Εμφανίζονται 49 τίτλοι με αναζήτηση: Ονομασία του τόπου στην ευρύτερη περιοχή: "ΕΛΛΑΔΑ Χώρα ΕΥΡΩΠΗ" .
ΑΓΙΟΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ & ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ (Οικισμός) ΒΑΡΝΑΒΑΣ
Από την εκκλησία των Αγίου Δημητρίου και Παντελεήμονα που βρίσκεται σε μικρή απόσταση εσωτερικά της ακτής.
ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ (Πόλη) ΤΡΙΚΑΛΑ
Η Καλαμπάκα είναι γνωστή από τα μοναστήρια που υπάρχουν στις κορυφές
των βράχων των Μετεώρων που βρίσκονται Ανατολικά και βόρειά της. Η πόλη της Καλαμπάκας
είναι κτισμένη στις ρίζες των βράχων των Μετεώρων και στην αριστερή όχθη του Πηνειού
ποταμού στο σημείο που αυτός εισέρχεται στη Θεσσαλική πεδιάδα.
Το αρχαίο όνομα της πόλης ήταν Αιγίνιον που μνημονεύεται στα Ελληνιστικά
και Ρωμαϊκά χρόνια λόγω της μεγάλης σπουδαιότητας της θέσης της. Το όνομα Αιγίνιο
μαρτυρείται από εντοιχισμένη επιγραφή που βρίσκεται στο Ανατολικό τμήμα της Εκκλησίας
του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Κατά τον 10ο αιώνα αρχές (301-907) η σημερινή
Καλαμπάκα αναφέρεται ως Σταγοί, όνομα που διατηρείται και σήμερα ως Μητροπολιτικός
τίτλος.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Καλαμπάκας.
ΛΥΔΙΑ (Χωριό) ΚΑΒΑΛΑ
Είναι το 49 μ.Χ., όταν ο Απόστολος Παύλος ιδρύει στους Φιλίππους την πρώτη εκκλησία στην Ευρώπη, βαπτίζοντας και την πρώτη Ευρωπαία Χριστιανή, τη Λυδία και την οικογένειά της στον ποταμό Ζυγάκτη. Σήμερα, Λυδία λέγεται το μικρό χωριό δίπλα στους Φιλίππους.
ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Το όνομα αυτό επικράτησε πολύ μεταγενέστερα από το ιταλικό Santa Irini
(Αγία Ειρήνη) την εποχή των σταυροφόρων, κατά την επικρατέστερη άποψη από το ναό
της Αγίας Ειρήνης, που βρίσκεται στην είσοδο της Καλντέρας, στο νησί της Θηρασίας.
(Κείμενο: Μανώλης Λιγνός)
Το κείμενο παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου
Θήρας (2003-2004).
ΑΣΩΠΟΣ (Αρχαία πόλη) ΛΑΚΩΝΙΑ
Για την προέλευση της ονομασίας ΑΣΩΠΟΣ υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη, ότι προέρχεται από το όνομα κάποιου ήρωα που κατέβηκε στην περιοχή με τους Ηρακλειδείς και η δεύτερη από τον ποταμό που διέσχιζε την πεδιάδα. Πιθανότερη είναι η δεύτερη αφού η ονομασία Ασωπός απαντάται σε πολλούς ποταμούς στην Κορινθία, στην Αττική και στην Βοιωτία και αλλού. Η ετυμολογία της λέξης (κατά το Ομηρικό λεξικό του καθηγητή Πανταζίδη) προέρχεται από το Ασις = Ιλύς και Οψις κάτι που εξηγεί γιατί οι αρχαίοι Ελληνες είχαν θεοποιήσει τον Ασωπό σαν βοηθό του Ασκληπιού, αφού η λάσπη πολλών ποταμών πιστεύεται και σήμερα ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ (Σύμπλεγμα νήσων) ΕΛΛΑΔΑ
The name Dodecanese is a thoroughly modern term and was applied in 1908 when twelve privileged islands of the Eastern Aegean, excluding Rhodes, Kos and Lipsos, united to protest against the deprivation by Turkey of special privileges that they had enjoyed since the sixteenth century under Suleiman the Magnificent 1495 1566.
ΔΩΔΩΝΗ (Αρχαία πόλη) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
An ancient name of the district about Dodona in Epirus.
ΙΩΑΝΝΙΝΑ (Πόλη) ΗΠΕΙΡΟΣ
Δυσκολία αντιμετωπίζει κανείς στην προσπάθεια ετυμολόγησης του τοπωνυμίου
«Iωάννινα». Oι πρώτοι ερευνητές απέδιδαν την προέλευση του ονόματος στον ναό του
Aγίου Iωάννου του Προδρόμου, που σύμφωνα με την παράδοση ήταν στο σημείο όπου
σήμερα βρίσκεται το τζαμί του Aσλάν πασά. Ο Γ. Xατζηδάκης πίστευε ότι η λέξη είναι
σλαβικής προελεύσεως, ενώ, προσφάτως, ο G. Henrich κατέληξε στο συμπέρασμα ότι
πρόκειται για το θέμα του ελληνικού γυναικείου ονόματος Iωάννα / Γιάννα, το οποίο
δανείστηκαν οι Σλάβοι με τη μορφή Jo(v)ana /Jana, και την προσθήκη του σλαβικού
επιθήματος -ina. H αρχική σημασία του τοπωνυμίου ήταν πιθανόν «η γη της Iωάννας/Γιάννας».
