gtp logo

Πληροφορίες τοπωνυμίου

Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 390) τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα  στην ευρύτερη περιοχή: "ΚΡΗΤΗ Νησί ΕΛΛΑΔΑ" .


Αξιοθέατα (390)

Ανεμόμυλοι

Ανεμόμυλοι

ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ (Δήμος) ΛΑΣΙΘΙ
Το πλέον αξιόλογο συγκρότημα ανεμόμυλων που σώζεται στην Κρήτη. Χτισμένο στην προς βορράν είσοδο του οροπεδίου του Λασιθίου χαρακτηρίζει όλη την περιοχή. Πρόκειται για τους 24 σωζόμενους σήμερα (από τους 26 αρχικούς) ανεμόμυλους από τους οποίους 7 εκτείνονται νότια του δρόμου εισόδου προς το οροπέδιο και οι υπόλοιποι στη βόρεια πλευρά του. Όλοι οι μύλοι έχουν κατασκευαστεί στον τύπο του 'μονόπαντου' ή 'αξετροχάρη' ανεμόμυλου. Ο τύπος των μονόπαντων ανεμόμυλων που αλέθουν σε μία σταθερή θέση, δηλαδή σε μία κατεύθυνση του αέρα, συναντιέται σήμερα στην Κρήτη και στην Κάρπαθο με ειδικό χαρακτηριστικό ότι οι κρητικοί είναι πιο επιμελημένοι και κομψοί.
Το συγκρότημα των μύλων έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης με την ΥΑ/ΔΙΛΑΠ/Γ/157/2298/29 - 1 - 86. Οι μύλοι αποτελούν ιδιοκτησίες. Ορισμένοι από αυτούς έχουν αρχίσει να επισκευάζονται ενώ άλλοι είναι ημιερειπωμένοι. Επισκευές έχουν γίνει από ιδιώτες, ιδιοκτήτες των μύλων, σε δύο από τους 24.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.


Βουνά

Όρος Γιούκτας

ΒΑΘΥΠΕΤΡΟ (Οικισμός) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Μπορείτε να φτάσετε στο βουνό Γιούκτας από ένα δρόμο ανάμεσα στις Αρχάνες και στο Βαθύπετρο. Από τις Αρχάνες ο δρόμος συνεχίζει προς Βαθύπετρο και σε 3 χιλιόμετρα υπάρχει ένας πρόχειρα στρωμένος δρόμος στα δεξιά, που οδηγεί στην κορυφή του βουνού Γιούκτας (4 χιλιόμετρα). Οι Αρχαίοι πίστευαν ότι ο Δίας ήταν θαμμένος εδώ παρόλη την αθανασία του. Υπάρχουν εδώ ένα Μινωικό Ιερό καθώς επίσης και μια Βυζαντινή Εκκλησία. Η θέα από την κορυφή του βουνού είναι καταπληκτική καθώς βλέπετε κάτω την πόλη του Ηρακλείου, το νησί του Δία, την περιοχή γύρω από την Κνωσό, τις Αρχάνες, τ' αμπέλια και τις καθαρές μέρες μπορείτε να δείτε και τα Λευκά Όρη στη δυτική Κρήτη και τα Όρη Δίκτη στ' ανατολικά.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βυζαντινά & Μεταβυζαντινά μνημεία

Ενετική έπαυλη

ΒΙΖΑΡΙ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ
  Στο Βιζάρι, κοντά στο κέντρο του χωριού, υπάρχουν τα ερείπια του Palazzo dei Saonazzi και του ηλιακού ρολογιού του.

Ενετική Έπαυλη De Mezzo

ΕΤΙΑ (Οικισμός) ΛΑΣΙΘΙ
Τηλέφωνο: +30 28430 23917
  Η Ετιά βρίσκεται μεταξύ Παπαγιαννάδων και Αρμένων. Αναμφίβολα το όνομά της οφείλεται στο ομώνυμο δέντρο. Αν και η ύπαρξη του οικισμού ξεκινά τουλάχιστον από τα Βυζαντινά χρόνια, όπως μαρτυρούν οι βυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Ιωάννη και της Αγίας Αικατερίνης, η περίοδος ακμής του τοποθετείται στην εποχή της Ενετοκρατίας στην Κρήτη (1204-1669), όταν αποτελούσε φέουδο της Ενετικής οικογένειας των De Mezzo. Σήμα κατατεθέν της γης τους και κόσμημα της περιοχής αποτελούσε η βίλα De Mezzo, που θεωρείται από τα αντιπροσωπευτικότερα σωζόμενα δείγματα της ενετικής αστικής αρχιτεκτονικής στην Κρήτη. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η βίλα ήταν κατοικία Τούρκων αξιωματούχων, το «Σεράγιο-Σεράι», όπως την ονόμασαν έκτοτε οι ντόπιοι.
  Πρώτος ο Άγγλος ναύαρχος Τ. Β. Spratt, που τόσο πολύτιμες παρατηρήσεις έκανε στην περιοδεία του στην Κρήτη στα μέσα του 19ου αιώνα, αναφέρει πως η έπαυλη της Ετιάς κτίστηκε από πλούσιο και ευγενή Ενετό. Αργότερα, ο Ιταλός αρχαιολόγος G. Gerola συνέδεσε τον κτήτορα της βίλας με τα μέλη της οικογένειας De Mezzo. Σύμφωνα με τα γενεαλογικά αρχεία των Ενετών ευγενών, υπήρχαν τρεις Mezzi στη Σητεία, οι Πέτρος, Νικόλαος και Ιάκωβος. Θεωρείται πως η βίλα ανήκε στον Pietro dei Mezzo και η κατασκευή της τοποθετείται στο τέλος του 15ου αιώνα.
  Το ίδιο το οικόσημο των De Mezzo, αποτελούμενο από μια πλατιά ασπίδα που την υποβαστάζουν εξωτικές μορφές, δεσπόζει πάνω από την επιβλητική είσοδο του κυρίως μεγάρου, που κάποτε ήταν τριώροφο. Η είσοδος οδηγεί τον επισκέπτη σε έναν καμαροσκέπαστο προθάλαμο με λιθόστρωτο δάπεδο. Απέναντι από την είσοδο μία σκάλα οδηγούσε στο δεύτερο όροφο. Εδώ, στο υπέρθυρο της εισόδου προς τους ορόφους, γύρω από ανάγλυφο διάκοσμο, που απεικονίζει μια κεφαλή μέσα σε κυκλική ταινία, είναι γραμμένη η εξής επιγραφή με κεφαλαία λατινικά γράμματα:

INTRA VOSTRA SIGNIORIA SENZA RISPETTO

δηλαδή
ας μπει μέσα η αφεντιά σας χωρίς να ντρέπεται

Δεξιά του διαδρόμου ανοίγεται μια μεγάλη, μακρόστενη αίθουσα, που ίσως χρησίμευε για τραπεζαρία του προσωπικού, ενώ το παραπλήσιο μικρό σκοτεινό δωμάτιο θα μπορούσε να είναι κελάρι. Ο προθάλαμος οδηγεί και σε άλλες αίθουσες με τόξα, καμάρες ή σταυροθόλια και μεγάλα παράθυρα που βλέπουν στην αυλή. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, ένα μικρό δωμάτιο, που προεξέχει του δυτικού τοίχου της έπαυλης και δεν συγκοινωνεί με άλλο, και το οποίο πιστεύεται ότι ήταν φυλακή. Έξω από το μέγαρο, στα νότια της αυλής, υπήρχαν άλλα θολωτά διαμερίσματα που ήταν οι αποθήκες του πλούσιου οικοδεσπότη.
  Στα ταραχώδη χρόνια των Κρητικών εξεγέρσεων εναντίον του Οθωμανικού ζυγού το 19ο αι., η βίλα υπέστη εκτεταμένες ζημιές και παραλίγο να καταστραφεί ολοσχερώς, αφού ο δεύτερος και τρίτος όροφος κατέρρευσαν σε ερείπια. Η εγκατάλειψη και ο χρόνος συμπλήρωναν τη φθορά, ωσότου το κτήριο κηρύχθηκε διατηρητέο ιστορικό μνημείο και αναστηλώθηκε από την αρμόδια Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Πηγές κειμένου:
• Δήμος Λεύκης
Δήμος Σητείας

Βυζαντινές εκκλησίες

Βυζαντινός ναός Αγίων Δέκα

ΑΓΙΟΙ ΔΕΚΑ (Χωριό) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Η εκκλησία των Αγίων Δέκα παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την εκκλησία της Παναγίας της Παλιανής, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο αν είναι της Πρώτης ή της Δεύτερης Βυζαντινής Περιόδου. Πρόκειται για μια τρίκλιτη βασιλική και τα κλίτη διαχωρίζονται μεταξύ τους με πέντε καμάρες που υποστηρίζονται από τρεις μαρμάρινες κολόνες με βάσεις. Οι βάσεις, απλοϊκά διακοσμημένες, μοιάζουν να έχουν χρησιμοποιηθεί ως κιονόκρανα. Το πάτωμα είναι από άσπρες μαρμάρινες πλάκες που πλαισιώνονται από σκούρο μάρμαρο. Η εκκλησία έχει ένα παλιό νάρθηκα που κι αυτός υποδιαιρείται σε τρία μέρη και οι εξωτερικοί τοίχοι της εκκλησίας έχουν καμάρες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βασιλική Βιζαρίου Ρεθύμνου

ΒΙΖΑΡΙ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ
Τηλέφωνο: +30 28210 56119, 53033
Φαξ: +30 28210 56118

Παλαιοχριστιανική βασιλική Αγίου Τίτου

ΓΟΡΤΥΣ (Αρχαία πόλη) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Η εκκλησία του Αγίου Τίτου (της Πρώτης Βυζαντινής Περιόδου) είναι μια από τις σημαντικότερες εκκλησίες της Κρήτης. Αρχικά ήταν μια τρίκλιτη βασιλική, αλλά η αρχιτεκτονική της εμπλουτίστηκε κατά τον 6ο αιώνα από στοιχεία σταυροειδούς αρχιτεκτονικής που αναπτύχθηκε στο Βυζάντιο. Ένα εγκάρσιο κλίτος στο κέντρο της δίνει σταυροειδές σχήμα. Εκεί όπου καταλήγουν τα κλίτη υπάρχουν κόγχες. Στο κέντρο βρίσκεται ένας θόλος και στο μπροστινό μέρος ένας νάρθηκας. Η κύρια αίθουσα και τα πλαϊνά μέρη του σταυρού είναι θολωτά και στο πίσω μέρος η εκκλησία έχει τρεις κόγχες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βυζαντινός ναός Αγίας Μαρίνας

ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ (Χωριό) ΣΥΒΡΙΤΟ
  Κοντά στο χωριό Καλόγερος βρίσκεται η Βυζαντινή εκκλησία της Αγίας Μαρίνας. Δεν φαίνεται από απόσταση και είναι αρκετά δύσκολο να τη βρείτε. Είναι τοποθετημένη κοντά σε μια ερημική σπηλιά και περιλαμβάνει τοιχογραφίες του 14ου αιώνα.

