Εμφανίζονται 66 τίτλοι με αναζήτηση: Προσκυνήματα στην ευρύτερη περιοχή: "ΚΟΖΑΝΗ Νομός ΕΛΛΑΔΑ" .
ΑΣΚΙΟ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Η περιοχή είναι ιδιαίτερα γνωστή για τον μεγάλο αριθμό βυζαντινών και μεταβυζαντινών ναών που διαθέτει, ιδιαίτερα στην Εράτυρα όπου υπάρχουν πολύ καλά διατηρημένες 23 εκκλησίες, αλλά και στο Σισάνι που ήταν μεγάλο θρησκευτικό κέντρο ήδη από τον 11ο αιώνα. Οι σημαντικότερες εκκλησίες της περιοχής είναι: Αγιος Γεώργιος, Αγιοι Ανάργυροι, Αναλήψεως, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Αγιος Νικόλαος, Αγιοι Απόστολοι και η Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου στην Εράτυρα, Αγία Παρασκευή στα Νάματα, Αγιος Νικόλαος, Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σισανίου και Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως στο Σισάνι, Αγίας Αναλήψεως και Παναγίας στη Γαλατινή, Αγίας Κυριακής στο Καλονέρι.
ΑΣΠΡΟΥΛΑ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου χτίστηκε πριν το 1500 και οι εικόνες του είναι από τον 16ο αιώνα.
ΒΕΛΑΝΙΔΙΑ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Χρονολογείται από το 1886, όμως υπάρχουν και πλήθος από αξιόλογα ξωκλήσια σε όλα τα Δ.Δ. του Δήμου μας, που το καθένα έχει τη δική του ιστορία.
ΒΕΛΒΕΝΤΟΣ (Κωμόπολη) ΚΟΖΑΝΗ
Στην ευρύτερη περιοχή του Βελβεντου υπάρχουν 74 εκκλησίες και μεταξύ αυτών ορισμένες αποτελούν λαμπρά Βυζαντινά μνημεία. Κατά την παράδοση, το Βελβεντό ήταν ο τόπος στον οποίο οι Βυζαντινοί άρχοντες που αποσύρθηκαν από τα εγκόσμια, ήρθαν και θεμελίωσαν ναούς για να μονάσουν. Ο Αγιος Μηνάς (12ος αϊ.), η Αγία Παρασκευή (14ος αϊ.), ο Αγιος Δημήτριος Γρατσάνης και ο Προφήτης Ηλίας Παλαιογρατσάνου (15ος αϊ.), ο Αγιος Νικόλαος (16ος αϊ.) και το Μοναστήρι της Αγίας Τριάδος (17οςαι.) είναι ορισμένα απ' αυτά. Η κεντρική εκκλησία "Κοίμησης της Θεοτόκου" κτίστηκε το 1804 πάνω στη θέση παλαιότερης εκκλησίας του Τίμιου Προδρόμου (16ος αϊ.) που τμήμα της σώζεται μέσα στο ιερό του Ναού. Ανεκτίμητης αξίας χειροποίητα τέμπλα, αγιογραφίες και φορητές εικόνες κοσμούν τις εκκλησίες αυτές, ενώ στο υπό διαμόρφωση παλιό Γυμνάσιο θα στεγαστεί και η συλλογή των εικόνων και των ιερών κειμηλίων.
ΒΟΣΚΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Από τα θεμέλια Παλαιοχριστιανικής εκκλησίας συμπεραίνεται ότι υπήρχε Χριστιανικός οικισμός από τα προ του 5ου αι., χρόνια που πρέπει να λειτουργούσε μέχρι τα χρόνια της άλωσης της περιοχής από τους Τούρκους. Η εκκλησία με διακοσμημένο ψηφιδωτό δάπεδο ανακαλύφθηκε το 1935.
