Εμφανίζονται 94 τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή: "ΔΩΔΩΝΗ Επαρχία ΙΩΑΝΝΙΝΑ" .
ΑΝΘΡΑΚΙΤΗΣ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΒΙΤΣΑ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΔΙΛΟΦΟ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΚΑΒΑΛΛΑΡΙ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΚΑΛΟΥΤΑΣ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΜΗΛΙΩΤΑΔΕΣ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΠΛΑΚΑ (Οικισμός) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Είναι το μεγαλύτερο σε άνοιγμα πέτρινο γεφύρι στην Ηπειρο, ίσως και
στον Ελλαδικό χώρο, με επιβλητικό τόξο ανοίγματος 40 μέτρων και ύψος περίπου 18
με 20 μέτρα. Διαθέτει, επίσης, εκατέρωθεν δυο μικρά, ανακουφιστικά τόξα, ανοίγματος
6 μέτρων.
Το γεφύρι ολοκληρώθηκε το 1866. Κτίστηκε και κατέρρευσε δυο φορές,
τα έτη 1860 και 1863. Γεφυρώνει τον Αραχθο ποταμό και βρίσκεται στα ιδιοκτησιακά
όρια Αρτας - Ιωαννίνων του συνοικισμού Πλάκας Ραφταναίων.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Η ονομαστή "Γέφυρα της Πλάκας" στέκει περήφανη από το 1866, μεγαλοπρεπής
σύντροφος του Αραχθου,
ευεργετώντας τους κατοίκους των Τζουμέρκων.
Είναι αρχιτεκτονικό μεγαλούργημα, που αποσπά το θαυμασμό απ' όποιον τη διαβαίνει
ή την αντικρίζει από κοντά ή μακριά.
Εχει συνολικό μήκος 61μ. και ύψος 19.70μ. Η μεγάλη καμάρα λεπτή
και αέρινη έχει άνοιγμα 39μ.
Τη σχεδίασε και έχτισε ο μαστρο-Μπέκας στις αρχές του Ιουλίου του
1866. Εντατικά εργάστηκε το πολυπληθές συνεργείο και το Σεπτέμβριο του ίδιου
χρόνου έλαβαν τέλος οι εργασίες.
Ο Μελισσουργιώτης εκπαιδευτικός Νικόλαος Παπακώστας στο βιβλίο του
"Ηπειρωτικά - Α' Τόμος - Αθαμανικα" (σελ. 431) αναγράφει ότι η όλη δαπάνη του
έργου ανήλθε σε 187.000 γρόσια, τα οποία διέθεσαν η Κοινότης Μελισσουργών
(96.000γρ.) η Κοινότητα Πραμάντων
(32.000 γρ.) και οι άλλες Κοινότητες (Αγναντα κλπ.) 48.900 γρ. και ο φιλάνθρωπος
I. Λούλης (κύριος χρηματοδότης) έδωσε 2.000 γρόσια ακόμη για την περάτωση του
έργου. Αναγράφει ακόμη ότι οι κάτοικοι των γειτονικών προς την γέφυρα χωριών,
μεταξύ των οποίων και οι Ραφτανίτες διέθεσαν την προσωπικήν τους εργασία, η δε
Κοινότητα Αγνάντων προσέφερε
ακόμη και την απαραίτητη για την κατασκευή του έργου ξυλεία (δοκοί και σανίδες).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η γέφυρα λειτούργησε ευεργετικά για τους
Τζουμερκιώτες από το χρόνο της κατασκευής της μέχρι το 1881 (15 χρόνια συνολικά),
που τα περισσότερα χωριά της περιοχής απέκτησαν τη Λευτεριά τους, ύστερα από
την προσάρτησή τους στο Ελληνικό Κράτος, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Βερολίνου.
Από τη στιγμή, που τα σύνορα της Ελλάδας ορίστηκαν στον ποταμό Αραχθο,
η επικοινωνία στις μεθοριακές περιοχές και η χρησιμοποίηση της γέφυρας έγινε
προβληματική και σχεδόν αδύνατη. Οι Τούρκοι έκλεισαν ερμητικά τα σύνορα και
η μέσω της γέφυρας διακίνηση ανθρώπων, ζώων και η μεταφορά τροφίμων και υλικών
ουσιαστικά σταμάτησε. Οι κάτοικοι για λίγα χρόνια χάρηκαν το όμορφο γεφύρι τους.
