Εμφανίζονται 9 τίτλοι με αναζήτηση: Βιογραφίες στην ευρύτερη περιοχή: "ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ Δήμος ΑΡΚΑΔΙΑ" .
ΖΑΤΟΥΝΑ (Χωριό) ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
1798 - 1835
Ο δαφνοστεφανωμένος ήρωας του 1821 Στάϊκος Σταϊκόπουλος, "ο φουντοθειάφης"
όπως τον αποκαλούσε η ηρωική Μπουμπουλίνα, γεννήθηκε στη Ζάτουνα το 1801. Μαζί
με τον πατέρα του και τα αδέλφια του Αθανάσιο και Κωνσταντή, εμπορεύονταν και
επεξεργάζονταν δέρματα.
Το 1818 μεταβαίνει στην Υδρα, όπου και εκεί ασκεί το ίδιο επάγγελμα.
Από τον Δημητσανίτη Νικόλαο Σπηλιωτόπουλο μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία και στη μονή
Μπίκου από τον ηγούμενό της Παχούμιο, ορκίστηκε να μάχεται υπέρ Πίστεως και Πατρίδος
πλημμυρισμένος από δέος για τον ιερό σκοπό. Έτσι, ονομάστηκε "Βλάμης", αφιερωμένος
και "Συστημένος", που πάει να πει στρατιωτικό μέλος, γνώστης του μυστικού σκοπού,
έτοιμος για κάθε προσταγή, όταν θα δοθεί το σύνθημα της μεγάλης εξέγερσης του
γένους. Μαζί με τον Σπηλιωτόπουλο, το 1821 έφθασε από την Υδρα στο Αργος φέρνοντας
μαζί του αρκετά πολεμοφόδια καθώς και διάφορα άλλα αναγκαία για την Επανάσταση
που μόλις άρχιζε. Στο Αργος, έκανε το πρώτο δικό του Στρατιωτικό Σώμα από συμπατριώτες
του Ζατουνίτες, εφοδιάζοντάς τους πρώτα με ρόπαλα, με σούβλες και καλάμια, μέχρι
που έλαβε όπλα από τις πρώτες μάχες του με τον κατακτητή πολιορκώντας τον. Μαζί
του είχε τους Ζατουνίτες Γεώργιο Αντωνόπουλο (έμπιστος και γραμματικός του), τον
Β. Βερροιόπουλο, τον Πάϊκο Δημητρόπουλο, τον Ηλία Ηλιόπουλο, τον Ρέγγο, τον Νικήτα
Κάζαγκλη, τον Γεώργιο Λαγάνη, τον Γιώργο Μητρόπουλο, τον αδελφό του Θανάση και
τα ανίψια του Αγγελο (γιό του Θανάση), και Γιωργάκη (γιό της αδελφής του Κωνσταντίνας),
τον οποίο έβαλε μπαϊρακτάρη του (σημαιοφόρο).
Στο Αργος, μαζί με τον Σπηλιωτόπουλο και άλλους συμπατριώτες του,
ίδρυσαν την "Καγκελαρία", μια μορφή διοίκησης που έλαβε μέτρα για την πολιορκία
του Ναυπλίου. Οι μέρες κυλούσανε και ο Σταϊκούλης, όπως τον αποκαλούσαν όλοι λόγω
του μικρού του αναστήματος, με το αυστηρά πειθαρχημένο σώμα του, έτρεχε σε όλα
τα πεδία των μαχών από τον Αχλαδόκαμπο και το Παρθένι μέχρι την Τριπολιτσά, πότε
δίπλα στον Κολοκοτρώνη και πότε μόνος του, γεμίζοντας τα στήθια του πληγές αντί
για παράσημα. Σε όλη την διάρκεια του Αγώνα, ήταν ο εμψυχωτής των δειλών αλλά
και ο φροντιστής των στρατιωτών και του λαού, εξασφαλίζοντας τις τροφές τους.
Η απελευθέρωση όμως του Ναυπλίου, αποτελούσε για τον Στάϊκο κορυφαίο σκοπό.
Την παραμονή του Αγίου Ανδρέα στις 29 Νοεμβρίου του 1822, η νύχτα
ήταν ασέληνη και ο θεός έριχνε ασταμάτητα. Οι Τούρκοι είχαν κατέβει από το Παλαμήδι
στο Ναύπλιο για να συσκεφθούν μετά από δίχρονη πολιορκία, για την απάντηση που
θα έδιναν στην επιστολή του Γέρου του Μοριά, για να φύγουν ελεύθεροι και να σωθούν.
Ο Στάϊκος που βρισκόταν στην Αρια, δεν έχασε την ευκαιρία. Στήνοντας σκάλες στα
βράχια του άπαρτου Κάστρου του Παλαμηδίου, άρχισε το ανέβασμα ύψους 216 μέτρων.
Πρώτος φθάνει στη "Γιουρούς Τάπια" ο Μοσχονησιώτης μαζί με τον Θανάση Σταϊκόπουλο.
Μαζί τους ο Αγιορίτης καλόγερος Παφούντιος, ο Αργίτης Βιολιστής Πορτοκάλης και
άλλα παλικάρια. Το κάστρο πάρθηκε εκείνη τη νύχτα. Και ήταν το κάστρο αυτό, από
τα πιο τρανά της ανατολικής Μεσογείου. Η φήμη του Πορθητή Σταϊκούλη φτερούγισε
παντού. Η προσωρινή διοίκηση, τιμώντας τον για τα κατορθώματά του, τον προβίβασε
από Χιλίαρχο, στον ανώτερο βαθμό του Στρατηγού. Ηταν κάτι που πολλούς πείραξε
και ενόχλησε. Ο ίδιος ούτε σπίτι δεν δέχθηκε να πάρει από τα τόσα που άδειασαν
τότε, από τη φυγή των Τούρκων.
