Πληροφορίες τοπωνυμίου

Ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία

ΠΡΟΝΝΟΙ (Αρχαία πόλη) ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑ
  Πριν τις αρχαιολογικές ανακαλύψεις της δεκαετίας του 1990, η περιοχή του Πόρου (που ανήκει στο Δήμο Ελειού Πρόννων) ήταν γνωστή κυρίως για τη σημαντική παρουσία της κατά την κλασική αρχαιότητα, τότε που η Κεφαλονιά ήταν διαιρεμένη σε τέσσερις πόλεις-κράτη, της Κράνης, της Σάμης, της Πάλης και των Πρόννων. Η περιοχή ανήκε στην επικράτεια της πόλης των Πρόννων που περιλάμβανε όλη τη νοτιανατολική περιοχή της Κεφαλονιάς έως τα μεσόγεια, με το σημερινό λιμάνι του Πόρου στα ανατολικά, καθώς και τις περιοχές Ελειού, Κατελειού και Σκάλας.
  Τη σπουδαιότητα της πόλης-κράτους των Πρόννων κατά την κλασική περίοδο μαρτυρούν τα λείψανα δύο ισχυρών ακροπόλεων, μια στο λόφο Παχνί στην περιοχή του σημερινού Πόρου και μια δεύτερη στο ονομαζόμενο Κάστρο της Συριάς, σημερινό Παλαιόκαστρο, μία απότομη κορυφή στο εσωτερικό στην περιοχή των χωριών Ασπρογέρακας, Πάστρα και Κορνέλο, νότια του Πόρου, που εποπτεύει όλο το ΝΑ τμήμα του νησιού. Στην ακρόπολη του Παλαιοκάστρου σώζεται μεγάλο μέρος του οχυρωματικού περίβολου της πόλης και κατά μία άποψη, εκεί τοποθετείται το κέντρο της πόλης-κράτους των Πρόννων.
  Η δεύτερη ακρόπολη με τα επιβλητικά τείχη της βρίσκεται στο όρος Παχνί, το ύψωμα πάνω από το σημερινό οικισμό του Πόρου. Ορισμένοι ταυτίζουν αυτή - και όχι το Παλαιόκαστρο - με την πρωτεύουσα των αρχαίων Πρόννων. Η ακρόπολη καταλαμβάνει μια επίπεδη κορυφή, το Ανω Παχνί, που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον κόλπο του Πόρου, προς τα νοτιοδυτικά. Από εκεί ο λόφος κατεβαίνει προς τα βορειοδυτικά και σχηματίζει μία δεύτερη χαμηλότερη κορυφή, πάνω από το φαράγγι του Πόρου, που ονομάζεται "Κάτω Παχνί" και αποτελεί μέρος της πεζοπορικής διαδρομής. Η οχύρωση περικλείει όλη αυτή τη μεγάλη έκταση. Κοντά στη βορειοδυτική γωνία της επίπεδης κορυφής της ακρόπολης σώζεται επίσης μία πύλη, οι πλευρές της οποίας είναι κτισμένες με μεγάλους πολυγωνικούς ογκόλιθους. Το νότιο τείχος κατεβαίνει προς την πλευρά του φαραγγιού ακολουθώντας την κλίση του βουνού. Σε επιφανειακές έρευνες στα ανατολικά και νοτιοανατολικά του Παχνιού έχουν κατά καιρούς εντοπιστεί κομμάτια κεραμικής, πιθανά προϊστορικής. Επίσης έχουν έρθει στο φως κατάλοιπα σπιτιών, προϊστορικά χρόνια.
  Η ξυλεία από τα έλατα του βουνού του Αίνου, που ανήκε εν μέρει στην επικράτεια των Προνναίων, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξη της περιοχής σε σημαντική ναυτική και στρατηγική δύναμη από τους προϊστορικούς έως και τους ιστορικούς χρόνους.
  Η ιστορία των Πρόννων παραμένει σκοτεινή κατά τους ιστορικούς χρόνους και μόνο η συμμετοχή της στην Β Αθηναϊκή Συμμαχία το 375 π.Χ. είναι γνωστή. Ο Φίλιππος Δ της Μακεδονίας εγκατέλειψε τη σκέψη να την πολιορκήσει λόγω της φυσικής οχύρωσής της. Την ιστορική συνέχει μαρτυρούν τα ελληνιστικά νεκροταφεία των Πρόννων και οι ρωμαϊκές βίλες στη Σκάλα και στον Κατελειό.
(κείμενο: Γεράσιμος Αντζουλάτος)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Νομαρχιακής Επιτροπής Τουριστικής Κεφαλονιάς & Ιθάκης.

Το ναυάγιο του υποβρυχίου "PERSEUS"

