Τοπωνύμια / Προορισμοί

ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ (MES), Πόλη, ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ

Πληροφορίες για την περιοχή

Ιστορία (5)

Χρονολόγιο

Σύντομη χρονολογική ανασκόπηση

1571: 7 Οκτωβρίου. Πρώτη ιστορική αναφορά του Μεσολογγίου από τον Ενετό Paolo Paruta.
1684: Ο Ενετός Στρασόλδο καταλαμβάνει το Μεσολόγγι διώχνοντας τους Τούρκους.
1685: Ανακατάληψη του Μεσολογγίου από τους Τούρκους.
1715: Οι Τούρκοι καταστρέφουν άλλη μια φορά το Μεσολόγγι.
1730: Οι Ενετοί ιδρύουν Υποπροξενείο στο Μεσολόγγι.
1740: Στην καρδιά του Ζυγού χτίζεται το Μοναστήρι του Αϊ-Συμιού.
1760: Ο Παναγιώτης Παλαμάς ιδρύει την Παλαμαϊκή Σχολή.
1764: Το Μεσολόγγι ακμάζει και το Εμπορικό Ναυτικό του ανταγωνίζεται ισάξια το Ενετικό.
1771: 10 Απριλίου. Το Μεσολόγγι επαναστατεί. Οι Τούρκοι σφάζουν και λεηλατούν. Επί τρεις μέρες η φωτιά καταστρέφει την Πόλη. Καίγεται και η Παλαμαϊκή Σχολή.
1801: Το Μεσολόγγι περιέρχεται στην δικαιοδοσία του Αλή Πασά. Εμπορική παρακμή.
1821: 5 Μαρτίου. Πρώτη Στρατιωτική Ενέργεια της Επανάστασης του 1821. Επίθεση του στρατηγού Μακρή με άλλους Καπεταναίους εναντίον Τουρκικής Αποστολής στη Σκάλα Μαυρομάτη, κοντά στο Μεσολόγγι.
1821: 20 Μαϊου. Οι Μεσολογγίτες υψώνουν τη σημαία της Επανάστασης.
1822: Α’ πολιορκία του Μεσολογγίου από τον Κιουταχή.
1823: 7 Μαρτίου. Ο μηχανικός Μιχ. Κοκκίνης αρχίζει συστηματική οχύρωση του Μεσολογγίου.
1824: 1 Ιανουαρίου. Εκδίδεται το πρώτο φύλλο των «Ελληνικών Χρονικών» από τον Ι. Μάγερ.
1824: 5 Ιανουαρίου. Ο Λόρδος Βύρων (Λόρδος Μπάυρον) φτάνει στο Μεσολόγγι.
1824: 19 Απριλίου. Πεθαίνει στο Μεσολόγγι ο Λόρδος Βύρων.
1825: 20 Απριλίου. Ο Κιουταχής αρχίζει τη Β’ πολιορκία του Μεσολογγίου.
1825: 12 Δεκεμβρίου. Ο Ιμπραήμ ενισχύει τον πολιορκητή Κιουταχή.
1826: 10 Απριλίου. Οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» επιχειρούν ηρωική ΕΞΟΔΟ. Ολική καταστροφή της Πόλης. Ανατινάξεις Χρ. Καψάλη & Επισκόπου Ιωσήφ.
1829: 2 Μαίου. Υπογραφή συνθήκης για απελευθέρωση του Μεσολογγίου.
1829: 10 Μαϊου. Οι Μεσολογγίτες επιστρέφουν στα Ιερά τους χώματα.
1830: Ίδρυση του Κήπου των Ηρώων.
1835: Το Μεσολόγγι ανακηρύσσεται Δήμος.
1838: Γίνεται το τείχος.
1859: 5 Απριλίου. Πρώτος εορτασμός - μνημόσυνο της Επετείου της Εξόδου.
1874: Ολοκλήρωση κατασκευής του δρόμου προς την Τουρλίδα.
1884: Ο Δήμαρχος Μεσολογγίου Ηλίας Παπαδόπουλος καθιστά τον εορτασμό της επετείου της Εξόδου Δημοτικό.
1888: Περάτωση κατασκευής του Σιδηροδρόμου Βορειο-Δυτικής Ελλάδας (Σ.Β.Δ.Ε.) στο Μεσολόγγι (1997 έναρξη επαναλειτουργίας Σ.Β.Δ.Ε.).
1895: 16 Απριλίου. Ο Μεσολογγίτης Πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης αποτυγχάνει στις Κάννες (1896).
1937: 22 Απριλίου. Με απόφαση του Γεωργίου του Β’ το Μεσολόγγι ονομάζεται «Ιερά Πόλις Μεσολογγίου». Η Κυριακή των Βαϊων, κάθε έτους, επέτειος της ηρωικής εξόδου της φρουράς του Μεσολογγίου, ορίζεται ημέρα εθνικού εορτασμού.
1943: Πεθαίνουν σε διάστημα 40 ημερών οι τρεις μεγάλοι των Γραμμάτων Μεσολογγίτες: 17 Ιανουαρίου Αντ. Τραυλαντώνης, 27 Ιανουαρίου Μ. Μαλακάσης, 27 Φεβρουαρίου Κωστής Παλαμάς.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου.

Ελληνική Επανάσταση (1821-1829)

Η Εξοδος των Ελεύθερων Πολιορκημένων

  10 Απριλίου 1826: Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι επιχειρούν ηρωϊκή, συγκλονιστική ΕΞΟΔΟ μετά από αλλεπάλληλες πολιορκίες 3 χρόνων, πείνα και κακουχίες, παλεύοντας ηρωικά με τους Τούρκους. Όσοι πιάστηκαν αιχμάλωτοι στάλθηκαν στα σκλαβοπάζαρα της Αιγύπτου, όσοι μπόρεσαν να διαφύγουν προχώρησαν προς το Ζυγό, όσοι έμειναν στην Πόλη κλείστηκαν στις μπαρουταποθήκες με τον Καψάλη και τον Δεσπότη Ιωσήφ Ρωγών και βάζοντας φωτιά στο μπαρούτι, ολοκλήρωσαν έτσι τη Θυσία του Μεσολογγίου.
   Το Μεσολόγγι αψηφώντας το θάνατο έκανε την Ελλάδα να αναγεννηθεί και να ζήσει Ελεύθερη. Η νύχτα της Εξόδου θα μείνει για πάντα ανάμεσα στις πολυτιμότερες νύχτες της ανθρωπότητας και το Μεσολόγγι από εκείνη την νύχτα γίνεται Σύμβολο, γίνεται ιδέα Πανανθρώπινη.
   Μεγάλοι Δημιουργοί απ’ όλον τον κόσμο (Βύρωνας, Γκαίτε, Ουγκώ, Ντελακρουά, Ντελανσάκ), εμπνεύστηκαν από την τραγική θυσία των Ελεύθερων Πολιορκημένων.
   Το Μεσολόγγι προσέφερε ύψιστο παράδειγμα εθελούσιας Θυσίας στο βωμό της Ελληνικής, της Ευρωπαϊκής και Παγκόσμιας Ελευθερίας και δημιούργησε έτσι ένα μεγάλο κύμα Φιλελληνισμού στις Ξένες Χώρες.
   Για την ιδέα αυτή του Φιλελληνισμού, ο Δήμος της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου προωθεί σήμερα την ίδρυση ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ και ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, και την ανακήρυξη του Μεσολογγίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως την «ΙΕΡΑ ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ». Γιατί σ’ αυτή τη μικρή πολιτεία με την μεγάλη Ιστορία και τον Αγώνα της, αναπνέεις Ελλάδα, σκέπτεσαι Ελλάδα, διδάσκεσαι Ελλάδα και ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!!!
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου.

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, το Μεσολόγγι ήταν κέντρο παιδείας με την ίδρυση της Παλαμαϊκής Σχολής το 1760. Το Μεσολόγγι μπήκε στον Αγώνα στις 20 Μαΐου του 1821 με πρωτεργάτες τον Φιλικό Αναστάση Παλαμά και τον οπλαρχηγό του Αράκυνθου (Ζυγού) Δημήτριο Μακρή. Στις 9 Νοεμβρίου 1821 ψηφίστηκε στην πόλη ο προσωρινός Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος, ένα από τα πρώτα επαναστατικά συντάγματα. Η πόλη οχυρώθηκε πρόχειρα και κατόρθωσε να αποκρούσει την επίθεση του τουρκικό στόλου και την Α' πολιορκία από τον Κιουταχή και τον Ομέρ-Βρυώνη το 1822. Την 5η Ιανουαρίου 1824 αποβιβάστηκε στην πόλη ο Λόρδος Βύρωνας, ο οποίος ενίσχυσε την φρουρά με υλικά και πολεμοφόδια. Δυστυχώς ο μεγάλος Φιλέλληνας ποιητής πέθανε στις 19 Απριλίου του ίδιου χρόνου και τάφηκε δίπλα στο τάφο του Μάρκου Μπότσαρη. Στην πόλη του Μεσολογγίου την ίδια εποχή ο Ελβετός φιλέλληνας Μάγερ εξέδιδε την εφημερίδα '"Ελληνικά Χρονικά"'. Στις 15 Απριλίου 1825 άρχισε η Β' πολιορκία της πόλης από τον Κιουταχή με 30.000 άνδρες, για να ενισχυθεί αργότερα σε 4.000 άνδρες, ενώ υπήρχαν 8.000 άμαχοι. Η πολιορκία αυτή κράτησε περίπου ένα χρόνο. Μετά από σκληρές μάχες καταλήφθηκαν τα οχυρά νησάκια, Βασιλάδι, Ντολμάς και Κλείσοβα. Μπροστά στον κίνδυνο του θανάτου από τη σιτοδεία και το λοιμό αποφασίστηκε η δυναμική Έξοδος της Φρουράς το βράδυ του Λαζάρου, που έπεφτε εκείνη τη χρονιά στις 10 Απριλίου 1826. Παράλληλα ειδοποιήθηκε και ο Γ. Καραϊσκάκης, για να βοηθήσει με αντιπερισπασμό στο Μοναστήρι του Αη Συμιού. Τα μεσάνυχτα της 10ης Απριλίου η Φρουρά και όσοι μπορούσαν από τους αμάχους, σε τρεις φάλαγγες, πραγματοποίησαν την Έξοδο και κινήθηκαν προς τον Αράκυνθο για να σωθούν. Οι ανήμποροι που είχαν οχυρωθεί στα μεγάλα σπίτια άρχισαν να ανατινάζουν τις πυριτιδαποθήκες. Ο Καψάλης ανατινάζει το σπίτι του και στις 11 του μηνός η αντίσταση κάμπτεται, με την ανατίναξη του Ανεμόμυλου από τον Επίσκοπο Ρωγών, Ιωσήφ. Μετά το τέλος της Επανάστασης και τη δημιουργία του Ελληνικού κράτους, το Μεσολόγγι άρχισε να ανασυγκροτείται από τους πρόσφυγες που επέστρεφαν. Στην είσοδο της πόλης βρίσκεται το Ηρώο των Πεσόντων της Εξόδου, ή Κήπος των Ηρώων. Αρχισε να χτίζεται από τον λοχαγό Κουρτουτσάκη. Σε αυτό συγκεντρώθηκαν τα οστά των ανώνυμων νεκρών σε μικρό τύμβο, ενώ οι ηγέτες της πολιορκίας τάφηκαν σε ιδιαίτερους τάφους. Στο κέντρο του Κήπου των Ηρώων σώζονται ο τάφος του Μάρκου Μπότσαρη, που σκοτώθηκε το 1823 στο Κεφαλόβρυσο Ευρυτανίας, και ο ανδριάντας του Λόρδου Βύρωνα, έργο του 1881. Η καρδιά του γνωστού φιλέλληνα είναι θαμμένη μέσα στο Κήπο των Ηρώων μαζί με τα οστά των αγωνιστών του Μεσολογγίου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Γενικής Γραμματείας Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας/a>

http://www.westerngreece.gr/index.php?fmSearch=1&f... (6 φωτ.)

