Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΚΑΛΑΜΟΣ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
  Ο Κάλαμος δεν είναι συνηθισμένο νησί. Είναι μια ψηλή οροσειρά που πλέει στη θάλασσα, κατάφυτη από πανύψηλα πυκνά πεύκα στη βόρεια πλευρά της. Αυτά τα πεύκα δείχνουν να είναι μια ειδική ράτσα ακόμα και για τον πιο αδαή επισκέπτη. Έτσι σκαρφαλωμένα, όπως είναι και στα πιο απόκρημνα σημεία, ξεφυτρώνοντας μέσα από τα βράχια και φτάνοντας ως την άκρη της θάλασσας, φαίνεται να αποδεικνύουν πεισματάρικα την κυριαρχία τους στην περιοχή. Έτσι εντυπωσιάζει με την πρώτη ματιά και από μακριά ο Κάλαμος με το ασυνήθιστο, άγριο τοπίο του.
  Ο Κάλαμος έχει έκταση 20τ.χλμ. και μεγαλύτερο ύψος στο βουνό 200 μέτρα. Οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιού είναι περίπου 580. Το καλοκαίρι πολλαπλασιάζονται από συγγενείς και φίλους που φιλοξενούνται στο νησί.
  Κέντρο του νησιού είναι το λιμάνι του Καλάμου που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του. Εκεί δένουν και πολλά σκάφη που ταξιδεύουν στο Ιόνιο για να επισκεφτούν το νησί, να απολαύσουν θαλασσινά πιάτα στην παραλιακή ταβέρνα ή να προφυλαχτούν από κακοκαιρία. Έργα που γίνονται για τη διαπλάτυνση του λιμανιού θα αυξήσουν τις δυνατότητες φιλοξενίας σκαφών και θα διευκολύνουν τις θαλάσσιες μεταφορές που είναι και ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας με τον υπόλοιπο κόσμο. Ένα καΐκι εκτελεί τέσσερα-πέντε δρομολόγια τους καλοκαιρινούς μήνες από και προς το Μύτικα μεταφέροντας επιβάτες και κάθε είδους εμπορεύματα για τις ανάγκες των λιγοστών κατοίκων του νησιού.
  Το νησί έχει λιτό αγροτικό χαρακτήρα. Τα σπίτια στον Κάλαμο, σκαρφαλωμένα ψηλά πάνω από το λιμάνι, είναι λιθόκτιστα τα περισσότερα με κεραμοσκεπές, χτισμένα σφιχτά το ένα δίπλα στο άλλο, αφήνοντας ανάμεσά τους μικρά φιδωτά σοκάκια. Ο δρόμος που συνδέει το λιμάνι με το χωριό είναι πολύ ανηφορικός και γεμάτος στροφές. Τα λίγα αυτοκίνητα που υπάρχουν, κυρίως για μεταφορές κινούνται με πολλή προσοχή στα στενά δρομάκια. Ένας νέος δρόμος που ξεκινάει από το Κάλαμο ανεβαίνει ψηλά και περνάει μέσα από το εκπληκτικό πευκοδάσος για να καταλήξει στον άλλο μικρό οικισμό του νησιού, την Επισκοπή.
  Εκεί, λίγα σπίτια, αφημένα στη φθορά του χρόνου, που χρησιμεύουν σαν εξοχικά στη διάρκεια του καλοκαιριού φαίνεται να έλκουν τους ιδιοκτήτες τους κάθε χρόνο στην Επισκοπή. Ο χρόνος λες και έχει σταματήσει εδώ και 50 χρόνια. Ένα μικρό καινούργιο λιμανάκι φιλοξενεί τις βάρκες των κατοίκων, απαραίτητο μέσο μεταφοράς και επικοινωνίας με τον υπόλοιπο κόσμο. Από την Επισκοπή απέχει μόλις δέκα λεπτά ο Μύτικας της Αιτωλοακαρνανίας...