Τους εκδικήθηκαν οι τύραννοι, γιατί ήταν πια ελεύθεροι οι Τζουμερκιώτες. Ο αποκλεισμός
αυτός και η οικονομική δυσκολία των ορεινών χωριών, εκφράστηκε με Δημοτικό τραγούδι
(Ν. Παπακώστας), ως εξής:
Ανάθεμά σε Πιτροπή και συ βρε Κουμουνδούρε,
με το κακό που κάματε στην Αρτα, στα Τζουμέρκα,
το σύνορο που βάλατε στης Αρτας το ποτάμι,
Κλείστηκ' η Αρτα κλείστηκε, κλείστηκε το Τζουμέρκο.
Θα στηρηθή και το ψωμί. που νάβρει να δουλέψη;
Ο κάμπος έμ'νε στην Τουρκιά και τα καλά λιβάδια,
Το βιό όλο και χάνεται, σ' αγρίδια βοσκοτόπια.........
Στα χρόνια αυτά, που ο ποταμός Αραχθος ήταν το σύνορο (1881-1912),
στην Πλάκα λειτούργησε τελωνειακός σταθμός (αντίστοιχος Τούρκικος στο Βροδό)
και στεγάστηκε μόνιμη στρατιωτική φρουρά στο Στρατώνα της.
Αυτό κράτησε μέχρι την Απελευθέρωση και της υπόλοιπης Ηπείρου (1912-1913).
Από τότε το Γεφύρι της Πλάκας, που μοιάζει ζωγραφιά σπουδαίου ζωγράφου, αποδόθηκε
οριστικά στους κατοίκους της όλης περιοχής και απετέλεσε το καμάρι των Τζουμέρκων.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου (1939-1944) και την κατοχή
της Ελλάδας από τις δυνάμεις του φασιστικο-ναζιστικού άξονα, η γέφυρα της Πλάκας
διευκόλυνε σε μεγάλο βαθμό τους κατοίκους της άγονης και ορεινής περιοχής των
Τζουμέρκων στις κινήσεις τους προς τα πεδινά και πλουσιότερα χωριά των κάμπων.
Προς τα 'κει οι δυστυχούντες κάτοικοι ταξίδευαν με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες
(χειμώνα - καλοκαίρι) για να βρουν δουλειά και να προμηθευτούν τροφή (καλαμπόκι
κατά κύριο λόγο) για να επιβιώσουν. Διευκόλυνση μεγάλη προσέφερε η γέφυρα και
στις Αντιστασιακές Οργανώσεις και στα ένοπλα τμήματα του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ κατά
τη διάρκεια των αγώνων για την Εθνική αποκατάσταση της χώρας μας. Οι σκληροτράχηλοι
και ανελέητοι Γερμανοί στρατιώτες κατά τις εκκαθαριστικές τους επιχειρήσεις
στο χώρο των Τζουμέρκων (Οκτώβριος 1943), για να εκδικηθούν την περιοχή και
ν' αφήσουν περισσότερα ερείπια και συμφορές πίσω τους, προσπάθησαν, φεύγοντας
προς τα Ιωάννινα,
να ανατινάξουν το γεφύρι. Λίγο χαμηλότερα της καμάρας (προς το συνοικισμό της
Πλάκας) άνοιξαν βαθιά τρύπα και τοποθέτησαν δυναμίτες. Αφού πέρασαν απέναντι
στο "Βροδίτικο", πυροδότησαν το φυτίλι και αδιάφοροι πήραν τον ανήφορο.
Ευτυχώς η Γέφυρα δεν έπαθε σημαντική ζημιά. Τινάχτηκε ένα κομμάτι
του κτίσματος, άνοιξε κάποιο χάσμα, αλλά η γέφυρα και κατά κύριο λόγο η καμάρα
άντεξαν στην πίεση και τον κραδασμό. Στο χάσμα σύντομα οι τεχνίτες τοποθέτησαν
χονδρά ξύλα, κάρφωσαν σανίδες και η κίνηση κατοίκων, ανταρτών, φορτηγών ζώων
συνεχίστηκε κανονικά. Αργότερα μετά την απελευθέρωση της Πατρίδας μας επισκευάστηκε
κανονικά το ρήγμα της Γέφυρας με τη χορήγηση κρατικού χρηματικού ποσού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον πέριξ της Γέφυρας χώρο και τον ευρύτερο
του συνοικισμού της Πλάκας και των πλησίον της οικισμών, έλαβαν χώρα επανειλημμένα
σκληρές συγκρούσεις των αντίπαλων ανταρτικών τμημάτων (ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ) κατά τη
διάρκεια της καταστροφικής για την Ελλάδα εμφύλιας διαμάχης.