ΔΡΥΟΒΟΥΝΟ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Η Ιερά Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Δρυόβουνο οικοδομήθηκε το 1101 μ.Χ. και είναι Βυζαντινού ρυθμού. Οι αγιογραφίες του Ναού χρονολογούνται από το 1458 μ.Χ. και ο νάρθηκας από το 1805 μ.Χ. Εχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες για την κατασκευή κελιών και σήμερα η Ιερά Μονή μπορεί να φιλοξενεί επισκέπτες.
Η χαραγμένη σε πέτρα επιγραφή φανερώνει πως ο Ναός υπάρχει από το 1509 μ.Χ.
ΕΛΑΤΗ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Ναός κτισμένος το 1726 με καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες.
ΕΛΛΗΣΠΟΝΤΟΣ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Χτίστηκε κατά τη δεκαετία του '70 και αναπαλαιώθηκε το 1997. Στον τόπο που χτίστηκε η σημερινή εκκλησία είχαν βρεθεί μνήματα και θεμέλια παλιάς εκκλησίας. Κατά την παραμονή και την ημέρα της εορτής των αγίων τελείται θεία λειτουργία και γίνονται εκδηλώσεις με τη φροντίδα του Μορφωτικού Συλλόγου Αγίου Δημητρίου-Ρυακίου. Περιμετρικά του χώρου της εκκλησίας υπάρχει εκκλησιαστικό πάρκο με αίθουσα για τους επισκέπτες.
Παλαιοχριστιανική: στη θέση όπου βρίσκεται η εκκλησία ανακαλύφθηκε δάπεδο, του 4ου-5ου αι., με ψηφιδωτές απεικονίσεις.
ΕΡΑΤΥΡΑ (Κωμόπολη) ΚΟΖΑΝΗ
Αγιος Γεώργιος, Αγιοι Ανάργυροι, Αναλήψεως, Κοιμήσεως Θεοτόκου, Αγιος Νικόλαος και Αγιοι Απόστολοι.
Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της Εράτυρας και εκτός από τον ναό,
στο χώρο βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο Εράτυρας και η «Μητρόπολη», που σήμερα
φιλοξενεί τον ιερέα του χωριού.
Ο ναός οικοδομήθηκε το 1844 στη θέση παλαιότερου και κτίστηκε στον
τύπο της πεντάκλιτης βασιλικής και παρουσιάζει την εξής ιδιομορφία: το 1ο και
το 5ο κλίτος είναι εξωνάρθηκες με αρκετά πλατείς κίονες. Στο επάνω μέρος τους
στεγάζονται οι γυναικωνίτες, που στην απόληξή της ανατολικής τους πλευράς υπάρχουν
2 παρεκκλήσια, του Αγίου Χαράλαμπους στο νότιο κλίτος και του Αγίου Δημητρίου
στο βόρειο κλίτος.
Το 1928 κατασκευάστηκε ο υπερυψωμένος εξαγωνικός τρούλος για να αυξηθεί
το φως στο εσωτερικό του ναού.
Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν τοιχογραφημένες παραστάσεις, που
καλύπτουν σχεδόν όλους τους τοίχους. Η εικονογράφηση έγινε από Ερατυραίους αγιογράφους.
Ξεκίνησε το 1850 και συνεχίστηκε ως το τέλος του 19ου αιώνα.
Περίφημο είναι το μοναδικής τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο, ένα από τα σημαντικότερα
και μεγαλύτερα του Ελληνικού χώρου. Το επιβλητικό αυτό τέμπλο συντηρήθηκε πριν
λίγα χρόνια.