Βέβαια αυτή η άποψη του Henrich ξεκινάει από την υπόθεση πως η Iωαννίνη, της οποίας
ο επίσκοπος αναφέρεται το 879, ταυτίζεται με τα Ιωάννινα και κατά συνέπεια θεωρεί
ότι η αρχική ονομασία της πόλης ήταν θηλυκού γένους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ιωαννιτών
ΜΟΡΦΟΒΟΥΝΙ (Κωμόπολη) ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Για το όνομα Βουνέσι δημοσιεύθηκαν μέχρι στιγμής δύο εκδοχές σύμφωνα με τις οποίες έχει αρβανιτοβλάχικη προέλευση. Η πρώτη εκδοχή θέλει να προέρχεται από Vone+τσ(ι)ε = Βονέτσ(ι)ε > Βονέτσ(ι)> Βουνέτσ'(ι) > Βουνέσι. Βουνέσι = χωριό που ιδρύθηκε κάπως αργά, όψιμα, δηλαδή είναι νέο, Νεοχώρι. Η δεύτερη να προέρχεται από το Bene + τσ(ι)ε = Μπενέτσε > Μπενέτσ(ι)' Βενέσ' > Βενέσι> Β'νεσ' > Βουνέσ'> Βουνέσι, καλό χωριό, καλός τόπος.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Πλαστήρα
ΝΙΚΑΙΑ (Προάστιο του Πειραιά) ΑΤΤΙΚΗ
Με την ψυχή στο στόμα έρχονται λοιπόν μερικές δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες
στα χώματα της Πειραϊκής γης. Ανοίγουν οι αποθήκες, τα σχολειά, ανοίγουν οι εκκλησίες
όλου του Πειραιά για να μπει
μέσα η γυμνή και ταλαιπωρημένη προσφυγιά. Η κυβέρνηση Πλαστήρα παίρνει την απόφαση
να σπιτώσει όπως όπως τους πρόσφυγες. Απολλοτριώνει λοιπόν ένα μεγάλο μέρος της
περιοχής της Κοκκινάδας για να χτίσει την Κοκκινιά. Η περιοχή αυτή πιάνει από
το βουνό Βώκος περνάει μέσα απ’ το μικρό - μεγάλο Καραβά και ξεχύνεται στην Παλιά
Κοκκινιά. Ανεβαίνει πάνω από την Λαοδικείας και κλείνει εκεί που ήταν η περιοχή
Χαλκιδώνας. Στην πορεία απαλλοτριώθηκαν κι άλλες περιοχές όπως η περιοχή όπου
στήθηκαν το 1927 οι Γερμανικές Παράγκες και λίγα οικόπεδα που παραχώρησε το κράτος
στο Κουτσουκάρι τον σημερινό Κορυδαλλό.
Το 1923 τα πρώτα μπουλούκια των προσφύγων φτάνουν σε τούτη τη γη που αναφέρεται
σαν Κοκκινάδα σε τοπογραφικό χάρτη του 1890. Απέραντα χωράφια ακαλλιέργητα. Εδώ
και εκεί σωροί από σκουπίδια. Πρόχειρα αντίσκηνα και παράγκες οι πρώτες κατοικίες.
Πώς όμως η περιοχή ονομάστηκε Κοκκινιά;
Να τι γράφει γι’ αυτό ο Σίμος Μιχαηλίδης:
«Η πρώτη εκδοχή σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα λεγόμενα είναι ότι πήρε
την ονομασία της απ’ το μηχανικό που την έκτισε, που ονομαζόταν Διονύσης Κόκκινος
,κάτι που δεν ευσταθεί γιατί η περιοχή της Παλιάς Κοκκινιάς προϋπήρχε . Η δεύτερη
εκδοχή ότι η περιοχή είχε κόκκινο χώμα και γι αυτό ονομάστηκε Κοκκινιά επίσης
δεν ευσταθεί. Ας βρεθεί ένας να μας πει πού και σε ποιο μέρος της πόλης υπάρχει
κόκκινο χώμα. Το χώμα που χρησιμοποιούν για τούβλα ή κεραμίδια, αν το παίρνουν
από περιοχές της Παλιάς Κοκκινιάς ή της Ιεράς Οδού, όταν το ψήνουν παίρνει το
γνωστό κιτρινόασπρο χρώμα. Η Κοκκινιά δεν έχει το λοιπόν κόκκινο χώμα αλλά κόκκινο
χρώμα. Αυτό που με βεβαιότητα μπορεί κανείς να υποστηρίξει είναι ότι η Κοκκινιά
πήρε την ονομασία της από τις χιλιάδες κόκκινες φουντωμένες παπαρούνες που φύτρωναν
στους αγρούς της. Απ’ ό,τι θυμάμαι από την Οσία Ξένη - προτού γίνει χώρος για
φτιάξιμο πλίθων - μέχρι και τον κήπο που ήταν σπαρμένα στάρια, το μέρος ήταν κατακόκκινο
απ’ την παπαρούνα. Τον καιρό της άνοιξης όπου δεν είχαν φυτέψει ζαρζαβατικά, όλη
η γη πνιγότανε απ’ το κόκκινο της παπαρούνας. Θυμάμαι πως παίρναμε μεγάλα πέταλα
από παπαρούνες, τα βάζαμε στη γροθιά του ενός χεριού και με την παλάμη του άλλου,
χτυπούσαμε δυνατά για να σκάσει η παπαρούνα».
Η Κοκκινιά ξεκίνησε να χτίζεται το 1923 και να κατοικείται από το
1924. Το χτίσιμο είχαν αναλάβει οι εργολάβοι αδελφοί Σολομωνίδη που ξεκίνησαν
απ’ το βουνό Βώκος, στα Μανιάτικα, να χτίζουν τη γυμνή πλευρά που κοίταγε προς
την Κοκκινιά. Αρχισαν να χτίζονται τα πρώτα προσφυγικά σπίτια στην οδό Αμυραδάκη
που λεγόταν και Καππαδοκίας, την Κιλικίας, την Κύπρου, που κόβονταν απ’ τους κάθετους
δρόμους Γιαννιτσών, Βερροίας, και Αμερικανίδων Κυριών. Το1925 χτίστηκε το πρώτο
ξενοδοχείο της πόλης του Βασίλη Παλγεμέζη που λεγόταν «Σμύρνη», το χοροδιδασκαλείο
του Παντελίδη, το εργοστάσιο λεμονάδων (γκαζόζες) του Θοδώραγα. Οι γερμανικές
παράγκες άρχισαν να χτίζονται το 1927. Τα παραπήγματα αυτά τα έφεραν οι Γερμανοί
από τη χώρα τους έτοιμα και τα έστησαν στην περιοχή που ονομάστηκε γι αυτό Γερμανικά.
Αυτά τα σπίτια ήταν πολεμική αποζημίωση, των ζημιών που υπέστη η χώρα μας από
τους Γερμανούς, στον 1ο παγκόσμιο πόλεμο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Νικαίας
ΦΡΑΞΟΣ (Τοποθεσία) ΠΡΑΜΑΝΤΑ
Αλλη συνοικία των Πραμάντων, πού ειπώθηκε έτσι από το ευρισκόμενο σ' αυτή ομώνυμο δέντρο (φράξος από το λατιν. Fraximus καί στα ελληνικά μελία, μιλήσαμε ήδη γι' αυτό).
ΓΑΥΔΟΣ (Νησί) ΚΡΗΤΗ
A small island below the south shore of Crete, now called Gozo of Candia, for distinction's sake from Gozo of Malta.
ΔΗΛΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Delos received the name of Ortygia from Asteria, sister of Leto, who was changed into a quail (ortux) to escape from Zeus. She was then metamorphosed into the island afterwards called Delos
ΕΔΕΣΣΑ (Αρχαία πόλη) ΠΕΛΛΑ
A name which was applied to Edessa in Macedonia. (Steph. B. s. v. Aigai. )
ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Epidaurus used to be called Epicarus, for Aristotle says that Carians took possession of it, as also of Hermione, but that after the return of the Heracleidae the Ionians who had accompanied the Heracleidae from the Attic Tetrapolis to Argos took up their abode with these Carians.
ΕΣΤΙΑΙΩΤΙΣ (Αρχαία περιοχή) ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Ο Στράβων παραδίδει ότι παλιότερα η Ιστιαιώτιδα ονομαζόταν Δωρίδα. Οταν όμως οι Περραιβοί κατέλαβαν τη χώρα, μετέφεραν σε αυτήν κατοίκους από την Ιστιαία της Εύβοιας, την οποία είχαν καταστρέψει, και τη μετονόμασαν Ιστιαιώτις (Στράβ. 9,5,17).
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (Αρχαία πόλη) ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Two legendary names, which Thessalonica is said to have borne in early
times, are Emathia (Zonar. Hist. xii. 26) and Halia (Steph. B. s. v.), the latter
probably having reference to the maritime position of the town. During the first
period of its authentic history, it was known under the name of Therma (Therma,
Aesch.; Therme, Herod., Thucyd.; Thermai, Mal. Chronog. p. 190, ed. Bonn), derived,
in common with the designation of the gulf (Thermaicus Sinus), from the hot salt-springs,
which are found on various parts of this coast, and one of which especially is
described by Pococke as being at a distance of 4 English miles from the modern
city. Three stories are told of the origin of the name Thessalonica. The first
(and by far the most probable) is given by Strabo (vii. Epit. 10), who says that
Therma was rebuilt by Cassander, and called after his wife Thessalonica, the daughter
of Philip: the second is found in. Steph. B. (s. v.), who says that its new name
was a memorial of a victory obtained by Philip over the Thessalians (see Const.
Porphyrog. De Them. ii. p. 51, ed Bonn): the third is in the Etym. Magn. where
it is stated that Philip himself gave the name in honour of his daughter. Whichever
of these stories is true, the new name of Thessalonica, and the new eminence connected
with the name, are distinctly associated with the Macedonian period, and not at
all with the earlier passages of true Greek history. The name, thus given, became
permanent. Through the Roman and Byzantine periods it remained unaltered. In the
Middle Ages the Italians gave it the form of Salonichi or Saloniki, which is still
frequent. In Latin chronicles we find Salonicia. In German poems of the thirteenth
century the name appears, with a Teutonic termination, as Salnek. The uneducated
Greeks of the present day call the place Salonike, the Turks Selanik.
This extract is from: Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD). Cited June 2004 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
ΙΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
A small island in the Aegean Sea, otherwise called Ios
ΚΑΦΥΑΙ (Αρχαία πόλη) ΛΕΒΙΔΙ
Η ονομασία του τόπου προέρχεται από τον Κηφέα, αλλά επικράτησε ο τύπος της αρκαδικής διαλέκτου. (Παυσ. 8.23.2)
ΚΥΘΝΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
Serpent-island, a name of Cythnos
ΜΥΚΗΝΕΣ (Μυκηναϊκό ανάκτορο) ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Mushroom=mukes, Mycenae takes its name from
A poetical name of Paros
ΡΟΔΟΣ (Νησί) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
In earlier times Rhodes was called Ophiussa and Stadia, and then Telchinis, after the Telchines, who took up their abode in the island.
Althaemenes fearing to be his father's murderer, he set out from Crete with his sister Apemosyne, and put in at a place in Rhodes, and having taken possession of it he called it Cretinia.
ΣΕΡΙΦΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
many-feeding, ferlile, as ironical epith. of the barren island of Seriphos
ΧΙΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
Was formerly called Pityussa, as also, it is said, was Chios.
The name Chios, according to some authorities, is of Phoenician origin and means mastic.
Ο Παυσανίας αναφέρει μια ιστορία, που παραδίδεται από τον ταγικό ποιητή Ιων, σύμφωνα με την οποία ο Ποσειδώνας πήγε στο νησί όταν αυτό ήταν ακατοίκητο και εκεί απέκτησε με μια νύμφη έναν γιο, που την ώρα της γέννησής του χιόνιζε. Ετσι τον ονόμασε Χίο, από όπου προέρχεται και το όνομα του νησιού (Παυσ. 7,4,8).
ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ (Δήμος) ΓΡΕΒΕΝΑ
Το όνομα «Αγιος Κοσμάς ο Αιτωλός» δόθηκε τιμητικά στο δήμο, στη μνήμη του Αγίου
Κοσμά του Αιτωλού μιας μορφής που χωρίς υπερβολή δίκαια κατατάχθηκε στους δασκάλους
του γένους μας. Είναι γνωστή η συμβολή του στην ανάσταση του Γένους μας. Σε μια
από τις περιοδείες του πέρασε και από την περιοχή μας το 1776 και δίδαξε στο χωριό
«Τσιράκι» που μετονομάστηκε σε Αγιο Κοσμά και χτίστηκε προς τιμή του εκκλησία.
ΑΓΚΙΣΤΡΙ (Νησί) ΑΤΤΙΚΗ
Η σημερινή ονομασία του νησιού είναι πολλαπλή. Στους κατοίκους είναι
διάχυτη η παράδοση ότι, όσοι πρωτογνώριζαν το νησί δένοντο με αυτό και τις ομορφιές
του και εγκαθίσταντο οριστικώς εκεί, δηλαδή κατά κάποιο τρόπο αγκιστρώνοντο σ’
αυτό γι’ αυτό ονομάσθηκε Αγκίστρι.
Στην αρχαιότητα δύο ονομασίες διεκδικούν την ταυτότητα του Αγκιστρίου
και της γειτονικής, στα δυτικά του, Κυράς.
Κεκρυφάλεια και Πιτυόνησος (= Πευκόνησος). Ο κορυφαίος των θαλασσογράφων μας Στ.
Εμμ. Λυκούδης απέδειξε ότι η Κεκρυφάλεια είναι το σημερινό Αγκίστρι.