  Στην άλλη άκρη του νησιού είναι και το Πόρτο Λεόνε, ένας μικρός γραφικός όρμος που ονομάστηκε έτσι από Ενετούς που χαρτογράφησαν την περιοχή. Εκεί κοντά βρίσκεται κι ένα παλιό γεφύρι κατασκευασμένο εδώ και αιώνες.
  Το δάσος με τα πεύκα είναι από τα σπανιότερα. Αντίστοιχο υπάρχει σύμφωνα με μαρτυρίες μόνο στις Σποράδες του Αιγαίου. Είναι ένα δάσος πυκνό, δυνατό, ζωντανό, καταπράσινο, φιλόξενο για πολλά είδη πουλιών. Ο δρόμος από τον Κάλαμο προς την Επισκοπή κατεβαίνει και στην πολύ μικρή παραλία του Αγίου Κωνσταντίνου. Εκεί ακριβώς μπροστά στο κύμα βρίσκεται ένα όμορφο ιδιωτικό εκκλησάκι, αφιερωμένο στον Αγιο Δονάτο, έναν άγιο που συναντάται κυρίως στο Ιόνιο. Είναι φτιαγμένο από πέτρα και έχει στέγη με κεραμίδια. Προς το παρόν στέκει μοναχικό με μόνη συντροφιά του την πυκνή βλάστηση γύρω του. Χρειάζεται όμως σύντομα φροντίδα για να διατηρηθεί και στη συνέχεια.
  Μια από τις παλαιότερες εκκλησίες στο νησί, η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη έχει σχεδόν καταστραφεί. Σώζεται όμως μια πλάκα με επιγραφή που αναφέρει τη χρονολογία (1648) που πιθανολογείται να κτίστηκε. Αλλες εκκλησίες είναι η εκκλησία του Αγίου Μηνά, η εκκλησιά της Επισκοπής, του Αγίου Γεωργίου στο κοιμητήριο.
  Το νησί καλλιεργούνταν από παλιά. Στο κέντρο και προς τα νότια το βουνό χαμηλώνει και κάνει πιο εύκολη την καλλιέργεια της γης. Παλιά υπήρχαν και αμπελώνες, σήμερα όμως σώζονται μόνο οι πεζούλες που χρησιμοποιούσαν για να κρατήσουν το χώμα στη θέση του. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετές ελιές, αλλά και τρεις ανεμόμυλοι στην Αγριαπιδιά, που συγκέντρωναν όλη τη συγκομιδή.
  Ο Κάλαμος έχει μικρές κυρίως βοτσαλωτές παραλίες με πεντακάθαρα νερά και με πρόσβαση συνήθως από τη θάλασσα. Κοντά στο λιμάνι είναι η Μυρτιά και το Ασπρογυάλι, νοτιότερα η Αγριαπιδιά, οι Πεύκοι και το Κεφάλι κι από τη δυτική του πλευρά είναι ο Κέδρος, το Αλεξάκη, οι Κήποι, ο Τράχηλος. Το νησί έχει και ενδιαφέροντα σπήλαια.
  Ο δρόμος από τον Κάλαμο προς την Επισκοπή δεν έχει επηρεάσει ιδιαίτερα το τοπίο. Είναι ιδανικός για όσους αγαπούν την πεζοπορία στην όμορφη φύση.
  Το νησί διαθέτει λίγα πολιτιστικά μνημεία. Έχει όμως μια φύση εντελώς ξεχωριστή και μια ατμόσφαιρα που μεταφέρει τον επισκέπτη σε άλλες περασμένες εποχές.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λευκάδος