Η «Μητρόπολη» είναι ένα μικρό κτίριο που κατασκευάστηκε από πέτρες του
παλιού καμπαναριού, το οποίο ανατινάχτηκε το 1948, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου
πολέμου. Αρχικά, φιλοξενούσε τον εκάστοτε Δεσπότη όταν αυτός λειτουργούσε στην
Εράτυρα και αργότερα φιλοξένησε το Λαογραφικό Μουσείο Εράτυρας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ασκίου
Βρίσκεται 2 χλμ. περίπου βόρεια της Εράτυρας, στο δρόμο για τον Aγιο
Αθανάσιο. Η απλή κατασκευή και η λιτή αρχιτεκτονική της σύνθεση δεν προδιαθέτουν
τον επισκέπτη για τον εσωτερικό χώρο της εκκλησίας με την πλούσια ζωγραφική διακόσμηση,
που καλύπτει όλους τους τοίχους. Οι αγιογραφίες του 1737 είναι μοναδικής, για
το 18ο αιώνα, τέχνης.
Αξιοπρόσεκτη είναι η τοιχογραφία με τους κτήτορες του ναού που φορούν
την παραδοσιακή στολή των αρχόντων της Σέλιτσας.
Βρίσκεται 1 χλμ. βόρεια της Εράτυρας, στο δρόμο για τον Αγιο Αθανάσιο.
Ο ναός είναι τρίκλιτος με ξύλινη στέγη, μια απλή κατασκευή, χωρίς καμιά μνημειακή
μορφή εξωτερικά. Κανένα αρχιτεκτονικό στοιχείο δεν ταράζει το απλό και αυστηρό
ύφος του μνημείου, εκτός από την προεξοχή αψίδας του ιερού. Αυτό, όμως, που εντυπωσιάζει
τον επισκέπτη είναι η πλούσια εσωτερική ζωγραφική διακόσμηση του ναού, με πλούσια
και ολοκληρωμένη θεματολογία.
Από επιγραφή που βρίσκεται πάνω από τη θύρα του νάρθηκα, προκύπτει
η χρονολογία ανέγερσης και αγιογράφησης του ναού, που είναι το έτος 1763. Ενδιαφέρον
παρουσιάζει και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ασκίου
ΚΑΜΒΟΥΝΙΑ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Ο Δήμος Καμβουνίων έχει στα όριά του αρκετά ενδιαφέροντα εκκλησιαστικά μνημεία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρων παρουσιάζουν οι Ναοί που βρίσκονται διάσπαρτοι σε διάφορα σημεία των Δ.Δ. του Δήμου και χρονολογούνται από τον 17ο και 18ο αιώνα.
ΚΟΖΑΝΗ (Πόλη) ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Kozani's cathedral, Ayios Nikolaos, is a three-aisled vaulted basilica
with a pitched roof. Its cornerstone was laid in 1664 by the town's leading notable
Harisis
Trantas, and it underwent subsequent extensions and repairs in the 18th and
early 20th century.
An inscription dates its wall-paintings, the work of the brothers
Nikolaos and Theodoros from Ioannina, to 1770. Its carved
wooden iconstasis, altar, pulpit, and bishop's throne -- all decorated with
plants, animals and human figures --are true works of art. The name of their creator,
Bandoveris, as well as all the cost of the wooden furniture, are noted in a codex
from the mid-17th century.
Another of the church's treasures is the embroidered 'epitaphios'
(shroud) belonging to a certain Georgios Kontaris (1672). The seven storey bell
tower, built in 1855, rises next to the church.
By kind permission of:Ekdotike Athenon
This text is cited Nov 2003 from the Macedonian Heritage URL below, which contains image.
ΛΕΥΚΟΘΕΑ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Ιερός Ναός Αγίας Παρασκευής Λευκοθέας, χρονολογείται από το 1680.
ΜΟΛΟΧΑ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Ξαναχτίστηκε το 1991 στο λόφο «Καλόγερο», όπου ήταν τα θεμέλια του παλιού μοναστηριού.
Η εκκλησία χτίστηκε περί τα τέλη της Τουρκοκρατίας (1923), όταν μερικοί από τους κατοίκους γκρέμισαν το τζαμί των Τούρκων.
Χτίστηκε το 1985 στα θεμέλια παλιού Ιερού, όταν οι κάτοικοι βρήκαν την πέτρα της Αγίας Τράπεζας.