Ο ιστορικός της Αίγινας
Κ. Σταμάτης, υποστηρίζει ότι το Αγκίστρι είναι η αρχαία Κεκρυφάλεια και πήρε το
όνομά του από το σχήμα του που μοιάζει με τον αρχαίο κεκρύφαλο (= γυναικείος κεφαλόδεσμος,
δικτυοειδώς πλεγμένος για να συγκρατεί την κόμη) και ότι σε απώτερους χρόνους
- όταν η στάθμη της θάλασσας ήταν χαμηλότερη - το νησί ήταν ενωμένο με την Μετώπη.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στο "Λεξικό Εγκυκλοπεδικόν" (εκδότες
Μπάρτ και Χιρστ - επιμέλεια Ν. Γ. Πολίτου) το λήμμα "Κεκρύφαλος" παραπέμπει
στη λέξη Αγκίστρι, όπου όμως υποστηρίζεται ότι η Κυρά
είναι η Κεκρύφαλος ή Κεκρυφάλεια των αρχαίων.
Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοί του υπερβαίνουν τους 1.000 και κατανέμονται
σε 4 οικισμούς: το Μεγαλοχώρι
ή Μύλο ή Αγκίστρι
όπου βρίσκεται και η έδρα της κοινότητας, τη Σκάλα,
το Μετόχι και τα Λιμενάρια.
(κείμενο: ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΝΕΟΦΥΤΟΣ)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Κοινότητας Αγκιστρίου.
ΒΡΥΣΗ (Χωριό) ΚΑΡΥΣΤΙΑ
Το όνομά της το πήρε ή από τις βρύσες από τις οποίες υδρευόταν, ή από το αρχαίο
όνομο "Βρύγχη" (Γρύγχαι) που ήταν σημαίνουσα πόλη κατά την αρχαιότητα,
κειμένη στα δυτικά της.
ΓΟΡΓΟΠΟΤΑΜΟΣ (Χωριό) ΦΘΙΩΤΙΔΑ
Η ονομασία αυτή πιθανόν προήλθε από την αρχαία πόλη των ΑΛΠΙΝΩΝ - ΑΛΟΠΗ, η οποία
κατά τον Στράβωνα ...ήτο Πόλις ακμάζουσα παρά την Οίτην που κατεστράφη ολοσχερώς
από μεγάλο σεισμό.
Τα Αλεπόσπιτα με Β.Δ. του 1864 υπήρξε Έδρα του Δήμου Ηρακλειωτών και με περιφέρεια
τα χωριά : Μοσχοχώρι - Βαρδάτες - Γαρδικάκι - Δαμάστα - Μονή Δαμάστας - Δέλφινο
- Δρακοσπηλιά - Δυο Βουνά - Ελευθεροχώρι - Μουσταφάμπεη - Κομποτάδες - Κούβελος
(Τραχίς) - Κουμαρίτσι - Κωσταλέξη - Ματάκια Δυο Βουνών - Νεβρόπολη - Παύλιανη
- Προκοβενίκος - Σκληθράκι - Φρατζή.
Κείμενο : Κ. Χ. Παρηγόρης & Κ. Δ. Ζαγγογιάννης
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Γοργοποτάμου
ΚΑΛΛΙΘΕΑ (Χωριό) ΔΡΑΜΑ
Στις ανατολικές παρυφές του Μενοικίου
όρους και σε υψόμετρο της εκκλησίας και της πλατείας του χωριού, 460 μέτρων από
την επιφάνεια της θάλασσας και επί ανωμάλου εδάφους είναι ταυτισμένη (το χωριό
μας) η Καλλιθέα.
Το αρχικό της όνομα ήταν Εγρί-Δερέ που στα τουρκικά σημαίνει στραβός
λάκκος. Και πράγματι μεταξύ δύο λάκκων είναι κτισμένο το παλιό χωριό. Ο ένας από
τους δύο αυτούς λάκκους είναι κατάμεστος με αιωνόβια πλατάνια και το συνεχόμενο
φυσικό καταπράσινο δάσος δίνει μια ξεχωριστή τέρψη στα μάτια κάθε επισκέπτη ιδίως
κατά τους καλοκαιρινούς μήνες δικαιώνοντας τους αναδόχους της ονομασίας Καλλιθέα,
η οποία δόθηκε μετά την απελευθέρωση από τους Τούρκους, στις αρχές της δεκαετίας
1920.
Απόσπαμα από το βιβλίο του Χρ. Δασκάλου "Γνωριμία με το παρελθόν του
τόπου μας"
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Προσοτσάνης
ΚΟΜΟΤΗΝΗ (Πόλη) ΡΟΔΟΠΗ
Το πρόβλημα της προέλευσης του ονόματος "Κομοτηνή" ταλαιπώρησε
αρκετούς ιστορικούς, εγχώριους και μη, οι δε εκδοχές που προτάθηκαν ξεκινούν από
τον χώρο της μυθοπλασίας, όπως του Οθωμανού περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπί (δήθεν
εγκατάσταση στην περιοχή κάποιου Εβραίου με το κινέζικο όνομα Κουμλού-Τσιν...),
διατρέχουν την περίοδο της ελληνικής αρχαιότητας (η Κομοτηνή ήταν κόρη του περίφημου
ζωγράφου Παράσσιου...) για να καταλήξουν στην βυζαντινή εποχή, όπου ο καθηγητής
Στίλπων Κυριακίδης, εντόπισε χρονικά την προέλευση του. Σύμφωνα με την άποψη αυτή,
η οποία θεωρείται η εγκυρότερη από όσες διατυπώθηκαν, το βυζαντινό όνομα Κουμουτζηνά,
υποδηλώνει τα κτήματα κάποιου με το επίθετο Κουμούτζης. Αντίστοιχα, έχουμε τα
βυζαντινά τοπωνύμια Στεφανηνά, Χουδηνά κ.ά.
Η ονομασία, όπως άλλωστε και η ίδια η πόλη, δοκιμάστηκαν σκληρά στην
διάρκεια της οθωμανικής κατάκτησης. Η φθορά άγγιξε και την λέξη Κουμουτζηνά, την
οποία οι ορδές των κατακτητών αδυνατούσαν να προφέρουν ορθά και μετά από διαδοχικές
αλλοιώσεις κατέληξε στον κακόηχο τύπο Γκιουμουλτζίνε στα οθωμανικά και Γκιουμουλτζίνα
στα ελληνικά, με τους οποίους είναι γνωστή σε όλη την διάρκεια της τουρκοκρατίας.
Ο κούρδος ιστορικός Κ. Αλή, εξήγησε για πρώτη φορά, με αδιαμφισβήτητο τρόπο τον
γλωσσικό μηχανισμό, ο οποίος μετέτρεψε στα οθωμανικά το βυζαντινό τοπωνύμιο Κουμουτζηνά
σε Γκιουμουλτζίνε. (Κ. Αλή, Οι παλαιές οθωμανικές ονομασίες των πόλεων Κομοτηνής
και Ξάνθης, Κομοτηνή 1994).