Βυζαντινός ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου

ΜΑΡΓΑΡΙΤΕΣ (Χωριό) ΓΕΡΟΠΟΤΑΜΟΣ
  Στις Μαργαρίτες υπάρχουν υπέροχα δείγματα Βυζαντινών εκκλησιών όπως αυτές του Αγίου Ιωάννη, με τοιχογραφίες από το 1383.

Βυζαντινός ναός Αρχαγγέλου Μιχαήλ

ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ
  Η Βυζαντινή εκκλησία του Μιχαήλ Αρχάγγελου βρίσκεται στη μικρή πλατεία του χωριού. Έχει μια κομψά χαραγμένη μπροστινή πόρτα κι ευχάριστες διακοσμήσεις στα παράθυρα. Υπάρχει μονάχα μια τοιχογραφία στην εκκλησία, αυτή της Σύλληψης της Θεοτόκου, η οποία έχει πολύ υψηλή ποιότητα. Η καμπάνα έχει παραστάσεις του Μιχαήλ Αρχάγγελου και τη χρονολογία 1601 πάνω.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Γέφυρες

Ελληνορωμαϊκή γέφυρα

ΒΡΥΣΕΣ (Χωριό) ΚΡΥΟΝΕΡΙΔΑ
  Στις Βρύσες βρίσκεται και μια ελληνορωμαϊκή γέφυρα, πάνω από το Βρυσακό ποταμό, ανατολικά από το Χωριό, στην έξοδο προς το Ρέθυμνο, κάτω από τη νέα εθνική οδό. Η τοποθεσία ονομάζεται Ελληνική Καμάρα και είναι πλάι στην εκκλησία του χωριού, βόρεια του δρόμου που περνά μέσα από τις Βρύσες. Η γέφυρα, που χρησιμοποιείται και σήμερα, είναι φτιαγμένη από πέτρες, χωρίς λάσπη και υψώνεται 6,4 μέτρα πάνω από το ποτάμι με ένα κάλυμμα από μικρούς βράχους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Η γέφυρα του Ενετικού υδραγωγείου

ΣΙΛΑΜΟΣ (Οικισμός) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Στη γειτονιά Καρυδάκι (δεν υπάρχει χωριό) σ' ένα κοίλωμα μ' ένα κρημνώδες ανάχωμα στα δεξιά βρίσκεται το δεύτερο κομμάτι του βενετικού υδραγωγείου. Η εντυπωσιακή γέφυρα δε φαίνεται από το δρόμο αλλά μπορείτε να τη δείτε στ' αριστερά, πλάι στο δρόμο.

Δάση

Πευκοδάσος

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (Χωριό) ΣΦΑΚΙΑ
  Ο δρόμος από την Αράδενα προς τον Αγιο Ιωάννη περνάει μέσα από ένα πανέμορφο πευκοδάσος, ένα από τα ελάχιστα στην Κρήτη, και προσφέρει μια εξαίσια θέα των καθαρών νερών του Λυβικού Πελάγους από μεγάλο ύψος και του ορεινού όγκου των Λευκών Ορέων από τη νότια πλευρά τους.

Φοινικόδασος

ΒΑΪ (Παραλία) ΛΑΣΙΘΙ
  Είναι ίσως το πιο πολυσύχναστο μέρος της περιοχής. Η ύπαρξη της φυτείας αποδίδεται στους Φοίνικες που αγκυροβόλησαν εκεί και σύμφωνα με το μύθο πέταξαν τα κουκούτσια από τους χουρμάδες που έτρωγαν. Μετά από αλλεπάλληλες πυρκαγιές οι αρχές περιέφραξαν την περιοχή και δημιούργησαν αντιπυρικές ζώνες.

Το δάσος της Ειρήνης

ΒΛΑΤΟΣ (Χωριό) ΙΝΝΑΧΩΡΙ

Δάσος Ρούβα

ΓΕΡΓΕΡΗ (Κωμόπολη) ΡΟΥΒΑ
  Στους λόφους πάνω από το χωριό βρίσκεται το δάσος Ρούβα, ένα από τα μεγαλύτερα κι ομορφότερα δάση της Κρήτης. Αποτέλεσε το καταφύγιο των Κρητικών επαναστατών και των οικογενειών τους αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται ένα μνημείο αφιερωμένο στους άντρες που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Κουμαρές (δάσος αριάς)

ΓΕΩΡΓΙΟΥΠΟΛΗ (Δήμος) ΧΑΝΙΑ
  Είναι χαρακτηριστική η εμφάνιση ίσως της μοναδικής στην Κρήτη δασοσυστάδας αριάς (τοπική ονομασία αζίλακας), ενός οικότοπου πολύ παλαιού ηλικιακά. Το συγκεκριμένο δέντρο ανήκει στην οικογένεια των Δρυών και η Κρήτη είναι το πιο ανατολικό μέρος εξάπλωσης του στην Μεσόγειο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα ορεινά υπάρχουν ακόμα σημαντικοί ερεικώνες που κάποτε κάλυπταν όλη την ημιορεινή ζώνη, όμως πλέον με τις φωτιές λόγω βόσκησης έχουν περιοριστεί. Παλαιότερα χρησιμοποιούσαν τις ρίζες των ρεικιών για την δημιουργία κάρβουνου που χρησιμοποιούταν στις μεταλλουργικές εργασίες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Γεωργιούπολης


Διάφορα

Τουρκικό υδραγωγείο

ΕΠΑΝΩ ΑΡΧΑΝΕΣ (Κωμόπολη) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Φεύγοντας από την Κνωσό συνεχίστε νότια διασχίζοντας τον ίδιο δρόμο, ο οποίος θα σας οδηγήσει σ' ένα μεγάλο τουρκικό υδραγωγείο (μια ανακατασκευή του ενετικού υδραγωγείου) που χτίστηκε για να υδρεύει το Ηράκλειο. Οι επισκέπτες που ενδιαφέρονται μπορούν να δούν το αυθεντικό ενετικό υδραγωγείο (παράκαμψη προς Φορτέτσα και Καρυδάκι). Ακολουθώντας το δρόμο, μια δεξιά διακλάδωση θα σας οδηγήσει στην πόλη των Αρχανών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Οδός Αρκαδίου

ΡΕΘΥΜΝΟΝ (Πόλη) ΚΡΗΤΗ
  Αυτός ο δρόμος είναι ο εμπορικός δρόμος του Ρεθύμνου. Τα υπέροχα βενετικά κτίσματα με τις κομψές πόρτες τους θυμίζουν τη σημασία τους κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου. Οι Βενετοί έχτισαν μια σειρά από μαγαζιά και σπίτια στην οδό Αρκαδίου (βόρεια πλευρά) κατά τη διάρκεια της τουρκικής κατοχής. Πιο πριν τα εντυπωσιακά κτίρια της οδού Αρκαδίου ήταν σχεδόν στην άκρη του νερού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Οδός Σουλίου

  Ήταν μια σημαντική εμπορική περιοχή, γεγονός για το οποίο μικρή απόδειξη αποτελούν τα μαγαζιά. Κατασκευαστές παπουτσιών καθώς και ναυτικών ειδών βρίσκονταν εκεί κατά τη διάρκεια της Τουρκικής Εποχής.

Ενετικό υδραγωγείο

ΦΟΡΤΕΤΣΑ (Οικισμός) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Το υδραγωγείο αυτό χτίστηκε τον 16ο αιώνα από τους Βενετούς και είναι το ίδιο που τροφοδοτεί τη Βρύση του Morosini στην Πλατεία των Λιονταριών. Το έμβλημα των Βενετών φαίνεται ακόμα στη μεγάλη γέφυρα του φαραγγιού.