ΝΕΑΠΟΛΗ (Κωμόπολη) ΚΟΖΑΝΗ
Χτίστηκε το 1978 σε βυζαντινό ρυθμό.
ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Τρίκλιτη βασιλική
ΠΟΛΥΛΑΚΚΟ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Από το 1911.
ΠΥΡΓΟΙ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Εκκλησία Αγίου Δημητρίου το 1726 μ.Χ. όπου διασώζονται πάνω από 200 αγιογραφίες (frescos), στο εσωτερικό του ναού, αγίων και οσίων της Ορθοδοξίας. Είναι ρυθμού βασιλικής, έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο, αξιόλογο άμβωνα με τοιχογραφίες και σκαλιστό δεσποτικό. Κατά την παράδοση, επί τουρκοκρατίας ήταν το "κρυφό σχολειό" της "Κατράνιτσας" (Πύργοι).
Εκκλησία Αγίας Παρασκευής που είναι χτισμένη πριν το 1700 μ.Χ. και είναι ρυθμού βασιλικής. Εχει ξυλόγλυπτο τέμπλο και είναι γεμάτη αγιογραφίες από τις οποίες σήμερα έχουν διασωθεί μερικά μόνο τμήματα. Επίσης υπάρχουν αγιογραφίες βόρεια εξωτερικά του ναού πράγμα που μαρτυρεί την ύπαρξη μικρού παρεκκλησίου.
ΣΙΑΤΙΣΤΑ (Πόλη) ΚΟΖΑΝΗ
Ο αρχαιότερος σωζόμενος ναός είναι της Αγίας Παρασκευής στην πλατεία
της Γεράνειας. Χτισμένος το 1677, αποτελεί ένα αξιόλογο μνημείο μεταβυζαντινής
τέχνης. Πρόκειται για μια θολοσκέπαστη τρίκλιτη βασιλική, με υπερυψωμένο νάρθηκα-γυναικωνίτη.
Η διάταξη των θόλων σε σχήμα σταυρού, κατά μήκος του ναού και εγκάρσια, δίνουν
στο ναό τη μορφή του εγγεγραμμένου σταυροειδούς. Ο κυρίως ναός, ο νάρθηκας και
εξωτερικά ο νότιος τοίχος του περίστωου είναι κατάγραφοι με τοιχογραφίες. Αξια
προσοχής είναι η απεικόνιση στο νότιο τοίχο του νάρθηκα-γυναικωνίτη αρχαίων Ελλήνων
σοφών: Σόλωνα, Πλούταρχου, Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Θουκυδίδη και Σίβυλλας.
Η αντίστοιχη απεικόνιση των ίδιων προσώπων στο ναό του Προφήτη Ηλία,
φαινόμενο όχι συνηθισμένο σε χριστιανικούς ναούς, δείχνει την άνθιση της ελληνικής
παιδείας στη Σιάτιστα στο τέλος του 17ου και όλο το 18ο αιώνα. Το τέμπλο ψηλό,
ξυλόγλυπτο, εξαιρετικής τέχνης, είναι επιχρυσωμένο, ενώ τα θωράκια στο κάτω μέρος
είναι διαφορετικής τέχνης και όχι επιχρυσωμένα. Άριστης τέχνης είναι και τα επιχρυσωμένα
ξυλόγλυπτα του άμβωνα και του δεσποτικού. Τα δεσποτικά, ο εικόνες του τέμπλου,
αριστουργηματικά δημιουργήματα του Κρητικού Θεόδωρου Πουλάκη, παρέχουν ιδιαίτερη
μυσταγωγικότητα, μαζί με τα βημόθυρα της Ωραίας Πύλης, στον εισερχόμενο. Χαρακτηριστικός
είναι ο Επιτάφιος, δυτικής τεχνοτροπίας, με ζωγραφική στις δύο όψεις του ξύλου,
έργο του "Αναστασίου Ιωάννου εξ Ιωαννίνων" (1741), με κουβούκλιο ξυλόγλυπτο
επιχρυσωμένο. Ο ναός της Αγίας Παρασκευής, μαζί με το ναϊσκο της Παναγίας στα
νότια, το ψηλό καμπαναριό εξαγωνικής κάτοψης (1862) στα βόρεια, περικλείεται από
αυλή πλακόστρωτη. Το οικοδομικό αυτό τετράγωνο, που βόρεια αναπτύσσεται τριγωνικά,
αποτελεί το εκφραστικότερο δείγμα της μεταβυζαντινής φυσιογνωμίας της Σιάτιστας.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σιάτιστας
(1993).
