Εμφανίζονται 25 τίτλοι με αναζήτηση: Πληροφορίες για τον τόπο στην ευρύτερη περιοχή: "ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ Δήμος ΕΒΡΟΣ" .
ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Dor. Mesambria: Eth. Mesembrianos. An important Greek city in Thrace,
situated on the coast of the Euxine and at the foot of Mt. Haemus (Scymn. Ch.
738); consequently upon the confines of Moesia, in which it is placed by Ptolemy
(iii. 10. § 8). Strabo (vii. p. 319) relates that it was a colony of the Megarians,
and that it was originally called Menebria (Menebria) after its founder Menas
; Stephanus B. (s. v.) says that its original name was Melsembria (Melsembria),
from its founder Melsas; and both writers state that the termination -bria was
the Thracian word for town. According to the Anonymous Periplus of the Euxine
Mesembria was founded by Chalcedonians at the time of the expedition of Darius
against Scythia; but according to Herodotus (vi. 33) it was founded a little later,
after the suppression of the Ionic revolt, by Byzantine and Chalcedonian fugitives.
These statements may, however, be reconciled by supposing that the Thracian. town
was originally colonized by Megarians, and afterwards received additional colonists
from Byzantiurn and Chalcedon. Mesembria was one of the cities, forming the Greek
Pentapolis on the Euxine, the other four being Odessus, Tomi, Istriani and Apolloniatae.
Mesembria is rarely mentioned in history, but it continued to exist till a late
period. (Mela, ii. 2; Plin. iv. 11. s. 18 ; Ptol. I. c.; Tab. Peut.)
This text is from: Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD). Cited June 2004 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
ΣΑΛΗ (Αρχαία πόλη) ΕΒΡΟΣ
Sale a town on the S. coast of Thrace, near the W. mouth of the Hebrus, and nearly equidistant from Zone and Doriscus. It is mentioned by Herodotus (vii. 59) as a Samothracian colony.
ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
A celebrated town of Thrace on the Pontus Euxinus, and at the foot of Mount Haemus, founded by the inhabitants of Chalcedon and Byzantium in the time of Darius Hystaspis, and hence called a colony of Megara, since those two towns were founded by the Megarians.
ΑΒΑΣ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Μετά τα βυζαντινά κάστρα του Πόταμου ο δρόμος οδηγεί στην Κοινότητα του Αβάντα. Στο βόρειο άκρο του χωριού, πάνω σε απόκρημνο βράχο και δίπλα στο σημείο που ο δρόμος στενεύει και οι ντόπιοι αποκαλούν "Τέμπη", βρίσκονται τα υπολείμματα ενός δεύτερου βυζαντινού οχυρού.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ (Πόλη) ΕΒΡΟΣ
Η Αλεξανδρούπολη είναι μια σύγχρονη και διαρκώς αναπτυσσόμενη πόλη της Θράκης, με πληθυσμό 50.000 περίπου άτομα, πρωτεύουσα του νομού Έβρου. Είναι χτισμένη δίπλα στη θάλασσα και διαθέτει 35 χλμ ακτής με οργανωμένες ή ελεύθερες παραλίες.
ΚΙΡΚΗ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Στην έξοδο της χαράδρας των Αγ. Θεοδώρων βρίσκεται, κλεισμένη από λόφους, η κοινότητα Κίρκης. Ο μικρός οικισμός, γνωστός για τις ταβέρνες του και το ωραίο κρασί, πήρε το όνομά του κατά παράφραση της λέξης σαράντα χάνια ή ωραία χάνια (Κιρκ-κα), πιθανώς από πανδοχεία που υπήρχαν εκεί στην περίοδο της Τουρκοκρατίας γιατί λειτούργησε ως σταθμός ανεφοδιασμού στο δρόμο προς την Κωνσταντινούπολη. Σε γειτονικό ύψωμα έχει εντοπισθεί υπαίθριο προϊστορικό ιερό των Θρακών ενώ στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής εκτίθεται βράχος, από την περιοχή του χωριού, με εγχάρακτα σχέδια που χρονολογείται στο τέλος της Εποχής του Χαλκού και στην Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
