia by a sudden assault, and revolutionized its constitution
by making the metoeci citizens. The effect of this change was the formation of
an Achaean party in the town.
Cleomenes had not yet taken any open steps against the Ephors, though
he could not but be an object of suspicion to them; they were however in a difficult
position. The spirit of Agis still lived in the Spartan youth; and Cleomenes,
at the head of his victorious army, was too strong to be crushed like Agis. Secret
assassination might have been employed -and when was a Spartan ephor heard of
who would have scrupled to use it?- but then they would have lost the only man
capable of carrying on the war, and Sparta must have fallen into the position
of a subordinate member of the Achaean league. They appear, however, to have taken
advantage of the loss of Mantineia to make a truce with the Achaeans (Paus. viii.
27. Β10). Cleomenes now took measures to strengthen himself against them. These
measures are differently represented by Phylarchus, the panegyrist of Cleomenes,
whom Plutarch seems on the whole to have followed, and by Polybius and Pausanias,
who followed Aratus and other Achaean writers. At the death of Agis, his infant
son, Eurydamidas, was left in the hands of his mother, Agiatis; and Archidamus,
the brother of Agis, fled into Messenia, according to the statement of Plutarch,
which, from the nature of the case, is far more probable than the account of Polybius
(v. 37.2, viii. 1.3), that Archidamus fled at a later period, through fear of
Cleomenes. Eurydamidas was now dead, poisoned, it was said, by the Ephors, and
that too, according to Pausanias (ii. 9.1), at the instigation of Cleomenes. The
falsity of this last statement is proved by the silence of Polybius, who never
spares Cleomenes, but it may serve to shew how recklessly he was abused by some
of the Achaean party. Archidamus had thus become the rightful heir to the throne
of the Proclidae, and he was invited by Cleomenes to return; but no sooner had
he set foot in Sparta than he was assassinated. This crime also is charged upon
Cleomenes by the Achaean party, and among them by Polybius. The truth cannot now
be ascertained, but every circumstance of the case seems to fix the guilt upon
the Ephors. Cleomenes had everything to hope, and the Ephors everything to fear,
from the association of Archidamus in his councils. Cleomenes, it is true, did
nothing to avenge the crime: but the reason of this was, that the time for his
attack upon the Ephors was not yet come; and thus, instead of an evidence of his
guilt, it is a striking proof of his patient resolution, that he submitted to
incur such a suspicion rather than to peril the object of his life by a premature
movement. On the contrary, he did everything to appease the party of the Ephors.
He bribed them largely, by the help of his mother Cratesicleia, who even went
so far as to marry one of the chief men of the oligarchical party. Through the
influence thus gained, Cleomenes was permitted to continue the war; he took Leuctra,
and gained a decisive victory over Aratus beneath its walls, owing to the impetuosity
of Lydiadas, who was killed in the battle. The conduct of Aratus, in leaving Lydiadas
unsupported, though perhaps it saved his army, disgusted and dispirited the Achaeans
to such a degree, that they made no further efforts during this campaign, and
Cleomenes was left at leisure to effect his long-cherished revolution during the
winter which now came on (B. C. 226-225).
Having secured the aid of his father-in-law, Megistonus, and of two
or three other persons, he first weakened the oligarchical party by drafting many
of its chief supporters into his army, with which he then again took the field,
seized the Achaean cities of Heraea and Asea, threw supplies into Orchomenus,
beleaguered Mantineia, and so wearied out his soldiers, that they were glad to
be left in Arcadia, while Cleomenes himself marched back to Sparta at the head
of a force of mercenaries, surprised the Ephors at table, and slew all of them,
except Agesilaus, who took sanctuary in the temple of Fear, and had his life granted
afterwards by Cleomenes. Having struck this decisive blow, and being supported
not only by his mercenaries, but also by the remains of the party of Agis, Cleomenes
met with no further resistance. He now propounded his new constitution, which
is too closely connected with the whole subject of the Spartan polity to be explained
within the limits of this article. All that can be said here is, that he extended
the power of the kings, abolished the Ephorate, restored the community of goods,
made a new division of the lands, and recruited the body of the citizens, by bringing
back the exiles and by raising to the full franchise the most deserving of those
who had not before possessed it. He also restored, to a great extent, the ancient
Spartan system of social and military discipline. In the completion of this reform
he was aided by the philosopher Sphaerus. The line of the Proclidae being extinct,
he took his brother Eucleidas for his colleague in the kingdom. In his own conduct
he set a fine example of the simple virtue of an old Spartan.