Ο ναός του Προφήτη Ηλία, στο μέσο Χώρας και Γεράνειας, σε λόφο με
πανοραμική θέα, είναι τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική, με υπερυψωμένο επίσης νάρθηκα-γυναικωνίτη
στο δυτικό μέρος και ένα μονόχωρο παρεκκλήσι του Αγίου Χαραλάμπους, στη βορειοανατολική
πλευρά. Χτίστηκε το 1701, ανακαινίστηκε το 1740, ενώ ο κατάγραφος νάρθηκας-γυναικωνίτης
ιστορήθηκε το 1744 από Καπεσοβίτες αγιογράφους. Οι παραστάσεις της ρίζας του Ιεσσαί
με τους αρχαίου φιλόσοφους, της δημιουργίας του Αδάμ, της "Ετοιμασίας του
Θρόνου", της Δευτέρας Παρουσίας, είναι αξιόλογες. Η διακόσμηση στον κυρίως
ναό, όπου οι τοιχογραφίες είναι ελάχιστες, γίνεται με γύψινα στοιχεία, το ταβάνι
είναι ξύλινο, στη μορφή που υπάρχει και στα αρχοντικά σπίτια, όπως και στις άλλες
εκκλησίες της ίδιας εποχής. Το ψηλό τέμπλο είναι ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σιάτιστας
(1993).
Χτίστηκε το 1700 στο νοτιοδυτικό άκρο της Σιάτιστας. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της εκκλησίας είναι της ίδιας τεχνικής με εκείνο του Προφήτη Ηλία.
Χτίστηκε το 1702 επί αρχιερατείας του Ζωσιμά. Πρόκειται για μονόκλινη ξυλόστεγη βασιλική με αξιόλογες τοιχογραφίες του 1728.
Τρίκλιτη βασιλική που χτίστηκε το 1709
Τρίκλιτη βασιλική που χτίστηκε το 1744.
Τρίκλιτη βασιλική που χτίστηκε το 1760 στις υπώρειες του όρους Βέλια (Γρίβα Μπαλαμπάνη).
Τρίκλιτη βασιλική που κτίστηκε στα τέλη του 18ου αιώνα.
Τρίκλιτη βασιλική που κτίστηκε το 1798 με κτίτορα το μοναχό και διδάσκαλο της Σιάτιστας Ιωνά.
Ο ναός - Αγίων Αναργύρων και Αγίου Αντωνίου ως τρισυπόστατος - χτίστηκε το 1963 σε θέση παλιότερου.
Είχε κτιστεί δισυπόστατος (και στη μνήμη του Οσίου Ναούμ) πιθανώς το 1610.
Ο αρχικός ναός του Αγίου Δημητρίου είχε ανεγερθεί το 1647, κατεδαφίστηκε
το 1801 και ξανακτίστηκε, κάηκε από τυχαία πυρκαγιά το 1910, για να υψωθεί το
1911 ο σημερινός επιβλητικός βυζαντινού ρυθμού, σε σχέδιο του Σιατιστινού αρχιτέκτονα
Αριστοτέλη Ζάχου. Δίπλα στο ναό είναι χτισμένο εξαγωνικό κωδωνοστάσιο (1856) που
, όπως και το σχεδόν όμοιο της Γεράνειας, αποτελεί μνημείο για τη Σιάτιστα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σιάτιστας
(1993).