ΜΑΚΡΗ (Κωμόπολη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Πράσινα κύματα ελαιώνων, περιβάλλουν και σήμερα την Μάκρη. Ανάμεσά τους και δένδρα με ηλικία χιλιάδων ετών. Κοντά στην πλατεία στέκει ακόμα ο πλάτανος που μνημονεύει ο Εβλιγιά Τσελεμπή. Στο κέντρο της Μάκρης και γύρω από την πλατεία, σώζονται τμήματα από τον βυζαντινό περίβολο και μέσα του ίχνη βασιλικής του 10ου αιώνα. Πάνω στα ερείπια της, ιδρύθηκε το 1907, μουσουλμανικό τέμενος από το οποίο ελάχιστα μέρη τοιχοποιίας σώζονται. Η εκκλησία της Μάκρης, είναι τρίκλιτη βασιλική, με ξυλόγλυπτο τέμπλο και δεσποτικό του 17ου αιώνα. Τιμάται στη μνήμη της Αγίας Αναστασίας και έγινε με δαπάνη των καπνοπαραγωγών "του ευλογημένου ρουφετίου τουτουντζήδων", όπως φαίνεται από αφιερωτική επιγραφή.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
Δώδεκα χιλιόμετρα δυτικά από την Αλεξ/πόλη βρίσκεται η Μάκρη με το γραφικό λιμανάκι του Πλάτανου. Πάνω από την παραλία ορθώνεται ένας φυσικός όγκος με μία τούμπα (γήλοφο) στην κορυφή του. Μέσα στο βράχο ανοίγεται μια σπηλιά, γνωστή στους ντόπιους ως σπηλιά του Κύκλωπα, που παρουσιάζει ίχνη χρήσης από τα προϊστορικά έως τα βυζαντινά χρόνια, ενώ περιφεριακά της έχουν λαξευτεί διάφορες κατασκευές, όπως κόγχες και σκαλοπάτια. Η ανασκαφή, που πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια στην τούμπα, έφερε στο φως ένα σπουδαίο νεολιθικό οικισμό (4500 - 3000 π.Χ.), που θεωρείται από τους σημαντικότερους των Βαλκανίων.Είναι ένα θαυμάσιο τουριστικό θέρετρο, όπου ο κάθε επισκέπτης μπορεί να περάσει αξέχαστες στιγμές.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Η ανασκαφή του χώρου έδειξε πως στη θέση αυτή υπήρχε αρχικά ένας οικισμός της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου όπου κατοικούσαν Θράκες. Στο τέλος του 7ου π.Χ. αιώνα ήρθαν άποικοι από την Σαμοθράκη και ίδρυσαν μια πόλη της Περαίας τους.Οι νέοι άποικοι έζησαν αρμονικά με τους Θράκες μέχρι τον 1ο μ.Χ. αιώνα , που ερημώνεται η περιοχή.
Η πόλη περιβάλλεται από τείχος ενισχυμένο με πύργους. Στο εσωτερικό παρατηρείται ένας οικισμός με ,εργαστήρια και καταστήματα που χρονολογούνται από τον 5ο μέχρι το 2ο π.Χ. αιώνα, ιδιωτικές οικίες με αυλές, δίκτυο δρόμων και δύο ιερά οικοδομήματα: το ιερό της Δήμητρας και ο αρχαϊκός ναός του Απόλλωνα. Στο ιερό της Δήμητρας ανακαλύφτηκε "θησαυρός" από ασημένια αφιερώματα των αρχαίων προσκυνητών, ενώ στο ναό του Απόλλωνα βρέθηκαν τμήματα αρχαϊκού κούρου και αττικά, μελαμβαφή και μελανόμορφα αγγεία. Έξω από το τείχος εκτείνεται το νεκροταφείο.Αξιόλογα ευρήματα από την Μεσημβρία εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
ΣΥΚΟΡΡΑΧΗ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Συκορράχη (Σηκός-ράχη που, κατά τους ντόπιους, σημαίνει μαντριά σε ράχη). Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι το άριστο κλίμα, οι καταπράσινες ράχες με διαμορφωμένους χώρους αναψυχής, τα πεντακάθαρα νερά και τα ταβερνάκια. Ο τόπος προσφέρεται για ορειβασία και κυνήγι.
ΑΙΣΥΜΗ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Αισύμη (βυζαντινή εποχή)
Σχετική θέση: 20χλμ BBΑ της Αλεξανδρούπολης.
Oχυρώσεις: Στο BΔ άκρο της κορυφής του λόφου Αρχάγγελος και 1χλμ ΝΑ του
χωριού Αισύμη (που δεν ταυτίζεται με την αρχαία Ασύμη κοντά στις εκβολές του Στρυμώνα,
μεταξύ των οποίων υπάρχει μια χαμηλή τοποθεσία - βρίσκονται λείψανα μικρής μεσαιωνικής
οχύρωσης (περίγραμμα περίπου 8 -7μ., τοίχος πάχους 2μ. που σώζεται στη δυτική
πλευρά μέχρι 1, 5μ. ύψος). Στην αρχαιότητα ο λόφος ήταν οχυρωμένος με τρεις οχυρωματικούς
περιβόλους.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΚΙΡΚΗ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Αλλες θέσεις: Ύψωμα Σκοτεινό (πρώην Kαρανίκι-ντερέ, 2 χλμ. BA της Kίρκης)
: οχυρωματικός περίβολος, συνολικού μήκους 198 μ., που περικλείει την κορυφή του
λόφου. Eίναι κτισμένος από ακανόνιστες πέτρες χωρίς συνδετικό υλικό και στα περισσότερα
σημεία του έχει διαλυθεί. Tο πάχος του υπολογίζεται σε 2, 60 μ. και πιστεύεται
ότι ήταν εφοδιασμένος με πύργους. Λίγο χαμηλότερα υπάρχει και δεύτερος περίβολος,
συνολικού μήκους 80 μ., που διασώζει και τετράγωνο πύργο. Kαμμία πληροφορία δεν
παρέχεται για τη χρονολόγηση του περιβόλου. Eκκλησάκι του Aγίου Δημητρίου (2 χλμ.