From this period must be dated the contest between the Achaeans and Cleomenes
for the supremacy of Greece, which Polybius calls the Cleomenic war,
and which lasted three years, from B. C. 225 to the battle of Sellasia in the
spring of B. C. 222. For its details, of which a slight sketch is given under
Aratus, the reader is referred to the historians. Amidst a career of brilliant
success, Cleomenes committed some errors, but, even if he had avoided them, he
could not but have been overpowered by the united force of Macedonia and the Achaean
league. The moral character of the war is condensed by Niebuhr into one just and
forcible sentence: "Old Aratus sacrificed the freedom of his country by an act
of high treason, and gave up Corinth rather than establish the freedom of Greece
by a union among the Peloponnesians, which would have secured to Cleomenes the
influence and power he deserved".
From the defeat of Sellasia, Cleomenes returned to Sparta, and having
advised the citizens to submit to Antigonus, he fled to his ally, Ptolemy Euergetes,
at Alexandria, where his mother and children were already residing as hostages.
Any hope he might have had of recovering his kingdom by the help of Ptolemy Euergetes
was defeated by the death of that king, whose successor, Ptolemy Philopator, treated
Cleomenes with the greatest neglect, and his minister, Sosibius, imprisoned him
on a charge of conspiracy against the king's life. Cleomenes, with his attendants,
escaped from prison, and attempted to raise an insurrection against Ptolemy, but
finding no one join him, he put himself to death (B. C. 221-220). His reign lasted
16 years. He is rightly reckoned by Pausanias (iii. 6.5) as the last of the Agidae,
for his nominal successor, Agesipolis III., was a mere puppet. He was the last
truly great man of Sparta, and, excepting perhaps Philopoemen, of all Greece.
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Nov 2005 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Epicleidas (Epikleidas), brother of Cleomenes III., king of Sparta. According to Pausanias (ii. 9.1.3), Cleomenes poisoned Eurydamidas, his colleague of the house of Proclus, and shared the royal power with his brother Epicleidas. The latter afterwards fell in the battle of Sellasia, B. C. 222.
Lycurgus. A Lacedaemonian, who, though not of the royal blood, was chosen king, in B. C. 220, together with Agesipolis III., after the death of Cleomenes; in the words of Polybius, "by giving a talent to each of the Ephori, he hecame a descendant of Heracles and king of Sparta." It was not long before he deposed his colleague and made himself sole sovereign, though under the control of the Ephori. Placed on the throne by the party favourable to Aetolia, he readily listened to the instigations of Machatas, the Aetolian envoy, to make war on Philip V. of Macedon, and the Achaeans. Having invaded Argolis and taken several towns, he laid siege to the fortress named Athenaeum, in the district of Belbina, claimed by the Megalopolitans as their territory, and took it in conselquenct of the dilatory conduct of Aratus, to whom it looked for succour, B. C. 219. In the same year he barely escaped with his life from the conspiracy of Cheilon, and fled for refuge to Pellene on the western frontier of Laconia. In B. C. 218 he made an incursion into Messenia, simultaneously with the invasion of Thessaly by Dorimachus, the Aetolian, in the hope of drawing Philip away from the siege of Palus in Cephallenia; but Philip, while he himself invaded Aetolia, desired Eperatus, the Achaean general, to go to the relief of the Messenians. Lycurgus effected little in Messenia, and [p. 858] was equally unsuccessful in the same year, in an attempt which he made on the citadel of Tegea, and also in his endeavour to intercept and defeat Philip in the passes of the Menelaion, on his return from his invasion of Laconia. Not long after, he was falsely accused to the Ephori of revolutionary designs, and was obliged to flee to Aetolia for safety. In the following year, however (B. C. 217), the Ephori discovered the groundlessness of the charge and recalled him; and soon after he made an inroad into Messenia, in which he was to have been joined by Pyrrhias, the Aetolian general, but the latter was repulsed in his attempt to pass the frontier, and Lycurgus returned to Sparta without having effected any thing. He died about B. C. 210, and Machanidas then made himself tyrant. (Pol. iv. 2, 35-37, 60, 81, v. 5, 17, 21-23, 29, 91, 92; Paus. iv. 29; Liv. xxxiv. 26.) Lycurgus left a son named Pelops, who was put to death by Nabis, B. C. 205. (Diod. Exc. de Virt. et Vit.; Vales. and Wess. ad loc.)
