Εμφανίζονται 44 τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή: "ΛΕΣΒΟΣ Νησί ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ" .
ΣΙΓΡΙ (Λιμάνι) ΛΕΣΒΟΣ
Μεγάλης επιστημονικής αξίας είναι τα ευρήματα που έρχονται στο φως
από τις ανασκαφές που πραγματοποιεί το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους
Λέσβου. Τα ευρήματα προκαλούν το ζωηρό ενδιαφέρον τόσο των επιστημόνων όσο και
των επισκεπτών που κάθε χρόνο επισκέπτονται το Απολιθωμένο Δάσος για να θαυμάσουν
το μοναδικό μνημείο της Φύσης.
Το Μουσείο πραγματοποιεί φέτος για πρώτη φορά ανασκαφές στην περιοχή
του Απολιθωμένου Δάσους σε συνεργασία με την Διεύθυνση Δασών Λέσβου και το Τμήμα
Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο χώρος των ανασκαφών βρίσκεται στο Πάρκο
του Απολιθωμένου Δάσους, η πρόσβαση στο οποίο γίνεται από την επαρχιακή οδό Αντισσας-Σιγρίου.
Στόχος της έρευνας είναι η αποκάλυψη του απολιθωμένου δάσους που βρίσκεται θαμμένο
κάτω από μεγάλο όγκο ηφαιστειακών πετρωμάτων και η συλλογή νέων στοιχείων που
αφορούν τη σύσταση του απολιθωμένου οικοσυστήματος. Τα νέα ευρήματα πρόκειται
να παρουσιασθούν στο φυσικό χώρο του πάρκου του Απολιθωμένου Δάσους και στις νέες
αίθουσες του Μουσείου που βρίσκεται στη φάση της αποπεράτωσης. Οι ανασκαφικές
εργασίες διευθύνονται από τον Διευθυντή του Μουσείου Δρ. Ν. Ζούρο και πραγματοποιούνται
σε συνεργασία με τον Καθηγητή Παλαιοβοτανικής-Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου
Αθηνών κ. Ε. Βελιτζέλο.
Η ανασκαφή έχει προχωρήσει σημαντικά και έχουν αποκαλυφθεί φυτικά
απολιθώματα σε μεγάλο αριθμό αλλά και με ιδιαίτερη σημασία από επιστημονική άποψη.
Αναλυτικότερα, μεταξύ των απολιθωμάτων που ήλθαν στο φως περιλαμβάνονται:
Ο μεγαλύτερος μέχρι σήμερα γνωστός ιστάμενος κορμός απολιθωμένου
δένδρου, όχι μονο για τη Λέσβο αλλά με βεβαιότητα για ολόκληρη την Ευρώπη. Το
ύψος του είναι 7,02 μ. και η περίμετρός του 8,58μ. Αποτελεί το κατώτερο τμήμα
του κορμού, το οποίο έχει διατηρηθεί σε πολύ καλή κατάσταση. Πρόκειται για ένα
από τα μεγαλύτερα διασωζόμενα φυτικά απολιθώματα στον κόσμο το οποίο ανήκει σύμφωνα
με εκτίμηση του καθηγητή Ε. Βελιτζέλου στο είδος Taxodioxylon gypsaceum, που αποτελεί
προγονική μορφή του σύγχρονου δένδρου Σεκόια.
Δύο ιστάμενοι απολιθωμένοι κορμοί κωνοφόρων δένδρων οι
οποίοι βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων και πιθανώς ανήκουν στην
οικογένεια των Πρωτοπευκίδων (Protopinaceae). Το ύψος των ιστάμενων κορμών είναι
2,70μ και 2,22μ ενώ η περίμετρός τους είναι 2,90μ και 2,226μ αντιστοίχως. Εμφανίζουν
εξαιρετική διατήρηση της εσωτερικής δομής και των εξωτερικών γνωρισμάτων του ξύλου,
και παρουσιάζουν εμφανείς τους αυξητικούς δακτυλίους. Ανήκουν πιθανότατα στο νέο
είδος κωνοφόρου δένδρου, το είδος Pinoxylon paradoxum SUSS & VELITZELOS, προγονική
μορφή του σύγχρονου πεύκου. Η ανασκαφή έφερε στο φως μεταξύ των δύο αυτών κορμών
και κατακείμενο κορμό, ο οποίος έχει μήκος 6 μέτρων.
Ιστάμενος απολιθωμένος κορμός δένδρου του οπίου το ανώτερο
τμήμα αποκαλύφθηκε από τη φυσική διάβρωση των ηφαιστειακών πετρωμάτων. Εχει αποκαλυφθεί
το ριζικό του σύστημα σε πολύ καλή κατάσταση. Το ύψος του είναι 2,15μ και η περίμετρός
του 2,18μ. Παρακείμενος βρίσκεται και άλλος απολιθωμένος κορμός, μεγάλο μέρος
του οποίου αποκαλύφθηκε από τη φυσική διάβρωση των ηφαιστειακών πετρωμάτων.
Ιστάμενος απολιθωμένος κορμός δένδρου με εντυπωσιακά πορφυρά
χρώματα, εμφανείς τους αυξητικούς δακτυλίους και άριστη διατήρηση των μορφολογιών
γνωρισμάτων και της δομής του ξύλου. Το ύψος του είναι 2,05μ. και η περίμετρός
του 2,65μ.