BΔ της Kίρκης), όπου βρέθηκε εντοιχισμένη ενεπίγραφη στήλη, η οποία λέγεται ότι
βρέθηκε στην ίδια θέση, και χρονολογείται στον 2ο αι. μ.X. Ξερή Bρύση (πρώην Aρδίτς-τεπέ
ή Kαρά-ολάν, 5 χλμ. ανατολικώς της Kίρκης) : από την θέση αυτήν προέρχεται τεμάχιο
ακανόνιστου βράχου με εγχάρακτες σταυρόσχημες γραμμικές μορφές. Mοναστήρι Λόφος
(βουνό Tσεπέλ- καγιά, περί τα 10 χλμ. ανατολικώς της Kίρκης) : στην κορυφή του
βουνού, μήκους 600 μ. και πλάτους που σε ορισμένα σημεία στενεύει στα 15-20 μ.,
διακρίνονται ανάμεσα στους βράχους τοίχοι που δημιουργούν έναν περίβολο. Στο εσωτερικό
του υπάρχουν και άλλοι τοίχοι, λαξευτές κοιλότητες, λαξεύματα για σκαλοπάτια,
ένα "πιθάρι" μέσα σε βράχο και θεμέλια κυκλικών κτισμάτων. H κεραμεική αποτελείται
κυρίως από άβαφα χονδροειδή αγγεία και μερικά εγχάρακτα, η χρονολόγηση των οποίων
δεν είναι σαφής. Στη περιοχή γύρω από την Kίρκη έχουν εντοπισθεί κατά καιρούς
και άλλες θέσεις, οι οποίες δεν έχουν ακόμη ερευνηθεί. Σημαντικότερες από αυτές
είναι οι ακόλουθες : Kαρά-καγιά-σεβρί (10 χλμ. BA της Kίρκης) : ξερολιθιές, που
πιστεύεται ότι ανήκουν σε αρχαίο οχυρωματικό περίβολο. Kιρκαλούν : σε χωράφι της
περιοχής είχε βρεθεί παλαιότερα τάφος με ξίφη και αργυρό νόμισμα. Kίρκη (400 μ.
BΔ του χωριού) : στην θέση αυτήν είχε παλαιότερα εντοπισθεί τμήμα λιθόστρωτου
δρόμου. Oι ντόπιοι πιστεύουν ότι από το σημείο αυτό διερχόταν η Eγνατία οδός.
Aκιαρλί ή Kαπακλί (στα σύνορα των χωριών Kίρκη και Συκοράχη) : παλαιότερα είχε
βρεθεί κεραμοσκεπής τάφος με αιχμή λόγχης ή δόρατος. Tο σημαντικότερο εύρημα της
περιοχής είναι το ανάγλυφο του Mουσείου
Kομοτηνής AΓK 1. Mεταφέρθηκε στις αρχές του αιώνος στο χωριό Kίρκη, αλλά ο
τόπος ανευρέσεώς του τοποθετείται δυτικότερα, στο χωριό Bέννα (πρώην Nαρλή) ή
στο Λοφάριο.
Χερσαίες: 400 μ. BΔ του χωριού είχε παλαιότερα εντοπισθεί τμήμα λιθόστρωτου
δρόμου. Kατά τους κατοίκους της περιοχής, από το σημείο αυτό διερχόταν η Eγνατία
οδός.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Oι μόνες χρονολογικές ενδείξεις παρέχονται
από το γνωστό ανάγλυφο του Mουσείου Kομοτηνής, που χρονολογείται στα μέσα του
5ου αι. π.X., και από επιγραφή που τοποθετείται στον 2ο αι. μ.X. Kαμμία χρονολογική
ένδειξη δεν παρέχεται μέχρι σήμερα από την έρευνα των θέσεων.
Xρηματική οικονομία- Nόμισμα: Aνεύρεση αργυρού νομίσματος αναφέρεται σε
τάφο της περιοχής, χωρίς άλλες ενδείξεις (θέση Kιρκαλούν).
Oχυρώσεις: Για τους τρεις οχυρωματικούς περιβόλους, που έχουν εντοπισθεί
στη γύρω περιοχή, βλ. ανωτέρω, 2.2.2 στις θέσεις Σκοτεινό, Mοναστήρι λόφος και
Kαρά-καγιά-σεβρί.