Σελίδες επίσημες

  Το Μεσολόγγι βρίσκεται ανάμεσα από 3 αξιόλογες αρχαίες πόλεις Καλυδώνα, Πλευρώνα και Αλίκυρνα, που γνώρισαν μεγάλη ακμή στη πρώιμη Αρχαιότητα.
   Στην Ιστορία εμφανίζεται το 16ο μ.Χ., σαν διάδοχος αρχαίων σημαντικών οικισμών, σ’ ένα χώρο συνεχούς ζωής από την Παλαιολιθική Εποχή. Η ονομασία, κατά την επικρατέστερη άποψη, οφείλεται στην ιταλική λέξη MESSO LAGHI που σημαίνει «ανάμεσα σε λίμνες».
   Το Μεσολόγγι δημιούργησε το πρώτο Ναυπηγείο της Ελλάδας και κατά τον 18ο αιώνα η Πόλη διέθετε μεγάλο Εμπορικό Στόλο, τον πρώτο στην Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας. Εδώ λειτούργησε το πρώτο δικαστήριο της χώρας, γνωστό σαν Πρωτόκλητο Δικαστήριο Δυτικής Ελλάδας καθώς επίσης και ένα από τα σημαντικότερα πνευματικά ιδρύματα, η Παλαμαϊκή Σχολή, που λειτούργησε σαν Πανεπιστήμιο την εποχή εκείνη.
   Το Μεσολόγγι το «στεφάνωμα και το καύχημα της Νεοελληνικής Ιστορίας», όπως το ονομάζει ο Ποιητής του, έδωσε στην Ελλάδα πολλούς ποιητές, τους: Κωστή Παλαμά, Γεώργιο Δροσίνη, Αντώνη Τραυλαντώνη, Μιλτιάδη Μαλακάση, Ρήγα Γκόλφη, Μίμη Λυμπεράκη κ.ά. και πέντε Πρωθυπουργούς, τους: Χαρίλαο Τρικούπη, Σπυρίδωνα Τρικούπη, Επαμεινώνδα Δεληγιώργη, Δημήτριο Βάλβη και Ζηνόβιος Βάλβη.
   Στο Μεσολόγγι ιδρύεται η πρώτη εφημερίδα της Επανάστασης, τα «Ελληνικά Χρονικά» και τυπώνεται για πρώτη φορά σε δύο γλώσσες ο Εθνικός μας ύμνος.
   Τέλος το Μεσολόγγι έχει Αθλητική παράδοση 100 και πλέον ετών. Πήρε μέρος στους Πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες του 1896. Στον κήπο των Ηρώων σε συνεργασία με την Ελληνική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων, έχει ανεγερθεί το 1996, Ολυμπιακό Μνημείο - Βωμός της Ολυμπιακής Φλόγας, που ήρθε τιμητικά στο Μεσολόγγι κατά την διαδρομή της προς ATLANTA. Το 1996 καθιερώθηκε από το Δήμο της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου περγαμηνή με τον Ολυμπιακό Ύμνο του Μεσολογγίτη ποιητή Κωστή Παλαμά, η οποία παραδίδεται από το Δήμαρχο Μεσολογγίου, σε κάθε Ολυμπιάδα στην πόλη όπου διεξάγονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου.

  Messolongi it is the sacred town of the immortal heroes, a town of freedom and it is very picturesque.
  It becomes known in history in the 16th century just before the sea battle of Nafpaktos on 7 October 1571. During the pre-Christian period in this area of Messolongi there were 3 ancient towns. They were Kalidona, which is now Evinohori, Plevrona, now called Castle of Kira-Rini and Alikirna which is now Hilia Spitia built just below the historical Monastery of St. Simeon.
  The inhabitants were fishermen and Dalmatian pirates living in straw huts positioned in the lakes of the gulf of Patra. Later on the area was called Mezzo Langhi by the Italians which means "between the lakes".
  Messolongi played a very important role during the Greek uprising. In 1822 the Turks tried to take it but were unsuccessful. Four years later the inhabitants of Messolongi unfortunately succumbed to the Turks, who surrounded the Town and on 10 April 1826 they decided on the mass Exodus of Messolongi. Unfortunately their plan was betrayed to the Turks by someone and the consequences were tragic .
  Messolongi fell but its history stands high and illuminates hearts throughout the ages.
  In 1829 Messolongi was liberated from the Turks and started again to flourish. In 1835 they appointed a mayor and in 1937 the government decided unanimously to name it the Sacred Town of Greece .

This text is cited December 2004 from the West Greece Region General Secretariat URL below, which contains images.

http://www.westerngreece.gr/en/index.php?fmSearch=... (6 φωτ.)

Πληροφορίες για τον τόπο (2)

Κόμβοι, εμπορικοί

http://messolonghi.elea.gr/

Κόμβοι επίσημοι

Μεσολόγγι

  Το Μεσολόγγι αναφέρεται για πρώτη φoρά από τον Ενετό Paruta κατά την περιγραφή της ναυμαχίας της Ναυπάκτου. Σύμφωνα με την κυρίαρχη ιστορική άποψη, η oνoμασία τoυ πρoήλθε από τoν συνδυασμό των ιταλικών λέξεων mezzo langhi (Mezzolanghi) πoυ σημαίνει στo "μέσoν λιμνών" ή messo langhi (Messolanghi) πoυ σημαίνει "τόπo εν μέσω λιμνών". Μέχρι τo 1700 τo Μεσoλόγγι βρισκόταν κάτω από την Ενετική Κυριαρχία. Oι κάτoικoί τoυ ήταν στην πλειoψηφία τoυς ψαράδες. Oι κατoικίες τoυς ήταν καλύβες, κατασκευασμένες από αδιάβρoχo χoρτάρι (ρένα) και καλάμι, στερεωμένες σε πασσάλoυς για να μην έρχoνται σε επαφή με τη θάλασσα. Από τότε μέχρι σήμερα oνoμάζoνται πελάδες (σπίτια τoυ πελάγoυ). Τo 1770, κατά τα Oρλωφικά, o μεσoλoγγίτικoς στόλoς καταστράφηκε και περιήλθε στoυς Τoύρκoυς.
  Τo Μεσoλόγγι κήρυξε την επανάσταση στις 20 Μαϊoυ 1821. Η πρώτη πoλιoρκία τoυ ξεκινά στις 25 Oκτωβρίoυ 1822 και λήγει στις 31 Δεκεμβρίoυ 1822 με σημαντικές απώλειες τoυ εχθρoύ σε έμψυχo και άψυχo υλικό. Στις 15 Απριλίoυ 1825 αρχίζει η δεύτερη πoλιoρκία από τoν Κιoυταχή, τoυ oπoίoυ o στρατός αριθμoύσε 30.000 άνδρες, για να ενισχυθεί αργότερα με 10.000 άνδρες τoυ Ιμπραήμ. Ύστερα από ασφυκτική πoλιoρκία ενός έτoυς και μπρoστά στoν κίνδυνo τoυ θανάτoυ από τo λιμό, απoφασίζεται η Έξoδoς της Φρoυράς τη νύχτα της 10ης Απρίλη 1826. Στo Μεσoλόγγι βρίσκoνταν 10.500 άτoμα εκ των oπoίων oι 3.500 ήταν oπλoφόρoι. Ελάχιστoι ήταν αυτoί πoυ σώθηκαν ξεφεύγoντας από τoν τoυρκικό κλoιό μετά την πρoδoσία τoυ σχεδίoυ τoυς.
  Τo Μεσoλόγγι oνoμάστηκε "Ιερά Πόλις" τo 1937 με κείμενo νόμoυ της κυβέρνησης ως αναγνώριση της θυσίας των κατoίκων τoυ κατά τoν Απελευθερωτικό Αγώνα.
  Σήμερα τo Μεσoλόγγι διατηρεί την Πύλη Εισόδoυ και τμήμα από το ένδοξο Oχύρωμα των Ελεύθερων Πoλιoρκημένων, ανακατασκευασμένο από τον Όθωνα. Αμέσως μετά την Πύλη βρίσκεται o κήπoς των Ηρώων, μέσα στoν oπoίo έχoυν ταφεί ανώνυμoι και επώνυμoι ήρωες πoυ έπεσαν ένδoξα κατά την Ηρωική Έξoδo. Τo Ηρώo αποτελεί τα Ηλύσια Πεδία τoυ νεότερoυ Ελληνισμoύ και είναι αναμφίβoλα τo πιo εντυπωσιακό πάρκo της Ελλάδας. Κάθε χρόνo στην εoρτή των Bαΐων εoρτάζεται η επέτειoς της Εξόδoυ, που απoτελεί τη "μεγάλη τοπική γιoρτή" στην oπoία συμμετέχει επίσημα η Ελληνική Πολιτεία.
  Τo Μεσoλόγγι είναι η πατρίδα πέντε πρωθυπoυργών της Ελλάδας, με εξέχoυσα τη φυσιoγνωμία τoυ Χαρίλαου Τρικoύπη και των λογοτεχνών Κ. Παλαμά, Μ. Μαλακάση, Α. Τραυλαντώνη. Είναι η πόλη πoυ αγάπησε και άφησε την τελευταία τoυ πνoή o Λόρδoς Βύρων, πρoσφέρoντας σημαντικές υπηρεσίες στoν Αγώνα των "Ελευθέρων Πoλιoρκημένων".
  Η πόλη τoυ Μεσoλoγγίoυ, πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας με 17.597 κατοίκους, είναι όμoρφη, λειτoυργική , με oρθή πoλεoδoμική διαρρύθμιση, πρoικισμένη με πoλλά ενδιαφέρoντα oικoδoμήματα παραδoσιακής αρχιτεκτoνικής. Τo αρχoντικό των Τρικoύπηδων, του Παλαμά, η Βάλβειoς Βιβλιoθήκη, η Πινακoθήκη Σύγχρονης Τέχνης Χρήστoυ και Σoφίας Μoσχανδρέoυ δίνουν τη σφραγίδα της πνευματικότητας και του μεγαλείoυ πoυ ανέκαθεν χαρακτήριζε τo Μεσoλόγγι. Τo Μoυσείo Ιστoρίας και Τέχνης στεγάζεται σ' ένα νεoκλασικό κτίριo στη πλατεία Μ. Μπότσαρη και φιλoξενεί πίνακες διασήμων Ελλήνων και ξένων ζωγράφων πoυ εμπνεύστηκαν από τoν Αγώνα τoυ Μεσoλoγγίoυ.
  Oι ζώνες πρασίνoυ, oι χώρoι αναψυχής, η λιμνoθάλασσα, η ιστoρία αλλά ταυτόχρoνα τα σύγχρονα oυζερί με τoυς τoπικoύς "μεζέδες", oι ταβέρνες και τα ψαράδικα συνθέτoυν τη σημερινή ιδιαιτερότητα τoυ Μεσoλoγγίoυ που γoητεύει όσoυς τo επισκέπτoνται, αλλά και τους νέους που αποφασίζουν να σπουδάσουν στο ΤΕΙ του Μεσολογγίου.
  Γεωγραφία
  Το Μεσoλόγγι βρίσκεται στην είσoδo τoυ Πατραϊκoύ κόλπoυ και ανάμεσα στις εκβoλές δύo πoταμών, τoυ Αχελώoυ και τoυ Ευήνoυ. Oι φερτές ύλες των δύo πoταμών σχημάτισαν με τo πέρασμα των αιώνων ένα ιδιαίτερα εκτεταμένo σύστημα αβαθών νερών, τρεις λιμνoθάλασσες, τoυ Μεσoλoγγίoυ, τoυ Αιτωλικoύ και της Κλείσoβας. Oι λιμνoθάλασσες της περιoχής διαχωρίζoνται από τη θάλασσα τoυ Ιoνίoυ με λoυρoνησίδες ή αμμoθίνες. Oι υγρoβιότoπoι της περιοχής είναι από τoυς σημαντικότερoυς της Μεσoγείoυ με σπάνια χλωρίδα και πανίδα. Στα νερά τoυς καθρεπτίζoνται τα βoυνά Βαράσoβα, Αράκυνθoς, Ταξιάρχης και πλήθoς λόφων από προσχωμένες νησίδες των Εχινάδων πoυ βρίσκoνται διάσπαρτοι στην περιoχή. Η παρoυσία αυτών εκτός της ιδιαιτερότητας τoυ τoπίoυ δημιoυργεί ιδανικές συνθήκες για την πoικιλία των φυτικών και ζωικών ειδών. Τo Μεσoλόγγι είναι o πιo φημισμένoς ιχθυoπαραγωγικός τόπoς στην Ελλάδα και η περιoχή φιλoξενεί πoλλά ιχθυoτρoφεία.

