Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΣΙΦΝΟΣ (Νησί) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
  Σαν προέκταση του Νεολιθικού, ο Κυκλαδικός Πολιτισμός αρχίζει περί το 3200 π.Χ. και αναπτύσσεται για 1200 χρόνια σε τρεις φάσεις: την Αρχαία, τη Μέση και την Ύστερη. Την παρουσία των Κυκλαδίτικων μηχανουργών, ναυπηγών και ναυτικών, διαδέχονται ο Μινωικός και αργότερα ο Μυκηναϊκός πολιτισμός.
  Η Σίφνος, μια σημαντική οντότητα της αρχαιότητας, έδωσε πολλά που παραμένουν ανεξιχνίαστα και, αν κρίνουμε από το ανεπανάληπτο κάλλος των γλυπτών του θησαυρού των Σιφνίων, θ’ άξιζε να ερευνηθούν.
  Στην αρχαιότητα η Σίφνος γνώρισε μεγάλη οικονομική ευμάρεια εξαιτίας των μεταλλείων χρυσού και αργύρου που βρίσκονταν στο νησί. Στην αρχή κατοικήθηκε από Κάρες και Φοίνικες και τότε ονομαζόταν "Ακίς" ή "Μερόπια". Αργότερα ονομάστηκε "Μίνωα" από τους Μίνωες που την κατοίκησαν. Στους νεώτερους χρόνους κατοικήθηκε από τους Ίωνες όπου και γνώρισε μεγάλη άνθιση, η οποία αποδεικνύεται από τον περίφημο θησαυρό των Σιφνίων, ο οποίος είναι σήμερα ένα από τα σημαντικά εκθέματα του Μουσείου των Δελφών. Προϊστορικά μνημεία υπάρχουν στο Καλαμίτσι, στον Αγιο Ανδρέα και στον Αγιο Νικήτα.
  Η Σίφνος πήρε μέρος στους Περσικούς Πολέμους και αργότερα έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Την Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο, όπως και όλα τα νησιά των Κυκλάδων, κατακτήθηκε από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και κατά τη Βυζαντινή περίοδο ανήκε στο "Θέμα" του Αιγαίου. Μεταξύ του 1207 και 1269 υπαγόταν στο Βενετικό Δουκάτο της Νάξου. Το 1537 λεηλατήθηκε από τον Μπαρμπαρόσα, αλλά μόλις το 1617 κατακτήθηκε από τους Τούρκους. Μέχρι τότε διοικείτο από τη δυναστεία των Γοζαδίνων. Η Σίφνος είχε ενεργό συμμετοχή στην επανάσταση του 1821 κι απελευθερώθηκε το 1836, όπως όλα τα άλλα νησιά των Κυκλάδων.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Αύγουστο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο των κοινοτήτων Απολλωνίας και Αρτεμώνα.

By Samians

When the Lacedaemonians were about to abandon them, the Samians who had brought an army against Polycrates sailed away too, and went to Siphnus; for they were in need of money; and the Siphnians were at this time very prosperous and the richest of the islanders, because of the gold and silver mines on the island. They were so wealthy that the treasure dedicated by them at Delphi, which is as rich as any there, was made from a tenth of their income; and they divided among themselves each year's income. Now when they were putting together the treasure they inquired of the oracle if their present prosperity was likely to last long; whereupon the priestess gave them this answer:
"When the prytaneum on Siphnus becomes white
And white-browed the market, then indeed a shrewd man is wanted
Beware a wooden force and a red herald."
At this time the market-place and town-hall of Siphnus were adorned with Parian marble.
They could not understand this oracle either when it was spoken or at the time of the Samians' coming. As soon as the Samians put in at Siphnus, they sent ambassadors to the town in one of their ships; now in ancient times all ships were painted with vermilion; and this was what was meant by the warning given by the priestess to the Siphnians, to beware a wooden force and a red herald. The messengers, then, demanded from the Siphnians a loan of ten talents; when the Siphnians refused them, the Samians set about ravaging their lands. Hearing this the Siphnians came out at once to drive them off, but they were defeated in battle, and many of them were cut off from their town by the Samians; who presently exacted from them a hundred talents.

This extract is from: Herodotus. The Histories (ed. A. D. Godley, 1920), Cambridge. Harvard University Press. Cited Feb 2003 from The Perseus Project URL below, which contains comments & interesting hyperlinks.

Perseus: Herodotus, The Histories (ed. A. D. Godley, 1920)
• http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=...

Naval Battle of Salamis

The Seriphians, Siphnians, and Melians also took part, since they were the only islanders who had not given earth and water to the barbarian.