• http://www.lefkada-monuments.gr/kalamos.asp (7 φωτ.)

ΚΑΣΤΟΣ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
  Ο Καστός, ένα χαμηλό μακρόστενο νησάκι, κατάφυτο από ελιές, προσφέρει καθημερινά ασφαλές αγκυροβόλιο σε δεκάδες σκάφη που διαπλέουν το Ιόνιο πέλαγος και είναι μοναδικός ψαρότοπος. Έχει μόλις πενήντα μόνιμους κατοίκους που το καλοκαίρι μαζί με συγγενείς και φίλους μαζεύονται γύρω στους πεντακόσιους. Ο Καστός έχει μεγαλύτερο πλάτος 900 μέτρα και έκταση γύρω στα 6 τ.χλμ. Αποτελείται από χαμηλούς λόφους που ο ψηλότερος δεν ξεπερνά τα 150 μέτρα. Η δυτική του ακτή είναι απόκρημνη ενώ η ανατολική του πλευρά έχει πολλές μικρές παραλίες με πρόσβαση και από την ξηρά και από τη θάλασσα. Είναι τα Αμπελάκια, το Φύκι στα νότια, το Βάλι, η Κοιλάδα ο Aγιος Αιμιλιανός, η Λίμνη, το Καμίνι, το Βρισίδι...
  Οι δρόμοι είναι λιγοστοί στο νησί, γι' αυτό και δεν υπάρχουν αυτοκίνητα. Οι μετακινήσεις είναι πολύ μικρές και γίνονται με τα πόδια και βέβαια με βάρκα. Κάθε κάτοικος του νησιού έχει τη δική του βάρκα, ή μικρό ταχύπλοο. Το Σαρακήνικο, ο δυτικός φυσικός όρμος του νησιού απέκτησε μικρό μώλο, που δίνει τη δυνατότητα ελλιμενισμού ακόμα και σε κακοκαιρία για να μην αποκλείεται το νησί από τους ισχυρούς νοτιάδες...
  Στη θέση Καλικερίμη διατηρείται ελαιώνας με αιωνόβιες ελιές. Είναι ψηλές με φαρδύ κορμό και μεγάλες ρίζες που δείχνουν ότι πρέπει να είναι εκατοντάδων ετών. Λίγο πιο βόρεια από το λιμάνι του Καστού, στον Aγιο Αιμιλιανό, υπάρχει μια μικρή σπηλιά, η Φωκότρυπα, με 30 μέτρα περίπου βάθος και λίγη αμμουδιά στο εσωτερικό της. Από το όνομά της συμπεραίνουμε ότι στην περιοχή έβρισκαν καταφύγιο φώκιες.
  Τα μονοπάτια του νησιού περπατιούνται πολύ ευχάριστα γιατί γενικά είναι βατά και ίσια. Η θέα από το μονοπάτι της κορυφογραμμής που πηγαίνει προς τα βόρεια είναι εξαιρετική. Επίσης ο μικρός δρόμος που ανοίχτηκε τελευταία, προσφέρει μια ευχάριστη βόλτα ανάμεσα από το καταπράσινο τοπίο που χαρίζει ηρεμία και γαλήνη. Στην τοποθεσία Βίγλα από διάφορα λείψανα που σώζονται ακόμα πιθανολογείται η σχέση του νησιού από την αρχαία εποχή με το Μεγανήσι και τον Κάλαμο (Τάφιοι νήσοι).
  Ο Καστός συνδέεται με καΐκι με την ηπειρωτική Ελλάδα. Κάθε μέρα έχει λίγα δρομολόγια από και προς την απέναντι ακτή του Μύτικα, που αποτελεί την κεντρική αγορά του νησιού. Το καΐκι αυτό είναι ο αποκλειστικός σύνδεσμος επικοινωνίας του νησιού με τον υπόλοιπο κόσμο.
  Το νησί έχει φανατικούς οπαδούς που έρχονται κάθε καλοκαίρι να ζήσουν λίγες μέρες ηρεμίας και ξεγνοιασιάς σε μια ατμόσφαιρα διαφορετική, σε ένα περιβάλλον αμόλυντο και γαλήνιο ακόμα, σαν να βρίσκονται στην άκρη της γης.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λευκάδος

• http://www.lefkada-monuments.gr/kastos.asp (8 φωτ.)

ΚΑΣΤΟΣ (Χωριό) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Το χωριό του Καστού είναι χτισμένο αμφιθεατρικά γύρω από το λιμάνι του. Τα σπίτια, τα πιο πολλά κλειστά είναι χτισμένα πολύ αραιά σε μεγάλα οικόπεδα δίνοντας την εικόνα της άνεσης και της ελευθερίας, τριγυρισμένα από ελιές. Είναι όλα δίπατα πέτρινα ή λιθόκτιστα με κόκκινες κεραμοσκεπές και χρωματιστά ξύλινα παραθυρόφυλλα. Πολλά απ' αυτά έχουν ξύλινα μπαλκόνια και μεγάλες μπαλκονόπορτες. Είναι μια εικόνα που αποπνέει μια ηρεμία περασμένων εποχών, ώστε δίκαια να αναφέρει κάποιος ταξιδιώτης ότι θυμίζει την Ελλάδα του'60. Το χωριό διαθέτει λίγα εστιατόρια που ειδικεύονται στα θαλασσινά πιάτα, από φρέσκα ψάρια από τους ψαράδες του νησιού. Ο Καστός υδροδοτήθηκε από έργα που έγιναν πρόσφατα και έκαναν τη ζωή των κατοίκων πιο εύκολη.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λευκάδος

• http://www.lefkada-monuments.gr/kastos.asp (8 φωτ.)