ΧΑΝΙΑ (Πόλη) ΚΡΗΤΗ
  Η πόλη των Χανίων, κατοικημένη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, είναι μαζί με το λιμάνι της Σούδας - ένας από τους ασφαλέστερους και μεγαλύτερους κόλπους της Μεσογείου και σπουδαίος Ναύσταθμος - ένα εμπορικό, τουριστικό, οικονομικό, συγκοινωνιακό, πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο αλλά είναι επίσης και ένα ζωντανό μουσείο. Οι ανασκαφές των τελευταίων χρόνων στο λόφο Καστέλι έδωσαν κεραμική όλων των εποχών από την Νεολιθική Περίοδο ως τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Σημαντικός πρέπει να ήταν ο μινωικός οικισμός που καταλαμβάνει ολόκληρο το Καστέλι. Η πρόσφατη ανεύρεση τριών πήλινων πινακίδων με Γραμμική Β Γραφή θεωρείται από τα σημαντικότερα ευρήματα όχι μόνο για τον τομέα της γραφής αλλά και γιατί ενισχύει την θεωρία πως στην περιοχή υπήρχε σημαντικό ανάκτορο. Εκτός όμως από τα αρχαιολογικά αξιοθέατα τα Χανιά έχουν ενδιαφέροντα μεσαιωνικά και νεότερα μνημεία διάσπαρτα στις διάφορες συνοικίες. Στην συνοικία Τοπχανάς σώζονται βενετσιάνικα μέγαρα και στην είσοδο του λιμανιού το επιβλητικό Φρούριο Φιρκάς (1629). Στην είσοδο του λιμανιού δεσπόζει επίσης ο βενετσιάνικος Φάρος επισκευασμένος από τους Αιγύπτιους.
  Πολύ εντυπωσιακά είναι και τα κατάλοιπα των βενετσιάνικων ναυπηγείων του 15ου αιώνα, το τζαμί του Χασάν Πασά στο Σαντριβάνι και διάφορες εκκλησίες στην Σπλάντζια (παλιός τούρκικος μαχαλάς), ο Ναός του Αγίου Φραγκίσκου στην άκρη της Οβριακής (παλιά εβραϊκή συνοικία) στον οποίο στεγάζεται το Αρχαιολογικό Μουσείο και ο Ναός του Σαν Σαλβατόρε των Φραγκισκανών (15ος-17ος αι.) στον Τοπχανά που φιλοξενεί την βυζαντινή και μεταβυζαντινή συλλογή Χανίων. Υπάρχουν επίσης ενδιαφέροντα μνημεία του τέλους του 19ου και αρχές 20ου αιώνα όπως ο Δημοτικός Κήπος (1870), η Δημοτική Αγορά (1911), η Νομαρχία-Δικαστήρια, το Στάδιο και άλλα.
(κείμενο: Ρούλα Καστρινάκη)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακή Επιτροπή Τουριστικής Προβολής Χανίων.

Ενετική Πόρτα

  Κοντά στην είσοδο της Ρωμαϊκής Καθολικής Εκκλησίας στη Χάληδων υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα πόρτα με Λατινική Επιγραφή από την εποχή της Βενετοκρατίας. Πρόκειται σίγουρα για κάποια πόρτα της εκκλησίας του μοναστηριού του Αγίου Φραγκίσκου, που βρισκόταν εκεί.

Προκυμαία

  Στα κτίρια που υπάρχουν κατά μήκος της παραλίας του ενετικού λιμανιού, αλλά και σ’ αυτά που υπάρχουν στα γραφικά σοκάκια, μπορεί ο επισκέπτης να θαυμάσει το αρμονικό ταίριασμα των αρχιτεκτονικών στοιχείων των διαφόρων ιστορικών περιόδων. Τα περισσότερα από αυτά λειτουργούν σαν καφετέριες ή εστιατόρια προσφέροντας παραδοσιακές νοστιμιές από ντόπια κυρίως προϊόντα. Η γραφικότητα και η γαλήνη του λιμανιού το έκαναν πόλο έλξης για ντόπιους και ξένους επισκέπτες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Χανίων


Ενετικό Λιμάνι Χανίων

  Η πρώτη κατασκευή του λιμανιού έγινε ανάμεσα στα 1320 κα 1356 από τους ενετούς με σκοπό την προστασία της πόλης των Χανίων. Τα προβλήματα του λιμανιού ήταν οι βόρειοι άνεμοι και οι προσχώσεις της λεκάνης από τα νερά της βροχής και των υπονόμων. Για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων έκτισαν λιμενοβραχίονα στον οποίο υπήρχε άνοιγμα για την ανανέωση του νερού. Στην είσοδο του λιμανιού υπάρχει φάρος τον οποίο ανακατασκεύασαν την περίοδο της Αιγυπτιοκρατίας στη μορφή που διατηρείται σήμερα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Χανίων


Οδός Σκριδλόφ (Στιβανάδικα)

  Πίσω από τον καθεδρικό ναό είναι η οδός Σκριδλόφ (στιβανάδικα), όπου είναι συγκεντρωμένα πολλά μαγαζιά που πουλούν δερμάτινα είδη. Εκεί μπορείτε να βρείτε ποιοτικά δερμάτινα είδη όλων των μεγεθών και των σχεδίων.Τα στιβανάδικα δίνουν την αίσθηση του παζαριού. Εδώ μπορεί κανείς να αγοράσει ντόπια δερμάτινα είδη ή κιλίμια και άλλα σουβενίρ. Στην είσοδο της οδού Σκρίδλοφ υπάρχουν τα ερείπια ενός παλιού Βενετικού τείχους, το οποίο επεκτείνεται δυτικά πίσω από τα μαγαζιά στο νότιο τμήμα, κατά μήκος της οδού Χάληδων, αλλά τα μαγαζιά της οδού Χατζημιχάλη Γιάνναρη κρύβουν τη θέα του.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Crete TOURnet


Οδός Κανεβάρο

  Οι Βενετοί δημιούργησαν την Κεντρική Είσοδο (Κόρσο), στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η οδός Κανεβάρο που πήγαινε από την ανατολική στη δυτική είσοδο (Πόρτα Κολόμπο) του Καστελλιού. Κατά μήκος αυτού του δρόμου υπήρχαν οι υπέροχες Βενετικές κατοικίες των Βενετών ευγενών Permarin, Da Molin, και Zangaroli που καταστράφηκαν από τις αεροπορικές επιδρομές στην αρχή της μάχης της Κρήτης κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι εξώπορτες του μεγάρου Zangaroli βρίσκονται στον κήπο του Αρχαιολογικού Μουσείου. Στο Καστέλλι (Πλατία Αικατερίνης) υπάρχει μια σημαντική ανασκαφή που έγινε από μια Ελληνοσουηδική ομάδα αρχαιολόγων, οι οποίοι ανακάλυψαν ανάμεσα σε άλλα ευρήματα, ένα σφραγιδόλιθο που απεικόνιζε το Θεό. Η εικόνα απεικόνιζε μία αντρική φιγούρα σ' ένα τοίχο με μία μεγάλη πόλη να διαγράφεται πίσω του. Χρονολογείται στο 1450 π.Χ. και εκτίθεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Χανίων.Υπάρχουν πολλά ερείπια Μινωικής προέλευσης που σύμφωνα με μερικούς αρχαιολόγους μαρτυρούν την ύπαρξη της αρχαίας μινωικής πόλης Κυδωνίας.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Θρησκευτικά μνημεία

Αγιος Κωνσταντίνος

ΑΒΔΟΥ (Χωριό) ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ
  Οι τοιχογραφίες σ' αυτή την εκκλησία είναι κατεστραμμένες αλλά τα ονόματα του Εμμανουήλ και του Ιωάννη Φωκά είναι γραμμένα στους τοίχους.

Υστεροβυζαντινός ναός Αγίου Αντωνίου

  Ο Αγιος Αντώνιος στη βόρεια άκρη του χωριού χτίστηκε το 14ο αιώνα. Έχει τοιχογραφίες με δύο μόνο χρώματα, ζωγραφισμένες πιθανώς από τους Εμμανουήλ και Ιωάννη Φωκά. Συχνά η εκκλησία είναι ανοιχτή.

Βυζαντινός ναός Αγίου Γεωργίου

  Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου είναι κοντά στο νεκροταφείο του χωριού, σ' ένα χωματόδρομο που οδηγεί στο Καστέλι. Έχει νωπογραφίες του 14ου ή του 15ου αιώνα φτιαγμένες πιθανώς από τους αδερφούς Φωκά.

Βυζαντινός ναός Παναγίας Παντάνασσας

  Η βυζαντινή εκκλησία της Παντάνασσας δεν έχει τοιχογραφίες, έχει όμως ενδιαφέροντα καλλιτεχνήματα. Έχει χρησιμοποιηθεί σταυροειδής αρχιτεκτονική με ένα θόλο στο κέντρο. Η κορυφή του θόλου είναι διακοσμημένη με τούβλα.

Επισκοπικός ναός της Παναγίας

ΑΓΙΑ (Χωριό) ΘΕΡΙΣΟΣ
  Στην Αγιά υπάρχει ο Επισκοπικός ναός της Παναγίας. Ο ναός είναι ρυθμού βασιλικής και είχε σχέση με την Επισκοπή (Χανίων-Κυδωνίας), η οποία κατά την εποχή των Ενετών μεταφέρθηκε στη θέση Επισκοπή Αγιάς Κυδωνίας. Ο συγκεκριμένος ναός κτίσθηκε στα ερείπια παλαιότερου, σύμφωνα με τη συνήθεια της εποχής εκείνης, να χτίζονται κτίρια χρησιμοποιώντας τα υλικά από άλλα. Στο βορεινό τμήμα του μάλιστα φαίνεται ένα κομμάτι τοίχου αρχαιότερης περιόδου καθώς και τμήματα από παλιό κτίριο. Ο νεότερος ναός φαίνεται να ήταν τρίκλιτη καμαροσκέπαστη βασιλική, με δύο κιονοστοιχίες. Σώζονται κίονες από κόκκινο μάρμαρο και γρανίτη σε ορθογώνια υπόβαθρα. Η εκκλησία κατέρρευσε πολύ παλιά και ανοικοδομήθηκε αρκετές φορές μέχρι σήμερα. Είναι από τα σπανιότερα δείγματα του είδους του σε όλη την Ελλάδα. Εχει χαρακτηρισθεί από την αρχαιολογική υπηρεσία ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Θερίσου


Εκκλησία της Παναγίας

  Στην Αγιά βρίσκονται τα απομεινάρια της εκκλησίας της Παναγίας που ήταν η Επισκοπή της Κυδωνίας κατά τη Δεύτερη Βυζαντινή Περίοδο. Τα ερείπια βρίσκονται στην τοποθεσία Επισκοπή της Αγιάς. Η εκκλησία είναι χτισμένη στα ερείπια παλιότερης εκκλησίας της οποίας υλικά και υπολείμματα μαρμάρων είναι ακόμα εμφανή. Η εκκλησία ήταν τρίκλιτη βασιλική. Τα πλαϊνά κλίτη υποδιαιρούνται σε τέσσερα παρεκκλήσια και το καθένα σκεπάζεται από τρούλο υποστηριζόμενο από εξωτερικούς τοίχους με κίονες. Οι κίονες ήταν κατασκευασμένοι από κόκκινο μάρμαρο ή γρανίτη και στηρίζονταν σε μία ορθογώνια βάση με στόχο να αυξήσουν το ύψος τους, που στην παλιότερη εκκλησία τελείωνε αρκετά χαμηλά. Στους εξωτερικούς τοίχους υπάρχουν τέσσερα οβάλ παράθυρα, ένα για κάθε παρεκκλήσι. Υπήρχαν κι άλλα παράθυρα πίσω από την εκκλησία και ζωγραφισμένοι τοίχοι που είναι ακόμα ορατοί.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου

ΑΓΙΑ ΕΙΡΗΝΗ (Οικισμός) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΣΕΛΙΝΟ
Χρονολογείται από τον 14ο αιώνα. Βρίσκεται μέσα στο φαράγγι της Αγίας Ειρήνης. Η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου έχει τοιχογραφίες από το 1460.

