Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΑΒΔΗΡΑ (Δήμος) ΞΑΝΘΗ
  Ο νεοσύστατος Καποδιστριακός Δήμος των Αβδήρων, προέκυψε από την συνένωση των κοινοτήτων Μάνδρας, Μυρωδάτου, Νέας Κεσσάνης και Αβδήρων και περιλαμβάνει επίσης τους οικισμούς Γκιώνα, Πεζούλα, Βελώνη και Ποταμιά. Απλώνεται σε μια έκαστη 16.400 εκτάρια και καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της παραλιακής ζώνης του Νομού Ξάνθης.
  Το λαμπρό ιστορικό παρελθόν και η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά συνθέτουν την ιδιαίτερη πολιτισμική του ταυτότητα. Εδώ, γεννήθηκαν και έδρασαν επιφανείς προσωπικότητες του αρχαίου πνεύματος, της φιλοσοφίας και των τεχνών. Εδώ, οι μνήμες του χθες σμίγουν με την ζωή του σήμερα και προσδιορίζουν με ποιότητα το αύριο.
  Η ευρύτερη περιοχή του Δήμου χαρακτηρίζεται τεράστιας οικολογικής σημασίας και προστατεύεται από την Διεθνή Συνθήκη "Ramsar". Ο υγροβιότοπος της λίμνης Βιστωνίδας με τα 300 διαφορετικά είδη πουλιών, οι λιμνοθάλασσες Λάφρη και Λαφρούδα, οι πανέμορφες παραλίες με τα ολοκάθαρα νερά και την ψιλή άμμο, η πλούσια βλάστηση και τα γραφικά λιμάνια των Αβδήρων και του Πόρτο Λάγος, συνθέτουν ένα μωσαϊκό σπάνιας φυσικής ομορφιάς που γοητεύει κάθε επισκέπτη.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αβδήρων.

Βιστωνίδα

ΛΙΜΝΗ ΒΙΣΤΟΝΙΔΑ (Λίμνη) ΞΑΝΘΗ
  Αν κάποιος βρεθεί στο Νομό Ξάνθης, δεν θα πρέπει να χάσει την ευκαιρία να επισκεφτεί τη λίμνη Βιστωνίδα με τις διώρυγες που τη συνδέουν με τη θάλασσα, τους πυκνούς καλαμώνες που την περιβάλλουν και τα μικρά Δέλτα των ποταμών που καταλήγουν σε αυτή. Αυτήν την φυσική ομορφιά έρχονται να συμπληρώσουν οι λιμνοθάλασσες Λάφρη, Λαφρούδα, Αλυκή , Έλος και η λιμνοθάλασσα του Πόρτο Λάγους, όπου είναι χτισμένα σε μικρές νησίδες τα εκκλησάκια του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας Παντάνεσης. Η γέννηση της λίμνης Βιστωνίδας τοποθετείται πριν από 5,000,000 έτη περίπου. Το όνομα της το πήρε από τους Βίστωνες, ένα θρακικό φύλο, που ζούσε στην περιοχή. Το εμβαδόν της λίμνης φτάνει τα 42 τετρ. Χλμ. Η έκταση αυτή αυξομειώνεται αναλόγως με την εποχή γύρω στα 6 τετρ. Χλμ. Το μέσο βάθος της λίμνης είναι 2-2,5 m και το μέγιστο 3m και αποτελεί την υδάτινη δεξαμενή μιας πολύ μεγάλης λεκάνης απορροής.
  Η ιδιαιτερότητα της λίμνης είναι ότι το νερό, το οποίο παρουσιάζει μεταβολές στην περιεκτικότητα αλάτων. Έτσι, το βόρειο τμήμα της λίμνης έχει γλυκά νερά από τις εισροές τριών ποταμών: του Κόσυνθου του Κομψάτου και του Τραύου. Στο νότιο τμήμα της η λίμνη είναι αλμυρή, και το νερό αυτό προέρχεται από τη θάλασσα μέσω τριών καναλιών που τη συνδέουν με τη λίμνη. Ο κόσμος των πουλιών είναι χωρίς αμφιβολία αυτός που κυριαρχεί με τους εντυπωσιακούς αριθμούς των πληθυσμών και την ποικιλία των ειδών του. Ανάμεσα στα 302 είδη που υπάρχουν, μερικά είναι ο Λευκοτσικνιάς, τα Φοινικόπτερα, ο Αργυροπελεκάνος, η Αργυροτσικνιά, η Λαγγόνα. Η ευρύτερη περιοχή του υγροτόπου παρουσιάζει μεγάλη ποικιλομορφία στη χλωρίδα και την πανίδα. Στην επικράτεια αυτή του νερού η αφθονία των ζώων είναι απαράμιλλη. Ο σιωπηλός για τα ανθρώπινα αυτιά κόσμος των ψαριών, αποτελείται από 37 είδη. Τα ψάρια που ζουν στα γλυκά νερά είναι το γριβάδι, η κοκκινοφτέρα και η θρίτσα ενώ στα αλμυρά νερά συναντούμε τα χέλια, τα λαβράκια , επτά είδη κεφαλιών κλπ. Υπάρχουν ζώα φυτοφάγα, σαρκοφάγα, διαφόρων μεγεθών. Στα δάση και τους θαμνώνες, στα Δέλτα του Κόσυνθου και του Κομψάτου κρύβονται ο αγριόγατος, ο ασβός, το τσακάλι κλπ. Ενώ στην ευρύτερη περιοχή ζουν λίγοι λύκοι και ζαρκάδια.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με χάρτη, της Νομαρχίας Ξάνθης