Μεγανήσι: Σε ρυθμούς ηρεμίας

ΜΕΓΑΝΗΣΙ (Νησί) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
  Το Μεγανήσι είναι ένα μικρό κατάφυτο νησί στα ανατολικά της Λευκάδας με έκταση σχεδόν 20 τ. χλμ. με 1.200 μόνιμους κατοίκους. Βρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων ναυτικών μιλίων από το Νυδρί με το οποίο συνδέεται καθημερινά μέσω φέρι-μπόουτ. Έχει τρεις οικισμούς, το Βαθύ, το Κατωμέρι και το Σπαρτοχώρι και τρία γραφικά λιμάνια, τα Σπήλια στον οικισμό Σπαρτοχωρίου, τον Αθερινό στον οικισμό Κατωμερίου και το Βαθύ. Πρωτεύουσα του νησιού είναι το χωριό Κατωμέρι που βρίσκεται ψηλά πίσω από το Βαθύ και είναι έδρα του ομώνυμου Δήμου.
  Στα αρχαία χρόνια το Μεγανήσι πιθανότατα ήταν το νησί των Ταφίων. Στον Όμηρο εμφανίζεται για πρώτη φορά το όνομα αυτό παρμένο ίσως από τη μυθολογία που ήθελε τον Τάφιο, γιο του Ποσειδώνα και βασιλιά της περιοχής. Ο Όμηρος αναφέρει ότι ο Οδυσσέας εμπιστεύτηκε τα πλοία του στο βασιλιά Μέντορα των Ταφιών, φεύγοντας για την Τροία. Κατά άλλους το Μεγανήσι θεωρείται ότι είναι το νησί Αστερίς που αναφέρεται επίσης στον Όμηρο.
  Το Μεγανήσι έχει ακόμα αρκετούς όρμους όπου βρίσκουν καταφύγιο τα σκάφη που πλέουν στο Ιόνιο, όπως είναι το Αμπελάκι, ο Μπάλος, το Πλατιγυάλι, η Σβούρνα, το Κολόπουλου, το Διχάλι, το Λιμονάρι, η Ελιά, η Λίμνη, καθώς επίσης και σπήλαια στα νοτιοανατολικά του νησιού. Το πιο ονομαστό είναι η λεγόμενη Σπηλιά του Παπανικολή. Πρόκειται για μια θαλάσσια σπηλιά στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού με βάθος γύρω στα τριάντα μέτρα και αμμουδιά στο εσωτερικό της. Η παράδοση λέει ότι ήταν μια από τις κρυψώνες του υποβρύχιου του Παπανικολή για να μην τον εντοπίζουν οι εχθροί. Στην ίδια σπηλιά λέγεται ότι κατέφυγε και ένας παπάς με τους μαθητές του επί Τουρκοκρατίας για να γλυτώσουν από τους πειρατές. Aλλες ενδιαφέρουσες σπηλιές είναι η σπηλιά Γιοβάνη λίγο πιο πάνω από την προηγούμενη και η σπηλιά του Δαίμονα. Πρόσβαση στις όμορφες αυτές σπηλιές υπάρχει μόνο από τη θάλασσα. Καθημερινά μικρά καϊκια φτάνουν μέχρι εδώ και στις γύρω αμμουδερές παραλίες του νησιού με τα απόκρημνα βράχια προσφέροντας άλλη μια ξεχωριστή εικόνα του Μεγανησιού στον επισκέπτη.
  Τα χωριά αποτελούνται από μικρά αγροτικά σπιτάκια, πολλά απ' αυτά είναι πέτρινα. Τα γραφικά δρομάκια, μικρά σαν καντούνια, παραπέμπουν σε άλλες εποχές και τα λιγοστά αυτοκίνητα που υπάρχουν στο νησί, καθώς επίσης και το μικρό λεωφορείο που εξυπηρετεί όλους τους κατοίκους και τους επισκέπτες, κινούνται με μεγάλη προσοχή ανάμεσά τους...
  Διάσπαρτοι στα ψηλά σημεία που περνάει ο αέρας βρίσκονται εγκαταλελειμένοι πολλοί ανεμόμυλοι, που παλιότερα, το 19ο και τον 20ο αιώνα ήταν στις δόξες τους. Οι περισσότεροι είναι στα υψώματα γύρω από το λιμάνι του Αθερινού. Είναι σε σημεία που τα βρίσκουν οι άνεμοι λιοβόρι, πουνέντες και λεβάντες. Οι μύλοι ήταν όλοι ιδιωτικοί και έπαιρναν συνήθως τα παρονόματα των ιδιοκτητών τους όπως ο μύλος του Μπακόλα, του Πατσή ή του Χύμου. Ένας απ'αυτούς, ο Παλιόμυλος στέκει ακόμα αγέρωχος, καλοχτισμένος με πέτρα, παρόλο που του λείπει η στέγη.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λευκάδος

• http://www.lefkada-monuments.gr/meganisi.asp (7 φωτ.)

ΜΕΓΑΝΗΣΙ (Λιμάνι) ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ
Το Σπαρτοχώρι χτισμένο πάνω από το λιμάνι Σπήλια, σε ψηλά βράχια έχει εξαιρετική θέα. Η περιοχή έχει πολύ πράσινο. Πεύκα που φτάνουν ως την άκρη της θάλασσας προσφέρουν ιδανική σκιά για περπάτημα. Το ανηφορικό μονοπάτι από το λιμάνι για το ψηλό χωριό διευκολύνεται με μικρά σκαλάκια. Κάπου στη μέση της διαδρομής υπάρχει ένα μικρό άνοιγμα όπου βρίσκεται η Σπηλιά του Κύκλωπα ανεξερεύνητη ακόμα. Πολλοί κάτοικοι πιστεύουν ότι το σπήλαιο αυτό είναι πολύ μεγάλο. Πιθανότατα η περιοχή να πήρε το όνομα από το σπήλαιο.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Απρίλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λευκάδος

• http://www.lefkada-monuments.gr/meganisi.asp (7 φωτ.)