http://www.westerngreece.gr/en/index.php?fmSearch=... (6 φωτ.)

Βιογραφίες (15)

Αγωνιστές του 1821

Καψάλης Χρήστος

1751 - 1826
Πρόκριτος του Μεσολογγίου που το βράδυ της ηρωικής «Εξόδου» ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη στην οποία είχαν καταφύγει άρρωστοι και γυναικόπαιδα. H θυσία του Μεσολογγίου ευαισθητοποίησε την Ευρώπη και ενίσχυσε το φιλελληνικό ρεύμα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων

http://www.parliament.gr/1821/anafora/portreta_det...

Λόγιοι

Τραυλαντώνης Αντώνης

1867 - 1943
Σπούδασε φιλολογία στην Αθήνα και υπηρέτησε στην εκπαίδευση ως καθηγητής, Γυμνασιάρχης, Επιθεωρητής, Εκπαιδευτικός Σύμβουλος. Θεωρήθηκε από τους πιο ονομαστούς εκπαιδευτικούς της εποχής του. Υπηρέτησε στα ελληνικά σχολεία - από την Μερσίνα της Μ. Ασίας, ως την Κέρκυρα - μελέτησε την ψυχολογία των απλών ανθρώπων και τους καημούς τους, που τροφοδότησαν την πεζογραφία του. Με αφήγηση ζηλευτή, με πηγαίο και αγαθό χιούμορ, μα προπαντός με αγάπη και κατανόηση για τον άνθρωπο μας χάρισε διηγήματα με έντονο ηθογραφικό - όχι εθιμογραφικό - χαρακτήρα. Στο έργο του προβάλλεται ένας ανώτερος ανθρωπισμός. Το 1931 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Βικέλα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Αιτωλοακαρνανίας

http://www.aitoloakarnania.gr/litterateurs/travlan... (1 φωτ.)

Τραυλαντώνης Αντώνης

1867 - 1943
Διηγηματογράφος , μυθιστοριογράφος, εκπαιδευτικός και βιβλιοκριτικός

Ποιητές

Μπάυρον, Τζώρτζ Γκόρντον Νόελ

1788 - 1824
(Λονδίνο, 1788 - Μεσολόγγι, 1824)
´Aγγλος λυρικός ποιητής και φιλέλληνας. Αποδέχτηκε την πρόταση του Φιλελληνικού Κομιτάτου του Λονδίνου να γίνει εκπρόσωπός του στην Ελλάδα, φόρτωσε το μπρίκι «Ηρακλής» με όπλα, τρόφιμα και φαρμακευτικό υλικό και έφτασε στο Αργοστόλι τον Αύγουστο του 1823. Παρέμεινε για πέντε μήνες στο χωριό Μεταξάτα και τον Ιανουάριο του 1824 πήγε στο Μεσολόγγι. Εκεί έγινε δεκτός με ενθουσιασμό απ’ όλους τους Έλληνες και η παρουσία του τροφοδότησε ευεργετικά το φιλελληνικό κίνημα. Επιχείρησε να οχυρώσει το Μεσολόγγι και να δημιουργήσει πυρήνα πυροβολικού. Συγκρότησε σώμα Σουλιωτών με το οποίο σχεδίαζε την κατάληψη της Ναυπάκτου, η απειθαρχία όμως που εκδηλώθηκε οδήγησε στη ματαίωση της επιχείρησης. Διορίστηκε συνταγματάρχης πυροβολικού, του απονεμήθηκε η ιδιότητα του Έλληνα πολίτη, οι Μεσολογγίτες τον ανακήρυξαν πολίτη και ευεργέτη της πόλης τους και το Φιλελληνικό Κομιτάτο τον εξέλεξε μέλος της επιτροπής για τη διαχείριση του πρώτου δανείου. Τα ποικίλα καθημερινά προβλήματα του προξενούσαν απογοήτευση που σε συνδυασμό με το άσχημο κλίμα επιδείνωσαν την ήδη κλονισμένη υγεία του. Στα μέσα Φεβρουαρίου 1824 αρρώστησε από ελονοσία και πέθανε στις 19 Απριλίου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων

http://www.parliament.gr/1821/anafora/portreta_det...

Κωστής Παλαμάς

1859 - 1943
  Ο Κωστής Παλαμάς, κορυφαίος μεταξύ των Νεοελλήνων ποιητών του τέλους του 19ου και των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα, ο κυριότερος εκπρόσωπος της λεγόμενης γενιάς του 1880, ο σημαντικότερος κριτικός των χρόνων του, διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας, γεννήθηκε το 1859 στην Πάτρα από γονείς Μεσολογγίτες. Σε ηλικία επτά ετών, ορφανός και από τους δύο γονείς του, βρέθηκε στο σπίτι του θείου του, αδελφού του πατέρα του, στο Μεσολόγγι. Στην ιερή αυτή πόλη του Αγώνα του '21 ο ποιητής έμαθε τα εγκύκλια γράμματα.
  Στο Μεσολόγγι έμεινε μέχρι το 1875, οπότε ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει νομικά στο Πανεπιστήμιο. Κάθε καλοκαίρι, ωστόσο, ξαναγυρνούσε κοντά στην αγαπημένη του Λιμνοθάλασσα που τόσο τραγούδησε αργότερα στα ποιήματά του. Γρήγορα ο Παλαμάς κατάλαβε ότι δεν ήταν καμωμένος για δικηγόρος. Τον τραβούσε η ποίηση κι η λογοτεχνία.
  Αποδέχτηκε το μήνυμα του δημοτικισμού και εξελίχθηκε σε μια από τις κορυφαίες και ηγετικές μορφές του αγώνα για την επικράτησή του. Από το 1879 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα σε διάφορα έντυπα της εποχής και κυρίως στα πρωτοποριακά φύλλα Ραμπαγάς και Μη χάνεσαι. Γράφει ασταμάτητα, διαβάζει Παγκόσμια Λογοτεχνία, μεταφράζει, συνεργάζεται με όλα τα έντυπα της εποχής του, χρησιμοποιώντας, εκτός από το όνομά του, και διάφορα άλλα ψευδώνυμα. Δημοσιεύει χρονογραφήματα, επιφυλλίδες, κριτικές, λυρικά και σατιρικά ποιήματα, ακόμη και πολιτικά σχόλια και διηγήματα.
  Το 1886 θα εκδώσει την πρώτη του ποιητική συλλογή Τα τραγούδια της πατρίδος μου και θα παντρευτεί με τη Μεσολογγιτοπούλα Μαρία Βάλβη. Από το γάμο αυτό θ' αποκτήσει τρία παιδιά, τη Ναυσικά, τον Λέανδρο και τον Αλκη, που πέθανε σε ηλικία πέντε ετών και που στη μνήμη του αφιέρωσε ο Παλαμάς το θαυμαστό ελεγειακό του ποίημα Ο Τάφος. Το 1897 διορίστηκε γραμματέας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αφοσιώθηκε στο ποιητικό του έργο, ενώ συγχρόνως ασκούσε και την κριτική.
  Πέθανε στις 27 Φλεβάρη 1943 κι όλη η Αθήνα παρακολούθησε την κηδεία του, που στάθηκε μια αφορμή για να εκδηλώσει ο λαός την Αντίστασή του στον κατακτητή θρηνώντας το χαμό του εθνικού ποιητή. Ο Αγγελος Σικελιανός απάγγειλε πάνω απ' τον τάφο του Παλαμά ένα έντονα αντιστασιακό ποίημα, και ο λαός τραγουδούσε τον Εθνικό Ύμνο.
  O Παλαμάς μπόρεσε να εκφράσει στο έργο του την αγωνία για τη ζωή του Έθνους. Παθιασμένα Έλληνας, πονούσε κι αισθανόταν την Ελλάδα, αντιλαμβάνονταν το χρέος του. Η Ελλάδα που επιτέλους έγινε κράτος, δεν έπρεπε να χαθεί, έρμαιο στα χέρια αρχαιομανών, έπρεπε να συνδεθεί με την παράδοση, με την αρχαία σοφία της, με τη βυζαντινή μεγαλοπρέπειά της. Παράλληλα όμως πολλές φορές χαμηλώνει τη φωνή του για να διοχετεύσει τη νοσταλγία για τη παιδική του ζωή και τη θλίψη για τις οικογενειακές συμφορές.
  Ο Κωστής Παλαμάς στάθηκε από τους πιο τιμημένους και δοξασμένους στη ζωή τους ποιητές μας. Στα 1915 τιμήθηκε με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Αργότερα παρασημοφορήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό Ιπποτών του Τάγματος Σωτήρος, ενώ στα 1926 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και στα 1930 έγινε πρόεδρός της.
  Το έργο του Παλαμά χωρίζεται στα ακόλουθα μέρη:
Ποίηση: Τα Τραγούδια της Πατρίδος μου (1886), Ο Ύμνος της Αθηνάς (1889), Τα Μάτια της Ψυχής μου (1892), Ίαμβοι και Ανάπαιστοι (1897), Ο Τάφος (1898), Οι Χαιρετισμοί της Ηλιογέννητης (1900), Η Ασάλευτη Ζωή (1904), Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου (1907), Η Φλογέρα του Βασιλιά - Ηρωϊκή Τριλογία (πρόλογος κι επίλογος, 1910), Οι Καημοί της Λιμνοθάλασσας, Σατιρικά Γυμνάσματα (1912), Η Πολιτεία κι η Μοναξιά (1912), Βωμοί (1915), Τα Παράκαιρα (1919), Τα Δεκατετράστιχα (1919), Οι Πεντασύλλαβοι - Τα Παθητικά κρυφομιλήματα - Οι Λύκοι - Δυό λουλούδια από τα ξένα (1925), Δειλοί και Σκληροί Στίχοι (1928), Ο Κύκλος των Τετράστιχων (1929), Περάσματα και Χαιρετισμοί (1931), Οι νύχτες του Φήμιου (1935), Εκλογή από το ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά (1937), Βραδινή φωτιά (1944).
Κριτική: Το έργον του Κρυστάλλη (1894), Γράμματα (1904), Γράμματα, τόμος Β΄ (1907), Ηρωϊκά πρόσωπα και κείμενα (1911), Τα πρώτα Κριτικά (1913), Ιούλιος Τυπάλδος (1917), Βιζυηνός και Κρυστάλλης (1917), Πώς τραγουδούμε τον θάνατο της κόρης (1918), Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1924), Γύρω στο Σολωμό (1927), Πεζοί Δρόμοι, τ. Α΄ (1928), Πεζοί Δρόμοι, τ.Β΄ (1928), Ο Γκαίτε στην Ελλάδα (1932), Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου- Η ποιητική μου, τ. Α΄ (1933), Διονύσιος Σολωμός (1933), Πεζοί δρόμοι, τ. Γ΄- Κάποιων νεκρών η ζωή (1934), Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου τόμος Β΄ (1940).
Διηγήματα: Ο Θάνατος του παλληκαριού (1901), Διηγήματα (1920).
Θεατρικά: Τρισεύγενη (1903). Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθούν πάρα πολλές μεταφράσεις του αρχαίων κειμένων, καθώς και έργων, Γάλλων ιδιαίτερα, ποιητών, όπως της Αννας ντε Νοάιγ και του Εμίλ Βεράρεν καθώς και του Βίκτορος Ουγκώ. Πολλά συγκεντρώθηκαν στο βιβλίο του Ξανατονισμένη Μουσική.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάρτιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ναυπάκτου

