Πληροφορίες τοπωνυμίου

Kalydon

ΚΑΛΥΔΩΝ (Αρχαία πόλη) ΙΕΡΑ ΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Region: Aetolia
Periods: Archaic, Classical, Hellenistic
Type: Fortified city and sanctuary
Summary: Setting of the Kalydonian boar hunt.

Physical Description:
    N of the entrance to the Gulf of Corinth, Kalydon was a minor city enclosed by a 4 km long circuit wall (3rd century B.C. date) and a strongly fortified acropolis. A sacred road ran ca. 400 m from the West City Gate to the Sanctuary of Artemis Laphria. The sanctuary had originally 2 Archaic temples dedicated to Artemis and Apollo. During the Classical and Hellenistic period the sanctuary developed to include a number of stoas, treasuries and other structures.
Description:
    Kalydon was recorded by Homer as the home of Oeneus and the setting of the Caledonian boar hunt. The historical city is little known and apparently unimportant, but the growth of the Sanctuary of Artemis, the construction of the city's walls in the 3rd century B.C., and the size of some of the Hellenistic tombs indicate some prosperity. The city declined in the Roman period, and in 30 B.C. Augustus transferred the inhabitants to the new city of Nikopolis.
Exploration:
    Early description of the remains by Leake (1835) and Woodhouse (1897). Excavations on the acropolis and at the sanctuary of Artemis Laphria in 1908 by G. Sotiriadis. In 1926, 1928, and 1932 joint Greek-Danish excavations carried out under F. Poulsen and K. Romaios.

Donald R. Keller, ed.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains 13 image(s), bibliography & interesting hyperlinks.

• http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Per...