Κατά τις εκσκαφές έχουν αποκαλυφθεί αρκετοί ακόμη κορμοί
καθώς και τμήματα των φυτών (καρποί, φύλλα, κλαδιά, ρίζες).
Η σημασία των ευρημάτων έγκειται στο γεγονός ότι αποκαλύπτεται πλέον
με μεγαλύτερη βεβαιότητα ότι η περιοχή των ανασκαφών βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο
ενός μεικτού δάσους κωνοφόρων δένδρων. Το δάσος αυτό αποτελείται από δένδρα τα
οποία στην πλειοψηφία τους ανήκουν σε προγονικές μορφές του σύγχρονου είδους Σεκόια
ή αειθαλής (Sequoia semprevirens). Τα σημερινά δένδρα του είδους αυτού φτάνουν
σε ύψος τα 120 έως 130 μέτρα. Εχουν προσδιορισθεί επίσης άτομα της οικογένειας
των Πρωτοπευκίδων (Protopinaceae). Τα περισσότερα ανήκουν στο νέο είδος κωνοφόρου
δένδρου, το είδος Pinoxylon paradoxum SUSS & VELITZELOS, το οποίο αποτελεί προγονική
μορφή του σύγχρονου πεύκου και προσδιορίσθηκε για πρώτη φορά στη Λέσβο. Στο πάρκο
του απολιθωμένου δάσους βρίσκεται ο ολότυπος του είδους. Εχουν προσδιορισθεί επίσης
αντιπρόσωποι των ειδών Λεύκη, Δάφνη, Κανελλόδενδρο, Πλάτανος, Δρυς, Οξυά, Φοίνικας,
Σκλήθρο, Σφένδαμος και Κυπαρίσσι.
Η σύνθεση της απολιθωμένης χλωρίδας δείχνει ότι το απολιθωμένο δάσος
της Λέσβου αναπτύχθηκε σε υποτροπικό κλίμα το οποίο μεταβαλλόταν απότομα σε ηπειρωτικό
θερμό, με χαρακτήρα χλωρίδας υποτροπικής ζώνης της Νοτιοανατολικής Ασίας ή της
Αμερικής.
Η μεγαλύτερη συχνότητα των απολιθωμένων κορμών που διατηρούνται όρθιοι
και με το ριζικό τους σύστημα σε πλήρη ανάπτυξη, πιστοποιεί ότι τα δένδρα απολιθώθηκαν
στη φυσική τους θέση και δεν έχουν μεταφερθεί στη θέση που τα βρίσκουμε σήμερα.
Πρόκειται δηλαδή για ένα αυτόχθονο απολιθωμένο δάσος. Εκτός από τους απολιθωμένους
κορμούς διατηρούνται σε άριστη κατάσταση προφυλαγμένα μέσα στα ηφαιστειακά πετρώματα
ρίζες, καρποί, φύλλα, σπέρματα κλπ.
Στο απολιθωμένο δάσος έχει αποτυπωθεί η γεωλογική ιστορία της λεκάνης
του Αιγαίου τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια και δίνει μοναδικές πληροφορίες
όχι μόνο για τη χλωρίδα, αλλά και για τις οικολογικές συνθήκες, το κλίμα και τις
μεταβολές του, την ηφαιστειακή δραστηριότητα καθώς τις μεγάλες τεκτονικές κινήσεις
που διαμόρφωσαν τη σημερινή δομή της περιοχής.
Το κείμενο παρατίθεται το Μάιο 2003 από το "NEL LINES MAGAZINE",
Ιούνιος 1998.
ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ (Οικισμός) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22530 61214, 61774, 616555
Στην ανατολική πλευρά του νησιού, κοντά στο χωριό Μανταμάδος,
βρίσκεται ο ναός
του Αγίου Στεφάνου. Ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου και τοποθετείται κατά προσέγγιση στους υστεροβυζαντινούς χρόνους. Μικρών σχετικά διαστάσεων, είναι κατασκευασμένος εξ ολοκλήρου από λαξευτούς δόμους ροδόχρωου τραχείτη.
Αρχικά σκεπαζόταν με τρούλο, ο οποίος όμως είχε ήδη καταρρεύσει, όταν επισκέφθηκε το ναό ο περιηγητής Newton στα μέσα του 19ου αιώνα. Η στέγη ανακατασκευάστηκε από τους κατοίκους της περιοχής, με τοποθέτηση ξύλινων δοκών στη θέση του τρούλου και κάλυψη με κεραμίδια. Στην ανατολική όψη ξεχωρίζουν οι τρεις ημικυκλικές αψίδες του ιερού, ενώ τυφλά αψιδώματα διακοσμούν τον βόρειο και το νότιο τοίχο.
Νεώτερη κατασκευή είναι επίσης το στεγασμένο προστώο στα δυτικά του ναού. Αρχιτεκτονικά μέλη παλαιότερου ναού και μία ρωμαϊκή επιγραφή βρίσκονται ενσωματωμένα στους τοίχους.
Ενδιαφέρον έχει ο μικρός οικισμός των "Αγγειοπλαστών",
όχι μακριά από το ναό, στη θέση Ανοικτός, με χαρακτηριστικά εργαστήρια κεραμικής
και φούρνους (καμίνια).
ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Κατά μήκος της οδικής αρτηρίας που συνδέει την Αγ. Παρασκευή με την
Κώμη και την Πηγή,
βρίσκονται τα ερείπια της παλαιοχριστιανικής
βασιλικής. Θεωρείται ότι ο ναός αυτός αποτελούσε το καθολικό μικρού μοναστηριού
και χρονολογείται στο β´ μισό του 6ου αιώνα μ.Χ.
Το μνημείο ανέσκαψε και αναστήλωσε ο Α. Ορλάνδος το 1937.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
ΕΡΕΣΟΣ (Λιμάνι) ΛΕΣΒΟΣ
´Αλλοτε τρίκλιτη
βασιλική που τώρα σώζεται σε ερειπιώδη κατάσταση. Αποκαλύφθηκε από μοναχούς
της μονής Πιθαρίου
τα έτη 1884 και 1885. Επιγραφή σε διάχωρο του δυτικού τμήματος του ψηφιδωτού δαπέδου
του μεσαίου κλίτους αναφέρει τον επίσκοπο Ιωάννη, ο οποίος ταυτίζεται με τον επίσκοπο
που αντιπροσώπευσε τους Λεσβίους στην Γ´ Οικουμενική Σύνοδο της Εφέσου
το 431 μ.Χ. Η μνεία του συγκεκριμένου επισκόπου οδήγησε στη χρονολόγηση της βασιλικής
κατά το α´ μισό του 5ου αιώνα.
Ο νάρθηκας και το μεσαίο κλίτος του ναού καλύπτονται με ενδιαφέροντα
ψηφιδωτά δάπεδα
με φυτικό και ζωικό διάκοσμο και γεωμετρικά σχήματα. Στο νότιο άκρο του νάρθηκα
υπάρχει τετράγωνος χώρος, ο οποίος πιθανόν να οδηγούσε με σκάλα σε γυναικωνίτη.
Στο ανατολικό τμήμα της βασιλικής έχουν αποκαλυφθεί τάφοι, ενώ πλήθος αρχιτεκτονικών
μελών εναπόκεινται στο νότιο κλίτος, το οποίο καλύπτεται με πήλινες πλάκες. Στα
ΝΔ της τρίπλευρης αψίδας έχει αποκαλυφθεί αψίδα παλαιότερου ναού.
Το 1928 έγιναν ανασκαφικές εργασίες από τον Α. Ορλάνδο, το 1962 εργασίες
διαμόρφωσης του χώρου από τον Σ. Χαριτωνίδη, ενώ το 1988 εργασίες καθαρισμού του
χώρου και των ψηφιδωτών. Τέλος, το 1989 έγιναν εργασίες κάλυψης των ψηφιδωτών
με σκοπό την προστασία τους. Σήμερα η βασιλική είναι μνημείο επισκέψιμο στο κοινό.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφίες.
ΜΕΣΟΤΟΠΟΣ (Χωριό) ΛΕΣΒΟΣ
Στη Σείστρια, τοποθεσία που συναντάμε μπαίνοντας στον Ποδαρά, βρίσκονται
όσα λείψανα απέμειναν από μια παλαιοχριστιανική βασιλική, δηλαδή από μια μεγάλη
εκκλησία που είχε περίπου το σχήμα της "Παναγιάς" και είχε κτιστεί κατά
την εποχή της επικράτησης του Χριστιανισμού στη Λέσβο,
δηλαδή τον 5ο-6ο αιώνα. Στο χωράφι διατηρούνται ακόμα, τμήμα μιας αρράβδωτης μαρμάρινης
κολώνας, μαρμάρινα πυραμιδοειδή επίκρανα με ανάγλυφους σταυρούς, κιονίσκοι και
αρκετά τμήματα από θωράκια, τα καλύτερα από τα οποία έχουν μεταφερθεί στο Λαογραφικό
μουσείο. Επίσης ένα κατώφλι της εκκλησίας και μια επιγραφή χαραγμένη πάνω σε γκριζόμαυρη
πέτρα με λατινικούς χαρακτήρες, χωρίς να είναι δυνατή η ανάγνωσή της. Η επιγραφή
αυτή υποδηλώνει την ύπαρξη κάποιου αρχαιότερου δημοσίου κτίσματος, διότι τέτοιες
επιγραφές αναφερόμενες σε αυτοκράτορα στήνονταν μόνο σε ιερά ή ναούς.
ΜΗΘΥΜΝΑ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22530 71803
Το μεσαιωνικό φρούριο του Μολύβου
βρίσκεται στην κορυφή βραχώδους λόφου,
όπου στην αρχαιότητα βρισκόταν η ακρόπολη της αρχαίας Μήθυμνας.
Κτισμένο από κοκκινωπό και καφέ τραχείτη, έχει σχήμα ακανόνιστου τραπεζίου με πλευρά περίπου 70 μ. και βρίσκεται γενικά
σε καλή κατάσταση διατήρησης.
Η ακριβής χρονολογία ίδρυσής του δεν είναι γνωστή. Πιθανόν κτίστηκε μετά τα μέσα
του 13ου αιώνα και ανήκει προφανώς στη σειρά των πολλών οχυρών που ιδρύθηκαν αυτή την περίοδο
από τους Λεσβίους με σκοπό να καταστεί δυνατή η αντιμετώπιση των Τούρκων και Φράγκων
επιδρομέων. Το 1373 ανακαινίσθηκε από τον Φραγκίσκο Α' Γατελούζο. Προσθήκες έγιναν και κατά
την περίοδο της Τουρκοκρατίας (1462-1912).