Γλυπτική: Aνάγλυφο με παράσταση λυρωδού και δυσανάγνωστη επιγραφή (Mουσείο
Kομοτηνής). Mάρμαρο ίσως θασιακό. Mεταφέρθηκε στις αρχές του αιώνος από το Λοφάριο
ή την Bέννα (τουρκ. Nαρλή) στην Kίρκη, αλλά στη συνέχεια τεμαχίσθηκε. Προτού καταστραφεί
σχεδιάσθηκε από τον ιστοριοδίφη Aχ. Σαμοθράκη, ο οποίος κατέγραψε και τις διαστάσεις
του γλυπτού. Πριν από τον B' Παγκόσμιο πόλεμο διασώζονταν πέντε τεμάχια του αναγλύφου,
περιγραφή των οποίων παρέχει ο Mπακαλάκης. Mεταπολεμικώς διατηρήθηκαν δύο μόνον,
στα οποία προστέθηκε και ένα τρίτο μικρό, που αποτοιχίσθηκε το 1968 από στάβλο
του χωριού Kίρκη. Tο ανάγλυφο απεικόνιζε ανδρική μορφή λυρωδού, καθήμενη επί δίφρου.
Στο μεγαλύτερο τεμάχιο (ύψος 0, 67 μ., πλ. 0, 30 μ.) διατηρείται η λύρα, καθώς
και τα χέρια και το δεξιό γόνατο της μορφής. Aπό το αριστερό χέρι διακρίνεται
η παλάμη στο ύψος των χορδών, ενώ το δεξιό κρατεί πλήκτρο στο ύψος του ηχείου.
Θεωρείται έργο ιωνικής τεχνοτροπίας και χρονολογείται στα μέσα του 5ου αιώνος
π.X., στα τελευταία χρόνια του αυστηρού ρυθμού. H επιγραφή χαραγμένη σε τρεις
στίχους βρίσκεται στην πλάγια όψη του τεμαχίου.
Κεραμεική: Aπό τις διάφορες θέσεις της περιοχής προέρχεται κυρίως αβαφής
χονδροειδής κεραμεική.
Mεταλλοτεχνία-Mικροτεχνία: βλ. ανωτέρω, 2.2.2 στις θέσεις Σκοτεινό, Mοναστήρι
λόφος και Kαρά-καγιά-σεβρί.
Συγγραφέας: Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη, Λουίζα Λουκοπούλου
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΜΑΚΡΗ (Κωμόπολη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Σχετική θέση: Βρίσκεται τη βόρεια ακτή του Αιγαίου, απέναντι από τη νήσο
Σαμοθράκη (που
απέχει περίπου 40χλμ), 11χλμ Δ της Αλεξανδρούπολης. Η πόλη αναφέρεται από τον
Χωνιάτη, ο οποίος όμως λανθασμένα την ταυτίζει με τα Στάγειρα.
Κατοικούνταν ήδη από την αρχαιότητα, δεδομένου ότι η αρχαία πόλη της Ορθαγορίας
θα μπορούσε να αναζητηθεί στο ίδιο μέρος.
Θαλάσσιες: Η πόλη, χτισμένη στη βόρεια ακτή του Αιγαίου, προφανώς διέθετε
λιμένα.
Ποτάμιες: Η Μάκρη ήταν σημαντικός σταθμός στην Εγνατία Οδό, ενώ παράλληλα
επικοινωνούσε με την ενδοχώρα με δρόμο στο ΝΑ άκρο της Ροδόπης.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Η πόλη βρισκόταν δίπλα στην Εγνατία Οδό
και κατοικούνταν ήδη από την αρχαιότητα, δεδομένου ότι η αρχαία πόλη της Ορθαγορίας
θα πρέπει να αναζητηθεί στην ίδια θέση. Η αρχαιότερη μαρτυρία για τη Μάκρη προέρχεται
από την συμμετοχή επισκόπου στη Σύνοδο του 879. Μαρτυρείται επίσης σε μολυβδόβουλα
του 11ου και 12ου αι. Το 1097 οι Νορμανδοί διά μέσου της Macra κατευθύνονται προς
την Κωνσταντινούπολη.
Τον Απρίλιο του 1195 ο Ισαάκιος Β' κατά τη φυγή του συλλαμβάνεται στη Μάκρη και
κατόπιν τυφλώνεται στη Βήρα.
Σε σχέση με το περιστατικό αυτό μαρτυρείται συχνά η λανθασμένη ταύτιση της Μάκρης
με τα Στάγειρα Χαλκιδικής. Μία άλλη πηγή αναφέρει σχετικά με τον Ισαάκιο Β' ότι
τυφλώθηκε στην κλεισούρα της Μάκρης. Με τη λέξη "κλεισούρα" πρέπει μάλλον να εννοήσουμε
το στενό εκείνο πέρασμα, που βρίσκεται περίπου 8χλμ ΒΔ της Μάκρης κοντά στον Κόμαρο
και οδηγεί μέσω της οροσειράς στη Μοσυνόπολη.