Ο σημερινός ναός του Αγίου Νικολάου είναι ο δεύτερος, αφού ο αρχικός
χτίστηκε το 1743 δισυπόστατος (Αγίων Νικολάου και Σπυρίδωνος), κατεδαφίστηκε το
1929, οπότε και οικοδομήθηκε ο σύγχρονος με σχέδιο του Στατιστινού αρχιτέκτονα
Εμμανουήλ Μάλαμα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σιάτιστας
(1993).
Μικρότεροι ναοί, που κτίστηκαν πρόσφατα, είναι του Αγίου Αντωνίου
στη συνοικία "Μανιάδικα" της Γεράνειας, του Αγίου Νεκταρίου δίπλα στον
Αγιο Αθανάσιο, του Αγίου Αχιλλείου στη "Μπάρα Σιάτιστας". Της Μεταμορφώσεως
του Σωτήρος στο ύψωμα "Βίγλας" καθώς ανηφορίζουμε για τη Σιάτιστα, των
Αγίων Θεοδώρων στην ιστορική τοποθεσία "Ράχη Συκιάς", του Αγίου Κοσμά
κοντά στο ναό του Αγίου Νικάνορα, του Αγίου Αχιλλείου δίπλα στο ναό του Αγίου
Ιωάννη. Δεν πρέπει να αποσιωπήσουμε ακόμα δύο εξωκκλήσια έξω από τη Σιάτιστα,
του Αγίου Παντελεήμονος στη μαγευτική θέση "Τσιάμια" στο όρος "Μπούρινου",
16 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Σιάτιστας, και του Αγίου Ιωάννη στη "Γιάγκοβη",
8 χιλιόμετρα νότια της Σιάτιστας στις όχθες του Αλιάκμονα.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
του Δήμου Σιάτιστας
(1993).
ΤΡΑΝΟΒΑΛΤΟ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Ναός κτισμένος το 1753 με επίσης καλοδιατηρημένες και αξιόλογες τοιχογραφίες.
Ναός κτισμένος το 1788.
ΦΡΟΥΡΙΟ (Οικισμός) ΚΟΖΑΝΗ
Είναι ο πιο παλαιός Ναός του Δήμου κτισμένος το 1647. Σε επιγραφή στο εσωτερικό του Ναού αναγράφεται ότι είχε επισκευαστεί την χρονολογία αυτή οπότε συμπεραίνουμε πως υπήρχε και προγενέστερος Ναός.
ΑΚΡΙΝΗ (Κωμόπολη) ΚΟΖΑΝΗ
Αγιος Γεώργιος στη σπηλιά Ακρινής: υπήρχε από των ετών της τουρκοκρατίας στη σπηλιά Ακρινής. Οι Τούρκοι το κρατούσαν, μάλιστα δε και το ευλαβούσαν, πίστευαν στα θαύματα του Αγίου Γεωργίου και όταν το 1923 αποχωρούσαν, παρακάλεσαν να μην καταστραφεί. Υπάρχει η διάδοση ότι ακούγονται ψαλμωδίες.
Προσκυνητάρι του Αγίου Γεωργίου στη σπηλιά: διαμορφώθηκε στη δεκαετία του '80, υπήρχε προγνέστερο.
ΚΟΖΑΝΗ (Πόλη) ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Του 17ου αιώνα.
ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Η Μονή του Αγίου Ιωάννη Βαζελώνα, που είναι η αρχαιότερη Μονή του Πόντου και κτήτορας της Παναγίας Σουμελά βρίσκεται στους γραφικούς πρόποδες του Βερμίου όρους και σε απόσταση 4 km πάνω από το χωριό Αγιος Δημήτριος.
ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
(17ος αιώνας) με υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
ΒΔ του χωριού
ΕΡΑΤΥΡΑ (Κωμόπολη) ΚΟΖΑΝΗ
Βρίσκεται 3 χλμ. βόρεια της Εράτυρας, στους πρόποδες του όρους Σινιάτσικου,
σε τοποθεσία με άγρια φυσική ομορφιά και αποτελεί τόπο αναψυχής και διασκέδασης
των κατοίκων της Εράτυρας.