Τον Απρίλιο του 1823 έλαβε μέρος στην Β' Εθνική Συνέλευση του Αστρους,
όπου και υπέγραψε την καταληκτήρια διακήρυξη με το νέο του αξίωμα: Στρατηγός Στάϊκος
Σταϊκόπουλος. Λίγο αργότερα, με διαταγή του Εκτελεστικού, στάλθηκε στην πολιορκία
του Κάστρου του Ακροκορίνθου. Σαν έμπειρος πολεμιστής που ήταν ο ένδοξος Στρατηγός,
τούτο το κάστρο ήταν το δεύτερο που έπεφτε μετά την επιμονή του ήρωα Στάϊκου Σταϊκόπουλου.
Στις 26 Οκτωβρίου 1823, έγινε η παράδοσή του. Τότε, υπερασπιζόμενος τα παλικάρια
του, ζήτησε από τον Γέρο το μερδικό των παλικαριών του. Ο Γέρος αντέδρασε και
τότε, ο "Φουντοθειάφης" Στάϊκος, πέταξε στον Γέρο τον αρραβώνα που είχε κάνει
με την ανιψιά του. Ο Γέρος τον αποκάλεσε παράφρονα. Το δίκιο όμως του Στάϊκου
τον έπνιγε. Λίγο αργότερα, μετά από προτροπή του φίλου και συμπατριώτη του Σπηλιωτόπουλου,
παντρεύτηκε την κόρη του προέδρου της Αλωνίσταινας, Παν. Δημητρακόπουλου την Κατερίνα,
όπου μαζί της απέκτησε μια κόρη, δίνοντάς της το όνομα της μητέρας του Ζαχαρούλας.
Μετά την άφιξη του Όθωνα, παρέμεινε στο στράτευμα με τον βαθμό του
Αντισυνταγματάρχου. Όμως, η αρρώστιά του προχωρά, και οι μόνοι που του συμπαραστέκονταν
ήταν οι συμπατριώτες του Ζατουνίτες. Επειδή ο Στάϊκος, τούτο το "Σαΐνι" όπως τον
αποκαλούσε η Μπουμπουλίνα καταφέρεται κατά των Βαυαρών, συλλαμβάνεται και φυλακίζεται
στις υγρές φυλακές του "Λεονάρδου". Η θεραπεία του μέσα στη φυλακή κρατά λίγες
μόνο μέρες, χωρίς να βαρύνει τον προϋπολογισμό του Κράτους. Την ημέρα της αποφυλάκισής
του, στις 21 Φεβρουαρίου 1835, κλείνει για πάντα τα μάτια του σε ηλικία μόλις
35 χρόνων. Με έρανο που έκαναν οι συντοπίτες του συγκέντρωσαν τα αναγκαία για
το ξόδι του. Η κηδεία που του έγινε ήταν λαμπρή. Τα μαγαζιά έκλεισαν, και τον
επικήδειο εκφώνησε ο Δημητσανίτης Διάκος Ευγένιος Διογενίδης, ο οποίος έφτασε
στο Ναύπλιο από την Υδρα δύο ώρες πριν από την κηδεία για τον σκοπό αυτό.
Η επίσημη Πολιτεία ποτέ της δεν θυμήθηκε τον Ήρωα τούτο. Στο Ναύπλιο
κάθε τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου γιορτάζεται η απελευθέρωση της πόλης καθώς
επίσης και η άλωση του Κάστρου του Παλαμηδιού, από τον ήρωα Στάϊκο Σταϊκόπουλο,
παρουσία συμπατριωτών του από την Ζάτουνα.
Στις 14 Αυγούστου 1996, ύστερα από πρόταση της εφημερίδας "Ζάτουνα"
στην στη γενέτειρά του πραγματοποιήθηκε από τον Δήμαρχο Ναυπλιέων και τον Πρόεδρο
της τότε Κοινότητας, η Αδελφοποίηση Ναυπλίου και Ζάτουνας, για να τιμηθεί, ο Στάϊκος
Σταϊκόπουλος, το ηρωϊκό παλικάρι και οι αγώνες του για την απελευθέρωση της πόλης
του Ναυπλίου. Σήμερα υπάρχουν μόνο δύο ανδριάντες του Στάϊκου. Ο πρώτος στήθηκε
στο Ναύπλιο το 1966, κάτω από το Κάστρο του Παλαμηδιού και έγινε με δαπάνη της
δισέγγονης του αγωνιστή Ζαχαρούλας, ο δε δεύτερος στη γενέτειρά του Ζάτουνα, σε
ένδειξη αιώνιας ευγνωμοσύνης, και έγινε με δαπάνες του Ζατουνίτη Αθανασίου Κομνηνού,
τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν στις 13-8-1983. Στη Ζάτουνα, στο πατρικό του
σπίτι έχει τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα.
Κείμενο: Νικόλης Παν. Φίλης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δημητσάνης
1913 - 1986
«Καλησπέρα μαέστρο, ήταν η φράση προς το Μίμη Φωτόπουλο, από όλους τους συντελεστές
του θιάσου, όταν τον συναντούσαμε κάθε βράδυ στο θέατρο πριν από την παράσταση...»
(Τάκης Παναγόπουλος, ηθοποιός)
Γιος του Νικολάου Φωτόπουλου από τη Ζάτουνα και της Αννας Παπαδοπούλου από το
Αίγιο.
«...Πρωτοείδα το φως του ήλιου στη Ζάτουνα , ένα μικρό χωριό στην Ευρωπαϊκή Γορτυνία,
όπως τη λέμε. 'Εγινε γνωστό στο εξωτερικο αυτό το χωριό οχι απο μένα φυσικά, αλλά
το Μίκη Θεοδωράκη που στείλανε εκεί εξορία στην εφταετία. Οι σταθμοί έξω το λέγανε
Ζατουνά, γαλλιστί... Γεννήθηκα την Κυριακή των Βαίων του 1913. Σημαδιακή μέρα.