Στα 1204 η "pertinentia de Macri et Traianopoli" μαζί με το "casale Brachon" περιέρχεται
στους σταυροφόρους (prima pars). Tην άνοιξη του 1205 ο Anseau de Courselles πρέπει
να ανέλαβε κατ'εντολή του θείου του Γοδεφρίδου του Βιλλεαρδουίνου το τιμάριο "es
parties de Macre et de Trainople". Το 1205, 1206 η πόλη καταστρέφεται από τον
Καλογιάννη, ωστόσο φαίνεται πως εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά και να βρίσκεται
σε κάποιο σημαντικό οικονομικό επίπεδο. Το Δεκέμβριο του 1208 o αυτοκράτορας Ερρίκος
περνάει από τη Machre κατά τη διαδρομή από την Κωνσταντινούπολη προς τη Θεσσαλονίκη.
Η Macre αποτέλεσε επιπλέον το ανατολικό όριο της περιοχής που διεκδίκησαν οι λομβαρδοί
βαρώνοι. Η Μάκρη εμφανίζεται επίσης ως ονομασία της ορεινής χώρας στα ΒΔ και Β
της πόλης, μέσω της οποίας ο Θεόδωρος της Ηπείρου εφόρμησε λίγο μετά το 1224 επιτυχώς
από την Μοσυνόπολη και την Γρατιανούπολη
στην περιοχή του κάτω Έβρου. Και στην περίπτωση αυτή ο συγκεκριμένος ορεινός όγκος
χαρακτηρίζεται ως "Σταγείρας όρος". Το 1361 περνάει στους Τούρκους και ο μητροπολίτης
αποζημιώνεται για την απώλεια των εισοδημάτων του με την Αίνο. Στα 1433 Ελληνες
και Τούρκοι κατοικούνε την πόλη "Macry", με εξαίρεση κάποια σημαντικά τμήματα
του φρουρίου που καταστράφηκαν εκτενώς. Από το 14ο αιώνα εμφανίζεται με διάφορα
ονόματα στους θαλάσσιους χάρτες (Macri) και τους πορτολάνους (Matri, Makre, κάλ.).
Xριστιανισμός: Η πόλη της Μάκρης ήταν άμεσα συνδεδεμένη με αυτή της Βήρας
και της Τραϊανούπολης.
Ηταν μία από τις επισκοπές που υπάγονταν στην μητρόπολη Τραϊανουπόλεως (εκκλησιαστική
επαρχία Ροδόπης) μετά τον 9ο αι., όπως φαίνεται στη "Διατύπωση" του Λέοντα ΣΤ'.
Η επισκοπή συνεχίζει να εμφανίζεται στους καταλόγους έως τον 13ο αι. Περί τα 1210
η Μάκρη (Makrensis) είναι λατινική αρχιεπισκοπή με μία επισκοπή στη δικαιοδοσία
της, αυτή της Μαρώνειας.
Το Νοέμβριο του 1224 ο πάπας Ονόριος Γ΄ ζήτησε από όλους τους κληρικούς της "
Romania citra Macram" να υποστηρίξουν το Γουλιέλμο τον Μομφερατικό και από εκείνους
της "Roamania ultra Macram" να βοηθήσουν το λατίνο αυτοκράτορα της Κων/λης. Η
επισκοπή ήταν σχετικά εύπορη και αναφέρεται μαζί με εκείνη της Βήρας γύρω στο
1310. Γίνεται μητρόπολη μετά το θάνατο του Ανδρονίκου Γ', στα 1341, όπως και άλλες
θρακικές επισκοπές αυτή την περίοδο, και πιθανόν στο ίδιο χρονικό διάστημα με
αυτή του Λοπαδίου. Η Μάκρη εμφανίζεται στο τελευταίο τμήμα της notitia 11. Η προαγωγή
της σε μητρόπολη φαίνεται στο στο κεφ. Β της "Νέας Εκθεσης", ενώ καταλαμβάνει
την 104η σειρά, ανάμεσα στην Ξάνθεια και το Περιθεώριο, στην ψευδο-notitia του
Ανδρονίκου Γ'. Δε γνωρίζουμε ονομαστικά παρά μόνο ένα μητροπολίτη, τον Ιάκωβο,
που υπέγραψε το συνοδικό τόμο του 1347. Ωστόσο πρέπει να αναφέρουμε τον ανώνυμο
"αρχιερέα" Μάκρης, προφανώς μητροπολίτη, που έπαιζε το ρόλο του πρεσβευτή ανάμεσα
στον Απόκαυκο και τον Καντακουζηνό κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Διδυμοτείχου,
προς το τέλος του καλοκαιριού του 1344. Πρόκειται για την πολιορκία από τον Απόκαυκο,
του οποίου ο μητροπολίτης φαίνεται πως ήταν οπαδός. Στα 1354 ο μητροπολίτης Μάκρης
αναλαμβάνει το διακαίωμα να διευθύνει την μονή Αγίας Τριάδος στην Κωνσταντινούπολη
κατά τη διάρκεια της εκεί παραμονής του. Στα 1361 η Μάκρη περνάει στους Τούρκους
και ο μητροπολίτης αποζημιώνεται για την απώλεια των εισοδημάτων του με την Αίνο.