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2006 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Agesipolis III., the 31st of the Agid line, was the son of Agesipolis, and grandson of Cleombrotus II. After the death of Cleomenes he was elected king while still a minor, and placed under the guardianship of his uncle Cleomenes. (Polyb. iv. 35.) He was however soon deposed by his colleague Lycurgus, after the death of Cleomenes. We hear of him next in B. C. 195, when he was at the head of the Lacedaemonian exiles, who joined Flamininus in his attack upon Nabis, the tyrant of Lacedaemon. (Liv. xxxiv. 26.) He formed one of an embassy sent about B. C. 183 to Rome by the Lacedaemonian exiles, and, with his companions, was intercepted by pirates and killed (Polyb. xxiv. 11)
Αγιάδης, γιος του Εχέστρατου, πατέρας του Δόρυσσου. Mικρός ήταν υπό την επίβλεψη του Λυκούργου (Παυσ. 3,2,3).
Labotas, fourth king of Sparta in the line of Agis, has nothing recorded of his reign except that he saw the commencement of the Spartan quarrel with Argos (Paus. iii. 2. Β 3). Herodotus says that Lycurgus was his uncle and guardian. The other account, which names the Proclid Charilaus as the name of the young king, is so generally stated by ancient writers, that, although Pausanias read the passage in Herodotus as it now stands, Wesseling and Clinton approve the correction, epitropeuonta adelphideou men heoutou, Basileuontos de Spartieteon Leoboteo (Herod. i. 65). A similar difficulty attaches to the name, which Pausanias says Herodotus spelt Leobutes; whereas our MSS., it seems, have only Leoboteo and Leobateo.
This text is from: A dictionary of Greek and Roman biography and mythology, 1873 (ed. William Smith). Cited Oct 2006 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Αγιάδης, γιος του Λαβώτα, πατέρας του Αγησίλαου Α' (Παυσ. 3,2,4).
Αγιάδης, γιος του Αρχέλαου, πατέρας του Αλκαμένη, επί των ημερών του οι Σπαρτιάτες κατέλαβαν τις Αμύκλες, τη Φάριν και τις Γεράνθρες (Παυσ. 3,2,6).
Αγιάδης, γιος του Αλκαμένη, πατέρας του Ευρυκράτη Α'. Επί των ημερών του οι Λακεδαιμόνιοι έκαναν αποικίες στον Κρότωνα και στους Λοκρούς. Επίσης κατά τη διάρκεια της βασιλείας του ο Α' Μεσσηνιακός Πόλεμος έφτασε στη μεγαλύτερή του ένταση (Παυσ. 3,3,1). Δολοφονήθηκε από τον Πολέμαρχο. (Παυσ. 3,3,3).
Αγιάδης, γιος του Πολύδωρου, πατέρας του Ανάξανδρου. Επί των ημερών του οι Λακεδαιμόνιοι εξουσίαζαν τη Μεσσηνία (Παυσ. 3,3,4).
Αγιάδης, γιος του Ανάξανδρου, πατέρας του Λέοντα (Παυσ. 3,3,5).
Αγιάδης,γιος του Ευρυκράτη Β', πατέρας του Αναξανδρίδη. Επί των ημερών του οι Λακεδαιμόνιοι έκαναν αποτυχημένες επιθέσεις κατά των Τεγεατών (Παυσ. 3,3,5).
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