Εκεί κοντά στη Γέφυρα βρίσκεται και το σπίτι, όπου στις αρχές του
1944 έγινε η συνάντηση των αντιπροσώπων των αντιστασιακών Οργανώσεων (ΕΔΕΣ ΕΛΑΣ
- ΕΚΚΑ) και του Αγγλου σύνδεσμου.
Στη σύσκεψη συζητήθηκαν διάφορα θέματα και επιδιώχθηκε η Ενότητα
και η Συνεργασία των ανταρτών. Στη συνέχεια υπογράφηκε η περιβόητη "Συμφωνία
της Πλάκας", που δυστυχώς πολύ σύντομα παραβιάστηκε.
Αυτό το σπίτι με τελευταία απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας χαρακτηρίστηκε
"Διατηρητέο Μνημείο". Θα παραμείνει ανέπαφο, να θυμίζει σκληρά και απαράδεκτα
γεγονότα και να φρονηματίζει, όσο είναι δυνατό, τις νεότερες γενιές.
Σήμερα το αρχιτεκτονικό μεγαλούργημα, η θαυμαστή και στέρεα Γέφυρα
της Πλάκας είναι, κατά κάποιο τρόπο, Αρχαιολογικό μνημείο, γιατί σπάνια πια
τη διαβαίνουν άνθρωποι και φορτηγά ζώα.
Με την ανάπτυξη νέων τρόπων ζωής, δημιουργήθηκε η ανάγκη κατασκευής
καινούργιας, σύγχρονης γέφυρας, για τα τροχοφόρα. Χαμηλότερα της ωραίας τοξοτής
γέφυρας μετά Τη "Σμίξη" του Ραφτανίτη ποταμού με τον Αραχθο, στη θέση που ονομάζεται
"Παλιογιοφύρια" σε χώρο, που ανήκει στον οικισμό "Φράστα"
- Αγνάντων, κατά το έτος 1960 έγιναν τσιμεντένια βάθρα και τοποθετήθηκε Στρατιωτική
Γέφυρα (σιδερένια) με ξύλινο δάπεδο τύπου "Μπέλεϊ". Από τότε η συγκοινωνία με
όλα τα χωριά και τους συνοικισμούς των Τζουμέρκων γίνεται άνετα και χωρίς κανένα
εμπόδιο.
Στο χώρο της νέας Γέφυρας της Πλάκας λειτουργούν καφενεία, καταστήματα
τροφίμων και εμπορευμάτων καθώς και πρατήριο βενζίνας για την εξυπηρέτηση της
περιοχής.
Ομως, καθώς περνάει ο κάθε ταξιδιώτης τον ασφαλτοστρωμένο αυτοκινητόδρομο
και τη νέα γέφυρα, θέλει δε θέλει, θα στρέψει το βλέμμα του και θ' αντικρίσει
απέναντι στο βάθος, την παλιά τοξοτή Γέφυρα, που όμορφη και περήφανη προβάλλει
αχνοθώρητη, σιωπηλή και απομακρυσμένη απ' τα σύγχρονα.
Θυμίζει περασμένους καιρούς, ξεχασμένα βάσανα και πόθους των προγόνων
μας και συγχρόνως διεγείρει το θαυμασμό μας για τις τεχνικές ικανότητες, την
επιμονή, την υπομονή και την αφοσίωση στο κοινό καλό, των παλιών μαστόρων γεφυροποιών,
που νομίζω πως, πάντα πρέπει να τους μνημονεύουμε. Εμείς, που γευόμαστε πια
τα άφθονα σύγχρονα αγαθά του πολιτισμού, ας ανάβουμε πάντα κάποιο νοερό κεράκι
στη μνήμη τους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πραμάντων
ΤΡΙΣΤΕΝΟ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΔΙΧΟΥΝΙ (Οικισμός) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Τηλέφωνο: +3026583 60100
Φαξ: +3026580 31540
ΖΑΛΟΓΓΟ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Ο Ταξιάρχης βρίσκεται πάνω στον απόκρημνο βράχο του Ζαλόγγου, ανατολικά
του σύγχρονου μνημείου των Σουλιωτισσών, κοντά στη μονή Αγίου Δημητρίου. Ο ναίσκος
είναι μονόχωρος με πρόσθετο νάρθηκα στα δυτικά. Πιθανόν κτίστηκε το 1883, στη
θέση Βυζαντινού ναού. Ηταν ερειπωμένος από τον καιρό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου
και το 1975 - 1976 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ανέλαβε την αναστήλωση
του. Σήμερα λειτουργεί ως εξωκκλήσι. Το μνημείο κτίστηκε το 1883, στη θέση Βυζαντινού
ναού.