Αρχαίο θέατρο Οινιάδων

ΟΙΝΙΑΔΕΣ (Αρχαία πόλη) ΙΕΡΑ ΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
  Μια τόσο σημαντική και εξελιγμένη πόλη όπως η πόλη των Οινιαδών ήταν επόμενο να έχει και το θέατρό της. Το θέατρο των Οινιαδών είναι κατασκευασμένο στη νότια πλευρά του υψώματος που δεσπόζει του αρχαίου οικισμού και η εξαιρετική θέση του παρέχει παντεποπτική θέα της πεδιάδος του Αχελώου κι ενός μεγάλου τμήματος των παραλίων του Ιονίου πελάγους.
  Ως προς την χρονολογία του ο Γερμανός αρχαιολόγος Fichter επισημαίνει τρεις περιόδους ανεγέρσεως, κατά προσέγγιση : 1) Το αρχαίο θέατρο , 2) Η νεότερη μετασκευή και 3) Η Ρωμαϊκή μετασκευή.
  Η πρώτη κατασκευή με πλατύτερη ορχήστρα και με μια σκηνή που ίσως είχε παρασκήνια έγινε τον 4ο αιώνα π.Χ., όταν οι Οινιάδες βρίσκονταν κάτω απ΄ την επιρροή των Αθηνών.
  Η νεότερη μετασκευή του προσκηνίου , από αναλογία με τα προσκήνια του θεάτρου της Σικυώνας και της Επιδαύρου , χρονολογείται τον 3ο αιώνα π.Χ., κατά τον Fichter. Μάλιστα η μετασκευή αποδίδεται στον Μακεδόνα βασιλιά Φίλιππο τον Ε΄. Ήδη από το 167 π.Χ. η πόλη των Οινιαδών υποτάσσεται μόνιμα, πλέον στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
  Σ’ αυτή τη μεταγενέστερη εποχή ανήκει η ρωμαϊκή μετασκευή , η οποία ήταν σίγουρα πολλή πενιχρή γιατί Δε βρέθηκαν ρωμαϊκές κολώνες και κομμάτια δοκαριών.
  Η ανασκαφή του θεάτρου των Οινιαδών έγινε το 1.900 από τον Αμερικάνο αρχαιολόγο Powell ,μια μερικότερη δε εκσκαφή και καθαρισμός του έγινε από την ΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Πατρών το 1.986, υπό την διεύθυνση του Εφόρου Αρχαιοτήτων κ. Λάζαρου Κολώνα και με την φροντίδα της Νομαρχίας Αιτωλοακαρνανίας.
Κοίλο
  Το κοίλο θέατρο χωρίζεται με 8 κλίμακες σε 7 δίχως διάζωμα κερκίδες. Κάθε κλίμακα έχει πλάτος 75 εκατοστά. Διακρίνονται περίπου 23 σειρές καθισμάτων - εδωλίων. Ο χώρος των καθισμάτων στις κερκίδες είναι σε πολύ άσχημη κατάσταση.
  Ολόκληρο το ανατολικό μέρος του κοίλου του θεάτρου είναι κομμένο στο συμπαγή βράχο της πλαγιάς του λόφου και αποτελείται από γκρι ασβεστόλιθο. Έτσι το κοίλο στο μέρος αυτό δε χρειάζεται ενισχυτικό τοίχωμα που να το διαχωρίζει από την πάροδο. Ο βράχος σ’ αυτό το σημείο σχηματίζει μια λεία κατακόρυφη επιφάνεια και χρησιμεύει σαν διαχωριστικός τοίχος.
  Στο ανατολικό μέρος του κοίλου του θεάτρου τα καθίσματα είναι σαν απλά σκαλοπάτια με 75 εκατοστά πλάτος, κατά μέσο όρο και 41 εκατοστά ύψος λαξευμένα στο βράχο.
  Σε αντίθεση με την ακανόνιστη οριοθέτηση στα ανατολικά , στο δυτικό μέρος του κοίλου βρίσκουμε ένα αντιτείχισμα γνήσιας ελληνικής οικοδομής που είναι φτιαγμένο από κανονικά και με προσοχή βαλμένα υλικά. Αυτός ο τοίχος ήταν απαραίτητος στο δυτικό μέρος , επειδή ο φυσικός βράχος ήταν χαμηλότερος σ’ αυτή την πλευρά, το κοίλο διαχωριζόταν με μια επιχωμάτωση και παρεμβάλλονταν τα καθίσματα κατασκευασμένα από κομμάτια λευκού ασβεστόλιθου.
  Στην πλευρά αυτή του κοίλου, δηλαδή στο μισό δυτικό μπροστινό μέρος και στη βάση, στις 3 κατώτερες σειρές βρήκε ο Pawell έναν αριθμό επιγραφών σε μεγαλογράμματη γραφή, που αναδημοσίευσε ο Fichter. Πρόκειται για επιγραφές που χρονολογούνται στο τέλος του 3ου ή στις αρχές του 2ου αιώνα π.Χ. Αξιοπαρατήρητη είναι η σημασία που αποδιδόταν στην απελευθέρωση δούλων, αφού τόσο το όνομα του ελευθερωτή όσο και του απελεύθερου αναγράφονταν εμφανώς αιώνια στα πρώτα καθίσματα του θεάτρου.
Ορχήστρα