Παλαιοχριστιανική βασιλική

ΑΛΜΥΡΙΔΑ (Οικισμός) ΧΑΝΙΑ
Πρόκειται για τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική του δεύτερου μισού του 6ου αιώνα. Σώζει ψηφιδωτό δάπεδο στο κεντρικό κλίτος. Ανήκει στον τύπο της βασιλικής με εγκάρσιο κλίτος και νάρθηκα.
Ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν στο χώρο της βασιλικής μεταξύ 1974-1989, από την 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
΄Εχουν ολοκληρωθεί στερεωτικές εργασίες και έχει γίνει συντήρηση του ψηφιδωτού δαπέδου. Ο χώρος έχει περιφραχθεί και βρίσκεται υπό κατασκευή προστατευτικό στέγαστρο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.


Ναός Σωτήρα Χριστού

ΑΝΩ ΜΕΡΟΣ (Χωριό) ΣΥΒΡΙΤΟ
  Η οροφή της εκκλησίας έχει δυστυχώς καταρρεύσει πρόσφατα, αλλά ο επισκέπτης μπορεί να διαπιστώσει ότι κάποτε ήταν μια θαυμάσια εκκλησία. Στον πίσω τοίχο υπάρχει η παράσταση ενός παιδικού προσώπου κοντά στο παράθυρο. Η παράδοση λέει ότι ένα παιδάκι από το χωριό Φουρφουράς στην απέναντι πλευρά της κοιλάδας είχε δει ένα φως σ' αυτό το σημείο, το οποίο οδήγησε στην ανακάλυψη της εικόνας της Παναγίας. Κάθε χρόνο, στις 6 Αυγούστου τα δύο χωριά γιορτάζουν μαζί σ' αυτή την τοποθεσία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βυζαντινός ναός Αγίου Γεωργίου

ΑΝΩ ΣΥΜΗ (Οικισμός) ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ
  Εκεί βρίσκονται δύο βυζαντινές εκκλησίες: η ενδιαφέρουσα εκκλησία του Αγίου Γεωργίου από το 15ο αιώνα που έχει τοιχογραφίες από τον Εμμανουήλ Φωκά και η εκκλησία του Χριστού που επισκευάζεται.

Βυζαντινός ναός Αρχαγγέλου Μιχαήλ

ΑΞΟΣ (Χωριό) ΚΟΥΛΟΥΚΩΝΑΣ
  Ο Μιχαήλ Αρχάγγελος στο κέντρο του χωριού, είναι μια δίκλιτη εκκλησία με το ένα κλίτος πλατύτερο από το άλλο και χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Μπροστά από το Μιχαήλ Αρχάγγελο υπάρχει μια μεσαιωνική βρύση που λειτουργεί ακόμα.

Βασιλική Αγίας Παρασκευής

  Τα ερείπια της Αγίας Παρασκευής, μιας τρίκλιτης βασιλικής που χρονολογείται από το 12ο αιώνα φαίνονται ακόμα στον κύριο δρόμο του χωριού.

Βυζαντινός ναός Αγίου Γεωργίου

ΑΣΤΡΑΚΟΙ (Χωριό) ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ
  Σε μικρή απόσταση νότια από τη Μυρτιά ένας δρόμος στ' ανατολικά μπορεί να σας οδηγήσει στο χωριό Αστρακοί. Ένας χωματόδρομος από το χωριό Αστρακοί θα σας οδηγήσει στα ερείπια του παλιού χωριού Κάτω Αστρακοί. Η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται πάνω στο δρόμο, της οποίας η σκεπή έχει καταρρεύσει.

Βασιλική Αγίου Δημητρίου

ΒΙΡΑΝΕΠΙΣΚΟΠΗ (Οικισμός) ΑΡΚΑΔΙ
  Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου είναι μια τετράκλιτη βασιλική που φαίνεται ότι ήταν η επισκοπή του Αρίου για ένα συγκεκριμένο διάστημα. Το ένα κλίτος διατηρείται κι έχει θόλο. Τα κλίτη ήταν ενισχυμένα με καμάρες και κολόνες. Υπάρχουν καμάρες με τούβλα και η πόρτα είχε κι αυτή μια ενδιαφέρουσα οδοντωτή καμάρα πάνω της. Ο Αγιος Δημήτριος χτίστηκε στο σημείο που υπήρχε ένας αρχαίος ναός της Θεάς Αρτεμης.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Αγία Ειρήνη

  Ανασκαφική έρευνα που διηξήχθη το 1959 έφερε στο φως τρίκλιτη βασιλική του 10ου ή των αρχών του 11ου αιώνα που μάλλον αποτέλεσε επισκοπική έδρα.
  Ηταν χτισμένη πάνω στα ερείπια ιερού, πιθανότατα ελληνιστικών χρόνων.
Κείμενο: Στέλλα Καλογεράκη
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Προβολής Ρεθύμνου.

Μονή Κυράς Ελεούσας

ΒΟΡΟΣ (Οικισμός) ΓΟΥΒΕΣ
Τηλέφωνο: +30 28970 42344

Εκκλησία Αγίας Βαρβάρας

ΒΟΥΛΓΑΡΩ (Χωριό) ΜΥΘΗΜΝΑ
  Στο Βουλγάρω υπάρχει μια πινακίδα που δείχνει νοτιοδυτικά προς Μουρί. Μετά από 1.700 μέτρα υπάρχει μια δεξιά στροφή προς Λατσιανά. Τα Λατσιανά είναι ένα απομονωμένο μέρος στη δυτική πλευρά ενός λόφου που προσφέρει καταπληκτική θέα της κοιλάδας. Έχει ψηλά δέντρα, πλούσια βλάστηση και πηγές με ολοκάθαρα νερά. Εδώ βρίσκονται τα ερείπια της βυζαντινής εκκλησίας της Αγίας Βαρβάρας, που χτίστηκε το 15ο αιώνα. Είναι τρίκλιτη βασιλική με ένα μεγάλο κυλινδρικό θόλο. Χτίστηκε με τα υλικά ενός παλιότερου ναού, που βρισκόταν στο ίδιο μέρος. Η τοποθεσία είναι καταπληκτική και υπάρχει ένας μικρός αλλά θαυμάσιος χώρος για να καθίσετε κάτω από τα δέντρα και ν' απολαύσετε τη θέα της κοιλάδας από κάτω.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Αγιος Γεώργιος

ΓΕΝΗ (Οικισμός) ΡΕΘΥΜΝΟ
Μισοερειπωμένη εκκλησία έξω από το χωριό.

Παλαιοχριστιανική Βασιλική Γουλεδιανών

ΓΟΥΛΕΔΙΑΝΑ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ
Στη θέση Ονυθέ, στα ΝΑ του χωριού Γουλεδιανά που βρίσκεται σε απόσταση 18 χιλ. από το Ρέθυμνο, έχει αποκαλυφθεί τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική με πλούσιο ψηφιδωτό διάκοσμο. Χρονολογείται στον 6ο ή 7ο μ.Χ. αιώνα.

Παλαιοχριστιανική Βασιλική Αρχαίας Ελεύθερνας

ΕΛΕΥΘΕΡΝΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙ
Βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ελεύθερνας, στη θέση Κατσίβελος. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με πλούσιο ψηφιδωτό διάκοσμο που χρονολογείται στον 6ο ή 7ο μ.Χ. αιώνα.

Βασιλική πρωτοβυζαντινής περιόδου

ΕΛΟΥΝΤΑ (Κωμόπολη) ΛΑΣΙΘΙ
  Τα ερείπια μιας βασιλικής βρίσκονται στα ανατολικά της Ολούντας. Το πάτωμα είναι ένα ασπρόμαυρο μωσαϊκό με σχέδια ψαριών και φυτών. Μια επιγραφή γραμμένη σε δωρική διάλεκτο είναι χτισμένη στον τοίχο της εκκλησίας και αναφέρεται στο τέλος της συμμαχίας μεταξύ Ολούντας και Ρόδου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βυζαντινός ναός Αγίου Γεωργίου

ΕΜΠΑΡΟΣ (Χωριό) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
 Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου περιέχει τοιχογραφίες του Εμμανουήλ Φωκά και ανακαινίστηκε το 1437.