'Ως τα τριάντα τρία χρόνια μου η ζωή μου δεν ήταν σπαρμένη με βάγια, αλλά με αγκάθια...»
Ο Μίμης, νωρίς ορφανός από πατέρα, τελείωσε το Γυμνάσιο στα Πευκάκια, κοντά στον
Αγιο Νικόλα. Σπούδασε φιλολογία και νομικά χωρίς να πάρει πτυχίο αλλά αποφοίτησε
απά τη δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Νυμφεύτηκε τη Μαργαρίτα το γένος Τσάλα
από την Πάτρα και απέκτησαν δύο θυγατέρες, την Αννα και την Μαρία, και μία ευτυχισμένη
οικογένεια.
Αρχισε τη θεατρική του σταδιοδρομία το 1932 στη «Λοκαντιέρα» με το θίασο Κουνελάκη.
Πρωταγωνιστής πολλών θιάσων και θιασάρχης ο ίδιος από το 1952, συνεργάστηκε με
πολλούς σκηνοθέτεc, όπως τον Κάρολο Κουν στα έργα «Πόθοι κάτω από τις λεύκες»
του Ευγένιου Ο'Νηλ, «Παντρολογήματα» του Γκόγκολ, «Βυσινόκηπος» του Τσέχωφ, «Ταξιδιώτης
χωρίς αποσκευές» του Ανουιγ, «Το παιδί με τη χρυσή βροχή» του Ουέτς, «Δον Καμίλλο»
κ.α. Για τελευταία φορά εμφανίστηκε στο θέατρο το 1984 με την επιθεώρηση «Μια
στο Καστρί και μια στο πέταλο»
Θα μας μείνει αξέχαστος με την κινηματογραφική του καριέρα, που υπήρξε πλούσια
και μπορεί να πει κανείς ότι τον καθιέρωσε ως κωμικό πρώτου μεγέθους. 'Επαιξε
συνολικά, σε 91 ταινίες, στην πλειοψηφία τους κωμωδίες. Εμφανίστηκε στη μεγάλη
οθόνη στα τέλη τής δεκαετίας του 1940 και έπαιξε στίς ταινίες: «Κάλπικη λίρα»,
«Καημοί στη φτωχογειτονιά», "Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», «Μαντάμ Σουσού»,
«Το Μεγάλο Κόλπο», «Μια Ιταλίδα στην Ελλάδα», «Ο Μισογύνης», «Ούτε γάτα ούτε ζημιά»,
«Ο Πατούχας», «Το σωφεράκι», «Ο Θεόδωρος και το δίκανο», «Οι απάχηδες των Αθηνών»,
«Βαφτιστικός», «Ο Γρουσούζης», «Ο Χαζομπαμπάς» κ.ά. Ο ίδιος έπαιξε στη μικρή οθόνη
στη σειρά ο «Θείος Μίμης" και παρουσίασε τη δημοφιλή ραδιοφωνική σειρά της ΕΡΤ-2
με τίτλο «Πες μας Σωκράτη» σκορπώντας το γέλιο.
Ασχολήθηκε με την ποίηση και την πεζογραφία. Τα ποιήματά του τις περισσότερες
φορές είναι εμπνευσμένα από τη ζωή των ηθοποιών και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν
οι περισσότεροι για να εξασφαλίσουν τη ζωή τους. Το 1942 βραβεύτηκε με έπαινο
σ' ένα κρατικό διαγωνισμό η ποιητική του συλλογή «ΜΠΟΥΛΟΥΚΙΑ» για την οποία ο
γνωστός Γρηγ. Ξενόπουλος έγραψε: «Το βέβαιο είναι πως τα «ΜΠΟΥΛΟΥΚΙΑ» ήταν για
μένα μια αποκάλυψη. Μου φανέρωσε ένα νέο ποιητή, τον κ. Μίμη Φωτόπουλο, που ξέρει
να γράφει όχι μόνο με τέχνη παρά και με άκρα ειλικρίνεια, και τα ποιήματά του
εκφράζουν έναν βαθύτατο πόνο, που τον αισθάνθηκε πρώτα-πρώτα ο ίδιος ο ποιητής
και γιατί συγκινεί τόσο και τον αναγνώστη... Πολύ δίκαια η επιτροπή ξεχώρισε ένα
ποιητικό έπαινο και τα «ΜΠΟΥΛΟΥΚΙΑ», του νέου ποιητή. Ακολούθησε την επομένη χρονιά
η νέα του ποιητική συλλογή «ΣΚΛΗΡΑ ΤΡΙΟΛΕΤΑ». Το 1976 κυκλοφόρησαν τα νέα του
ποιήματα «Ο θάνατος των ημερών» και τέλος το 1984 κυκλοφόρησε η ποιητική του συλλλογή
«Μπαλλάντες του 'Ερωτα και του Θανάτου».
Από τα πεζογραφήματά του, στο βιβλίο του «Ελ Ταμπαι» περιγράφει την ομηρία του
στο ομώνυμο στρατόπεδο στη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια του πολέμου. Και το 1958
κυκλοφορεί το νέο του βιβλίο με τίτλο «25 χρονια Θεατρου». Στο αξιόλογο βιβλίο
του το «Ποταμι της ζωής» που περιλαμβάνει συνεντεύξεις αλλά και αφηγήσεις και
περιστατικά της ζωής του γράφει: «...Πρέπει ομως να κάνω μια διευκρίνηση. Δεν
γράφω για να με πούνε λογοτέχνη. Γράφω γιατί μόνο η δημιουργία μου γεμίζει τη
ζωή μου. Εγώ αντί να πηγαίνω στα καζίνα και στις κοσμικές συγκεντρώσεις, προτιμώ
να γράφω και να ζωγραφίζω...»