Αποτελείται από τον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου (καθολικό του πρώην
μοναστηριού), 2 δημοτικούς ξενώνες (από τους οποίους ο ένας λειτουργεί κανονικά,
ενώ στο δεύτερο γίνονται εργασίες αναπαλαίωσης) και ελεύθερο χώρο, συνολικής έκτασης
25 στρεμμάτων περίπου.
Το μοναστήρι μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση πριν από το 17ο αιώνα. Η
μονή ήκμασε το 18ο αιώνα, πυρπολήθηκε, όμως, από Τουρκαλβανούς ληστές το 1794.
Αμέσως μετά, το 1797, επανοικοδομήθηκε.
Ο σημερινός ναός είναι τύπου τρίκλιτης βασιλικής, που διατηρεί, όμως,
τις πλευρικές κόγχες - χορούς. Πρόσφατα, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες συντήρησης
και αναπαλαίωσης του ναού. Έχει εξαιρετικό ξυλόγλυπτο του 1800 περίπου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ασκίου
ΚΑΜΒΟΥΝΙΑ (Δήμος) ΚΟΖΑΝΗ
Ιερά Μονή Αγίου Νικάνορος Ζάβορδας με τη μεγάλη της βιβλιοθήκη και την πλούσια συλλογή ιστορικών κειμηλίων.
ΚΑΣΤΑΝΙΑ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Η ανδρική μονή των Αγ. Θεοδώρων <<Η μονή των κανονικών>> όπως λεγόταν
βρισκόταν στη θέση που βρίσκεται σήμερα το χωριό. Μετόχι δε της μονής αυτής ήταν
και το ευρισκόμενο στην περιοχή του κάστρου Σερβίων, γυναικείο μοναστήρι των Αγ.
Θεοδώρων (ή μονή του Διονυσίου του Σιδερή).
Το μοναστήρι των Αγ. Θεοδώρων στην Καστανιά καταστράφηκε από τους
χωρικούς των προαστίων των Σερβίων, οι οποίοι δολοφόνησαν τους μοναχούς και πήραν
την περιοχή του μοναστηρίου στο πρώτο μισό του 18ου αιώνα. Και σύμφωνα με την
παράδοση αφορίστηκε το Πατριαρχείο. Η εκκλησία χτίστηκε το 1892-1898 περίπου.
Το 1899 αποφασίστηκε ανέγερση κωδωνοστασίου, τετράγωνο, διώροφο.
Το εξωκλήσι της Παναγίας χτίστηκε στην περίοδο του μεσοπολέμου και
εορτάζεται στις 15Αυγούστου.
Η Ιερά Μονή Αγ. Αντωνίου Σιάπκας-Καστανιάς απέχει από το χωριό 12χλμ.
και από τα Σέρβια
20χλμ. Εορτάζεται την 1η Σεπτεμβρίου.
Το μοναστήρι είναι κτισμένο με βυζαντινό πρότυπο και ως οικοδομικό
σύνολο ήταν ένα μικρό κάστρο. Ανήκει λοιπόν στη Φρουριακή αρχιτεκτονική. Η ιδιοκτησία
του μοναστηρίου ανήκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης δηλαδή ήταν
ίδρυμα Σταυροπηγιακό, με την εποπτεία όμως της επισκοπής Σερβίων. Ήταν κοινόβιο
με πολλούς μάλιστα μοναχούς και όπως προκύπτει από διάφορα έγγραφα στοιχεία επί
αρχιερατίας Κων/νου από το 1750 εγκαταλείφθηκε και οι μοναχοί μετακόμισαν στους
Δεμεράδες όπου είχαν Μετόχιο.