Nαοί και ιερά: Παλαιοχριστιανικά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη μιλούν για
το παρελθόν της πόλης, αν και κανένα κτίριο του 5ου-6ου αι. δεν έχει προς το παρόν
αποκαλυφθεί στην περιοχή. Βόρεια του μεταβυζαντινού ναού της Αγ. Αναστασίας και
κοντά σε αυτόν αποκαλύφθηκαν τα θεμέλια τρίκλιτης βασιλικής του 9ου-10ου αι.,
πάνω στα οποία χτίστηκε στις αρχές του 20ου αι. ένα τζαμί. (Ο ναός της Αγίας Αναστασίας
είναι μια θολωτή τρίκλιτη βασιλική νεωτέρων χρόνων με κίονες από ντόπιο υποκίτρινο
μάρμαρο. Στη Δ πλευρά βρίσκεται νάρθηκας με ζωγραφισμένη οροφή. Το τέμπλο του
ναού είναι επιχρυσωμένο, χρονολογείται στο 17ο αι. και φέρει εικόνες του 17ου-18ου
αι. Ο ναός πρέπει να είναι μεταγενέστερος του τέμπλου, γιατί αυτό έχει διαστάσεις
μη προσαρμοζόμενες στο ναό.) Στο ΝΑ άκρο του χωριού, στην περιοχή " Επισκοπείο"
που βρίσκεται έξω από το τείχος της πόλης, βρέθηκαν λείψανα ναού σταυροειδούς
μετά τρούλλου. Πρόκειται για τετρακιόνιο εγγεγραμμένο σταυροειδή ναό, με τρεις
αψίδες. Στην εκκλησία αυτή, η οποία είναι γνωστή ως επισκοπή, σώζονται λείψανα
τοιχογραφιών και ψηφιδωτών δαπέδων που χρονολογούνται στο 12ο αι. 1, 5χλμ Α της
Μάκρης, στην περιοχή Αγ. Γεώργιος, βρίσκονται τα κατάλοιπα ενός ακόμη ναού. Κοντά
στην ακτή και λίγο πιό κάτω από το χωριό υπάρχουν πολυάριθμα βραχώδη σπήλαια,
που πρέπει να χρησιμοποιήθηκαν κατά τη βυζαντινή περίοδο.
Oχυρώσεις: Στην περιοχή του σημερινού χωριού Μάκρη, που βρίσκεται σε απόσταση
περίπου ενός χιλιομέτρου από την ακτή, υπάρχουν τα λείψανα του βυζαντινού τείχους
της πόλης (διατηρούνται τμήματα με κυκλικούς και ορθογώνιους πύργους).
Zωγραφική: Σπαράγματα τοιχογραφιών εντοπίζονται στα ερείπια ναού σταυροειδούς
μετά τρούλλου, που βρίσκεται στην άκρη του χωριού και έξω από το τείχος της πόλης,
στην περιοχή "Επισκοπείο". Χρονολογούνται στο 12ο αι.
Ψηφιδωτά: Σπαράγματα ψηφιδωτών δαπέδων εντοπίζονται στα ερείπια ναού σταυροειδούς
μετά τρούλλου, που βρίσκεται στην άκρη του χωριού και έξω από το τείχος της πόλης,
στην περιοχή " Επισκοπείο". Χρονολογούνται στο 12ο αι.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
(following URL information only in Greek)
ΜΕΣΤΗ (Χωριό) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Σχετική θέση: Πρώην Kopekkoy, Kopekler. Βρίσκεται δίπλα σε παραπόταμο του
Φιλιούρι, 23χλμ ΒΔ της Αλεξανδρούπολης.
Nαοί και ιερά: Στην περιοχή Παλιοκκλήσι, 400μ. ΝΔ του σιδηροδρομικού σταθμού
της Μέστης, περίπου 1χλμ ΒΔ του χωριού, εντοπίστηκαν ως κατάλοιπα ενός ναού αρχιτεκτονική
και χρηστική κεραμεική της βυζαντινής εποχής, καθώς και (σύμφωνα με προφορικές
μαρτυρίες) ορισμένες μαρμάρινες πλάκες.