Ιστοσελίδα Νομαρχίας Ξάνθης
• http://www.xanthi.gr/greek/06perihg/vistonida/bist... (1 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Μάνδρας

ΜΑΝΔΡΑ (Χωριό) ΞΑΝΘΗ
Τηλέφωνο: +30 25410 51480
  Ο οικισμός της Μάνδρας, κατοικείται από πρόσφυγες της Μικράς Ασίας που ήρθαν συγκεκριμένα από την πόλη ΣΕΡΝΤΙΒΑΝ της περιφέρειας Αντάπαζαρ της Βιθυνίας. Τον Ιούνιο του 1921 ο στρατός του Κεμάλ εισχωρεί στην περιοχή του Σέρντιβαν, με την ευκαιρία της απουσίας του Ελληνικού στρατού, που είχε φύγει για την Προύσα, και την καταλαμβάνει. Οι περισσότεροι κάτοικοι εγκατέλειψαν το χωριό, ενώ έμεινε ένας πολύ μικρός αριθμός οικογενειών, η τύχη των οποίων αγνοείται. Απ' αυτούς οι περισσότεροι κατευθύνθηκαν προς την Νικομήδεια και την Ραιδεστό και από εκεί επιβιβάσθηκαν στα πλοία, αναζητώντας την σωτηρία τους σε κάποια νησιά του Αιγαίου, στον Βόλο, στην Καβάλα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Αργότερα πολλοί απ' αυτούς έσμιξαν ξανά στον Αλμυρό του Βόλου, όπου εγκαταστάθηκαν σε προσφυγικούς οικισμούς, ενώ κάποιοι άλλοι μετακινήθηκαν προς την Αριδαία και την Ξάνθη.
   Αρχικά, και για ένα χρόνο περίπου, έμειναν στην περιοχή του Σιδηροδρομικού Σταθμού, ενώ στις αρχές του 1924 εγκαταστάθηκαν οριστικά πια στον νέο οικισμό της Μάνδρας. Βρήκαν καταφύγιο προσωρινά σε έναν εγκαταλελειμμένο τουρκικό οικισμό και σε κάποια τσιφλίκια. Αρχικά δημιουργήθηκαν δυο συνοικίες, ενώ αργότερα με βάση το Πρόγραμμα της τότε Κυβέρνησης για τους πρόσφυγες, ιδρύθηκε το νέο χωριό που ονομάστηκε Μάνδρα λόγω της ιδιαίτερης μορφολογίας του εδάφους της περιοχής, η οποία είναι περιτριγυρισμένη με βουνά σαν μάνδρα.
   Οι συνθήκες διαβίωσης για τους πρόσφυγες ήταν τραγικές, με πολύ κόπο και θυσίες κατάφεραν να οργανώσουν τον οικισμό και να δώσουν πνοή στον τόπο. Ακολούθησαν δύσκολες εποχές με την Γερμανική και αργότερα την Βουλγαρική κατοχή, που οδήγησαν το χωριό στη δυστυχία. Γρήγορα όμως και κυρίως μετά τον Εμφύλιο πόλεμο, η Μάνδρα επανέκτησε τις δυνάμεις της και ανέπτυξε γρήγορους ρυθμούς προόδου, μέχρι την σημερινή εποχή. Χαρακτηριστικό στοιχείο της ιστορικής διαδρομής της Μάνδρας, είναι τα σπάνια κειμήλια, βιβλία, προσωπικά αντικείμενα και άλλα είδη μεγάλης αξίας, που με πίστη και λατρεία τα μετέφεραν την ημέρα του ξεριζωμού τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρωταρχικό μέλημα της Δημοτικής Αρχής των Αβδήρων είναι η κατασκευή Λαογραφικού Μουσείου στην Μάνδρα, το οποίο βρίσκεται σε πολύ καλό στάδιο και σύντομα θα γίνει πραγματικότητα, για να φιλοξενήσει τους σπάνιους θησαυρούς από την Μικρά Ασία.