Οι εργασίες αναστήλωσης άρχισαν το 1976 και μέχρι το 1981 έγιναν
στερεώσεις, ανακτίσεις και αρμολογήματα σε τμήματα των τειχών. Το 1993 αποκαταστάθηκε
ρήγμα στο νότιο προτείχισμα και μέχρι σήμερα γίνονται εργασίες στερεώσεων σε τμήματα
του φρουρίου που παρουσιάζουν φθορές.
Τα καλοκαίρια πραγματοποιούνται πολιτιστικές και θεατρικές εκδηλώσεις
στον εσωτερικό περίβολο του φρουρίου.
Οικοδομήθηκε κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής εποχής στα απομεινάρια αρχαίων, εκτεταμένων τειχών, με σκοπό την αντιμετώπιση επιδρομών Φράγκων και Τούρκων, ολοκληρώθηκε το έτος 1373 από τον Γενουάτη Φραγκίσκο Α´ Γατελούζο και ενισχύθηκε περαιτέρω από τους Τούρκους το 1462. Πρόκειται για ένα καλοφτιαγμένο Κάστρο, χτισμένο με κόκκινο και καφέ τραχείτη, με γερά τείχη, με επιγραφές, οικόσημα και άλλα διακριτικά στοιχεία. Ο χώρος χωρίζεται σε πολλά επίπεδα, ενώ εξαίρετο μνημείο παραμένει η κεντρική είσοδος κατασκευασμένη από χοντρό ξύλο, σκεπασμένο με περίτεχνες μεταλλικές πλάκες. Βρίσκεται στην κορυφή πευκόφυτου λόφου και θεωρείται ως ένα από τα καλύτερα διατηρημένα Κάστρα της Ανατολικής Μεσογείου. Σήμερα χρησιμοποιείται ως τόπος διεξαγωγής πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λέσβου
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Χτισμένο στην κορυφή πευκόφυτου λοφίσκου, κοντά στο λιμάνι της Μυτιλήνης, είναι ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της Μεσογείου. Η κατασκευή του άρχισε κατά την Βυζαντινή εποχή (483-565 μ.Χ.), με την χρησιμοποίηση αρχαίου δομικού υλικού, και ολοκληρώθηκε στα χρόνια της Ηγεμονίας των Γενουατών Γατελούζων (1355-1462). Το 1373 χτίστηκε πολύπυργο - με επάλξεις και τάφρους- από τον πρώτο Γατελούζο ηγεμόνα Φραγκίσκο Α. Το 1384 καταστροφικός σεισμός γκρεμίζει το κάστρο και κατόπιν τούτου επαναοικοδομείται. Στην συνέχεια ενισχύεται με αμυντικά έργα (νέες επάλξεις, αναχώματα, κανόνια), ώσπου καταλαμβάνεται από τους Τούρκους το 1462.
Ακόμη και σήμερα διασώζεται το παλάτι των Γατελούζων, ένας τετράγωνος πέτρινος πύργος με εντοιχισμένη πλάκα, όπου με ευδιάκριτα ανάγλυφα σχήματα παριστάνεται το οικόσημο των Γατελούζων και παραστάσεις Ρωμαϊκών μονομαχιών. Επίσης, στην εξωτερική πύλη υπάρχει πλάκα με το οικόσημο των Παλαιολόγων. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας έγιναν προσθετικές εργασίες και κατασκευάστηκε επίσης ένα Τούρκικο Ιεροδιδασκαλείο, κτίσμα που σώζεται μέχρι σήμερα. Μέσα στο κάστρο σώζονται υπόγειες στοές, που λειτούργησαν ως καταφύγιο για τα γυναικόπαιδα της πόλης σε περιόδους πολέμου, καθώς και υδατοδεξαμενή χωρητικότητας 4.000κ.μ. Σήμερα χρησιμοποιείται ως χώρος διεξαγωγής πολιτιστικών εκδηλώσεων κατά τους θερινούς μήνες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λέσβου
ΣΙΓΡΙ (Λιμάνι) ΛΕΣΒΟΣ
Βρίσκεται σε ακρωτήριο της δυτικής πλευράς του νησιού και σε
απόσταση 93 χλμ. από τη Μυτιλήνη. Κτίστηκε από τους Τούρκους το 1757 για την προστασία από την πειρατεία του σημαντικού για το διαμετακομιστικό εμπόριο λιμανιού. Σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας αποτελούσε κεντρικό σημείο της κωμόπολης, γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε ο οικισμός στην προστατευόμενη πια, από το φρούριο, περιοχή.
Είναι μικρών διαστάσεων, τετράγωνο στην κάτοψη, με τετράγωνους οχυρωματικούς πύργους στις τέσσερις γωνίες. Η κεντρική πύλη στα ανατολικά έκλεινε με δίφυλλη ξύλινη θύρα, επενδεδυμένη με σιδερένια ελάσματα, τα οποία στηρίζονταν με εφηλίδες. Κοσμείται με οξυκόρυφο τόξο - δείγμα τυπικής αραβικής αρχιτεκτονικής - κατασκευασμένο από εναλλασσόμενους κόκκινους και λευκούς λίθους. Αντίστοιχης έμπνευσης είναι στο εσωτερικό του φρουρίου τα τοξωτά λίθινα ή πλίνθινα υπέρθυρα των κελιών που χρησιμοποιούνταν για τη διαμονή της μόνιμης φρουράς.