Ναός του Αγίου Μάρκου (Πλατεία Λιονταριών)

ΗΡΑΚΛΕΙΟ (Πόλη) ΚΡΗΤΗ
  Ενα από τα πρώτα και σπουδαιότερα έργα των ενετών αποίκων ήταν η ανοικοδόμηση στο κέντρο της πόλης και απέναντι από το ανάκτορο του εκάστοτε δούκα, ενός ναού αφιερωμένου στον προστάτη τους, τον Αγιο Μάρκο. Η εκκλησία του Αγίου Μάρκου δεν εξαρτιόταν άμεσα από τη λατινική αρχιεπισκοπή, αλλά από τον εκάστοτε Δούκα του Βασιλείου της Κρήτης. Αυτός με τη σειρά του μην μπορώντας να επιτελέσει τα θρησκευτικά του καθήκοντά όριζε κάποιον άλλο, τον «πριμικήριο» ή τον «καπελλάνο» ως υπεύθυνο. Στο ναό αυτό αναλάμβαναν, με κάθε επισημότητα, τα καθήκοντά τους όλοι οι άρχοντες και αξιωματούχοι, ενώ ήταν και ο χώρος όπου ζητούσε την προστασία του από τον προστάτη άγιο ο απλός λαός. Στον ίδιο χώρο ενταφιάζονταν μέσα σε σαρκοφάγους με ανάγλυφες παραστάσεις οι δούκες καθώς και μέλη της επίσημης αριστοκρατίας. Δίπλα στο ναό στη νοτιοδυτική γωνία υπήρχε ψηλό κωδωνοστάσιο με ρολόι. Κατά την πολύχρονη πολιορκία της πόλης από τους Τούρκους, οι καμπάνες έδιναν το σύνθημα του συναγερμού σε περιπτώσεις βομβαρδισμού και για αυτό, πολλές φορές το κωδωνοστασιο αποτέλεσε στόχο των τουρκικών πυροβόλων.
  Οταν οι Τούρκοι κατέλαβαν το Κάστρο, ο Αγιος Μάρκος παραχωρήθηκε στον Δεφτερδάρ Αχμέτ Πασά που τον μετέτρεψε σε τζαμί που έφερε το όνομά του. Το κωδωνοστάσιο κατεδαφίστηκε και στη θέση του υψώθηκε μιναρές. Οι νέοι κατακτητές μη σεβόμενοι την ιερότητα του χώρου κατέστρεψαν τις τοιχογραφίες και τους χριστιανικούς τάφους.
   Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών και την αποχώρηση των Τούρκων, ο Αγιος Μάρκος περιήλθε στη δικαιοδοσία της Εθνικής Τράπεζας και μετά στο Δήμο Ηρακλείου. Τέλος, το 1956 υπογράφεται σύμβαση μεταξύ του Δήμου και της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών και αρχίζει έτσι η αποκατάστασή του, ώστε σήμερα να αποτελεί ένα μνημείο-κόσμημα της πόλης, στεγάζοντας παράλληλα τη Δημοτική Πινακοθήκη. Από το 1239 που άρχισε να οικοδομείται μέχρι το 1956 που άρχισε να αποκαθίσταται, το μνημείο πέρασε από διάφορες φάσεις ανοικοδόμησης που οφείλονται σε καταστροφές που υπέστη το κτίριο μετά από σεισμούς που έπλητταν την πόλη κατά καιρούς. Στην αρχική του μορφή, την οποία και επανέκτησε μετά την αποκατάστασή του, ο ναός ήταν τύπου τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής. Τα κλίτη χωρίζονταν με δύο σειρές κιόνων που έφεραν γοτθικά τόξα. Η στέγη του ήταν τριμερής με το κεντρικό κλίτος ψηλότερο από τα άλλα δύο. Το προστώο αποτελείτο από έξι κίονες που έφεραν μεταξύ τους πέντε τόξα. Από το κωδωνοστάσιο τέλος, που ήταν πολύ ψηλό, σώζεται τμήμα της ενετικής βάσης του και του μετέπειτα τούρκικου μιναρέ που στηρίχθηκε πάνω σε αυτήν.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ηρακλείου


Μονή Αγίου Πέτρου και Παύλου

Βρίσκεται στη μέση περίπου του θαλάσσιου τείχους. Κτίστηκε από τους πρώτους χρόνους της βενετσιάνικης κυριαρχίας και ανήκε στο τάγμα των Δομινικανών (Domenicani Predicatori). Ήταν από τις πιο σπουδαίες και μεγαλύτερες λατινικές εκκλησίες της πόλης. Ο σεισμός του 1508 προξένησε μεγάλες καταστροφές στο ναό. Αποτελείται από ένα μακρύ κλίτος που σκεπάζεται από δίκλινη στέγη και καταλήγει σε ιερό το οποίο στεγάζεται με δύο θόλους. Στο βόρειο και νότιο τοίχο του ναού ανοίγονται παράθυρα διαφορετικών τύπων που έγιναν είτε κατά την τουρκοκρατία, ή παλαιότερα. Συνέχεια με το ιερό και προς τη νότια πλευρά υπάρχουν παρεκκλήσια. Άλλες κτιριακές κατασκευές υπάρχουν στη βόρεια και στη δυτική πλευρά του ναού. Κατά τη διενέργεια ανασκαφών που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην ευρύτερη περιοχή του ναού (περιοχή Καστέλλας) αποκαλύφθηκαν τάφοι της β' βυζαντινής περιόδου και κάτω από αυτούς εκτεταμένη εγκατάσταση αραβικής περιόδου από την οποία προέκυψαν πλήθος στοιχείων για την αρχιτεκτονική και τον τρόπο ζωής της εποχής εκείνης. Τα ευρήματα από την ανασκαφή αυτή εκτίθενται στο Ιστορικό Μουσείο. Όλη δε, η περιοχή αυτή έχει απαλλοτριωθεί προκειμένου να διασωθούν οι αρχαιότητες και ο ιστορικός της χαρακτήρας όπως επίσης και να εξασφαλιστεί η ελεύθερη θέαση του ναού της ενετοκρατίας.
Ο ναός του Αγ. Πέτρου, εν μέρει κατεστραμμένος κατά την τουρκοκρατία, μετατράπηκε σε τζαμί του Σουλτάν Ιμπραχίμ με μιναρέ στη νοτιοδυτική του γωνία. Σήμερα δε, αναστηλώνεται υπό την επίβλεψη της 13ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης. Μετά την αποπεράτωση των εργασιών, ο ιερός χώρος θα χρησιμοποιηθεί ως επετειακός Ναός και τόπος διεξαγωγής διεθνών διορθοδόξων, διαχριστιανικών και διαθρησκειακών συναντήσεων.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ηρακλείου


Παναγία Ακρωτηριανή

Στο χώρο της Εφορείας Καπνού και του ναού της Αγίας Τριάδας, στην ομώνυμη συνοικία πίσω από τη Λαχαναγορά, υπήρχε κατά το πρώτο ήμισυ 17ου αι. η ορθόδοξη μονή καλογραιών της Παναγίας της Ακρωτηριανής, μετόχι της Μονής Τοπλού (Σητείας). Κατά την Τουρκοκρατία, οι Τούρκοι κατεδάφισαν τη μονή και έκτισαν στρατώνα που με το χρόνο απέκτησε άλλες χρήσεις. Τελευταία χρησιμοποιήθηκε ο χώρος ως Καπνοκοπτήριο, ενώ σήμερα το υπάρχον κτίριο αναστηλώνεται από τη 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και πρόκειται να στεγάσει το βυζαντινό Μουσείο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ηρακλείου


Ναός Αγίας Αικατερίνης του Σινά

Πρόκειται για ναό της Σιναϊτικής μονής της Αγίας Αικατερίνης και βρίσκεται βορειοανατολικά του Μητροπολιτικού ναού του Αγίου Μηνά. Είναι βασιλική με εγκάρσιο κλίτος που το βόρειο τμήμα του διαμορφώθηκε με τρούλο σε παρεκκλήσιο των Αγίων Δέκα. Ιδρύθηκε τη β' βυζαντινή περίοδο και αποτέλεσε πνευματικό και καλλιτεχνικό κέντρο από το 15ο έως το 17ο αι. Με τα εισοδήματα που διέθετε ήταν σε θέση να συντηρεί πολλούς μοναχούς. Κατά την τουρκοκρατία μετατράπηκε σε τζαμί, γνωστό με το όνομα Ζουλφιακάρ Αλή πασά. Σήμερα στο χώρο στεγάζεται έκθεση με αντιπροσωπευτικά έργα της κρητικής αναγέννησης ανάμεσα στα οποία ξεχωριστή θέση κατέχουν τα έργα του Μιχαήλ Δαμασκηνού. Επίσης εκτίθενται συλλογές με εκκλησιαστικά σκεύη, βιβλία, άμφια και αποτοιχισμένες τοιχογραφίες.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ηρακλείου


Ναός Αγίου Ματθαίου

Ορθόδοξος ναός, ίσως από τη β' βυζαντινή περίοδο. Κατά την τουρκοκρατία παραχωρήθηκε στους Σιναϊτες καλόγερους σε αντάλλαγμα της Μονής της Αγίας Αικατερίνης που μετατράπηκε σε τζαμί. Σήμερα ο ναός φιλοξενεί συλλογή εικόνων όπου περιλαμβάνονται σημαντικά έργα της Κρητικής Σχολής, όπως «η Σταύρωση» του Γεωργίου Καστροφύλακα (1752), «ο Αγιος Τίτος και σκηνές του βίου των 10 μαρτύρων» του Ιωάννη Κορνάρου (1773) και άλλα. Στις μέρες μας ανακαινίζεται από τη 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ηρακλείου


Τουρκικό τζαμί

ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
Ενα παμπάλαιο Τζαμί και η Ισλαμικού τύπου Κρήνη του, χαρακτηριστικό απομεινάρι των πρώτων Ισλαμικών χρόνων, έχουν θαυμάσια διατηρηθεί μέχρι σήμερα.

Βασιλική πρωτοβυζαντινής περιόδου

ΙΤΑΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΙΤΑΝΟΣ
  Ο αρχαιολογικός χώρος της Ιτάνου περιέχει ερείπια ελληνιστικών ναών καθώς και ερείπια από την Πρώτη Βυζαντινή Περίοδο, συμπεριλαμβανόμενων των ερειπίων μιας βασιλικής του πέμπτου αιώνα που προερχόταν πιθανώς από μετατροπή ενός ναού της Αθηνάς.

Αγιος Γεώργιος

ΚΑΡΙΝΕΣ (Χωριό) ΛΑΜΠΗ
Σώζονται ερείπια του ναού, με υπολείμματα τοιχογραφιών.