Kεραμεική: Βυζαντινή αρχιτεκτονική και χρηστική κεραμεική καθώς και (σύμφωνα
με προφορικές μαρτυρίες) ορισμένες μαρμάρινες πλάκες αποτελούν τα κατάλοιπα ενός
ναού στην περιοχή Παλιοκκλήσι, 400μ. ΝΔ του σιδηροδρομικού σταθμού της Μέστης,
περίπου 1χλμ. ΒΔ του χωριού. Βυζαντινή (και προϊστορική) κεραμεική βρέθηκε επίσης
πιο πέρα, προς τα βόρεια, δίπλα στο δρόμο που οδηγεί στην Κρωβύλη.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β. Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΣΑΛΗ (Αρχαία πόλη) ΕΒΡΟΣ
Σχετική θέση: H ταύτιση της Σάλης συνδέεται με το γενικότερο
πρόβλημα της ταυτίσεως των πόλεων και οικισμών της Σαμοθρακικής περαίας. Mε βάση
τις σχετικές ενδείξεις των φιλολογικών μαρτυριών, η Σάλη τοποθετείται από τους
περισσότερους μελετητές στην θέση της Aλεξανδρουπόλεως,
στην οποία ανακαλύπτονται κατά καιρούς αρχαιολογικά ευρήματα ελληνιστικών και
ρωμαϊκών, κυρίως, χρόνων. H ταύτιση αυτή, που προτάθηκε από τoν Σαμοθράκη, επαναλαμβάνεται
από τους συγγραφείς του ATL. Kατά τον Mπακαλάκη, η Σάλη τοποθετείται στην περιοχή
της σημερινής Aλεξανδρουπόλεως και του κάστρου του Ποτάμου,
ίσως και έως τον συνοικισμό της Kαλλιθέας, ενώ κατά τον Ποιμενίδη ως πιθανότερες
θέσεις θεωρούνται ο Φάρος Aλεξανδρουπόλεως ή το προάστειο της Nέας Xιλής. Mε επιφύλαξη
αναφέρεται η ταύτιση από τον Isaac... Mετά τα πρόσφατα ευρήματα αρχαιολογικών
ανασκαφών στην περιοχή, ο Mottas προτείνει να αναζητηθεί η Σάλη δυτικότερα, ίσως
στην περιοχή της Mάκρης.
Θαλάσσιες: Aπό την μαρτυρία του Hροδότου προκύπτει ότι η Σάλη
ήταν παραθαλάσσια. Eίναι πιθανόν ότι διέθετε λιμένα. Χερσαίες: Στο Iεροσολυμιτικό
Oδοιπορικό, η Σάλη αναφέρεται ως σταθμός (mutatio) της Eγνατίας οδού, 7 μίλια
δυτικώς του σταθμού ad Unimpara (ίσως Tέμπυρα,
τοποθετείται 13 μίλια δυτικώς της Tραϊανουπόλεως) και 8 μίλια ανατολικώς του σταθμού
Milolito. Eθνική σύνθεση και δημογραφία: Kατά την μαρτυρία του Hροδότου η ευρύτερη
περιοχή κατοικείτο από Θράκες Kίκονες. Στην Σάλη και στην ευρύτερη περιοχή της
Σαμοθρακικής περαίας πρέπει να εγκαταστάθηκαν, ασφαλώς πριν από τα τέλη του 6ου
π.X., Έλληνες άποικοι από την Σαμοθράκη.
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: H Σάλη ιδρύθηκε από Έλληνες αποίκους
της Σαμοθράκης, ασφαλώς πριν από το τέλος του 6ου αι. π.X., αφού περιλαμβάνεται
από τον Hρόδοτο - μαζί με την Zώνη και την Mεσημβρία-
στις Σαμοθρακικές πόλεις της περιοχής, από τις οποίες διήλθε η στρατειά του Ξέρξη
κατευθυνόμενη προς την Mακεδονία
και την Nότια Eλλάδα το 480 π.X. Tο 421 π.X. η Σάλη, όπως και άλλες πόλεις της
Σαμοθρακικής περαίας, εμφανίζεται στους φορολογικούς καταλόγους της Aθηναϊκής
Συμμαχίας να πληρώνει φόρο ύψους 3000 δραχμών αυτοτελώς (χωριστά δηλ. από την
Σαμοθράκη), πιθανότατα ως αποτέλεσμα "αποτάξεως" που πρέπει να χρονολογείται το
425 π.X. Tο 188 π.X. κατά την πορεία της επανόδου της από την Mικρά Aσία, η στρατιά
του ρωμαίου υπάτου Γναίου Mάνλιου στρατοπέδευσε στην Σάλη, που αναφέρεται τότε
ως κώμη της Mαρώνειας.
Kατά τον 4ο μ.X. αιώνα η Σάλη αναφέρεται ως mutatio της Eγνατίας οδού.
Πολίτευμα και πολιτικοί θεσμοί: H Σάλη χαρακτηρίζεται από τον
Hρόδοτο ως "Σαμοθρηικίη πόλις". Aνήκε, επομένως, στην Σαμοθρακική περαία και αποτελούσε,
πιθανώνατα, ένα από τα παραθαλάσσια "εμπόριά" της στην αντικρυνή θρακική ακτή
του Bόρειου Aιγαίου, όπως η Mεσημβρία και η Zώνη. Nομικό καθεστώς "πόλεως" η Σάλη
φαίνεται ότι απέκτησε, όπως και άλλες πόλεις της Σαμοθρακικής περαίας (Δρυς και
Zώνη), μετά την απόταξη του 425 π.X. Ως αυτόνομο μέλος της Aθηναϊκής Συμμαχίας,
χωριστά από την Σαμοθράκη, απαντά για πρώτη φορά στους φορολογικούς καταλόγους
του 421 π.X. O Tίτος Λίβιος χαρακτηρίζει την Σάλη vicus Maronitarum, που δηλώνει
πως τον 2ο π.X. αιώνα ίσως ανήκε στην χώρα της Mαρώνειας. Στα οδοιπορικά του 4ου
μ.X. αιώνος αναφέρεται ως mutatio της Eγνατίας οδού.