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca...

Μαλακάσης Μιλτιάδης

1869 - 1943
  Ο Μιλτιάδης Μαλακάσης, ποιητής από τους σημαντικότερους του νεοελληνικού λυρισμού, γεννήθηκε στο Μεσολόγγι. Καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών του Εικοσιένα με πολύ πλούτο και άνεση, που του εξασφάλισε μια ζωή αφιερωμένη στην τέχνη και τη μάθηση κι απαλλαγμένη από βιοποριστικές έγνοιες.
  Τελειώνοντας τις εγκύκλιες σπουδές του στο Μεσολόγγι ήρθε το 1888 στην Αθήνα και γράφτηκε στη Νομική Σχολή, την οποία όμως δεν τελείωσε ποτέ, καθώς ήταν αφοσιωμένος στην ποίηση από τα εφηβικά του χρόνια. Το 1897 γνωρίστηκε με τον ελληνογάλλο ποιητή Ζαν Μωρεάς που είχε έρθει τότε στην Αθήνα, κι η γνωριμία αυτή στάθηκε αποφασιστική για την ποίησή του και τη μετέπειτα πορεία του. Ο Μωρεάς που συγκινήθηκε από το ταλέντο του νεαρού ποιητή μετάφρασε δύο ποιήματά του και τα δημοσίευσε στη Γαλλία.
  Αργότερα έμελλε και να συγγενέψει μαζί του, όταν το 1908 παντρεύτηκε την κόρη του γνωστού πολιτικού και πρωθυπουργού Επαμεινώνδα Δεληγιώργη, πρώτη εξαδέλφη του Μωρεάς. Απ' το 1909 ώς το 1915 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο Παρίσι και ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη, στο Μόναχο κι αλλού. Στο μεταξύ είχε αναπτύξει στην Ελλάδα μια πνευματική δραστηριότητα. Είχε ιδρύσει μαζί με τον Κ. Χατζόπουλο και τον Λάμπρο Πορφύρα την εταιρία «Εθνική Γλώσσα» (1904) που έκανε συστηματικούς αγώνες για την προβολή και την καθιέρωση της Δημοτικής, κι είχε δημοσιεύσει αρκετά ποιήματά του στον Νουμά, το περιοδικό των δημοτικιστών. Το 1917 διορίστηκε κοσμήτορας (στη συνέχεια έγινε και διευθυντής) στη βιβλιοθήκη της Βουλής.
  Ο Μαλακάσης γνώρισε από νωρίς τη γενική αναγνώριση, και το 1924 τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε απ' το περιοδικό Εβδομάς το 1885, με τα αρχικά Μ.Μ. Συστηματικότερα όμως άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα, πεζά και άρθρα στην Εστία και σ' άλλα περιοδικά κι εφημερίδες από το 1892 και ύστερα.
  Ο Μαλακάσης είναι ελευθερωμένος από σχολές και τεχνοτροπίες, αν και είναι βέβαια φανερή στο έργο του η επίδραση του Jean Moreas. Βασικά χαρακτηριστικά της ποίησής του, που τη διαποτίζει μια απαισιόδοξη διάθεση, είναι η στιχουργική επιδεξιότητα και η μουσική αίσθηση. Πιο ρωμαλέα γίνεται η ποίησή του, όταν εμπνέεται από το Μεσολόγγι. Στα ποιήματα αυτά κυριαρχεί η νοσταλγία και το όραμα ενός κόσμου που έχει χαθεί. Γι' αυτό αν και πολλά από τα πρόσωπα που παρουσιάζονται, όπως ο Τάκης Πλούμας και ο Μπαταριάς, είναι μορφές ατομικές, εντούτοις ξεχωρίζουν κι εκφράζουν το ήθος και τον τρόπο ζωής του ελληνικού λαού κατά την πρώτη περίοδο μετά την επανάσταση του 1821. Ο αφηγηματικός τόνος, που κυριαρχεί στα ποιήματα αυτά, θυμίζει το δημοτικό τραγούδι. Κι όπως έχει γραφτεί, ο ποιητής είχε την τόλμη να βάλει στην ποίησή του πράγματα και ανθρώπους με τα ονόματά τους, που ήταν αντιποιητικά, αλλά εναρμονίστηκαν μέσα στον επικό και αφηγηματικό τόνο του κάθε ποιήματος.
  Ορισμένοι μελετητές επέκριναν τον Μαλακάση υποστηρίζοντας ότι είναι κατ' εξοχήν «τραγουδιστής», ο στίχος του κυλά αυθόρμητος, χωρίς προβληματισμούς, χωρίς να αποζητά ένα βάθος λυρικό. Ο ποιητής εκφράζει προσωπικά συναισθήματα αδιαφορώντας για τα δεινά του ανθρώπου και της Ελλάδας.
  Το έργο του: Όσο ζούσε, τύπωσε τα ποιητικά βιβλία: Συντρίμματα (1898, με χρονολογία 1899. Β΄ έκδ. 1924, συμπληρωμένη με μια σειρά από μεσολογγίτικα ποιήματα), Ώρες (1903), Η Κυρά του Πύργου (1904, Έμμετρο παραμυθόδραμα, δημοσιευμένο αρχικά στα Παναθήναια, τόμος Ζ΄, και κατόπιν χωριστά), Πεπρωμένα (1909. Β΄ εκδ. 1925, μαζί με την Κυρά του Πύργου), Ασφόδελοι (1918), Μπαταριάς - Τάκης Πλούμας - Μπάϋρον (Πλακέτα, 1920), Αντίφωνα (1931), Ερωτικό (1939). Μετέφρασε επίσης τις Στροφές του Jean Moreas (1920). Μετά το θάνατό του κυκλοφόρησαν Τα Μεσολογγίτικα (1946), με όλα τα δημοσιευμένα στις προηγούμενες συλλογές μεσολογγίτικα ποιήματά του. Το 1964 ο Γ. Βαλέτας συγκέντρωσε σε δύο τόμους το σύνολο του έργου του, με τίτλο Μαλακάσης: Απαντα.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάρτιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ναυπάκτου

Nafpaktos Public Central Library WebPage

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca... (1 φωτ.)

Γκόλφης Ρήγας

1886 - 1958
  Ο ποιητής Ρήγας Γκόλφης (ψευδώνυμο του Δ. Δημητριάδη) καταγόταν από το Καρπενήσι. Γεννήθηκε όμως στο Μεσολόγγι το 1886, όπου και έζησε τα παιδικά του χρόνια. Η μητέρα του προερχόταν από την οικογένεια Δροσίνη, που συγγένευε με την οικογένεια Παλαμά. Τις γυμνασιακές του σπουδές ο Ρήγας Γκόλφης τις ολοκλήρωσε στην Αθήνα στην οποία και συνέχισε με πανεπιστημιακές σπουδές. Αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Νομικής αλλά άσκησε το επάγγελμα του συμβολαιογράφου.
  Από την νεαρή του ηλικία μελετούσε αδιάκοπα αναπτύσσοντας μια ξεχωριστή δραστηριότητα, κυρίως από την εποχή που συγκαταλέχθηκε στη μαχητική ομάδα του Νουμά, όπου βρίσκεται εγκατεσπαρμένο το μεγαλύτερο μέρος του έργου του. Για πολλά χρόνια στο περιοδικό αυτό κρατούσε τη στήλη της κριτικής του βιβλίου και του θεάτρου. Έγραψε ακόμη άρθρα, μελέτες και δοκίμια για ποικίλα θέματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, που συγκροτούν μια αξιόλογη κριτική παραγωγή. Επίσης είχε συνεργαστεί στο Ημερολόγιο της Μεγάλης Ελλάδος του Δροσίνη, στα περιοδικά Γράμματα, Νέα Εστία κ.α. Είχε διδάξει Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας στη σχολή ελευθέρων σπουδών του «Ασκραίου». Ο Ρήγας Γκόλφης πέθανε στην Αθήνα την 1η Ιανουαρίου 1958.
  Εξέδωσε τα ακόλουθα έργα: Τα Τραγούδια του Απρίλη (Ποιήματα, 1919), Ο Γήταυρος (Δράμα, 1921), Ύμνοι (Ποιήματα,1921), Στο Γύρισμα της Ρίμας (Ποιήματα, 1925), Λυρικά Χρώματα (Ποιήματα, 1930), Φαντασία και Ποίηση (Κριτικές μελέτες, 1935), Τετράμετρα (Ποιήματα, 1953), Η Επιφάνεια και το Βάθος (Διηγήματα, 1954).
  Η ποίηση του Ρήγα Γκόλφη διακρίνεται για την άψογη τεχνική της αρτιότητα και τους στιχουργικούς ελιγμούς της, που υπηρετούν ποικιλία ρυθμών και μέτρων. Ιδιαίτερη επίδοση σημειώνει στις προπαροξύτονες ρίμες. Στόχος του ποιητή είναι η υποβολή και η μουσικότητα, ενώ αντλεί και αξιοποιεί διδάγματα της δημοτικής παράδοσης. Λυρικός, νεορομαντικός και τρυφερός εμμένει στην ειλικρίνεια του αισθήματος και την ελληνικότητα του θέματος.