Τηλέφωνο: +30 26510 25989
Το Κάστρο, χτισμένο σε μια μικρή χερσόνησο που προβάλλει στη λίμνη Παμβώτιδα, είναι στη σημερινή του μορφή αποτέλεσμα των εκτεταμένων εργασιών που έγιναν από τον Αλή-πασά στις αρχές του 19ου αι. Τα τείχη που έχτισε ενσωμάτωσαν σε πολλά σημεία τμήματα της βυζαντινής οχύρωσης. Μέσα στο τείχος διαμορφώνονται δύο ακροπόλεις: η ΒΑ ακρόπολη και η ακρόπολη Ιτς Καλέ. Στη ΒΑ ακρόπολη ήταν χτισμένα τα ανάκτορα των βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Σήμερα στην κορυφή της δεσπόζει το τζαμί του Ασλάν πασά (1618). Η ακρόπολη του Ιτς Καλέ (σημαίνει "εσωτερικό φρούριο") βρίσκεται στη ΝΑ πλευρά του κάστρου. Στο κέντρο της υπάρχει το Βυζαντινό Μουσείο, χτισμένο στη θέση που βρισκόταν τον 19ο αι. τα σεράγια του Αλή-πασά. Αριστερά του Βυζαντινού Μουσείου βρίσκονται το Φετιχιέ τζαμί (1795) και ο τάφος του Αλή-πασά.
Το κάστρο υπήρξε ο αρχικός πυρήνας της πόλης. Από τη βυζαντινή πόλη, που είχε 18 μοναστήρια και πλήθος εκκλησιών, σώζονται σήμερα μόνο τα ερείπια ενός βυζαντινού λουτρού του 13ου αι. στην αυλή του Δημοτικού σχολείου. Απέναντι από το λιθόκτιστο αυτό κτίριο βρίσκεται το Σουφαρί Σεράι, η σχολή ιππικού του Αλή-πασά. Μέσα στο κάστρο βρίσκεται επίσης και η Εβραϊκή Συναγωγή, το μοναδικό μνημείο που σώζεται από την άλλοτε ισχυρή εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων. Αξιόλογα είναι επίσης τα παλαιά αρχοντικά της πόλης, όπως το σπίτι του Δεσπότη, το αρχοντικό Μίσιου και το σπίτι του πασά Καλού στα τείχη του κάστρου.
Ενας περίπατος στα γραφικά δρομάκια του Κάστρου ξαναζωντανεύει τους θρύλους του Αλή-πασά και της κυρα-Φροσύνης, τις μνήμες του βυζαντινού παρελθόντος αλλά και της νεώτερης ιστορίας της πόλης.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ιωαννιτών
ΝΕΟ ΜΠΙΖΑΝΙ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Πρόκειται για απόρθητα φρούρια των Τούρκων που βρίσκονται στην κορυφή
του λόφου του Μπιζανίου.
Κατασκευάστηκαν υπό την εποπτεία του Γερμανού στρατάρχη Γκολτς κατά
τα έτη 1909-1912 αλλά και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Προφανώς οι Τούρκοι ανέμεναν
αυτόν τον πόλεμο και είχαν λάβει τα μέτρα τους. Το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα
τα οχυρά είναι το μπετόν - αρμέ. Είναι σε ημικυκλική τροχιά. Είναι δε αθέατα από
την πλευρά που επρόκειτο να δεχτούν επίθεση, εκτός από το στόμιο των πυροβόλων
που ήταν ορατό. Ο πυροβολητής είναι καλυμμένος και μόνο όταν πρόκειται να σκοπεύσει
βγάζει το κεφάλι του. Τα οχυρά βλέπουν και έχουν στραμμένα τα κανόνια προς την
νότια πλευρά, γιατί από εκεί περιμένουν επίθεση αλλά και μερικά προς ανατολάς.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου πολλά οχυρά υφίσταντο ζημιές από το δικό
μας πυροβολικό αλλά επιδιορθώνονταν στη διάρκεια της νύχτας ή σε κάποια ανάπαυλα
του πολέμου.
Γενικά τα οχυρά του Μπιζανίου ήταν πανίσχυρα, κατασκευασμένα σε μια
πανίσχυρη οχυρή τοποθεσία που δεσπόζει του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων
και όλων των γύρω περιοχών και καλώς την επέλεξαν οι Τούρκοι. Υπάρχουν ακόμη σ'
αυτή τη θέση σε μικρή απόσταση από τα οχυρά ερειπωμένα κτίρια που χρησίμευαν σαν
αποθήκες πυρομαχικών και άλλων εφοδίων και σαν καταλύματα, καθώς και δεξαμενές
για νερό.