Βυζαντινός ναός Αγίου Φανουρίου

ΚΙΘΑΡΙΔΑ (Οικισμός) ΚΡΟΥΣΩΝΑΣ
  Η Βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Φανουρίου βρίσκεται μέσα στο χωριό. Η εκκλησία ανήκε στο μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσας που κι αυτό ανήκε στο μοναστήρι της Αγίας Ειρήνης. Η εκκλησία που είναι τοποθετημένη σε μια εύφορη κοιλάδα κάτω από τους λόφους του Κρουσώνα, φαίνεται στα δεξιά καθώς μπαίνετε στο χωριό. Σταθμεύστε μέσα στο χωριό και ακολουθήστε τον πεζόδρομο προς τη γραφική εκκλησία του νεκροταφείου. Ο Αγιος Φανούριος είναι μία από τις πιο ενδιαφέρουσες από αρχιτεκτονικής άποψης εκκλησίες της Κρήτης. Aποτελείται από τρία κλίτη κι ένα νάρθηκα που είναι τοποθετημένος μπροστά από το ιερό. Πάνω από αυτό το κομμάτι της εκκλησίας βρίσκονται τρεις τρούλοι, ένας για κάθε κλίτος. Είναι πολύ σπάνιο να συναντήσετε τρούλους πάνω από το ιερό της εκκλησίας κι αυτή είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Το εξωτερικό της είναι διακοσμημένο με κυκλικά σχήματα σε ασυνήθιστο μέγεθος (συχνά είναι τόσο μεγάλα όσο ένα πιάτο), καθώς και με επίσης σπάνιες ζωγραφιές, συμπεριλαμβανόμενων και πουλιών.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Παναγία Θυμιανή

ΚΟΜΙΤΑΔΕΣ (Χωριό) ΣΦΑΚΙΑ
  Η ιστορική εκκλησία της Παναγίας της Θυμιανής που φαίνεται από το δρόμο καθώς πλησιάζετε το χωριό από τα Σφακιά. Από κει άρχισε η επανάσταση του 1867 εναντίον των Τούρκων με 1.500 άντρες από όλα τα χωριά των Σφακίων. Η εκκλησία καταστράφηκε από τους Τούρκους τότε, όπως επίσης κι αργότερα το 1867.

Βασιλική Αγίου Ιωάννη

ΛΙΛΙΑΝΟ (Χωριό) ΚΑΣΤΕΛΛΙ
  Η πολύ σημαντική βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ιωάννη βρίσκεται στο χωριό Λιλιανών κοντά στο Καστέλι Πεδιάδος. Είναι μια τρίκλιτη βασιλική της οποίας το κεντρικό κλίτος είναι ψηλότερο από τα υπόλοιπα. Τα κλίτη διαχωρίζονται με καμάρες, που στηρίζονται από κολόνες. Οι κολόνες έχουν κιονόκρανα ιωνικού ρυθμού. Η εκκλησία έχει ένα νάρθηκα δίπλα στην είσοδο που είναι ένα δωμάτιο στα δεξιά των κλίτων και χαμηλότερο από την κύρια εκκλησία. Η εκκλησία έχει χτιστεί από υλικά προγενέστερων εκκλησιών. Στο εσωτερικό υπάρχει μια μικρή σκάλα και μια κολόνα, σημάδια που δείχνουν ότι μια παλιότερη εκκλησία βρισκόταν στο ίδιο σημείο. Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη πρέπει να χτίστηκε κατά τον 7ο ή 8ο αιώνα, και είναι μια από τις τελευταίες εκκλησίες της Κρήτης που χτίστηκαν σε ρυθμό τρίκλιτης βασιλικής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Πρωτοβυζαντινή βασιλική

ΛΙΜΕΝΑΣ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ (Κωμόπολη) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Η Χερσόνησος ήταν μια σημαντική περιοχή και κατά τα Βυζαντινά Χρόνια και εδώ βρισκόταν μια αρχιεπισκοπή κατά την Πρώτη Βυζαντινή Περίοδο. Μια τρίκλιτη βασιλική του 5ου αιώνα έχει ανασκαφεί στο Καστρί και θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες στην Κρήτη. Το πάτωμά της καλύπτεται από μωσαϊκό. Ανατολικά της πόλης βρίσκεται μια άλλη βασιλική του 6ου αιώνα με μωσαϊκά πατώματα κι αυτή.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βασιλική πρωτοβυζαντινής περιόδου

ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ (Χωριό) ΓΟΡΤΥΝΑ
  Στη Μητρόπολη βρίσκονται τα ερείπια μιας σπάνιας βασιλικής με τρεις κόγχες, του 5ου αιώνα. Έχει ένα θαυμάσιο μωσαϊκό πάτωμα με παραστάσεις πουλιών και λουλουδιών χρησιμοποιώντας δεκαπέντε χρώματα.

Βυζαντινός ναός Αγίου Ιωάννη

ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗ (Οικισμός) ΑΡΚΑΛΟΧΩΡΙ
  Στην Επισκοπή υπάρχουν εντυπωσιακά ερείπια της επισκοπής του Μυλοποτάμου. Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη έχει σταυροειδή αρχιτεκτονική με συμπληρωματικά δωμάτια, ώστε το τελικό εξωτερικό σχήμα της να είναι παραλληλόγραμμο. Έχει πέντε δωμάτια, ένα στο κέντρο κι ένα σε κάθε γωνιά. Δεν έχει κολόνες για να τη στηρίζουν, όμως οι καμάρες φτάνουν ευθεία κάτω ως το πάτωμα. Στο εξωτερικό υπάρχουν καμάρες όμορφα διακοσμημένες με πλίνθους. Στο πάνω μέρος της εκκλησίας υπάρχουν δύο μαρμάρινες, μικρές κολόνες με κιονόκρανα, που διαμορφώνουν ένα παράθυρο με τρία ανοίγματα. Η εκκλησία έχει και τμήματα με τοιχογραφίες. Το 1568 η εκκλησία ανακαινίστηκε από το Βενετό επίσκοπο Sorreto και στη μία από τις δύο πλαϊνές πόρτες βρίσκεται το οικόσημο του με χρονολογία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Βυζαντινός ναός του Σωτήρα Χριστού

  Στη Μικρή Επισκοπή βρισκόταν η επισκοπή της Αρκαδίας. Τα ερείπια της επισκοπικής εκκλησίας του Σωτήρα Χριστού βρίσκονται στο κέντρο του χωριού. Η εκκλησία έχει σταυροειδή αρχιτεκτονική με ένα θόλο στη μέση. Οι πανέμορφες κολόνες με τα κιονόκρανα βρίσκονται ακόμα στη θέση τους μέσα στην εκκλησία όπως και οι καμάρες. Υπάρχει κι ένας νάρθηκας, ο οποίος έχει ένα θόλο φτιαγμένο από τούβλα. Η εκκλησία είχε και τοιχογραφίες που όμως σήμερα δεν είναι ορατές. Στο πλάι υπάρχει κι ένα νεότερο κλίτος.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Μονή Αρκαδίου

ΜΟΝΗ ΑΡΚΑΔΙΟΥ (Μοναστήρι) ΡΕΘΥΜΝΟ
Τηλέφωνο: +30 28310 83136
Φαξ: +30 28310 83137
  Η Μονή Αρκαδίου βρίσκεται σε υψόμετρο 500 μ. περίπου, στις βορειοδυτικές υπώρειες του Ψηλορείτη, 23 χμ νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου. Αν και η παράδοση συσχέτιζε την ίδρυση της μονής με τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αρκάδιο (5ος αι.), η έρευνα κατέδειξε ότι η ίδρυση και το όνομα της μονής θα πρέπει να οφείλονται σε κάποιον μοναχό Αρκάδιο. Σύμφωνα με επιγραφική μαρτυρία το Καθολικό της Μονής κτίστηκε το 1587 αντικαθιστώντας παλαιότερη εκκλησία. Ο ναός που σώζεται σήμερα αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής, απόρροια της Βενετοκρατίας στην Κρήτη. Το μοναστήρι αποτελείται από ένα συγκρότημα κτιρίων, στο κέντρο του οποίου δεσπόζει το Καθολικό, ενώ τα κελλιά των μοναχών, οι βοηθητικοί και αποθηκευτικοί χώροι παρατάσσονται περιμετρικά μιας μεγάλης κεντρικής αυλής. Στα χρόνια της ακμής της η Μονή Αρκαδίου ήταν ένα από τα πλουσιότερα μοναστήρια της Κρήτης, σημαντικό κέντρο αντιγραφής χειρογράφων, αλλά και ένα από τα μεγαλύτερα εργαστήρια εκκλησιαστικής χρυσοκεντητικής στον ευρύτερο ελληνορθόδοξο χώρο.
  Με την έκρηξη της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης του 1866, 943 Έλληνες - στην πλειοψηφία τους γυναικόπαιδα - κατέφυγαν στη μονή που πολιορκήθηκε από τους Τούρκους. Στις 8 Νοεμβρίου ο Κωστής Γιαμπουδάκης ανατίναξε τη μονή βάζοντας φωτιά στην πυριτιδαποθήκη της. Πολιορκητές και πολιορκημένοι θάφτηκαν στα συντρίμμια του μοναστηριού που έκτοτε καθιερώθηκε ως πανανθρώπινο σύμβολο ελευθερίας.
  Στη Μονή λειτουργεί σήμερα μουσείο, όπου εκτίθενται τα εκκλησιαστικά και ιστορικά κειμήλια που διασώθηκαν της καταστροφής του 1866. Μεταξύ αυτών μεταβυζαντινές εικόνες, χειρόγραφα, χρυσοκέντητα άμφια, καθώς και το λάβαρο και όπλα της εξέγερσης του 1866.