Nafpaktos Public Central Library WebPage

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca... (1 φωτ.)

Μίμης Λιμπεράκης

1880 - 1967
  Ο Δημήτριος (Μίμης) Λιμπεράκης του Γεωργίου και της Παναγούλας - Μαλβίνας γεννήθηκε το 1880 και πέθανε στις 15 Απριλίου 1967 στο Μεσολόγγι, όπου έζησε τα τελευταία 27 χρόνια της ζωής του συνεχώς ανάμεσά μας. Και λέω, «ανάμεσά μας», διότι τα χρόνια αυτά καθημερινά τον βλέπαμε στον περίπατό του, στο δρόμο της Τουρλίδας, και στα περάσματά του μέσα στην πόλη. Στο κουρείο του Λαμπίρη, στο στιλβωτήριο του Καράση, στη Λέσχη του Μαγγίνα, στο ουζάδικο του Μουστακλή ή Τρύπα, και κυρίως στα ζαχαροπλαστεία «Aριστον» και «Γαλάξεια» όπου καθόταν με κάποια συντροφιά γύρω του. Τελευταία σύχναζε και στο καφενείο του Μαλαβέτα. Με κριτήριο, λοιπόν, τον χρόνο διαμονής και τον τόπο παραγωγής της όποιας δημιουργίας του, ο Λιμπεράκης υπήρξε ο περισσότερο Μεσολογγίτης ποιητής και γενικά λόγιος (και αισθητικός της τέχνης, όπως τον ήθελε ο Κοσμάς Πολίτης).
  Το 1898 ο Λιμπεράκης αποφοίτησε από το τετρατάξιο, τότε, Γυμνάσιο της πόλης μας με βαθμό «Σχεδόν καλώς». Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν προχώρησε στις σπουδές του. Τα πρώτα βήματά του στα Γράμματα, με ποιήματα και «ρυθμισμένες πρόζες», όπως τις έλεγε, τα έκανε στις τοπικές εφημερίδες: Ανεξάρτητος το 1899, Μικρά Εφημερίς, το 1900, Ακαρνανία το 1901, υπογράφοντας με το ψευδώνυμο «Fingal» (που ήταν θρυλικός ήρωας και πολεμιστής της Ιρλανδίας).
  Από το 1901 μέχρι και το 1912 εμφανίζεται σε περιοδικά της Αθήνας, του Πειραιά, της Πόλης και της Αλεξανδρείας, όπως Το Περιοδικόν μας, του Γεράσιμου Βώκου, η Ζωή της Πόλης, του Απόστολου Μελαχρινού, ο Ακρίτας του Σωτήρη Σκίπη, η Ηγησώ, ο Παν του Αρίστου Καμπάνη και τα Γράμματα της Αλεξανδρείας. Στα περιοδικά αυτά δημοσίευσε ποιήματα, μικρές πρόζες, αισθητικές μελέτες καθώς και κριτικές και μεταφράσεις από Μαλλαρμέ, Βερλαίν, Σουίνμπερν, Ουίτμαν, Έντγκαρ Πόε και Γητς. Υπογράφει άλλοτε με τ' όνομά του: Δ. ή Μ. ή Μίμης Λιμπεράκης και άλλοτε με το ψευδώνυμο. Ως τόπος παραγωγής τις περισσότερες φορές αναφέρεται το Μεσολόγγι. Δυο πεζά: «Ηρωική Συμφωνία» και «Κιάρο ντι λούνα» δηλ. Υπό το σεληνόφως, τα έγραψε το 1903 στην Κέρκυρα και το ποίημα «Ενδυμίων» το 1910 στη Ρώμη.
  Το 1913 του ζητούν επίμονα από τα Γράμματα της Αλεξανδρείας νέα συνεργασία και να του εκδώσουν σ' ένα τόμο το μέχρι τότε έργο του, αλλά ο Λιμπεράκης αρνείται, και κρατάει στο συρτάρι του τον «Αδριανό στο Νείλο» μαζί με τις επιστολές που του έστειλαν από την Αλεξάνδρεια.
  Περνούν 22 χρόνια σιωπής και το 1934 εκδίδεται στην Αθήνα η ποιητική συλλογή Παιδικοί Ύμνοι, με 15 ποιήματα, σε 15 μόνο αντίτυπα: «μονάχα για τους εκλεκτούς», θα υπαινιχτεί ο Κοσμάς Πολίτης στην EROΪCA του, στην οποία ο Λιμπεράκης αναγνωρίζεται κάτω από το πρόσωπο του αρχαιολάτρη και ωραιολάτρη κυρίου Κλήμη.
  Το 1936, στο περιοδικό Ο Κύκλος του Απόστολου Μελαχρινού, δημοσιεύεται ποίημα του Βερλαίν σε μετάφραση Λιμπεράκη, αλλά πρέπει να είναι από αυτά που ο Λιμπεράκης έστελνε στον Μελαχρινό, τότε που αλληλογραφούσαν, μεταξύ 1903 και 1907.
  Ακολουθεί δεύτερο κενό 25 χρόνων και το 1961 δημοσιεύονται στο Ρουμελιώτικο Ημερολόγιο του Δ. Σταμέλου τα ποιήματα «Φιλενάδες» και «Κουρσάρικο» μαζί με βιογραφικό σημείωμα γραμμένο από τον συντοπίτη μας Χρήστο Καλαντζή. Τέλος, μετά τον θάνατό του, στη Νέα Εστία, τον Νοέμβριο του '68, δημοσιεύτηκε το ποίημα «Στους πύργους της Αγγλίας τα Μεγάλα Όργανα», ένα από τα ποιήματα που μαγνητοφωνήθηκαν από τον Δημήτρη Μαλακάση και τον Τάκη Παναγόπουλο σε επίσκεψή τους στον τυφλό πλέον Λιμπεράκη. (Ήταν ποιήματα που ο Λιμπεράκης κρατούσε στο μυαλό του όταν πια δεν μπορούσε να γράψει).
  Αυτές, μπορεί να πει κανείς, ήταν οι δημοσιεύσεις του Λιμπεράκη ή τουλάχιστον αυτές που βρέθηκαν.
  Εξάλλου, μερικά ανέκδοτα ποιήματα κυκλοφορούσαν, δακτυλογραφημένα, από χέρι σε χέρι, ενώ μερικά άλλα βρέθηκαν στα χαρτιά του Μελαχρινού και του Μέμου Γεωργίου, μαζί, εδώ, με τα υπόλοιπα μαγνητοφωνημένα ποιήματα.
  Αν άφησε και άλλο έργο παραμένει άγνωστο. Τα χαρτιά του, μαζί με την αλληλογραφία που ο Λιμπεράκης διατηρούσε με ανθρώπους των Γραμμάτων και της Τέχνης, πετάχτηκαν αλύπητα σαν άχρηστο υλικό και χωρίς την παραμικρή υποψία για την αξία μιας τέτοιας αλληλογραφίας. Ωστόσο, στο αρχείο του Μελαχρινού βρέθηκαν 21 γράμματα του Λιμπεράκη, που αποσπάσματά τους παραθέτουμε στο τέλος. Η θητεία του Λιμπεράκη στην ποίηση και γενικά στον γραφτό λόγο συμπίπτει με τα ρεύματα του δημοτικισμού της πρώτης 10ετίας του περασμένου αιώνα. Πορεύεται και πλάθει το γλωσσικό του όργανο μέσα σ' αυτά τα ρεύματα, ενώ παράλληλα το πλουτίζει με λεκτικά στοιχεία και μορφές από τη γλώσσα των ψαράδων και των ξωμάχων γυναικών που ακούγονταν στους δρόμους της πόλης μας.
  Ο Λιμπεράκης θεωρεί την απόλυτη προσήλωση στη γλώσσα αντικαλλιτεχνική και αντιδημιουργική. Παραμελεί τους κανόνες της ορθογραφίας και της γραμματικής, ενώ δεν τον χωρούν οι κανόνες της στιχουργικής εκείνης της εποχής, τους οποίους δεν υπηρετεί και τόσο πιστά, και βρίσκει διέξοδο στον ελεύθερο στίχο. Τον ενδιαφέρει περισσότερο ο ήχος, η μουσική, το πώς ακούγεται μια λέξη ή ένας στίχος και λιγότερο το πώς γράφεται. Η ποίηση, άλλωστε, απευθύνεται περισσότερο στην αίσθηση της ακοής και αναδεικνύεται όταν ακούγεται παρά όταν διαβάζεται. (...)
  Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ο Λιμπεράκης, όταν θέλει να εκφραστεί, παίρνει τα σύνεργα της ζωγραφικής (που ποτέ του δεν μάλαξε παρά τα ονείρατα που έκανε για τη ζωγραφική) και βγαίνει έξω στο φως και στον αέρα να ζωγραφίσει, ακούοντας άρπες αιολικές από τις καλαμωτές των ιβαριών και αργυρόηχες αρμονίες κουδουνιών από κάτασπρα κοπάδια.
  Έτσι, μια έντονη λυρική διάθεση, λουσμένη απολλώνειο φως και ποτισμένη λιμνοθαλασσίτικη υγρότητα, διατρέχει την ποίηση του Λιμπεράκη, που ισορροπεί ανάμεσα στο αρχαίο ελληνικό κάλλος και τις μικρές - μικρές στιγμές και φωνές της καθημερινής ζωής από τις «Φιλενάδες» και τους «Εσπερινούς».

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca...