Το πεζογραφικό του έργο διαπνέεται από ένα βαθύτατο ανθρωπισμό, με οξεία παρατηρητικότητα
και φιλοσοφική ενατένιση της ζωής. 'Ηταν ένας καλλιτέχνης με πείσμα, με ιώβειο
υπομονή και εργατικότητα. 'Ενας χαριτωμένος άνθρωπος ως τα γεράματά του.
Ως θιασάρχης πραγματοποίησε περιοδείες στην Αμερική, τη Γερμανία, την Αίγυπτο,
την Τουρκία και την Κύπρο με μεγάλη επιτυχία και με μεγάλη ακροαματικότητα.
«...Πώς έγινα ζωγράφος. Δεν έγινα από μόνος μου. Η...χούντα με έκανε και να πώς.
Στείλανε την γυναίκα μου στη Γυάρο, διότι ήταν δημοτική σύμβουλος της Αριστεράς
στο Μαρούσι. 'Εμεινα με τις δυο κόρες μου, μικρές τότε, να τις φροντίζω τώρα που
έλειπε η μάνα τους. Αλλά γενικά αυτή η στέρηση της ελευθερίας μου κόστισε πολύ.
Τυχαία βρήκα κάτι σκάρτα γραμματόσημα κι άρχισα να κάνω, αφηρημένος, διάφορα διακοσμητικά
σχήματα. Αυτό συνεχίστηκε κάμποσες μέρες. Προμηθεύτηκα κι άλλα σκάρτα γραμματόσημα
και σιγά-σιγά άρχισα να φτιάχνω όλο και πιο ολοκληρωμένες παραστάσεις. Να μην
τα πολυλογώ... πήραν έργα μου σε μια ομαδική έκθεση. Αρέσανε. Αγοραστήκανε και
δύο. Και από εκεί και πέρα πήρα φόρα. 'Εφτασα τις δέκα εκθέσεις... 'Εχω πουλήσει
πάνω απο εκατό πίνακες...»
Έργα ζωγραφικής σε λάδι καθώς και έργα ζωγραφικής απο κολάζ, της μοναδικής συλλογής
γραμματοσήμων του παρουσιάστηκαν σε διάφορες εκθέσεις. Χρησιμοποίησε για τη ζωγραφική
του χιλιάδες κομμάτια από γραμματόσημα, τα οποία με θαυμαστή υπομονή τοποθετούσε
το ένα δίπλα στο άλλο για να δώσει τις μορφές, τα τοπία και τους κατάλληλους χρωματισμούς
για να παρουσιάσει στο τέλος ολοκληρωμένα θέματα. Για την κατασκευή 50 πινάκων
χρειάστηκε κάπου 100.000 γραμματόσημα! Ανάμεσα στα έργα του ξεχωρίζουν, τα αφιερώματα
στη Ζάτουνα, τη Δημητσάνα και το Μαρούσι.
Απεβίωσε στις 29 Οκτωβρίου 1986 στο Μαρούσι όπου και κηδεύτηκε.
«Παίζω, γράφω, ζωγραφίζω για να εκτονώνομαι εγώ πρώτος».
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Συνδέσμου
Ζατουνιτών
ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙΑ
27/3/1771 - 30/5/1826
Ο μεγάλος αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 μητροπολίτης
Παλαιών Πατρών Γερμανός, ονομαζόταν Γεώργιος Γκόζιας και γεννήθηκε στη Δημητσάνα
τη Μεγάλη Παρασκευή 25 Μαρτίου 1771. Τα παιδικά χρόνια του μικρού Γεωργίου Γκόζια
ήταν χρόνια δύσκολα, αφού από το 1770 ολόκληρη η Πελοπόννησος δοκιμαζόταν από
την θηριωδία των Αλβανών που εισέβαλαν στη χώρα με τα "Ορλωφικά" και που επί μία
δεκαετία ανεξέλεγκτοι πραγματοποιούσαν βιαιοπραγίες κάθε μορφής, αρπαγές και εκβιασμούς,
πράξεις από τις οποίες και χαρακτηρίστηκαν ως λαίλαπα του τόπου.
Μετά την αποκατάσταση της τάξης που επήλθε το 1779, τα κτίρια της
Σχολής ανακαινίστηκαν, η Σχολή άρχισε να λειτουργεί και πάλι και τη διεύθυνσή
της ανέλαβε ο Αγάπιος Παπαδόπουλος ή Παπαντωνόπουλος, ο οποίος επί τριάντα δύο
(32) χρόνια από τη θέση του διευθυντή της Σχολής, της έδωσε αίγλη και φήμη και
την ανέδειξε σε ένα δυνατό εκπαιδευτικό ίδρυμα. Κοντά σ' αυτόν τον δάσκαλο είχε
την τύχη να φοιτήσει ο Γερμανός στη Σχολή της Δημητσάνας, από την οποία αποφοίτησε
το 1790 ή 1791 σε ηλικία είκοσι (20) ετών.
Την εποχή εκείνη και ειδικότερα από το 1787, μητροπολίτης Αργολίδας
ήταν ο Δημητσανίτης Ιάκωβος Πετράκης, που ήταν μορφωμένος με ανώτερες σπουδές
στην Κωνσταντινούπολη. Η ιστορική έρευνα αναφέρει ότι, ο μητροπολίτης αυτός, ζήτησε
από τον διευθυντή της Σχολής της πατρίδας του, Αγάπιο, ένα άτομο κατάλληλο για
γραμματέα του και εκείνος του υπέδειξε τον νεαρό Γεώργιο Γκόζια. Η στενή παρουσία
του νεαρού Γεωργίου Γκόζια δίπλα στο μητροπολίτη Ιάκωβο, είχε ως αποτέλεσμα τη
χειροτονία του ως διάκονος και την αλλαγή του ονόματός του σε Γερμανός.