Δίκαια λοιπόν, και προ πάντων λόγω της τέτοιας οχύρωσης του, το Μπιζάνι
ονομάστηκε από όσους έλαβαν μέρος στα γεγονότα, φοβερό, τρομερό, απόρθητο, ανδροφόνο
άπαρτο κάστρο κ.τ.λ.
Πληροφορίες για τη θέση και τα σχέδια των οχυρών έδωσαν πολλοί Έλληνες
πατριώτες και προ πάντων ο υπολοχαγός του τουρκικού στρατού ομογενής μας ο Νικολάκης
Μιζαντζιό-γλου ο αλλιώς γνωστός Νικολάκης Εφέντης, πράγμα που του στοίχισε το
μαρτυρικό του θάνατο, όταν αποβιβάστηκε στη Σμύρνη
μετά το τέλος του πολέμου. Κατά τη γερμανική κατοχή τα οχυρά οι κατακτητές τα
χρησιμοποίησαν ως φυλάκιο του στρατού τους.
Σήμερα τα οχυρά του Μπιζανίου βρίσκονται σε καλή κατάσταση, όπως σχεδόν
τα άφησαν οι κατακτητές και μπορεί να τα δει κανείς, αν ανέβει την ελικοειδή οδό
πάνω στο λόφο του Μπιζανίου, που οδηγεί σ' αυτά και να αφήσουν στον επισκέπτη
μια καλή εμπειρία, πέρα από τη γοητεία και την ελευθερία που δημιουργεί, το τοπίο
που δεσπόζει σ' όλη την περιοχή.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Δήμου Μπιζανίου
ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Δύο καταρράκτες εξαιρετικής ομορφιάς μέσα σε οργιαστική βλάστηση από
πλατάνια. Έκαναν μεγάλη εντύπωση στους περιηγητές του περασμένου αιώνα που τους
επισκέφτηκαν με πρώτο τον λόρδο Βύρωνα.
Βρίσκονται κοντά στο χωριό Καταρράκτης (Γλύζιανη) του νομού
Ιωαννίνων.
(κείμενο: Γ. ΡΗΓΙΝΟΣ, Μ. ΠΑΣΙΑΚΟΣ)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Θεσπρωτίας.
ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
Είναι κτισμένο σε σχήμα Π, με σαφή διαχωρισμό των χώρων κατοικίας
που βρίσκονται στον όροφο και των αποθηκευτικών - βοηθητικών χώρων που βρίσκονται
στο ισόγειο. Με λιθόκτιστη τοιχοποιία, εμφανή στο ισόγειο, επιχρισμένη στον όροφο
και φέρει κεραμοσκεπή στέγαση.
Το
αρχοντικό Μίσιου ανήκει σε μια από τις σημαντικότερες και πιο παλιές οικογένειες
της Ηπείρου. Το 1844, μετά από πυρπόλυση, κτίσθηκε το υπάρχον αρχοντικό. Είναι
έργο του λαϊκού αρχιτέκτονα και πρωτομάστορα Νικόλαου Γεωργίου Πανταζή ή Λιόλη.
Υπήρξε κατάλυμα πολλών εξεχόντων προσωπικοτήτων. Το 1941 βομβαρδίστηκε. Οι ζημιές
αποκαταστάθηκαν ικανοποιητικά. Από το 1947-1953, στέγασε την υπηρεσία ανοικοδόμησης
του Υ.Δ.Ε. Το 1988, το κτίριο αγοράσθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Σήμερα, επισκευάζεται από την 6η Εφορεία Νεότερων Μνημείων.
Τηλέφωνο: +30 26510 21501
Τηλέφωνο: +30 26510 20515
Πρόκειται για μια από τις λίγες στοές που απόμειναν και αποτελεί ένα χαρακτηριστικό
και αξιόλογο δείγμα στοϊκών οικοδομημάτων. Βρίσκεται στις οδούς Ανεξαρτησίας &
Χατζηκώστα στα Γιάννενα, είναι ενιαία και αποτελεί ένα συγκρότημα μονόροφων και
διόροφων κτισμάτων με αρκετά στοιχεία λαϊκής αρχιτεκτονικής. Ιδιαίτερο ενδιάφερον
παρουσιάζουν, η συμμετρική διάταξη των ανοιγμάτων και τα επιμέρους μορφολογικά
στοιχεία, όπως είναι τα περίτεχνα κιγκλιδώματα, τα φουρούσια των μπαλκονιών, το
τοξωτό ανώφλι με τη σιδεριά στην είσοδο της στοάς και το διακοσμητικό πλαίσιο
του ανωφλίου των ανοιγμάτων.