• http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/vor?lang=en&f...
Perseus: Herodotus, The Histories (ed. A. D. Godley, 1920)
• http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?lookup=...

3000-2000 π.Χ. Η Σίφνος κατοικήθηκε από Προέλληνες ή Αιγαίους. Σημειώθηκε μεταλλευτική δραστηριότητα στο νησί (μεταλλεία αργύρου και μολύβδου: Αη Σώστη, Αη Σιλίβεστρου, Βορινής, Κάψαλου, Ξερού Ξύλου). Η Σίφνος αναδείχτηκε σε κέντρο πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού. Ανακαλύφτηκαν προϊστορικοί τάφοι στο Ακρωτηράκι του Πλ. Γιαλού και στην Πούντα του Βαθιού.
2000-1450 π.Χ. Η Σίφνος δέχτηκε μινωικές επιδράσεις, το νησί ονομάστηκε Μερόπη, ιδρύθηκε η αρχαία πόλη Μινώα, πιθανώς τα σημερινά Ελληνικά.
1450-1100π.Χ. Το νησί δέχτηκε μυκηναϊκές επιδράσεις (ακροπόλεις: Προφήτη Ηλία του Τρουλλακιού, Αγίου Ανδρέα, Αγ. Νικήτα, Κάστρου).
1130-1120 π.Χ. Εγκαταστάθηκαν στο νησί Ίωνες από την Αθήνα με αρχηγό τον Αλκήνορα. Πιθανολογείται η ίδρυση του "άστεως" του σημερινού Κάστρου και η μετονομασία του νησιού σε Σίφνος.
8ος-5ος αι. π.Χ. Γνώρισε οικονομική άνθιση χάρη στο μεταλλευτικό της πλούτο, έκοψε δικό της νόμισμα. Τότε οχυρώθηκε η πόλη, ιδρύθηκαν το πρυτανείον, η αγορά, τα ιερά και φρυκτωρίες, παρατηρητήρια, "οπτικοί τηλέγραφοι" για μεγαλύτερη προστασία του ορυκτού πλούτου.
525 πΧ. Ιδρύθηκε ο περίφημος θησαυρός των Σιφνίων στους Δελφούς και οι Σίφνιοι έλαβαν την τιμητική διάκριση της "προμαντείας".
524 π.Χ. Σάμιοι πολιτικοί εξόριστοι επέδραμαν στο νησί και αποχώρησαν συναποκομίζοντας το ποσό των εκατόν ταλάντων, πράξη που κλόνισε την οικονομία του μαζί με το μυθολογούμενο καταποντισμό των παράλιων μεταλλείων του Αη Σώστη.
5ος-4ος αι. Κατά τους περσικούς πολέμους οι Σίφνιοι αρνήθηκαν να δώσουν "γήν και ύδωρ" και έλαβαν μέρος στη ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.) με μία πεντηκόντορο, κωπήλατο πλοίο με πενήντα κουπιά.
477 και 377 π.Χ. Η Σίφνος έγινε μέλος της Α΄ και Β΄ αθηναϊκής συμμαχίας. Έζησε ο Σίφνιος ποιητής και μουσικός Φιλοξενίδης.
388 π.Χ. Το νησί περιήλθε στη μακεδονική εξουσία
4ος-3ος αι. π.Χ. Έζησαν ο βασιλικός γιατρός Δίφιλος ο Σιφνιός, προσωπικός γιατρός του βασιλιά της Θράκης Λυσίμαχου (360-281π.Χ.) που έγραψε το έργο "περί των προσφερομένων τοις νοσούσι και υγιαίνουσιν". (Κατάλληλη δίαιτα για ασθενείς και υγιείς"), και ο ωρογράφος (χρονογράφος) Μάλακος, που έγραψε το έργο "Σιφνίων Όροι" (χρονικό για τα γεγονότα που έγιναν στη Σίφνο).
146 π.Χ.-324 π.Χ. Η Σίφνος διετέλεσε υπό ρωμαϊκή κατοχή. Κατάλοιπα μνημεία της ρωμαϊκής εποχής είναι μαρμάρινες λάρνακες με γλυπτό διάκοσμο που σώζονται στο Κάστρο και βωμός που κατέχει τη θέση της αγίας τράπεζας στο ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου.
330 μ.Χ- 610 μ.Χ. Κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο άνηκε στην βυζαντινή "Επαρχία των Νήσων" με πρωτεύουσα τη Ρόδο.
610-1204 Kατά την μεσοβυζαντινή περίοδο αποτελούσε τμήμα του "Θέματος του Αιγαίου Πελάγους" με πρωτεύουσα τη Σάμο.