Πρόκειται για μικρό πέτρινο κάστρο, χτισμένο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, χαρακτηριστικό δείγμα της Οθωμανικής τεχνικής. Χτίστηκε το 1757 ή 1767 από τον αντιναύαρχο του Οθωμανικού Στόλου Σουλεϊμάν Πασά, για την προστασία του εμπορικού λιμανιού της περιοχής από την πειρατεία. Είναι μικρών διαστάσεων, τετράγωνο, με τετράγωνους επίσης οχυρωματικούς πύργους στις τέσσερις γωνίες. Η κεντρική πύλη στα ανατολικά έκλεινε με δίφυλλη θύρα, επενδεδυμένη με σιδηρά ελάσματα. Κοσμείται με οξυκόρυφο τόξο - δείγμα τυπικής Αραβικής αρχιτεκτονικής - κατασκευασμένο από εναλλασσόμενους κόκκινους και λευκούς λίθους. Παρόμοια είναι τα τοξωτά λίθινα ή πλίνθινα υπέρθυρα των κελιών στο εσωτερικό του κάστρου, που χρησιμοποιούντο για την διαμονή της μόνιμης φρουράς. Σήμερα διατηρείται σε καλή κατάσταση. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει ένθετες Τούρκικες επιγραφές και περίτεχνη διακόσμηση, που του προσδίδουν ένα χαρακτήρα Ανατολίτικο. Βρίσκεται λίγο έξω από τον οικισμό του Σιγρίου, με καταπληκτική θέα προς το Αιγαίο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Λέσβου
ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Σχολικό κτίριο, νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής των αρχών του αιώνα (1922-'30),
με κάτοψη σε σχήμα Π και απόλυτη συμμετρία των ανοιγμάτων. Πολύ αξιόλογη είναι
και η διαμόρφωση του αύλειου χώρου.
Είναι ένα από τα ωραιότερα σχολικά κτίρια του νησιού. Χτίστηκε με
έσοδα του ελαιοτριβείου της Κωμόπολης, που σήμερα έχει μετατραπεί σε πολυδύναμο
κέντρο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Διώροφο εκλεκτικιστικό κτίριο, με έντονα νεοκλασσικά στοιχεία. Χτίστηκε
το 1900, με δαπάνες του Δήμου, για να στεγάσει τις υπηρεσίες του.
Το κτίριο του παλιού Δημαρχείου βρίσκεται στην προκυμαία της πόλης.
Για πολλά χρόνια στέγαζε τις υπηρεσίες του Δήμου.
Σήμερα ο α' όροφος του κτιρίου έχει διαμορφωθεί σε αίθουσα συνεδριάσεων
(του Δημοτικού Συμβουλίου) και τελετών, το δε ισόγειο στεγάζει τη Βιβλιοθήκη καθώς
και τις διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες του Δήμου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Κτίριο ορθογωνικής διατομής με απόλυτη συμμετρία ανοιγμάτων και στους
δυο ορόφους. Μεγάλη έμφαση έχει δοθεί στο διάκοσμο της κεντρικής εισόδου με νεοκλασσικά
στοιχεία (αετώματα, κίονες, υπέρθυρα κλπ.) από πέτρα (;). Στο εσωτερικό, ενδιαφέρον
παρουσιάζει η μεγάλη ξύλινη σκάλα.
Το κτίριο βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της πόλης. Οικοδομήθηκε με
δαπάνες του τοπικού ευεργέτη Ζ. Βουρνάζου, το όνομα του αρχιτέκτονα, όμως, παραμένει
άγνωστο. Αποπερατώθηκε το 1899 και από την ημέρα των εγκαινίων του λειτουργεί
σα σχολικό κτίριο. Σήμερα στεγάζει το 4ο Δημοτικό Μυτιλήνης και το Β´ Γυμνάσιο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Επιβλητικό κτίριο νεοκλασικής αρχιτεκτονικής με κάτοψη σε σχήμα Π.
Αποτελείται από τρεις ορόφους: υπόγειο (βοηθητικοί χώροι), ισόγειο (αίθουσες διδασκαλίας)
και α´ όροφος (βιβλιοθήκη και αίθουσα τελετών). Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία
της πρόσοψης είναι από λευκό μάρμαρο.
´Εργο το Λέσβιου αρχιτέκτονα Αργύρη Αδαλή, που υπήρξε βοηθός
των Γερμανών αρχιτεκτόνων Χάνσεν και Τσίλλερ. Η ανέγερση του κτιρίου έγινε τη
διετία 1888-1890, με δαπάνες των ευεργετών του τόπου, Μ. Μητρέλια και Ζ. Βουρνάζου.
Το 1912 χρησιμοποιήθηκε από τον απελευθερωτικό ελληνικό στρατό.
Σήμερα το κτίριο στεγάζει το Α´ Γυμνάσιο και Λύκειο της Μυτιλήνης.
Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και αποτελεί σημείο αναφοράς των κατοίκων αλλά
και πόλο έλξης των επισκεπτών.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Το Τσαρσί
Χαμάμ [τσαρσί (τουρκ.) = αγορά] βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Μυτιλήνης
και αποτελεί τμήμα του συγκροτήματος του γειτονικού Γενί
Τζαμί. Στην τουρκική αστική αρχιτεκτονική που συνεχίζει τις βυζαντινές αστικές
συνήθειες, τα λουτρά αποτελούσαν τον χώρο υποδοχής των ξένων στην πόλη και εντάσσονταν
στο θρησκευτικό και κοινωνικό πλαίσιο του Ισλάμ.
Το κτίσμα χρονολογείται στην ύστερη Τουρκοκρατία με γραμμική παράταξη
των χώρων του, που εντάσσονται στη γενικότερη τυπολογία των χαμάμ, όπου από τον
ψυχρό χώρο βαίνει κανείς σταδιακά προς τον καυτό. Η τυπολογία αυτή είναι γνωστή
από τα αρχαία βαλανεία και τις ρωμαϊκές θέρμες.
Από το 2000 έχουν ξεκινήσει έργα αναστήλωσης του μνημείου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Οικοδόμημα ορθογωνικής κάτοψης, χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής
αρχιτεκτονικής της Λέσβου
και ιδιαίτερα του Πολιχνίτου, με τα πέτρινα "σοβελίκια" που κοσμούν
όλα τα ανοίγματα των όψεων.
Για πολλά χρόνια λειτούργησε σαν ελαιοτριβείο. Πρόσφατα αναστηλώθηκε
και μετά από μια παράλληλη επέμβαση-τροποποίηση της χρήσης του, λειτουργεί πια
σαν πολύκεντρο, φιλοξενώντας διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις κι εξυπηρετώντας
έτσι το Δήμο Πολιχνίτου
αλλά και την ευρύτερη περιοχή.
ΠΕΤΡΑ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Το Αρχοντικό
της Βαρελτζίδαινας βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού της Πέτρας. Κτίστηκε
στο τέλος του 18ου αιώνα. Πρόκειται για χαρακτηριστικό αρχοντικό οίκημα της περιόδου
αυτής, στο οποίο συνδυάζονται τυπικά γνωρίσματα της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης
με επιδράσεις από την Ανατολή και από τη Βόρειο Ελλάδα.
Το κτήριο είναι διώροφο, με λιθόκτιστο συμπαγές ισόγειο που προσδίδει
στο οίκημα φρουριακό χαρακτήρα. Ο όροφος είναι κατασκευασμένος με "μπαγδαντί"
και χωρίζεται σε έξι δωμάτια περιμετρικά του οντά, που κοσμούνται με αξιόλογες
χαρακτηριστικές, για την εποχή, τοιχογραφίες.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφίες.
The "House of VALERETZIDAINA", at a short distance from the village square, more or less next to the back of the rock of the Panagia, has retained almost entirely its original form.This is a building of the turn of eighteenth-nineteenth century. It belongs to the secular architecture of Lesvos of the period of late Ottoman rule and combines local and Oriental features with neo-Classicism, Byzantine architecture and baroque. It has a number of similarities to the mansion of Georgios Schwarz at Ambelakia in Thessaly, which was built in the late eighteenth century. The traditional settlement of Petra takes on its own individual local colour from the well-preserved neo-Classical mansions of the early twentieth century, with their spacious well-planted court-yards, the carefully crafted railings and the elaborated wrought-iron doors with variety of knockers.
This text is cited Apr 2003 from the Municipality of Petra URL below, which contains images.
ΛΕΣΒΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Λιθόκτιστα κτίρια εξαιρετικής αρχιτεκτονικής των αρχών του αιώνα (1910),
χαρακτηριστικό δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Το Ελαιοτριβείο αποτελεί τμήμα
του συνόλου των αξιόλογων βιομηχανικών κτιρίων του νησιού.
Βιομηχανικό αρχικά συγκρότημα (ελαιοτριβείο - αλευρόμυλος), λειτούργησε
ως κοινοτική επιχείρηση μέχρι το 1967.
Το 1984, με την συμπαράσταση της Νομαρχίας
Λέσβου, αναστηλώθηκε και μετατράπηκε σε πνευματικό κέντρο. Συγκεκριμένα, το
κεντρικό κτίριο διαμορφώθηκε σε αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χωρητικότητας 400 ατόμων,
ενώ οι ελαιοαποθήκες σε Λαογραφικό Μουσείο και οι αποθήκες ελαιοκάρπου σε 11 σύγχρονους
ξενώνες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
ΜΗΘΥΜΝΑ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Η αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της Μήθυμνας είναι η ζωντανή μαρτυρία
μιας πολυκύμαντης και πολυτάραχης ιστορικής συνέχειας. Η πολιτεία, ριζωμένη πάνω
στο βράχο όπου δεσπόζει το μεσαιωνικό κάστρο και απλωμένη προς τη θάλασσα διατηρεί
μέχρι σήμερα τον ιδιόμορφο χαρακτήρα της όπως είχε ανασυγκροτηθεί τους δύο τελευταίους
αιώνες της Τουρκοκρατίας και κυρίως το 19ο.