Με την απελευθέρωση (1920) η ονομασία αποκαταστάθηκε στη λόγια μορφή
της, όπως μας την παρέδωσε ο βυζαντινός ιστορικός Νικηφόρος Γρήγορος και η οποία
χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Δήμου Κομοτηνής
ΚΟΝΙΣΤΡΕΣ (Χωριό) ΚΑΡΥΣΤΙΑ
Το όνομα "Κονίστρα" σημαίνει αρένα, στίβος, επίπεδη επιφάνεια, παλαίστρα,
στην οποία γίνεται η μάχη, οι αγώνες. Κατ' άλλους ονομάστηκε από το "κονίω"
και τούτο από το "κόνις" (σκόνη). Φαίνεται ότι κατά τη Βυζαντινή εποχή
υπήρχε εκεί παλαίστρα, τόπος στρωμένος με λεπτή σκόνη, άμμο στην οποία γυμνάζονταν
οι νέοι της περιοχής. Μερικοί υποστηρίζουν ότι η ονομασία δικαιολογείται από το
ότι το ορατότερο μέρος της περιοχής, το ψηλότερο, το δεσπόζον, επειδή βρισκόταν
σε μέρος αγναντερό, θεατό, σαν είδος αμφιθεάτρου. Αλλοι τέλος, λένε ότι ονομάστηκε
έτσι επειδή ήταν στίβος πολιτικών και πνευματικών αγώνων ή γιατί παρέχεται ευρύ
πεδίο δράστης στο εμπόριο, σαν κέντρο της περιοχής από το Αυλωνάρι
μέχρι την Κύμη.
Είναι κτισμένη και από τις δύο πλευρές του δημόσιου δρόμου Χαλκίδας
- Κύμης σε θέση περίοπτη,
δεσπόζουσα, με θέα και υγιεινό κλίμα. Είναι κέντρο εμπορικό και βιοτεχνικό.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Δήμου Κονιστρών
ΜΟΝΟΔΡΥΟ (Χωριό) ΚΑΡΥΣΤΙΑ
Η ετυμολογία της ονομασίας του είναι ασαφής, καθώς και η γραφή του. Μερικοί παραδέχονται
ότι ονομάστηκε από το "μονίδριο" (μικρό εκκλησάκι) που υπήρχε στο πλάτωμα
του λόφου. Αλλοι εξηγούν την ονομασία από το δάσος δρυών (βελανιδιών), ενώ άλλοι
υποστηρίζουν ότι παράγεται από την λέξη υδριά = μονή + υδρία = Μονόδρυ. Κι αυτό
γιατί εδώ γίνεται η συλλογή και στη συνέχεια η διοχέτευση όλων των νερών της ψηλότερης
περιοχής.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Δήμου Κονιστρών
ΠΑΞΟΙ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Πολλές είναι οι εκδοχές για την ετυμολογία της λέξης Παξοί. Κατά το
Στράβωνα, το όνομά της στους Παξούς έδωσε η Φοινικική λέξη "πακς", που
σημαίνει γεωμετρικό "τραπέζιο", δηλαδή νησί με τραπεζοειδές σχήμα, όπως
φαίνεται από τη θάλασσα. Αλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι μερίδα κατοίκων της Σικελικής
Παξούντος, από ανάγκη ή φατριαστική καταδρομή, εκπατρίστηκε και εγκαταστάθηκε
στους Παξούς, που τους δόθηκε το πάτριο όνομα. Ο Μητροπολίτης Παραμυθίας Αθηναγόρας
αιτιολογεί το όνομα Παξοί από τις πλάκες που έβγαιναν στους Παξούς και γινόταν
εξαγωγή. Σύνθεση της λέξης Παξ = πλάκα και αε ή αι = νησί, μας δίνουν το όνομα
του νησιού των πλακών.
Ο Μουστοξύδης θεωρεί ότι προέρχεται το όνομα των νησιών από το επίθετο
πακτός (δωρικός τύπος του πηκτός). Ο θησαυρός της Ελληνικής γλώσσας του Ερρίκου
Στεφάνου ετυμολογεί την ονομασία από το αρχαίο ρήμα πηγνύω και μάλιστα από το
μέλλοντα "πήξω". Επίσης είναι δυνατό να προήλθε από τη φράση "πακσώσας
θύρας" (κεκλεισμένες), γιατί το λιμάνι του Γάη είναι κλειστό. Ο Γιάννης Δόικας
πιστεύει ότι η λέξη ειρήνη είναι αυτή που θα ταίριαζε στο ειρηνικό νησί των Παξών.
Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Δήμου Παξών
ΠΟΥΡΙ (Χωριό) ΖΑΓΟΡΑ-ΜΟΥΡΕΣΙ
Όσοι στο παρελθόν έγραψαν κάτι για το Πουρί, δεν χρησιμοποιούν όλοι
την ίδια ακριβώς ονομασία. Υπάρχουν μικροδιαφορές τόσο στο θέμα της λέξης όσο
και στην κατάληξη. Τη συναντούμε με τις μορφές:
Πωρίον-Πωρί-Πορίον-Πορί-Πουρίον-Πουρί-Πωρίον.
Στα πρακτικά του Δήμου Ζαγοράς χρησιμοποιείται η ονομασία Πουρί και
Πουρίον και στη γενική πάντοτε του Πουρίου. Η ίδια γραφή συνεχίζεται και στα πρακτικά
της Κοινότητας του Πουρίου. Στον παρόντα αιώνα ο Γ. Κορδάτος το ονομάζει Πορί,
όπως και ο Α. Κωνσταντινίδης, ενώ ο Κ. Λιβανός το ονομάζει Πουρίον. Οι κάτοικοι
του ίδιου του χωριού, της Ζαγοράς και των άλλων κοντινών χωριών προφέρουν πάντοτε
Πουρί και τους κατοίκους τους αποκαλούν Πουριανούς. Νομίζω πως ανέκαθεν οι απλοί
άνθρωποι έτσι έλεγαν το χωριό. Ο καθαρευουσιάνικος τύπος Πορίον ή Πουρίον χρησιμοποιούνταν
μόνο στην γραπτή γλώσσα, κυρίως για το σχηματισμό της δοτικής πτώσης σε καθιερωμένες
φράσεις.
Η λέξη Πουρί είναι καθαρά Ελληνική. Από τη λέξη πώρος=πωρώδες, ασβεστολιθικό
πέτρωμα, αλλιώς πωρόλιθος, προέρχεται η λέξη πωρίον, που μετασχηματίστηκε σε πωρί,
πορί, πουρί.