Δημοτικό Διαμέρισμα Μυρωδάτου

ΜΥΡΩΔΑΤΟ (Χωριό) ΞΑΝΘΗ
Τηλέφωνο: +30 25410 51379
  Οι κάτοικοι του Μυρωδάτου, είναι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και συγκεκριμένα από την περιοχή της Ανδριανούπολης. Προέρχονται από τις περιοχές Τυρολόη, Μάλγαρα, Κατίχαλα και Σεϊνγκιο. Με τον ξεριζωμό και την ανταλλαγή των πληθυσμών, οι πρόσφυγες εγκατέλειψαν τα χωριά τους και κατευθύνθηκαν προς την ενδότερη χώρα της Θράκης. Πολλοί απ' αυτούς εγκαταστάθηκαν στην νότια πλευρά της Ξάνθης και γύρω από τα Αβδηρα. Ένα μέρος από αυτούς εγκαταστάθηκαν στο παλιό τσιφλίκι " Μεγάλο Κάλφαλαρ" , που είναι η σημερινή τοποθεσία του χωριού, ένα άλλο μέρος στο στιφλίκι "Μικρό Κάλφαλαρ" και κάποιες οικογένειες εγκαταστάθηκαν στην περιοχή "Κοσιάμπαλι". Αυτοί αποτελούσαν τους πρώτους πυρήνες του χωριού. Το 1924 εγκαταστάθηκαν άλλες τριάντα οικογένειες, οι οποίες είχαν μείνει προσωρινά στην Κομοτηνή. Η εγκατάσταση των προσφύγων συνεχίστηκε μέχρι το 1929 όπότε και ιδρύθηκε νέα συνοικία με την ονομασία "Δάφνη". Τα παραπάνω τουρκικά τσιφλίκια απαλλοτριώθηκαν από το Ελληνικό κράτος, μέσα στα πλαίσια των μέτρων που πάρθηκαν για την αποκατάσταση των προσφύγων, και παραχωρήθηκαν σ' αυτούς για να χτίσουν σπίτια. Αργότερα όλοι οι γύρω οικισμοί συνενώθηκαν και ιδρύθηκε το μικρό χωριό Μυρωδάτο, που πήρε το όνομα του από τα μυρωδάτα καπνά που καλλιεργούνταν. Το 1930 έγινε οριστική διανομή των εκτάσεων γεωργικής καλλιέργειας από το κράτος και έτσι κάθε οικογένεια απέκτησε γεωργικό κλήρο. Μέχρι τον Ιούνιο του 1948 το χωριό υπαγόταν ως συνοικισμός στην διπλανή κοινότητα των Αβδήρων. Το ίδιο έτος αποσπάστηκε από αυτήν και αποτέλεσε αυτόνομη κοινότητα.