Σήμερα, οι ισόγειοι χώροι είναι ενοικιασμένοι και χρησιμοποιούνται ως καταστήματα
και βιομηχανικοί χώροι εκτός της στοάς (ξυλουργείο - σιδηρουργείο).
Στα πλαίσια αναστηλωτικών έργων έγινε επέκταση - επανακατασκευή τμήματος της Στοάς
και αποκατάσταση της στέγης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Τηλέφωνο: +30 26510 36231
Τηλέφωνο: +30 26510 79921
Φαξ: +30 26510 75739
ΜΟΝΟΔΕΝΔΡΙ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
Τηλέφωνο: +30 26530 61392
Τηλέφωνο: +30 26530 61229
ΒΙΤΣΑ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
Τηλέφωνο: +30 26530 61350
ΕΛΑΤΗ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
Τηλέφωνο: +30 26530 61492
Τηλέφωνο: +30 26510 36156
Είναι κτισμένο σε σχήμα Π, με σαφή διαχωρισμό των χώρων κατοικίας που βρίσκονται
στον όροφο και των αποθηκευτικών - βοηθητικών χώρων που βρίσκονται στο ισόγειο.
Με λιθόκτιστη τοιχοποιία, εμφανή στο ισόγειο, επιχρισμένη στον όροφο και φέρει
κεραμοσκεπή στέγαση. Το αρχοντικό Μίσιου ανήκει σε μια από τις σημαντικότερες
και πιο παλιές οικογένειες της Ηπείρου. Το 1844, μετά από πυρπόλυση, κτίσθηκε
το υπάρχον αρχοντικό. Είναι έργο του λαϊκού αρχιτέκτονα και πρωτομάστορα Νικόλαου
Γεωργίου Πανταζή ή Λιόλη. Υπήρξε κατάλυμα πολλών εξεχόντων προσωπικοτήτων. Το
1941 βομβαρδίστηκε. Οι ζημιές αποκαταστάθηκαν ικανοποιητικά. Από το 1947-1953,
στέγασε την υπηρεσία ανοικοδόμησης του Υ.Δ.Ε. Το 1988, το κτίριο αγοράσθηκε από
το Υπουργείο Πολιτισμού.
Σήμερα, επισκευάζεται από την 6η Εφορεία Νεότερων Μνημείων.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Τηλέφωνο: +30 26530 24149
ΠΕΡΑΜΑ (Κωμόπολη) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Ένα από τα σπουδαιότερα σπήλαια του κόσμου βρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων
μόλις χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Η ύπαρξη του σπηλαίου
ήταν ήδη γνωστή από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, το 1940 μάλιστα χρησιμοποιήθηκε
ως καταφύγιο των κατοίκων κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών από τους Ιταλούς.
Το 1945 πραγματοποιείται η πρώτη επιστημονική-χαρτογράφηση από το γνωστό ζεύγος
σπηλαιολόγων Αννας και Ιωάννη Πετρόχειλου, οι οποίοι είχαν εξερευνήσει και άλλα
γνωστά σπήλαια της Ελλάδας. Ανήκει στα οριζόντια σπήλαια με μήκος διαδρομών στο
1 χλμ. Οι διάφοροι σχηματισμοί των σταλαγμιτών και σταλακτιτών, ο πλούτος και
ο συνδυασμός των χρωμάτων δημιουργούν μια αξεπέραστη φυσική ομορφιά.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ιωαννιτών
ΠΡΑΜΑΝΤΑ (Κωμόπολη) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Ο υπόγειος ποταμός Ανεμότρυπα βρίσκεται κοντά στο χωριό Πράμαντα των
Ιωαννίνων. Πηγαίνοντας αττό την Αρτα
προς το χωριό αυτό, 5 χλμ. πριν φτάσουμε, θα εντοπίσουμε την είσοδό του, που βρίσκεται
30μ. χαμηλότερα από το δρόμο. Σε αυτή μας οδηγεί ένα πολύ κατηφορικό μονοπάτι.
Ο εντοπισμός της εισόδου δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση και σ'
αυτόν μπορεί να βοηθήσουν πιθανόν κάποιοι ντόποιοι.
Για να προσανατολιστείτε η τοποθεσία που περιγράφουμε είναι στη δυτική
πλευρά του όρους Στρογκούλα των Τζουμέρκων
και σε υψόμετρο 900μ.