  Η ορχήστρα έχει σχήμα πετάλου με διάμετρο 14,82μ. Μια σειρά ασβεστολιθικών πλακών αποτυπώνει στο έδαφος το περίγραμμά της.
  Γύρω από την ορχήστρα , που ήταν με προσοχή κατασκευασμένη, βρισκόταν ένα πλατύτερο κανάλι ή καλύτερα μια βαθουλωτή στοά , στην οποία έτρεχε η κύρια εκροή του νερού. Προς το ανατολικό μέρος δυο σκαλοπάτια προς τα κάτω οδηγούσαν σ’ αυτή τη στοά. Το κανάλι, αφού περάσει γύρω από την ορχήστρα, συνεχίζει προς τη δυτική πλευρά και είναι σκεπασμένο από ακανόνιστα πελεκημένες πέτρες. Μια σταθερή κλίση γίνεται αντιληπτή στη διαδρομή του καναλιού προς τη δυτική πλευρά.
Σκηνή
  Από το σκηνικό οικοδόμημα του 4ου αιώνα π.Χ. δε διατηρήθηκαν αξιόλογα ίχνη, εκτός από μια σειρά τεσσάρων πεσσών και ορισμένα λείψανα τοίχων στη δεξιά γωνία της νεότερης σκηνής.
  Η νεότερη σκηνή κατασκευάστηκε τον 3ο αι π.Χ. Το σχέδιο του κτιρίου της σκηνής του θεάτρου είναι απλό. Αποτελείται από ένα μακρόστενο διώροφο σκηνικό οικοδόμημα και δυο προεξέχοντα παρασκήνια. Τρεις θύρες στην πρόσοψη της σκηνής οδηγούσαν στον χώρο του προσκηνίου.
  Όλοι αυτοί οι τοίχοι του προσκηνίου είναι ερειπωμένοι , μόνο μερικά διασκορπισμένα κομμάτια , που αναμφίβολα ανήκαν στο προσκήνιο βρέθηκαν, αλλά ήταν δύσκολο να τοποθετηθούν στη θέση τους με ασφάλεια. Κατά μήκος του προσκηνίου μεταξύ των προεξοχών των παρασκηνίων υπήρξε μια σειρά από ανοίγματα. Όλα αυτά τα ανοίγματα αναμφίβολα χρησίμευαν για υποδοχές όπου στηρίζονταν οι πίνακες ή τμήματα της σκηνογραφίας. Στο εξωτερικό άκρο κάθε ανοίγματος είναι σκαμμένη μια ξέβαθη τρύπα η οποία χρησίμευε ως υποδοχή για να μπαίνει μια ράβδος ώστε να κρατάει τον πίνακα στη θέση του ακίνητο και αταλάντευτο.
  Στο δεύτερο επίπεδο του σκηνικού οικοδομήματος υπήρχε πεσσοστοιχία έξι πεσσών, που στήριζαν την κεραμοσκεπή οροφή. Στη ρωμαϊκή περίοδο το προσκήνιο καταργήθηκε και κατασκευάστηκε μια νέα σκηνή που κατέλαβε ένα μέρος της ορχήστρας. Αυτό είναι το θέατρο των Οινιαδών , "που οι ξωμάχοι Κατοχιανοί κι άλλοι περίοικοι το λένε Παιγνίδα ή Παιγνίδες μα συνάμα μονολογούν πως μάιδε είδαν παιγνίδι τα μάτια τους, μήτε τ’ αυτιά τους άκουσαν κανέναν μόνο με τη φαντασία τους εξηγούν κάποιοι πως κάποτε εκεί θα ’παιζαν παλεύοντας άνθρωποι ή άνθρωποι και θηρία...".
  Τα μάτια των σύγχρονων Κατοχιανών είδαν παιχνίδι , τ’ αυτιά τους το άκουσαν, όταν το θέατρο των Οινιαδών πήρε ζωή το 1986 με το έργο « Αχαρνής» του Αριστοφάνους. Ήταν η πρώτη φορά που μετά από σιγή αιώνων ακούστηκε καθαρή και ξάστερη η φωνή του αρχαίου ποιητή. Ένα ακόμη αρχαίο θέατρο ξαναζωντάνεψε.
  Από τότε και κάθε καλοκαίρι πραγματοποιούνται παραστάσεις αρχαίου και σύγχρονου δράματος στο θέατρο των Οινιαδών, οι οποίες αποτελούν μέρος του προγράμματος που μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει διεθνή συνέδρια - συμπόσια , θεατρικές συμπαραγωγές από πανεπιστημιακές θεατρικές σχολές, εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης των αρχαίων μνημείων, ανασκαφές. Στόχος είναι να καταστεί το θέατρο των Οινιαδών «Η Επίδαυρος της Δυτικής Ελλάδος» και να γίνει ένα πρότυπο πολιτιστικό κέντρο με διεθνή ακτινοβολία , όπου θα συναντώνται οι άνθρωποι του πνεύματος για τη μελέτη και τη σπουδή της ελληνικής δραματουργίας , θα ανταλλάσσουν απόψεις και θα δουλεύουν για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου σ’ ένα κλίμα ειρήνης και συμφιλίωσης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Αιτωλοακαρνανίας