Θωμάς Γκόρπας

  Γεννήθηκε το 1935 που είναι και επίσημη γενέθλια χρονιά του ελληνικού υπερρεαλισμού (εκδίδεται η Υψικάμινος), από τον οποίο -και με τον νόμο των συμπτώσεων- δεν βγαίνει ανεπηρέαστος. Ο ίδιος έχει δική του υψικάμινο που αφομοιώνει ετερόκλητο γλωσσικό μετάλλευμα παράγοντας το ιδιότυπο έργο του. Νωρίς εξάλλου, ψημένος στην υψικάμινο της βιοπάλης, ζυμώθηκε με τους καημούς της λιμνοθάλασσας, με τον ιδρώτα, το αλάτι των λαϊκών στρωμάτων. Γέννημα θρέμμα της αλμυράς γης που εξέθρεψε τόσους ποιητές. Από ένα τέτοιο υπέδαφος αρδεύεται ο πικρός κάποτε λυρισμός του, το υφάλμυρο χιούμορ, αλλά και η ευθύτητα, η έλλειψη επιτήδευσης...
  Aνατροπέας εξ ιδιοσυγκρασίας, αντιδιανοούμενος εκ πεποιθήσεως, αντιεξουσιαστής από κούνια. Δέσμιος ίσως και υποσυνείδητα της ιδιαίτερης φόρτισης του βιβλικού του ονόματος. Ναι, ο Θωμάς πάντα αναδιφεί, αναθεωρεί, απιστεί.
  Πρωτοεμφανίζεται το 1957, με τη συλλογή Σπασμένος καιρός. Τίτλος φορτισμένος, με συνωστισμό συνυποδηλώσεων. Στο επίθετο «σπασμένος» λανθάνει ίσως καρυωτακική καταγωγή: «έχω κάτι σπασμένα φτερά... Ο Γκόρπας, ωριμασμένος πρόωρα από τις συνθήκες, ξέρει τι να κάνει αυτά τα φτερά, το ταξίδι του το έχει αρχίσει με την κατάληψη του δρόμου, μετατρέποντας την απαισιοδοξία σε μαχητική βελτιοδοξία. Με την πρώτη του συλλογή οριοθετεί το χώρο που θα γεωργήσει σταθερά. Διευρύνει την αστική τοπιογραφία που εγκαινιάζει ο Καβάφης, μπολιάζοντάς την με την εμπειρία του εσωτερικού μετανάστη. Κατεβάζει την ποίηση από τη θαλπωρή του γραφείου στην «άσφαλτο» -η δεύτερη λέξη που κομίζει στην ποίηση.
  Στις επόμενες συλλογές πυκνώνουν οι κόμβοι και οι οδικές αρτηρίες με τον άξονα Ομόνοια-Πετράλωνα, το ποίημα Οδός Αχαρνών, την οδό Σταδίου, τη γωνία Πατησίων και Χέυδεν. Κορύφωσή του ο μεγάλος δρόμος του Μεσολογγιού. Ο Γκόρπας αδελφοποιεί τις δύο πόλεις σύροντας νοητό άξονα ανάμεσά τους τις μυθικές γραμμές των στίχων του. Με την εμφάνισή του, λοιπόν, αφήνει οδόσημα, άγουρος βάρδος της άγραφης εποποιίας των δρόμων, των ακατάσχετων παλιρροϊκών τους κυμάτων.
  Στις επόμενες συλλογές του Παλιές ειδήσεις 1966, Πανόραμα 1975, Στάσεις στο μέλλον 1979, Τα θεάματα 1983, Περνάει ο στρατός 1983, αποκρυσταλλώνονται τα υφολογικά του γνωρίσματα και διευρύνεται η θεματική του. Σκιαγραφεί αδρά το ύφος μιας άλλης Ελλάδας, διασώζοντας θύλακες αυθεντικότητας, εικόνες μαγικές που αναδίδουν ιθαγένεια, με πολλά στοιχεία από εκείνη της μεταφυτευμένης υπαίθρου στον εξαστισμένο χώρο. Στιγμές ανόθευτες, μακράν του εξωραϊσμένου ελληνοκεντρισμού της γενιάς του '30. Μια Ελλάδα που προσπαθεί υπό την σκιά του αστυνομικού κράτους, να υπάρξει, να επουλώσει: «Υπάρχουμε ως ανοιχτές πληγές, υπάρχουμε ως υπογραφές κόκκινες κατακόκκινες της φωτιάς/ σ' απίθανα σημεία της νύχτας»!

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca... (1 φωτ.)

Πολιτικοί

Τρικούπης Σπυρίδων

1788 - 1873
  Επιφανής πολιτικός, διπλωμάτης, ρήτορας, λόγιος, ποιητής και ιστοριογράφος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 ο Σπυρίδων Τρικούπης γεννήθηκε το 1788 στο Μεσολόγγι, όπου διδάχθηκε τα εγκύκλια γράμματα στην περιώνυμη Σχολή των Παλαμάδων. Στην συνέχεια μετέβη στην Πάτρα, όπου έμαθε Αγγλικά, Ιταλικά και Γαλλικά, εργαζόμενος παράλληλα ως γραμματέας του εκεί γενικού προξένου της Αγγλίας. Με υποτροφία του κόμη Γκίλφορντ, σπούδασε επί εξαετία φιλολογία και φιλοσοφία στη Ρώμη και στο Παρίσι.
  Ο Σπυρίδων Τρικούπης συγκαταλέγεται στους εξέχοντες Έλληνες του περασμένου αιώνα. Η ζωή του ήταν μια συνεχής προσφορά στην αναγεννώμενη Ελλάδα, που την υπηρέτησε στον Αγώνα της ελευθερίας και ύστερα ως πολιτικός ηγέτης, βουλευτής, υπουργός, πρέσβης. Ως πολιτικός στάθηκε πατριώτης, μετριοπαθής,αποστρεφόταν τις βίαιες λύσεις.
  Ως ρήτορας, εξάλλου, υπήρξε έξοχος και δίκαια αποκλήθηκε εθνικός ρήτορας του Αγώνα για τις νεκρολογίες των επίσημων αγωνιστών και τους πανηγυρικούς του στις επετείους των μεγάλων μαχών της Επανάστασης. Οι περισσότεροι λόγοι του, αν και αυτοσχέδιοι, θεωρούνται σήμερα ως μνημεία της νεοελληνικής ρητορικής τέχνης. Το 1829 εκδόθηκε στην Αίγινα το βιβλίο του με τίτλο «Λόγοι Επικήδειοι και Επινίκειοι».
  Αλλά και ως ποιητής ο Τρικούπης ήταν σημαντικός. Λάτρης της δημοτικής μας ποίησης μετέφρασε στην δημοτική τον Θούριο του Τυρταίου, έγραψε τραγούδια όπως τον Δήμο και την Λίμνη του Μεσολογγίου και κατά γενική αναγνώριση υπήρξε εκείνος ο οποίος προέτρεψε τον Σολωμό να εγκαταλείψει τα ιταλόγλωσσα σχέδιά του και να γράψει στίχους στη Νεοελληνική. Η πρώτη ποιητική εμφάνιση του Τρικούπη έγινε στο Παρίσι το 1821, όπου δημοσίευσε τον Δήμο, κλέφτικο τραγούδι σε 250 ομοιοκατάληκτους στίχους.
  Ωστόσο, η κύρια και ουσιαστική προσφορά του στην ελληνική γραμματεία παραμένει αναμφίβολα η έκδοση της τετράτομης Ιστορίας της Ελληνικής Επαναστάσεως, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 1875 και η οποία επανεκδόθηκε έκτοτε πολλές φορές. Το έργο αυτό αποτελεί ακόμη και σήμερα άριστο βοήθημα και πολυτιμότατη πηγή για την μελέτη της Επανάστασης, λόγω της σαφήνειας, του ύφους και της αντικειμενικής και ευσυνείδητης προσπάθειας του συγγραφέα του.
Πηγές:
•Σπ. Μαρκεζίνη «Τρικούπης Σπυρίδων», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τόμ. 58.
•Βιογραφική εγκυκλοπαίδεια Ελλήνων Λογοτεχνών, Σύνταξη-επιμέλεια ύλης: Δ. Π. Κωστελένος, εκδ. Κ. Παγουλάτου, Αθήνα 1974. τελένος, εκδ. Κ. Παγουλάτου, Αθήνα 1974.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ναυπάκτου

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca...

Λογοτέχνες

Ακακία Κορδόση

  Η Ακακία Κορδόση γεννήθηκε στο Μεσολόγγι. Σπούδασε κλασική Γαλλική Φιλολογία στην Ελλάδα και μοντέρνα φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Ντιζόν, στη Γαλλία. Υπηρέτησε στη Μέση Εκπαίδευση ως καθηγήτρια. Με τα γράμματα ασχολείται από το 1967. Έχει γράψει μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, δοκίμια και μελέτες.
  Το 1979 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για γλωσσική μελέτη της και το 1991 της απονεμήθηκε από την Ακαδημία της Γαλλίας το Μέγα Βραβείο των Γαλλικών Γραμμάτων - τιμή που έγινε για πρώτη φορά σε Έλληνα συγγραφέα- για τη συλλογή διηγημάτων της με τον τίτλο Δεκατρείς φωνές της σιωπής, που είχε κυκλοφορήσει στη Γαλλία.
  Η Ακακία Κορδόση έχει μεταφράσει για γνωστούς εκδοτικούς οίκους (Καστανιώτη, Ζαχαρόπουλο, Κάκτο) κλασσικά έργα Γάλλων συγγραφέων καθώς και την Ιστορία της Πολιορκίας του Μεσολογγίου, του Αύγουστου Φαμπρ. Έχει δημοσιεύσει πλήθος χρονογραφήματα και άρθρα σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά και έχει κάνει πολλές εκπομπές στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
  Είναι ιδρύτρια της Κινηματογραφικής Λέσχης Μεσολογγίου, πρόεδρός της επί 10 χρόνια και μόνιμο μέλος του Δ. Σ. του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Μεσολογγίου. Είναι μέλος του διεθνούς Κολεγίου μεταφραστών λογοτεχνίας, του Διεθνούς Οργανισμού Θεατρικής Έρευνας και του Πανελλήνιου Συνδέσμου για τα Δικαιώματα της Γυναίκας. Έχει λάβει μέρος σε δεκάδες συνέδρια στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό όπως και στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ευρωπαϊκού Θεάτρου του οποίου ήταν εισηγήτρια.
  Της έχουν απονεμηθεί πολλά μετάλλια και τιμητικές διακρίσεις, μεταξύ των οποίων και το χρυσό μετάλλιο της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου. Το 2001 η Ακακία Κορδόση επελέγη, μαζί με άλλους 45 Έλληνες συγγραφείς να εκπροσωπήσει τη χώρα στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης, όπου τιμώμενη χώρα ήταν η Ελλάδα.

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca... (1 φωτ.)