Για την παραμονή του Γερμανού στο Αργος και την εκεί σταδιοδρομία
του, οι διάφοροι βιογράφοι του Γερμανού παραθέτουν αρκετά αλλά όμως ατεκμηρίωτα
στοιχεία. Ατεκμηρίωτο παραμένει επίσης και το έτος μετάβασής του στην Κωνσταντινούπολη.
Εκείνο πάντως που έχει αξία και το οποίο προτάσσεται ως αναμφισβήτητο, είναι το
γεγονός ότι ο Γερμανός πριν από τη χειροτονία του σε μητροπολίτη, παρακολούθησε
ανώτερα μαθήματα στην περίφημη Πατριαρχική Σχολή Κουρούτσεσμε.
Το έτος 1804, ο Γερμανός συμμετείχε σε μια ομάδα κληρικών με ανώτερη
μόρφωση που ήταν μέλη της Πατριαρχικής Σχολής Κουρούτσεσμε, η οποία επιμελήθηκε
και εξέδωσε ελληνικό λεξικό, το οποίο αργότερα χαρακτηρίστηκε ως "Κιβωτός της
Ελληνικής Γλώσσης". Επικεφαλής της ομάδας αυτής ήταν ο μητροπολίτης Κυζίκου Ιωακείμ,
ο οποίος ήταν ένας από τους αρχαιότερους δασκάλους της Πατριαρχικής Σχολής, μέλος
της Πατριαρχικής Συνόδου και ο τελειότερος γνώστης των ελληνικών. Από τις ιστορικές
πηγές, από τότε μαρτυρείται η ύπαρξη στενών σχέσεων του Γερμανού με τον μητροπολίτη
Κυζίκου. Ο Ιωακείμ τον θεωρούσε άξιο της εμπιστοσύνης του, τον περιέλαβε με πολύ
αγάπη, που αργότερα την εκδήλωσε έμπρακτα με τη στήριξή του στο πρόσωπο του Γερμανού.
Μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου του έτους 1806, πιθανόν
στις 25, ο αφοσιωμένος στον παραιτηθέντα μητροπολίτη Κυζίκου Ιωακείμ, Γερμανός,
εκλέχτηκε σε ηλικία τριάντα έξι (36) ετών μητροπολίτης Παλαιών Πατρών. Η ενθρόνιση
του Γερμανού στην Πάτρα έγινε τον Μάιο του 1806. Κατά τον ερχομό του Γερμανού
στην Πάτρα, η υποδοχή που του επιφύλαξαν οι πιστοί ήταν μεγάλη. Στην Πάτρα ο Γερμανός
άσκησε με μεγάλη επιτυχία την ποιμαντορία του στον υπόδουλο λαό, ο οποίος τον
περιέλαβε με μεγάλη αγάπη, με σεβασμό, με εκτίμηση και αφοσίωση. Κατά τα έτη 1815-1817,
ο Γερμανός διετέλεσε και μέλος της πατριαρχικής Συνόδου της Κωνσταντινούπολης.
Η συμβολή του Παλαιών Πατρών Γερμανού στον αγώνα των Ελλήνων για την
απελευθέρωσή τους από τον Τουρκικό ζυγό, ξεκίνησε με τη μύησή του στη Φιλική Εταιρεία,
που χρονολογικά έχει τοποθετηθεί την 1η Νοεμβρίου 1818. Στα χρόνια της προετοιμασίας
του αγώνα, ο Παλαιών Πατρών Γερμανός έδινε παντού το δυναμικό του παρόν.
Επίσημα, το εναρκτήριο έναυσμα της ελληνικής επανάστασης δόθηκε από
την Πάτρα, πιθανότατα στις 25 Μαρτίου 1821, όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή υψώσεως
και ευλογίας των επαναστατημένων όπλων. Στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου, σε μια
μεγαλειώδη συγκέντρωση όπου ο Γερμανός είχε το γενικό πρόσταγμα, τοποθέτησε φρουρούς,
ίδρυσε έναν πρόχειρο βωμό για την τοποθέτηση του Τιμίου Σταυρού, ευλόγησε τα όπλα
και την πρώτη υποτυπώδη ελληνική σημαία, έκανε δέηση για το ξεκίνημα του αγώνα
της ελευθερίας, για τους αγωνιστές αλλά και για τα θύματα, κατέλυσε τη νηστεία
και μέσα σε έναν έξαλλο ενθουσιασμό όπλισε με θάρρος και ηρωικό μένος τον λαό,
σκορπίζοντας ιερά ρίγη με επαναστατικά συνθήματα και όρκους. Το πλήθος ασπάζονταν
το Σταυρό και ορκίζονταν ζητωκραυγάζοντας "ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ". Με τον τρόπο αυτό
ο Γερμανός έδινε περιεχόμενο στον αγώνα για χάρη της πίστης και της πατρίδας και
εμπότιζε την ψυχή των αγωνιστών με ιερόν θυμό, με ενθουσιασμό και δύναμη. Την
επομένη, στις 26 Μαρτίου 1821, ο Γερμανός έστειλε στους πρόξενους των ξένων δυνάμεων
εγκύκλιο με θέμα τον σκοπό της εξέγερσης ζητώντας την εύνοια και την προστασία
των κρατών τους.