• http://www.aitoloakarnania.gr/ancienttheater/oinia... (2 φωτ.)

Αρχαίο θέατρο Πλευρώνος

ΠΛΕΥΡΩΝ (Αρχαία πόλη) ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ
  Το αρχαίο θέατρο της Πλευρώνος, το οποίο χρονολογείται στα μέσα περίπου του 3ου π.Χ. αιώνα, καταλαμβάνει την δυτική πλευρά του τετραγώνου που σχηματίζεται από τα τείχη της αρχαίας πόλης και είναι κτισμένο σε φυσική πλαγιά. Εκτός από τη διαμόρφωση του εδάφους, σημαντικό ρόλο στην επιλογή της θέσης του θεάτρου έπαιξε ασφαλώς και η μαγευτική του θέα, που φτάνει μέχρι τα νησιά Κεφαλλονιά και Ζάκυνθο.
Κοίλο
  Το Κοίλο διατηρεί σήμερα μόνο 10 σειρές εδωλίων από τις 15 που είχε πιθανότατα την εποχή της κατασκευής του. Τα εδώλια χωρίζονται με 6 κλίμακες σε 5 συνολικά κερκίδες και είναι κατασκευασμένα από ασβεστόλιθο. Τα χώματα του κοίλου συγκρατούν εξαιρετικής κατασκευής αναλημματικοί τοίχοι από μεγάλους ορθογώνιους και πολυγωνικούς δόμους.
Ορχήστρα
  Δεν διαπιστώθηκε ύπαρξη περιμετρικού αγωγού γύρω από τη χωμάτινη ορχήστρα, η διάμετρος της οποίας έφθανε τα 10,70 μέτρα.
Σκηνή
  Το θέατρο της Πλευρώνος κατ’ άλλους ερευνητές ξεχωρίζει κυρίως για την πρωτοτυπία της σκηνής του, στην οποία έχει με μεγάλη επιτυχία ενσωματωθεί ένα τμήμα του αρχαίου τείχους. Ως σκηνικό οικοδομικό έχει χρησιμοποιηθεί ένας υψηλός πύργος της οχύρωσης. Αριστερά και δεξιά του πύργου, πάνω στην παρειά του τείχους προστέθηκαν δύο πλευρικά δωμάτια, τα παρασκήνια που προεξείχαν προς την πλευρά της ορχήστρας. Μεταξύ των παρασκηνίων βρισκόταν η αποτελούμενη από 6 ημικίονες και δύο γωνιαίους πεσσούς κιονοστοιχία του προσκηνίου, στο μέσο της οποίας ανοιγόταν μια θύρα. Το ύψος του προσκηνίου υπολογίζεται σε 2,50 περίπου μέτρα. Η παράλληλη προς τις παρόδους τοποθέτηση των παρασκηνίων είναι ακόμη μια ιδιομορφία του θεάτρου της Πλευρώνος, που συναντάται μόνο στα θέατρα της Θήρας και της Βαβυλώνας. Η αρχαία Πλευρών σήμερα, πέτρες σκόρπιες, μάρμαρα σπασμένα, συντρίμμια, πολύτιμα μέλη ενός φωτοβόλου πολιτισμού, στέκεται αγέρωχη, περήφανη, καρτερώντας στωικά τον ερευνητή, μελετητή, αρχαιολόγο που με ζήλο ψυχής, με ευαισθησία και μεράκι θα σκύψει ευλαβικά πάνω στα ιερά αυτά ερείπια προκειμένου να φέρει στο φως ιστορικές μνήμες θαμμένες από το χρόνο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Αιτωλοακαρνανίας

• http://www.aitoloakarnania.gr/ancienttheater/pleyr... (2 φωτ.)

Οινιάδες

ΚΑΤΟΧΗ (Κωμόπολη) ΙΕΡΑ ΠΟΛΙΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
Δυτικά βρίσκεται βραχώδης λόφος με βελανιδιές, περιβαλλόμενος από τα νερά της αρχαίας λίμνης Μελίτης, πάνω στον οποίο βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας πόλης Οινιάδες.