Τα στέρεα παραδοσιακά κτίρια, πέτρινα ή από έντονα βαμμένο ξύλο, κατανέμονται
σε ένα δίκτυο καλντεριμιών συνθέτοντας ένα πυκνοδομημένο σύνολο. Στο Μόλυβο σώζονται
πολλά αρχοντικά που χρονολογούνται από το τέλος του 18ου αιώνα, όπως το αρχοντικό
του Γιαννάκου και το οίκημα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών
(παλαιό αρχοντικό Κράλλη) με διακόσμηση περίτεχνων τοιχογραφιών. Πολλά από τα
κτίρια του τόπου παρουσιάζουν νεοκλασική μορφολογία. Στο άκρο του οικισμού το
γραφικό λιμάνι ολοκληρώνει τη μοναδική εικόνα της Μήθυμνας.
Χαρακτηριστικά κτίσματα είναι οι ενοριακές εκκλησίες.
Η βασιλική του Ταξιάρχη, που κτίστηκε το 1795, είναι ένα από
τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά μνημεία του Μόλυβου. Ο ´Αγιος Παντελεήμονας
κτίστηκε το 1844 και παρουσιάζει αρκετά νεοκλασικά στοιχεία. Αξιόλογο δείγμα εκκλησιαστικής
αρχιτεκτονικής είναι και η Αγία Κυριακή.
Στο Μόλυβο σώζονται πολλές δημόσιες βρύσες της περιόδου
της τουρκοκρατίας με ανάγλυφες επιγραφές και διακοσμήσεις. Αρχιτεκτονικό μνημείο
του περασμένου αιώνα είναι και το οίκημα των παλαιών λουτρών.
Το 1981 ιδρύθηκε στη Μήθυμνα Δημοτική Πινακοθήκη,
με αξιόλογη συλλογή καλλιτεχνικών έργων.
Στο Δημαρχείο
στεγάζεται Αρχαιολογική Συλλογή και Δημόσια Βιβλιοθήκη.
Ο Μόλυβος, παρέχοντας αστείρευτες πηγές έμπνευσης ήταν πάντα πόλος
έλξης καλλιτεχνών ντόπιων και ξένων. Πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις οργανώνονται
κάθε χρόνο στη Μήθυμνα: συνέδρια, διαλέξεις, εκθέσεις ζωγραφικής και λαϊκής τέχνης,
θεατρικές και λαογραφικές παραστάσεις.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
(1999) της Περιφέρειας
Βορείου Αιγαίου - Δήμου
Μήθυμνας.
ΠΕΤΡΑ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
Ο Κλαπάδος είναι εγκαταλειμμένο αγροτικό χωριό στην περιοχή του οποίου
έγιναν οι τελευταίες νικηφόρες μάχες των Ελλήνων στρατευμάτων κατά των Τουρκικών,
το Δεκέμβριο του 1912 για την απελευθέρωση της Λέσβου.
Κοντά στο ξωκκλήσι του Αγίου Αλέξανδρου βρίσκονται ερείπια παλαιοχριστιανικού
ναού, καθώς και λάρνακα από γκρίζο τραχείτη όπου, πιθανότατα, ενταφιάστηκε ο ασκητής
Αγιος Αλέξανδρος.
Για τον Κλαπάδο
Ο Κλαπάδος ήταν ένα χωριό, απέναντι σχεδόν από τη Στύψη.
Οι κάτοικοί του ήταν οι περισσότεροι Τούρκοι μουσουλμάνοι και οι λιγώτεροι Έλληνες.
Γύρω στις 80 τούρκικες οικογένειες. Ήταν όμως όλοι αγάδες, δυνατοί. Είχαν ξεχωριστά
νεκροταφεία και ξεχωριστά καφενεία. Σήμερα σώζονται κάποια ερείπια
και κυρίως το χαμάμ που είναι σε καλύτερη κατάσταση. Σπίτια δεν σώζονται. Κάποια
ερείπια μόνο μαρτυρούν παλιές δόξες. Οι τελευταίοι Κλαπαδιώτες εγκατέλειψαν το
χωριό μετά τον εμφύλιο πόλεμο.
Οι Τούρκοι είχαν φύγει προ πολλού εννοείται. Οι Έλληνες εγκαταστάθηκαν
στα Δάφια, την Καλλονή
και λιγότεροι στη Στύψη. Ωστόσο μέχρι το 1960 είχαν μείνει τρεις οικογένειες στο
άδειο πια χωριό. Τις πληροφορίες αυτές μου έδωσε ο Αντώνης Αλετράς, που έχει χωράφια
εκεί γύρω.
Στο βιβλίο του Οικονόμου Τάξη "Συνοπτική ιστορία και Τοπογραφία της
Λέσβου - έκδοση 2α εν Καίρω του 1909", διαβάζουμε για τον Κλαπάδο δυό γραμμές
όλες κι όλες:
"Κλαπάδος: Οθωμανικόν χωρίον έχον οικογενείας περί τας 60 μετά τεμένους
και σχολείου παρ' αυτώ". Περισσότερα για τον Κλαπάδο βρήκα στο βιβλίο του Μύκη
Αξιώτη "Περπατώντας τη Λέσβο" τόμος Α' Έκδοση 1992:
"Στις 8 Δεκεμβρίου του 1912, ο στρατιωτικός διοικητής των Τουρκικών
στρατευμάτων, ο οποίος είχε στρατοπεδεύσει στο στρατόπεδο του Κλαπάδου με 2000
άνδρες, υπογράφει το πρωτόκολλο παράδοσης. Η παράδοση των όπλων έγινε μέρα μεσημέρι
στον Κλαπάδο μέσα στο χωριό. Ήταν η απελευθέρωση του νησιού από τον τουρκικό ζυγό.