Η περιουσία του ήταν τεράστια, πέρα από τα τμήματα της Σιάπκας, τσιφλίκια
του μοναστηρίου ήταν η Βουβάλα, το Φαρμάκι και η Βούρπα. Σήμερα σώζονται μόνο
τμήματα της εισόδου που είναι δίφυλλη πόρτα και πάνω την εικόνα του Αγίου, μέρος
από το αρχονταρίκι και το ηγουμενείο, μερικά κελιά και μια βυζαντινή βρύση με
χαραγμένα τρία γράμματα αωβ=1802(ημερομηνία που χτίσθηκε η βρύση). Υπάρχουν ακόμη
δυο τεράστιες αλυσίδες, που έδεναν τους ασθενείς. Ο Aγιος Αντώνιος ήταν θεραπευτής
ειδικών ασθενειών. Έτσι όσοι είχαν προβλήματα, έρχονταν στο μοναστήρι, δένονταν
με τις αλυσίδες και ζητούσαν την προστασία και την βοήθεια του Aγίου. Υπήρχαν
και σπάνιες βυζαντινές εικόνες και αγιογραφίες. Την 1η Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο
γίνεται το θρησκευτικό πανηγύρι. Τεράστια και συμβολική ήταν η συμβολή μοναστηρίου
σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες.
Στην έξοδο του Δ.Δ. προς Δ.Δ.Φούφα.
ΜΙΚΡΟΒΑΛΤΟ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Τηλέφωνο: +30 24640 51210
Κτισμένη κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, η οποία φιλοξενεί θαυματουργική εικόνα της Παναγίας.
ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΙΚΡΟΚΑΣΤΡΟΥ (Μοναστήρι) ΚΟΖΑΝΗ
Τηλέφωνο: +30 24650 71306
ΣΙΣΑΝΙ (Χωριό) ΚΟΖΑΝΗ
Τηλέφωνο: +30 24630 92498
Βρίσκεται στο Σισάνι, στην αντίπερα όχθη της κοίτης του ποταμού Μύριχου,
2 χλμ. νοτιοδυτικά του χωριού. Ο ναός είναι κτίσμα του δεύτερου μισού του 18ου
αιώνα. Τα ερείπια που βρέθηκαν γύρω και κάτω από το σημερινό ναό φανερώνουν την
ύπαρξη παλαιότερου κτίσματος (πιθανότατα του 5ου ή 6ου αιώνα) του οποίου η μορφή
παραμένει αδιευκρίνιστη. Δεν ήταν από την αρχή μοναστηριακός ναός, αλλά μετατράπηκε
μεταξύ του 1762 και 1797. Το μοναστήρι λειτούργησε ως παρεκκλήσι της Μητρόπολης
Σισανίου, δηλαδή του Βυζαντινού ναού που αποκαλύφθηκε, μετά από ανασκαφές, το
1991. Μαρτυρίες αναφέρουν ότι επί Τουρκοκρατίας η μονή λειτουργούσε ως κρυφό σχολείο.
Πολύτιμες υπηρεσίες προσέφερε και κατά το Μακεδονικό Αγώνα.
Ο ναός, που βρίσκεται στο νότιο μέρος του περιβόλου του όλου συγκροτήματος,
χαμηλός, χωμένος κατά το ήμισυ στο έδαφος, είναι μονόκλιτη ξυλόστεγη βασιλική
με νάρθηκα και εμφανίζει όλα τα χαρακτηριστικά των εκκλησιών της Τουρκοκρατίας
(χαμηλό ύψος, έλλειψη παραθύρων και γενικά λιτή εμφάνιση).
Οι εικόνες του τέμπλου και η αγιογράφηση του ναού έγιναν το 1821 από
τον αξιόλογο Ερατυαίο αγιογράφο Γεώργιο Εμμανουήλ. Στην είσοδο βρίσκεται εντοιχισμένη
μαρμάρινη πλάκα της Ρωμαϊκής εποχής (146 - 147 μ.Χ.), όπου αναγράφονται ονόματα
νεαρών αθλητών της εποχής.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