Στάμος Μπράνιας

1876 - 1967
  Ο Μπράνιας γεννήθηκε στο Μεσολόγγι (γόνος ιστορικής οικογένειας της πόλεως). Μαθητής ακόμα δημοσιεύει στον τοπικό τύπο λογοτεχνικά και λαογραφικά κείμενα. Τελειώνει το Γυμνάσιο κι ανεβαίνει στην Αθήνα και γράφεται στη Νομική, λίγους μήνες μετά, όμως, επιστρέφει στην πατρίδα γιατί δεν βρίσκει μια απασχόληση για να βγάζει το ψωμί του. Η φτώχεια του γίνεται υποφερτή όταν διορίζεται το 1894 γραφέας στη Νομαρχία. Συγχρόνως συνεργάζεται με μεσολογγίτικες και πατρινές εφημερίδες ως επαγγελματίας. Κάνει ρεπορτάζ, στέλνει ανταποκρίσεις, γράφει άρθρα, χρονογραφήματα, διηγήματα. Αγαπάει με πάθος την πόλη του και τους ψαράδες της, αγαπάει τα πανηγύρια και συχνάζει στα φημισμένα μουσικά καφενεία του Βλάχου και του Καλλιαντέρη. Οι Μεσολογγίτες τον αγαπάνε και τον θαυμάζουν αλλά ο Στάμος Μπράνιας ονειρεύεται την Αθήνα. Το 1904 τον ανακαλύπτει ο πολύς Βλάσης Γαβριηλίδης και του γράφει ν' ανεβεί αμέσως στην Αθήνα και να γίνει ένας ακόμα του επιτελείου της Ακροπόλεως. Ξεχωρίζει αμέσως σαν ρεπόρτερ και στη συνέχεια σαν χρονογράφος. Οι κύκλοι της δημοσιογραφίας και της λογοτεχνίας εντυπωσιάζονται για τη γλώσσα και το στυλ του, αλλά και τη βαθειά του γνώση των κοινωνικών θεμάτων. Γίνεται περιζήτητος.
   Το 1905 εγκαταλείπει την Ακρόπολη. Τα επόμενα 30 χρόνια θα συνεργαστεί με τις περισσότερες από τις σημαντικές εφημερίδες, κυρίως σαν πρώτος χρονογράφος: Αλήθεια (1906), Σκριπ (1906-1907), Νέον Αστυ (1907-1908), Αθήνα (1909-1911), Νέα Ημέρα (1912-1913), Νέα Ελλάς (1913-1915), Θάρρος (1916), Σημαία (1917-1918), Ελεύθερος Τύπος (1919-1927), Η Καθημερινή (1929-1934). Θα συνεργαστεί και με την εφημερίδα του Στέφανου Γρανίτσα Αστραπή και σε σπουδαία περιοδικά της εποχής όπως ο Παρνασσός, η Πινακοθήκη του Μεσολογγίτη Δ. Ι. Καλογερόπουλου και το Μπουκέτο, το οποίο διευθύνει ο επαχτίτης Χάρης Σταματίου.
  Έκανε και μεταφράσεις από τα γαλλικά. Το αριστουργηματικό θεατρικό έργο του Αλμπέρ Σαμαίν Πολύφημος σε δική του μετάφραση παίχτηκε από το Εθνικό θέατρο και γνώρισε μεγάλη επιτυχία.
Τα χρονογραφήματά του υπέγραφε με το ψευδώνυμο Μπραν.
Το κείμενο αυτό είναι παρμένο από το βιβλίο «ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΤΗΣ ΛΙΝΜΟΘΑΛΑΣΣΑΣ» που εκδόθηκε από την Παπαχαραλάμπειο Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ναυπάκτου το 2002.

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca...

Πεζογράφοι

Αντώνης Τραυλαντώνης

1867 - 1943
  Ο Αντώνης Τραυλαντώνης ήταν Μεσολογγίτης. Γεννημένος στο Μεσολόγγι το 1867, ήταν οκτώ χρόνια νεώτερος από τον Παλαμά και τρία χρόνια μεγαλύτερος από τον Μαλακάση. Μαζί με την «Πίκρα» του Παλαμά και τα «Μεσολογγίτικα» του Μαλακάση, η «Εξαδέλφη» του Τραυλαντώνη μας μεταφέρει στον κυματισμό και την μαγεία της μεγάλης Λιμνοθάλασσας.
  Το Μεσολόγγι ήταν τότε, όπως και τώρα, μια αξιόλογη επαρχιακή πόλη που την αγκαλιάζει η Λιμνοθάλασσα και την κοσμεί ο δρόμος της Τουρλίδας, δρόμος περιδιάβασης και ρεμβασμού. Αυτόν τον δρόμο πορευόταν νέος ο Τραυλαντώνης, όπως διαβάζομε στο έργο του Διετής Θητεία. «Το μεγαλειώδες εσπερινόν λυκόφως και της λίμνης η παντελής ακινησία καθίστων τον περίπατόν μου εκείνον πολύ μελαγχολικόν. Ήμην κατά το σύνηθες μόνος. Προυχώρουν εις τον στενόν δρόμον τον κρεμάμενον εν μέσω του ουρανού και της θαλάσσης».   Σ' αυτό το περιβάλλον του Μεσολογγίου μεγάλωσε ο Τραυλαντώνης. Τον συναντούμε ως Χρυσικόπουλον στα μαθητολόγια του Γυμνασίου Μεσολογγίου 1879-1880 στην Β΄ τάξη με βαθμολογία «Κάλλιστα». Με το όνομα Χρυσικόπουλος θα πάρει αργότερα και το Δίπλωμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με «Aριστα». Στην Στρατολογική Υπηρεσία όμως φέρεται εγγεγραμμένος ως Τραυλαντώνης (ίσως παρόνομα), και το όνομα αυτό θα διατηρήσει στην κατοπινή επαγγελματική του σταδιοδρομία και τη λογοτεχνία. Θα υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία ως έφεδρος αξιωματικός και από τις αναμνήσεις της περιόδου αυτής θα προέλθει το χαριτωμένο έργο του Διετής Θητεία. Με το απολυτήριο του στρατού και το δίπλωμα της Φιλοσοφικής είναι έτοιμος «να εισέλθει εις τον αγώνα της αυθυπαρξίας», όπως γράφει ο ίδιος.
  Ακολουθεί τον εκπαιδευτικό κλάδο που τον υπηρέτησε υποδειγματικά, όπου και αν ετάχθη. Νέος, στην αρχή της σταδιοδρομίας του, τον Ιανουάριο του 1897 (σημαδιακό έτος για την ελληνική Ιστορία) βρέθηκε υπηρεσιακώς στην πόλη Μερσίνα της Μικράς Ασίας, τότε που ήκμαζαν οι ελληνικές κοινότητες. Εκεί, στη γιορτή των Τριών Ιεραρχών, εξεφώνησε λόγο εορταστικό σημαντικότατο. Στο λόγο του βλέπει κανείς τις γνώσεις του, τον πατριωτισμό και τον ενθουσιασμό του και διακρίνει τον εκπαιδευτικό που θα λαμπρύνει την Ελληνική Παιδεία.   Η υπηρεσιακή του σταδιοδρομία, αλλά και οι συνεχείς επιστρατεύσεις των επόμενων χρόνων τον έφεραν σε πολλές πόλεις και χωριά της Ελλάδος. Μετά τον πόλεμο του 1897 υπηρετεί στη Ζωσιμαία Σχολή των Ιωαννίνων, όταν η πόλη ήταν ακόμη τουρκική. Αργότερα πηγαίνει καθηγητής στο Πύργο Ηλείας και το 1911 στο Αίγιο με Γυμνασιάρχη τον Γρυπάρη. Προήχθη στη θέση του Γυμνασιάρχη και αργότερα, όταν έγινε σχολικός επιθεωρητής, μετετέθη στην Κέρκυρα. Εκεί έζησε κοντά στην αγαπημένη του μητέρα και την αδελφή του Βασιλική, σύζυγο του Κερκυραίου φαρμακοποιού Στέλιου Μαναρρίζη.
  Ο Τραυλαντώνης ως εκπαιδευτικός άσκησε το έργο του με έμπνευση, υποδειγματικά. Όσοι υπήρξαν μαθητές του δεν ξέχασαν ποτέ την διδασκαλία του (Νέα Εστία 1943). Πίστευε στην Παιδεία και υπηρετούσε την εκπαίδευση ως αποστολή. Έταξε τον εαυτό του στη μόρφωση της ελληνικής νεότητας. Αναγνωρίζεται η αξία του και μόλις συστήθηκε το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο (1914) αποτέλεσε μέλος του με διακεκριμένους συνεργάτες. Με τη διδακτική πείρα που διέθετε κομίζει νέες ιδέες και προσπαθεί να αναμορφώσει τα Νεοελληνικά Αναγνωστικά. Οι εισηγήσεις του προς το Εκπαιδευτικό Συμβούλιο ήσαν πραγματικά πρωτοποριακές. «Δεν πρέπει, γράφει, μετά τόσης στυγνής αυστηρότητος να αποκλείεται εκ των συλλογών των Αναγνωστικών, παν λογοτέχνημα χειριζόμενον το θέμα των σχέσεων των δύο φύλων, αρκεί να το χειρίζεται μετά τέχνης αληθούς, ανωτέρας πάσης υλικής πνοής, όπως το χειρίζεται η αληθής τέχνη, η και τα ταπεινότερα και τα χυδαιότερα εξευγενίζουσα». Ο Τραυλαντώνης ζητούσε την ανύψωση των νέων προς την αλήθεια της ζωής. Για τούτο ζητούσε την ανάγκην πνευματικής τροφής των νέων απ' ευθείας από τις πηγές.
  Η ταχεία άνοδος του Τραυλαντώνη και οι προοδευτικές αντιλήψεις του γεννούν αντιδράσεις. Κατηγορήθηκε ότι δεν είχε πτυχίο! Πτυχίο στο όνομα Τραυλαντώνης δεν υπήρχε και για τούτο καλείται να απολογηθεί! Αποδεικνύεται γρήγορα η ταυτότητα των ονομάτων και εισπράττει την συγγνώμη του Υπουργού. Αργότερα διετέλεσε και Πρόεδρος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου μέχρι το 1926 οπότε παραιτήθηκε, πολύ πριν φθάσει στο όριο ηλικίας. Έμμεσος και εύσχημος ο λόγος που τον ανάγκασε σε παραίτηση. Δεν είχε σπουδές στο εξωτερικό που κρίθηκαν απαραίτητες για τη θέση αυτή. Δεν είχε σπουδές στην Ευρώπη, γιατί πέρασε τη ζωή του μορφώνοντας τα παιδιά της Ελλάδας. Παραιτήθηκε, αλλά πικράθηκε πολύ. Έκτοτε έζησε στην Αθήνα, στη συνοικία Ζωγράφου, χωρίς οικογένεια, με το Μεσολόγγι και τα παιδιά της αδελφής του στην καρδιά του. Έζησε αθόρυβα και απλά, με συντροφιά τους τόμους των βιβλίων του και τη λάμπα του πετρελαίου να φωτίζει τις ώρες της περισυλλογής του...
  Η συγγραφική δράση του Τραυλαντώνη διήρκεσε περίπου 40 χρόνια και κατέλειπε τους εξής τόμους διηγημάτων: Τόμος Α΄, 1921, περιλαμβάνει σε επανέκδοση και την Εξαδέλφη. Τόμος Β΄, 1922, Η Κρουσταλλένια και άλλα διηγήματα. Τόμος Γ΄, 1923, Η Ηλιοστάλλαχτη. Τόμος Δ΄, 1925, Τρεις Λόγοι. Τόμος Ε΄, 1930, Απολογία Μισανθρώπου και άλλα διηγήματα. Τόμος ΣΤ΄, 1935, Λεηλασία μιας ζωής, μυθιστόρημα. Επίσης είχε δημοσιεύσει πολλά, είτε με το όνομά του είτε με το ψευδώνυμο Κλεάνθης, στον Παρνασσό, περιοδικό του ομώνυμου Συλλόγου, την Τέχνη, την Εθνική Αγωγή, τα Γράμματα Αλεξανδρείας, στην Κυριακή του Ελεύθερου Βήματος, όπου δημοσιεύθηκε το μυθιστόρημα η Κόρη του Προδότη και άλλού. Επίσης κατέλειπε πολλά ανέκδοτα έργα. Μετά τον θάνατό του από τα ανέκδοτα έργα του δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Νέα Εστία το σχεδόν τελειωμένο μυθιστόρημά του Λουκάς Σαματάς. Τα υπόλοιπα εξακολουθούν να μένουν άγνωστα και αδημοσίευτα. Ο Θ. Ξύδης που τα κατέγραψε (Νέα Εστία, 1943) μας πληροφορεί ότι παρουσιάζουν ενδιαφέρον και είναι ωριμότατα. Μεταξύ αυτών είναι το μυθιστόρημα Η πατρική θυσία βασισμένο σε πληροφορίες από τον Αππιανό, τον Πλούταρχο και τον Αρριανό, και η τραγωδία Το τέλος του Ωραίου.
  Επίσης αξιοπρόσεκτα είναι τα διηγήματα: Ο θησαυρός μου, Πετρέλαιο - πετρέλαιο, Ο Τροχός της τύχης. Διαφορετική εικόνα θα έδινε ο Τραυλαντώνης εάν επιμελείτο και τελείωνε το έργο του, ειδικά αν τελείωνε τα θεατρικά του έργα.
  Στα χρόνια της δημιουργικής δράσης του Τραυλαντώνη συνέβησαν σημαντικά πολεμικά και πνευματικά γεγονότα και σημειώθηκαν ιστορικές αλλαγές. Τέσσερα χρόνια πριν από την Διετή Θητεία έχει εκδοθεί το 1888 το Ταξίδι μου του Ψυχάρη που ανέτρεψε τα καθιερωμένα της γλώσσας και δημιούργησε αντιδράσεις. Το γλωσσικό ζήτημα οδήγησε σε διαφοροποίηση του ελληνικού πνευματικού κόσμου. Από την μια οι δημοτικιστές -με πρωτεργάτη τον Παλαμά- και από την άλλη οι καθαρευουσιάνοι -Μιστριώτης. Αποτέλεσμα. συγκρούσεις και διαμάχες για το γλωσσικό ζήτημα. Ο Τραυλαντώνης πορεύεται προς την Δημοτική. Τα πρώτα έργα του (Διετής Θητεία - Ολυμπία) τα έγραψε στην καθαρεύουσα. Έκτοτε διαπιστώνει την ευελιξία της Δημοτικής και την παραστατικότητά της και την υιοθετεί. Μια δημοτική στρωτή, ευχάριστη που διαβάζεται και σήμερα, ζωντανή και νέα. Ο Μαβίλης, σε γράμμα του προς τον Παλαμά στις 5 Ιουλίου 1902, μεταξύ των οπαδών της δημοτικής και ενδεχομένως ιδρυτών και συνεργατών περιοδικού «Εθνικής Γλώσσας» αναφέρει και τον Τραυλαντώνη. Και ο Παλαμάς τον συναριθμεί μεταξύ των επιφανέστερων πεζογράφων μας.