Εδώ τελειώνει η ιστορία του χωριού. Τα κανόνια κοσμούν το ηρώο της Πέτρας. Το
όνομά του συνδέθηκε με την "Μάχη του Κλαπάδου".
Ωστόσο, ο Μάκης Αξιώτης, πηγαίνοντας πιο πίσω βρήκε και καταγράφει
στο βιβλίο του κι άλλα στοιχεία για τον Κλαπάδο.
"Γύρω στα 1640 ο Κλαπάδος είχε δύο εκκλησίες του Αγίου Ιωάννου του
Ευαγγελιστού και της Αγίας Παρασκευής. Είχε 15 σπίτια χριστιανών και 15 "αγαρηνών".
Ισα - ίσα μοιρασμένος δηλαδή. Το 1850 ο Κλαπάδος κατοικείται μόνο από Τούρκους".
Στο βιβλίο του Σταυράκη Αναγνώστη "Λεσβιάς ωδή 1850" αναφέρεται και η εξής παράδοση:
"Αδεται ότι οι κάτοικοι του Κλαπάδου, Χριστιανοί όντες, δι' υπερβολήν αθλιότητος,
παρεδέχθησαν πανδημεί τον Ισλαμισμόν, προ μίας και ημισείας, ή και επέκεινα εκατονταετηρίδος,
ελπίζοντας τρόπον τιμά, ανακούφισιν, δι' αυτού του μέσου, των δεινοπαθειών των.
Η αθλιότης αυτών ην τοσούτον μεγάλη, ώστε και παροιμία περί αυτής επεκράτησεν
έκτοτε επί της Νήσου. Εις τον Κλαπάδον γνωρίζουν να κατασκευάσωσιν εύμορφα μακαρόνια,
αλλ' όμως στερούνται πρώτού ύλης και αλεύρου".
Έμεινε το όνομα σε τούτο το χωριό. Ότι αλλαξοπίστησε μαζί τους κι
ο παπάς. Αυτά βέβαια είναι η άγραφη παράδοση. Το πιο πιθανό ίσως είναι ότι οι
Χριστιανοί κάτοικοί του, σιγά - σιγά εγκατέλειψαν το χωριό και εγκαταστάθηκαν
αλλού. Όπως εξάλλου και οι Τούρκοι συγκεντρώνονταν στα μεγάλα χωριά που υπήρχε
ασφάλεια
Ο Γ. Αριστείδης στην "Τετραλογία Πανηγυρική 1863" αναφέρει πως τότε
ήταν 66 ΟΘωμανικές οικογένειες στον Κλαπάδο. Ο Οικονόμου Τάξης όπως προαναφέραμε
το 1909 (κοντά στην απελευθέρωση) μιλά για 60 οικογένειες Οθωμανών με τζαμί και
σχολείο, που το 1912 έχει 25 παιδιά. Το 1920 ο Κλαπάδος είχε 283 κατοίκους, ενώ
το 1928 κατεβαίνει στους 96.
Το 1940 αναφέρονται 101 κάτοικοι, προφανώς πρόσφυγες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πέτρας
ΛΕΣΒΟΣ (Νησί) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Το Γενί
Τζαμί βρίσκεται στο μέσο της άλλοτε τουρκικής αγοράς, στη σημερινή συνοικία
της Επάνω Σκάλας, στη Μυτιλήνη. Κτίστηκε από το Ναζίρη Μουσταφά Αγά Κουλαξίζη
την τρίτη δεκαετία του 19ου αιώνα και αποτελεί το μεγαλύτερο και νεώτερο ισλαμικό
τέμενος της πόλης.
Ο αρχιτεκτονικός του ρυθμός βασίζεται στον τύπο του εγγεγραμμένου
σταυροειδή, με υπερώο στη βόρεια πλευρά. Εσωτερικά σώζονται τμήματα από την πλούσια
αρχική τοιχογραφική διακόσμηση.
Κατά τους θερινούς μήνες το Τζαμί λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος κυρίως
Λεσβίων καλλιτεχνών. Από το 2000 και για όλο το έτος ξεκίνησαν έργα αποκατάστασης
του μνημείου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Βρίσκεται στην Επάνω Σκάλα, στην παλαιά τουρκική συνοικία της πόλης.
Η κτητορική επιγραφή στο υπέρθυρο της πρόσοψης αναφέρει ότι το τζαμί
κτίστηκε το 1615, είναι δηλαδή από τα παλαιότερα τζαμιά της Μυτιλήνης. Πρόκειται
για κτίσμα λιθόκτιστο, μονώροφο, με δίρριχτη στέγη. Μαρμάρινη κλίμακα (με τρεις
βαθμίδες) οδηγούσε στο λιθόστρωτο προαύλιο, στο κέντρο του οποίου ήταν τοποθετημένο
πολύπλευρο συντριβάνι από λευκό μάρμαρο και διακοσμημένο με εγχάρακτα αραβουργήματα.
Στο εσωτερικό, η οροφή έφερε έγχρωμη διακόσμηση, που μετά την αποχώρηση
των Τούρκων καλύφθηκε με σκούρο χρώμα. Γύψινος ήταν ο διάκοσμος του Μιχράμπ, το
οποίο έφτανε περίπου τα 6 μ. ύψος.
Από το 2000 έχουν ξεκινήσει έργα αναστήλωσης του μνημείου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