726-843 Εξαιτίας των διωγμών κατά των εικονόφιλων, πολλοί πνευματικοί άνθρωποι κληρικοί και λαϊκοί βρήκαν καταφύγιο στη Σίφνο και συνέβαλαν στην πνευματική ανάπτυξη του νησιού.
1207-1262 Διετέλεσε υπό τους δούκες του Αρχιπελάγους, Μάρκο και Αγγελο Σανούδο.
1279-1307 Επανήλθε στην κυριαρχία του Βυζαντίου.
1307-1464 Κατακτήθηκε και κυβερνήθηκε από το δυναστικό οίκο των Ντακορόνια.
1464-1537 Με το γάμο της Μαριέτας Ντακορόνια και του Νικολάου Γοζαδίνου, του ηγεμονικού οίκου Κέας και Θερμίων, η Σίφνος περιήλθε στην ηγεμονία των Γοζαδίνων.
1537-1566 Ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα προσάρτησε το νησί στο οθωμανικό κράτος, ενώ με εξαίρεση μικρά διαλείμματα, ηγεμόνευσαν οι Γοζαδίνοι υπό τουρκική επικυριαρχία έως το 1617.
1617-1821 Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας το νησί διοικούσε ο Τούρκος αρχηγός του στόλου (καπουδάν πασά). Τότε παράλληλα με τα ενοριακά ελληνικά σχολεία λειτούργησαν για προσηλυτιστικούς σκοπούς και σχολεία από καθολικούς ιερείς (Τζιάκομο Ντελλαρόκα-Ντομένικο Ντελλαγκραμμάτικα, 1625-1634, Φραντέσκο Μικελούτσι 1647-1649 , Βαρθολομαίο Νταπόλλα, Γεώργιο Περή (1660-1664) στα οποία φοιτούσαν και ορθόδοξοι μαθητές.
1642 Ο μεγαλέμπορος και επίτροπος της Σίφνου Βασίλειος Λογοθέτης ίδρυσε το μοναστήρι της Παναγίας της Βρυσιανής.
1646-1797 Η Σίφνος υπήρξε έδρα Αρχιεπισκοπής με δικαιοδοσία σε έντεκα νησιά και έδρα της Επισκοπής Σιφνομήλου (1797-1852).
1650 Πάνω σε θεμέλια αρχαίου ναού χτίστηκε ο ναός της Πολιούχου της Σίφνου Παναγίας της Χρυσοπηγής, που είναι σήμερα ένας από τους 230 ναούς που λειτουργούνται.
1687-1854 Περίοδος ακμής της Παιδείας στη Σίφνο, λειτούργησε η περίφημη Σχολή του Αγίου Τάφου, γνωστή ως "Παιδευτήριον του Αρχιπελάγους". Στο ομώνυμο μετόχι στην είσοδο του Κάστρου, πρωτεύουσας του νησιού έως το 1836. Περισσότεροι από πενήντα Σιφνιοί αναδείχθηκαν σε αρχιερείς περιφανών θρόνων.
1770-1774 Η Σίφνος διετέλεσε υπό ρωσική κατοχή.
1821 Στον κατάλογο των ορκισμένων φιλικών αναφέρονται και οι Σίφνιοι: Νικόλαος Γρυπάρης, Δημήτριος Λαγός και Γεώργιος Μπάος. Το 1821 ο σχολάρχης Νικόλαος Χρυσόγελος (1780-1857) ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης στη σχολή της Σίφνου και αφού τέθηκε επικεφαλής 150 Σιφνιών πολεμιστών αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο, όπου ανέπτυξε πολύμορφη αγωνιστική δράση. Διετέλεσε υπουργός Παιδείας επί Καποδίστρια και υπήρξε ο θεμελιωτής της Δημοτικής Εκπαίδευσης.
1883 Οι Καμάρες καθιερώθηκαν ως επίσημο λιμάνι του νησιού. Το 1914 ο ενιαίος Δήμος Σίφνίων που ιδρύθηκε το 1836 διαιρέθηκε σε δύο Κοινότητες της Απολλωνίας και του Αρτεμώνα.
1941-1944 Η Σίφνος γνώρισε την ιταλική κατοχή.
1999 Οι δύο Κοινότητες της Σίφνου ενώθηκαν και αποτελούν τον ενιαίο Δήμο Σίφνου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Αύγουστο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Σίφνου

• http://www.sifnos.gr/history_time.html