Τον Οκτώβριο του 1822, μαζί με τον Γ. Μαυρομιχάλη, αναχώρησε για τη
Ρώμη, ως απεσταλμένος του αγωνιζόμενου Έθνους για την ενημέρωση της γειτονικής
Ιταλίας και του Βατικανού. Εκτός αυτού, οι δύο άνδρες είχαν επωμιστεί να έλθουν
σε επαφή και να ενημερώσουν όλους τους ισχυρούς και επιφανείς πατριώτες που ζούσαν
στο εξωτερικό, κάνοντας με τον τρόπο αυτό γνωστή την πρόθεση των Ελλήνων για Ελευθερία
και αποκομίζοντας κάθε είδους υποστήριξη από αυτούς και από τα ξένα κράτη. Η παρουσία
και η φωνή των δύο ανδρών σε διπλωματική αποστολή στο εξωτερικό, στην ουσία λειτούργησε
σαν επίσημο διπλωματικό γραφείο της Ελληνικής επανάστασης στην Ευρώπη. Με τον
τρόπο αυτό, ο Γερμανός έγινε η επίσημη φωνή της επαναστατημένης Ελλάδας στο εξωτερικό,
ενέργεια η οποία είχε ως αποτέλεσμα να επιφέρει στην επανάσταση αρκετά οφέλη.
Στη Ρώμη ο Παλαιών Πατρών Γερμανός παρέμεινε μέχρι τα μέσα Ιουνίου του 1824.
Η επιστροφή του Γερμανού στην Ελλάδα, του επιφύλαξε απροσδόκητες ταλαιπωρίες,
αφού γύρω του μαίνονταν ο εμφύλιος σπαραγμός. Ο ίδιος ανήμπορος να αντιδράσει,
αφού οι παραινέσεις του δεν γίνονταν αποδεκτές, αποκαρδιωμένος αποσύρθηκε στη
μονή της Χρυσοποδαρίτισσας. Εκεί, με εντολή του στρατηγού Γκούρα, οι στρατιώτες
τον απήγαγαν με βία σαν κατάδικο και τον έσυραν πεζό μέχρι τη Γαστούνη, μέσα στο
χειμώνα του 1825. Η ενέργεια αυτή είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τα υπάρχοντά του,
ενώ η διαπόμπευσή του αυτή του κλόνισε σοβαρά την υγεία. Αργότερα, η ιστορική
έρευνα βρίσκει τον Γερμανό στο Ναύπλιο να ενεργοποιείται ως μέλος της Γ' Εθνοσυνέλευσης
της Επιδαύρου.
Στο Ναύπλιο ο Γερμανός ασθένησε από λοιμώδη νόσο από την οποία και
απεβίωσε στις 30 Μαΐου 1826. Αργότερα, το λείψανό του μεταφέρθηκε στη γενέτειρά
του Δημητσάνα, τοποθετήθηκε σε ορειχάλκινη λάρνακα και από τότε φυλάσσεται στη
μεγάλη αίθουσα της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σχολής της Δημητσάνας. Το 1930 προς
τιμή του Γερμανού, οι νεότεροι Δημητσανίτες ίδρυσαν στη γενέτειρά του επιβλητικό
μνημείο. Στη θέση Καλλιθέα, σε μαρμάρινο βάθρο στήθηκε ο χάλκινος ανδριάντας του,
ενώ στη βάση του βάθρου τοποθετήθηκαν συμβολικά δυο μαρμάρινα αγάλματα. Το ένα
με τη μορφή της θλιμμένης Ελλάδας και το άλλο του Έλληνα αγωνιστή, έργο του Ιταλού
Caparelo. Αλλά και στην Πάτρα εκεί που ο Γερμανός ευλόγησε τα επαναστατημένα ελληνικά
όπλα, οι Πατρινοί προς τιμήν του, του έστησαν τον ανδριάντα του στη θέση Ψηλά
Αλώνια.
Η αγάπη του Γερμανού για τη γενέτειρά του και τους συμπατριώτες του,
αποδείχτηκε έμπρακτα πολλές φορές, άλλοτε ενισχύοντας ηθικά και οικονομικά τη
Σχολή της Δημητσάνας και άλλοτε αναλαμβάνοντας τις δαπάνες κατασκευής του υδραγωγείου
της πόλης και μιας γέφυρας στο Λούσιο.
Στα τελευταία χρόνια του ο Παλαιών Πατρών Γερμανός έγραψε τα απομνημονεύματά
του, τα οποία δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά το 1837. Τα απομνημονεύματα του Παλαιών
Πατρών Γερμανού, καθώς επίσης και ολοκληρωμένη βιογραφία του, έχουν εκδοθεί σε
τόμο από τις εκδόσεις της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Σχολής Δημητσάνας με τίτλο:
Μητροπολίτου Παλαιών Πατρών Γερμανού, ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ, Φωτοτυπική επανέκδοσις
(εκ της β' εκδόσεως), Επιμέλεια - Εισαγωγή - Ευρετήριον Ιωάννας Γιανναροπούλου
Τάσου Αθ. Γριτσοπούλου, Αθήναι 1975.
Κείμενο: Γεώργιος Παν. Θεοχάρης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δημητσάνης
(Δημητσάνα 1771 Ναύπλιο
1826)
Ιεράρχης, φιλικός και εξέχουσα φυσιογνωμία του Αγώνα με δράση κοινωνική
και πνευματική. Φοίτησε αρχικά στην περίφημη Σχολή της γενέτειράς του Δημητσάνας
και μετά στο ´Aργος
και τη Σχολή της Σμύρνης.
Στη μυστική συνέλευση της Βοστίτσας
(26 έως 30 Ιανουαρίου) τάχθηκε υπέρ της αναβολής του Αγώνα και ήρθε σε σύγκρουση
με τον Παπαφλέσσα του οποίου το πάθος και τον επαναστατικό ενθουσιασμό θεωρούσε
επικίνδυνα. Στις 23 Μαρτίου στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου της Πάτρας
ευλόγησε τη σημαία και τα όπλα των αγωνιστών και είχε ρόλο διαπραγματευτικό μεταξύ
Τούρκων και Ελλήνων κατά την παράδοση της Τριπολιτσάς.