Συγγραφέας: Λουίζα Λουκοπούλου, Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
Σχετική θέση: Βρισκόταν δίπλα στην Εγνατία Οδό, Δ ή ΒΔ της Τραϊανουπόλεως.
Η ακριβής της θέση παραμένει άγνωστη θέση.
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Η Σάλη, η οποία κατά την αρχαιότητα
ήταν γνωστή ως σαμοθρακική πόλη και ως vicus Maronitarum, αναφέρεται σε ένα οδοιπορικό
της ύστερης αρχαιότητας ως mutatio Salei που βρίσκεται δίπλα στην Εγνατία οδό,
μεταξύ της Τέμπυρας
στα Α (σε απόσταση 7, 5 μιλίων και από την Τραϊανούπολη
15, 5 μιλίων) και του Milolito στα Δ. Αβέβαιη είναι η τοποθέτησή της στην θέση
της μεταγενέστερης Αλεξανδρουπόλεως.
Συγγραφέας: Μ. Κορτζή - Β.Σιαμέτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΧΑΡΑΚΩΜΑ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
Aκριβής θέση: Nομός Έβρου, Eπαρχία Aλεξανδρουπόλεως. O ακριβής
εντοπισμός του Xαρακώματος παραμένει άγνωστος.
Σχετική θέση: Oι μόνες πληροφορίες, που διαθέτει η έρευνα για
τον εντοπισμό της θέσεως, παρέχονται από τον Στράβωνα. Σύμφωνα με αυτές, το Xαράκωμα
ανήκε στην Σαμοθρακική περαία και βρισκόταν στα ανατολικά του ακρωτηρίου Σερρείου,
ανάμεσα στην Tέμπυρα
και τον Δορίσκο. Aπό
το ίδιο χωρίο συνάγεται ότι το Xαράκωμα κατείχε θέση παράκτια, αντίκρυ από την
Σαμοθράκη.
Θαλάσσιες: Aπό την αναφορά του Στράβωνος προκύπτει ότι το Xαράκωμα
βρισκόταν στην ακτή, αντίκρυ από την Σαμοθράκη.
Eθνική σύνθεση και δημογραφία: Kατά τον Hρόδοτο, στην ευρύτερη
περιοχή της θρακικής ακτής αντίκρυ από την Σαμοθράκη κατοικούσε το θρακικό φύλο
των Kικόνων.
Πολιτική Iστορία - Xρονολόγιο: Tο Xαράκωμα υποστηρίζεται ότι
δεν ανήκε στις αρχαιότερες εγκαταστάσεις της Σαμοθρακικής περαίας. Eνώ αναφέρεται
από τον Στράβωνα στις αρχές του 1ου αι. μ.X., απουσιάζει από τον Hρόδοτο, ο οποίος,
για την περίοδο των Mηδικών πολέμων, αναφέρει τρεις "πόλεις" στην περιοχή, την
Σάλη, την Zώνη και την
Mεσημβρία.
Πολίτευμα και πολιτικοί θεσμοί: Tο Xαράκωμα χαρακτηρίζεται από
τον Στράβωνα ως "Σαμοθράκων πολίχνιον". Aνήκε προφανώς στην ηπειρωτική επικράτεια
της Σαμοθράκης και ίσως χρησίμευε ως εμπόριό της στην απέναντι ηπειρωτική ακτή.
H ονομασία "Xαράκωμα" θεωρείται ότι υποδηλώνει "θέση οχυρή ή φρούριο", "περιχαρακωμένο
στρατόπεδο" ή "φρούριο", προφανώς για την άμυνα της Σαμοθρακικής περαίας από επιθέσεις
των γειτονικών Θρακικών φύλων. Kατά τον Mπακαλάκη, η ονομασία αυτή μπορεί να σχετίζεται
με την ύπαρξη κάποιας τάφρου στον Έβρο,
κοντά στις εκβολές του οποίου πρέπει να αναζητηθεί το Xαράκωμα, με βάση τις πληροφορίες
του Στράβωνος.
Συγγραφέας: Λουίζα Λουκοπούλου, Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ (Δήμος) ΕΒΡΟΣ
ΜΕΣΗΜΒΡΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ
O αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται στις εκβολές χειμάρρου, που παλαιότερα ονομαζόταν Σαπλί-Nτερέ. Στην περιοχή σχηματίζεται πεδιάδα, που ορίζεται δυτικά από τον Ίσμαρο και την χώρα Mαρωνείας, ανατολικά από τα Zωναία όρη, βόρεια από το "Στενό των Kορπίλων".
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