Μονή Αγίου Ελευθερίου

ΜΟΥΡΝΙΕΣ (Κωμόπολη) ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
  Κοντά στο χωριό, υπάρχει το Μοναστήρι του Αγίου Ελευθέριου από το 17ο αιώνα. Η εκκλησία του μοναστηριού έχει πολύ ιδιόμορφη αρχιτεκτονική. Σήμερα παρουσιάζει το σχήμα λατινικού σταυρού (το κάθετο μέρος είναι μεγαλύτερο από το οριζόντιο), με τρεις κόγχες κι ένα μεγάλο κυλινδρικό θόλο. Το μπροστινό μέρος της εκκλησίας πάντως, είναι πολύ παλιότερο, πιθανότατα χρονολογημένο από τον 10ο ή τον ενδέκατο αιώνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Εκκλησία της Πρώτης Βυζαντινής Περιόδου

ΠΑΝΟΡΜΟΣ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ
  Στην Πάνορμο έχουν βρεθεί τα ερείπια της εκκλησίας της Αγίας Σοφίας, μια χριστιανική βασιλική του 6ου αιώνα. Η εκκλησία έχει τρία κλίτη, που το καθένα διαχωρίζεται από το άλλο με τέσσερις κολόνες. Έχουν βρεθεί τμήματα των κιονόκρανων. Μπροστά από την εκκλησία στη δεξιά γωνιά των κλίτων υπάρχει ένας νάρθηκας και μπροστά του ένα atrium (?*) το οποίο έχει κορινθιακές κολόνες γύρω από τη δεξαμενή, όπου πιθανότατα τελούνταν βαφτίσεις. Για να φτάσετε στην εκκλησία ακολουθήστε τον κύριο δρόμο που οδηγεί μέσα στο χωριό μέχρι το ταχυδρομείο της Πανόρμου. Απέναντι στ' αριστερά της πλατείας υπάρχει πινακίδα προς την Αγία Σοφία. Ο δρόμος πηγαίνει κάτω από τον εθνικό δρόμο και σε 100 μέτρα οδηγεί στην Αγία Σοφία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Στα ΝΔ του χωριού Πάνορμο που βρίσκεται σε απόσταση 30 χιλ. ανατολικά του Ρεθύμνου ανεσκάφη το 1948 η μεγαλύτερη παλαιοχριστιανική εκκλησία της Κρήτης. Πρόκειται για μια ξυλόστεγη βασιλική του 5ου μ.Χ αιώνα που ήταν αφιερωμένη στην Αγία Σοφία.

Βυζαντινός ναός της Θεοτόκου

ΠΑΤΣΟΣ (Χωριό) ΣΥΒΡΙΤΟ
  Στον Πατσό βρίσκονται τα ερείπια Βυζαντινής εκκλησίας της Παναγίας με τοιχογραφίες. Η εκκλησία της Παναγίας σύμφωνα με τον Gerola (ένα Ιταλό ιστορικό και φωτογράφο, ο οποίος επισκέφτηκε την Κρήτη το 1902) είχε εννέα θόλους ( ! ). Οι άνθρωποι στην περιοχή μιλούν επίσης για μια εκκλησία της Παναγίας, η οποία είχε 101 πορτοπαράθυρα. Η οροφή της εκκλησίας όμως έχει πέσει. Κάποιοι τοίχοι και μερικές τοιχογραφίες υπάρχουν ακόμα. Το περιβάλλον θυμίζει αρχαίο ναό. Ένα μικρό μονοπάτι από το κέντρο του χωριού οδηγεί προς την εκκλησία. Δυστυχώς ούτε εδώ έχουν γίνει συστηματικές ανασκαφές.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Εκκλησία Αγίου Γεωργίου

ΠΕΡΙΒΟΛΙΑ (Χωριό) ΘΕΡΙΣΟΣ
  Ερείπια ζωγραφισμένων τοίχων της βυζαντινής εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου.

Βυζαντινός ναός της Παναγίας

ΠΡΙΝΟΣ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙ
  Η Βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας στο Δρακόνερο βρίσκεται εδώ. Έχει σταυροειδή αρχιτεκτονική με θόλο στο κέντρο. Εξωτερικά έχει πολύ σπάνιες κι όμορφες διακοσμήσεις γύρω από την πόρτα, μοναδικές στην Κρήτη. Ένας τάφος μέσα στην εκκλησία στηρίζεται σε κεφάλια λιονταριών, αγγέλους και λουλούδια. Στο ψηλότερο σημείο του βρίσκεται ένα οικόσημο, πιθανότατα της οικογένειας Zangaroli. Μέσα στην εκκλησία επίσης υπάρχουν θαυμάσιες και καλοδιατηρημένες τοιχογραφίες. Η εκκλησία της Παναγίας βρίσκεται στο πλάι του φαραγγιού και δεν είναι ορατή από το δρόμο.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Εκκλησία της Παναγίας

ΠΡΟΔΡΟΜΙ (Οικισμός) ΠΕΛΕΚΑΝΟΣ
  Στο Προδρόμι, στην τοποθεσία Σκαφίδια, βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας. Ο βόρειος δρόμος από το Προδρόμι περνά κάτω από την εκκλησία και φαίνεται από πολύ μακριά στην πλαγιά του βουνού. Η εκκλησία της Παναγίας έχει πλίνθινη οδοντωτή διακόσμηση στο ανατολικό της μέρος και τοιχογραφίες από τον Ιωάννη Παγωμένο, χρονολογημένες από το 1347.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Τζαμί του Νερατζέ

ΡΕΘΥΜΝΟΝ (Πόλη) ΚΡΗΤΗ
  Σ' αυτό το κτίριο ο δήμος διοργανώνει δημόσιες συναυλίες. Το τζαμί αυτό ήταν αρχικά η εκκλησία της Παναγίας και αργότερα του Αγίου Νικολάου. Κάποτε βρισκόταν εδώ η εκκλησία Santa Maria, αργότερα ο Άγιος Νικόλαος. Ο ανατολικός κι ο βόρειος τείχος του τζαμιού αποτελούν αυθεντικά τμήματα του Ναού της Santa Maria όπως και η εξωτερική πόρτα με τους κορινθιακούς κίονες και τις καμάρες. Οι Τούρκοι το μετέτρεψαν σε τζαμί το 1657. Το τζαμί αυτό ήταν το μεγαλύτερο και το πλουσιότερο του Ρεθύμνου, κι ο μιναρές του σχεδιάστηκε για ν' αντανακλά αυτό του το μεγαλείο. Το παρεκκλήσι έχει μία επιγραφή που φανερώνει ότι χρησιμοποιήθηκε ως βιβλιοθήκη από τον κληρικό Muslim. Η εκκλησία μετά την αποχώρηση του Muslim από την Κρήτη έγινε Άγιος Νικόλαος, αλλά ποτέ δεν ανέκτησε τη λάμψη της ως χώρος λατρείας. Η περιοχή που μόλις περιηγηθήκατε ήταν κάποτε η βενετική πλατεία του Ρεθύμνου, τα σύνορα της οποίας ήταν η εκκλησία της Παναγίας (το Τζαμί του Νερατζέ), η βενετική στοά, το συντριβάνι του Ριμόντι και ο πύργος του ρολογιού, ο οποίος καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Το τζαμί Νερατζές που σήμερα χρησιμοποιείται ως Ωδείο, ήταν στα χρόνια της βενετοκρατίας η εκκλησία της Παναγίας των Αυγουστινιανών. Οι Τούρκοι το μετέτρεψαν το 1657 σε τζαμί, το τζαμί Γαζή Χουσεϊν ή Νερατζέ, και το 1890 πρόσθεσαν μεγάλο μιναρέ με δύο εξώστες κατασκευασμένο με τις περίφημες πέτρες από το χωριό Αλφά. Το παρεκκλήσι της Παναγίας στα δυτικά της που ήταν αφιερωμένο στο Σώμα του Χριστού μετατράπηκε και αυτό σε ιεροσπουδαστήριο. τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία οτυ κτηρίου αυτού είναι το θύρωμα και οι τρεις τρούλοι του.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουρισμού Ρεθύμνου


Τζαμί της Βαλιδέ Σουλτάνας

  Στρίψτε δεξιά (ανατολικά) κάτω προς την οδό Γερακάρη και θα δείτε, αν κοιτάξετε προς τα πάνω, το Τζαμί της Βελιδέ Σουλτάνας (που ονομάστηκε έτσι από τη μητέρα του Σουλτάνου). Η Πολιτεία έχει περιφράξει το τζαμί γι' αυτό και δεν μπορείτε να μπείτε μέσα, αλλά ακόμα κι έτσι προσθέτει κάτι στο ανατολίτικο παρουσιαστικό της πόλης.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Τζαμί Καρά Μουσά

  Στη θέση αυτή αρχικά βρισκόταν το Μοναστήρι της Αγίας Βαρβάρας, το οποίο οι Τούρκοι μετέτρεψαν σε τζαμί μετά τη μάχη του Ρεθύμνου και το μετονόμασαν δίνοντας του το όνομα του διοικητή των ναυτικών τους δυνάμεων. Έχει ένα τετράγωνο σχέδιο στο πάτωμα και το μιχράμπ δείχνει προς την κατεύθυνση της Μέκκα. Μπροστά από το τζαμί υπάρχει και ένα μαυσωλείο. Επίσης, έξω από το τζαμί και μπροστά στο δρόμο, υπάρχει μια τουρκική κρήνη, ενώ υπάρχει μια ακόμη που βλέπει προς το ίδιο το τζαμί.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Τζαμί Βελί Πασά

  Αυτό το τουρκικό τζαμί βρίσκεται στην περιοχή Μασταμπάς. Πιστεύεται ότι χτίστηκε πάνω στη βενετική εκκλησία του Αγίου Ονούφριου. Το τζαμί έχει κάποια χαρακτηριστικά μοναδικά όπως η κυρίως πόρτα κι ο μιναρές του που είναι ο παλαιότερος στο Ρέθυμνο (1789). Σήμερα στο τζαμί γίνονται επισκευές.

Βενετσιάνικη εκκλησία Αγίου Φραγκίσκου

Ήταν η εκκλησία μοναστηριού Φραγκισκανών Μοναχών. Εκτός από το ναό σώζονται και δύο παρεκκλήσια ακριβώς ανατολικά του. Εντυπωσιακό είναι το θύρωμα της εισόδου με κιονόκρανα σύνθετου ρυθμού.

