Πληροφορίες τοπωνυμίου

Αλεξάνδρεια

Η Αλεξάνδρεια ανήκει σε μια ευρύτερη περιοχή που είναι γνωστή με το όνομα Ρουμλούκι. Η λέξη σημαίνει Ελληνότοπος ή Ελληνοχώρα. Το τοπωνύμιο δόθηκε από τους κατακτητές και φανερώνει την αναγνώριση ως προς τον ελληνικό πληθυσμό που κατοικούσε στην περιοχή.Ρουμλούκι ονομάζεται το τμήμα του κάμπου της Ημαθίας που διασχίζει ο ποταμός Αλιάκμονας και απλώνεται από τα υψώματα της Βέροιας μέχρι το Λουδία και το Θερμαϊκό. Ο πρώτος οικισμός που συναντάμε επί των ορίων του Ρουμλουκιού είναι ο προϊστορικός οικισμός της Νέας Νικομήδειας, οι επόμενοι οικήτορες της περιοχής ήταν οι Βοττιαίοι. Περίπου στα 1150 π.χ. κυριάρχησαν στην περιοχή οι Φρύγες,κατά την περίοδο συνοίκησης των Βοττιαίων με τους Φρύγες εμφανίστηκε ένα άλλο έθνος το οποίο εγκαθίσταται στην περιοχή των ορεινών όγκων των Πιερίων. Πρόκειται για το Δωρικόν τε και Μακεδονικον έθνος.Σιγά-σιγά οι Μακεδόνες απλώθηκαν στην περιοχή.Πρωτεύουσα τους οι Αίγες. Στη θέση πιθανόν της σημερινής Αλεξάνδρειας ήταν η αρχαία Αλωρος. Κατά την διάρκεια της Βυζαντινής εποχής δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες . Η συνήθεια του βυζαντινού κράτους να αμείβει τους στρατιώτες με δωρεές γης δημιουργώντας μια τάξη στρατιωτών-μικροιδιοκτητών. Ένα τέτοιο χωριό στρατιωτών υπήρχε στην περιοχή με το όνομα Κρίτζιστα.
  Στην Τουρκοκρατία τα χωριά του Ρουμλουκιού ήταν χωρισμένα σε καζάδες ενώ και εκκλησιαστικά ανήκαν σε διαφορετικές μητροπολεις.Στο κάμπο του Ρουμλουκιού δεν δημιουργήθηκε καμία πόλη.Στα μέσα του 18ου αιώνα αναπτύσσεται δυναμικά ένα κεφαλοχώρι που κατάφερε να γίνει πόλη,πρόκειται για το Γιδά,τη σημερινή Αλεξάνδρεια.
  Ο Γίδας συμμετέχει στην επανάσταση του 1821 με έναν οπλαρχηγό, τον Ζήση Γηδιώτη. Κατά τον Μακεδόνικο Αγώνα 1903-1908 οι κάτοικοι του Γιδά πήραν ενεργό μέρος στην καταδίωξη των κομιτατζήδων και διακρίθηκαν σαν πολεμιστές και τροφοδότες του αγώνα.Στην περιοχή του Ρουμλουκιού έδρασε κατά το 1904 ολιγάριθμο σώμα του καπετάν θεοχάρη Κούγκα ή Γιδιώτη. Η απελευθέρωση της πόλης έγινε από τον Ελληνικό στρατό στις 18 Οκτωβρίου του 1912.Μετά τον Μακεδόνικο αγώνα η Αλεξάνδρεια αναπτύχθηκε με γοργό ρυθμό οικονομικά και πνευματικά.
  Η πόλη της Αλεξάνδρειας βρίσκεται στο Νομό Ημαθίας ,σε βορειοανατολική διεύθυνση και αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου του Νομού Ημαθίας.Βρίσκεται σε υψόμετρο 10 μέτρων. Ως αυτοτελής κοινότητα αναγνωρίσθηκε το 1918 με το αρχικό όνομα Γιδας,ενώ το 1941 αποσπάσθηκε από την επαρχία θεσσαλονίκης και υπάχθηκε στην επαρχία Ημαθίας.Το 1953 μετονομάσθηκε σε Αλεξάνδρεια ενώ ως Δήμος εμφανίζεται από το 1948.Σήμερα ο Δήμος συμπεριλαμβάνει τους συνοικισμούς Νησέλι και Σχοινά έχει πληθυσμό 20000 συνολική επιφάνεια 61.693 τετραγωνικά χιλιόμετρα και παρουσιάζει μέση πυκνότητα πληθυσμού 216 κατοίκων ανά τ. χιλιόμετρο.
  Η Αλεξάνδρεια απέχει 52 χλμ. από την θεσσαλονίκη και 33 χλμ από την Βέροια, Βόρεια σε απόσταση 20 χλμ.βρίσκεται η πόλη των Γιαννιτσών. Το οδικό δίκτυο της περιοχής είναι σε αρκετά καλή κατάσταση. Η Αλεξάνδρεια βρίσκεται πολύ κοντά στον άξονα Αθηνών-θεσσαλονίκης-Ειδομένης. Η σιδηροδρομική διασύνδεση ξεκίνησε το 1894 ,το τραίνο πέρασε από το Γίδα και συνέδεσε την θεσσαλονίκη με το Μοναστήρι.
  Η πόλη αποτελεί ένα σύγχρονο αστικό κέντρο με διοικητικές εξυπηρετήσεις και άλλες αστικές υπηρεσίες,ενώ διαθέτει ένα δυναμικό επιχειρηματικό κέντρο προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα εμπορικών καταστημάτων και υπηρεσιών.Η Αλεξάνδρεια δεν παρουσιάζει αρχιτεκτονικά σύνολα ,απλά εντοπίζονται διάσπαρτα στην πόλη.Το σπουδαιότερο είναι ο Σιδηροδρομικός σταθμός και το κονάκι του Μεχμέτ Σεφικ Πασά.
  Η Αλεξάνδρεια παρουσιάζει έντονη πολιτιστική δραστηριότητα, υπάρχει το Αλεξανδρινό καρναβάλι,ενώ το πολιτιστικό καλοκαίρι (Ημαθιώτικα) γίνεται κατά τον Αύγουστο στο αμφιθέατρο της πόλης. Στην πόλη δραστηριοποιούνται πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι
  Ο Δήμος Αλεξάνδρειας με πλυθυσμό 19.283 κατοίκους (απογραφή 2001), περιλαμβάνει το Δ. Δ. Αλεξάνδρειας με πλυθυσμό 14.370 κατοίκους, με τους συνοικισμούς Νησέλλιο και Σχοινα, το Δ. Δ. Αβρυσακίου με πλυθυσμό 716 κατοίκους, το Δ. Δ. Λουτρού με πλυθυσμό 1.298 κατοίκους, το Δ. Δ. Νεοχωρίου με πλυθυσμό 604 κατοίκους και το Δ. Δ. Νησείου με πλυθυσμό 1.527 κατοίκους.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2006 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Αλεξάνδρειας

• http://www.alexandria.gr/history.html