Η ανακάλυψή του έγινε όταν το 1960 ο πρόεδρος της κοινότητας Ι. Τσίκος,
εντόπισε μια μικρή τρύπα που έβγαζε αέρα, 10μ. πάνω από μια πηγή. Δύο νέοι από
το χωριό, οι Ν. Παμρής και Γιώργος Κ. Καρακώστας, ανέλαβαν να διευρύνουν τη σχισμή
και προχώρησαν έρποντας για 10 μέτρα, μέχρι την πρώτη αίθουσα της σπηλιάς.
Εκείνη την εποχή βρισκόταν στο χωριό η κα Αννα Πετρόχειλου, με σκοπό
να εξερευνήσει ένα άλλο σπήλαιο της περιοχής. Οι δύο νέοι την ειδοποίησαν για
την ανακάλυψή τους και προσφέρθηκαν να τη βοηθήσουν στην έρευνα. Ετσι εξερευνήθηκαν
350μ. διάδρομοι του σπηλαίου.
Τον Αύγουστο του 1962 έγινε άλλη μία αποστολή με χρηματοδότηση του
ΕΟΤ. Μια τρίτη αποστολή έγινε το Μάιο του 1977 από την κα Πετρόχειλου και τον
Αντώνη Μπαρτσιώκα. Σε αυτές τις αποστολές διαπιστώθηκε η ομορφιά της σπηλιάς και
αποφασίστηκε η τουριστική της αξιοποίηση, την οποία ανέλαβε ο μηχανικός κος Μπίκας.
Φτιάχθηκαν διάδρομοι μέσα στο σπήλαιο, αλλά τα έργα δεν προχώρησαν
ως την ηλεκτροδότηση και το φωτισμό, ελλείψει πιστώσεων. Το σπήλαιο είναι κοίτη
υπογείου ποταμού και γι' αυτό αποφασίσαμε τη συνέχιση της εξερεύνησής του εφοδιασμένοι
με τον κατάλληλο σπηλαιοκαταδυτικό εξοπλισμό. Μετά από ένα μακρύ ταξίδι, φτάσαμε
στη σπηλιά.
Η είσοδος προστατεύεται από μια σιδερένια πόρτα όπου τα κλειδιά της
τα πήραμε από την κοινότητα. Το σπήλαιο διανοίγεται σε τρία επίπεδα. Τα δύο ανώτερα
είναι ξηρά ενώ το τρίτο χαμηλότερο είναι η κοίτη ενός υπογείου ποταμού Αποτελείται
από 7 θαλάμους.
Σκοπός της αποστολής μας ήταν να βρούμε τη συνέχεια του υπογείου ποταμού.
Ο πρώτος θάλαμος με 17 μέτρα μήκος, είναι διακοσμημένος με μεγάλους παραπετοσματοειδεις
σταλακτίτες, μήκους 2 μέτρων. Από πάνω στην αρχή υπάρχει γέφυρα με σταλαγμίτες.
Από κάτω ανοίγεται ο θάλαμος του ποταμού με διαστάσεις 12x12 μέτρα και ύψος 4μ.
Είναι πολύ κατηφορικός και στο χαμηλότερο σημείο του συναντάμε το νερό του ποταμού
που τρέχει.
Ακολουθεί ελικοειδής πορεία για 40 μέτρα και μετά πέφτει σε ένα σιφόνι
μήκους περίπου 10 μέτρων. Μετά από αυτό το σιφόνι βγαίνει στην πηγή, 20 μέτρα
βορειότερα από την είσοδο της σπηλιάς.
Το δάπεδο του θαλάμου του ποταμού, καλύπτεται από λάσπη και άμμο.
Η οροφή στολίζεται από μαλακούς σταλακτίτες. Αν συνεχίσουμε ανηφορικά στη μεγαλύτερη
αίθουσα, θα δούμε οτι έχει διαστάσεις 20x14 και ύψος 6μ. Το δάπεδο αλλού καλύπτεται
από ογκόλιθους, ενώ αλλού υπάρχουν σταλαγμίτες σε μακρόστενο σχήμα, λευκού χρώματος.
Σε ορισμένα σημεία μάλιστα υπάρχουν και λιθοματικές λεκάνες γεμάτες νερό. Στο
χαμηλότερό της σημείο υπάρχει λίμνη με διαστάσεις 7x5μ. και χαμηλή οροφή γεμάτη
πανέμορφους σταλακτίτες.