Με εντολή της Α´ Εθνοσυνέλευσης ανέλαβε, χωρίς επιτυχία, διπλωματική
αποστολή στην Ιταλία για
να εξασφαλίσει την οικονομική βοήθεια του Πάπα προς το αγωνιζόμενο έθνος. Tην
περίοδο των εμφυλίων συγκρούσεων προσπάθησε να συνδιαλλάξει τους αντιπάλους και
είχε ενεργή συμμετοχή στις εργασίες της Γ´ Εθνοσυνέλευσης (1826) ως «πρόεδρος
της επιτροπής της Συνελεύσεως». Η δράση του διακόπηκε από το θάνατό του, στις
30 Μαΐου 1826, μετά από ολιγοήμερη ασθένεια. Τα Απομνημονεύματά του θεωρούνται
μια από τις καλύτερες ιστορικές πηγές για την Eλληνική Επανάσταση.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων
ΜΕΛΙΣΣΟΠΕΤΡΑ (Χωριό) ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
1896 - 1960
O Δημήτρης Μητρόπουλος είναι από τους σημαντικώτερους νεώτερους Ελληνες
συνθέτες και μαέστρους και κατατάσσεται σαν ένας από τους κορυφαίους μαέστρους
του 20ου αιώνα. Οι ερμηνείες που έδωσε άφησαν εποχή.
Με καταγωγή από το χωριό Μελισσόπετρα Γορτυνίας, ο Δημήτρης Μητρόπουλος
γεννήθηκε στην Αθήνα το 1896. Μόνο ερείπια από το πατρικό του σπίτι στην Μελισσόπετρα
σώζονται σήμερα. Σπούδασε αρχικά πιάνο και σύνθεση στο Ωδείο Αθηνών και στη συνέχεια
στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο.
Ως αρχιμουσικός διηύθυνε την ορχήστρα του Ελληνικού ωδείου (1924-1925),
την ορχήστρα του Συλλόγου Συναυλιών (1925-1927) και έως το 1939 την ορχήστρα του
Ωδείου Αθηνών. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε στην Αμερική. Εγινε μουσικός διευθυντής
της Συμφωνικής Ορχήστρας της Μινεάπολης και από το 1949-1957 εργάστηκε ως μόνιμος
διευθυντής της Φιλαρμονικής της Ν.Υόρκης. Παράλληλα, διηύθυνε και στα μεγαλύτερα
μουσικά κέντρα του κόσμου.
O Δημήτρης Μητρόπουλος έγραψε εξπρεσιονιστικά και ατονικά, αλλά σταμάτησε
τη σύνθεση και αφιερώθηκε στη διεύθυνση ορχήστρας. Εκανε πρόβες με την ορχήστρα
χωρίς παρτιτούρα, γιατί ήξερε απ' έξω τις φωνές όλων των οργάνων. Το συνθετικό
έργο του Δ. Μητρόπουλου είναι επηρεασμένο από τις σύγχρονες μουσικές τάσεις της
εποχής του. Εργα του: "Η ψυχή μου", "Η ελληνική σονάτα", "Τέσσερις Κυθηραϊκοί
χοροί", η όπερα "Βεατρίκη", η οποία ανέβηκε για πρώτη φορά το 1919 στο Δημοτικό
Θέατρο Αθηνών. Ο Δ. Μητρόπουλος διακρίθηκε και ως πιανίστας. Πέθανε το 1960 κατά
τη διάρκεια μιας πρόβας με την ορχήστρα της Σκάλας του Μιλάνου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών
ΖΑΤΟΥΝΑ (Χωριό) ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
Ιδιαίτερους δεσμούς με την Αρκαδία έχει ο μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης.
Ο Μίκης γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου 1925 στη Χίο. Ο πατέρας του, Γιώργος Θεοδωράκης,
νομικός και δημόσιος υπάλληλος εργάστηκε το 1919 στην Αρμοστεία Σμύρνης. Εκεί
γνώρισε την Ασπασία Πουλάκη με την οποία αργότερα παντρεύτηκε. Το 1922 το ζευγάρι
θα βρεθεί στη Χίο μαζί με πολλές χιλιάδες πρόσφυγες . Τρία χρόνια αργότερα θα
γεννηθεί εκεί ο Μίκης. Τα επόμενα χρόνια η οικογένεια θα μετακινηθεί σε διάφορες
πόλεις της Ελλάδας: Σύρος, Λήμνος, Μυτιλήνη, Κρήτη, Χίος. Έξι χρονών ο Μίκης θα
βρεθεί στα Γιάννενα, εννιά στο Αργοστόλι Κεφαλονιάς και, το 1937, στην Πάτρα.
Σε ηλικία δεκαπέντε χρονών, το καλοκαίρι του 1940, ο Μίκης θα βρεθεί
στην Τρίπολη όπου θα ζήσει τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής, μέχρι το 1943. Το σπίτι
που έμενε βρίσκεται δίπλα στη Λέσχη Αξιωματικών Τρίπολης. Εκεί θα πάρει τα πρώτα
μαθήματα μουσικής όπως και την απόφαση να ασχοληθεί σοβαρά με αυτήν. Θα ασχοληθεί
συστηματικά με τη χορωδιακή μουσική και μάλιστα θα διευθύνει την πρώτη του χορωδία
στην εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας. Αργότερα ο Μίκης θα συνθέσει τον λειτουργικό
ύμνο της Κασσιανής, που θα γνωρίσει μεγάλη επιτυχία και ενθουσιώδη υποδοχή στην
Τρίπολη. Ο ύμνος παρουσιάστηκε στην εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας με μεγάλη συμμετοχή
κόσμου.