Γύρω από το χωριό υπάρχουν πολλές ασπριδερές ασβεστολιθικές πέτρες,
που λέγονται στην ντόπια γλώσσα πουριά. Ίσως για αυτό το λόγο να ονομάστηκε έτσι
το χωριό. Όμως είναι πιο πιθανό να πήρε το όνομα του από το ακρωτήρι Πουρί ή Λαγήνι,
που βρίσκεται στην ακτή του χωριού, προς τα βόρεια. Το ακρωτήρι αρχικά ονομάστηκε
Πωρίον για το λόγο ότι αποτελείται από μεγάλους πωρόλιθους, που λευκάζουν από
πολύ μακριά. Λαγήνι ονομάστηκε αργότερα απ' τους ψαράδες της περιοχής, γιατί μοιάζει
με λαγήνι. H νέα αυτή ονομασία συνυπάρχει με την πρώτη, που παρέμεινε η επίσημη.
Η διαπίστωση αυτή προκύπτει από έγκυρους χάρτες. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Απρίλιο
στην «Έκθεση Ελληνικού Συντάγματος», που οργανώθηκε σε αίθουσα της Βουλής υπήρχε
ένας αναρτημένος μεγάλος χάρτης του Ελληνικού Βασιλείου συνταγμένος το 1838 στη
γαλλική γλώσσα, από επιτελείς Γάλλους αξιωματικούς επί τη βάσει πληροφοριών και
της Ελληνικής Κυβερνήσεως. Στον έγκυρο αυτό χάρτη το ακρωτήρι γράφεται Pori. Επίσης,
χάρτης του Ελληνικού Βασιλείου, με κλίμακα 1:400.000, φιλοτεχνημένος κι αυτός
από Γάλλους αξιωματικούς, το 1838, γραμμένος στα γαλλικά και ελληνικά, υπάρχει
και στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, όπου και εκεί γράφεται Pori-Πορί. Στο ίδιο μουσείο
υπάρχει και χάρτης της Θεσσαλίας με ημερομηνία 24-5-1881, γραμμένος στην αγγλική
γλώσσα, που γράφει Pori. Στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο υπάρχει χάρτης της Ελλάδας,
μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας (1881), όπου σημειώνεται Πορί. To πιθανότερο
λοιπόν είναι να δόθηκε το πολύ ταιριαστό όνομα Πωρίον πρώτα στο ακρωτήριο και
στη συνέχεια πήρε το ίδιο το όνομα ο κοντινός παραθαλάσσιος οικισμός, που αποτέλεσε
το προδρομικό στάδιο του χωριού, το οποίο συγκροτήθηκε αργότερα στη σημερινή του
θέση, ξεκινώντας από κάτω προς τα πάνω.
Όσο για τη λέξη Πόρος, αυτή είναι ελληνική και σημαίνει στην προκειμένη
περίπτωση-έχει και άλλες σημασίες- πέρασμα ποταμού.
Πραγματικά, στο σημείο εκείνο της ρεματιάς η κοίτη είναι οριζόντια
και οι όχθες πλησιάζουν μεταξύ τους, υπάρχουν δε και μεγάλοι βράχοι απέναντι,
ικανοί να στηρίξουν μια γέφυρα και να εξασφαλιστεί το πέρασμα του ποταμιού, όπως
και έχει γίνει. Πόρος λέγεται κανονικά, το μέρος, όπου είναι το τοξωτό παλιό γεφύρι,
ενώ το μέρος ονομάζεται "της λαγωνίκας". Συνεκδοχικά μερικοί δίνουν
την ονομασία Πόρος και στο ρέμα.
Λίγες είναι οι γραπτές μαρτυρίες για την ιστορία του Πουρίου στα πρίν
από τα 1800 χρόνια. Η παλαιότερη χρονολογία είναι το σπίτι των αδερφών Μαργαρίτη,
όπου στο επάνω μέρος της κάσας μιας εσωτερικής πόρτας είναι χαραγμένη ευδιάκριτα
η χρονολογία 1699. Οι μεγαλύτεροι του χωριού θυμούνται ή άκουσαν για άλλα 8-9
σπίτια, της ίδιας περίπου ηλικίας με το παραπάνω. Το μισοδιατηρούμενο σπίτι του
Νύστα θεωρείται παλαιότερο κι απ' του Μαργαρίτη. Αρχαιότερη όμως απ’ την παραπάνω
μαρτυρία έχει αυτή που βρήκε ο Α. Κωνσταντινίδης σε Ευαγγέλιο του έτους 1671 στον
Αγιο Γεώργιο, Ζαγοράς. Στην πίσω πλευρά του εξώφυλλου υπήρχε αχρονολόγητη σημείωση
του επισκόπου Δημητριάδας Ιωαννικίου (ήταν επίσκοπος το διάστημα 1678-1713, ίσως
και νωρίτερα), που μεταξύ των άλλων έγραφε ότι άφηνε από είκοσι γρόσια στις εκκλησίες,
μεταξύ και μιας εκκλησίας του Πουρίου για να λειτουργούν οι ιερείς και να μνημονεύουν
όλους τους χριστιανούς. Αρα στο Πουρί υπήρχε ενοριακή εκκλησία πρίν από τρείς
και πλέον αιώνες. Υπάρχουν και δύο παλιές χρονολογίες σε εξωκλήσια. Η μια είναι
χαραγμένη σε πέτρα πάνω από την πόρτα του Αγίου Ονουφρίου και γράφει 1737. Η δεύτερη,
λίγο νεότερη, είναι σκαλισμένη στο δάπεδο του επάνω Αϊ Γιάννη και γράφει 1747.
O A. Κωνσταντινίδης γράφει ότι στην Αγία Παρασκευή υπήρχαν - πριν το 1940 - τρείς
εικόνες, της Θεοτόκου, της Αγίας Παρασκευής, και του Αγίου Νικολάου με χρονολογία
1728. Επίσης σε Μηναίο του Αγίου Παντελεήμονα ήταν σημειωμένη μια θύμηση με χρονολογία
1713. Στο δεξιό μέρος της σκάλας στην πλατεία του Αγίου Δημητρίου πάνω σε μια
πλάκα ήταν χαραγμένη η ημερομηνία 1716. Οι εικόνες του τέμπλου στον ΑΪ-Λιά χρονολογούνται
από το 1161ου έτους. Χτίστηκε δηλαδή τον 12ο αιώνα, στον οποίο ανάγεται και η
ίδρυση του παλιού μοναστηριού της Ζαγοράς, της Παναγίας Ράσοβας. Υπάρχει μια γραπτή
μαρτυρία του Ζαγοριανού Πατριάρχη Καλλίνικου του Γ΄,που σύνταξε στις 21 Μαΐου
1776, για να εκφράσει τις ευχαριστίες του ίδιου και των συγχωριανών του προς τον
έμπορο και ευεργέτη της Ζαγοράς Ιωάννη Πρίγκο, για την αποστολή εκατοντάδων βιβλίων
προς το Ελληνομουσείο της Ζαγοράς καθώς και τη γενναία οικονομική ενίσχυση αυτού
και του σχολείου «Κοινών Γραμμάτων», στη συνοικία της Σωτήρας Ζαγοράς.