  Δίπλα στο τζαμί θα συναντήσετε την εκκλησία του Αγίου Φραγκίσκου (1453), που αποτελεί ένα σημαντικό βενετικό μνημείο του Ρεθύμνου. Αυτό το εξαιρετικό βενετσιάνικο μνημείο είναι μία μονόκλιτη βασιλική με ξύλινη οροφή και με κάποια σημεία της μεταγενέστερα χτισμένα όπως το πάτωμα, τα παράθυρα και η κεντρική πόρτα. Το εσωτερικό της είναι με τόση λεπτομέρεια και ακρίβεια κατασκευασμένο που είναι βέβαιο πως κατασκευάστηκε από ένα ταλαντούχο τεχνίτη. Η εκκλησία, αν και είναι κλειστή για επισκευές, αποτελεί δείγμα εντυπωσιακής τεχνικής όπως φαίνεται από τη βόρεια πόρτα της.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Crete TOURnet


Βασιλική πρωτοβυζαντινής περιόδου

ΣΕΛΛΙ (Χωριό) ΡΕΘΥΜΝΟ
  Εκεί κοντά, σ' ένα οροπέδιο πάνω από το χωριό Γουλεδιανά, ανασκάφτηκαν τα ερείπια μιας τρίκλιτης βασιλικής με μωσαϊκό πάτωμα της Πρώτης Βυζαντινής Περιόδου.

Βυζαντινός ναός Θεοτόκου

ΣΚΟΥΛΟΥΦΙΑ (Χωριό) ΑΡΚΑΔΙ
  Η σκεπή της εκκλησίας της Παναγίας έχει πέσει αλλά παραμένουν τα θαυμάσια ανάγλυφα στις πόρτες και στα παράθυρα. Η εκκλησία βρίσκεται στην αυλή του σχολείου.

Αγία Παρασκευή

  Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής είναι ορατή στ' αριστερά δίπλα στο δρόμο, καθώς φεύγετε από το χωριό και πηγαίνετε προς Ερφοίο, όμως έχει καταρρεύσει.

Βυζαντινή Εκκλησία Αγίων Πάντων

ΣΤΕΡΝΕΣ (Χωριό) ΑΚΡΩΤΗΡΙ
  Στις Στέρνες βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία των Αγίων Πάντων. Έχει ιδιόμορφη αρχιτεκτονική με ένα τρούλο. Στο πάτωμα της εκκλησίας υπάρχει παλιός τάφος με ζωγραφισμένα φύλλα αμπελιού.

Εκκλησία του Σωτήρα Χριστού

ΤΕΜΕΝΙΑ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΣΕΛΙΝΟ
  Κοντά στα Τεμένια υπάρχει η ενδιαφέρουσα βυζαντινή εκκλησία του Σωτήρα Χριστού. Πρόκειται για μονόκλιτη εκκλησία αλλά ο μεγάλος νάρθηκας μπροστά έχει το αρχιτεκτονικό στυλ των σταυροειδών εκκλησιών με ένα κυλινδρικό θόλο στην κορυφή της. Η εκκλησία έχει καμπύλες καμάρες, που της παρέχουν καλύτερη υποστήριξη και περισσότερο χώρο για τις τοιχογραφίες του 16ου και του 17ου αιώνα. Η εκκλησία βρίσκεται έξω από το χωριό,στους πρόποδες του λόφου της αρχαίας πόλης της Υρτακίνας, στο δεξί χέρι παίρνοντας την κατεύθυνση προς τα Τεμένια και τη Σούγια. Τα δέντρα που κυκλώνουν την εκκλησία φαίνονται από τον κεντρικό δρόμο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


Μονή Χαλέπας

ΤΣΑΧΙΑΝΑ (Οικισμός) ΚΟΥΛΟΥΚΩΝΑΣ
  Το εγκατελειμένο Μοναστήρι του Χαλεπά βρίσκεται στο λόφο πάνω από το Χωριό Τσαχιανά Μυλοποτάμου κι έχει καταπληκτική θέα προς την κοιλάδα. Η εκκλησία του Μοναστηριού είναι δίκλιτη βασιλική χωρίς θόλο. Πάντως το μοναστήρι είναι πολύ παλιό αν και δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για το πότε άρχισε να λειτουργεί. Στ' αριστερά της κεντρικής πόρτας υπάρχει μια βρύση με χαραγμένες παραστάσεις. Το μοναστήρι ήταν κέντρο της επαναστατικής δραστηριότητας κατά των Τούρκων και καταστράφηκε το 1821. Σήμερα είναι ανενεργό.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet


About 500 meters above the Tsachiana village there is an abandoned Monastery called Halepa. The monastery church is a double-aisled basilica without a dome and is very old with a very little information about it's beginning or it's end. To the left of the main door there is a fountain with relief carvings. The monastery was a centre of revolutionary activity against the Turks and it was destroyed in 1821.

This text is cited Jan 2004 from the Interdynamic S.A. URL below, which contains image


Ερημητήριο Αγίου Ανδρέα Φινοκαλιάς

ΦΙΝΟΚΑΛΙΑ (Οικισμός) ΝΕΑΠΟΛΗ
Τηλέφωνο: +30 28410 32338
Φαξ: +30 28410 31344

Μιναρές του Αχμέτ Αγά

ΧΑΝΙΑ (Πόλη) ΚΡΗΤΗ
  Τα μουσουλμανικά τεμένη συμπληρώνουν την θρησκευτική ζωή των μωαμεθανών Τούρκων στην Κρήτη. Στην οδό Χατζημιχάλη Νταλιάνη (πρώην Σχοινοπλοκάδικα) βρίσκεται το Αγά Τζαμί, από το οποίο σώζεται σήμερα ο μιναρές και μερικά από τα κτίρια στα οποία στεγάζεται βιοτεχνία πλεκτηρίου.

Πρώην Μονή Αγίας Μαρίας της Θαυματουργής

  Η Μονή της Παναγίας των Θαυμάτων κτίστηκε από τη Marussa Mengano το 1615 για τις Δομινικανές μοναχές των Χανίων. Από το συγκρότημα σήμερα σώζεται ο νότιος και μέρος του ανατολικού τοίχου του καθολικού και ένα τμήμα των κελιών στη νότια πλευρά του, στο τέρμα της οδού Αγίου Μάρκου στο Καστέλι. Το συγκρότημα, όπως και των άλλων Βενετσιάνικων της πόλης, έχει την κλειστή αυλή του στα νότια και ανατολικά. Το καθολικό ήταν μονόχωρο με οξυκόρυφη καμάρα η οποία ενισχυόταν με γλυπτά σφενδόνια. Σήμερα σώζεται ένα μέρος από τον σκεπαστό διάδρομο με την τοξοστοιχία και τα κελιά στο ισόγειο και στον όροφο. Το μεγαλύτερο μέρος του ναού και της μονής κατεδαφίστηκαν κατά τους βομβαρδισμούς του 1941.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Χανίων


Παρεκκλήσι Ρενιέρ

  Μικρό οικογενειακό παρεκκλήσι, ενσωματωμένο στο μέγαρο της ομώνυμης Βενετοκρητικής οικογένειας που σώζεται στη πάροδο Θεοφάνους. Πρόκειται για μικρό καμαροσκέπαστο κτίσμα το σφενδόνιο της καμάρας του στηρίζεται σε κιονόμορφα υφαψίδια. Στο δυτικό τοίχο υπάρχει στο πάχος της τοιχοποιίας υστερογοτθικό τρίλοβο τυφλό αψίδωμα. Ο ναός πιθανότατα χρονολογείται το πρώτο μισό του 16 ου αιώνα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Χανίων


Τζαμί του Κιουτσούκ Χασάν ή Γιαλί Τζαμισί

  Είναι το μοναδικό από τα σωζόμενα τζαμιά της πόλης που κτίστηκε το β' μισό του 17ου αιώνα ειδικά για το σκοπό αυτό. Μετά από έρευνα της 13ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, διαπιστώθηκε ότι στη θέση του υπήρχε μικρός μονόχωρος ναός. Το τζαμί είναι ένα κυβικό κτίσμα, που καλύπτεται από ένα μεγάλο ημισφαιρικό χωρίς τύμπανο τρούλο. Από τη δυτική και τη βόρεια πλευρά του περιβάλλεται από στοά στεγασμένη από έξι μικρούς τρούλους χωρίς τύμπανο. Αρχικά η στοά ήταν ανοικτή όπως συνηθίζεται στα τζαμιά. Γύρω στα 1880 η στοά μετατράπηκε σε κλειστή με τοξωτά ανοίγματα και έντονα νεοκλασικό ύφος. Το τζαμί είναι ιδιοκτησία του Λιμενικού Ταμείου και φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις.

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Χανίων


Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία-οδός Χάληδων

  Ο τρίκλινος καθολικός ναός που βρίσκεται στην οδό Χάληδων, είναι αφιερωμένος στην Παναγία και εγκαινιάστηκε στις 25 Απριλίου 1879. Βρίσκεται σε συνεχή λειτουργία μέχρι σήμερα και αποτελεί τον Καθεδρικό ναό της Καθολικής Επισκοπής Κρήτης, ο οποίος ταυτόχρονα είναι και ο ενοριακός ναός για την καθολική ενορία των Χανίων. Οι Καπουκίνοι μοναχοί έφθασαν στα Χανιά με εντολή του Πάπα Παύλου του 5ου το 1566 με επικεφαλής τον πατήρ Ιγνάτιο Δ' Αριτο και ίδρυσαν την πρώτη τους Μονή στην Κρήτη, ακριβώς εκεί που βρίσκεται η σημερινή. Σε μικρό διάστημα άνοιξαν και ένα νοσοκομείο στο παραπλεύρως του ναού κτίριο το οποίο ονόμασαν «Κολέγιο». Το κτίριο της Μονής των Καπουκίνων μοναχών οικοδομήθηκε στη σημερινή του μορφή το 1842 και επεκτάθηκε με την προσθήκη μιας πτέρυγας το 1860. Τελευταία επισκευάστηκε ριζικά το 1990 - 1991

Το κείμενο παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Χανίων


Έχετε τη δυνατότητα να δείτε περισσότερες πληροφορίες για γειτονικές ή/και ευρύτερες περιοχές επιλέγοντας μία από τις παρακάτω κατηγορίες και πατώντας το "περισσότερα":

GTP Headlines

Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.

Εγγραφείτε τώρα!
Greek Travel Pages: Η βίβλος του Τουριστικού επαγγελματία. Αγορά online

Αναχωρησεις πλοιων

Διαφημίσεις

ΕΣΠΑ