Στην Τρίπολη επίσης θα γράψει την πρώτη ποιητική συλλογή του "ΣΙΑΟ"
με το ψευδώνυμο Ντίνος Μάης, όπως και τραγούδια πάνω σε γνωστά ποιήματα. Μάλιστα
το τραγούδι του "Το τραγούδι του καπετάν Ζαχαρία" πάνω σε ένα ποίημα του Α. Βαλαωρίτη
έγινε ο ύμνος του Ναυτικού της Αντίστασης.
Την περίοδο αυτή αρχίζει και η σχέση του με το Αντιστασιακό Κίνημα
κατά των καταχτητών. Θα συλληφθεί στην Τρίπολη δύο φορές από τους Ιταλούς, την
πρώτη στις 25 Ιουλίου 1942 έπειτα από μια διαδήλωση στον τάφο του Θ. Κολοκοτρώνη,
που θα οδηγήσει το Μίκη για τρεις μέρες στη φυλακή. Εκεί θα γνωρίσει μέλη της
αντίστασης και θα έλθει για πρώτη φορά σε επαφή με τη μαρξιστική ιδεολογία. Τον
ίδιο χρόνο θα φύγει για την Αθήνα για σπουδές στη νομική, όπου θα οργανωθεί στην
ΕΠΟΝ για να συνεχίσει από τις γραμμές της τον αντιστασιακό αγώνα. Τον επόμενο
χρόνο (1943) οι Γερμανοί θα κρεμάσουν στην Τρίπολη δέκα ομήρους από εκείνους που
είχαν συλληφθεί τον προηγούμενο χρόνο μαζί του.
Αργότερα, στα χρόνια της δικτατορίας, εξορίστηκε από τη χούντα μαζί
με την οικογένειά του στη Ζάτουνα Γορτυνίας στις 11-8-1968. Η στενή επαφή του
Μίκη Θεοδωράκη με την Αρκαδία διατρανώνεται με τα ποιήματά του Αρκαδία Ι, ΙΙ,
τα οποία εμπνεύστηκε εκεί, στα δύσκολα εκείνα χρόνια, ανάμεσα από τα ψηλά και
επιβλητικά βουνά της Αρκαδίας. Αργότερα ο Μίκης θα τα μελοποιήσει και θα παρουσιάσει
τα έργα του ΑΡΚΑΔΙΕΣ. Στη Ζάτουνα αρρώστησε σοβαρά (από φυματίωση) και στις 19-10-1969
μεταφέρθηκε στις φυλακές του Ωρωπού.
Ο συνθέτης διατηρεί πάντα στενές σχέσεις με την Αρκαδία, έχει σ' αυτήν
πολλούς φίλους εκεί και την επισκέπτεται συχνά. Μάλιστα το Δεκέμβριο του 1995,
τιμήθηκε από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αρκαδίας η οποία οργάνωσε μια σειρά εκδηλώσεων
για τα 70 του χρόνια. Στα πλαίσια των εκδηλώσεων αυτών επισκέφθηκε στις 9-12-1995
τη Ζάτουνα και ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της. Την επόμενη μέρα ανακηρύχθηκε
επίτιμος δημότης Τρίπολης.
Την ίδια μέρα τοποθετήθηκε αναμνηστική πλάκα στο σπίτι της οδού Καλαβρύτων
που έμενε και έγινε συναυλία στην οποία ερμηνεύτηκαν έργα του από γνωστούς τραγουδιστές.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Δημητσάνης
«...Εδώ παρόλο που ήμουν πάντα με φρουρά και έβγαινα μαζί της πάντα έξω, όλοι
μου μιλάγανε, μου έλεγαν καλημέρα σας, γεία σου Μίκη. Πολλές φορές τους πιάνανε,
τους ανακρίνανε, γιατί είχαν εντολή να μη με χαιρετάνε. Λοιπόν αυτό ήταν το ένα.
Αυτό μας έδωσε πολύ θάρρος γιατι καταλαβαίνετε εγώ με τα γυναικόπαιδα σε ένα σπίτι
εδώ πάνω στα 1200 μέτρα φοβόμουνα. Αλλά έβλεπα ότι ο κόσμος με έβλεπε με συμπάθεια.
Σιγα σιγα αυτό έγινε φιλία.
...Τα τραγούδια μου και τα μηνύματα έβγαιναν έξω γιατί υπήρχαν οι Ζατουνίτες.
Δεν θα μπορούσα να κάνω τίποτα χωρίς την συμπαράστασή και την βοηθειά τους.
...Τι έγινε κάποτε; Κάποιοι μαθητές, γιατί τα παιδιά πήγαιναν στο Γυμνάσιο στη
Δημητσάνα, άκουσαν από κάποιο Δημητσανίτη, που στο σπίτι του ήταν το τηλέφωνο,
να λέει ότι έδωσε εντολή η Τρίπολη στη Διοίκηση Δημητσάνας να πάνε αύριο να μου
κάνουν έρευνα. Τα παιδιά από τότε παρακολουθούσαν το τηλέφωνο, ό,τι άκουγαν το
έλεγαν στη Βάσω τη δασκάλα και αυτή στη Μαργαρίτα και έτσι κάπως είμασταν προφυλαγμένοι.
Θέλω να πω ότι εσείς οι Ζατουνίτες δε θέλατε να φαίνεται ότι το χωριό σας ήταν
τόπος εξορίας, δεν φταίτε εσείς...»
Μικης Θεοδωράκης
Ζάτουνα, 19/12/1998
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Συνδέσμου
Ζατουνιτών
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