Οι ρίζες του χωριού πρέπει να εισχωρούν βαθύτερα στους αιώνες. Η τοποθεσία
που είναι χτισμένος ο κάτω ΑΪ Γιάννης λέγεται "Καστέλλι". Είναι ένα
μικρό πλάτωμα στην άκρη της ξηράς, που καταλήγει σε απότομο ψηλό βράχο. Τοποθεσία
με το ίδιο όνομα υπάρχει και στη γειτονική Παλαιά Μιτζέλα. Στο μέσο του δρόμου
προς την παραλία του Οβριού υπάρχει τοποθεσία που ονομάζεται "Φραγκοπάπουτσο".
Πήρε αυτό το όνομα, γιατί πάνω σε μια μεγάλη πέτρα, σήμερα δεν υπάρχει γιατί πέρασε
από εκεί ο αγροτικός δρόμος και την έσπασαν, υπήρχε ένα βαθούλωμα που έμοιαζε
με αποτύπωμα πέλματος αντρικής μπότας. Μια παράδοση λέει πως κάποτε οι Φράγκοι
αποβιβάστηκαν στον Οβριό και ανηφόρισαν για το χωριό, με σκοπό να κάνουν μεγάλο
κακό. Ο Αγιος Δημήτριος όμως, ο προστάτης του χωριού, καθήλωσε στο σημείο του
βράχου τον αρχηγό της ομάδας, κόλλησε δηλαδή το πόδι του στην πέτρα, με αποτέλεσμα
να φοβηθούν και να γυρίσουν πίσω. Η παράδοση αυτή πέρα από την απλοϊκή εξήγηση
που δίνει στον σχηματισμό του βαθουλώματος στο βράχο, δεν ευσταθεί και για το
λόγο ότι στον καιρό της Φραγκοκρατίας (1204-1261) δεν υπήρχε συγκροτημένο χωριό
στη θέση που είναι σήμερα. Έχει όμως και την αξία της από την άποψη ότι αυτοί,
που παρομοίασαν το σημάδι του βράχου με παπούτσι φράγκικο και το ονόμασαν έτσι,
θα πρέπει να είχαν δεί από κοντά τους Φράγκους στρατιώτες ή στην παραθαλάσσια
περιοχή του Πουρίου ή σε άλλο φραγκοκρατούμενο τόπο, από τον οποίο έφυγαν και
εγκαταστάθηκαν εδώ, για περισσότερη ασφάλεια.Η σκέψη αυτή μας οδηγεί στην λογική
υπόθεση ότι στα χρόνια της φραγκοκρατίας ή στα αμέσως επόμενα ζούσαν στα χαμηλά
μέρη της περιφέρειας του χωριού κάποιες οικογένειες, σε συνθήκες απόλυτα κλειστής
οικονομίας και αυτοπροστασίας.
Σε απόσταση μικρότερη της μισής ώρας από το «Καστέλι», στην περιφέρεια
της Ζαγοράς, υπάρχει η τοποθεσία «Παλιόκαστρο», στην κορυφή ενός λόφου. Στη θέση
αυτή και στα γύρω περιβόλια βρέθηκαν στις αρχές του αιώνα σημαντικά ευρήματα,
όπως πήλινα αγγεία, πέτρινες σφαίρες, νομίσματα, ξίφη, δαχτυλιόλιθοι κ.α που δείχνουν
ότι ο τόπος κατοικούνταν. Κάποιοι λένε ότι το κάστρο είναι αρχαίο. Οι παλιοί δάσκαλοι
της Ζαγοράς Δ. Μοσχίδης και Π. Μολοχάδης τοποθετούν εδώ κοντά την αρχαία πόλη
Θαυμακία. Βρέθηκαν επίσης οικοδομικά υλικά, που σύμφωνα με την γνώμη του Κορδάτου,
Κωνσταντινίδη και Σκουβαρά ανάγονται στην βυζαντινή εποχή δεν αποκλείεται όμως
να χρησιμοποιήθηκαν και από τους Φράγκους.
Κάποτε το «Παλιόκαστρο» κυριεύτηκε από τους πειρατές και όσοι από
τους κλεισμένους σ' αυτό μπόρεσαν να διαφύγουν, πήγαν ψηλότερα και εγκαταστάθηκαν
γύρω από το μοναστήρι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και στην απόμερη θέση Κακάβα,
στην συνοικία της Αγίας Κυριακής. Η πτώση του κάστρου και η μετακόμιση των κατοίκων
στις παραπάνω ασφαλέστερες θέσεις θα έγινε στα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας,
που δεν υπήρχε καμιά ασφάλεια στο Πήλιο και η πειρατεία ήταν σε έξαρση. Σύμφωνα
λοιπόν με τις υπάρχουσες ενδείξεις η περιοχή γύρω από το Παλιόκαστρο κατοικούνταν
από τους βυζαντινούς χρόνους και στην ενδιάμεση περίοδο της Φραγκοκρατίας. Στην
περίπτωση αυτή είναι λογικό να υποθέσουμε ότι οι Φράγκοι είχαν χτίσει κάποιο κάστρο,
κάποιο οχυρωμένο πύργο σε κοντινή και επίκαιρη θέση όπως είναι το Καστέλλι, για
την επιτήρηση της θαλάσσιας περιοχής και για την μετάδοση κωδικών σημάτων, στην
διάρκεια της νύχτας, με φωτιές ή αναμμένους δαυλούς.