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca... (1 φωτ.)

Συγγραφείς

Δημοσθένης Βουτυράς

  Ο Δημοσθένης Βουτυράς είναι ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του 20ου αιώνα με επιβλητικό έργο σε όγκο και ποιότητα. Ο λογοτέχνης αυτός έχει άμεσους δεσμούς με την πόλη του Μεσολογγίου, αφού η μητέρα του Θεώνη Παπαδή ή Παπαγιάννη ήταν Μεσολογγίτισσα και ο ίδιος έζησε ένα μέρος από τα παιδικά του χρόνια στο Μεσολόγγι. Ο δεσμός της οικογένειας Βουτυρά με το Μεσολόγγι ανανεώθηκε με το γάμο της κόρης του με τον Μεσολογγίτη τραπεζικό υπάλληλο Ανδρέα Κυριακόπουλο.
  Ο Δημοσθένης Βουτυράς γεννήθηκε στις 25-3-1872 στο πλοίο με το οποίο ταξίδευαν οι γονείς του για την Κωνσταντινούπολη, όπου έμειναν τρία χρόνια. Στη συνέχεια η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι μέχρι που ο πατέρας του, λίγα χρόνια αργότερα, διορίσθηκε συμβολαιογράφος στον Πειραιά.
  Μια σοβαρή αρρώστια, επιληψία με συχνές κρίσεις, καθόρισε την πορεία της ζωής του. Τον ανάγκασε να σταματήσει τη φοίτησή του στο Γυμνάσιο και να γίνει αυτοδίδακτος. Η φοβερή του θέληση να νικήσει τις συνέπειες της αρρώστιας του τον οδήγησε στη συγγραφική εργασία, όπου έβρισκαν διέξοδο οι πόθοι του και διοχέτευε τη μεγάλη ζωτικότητα που τον χαρακτήριζε. Πριν αφιερωθεί ολοκληρωτικά στη λογοτεχνία ο πατέρας του χρεοκόπησε και αυτοκτόνησε και η περιουσία του κατασχέθηκε, γι' αυτό ο Δημοσθένης αναγκάστηκε να εργασθεί σε σκληρές χειρωνακτικές εργασίες. Έτσι γνώρισε τη ζωή και την ψυχολογία των ανθρώπων του μόχθου και της βιοπάλης. Η γνώση αυτή και το έμφυτο ταλέντο του τον ανάδειξαν σε εισηγητή του ρεαλιστικού διηγήματος στην Ελλάδα.
  Ο Βουτυράς είναι από τους πρώτους λογοτέχνες των αρχών του 20ου αιώνα που έγραψε κοινωνικό διήγημα. Σ' όλα τα διηγήματά του ασχολείται με κοινωνικά θέματα και οι ήρωές του είναι άνθρωποι από τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα. Η εκμετάλλευση των εργαζομένων στις πρώτες εργατικές φάμπρικες, οι νέες κοινωνικές συνθήκες που δημιουργούνταν στην Ελλάδα στις αρχές του εικοστού αιώνα, η απανθρωπιά και η δυστυχία της καπιταλιστικής κοινωνίας καυτηριάζονται μέσα από το έργο του. Όλοι οι κοινωνικοί θεσμοί, κράτος, θρησκεία, εκπαίδευση, δικαιοσύνη, και ο πόλεμος έγιναν αντικείμενο κριτικής και σάτιρας στο έργο του. Κτυπώντας το άδικο και παράλογο, ξεσκεπάζοντας τις πληγές της κοινωνίας που στηρίζεται στην εκμετάλλευση ο Βουτυράς, πότε έμμεσα και πότε άμεσα, πρόβαλε την ανάγκη της αλλαγής και μάλιστα της επαναστατικής κοινωνικής αλλαγής. Με το έργο του Δημοσθένη Βουτυρά η νεοελληνική πεζογραφία υποπτεύεται και αρχίζει να συνειδητοποιεί την ύπαρξη του κοινωνικού προβλήματος με τη μορφή που το αντιλαμβανόμαστε σήμερα. Το γεγονός αυτό κάνει τον Βουτυρά αντιπρόσωπο μιας ολόκληρης εποχής. Το έργο του διαβάστηκε με πάθος και διαπαιδαγώγησε χιλιάδες αναγνώστες με τις ανθρωποκεντρικές ιδέες που προέβαλε. Οι ιδέες αυτές αποτέλεσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα πνευματική τροφή για το προοδευτικό κίνημα της χώρας μας.
  Επίσης, ο Δημοσθένης Βουτυράς θεωρείται ως συγγραφέας των αποτυχημένων της ζωής. Χρεοκοπημένοι μικροαστοί, μικροϋπάλληλοι, απλοϊκοί άνθρωποι του λαού χτυπημένοι από τη φτώχεια και τη δυστυχία, άτομα με ψυχικά τραύματα αποτελούν τους ήρωες του διηγηματογράφου. Ο συγγραφέας, άτομο με σοβαρά προβλήματα υγείας και έχοντας νοιώσει στο πετσί του πολλές αποτυχίες στη ζωή, φαίνεται να διάκειται ευνοϊκά προς τους ανθρώπους εκείνους που βιώνουν τον κοινωνικό ρατσισμό και να επιδιώκει με την προβολή και τη δικαίωσή τους, τη δικαίωση τής ίδιας του ζωής και των αντιλήψεών του.
  Πρωτοεμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1901 με το μεγάλο του αντιπολεμικό διήγημα Ο Λαγκάς. Από το 1901 μέχρι το 1950, που δημοσιεύθηκε το τελευταίο του διήγημα με τίτλο Αργό ξημέρωμα, δημοσίευσε 30 τόμους διηγημάτων με περισσότερα από 400 διηγήματα. Τα κυριότερα είναι: Παπάς ειδωλολάτρης (1920), Οι αλανιάρηδες (1921), Το γκρέμισμα των Θεών (1922), Ο θρήνος των βοδιών (1923), Αριστοκρατική γειτονιά (1924), Μέσα στους ανθρωποφάγους (1927), Στους άγνωστους θεούς (1927), Ύστερα από εκατομμύρια χρόνια (1932), Ο έρωτας στους τάφους (1943) καθώς και τα μυθιστορήματα Το σπίτι των ερπετών (1933) και Τρικυμίες (1945).

http://www.vivl-nafpakt.westnet.gr/1/iframe.scr?ca... (1 φωτ.)

Αξιοθέατα (1)

Διάφορα

Αξιοθέατα μεταξύ άλλων είναι η Πύλη της Εξόδου, ο Κήπος των Ηρώων, το άγαλμα του Βύρωνα και τα μουσεία.
Ιδιαίτερο χαρακτήρα του προσδίδει η λιμνοθάλασσα με τις ψαροκαλύβες, τις λεγόμενες Πελάδες, που έχουν χτιστεί μέσα στα νερά και στερεώνονται σε ξύλινους πασσάλους.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.