Ακολουθεί ανηφορικός διάδρομος μήκους 50μ. πλάτους 6-7μ. και ύψους
από 4 έως 5 μέτρα. Οι μεγάλοι ογκόλιθοι στο δάπεδο καλύπτονται από σταλαγμίτες
και στη συνέχεια ακολουθεί ο θάλαμος της κόκκινης λίμνης με διαστάσεις 10x11 και
ύψος 5 μέτρα. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αίθουσας καλύπτεται από το νερό. Οι
κρυστάλλινες όχθες της είναι σπαρμένες από κόκκινους κρυστάλλους. Λίγο πριν μπούμε
στο θάλαμο της λίμνης αφήσαμε τους σάκους με τον εξοπλισμό και ετοιμαστήκαμε για
τη φωτογράφιση του ξηρού τμήματος.
Η ομάδα μας αποτελείτο από τους Γιώργο Αντωνόπουλο, Φάνη Ελληνα, Γιώργο
Τσουκαλά, Παναγιώτη και Διονύση Πάλμερ και Χρήστο Μπαρους.
Χωριστήκαμε σε δύο ομάδες. Οι μισοί που ήταν μαζί μου ξεκίνησαν τη
φωτογράφιση και οι υπόλοιποι συνέχισαν την έρευνα του υπογείου ποταμού. Η ομάδα
της εξερεύνησης φόρεσε τις στολές από νεοπρεν και ξεκίνησε μεταφέροντας ταυτόχρονα
και τον καταδυτικό εξοπλισμό της. Προχώρησε στο ενεργό τμήμα του υπογείου ποταμού,
όπου το νερό ακούγεται πολύ έντονα από την αίθουσα της κόκκινης λίμνης, καθώς
ρέει 3-4 μέτρα χαμηλότερα.
Το νερό της λίμνης προφανώς προέρχεται από μια άλλη ψηλότερη παροχή.
Η ομάδα προχώρησε κατηφορικά μέχρι την κοίτη και μετά μέσω ενός στενού περάσματος
με διαστάσεις 1x0,5 πέρασαν σε θάλαμο ανηφορικό με διαστάσεις 5 με 6x1,5 μέτρα.
Στο τέλος πίσω από μια κολόνα πέρασαν από ένα στένωμα και βρέθηκαν σε μια λίμνη
με διαστάσεις 5x4x1,8 και βάθος μισό μέτρο. Η λίμνη αυτή ήταν πολύ όμορφη και
στολισμένη από σταλακτίτες.
Ενας άλλος θάλαμος ανοίγεται στα δεξιά με διαστάσεις 5x7x1,5 μέτρα.
Μετά τη λίμνη, η εξερευνητική ομάδα προχώρησε από ένα μικρό άνοιγμα που οδηγεί
σε ένα άλλο θάλαμο στο τέλος του οποίου υπάρχει καταρράκτης που τροφοδοτεί με
νερά τη σπηλιά. Το νερό έρχεται από ένα μικρό άνοιγμα που δεν επιτρέπει τη συνέχιση
της εξερεύνησης. Το σπήλαιο έχει συνολικό μήκος 350 μέτρα και σε αυτό έχουμε έναν
από τους λίγους υπογείους ποταμούς που συναντάμε στην Ελλάδα.
Στα τοιχώματά του βρίσκονται πολλά απολιθωμένα έντομα (αρτιγόνα).
Η προσδοκία μας να ανακαλύψουμε μια μεγάλη συνέχεια του σπηλαίου δεν επαληθεύτηκε.
Ομως η προσπάθεια εξερεύνησης μιας τόσο όμορφης σπηλιάς, άφησε σε όλους μας μια
μεγάλη ικανοποίηση.
Σίγουρα η ολοκλήρωση της τουριστικής αξιοποίησης της θα προσελκύσει
πολλούς επισκέπτες σε μια περιοχή που ήδη χαρακτηρίζεται με ιδιαίτερη ομορφιά.
Την επομένη η ομάδα μας επισκέφτηκε τη μονή Κηπινας, που είναι χτισμένη
μέσα σε μια σπήλια. Η πρόχειρη εξερεύνηση μας στο σπήλαιο μας οδήγησε στο συμπέρασμα
ότι πρόκειται για την παλιά κοίτη του υπογείου ποταμού που τώρα εκβάλλεται 15
μέτρα χαμηλότερα
Αποτελείται από στενές γαλαρίες σε διάφορα επίπεδα χωρίς σταλα-κτιτικό
διάκοσμο. Είναι πολύπλοκο και έχει εσωτερικά βάραθρα που πρέπει να οδηγούν στην
κοίτη του υπογείου ποταμού.
Προγραμματίζουμε να συνεχίσουμε την εξερεύνηση μαζί με αυτή του σπηλαίου
του χωριού Γραικικό,
που βρίσκεται στην περιοχή.
Κείμενο: Γιώργος Αβαγιαννός
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πραμάντων
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