Στην παραθαλάσσια περιοχή του Πουρίου ζούσαν κάποιες οικογένειες πολύ
πριν από το 1423, που οι Τούρκοι κατέλαβαν το Πήλιο. Αυτοί έμεναν σε μικρά αγροτόσπιτα
ως κολληγοί των μικρών μοναστηριών (του Αι Γιάννη, του Αγίου Κωνσταντίνου, της
Αγίας Τριάδας). Επικοινωνούσαν με τον οικισμό του Παλαιόκαστρου, της Ζαγοράς και
επηρεάζονταν από τις αποφάσεις και ενέργειές του. Όταν οι γείτονές τους εγκατέλειψαν
τον πρώτο οικισμό τους και εγκαταστάθηκαν γύρω από το μοναστήρι της Σωτήρας, ανέβηκαν
και αυτοί ψηλότερα και έχτισαν τα σπίτια τους στην κάτω συνοικία του σημερινού
χωριού. Έτσι συγκροτήθηκε το πρώτο χωριό, στα μέσα του 15ου αιώνα και αργότερα
έχτισαν μικρή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Οι πρώτοι αυτοί κάτοικοι έδωσαν τα
δύο φράγκικα ονόματα, "Καστέλλι" και "Φραγκοπάπουτσο", που
έφτασαν μέχρι τις μέρες μας, μεταδιδόμενα από γενιά σε γενιά.
Σιγά-σιγά το χωριό αυξήθηκε σε πληθυσμό και επεκτάθηκε προς τα επάνω,
στα δυτικά. Πολλές οικογένειες ήρθαν προς το τέλος του 18ου αιώνα από τη Βόρεια
Ήπειρο. Ο λόγος της αθρόας μετανάστευσης βορειοηπειρωτικών προς την ανατολική
Θεσσαλία και ιδιαίτερα προς Πήλιο ήταν η καταστροφή της Μοσχόπολης το 1771 από
τους Τουρκοαλβανούς που τρομοκράτησε τον ελληνικό πληθυσμό. Κάποιες οικογένειες
ήρθαν εδώ με τα ζώα τους και το νοικοκυριό τους και εγκαταστάθηκαν στα γύρω από
το χωριό μέρη. Με τον καιρό ενσωματώθηκαν με τις παλιές οικογένειες και έγιναν
μόνιμοι κάτοικοι. Η κάθοδος Ηπειρωτών προς το Πήλιο συνεχίστηκε και τον περασμένο
αιώνα. Αρκετοί απόγονοι των οικογενειών αυτών γνωρίζουν από τους παππούδες τους
ότι κατάγονται από εκεί. O πληθυσμός του χωριού αυξήθηκε και το 1827 ή το 1828,
όταν έγινε η καταστροφή της Μιτζέλας. Αρκετές μιτζελιώτικες οικογένειες κατέφυγαν
τότε στο Πουρί, όπου και εγκαταστάθηκαν μόνιμα.
"Από το βιβλίο Το Πουρί - Το Πολύδροσο χωριό του Πηλίου του Νίκου Διαμαντάκου
Εκδόσεις Κοινότητας Πουρίου".
Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ζαγοράς
ΠΡΩΤΗ (Κωμόπολη) ΣΕΡΡΕΣ
Η παράδοση αναφέρει πως η Πρώτη, στην αρχαιότητα ονομαζότανε «Κίασα»ή «Κίεσα»,
μετά ονομάστηκε «εβδομίστα» από τα 70 σπίτια που είχε και επί τουρκοκρατίας ονομάσθηκε
Κιούπκιοϊ. Κιούπκιοϊ είναι τουρκική ονομασία και σημαίνει χωριό των πιθαριών,
από τα πολλά πιθάρια (κιούπια) που βρέθηκαν. Υπήρχαν κεραμοποιεία, γιατί το χώμα
(αργιλούχο) προσφέρεται για τέτοιου είδους κατεργασία. Μετονομάστηκε σε Πρώτη
το 1927. Το όνομα Πρώτη δόθηκε κατά μία εκδοχή από τη πριγκίπισσα Πρώτη, που είχε
το θέρετρό της κοντά στον οικισμό.
Υπεύθυνοι κειμένων: Αριάδνη Παπαφωτίου - Γιάννης Στράτης - Μαρία Βίτσιου
- Γιώργος Βογιατζής
ΣΤΑΝΟΣ (Χωριό) ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Σύμφωνα με κάποιες παραδόσεις το χωριό πήρε το όνομά του από κάποιο
στρατηγό του Μ. Αλεξάνδρου, το Στάνο, που πέρασε πηγαίνοντας σε κάποια εκστρατεία.
Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες ενός χωριού της Αιτωλοακαρνανίας με
το όνομα Στάνος ,το οποίο πήρε το όνομά του από το λατινικό επίθετο stanus - a
- um, που σημαίνει τόπος που κρατάει νερό ή είναι ονομασία μετάλλου, υπάρχει η
εκδοχή και το χωριό μας να πήρε το όνομά του απ' αυτό, γιατί τυχαίνει να έχουμε
ένα παλιό μεταλλείο στη θέση Χάλκωμα.
Πιθανότερη όμως εκδοχή είναι να πήρε το όνομά του από τις πολλές
στάνες που είχε λόγω της αναπτυγμένης κτηνοτροφίας.
Ένα άλλο ιστορικό στοιχείο είναι η εκκλησία, η οποία χτίστηκε το
1811 και αποδεικνύει την ύπαρξη του χωριού από τότε. Ακόμα σε μια περιοχή έξω
από το χωριό με την ονομασία «Μπάμπου», βρέθηκαν αρχαία.
Τέλος στο χωριό γεννήθηκε και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής
της η Αγία Χάιδω.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αρναίας
ΦΙΛΙΑΤΕΣ (Κωμόπολη) ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ
Το όνομά πιθανόν το οφείλει σε παλιό οικιστή η γαιοκτήμονα -ονόματι Φίλιππο- υποκοριστικό
του οποίου είναι στην περιοχή το Φίλης ή και Φίλιας. Μια περιοχή που υπάρχει η
συνήθεια να παίρνει το όνομα της από κάποιoν οικιστή κ.λπ. όπως άλλωστε αποδεικνύεται
κι από άλλες περιπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή: Ζαβαλιάτες, Σκαρπάτες, Ζερβάτες
κι ακόμη, Μαρκάτες, Βαγγαλάτες, Λινάτες, Γεωργουτσάτες και Δουκάτες, Ποντικάτες
κ.λπ. στην απέναντι Κέρκυρα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Νομαρχίας Θεσπρωτίας
ΧΑΝΙΑ (Πόλη) ΚΡΗΤΗ
Πολλές είναι οι εκδοχές όσον αφορά την ετυμολογία του τοπωνυμίου της πόλης. Κατά την μυθολογία ιδρυτής της είναι ο Κύδων υιός του Μίνωα και της νύμφης Ακακκαλίδος. Πιθανόν επίσης από παραφθορά του ονόματος Χθονία που ήταν ένα από τα αρχαία ονόματα της Κρήτης, να προέρχονται τα Χανιά. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή προέρχεται από το Αραβικό Χάνι ή τέλος από την αλχανία κώμη (προάστιο ή συνοικία της Κυδωνίας).
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Χανίων
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