Δημοτικό Διαμέρισμα Νέας Κεσσάνης

ΝΕΑ ΚΕΣΣΑΝΗ (Κωμόπολη) ΞΑΝΘΗ
Τηλέφωνο: +30 25410 96269, 96732
  Χαρακτηριστικό στοιχείο του οικισμού της Ν.Κεσσάνης είναι ότι κατοικείται από πρόσφυγες που προέρχονται από τρία διαφορετικά μέρη, το χωριό "Αγιος Βλάσης" της Μεσημβρίας της Ανατολικής Ρωμυλίας, το χωριό "Κατίκιοϊ" της Μακράς Γέφυρας και το χωριό "Μπασλίκι" της Κεσσάνης στην Ανατολική Θράκη. Άνθρωποι με διαφορετικές ρίζες, διαφορετικά έθιμα και νοοτροπία κυνηγημένοι από Τούρκους και Βούλγαρους κατέφυγαν στην μικρή αυτή γωνιά και παραμερίζοντας τις διαφορές τους δημιούργησαν μια νέα Κοινότητα χωρίς να ξεχάσουν ποτέ την πατρίδα τους.
   Ο Αγιος Βλάσης ήταν ένα μικρό χωριό της Μεσημβρίας, στα δυτικά παράλια του Εύξεινου Πόντου, χτισμένο στην ανατολική πλευρά του Μικρού Αίμου. Ήταν χωριό αμιγώς ελληνικό και οι κάτοικοι του ασχολούνταν με την αλιεία, την αμπελουργία, το εμπόριο της ξυλείας, την γεωργία και την κτηνοτροφία.
   Το χωριό Κατικιοϊ ανήκε διοικητικά στην επαρχία της Μακράς Γέφυρας, κωμόπολη της Ανατολικής Θράκης και ήταν επίσης αμιγώς ελληνικό χωριό.
   Το Μπασλίκι τέλος , ανήκε στην διοικητική περιφέρεια της Κεσσάνης, που ήταν επίσης κωμόπολη της Ανατολικής Θράκης και βρισκόταν σε υψηλή τοποθεσία πιθανώς στην "Κεσσάνη" του Σουϊδα και δίπλα στην αρχαία "Κισσήνην" του Ησυχίου Αλεξανδρέως. Η Κεσσάνη πριν το 1920 ήταν έδρα καϊμακάμη, ονομαζόταν Ρουσκιοϊ και υπαγόταν διοικητικά στον Νομό Καλλιπόλεως, ενώ όταν πέρασε στην ελληνική κατοχή ( 1922) έγινε έδρα υποδιοικήσεως και είχε υπό την δικαιοδοσία της 55 χωριά και συνοικισμούς.
   Ο χώρος που βρίσκεται σήμερα η Νέα Κεσσάνη, όπως και οι περισσότεροι προσφυγικοί οικισμοί, ήταν παλιό τούρκικο τσιφλίκι γνωστό με το όνομα "Τεπέ Τσιφλίκ". Πρώτοι έφτασαν οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη, οι οποίοι έμειναν προσωρινά σε ένα μουσουλμανικό χωριό του Διδυμότειχου και το 1923 έφτασαν στην Ξάνθη. Αρχικά ζούσαν σε αντίσκηνα, κάτω από τραγικές συνθήκες διαβίωσης. Εκείνη την περίοδο είχε επισκεφθεί την περιοχή ο Πλαστήρας, ο οποίος αντικρίζοντας την απελπιστική κατάσταση των προσφύγων φρόντισε να εγκριθεί σχετικό κονδύλιο στήριξης των προσφύγων για να χτίσουν σπίτια. Έτσι ξεκίνησε η μόνιμη εγκατάσταση των προσφύγων στην νέα πατρίδα και στην νέα ζωή.
   Ο νέος οικισμός αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα, οι πρόσφυγες ασχολήθηκαν κυρίως με την γεωργία δουλεύοντας κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Το 1928 έφτασαν και οι πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη (Αγιος Βλάσης) αφού είχαν μείνει για τέσσερα χρόνια στην Κομοτηνή. Με μια μικρή οικονομική βοήθεια που τους δόθηκε έχτισαν σπίτια με πλιθιά και γρήγορα προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες διαβίωσης. Το 1931 έγινε διανομή γης και το 1934, μετά από μεγάλη προσπάθεια, είχαν την πρώτη παραγωγή. Ακολούθησαν τα δύσκολα χρόνια της Βουλγαρικής κατοχής που εξουθένωσαν τους πρόσφυγες. Γρήγορα όμως, μετά την απελευθέρωση το 1944, το χωριό βρήκε τους ρυθμούς ανάπτυξης και έτσι προχώρησε μέχρι σήμερα.