ΜΑΥΡΑΤΑ (Χωριό) ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ
  Στο βυθό της θαλάσσιας περιοχής των Μαυράτων έχει εντοπισθεί το ναυάγιο του PERSEUS, ενός βρετανικού υποβρυχίου που βυθίστηκε στο σημείο αυτό, αφού προσέκρουσε σε νάρκη τη νύχτα της 6ης Δεκεμβρίου 1941.
  Από τους 60 επιβαίνοντες του υποβρυχίου σώθηκε μόνον ο θερμαστής John Capes (Τζον Χότρεϋ Κέιπς), ο οποίος, μετά την καταβύθιση του υποβρυχίου, κατάφερε να αναδυθεί στην επιφάνεια. Μετά τη δραματική αυτή ανάδυσή του από βάθος 52 μέτρων, ο Capes κολύμπησε για δύο ναυτικά μίλια μέχρι την ακτή της Κεφαλλονιάς, όπου επί 18 μήνες οι Κεφαλλονίτες τον έκρυβαν από τους Ιταλούς και τους Γερμανούς. Στη συνέχεια τον βοήθησαν να διαφύγει στην Τουρκία, από όπου και επέστρεψε στην πατρίδα του. Όσα διηγήθηκε για την περιπέτειά του δεν έγιναν πιστευτά παρά το 1997, όταν ο βυθισμένος PERSEUS εντοπίστηκε από την ομάδα του ερευνητή δύτη Κώστα Θωκταρίδη με την πρωτοβουλία και υποστήριξη του τότε Κοινοτάρχη Σκάλας, κ. Α. Ζαπάντη.
  Ο John Capes από το 2000 αποτελεί τιμώμενο πρόσωπο του Δήμου Ελειού-Πρόννων. Μαζί του τιμώνται και οι Κεφαλλονίτες που τον προστάτευσαν κατά την παραμονή του στο νησί και διευκόλυναν με καΐκι τη φυγή του από το Σαρακίνικο, ένα ακρωτήριο του Πόρου, όπου και ανεγέρθηκε μνημείο προς τιμή τους. Ένα άλλο μνημείο στήθηκε στην πλατεία των Μαυράτων προς ανάμνηση του πληρώματος του υποβρυχίου, στο οποίο περιλαμβανόταν και ο Eλληνας υποπλοίαρχος Νικόλαος Μέρλιν, του οποίου η μητέρα, Αλ. Μεταξά, καταγόταν από την περιοχή του Ελειού.
  Το σημείο του βυθού με το ναυάγιο του υποβρυχίου αποτελεί πρόκληση για καταδύσεις, θα πρέπει όμως προηγουμένως να υπάρξει ειδικός σχεδιασμός και άδεια από την υπηρεσία εναλίων αρχαιοτήτων.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ελειού - Πρόνων

• http://www.elios-pronnoi.gr/gr/perseus.htm (2 φωτ.)

Το ναυάγιο του βρετανικού υποβρύχιου "Perseus"

  Το βρετανικό υποβρύχιο "PERSEUS" αναχώρησε στις 24-11-1941 από τη Μάλτα για επιθετική περιπολία στον κόλπο του Τάραντα στην Αδριατική θάλασσα και το Ιόνιο πέλαγος. Στις 6-12-1941 προσέκρουσε σε νάρκη ανοιχτά της Κεφαλονιάς και βυθίστηκε παρασύροντας μαζί του 60 αξιωματικούς και ναύτες.
  Ο ´Αγγλος θερμαστής John Capes ήταν ο μόνος που κατάφερε να απεγκλωβιστεί από το βυθισμένο υποβρύχιο και να σωθεί κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Με μία σχεδόν υπεράνθρωπη προσπάθεια και χρησιμοποιώντας την ειδική συσκευή Davis πραγματοποίησε μία διαφυγή μοναδική στα ναυτικά χρονικά και αφού εγκατέλειψε το "PERSEUS" αναδύθηκε στην επιφάνεια του Ιονίου.
  Κολύμπησε ως την κοντινότερη ακτή της Κεφαλονιάς, όπου τον βρήκαν οι κάτοικοι του πανέμορφου αλλά Ιταλοκρατούμενου νησιού, οι οποίοι τον περιέθαλψαν, τον προστάτευσαν και στο τέλος τον φυγάδευσαν, 18 μήνες αργότερα, στη Σμύρνη.
  Οι διηγήσεις του John Capes για την περιπέτεια του, ελάχιστα πιστευτές έγιναν. Σχεδόν κανείς δεν μπορούσε να αντιληφθεί - και κατά συνέπεια να πιστέψει - το μέγεθος του κατορθώματός του. Σήμερα, 56 χρόνια μετά το συμβάν, η ομάδα του Κώστα Θωκταρίδη φέρνει στο φως το ναυάγιο του υποβρυχίου 'PERSEUS'.
  Μόνο που ο John Capes δεν είναι πια κοντά μας για να απολαύσει τη δικαίωσή του …

• http://www.navy.gr (4 φωτ.)

Ταξίδι στην Ιστορία

ΣΚΑΛΑ (Χωριό) ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ
Ο αρχαιολογικός χώρος με τα πολύ σημαντικά ψηφιδωτά δάπεδα Ρωμαϊκής Εποχής, είναι του 3ου αιώνα μ.Χ. Στο ένα ψηφιδωτό απεικονίζεται η θυσία ενός ταύρου από δύο άνδρες. Στο άλλο υπάρχει η αναπαράσταση του Φθόνου που κατασπαράσσεται από άγρια θηρία. Συνοδεύονται από επιγράμματα σε ελεγειακό και δακτυλικό μέτρο. Στον Άγιο Γεώργιο, περίπου 2 χιλιόμετρα από τη Σκάλα προς τον Πόρο, βρίσκεται το γραφικό εκκλησάκι σε ένα τοπίο μεγάλης ομορφιάς. Είναι κτισμένο από ακριβά κομμάτια σπουδαίου Αρχαίου Ναού του 7ου αιώνα π.Χ. που ήταν αφιερωμένος στον Απόλλωνα. Δίπλα ακριβώς, βρίσκονται οι βάσεις του Αρχαίου Ναού και τα τμήματα από τις κολώνες του. Το έθιμο των αγώνων δρόμου και κολύμβησης στο πανηγύρι του Άη Γιώργη φαίνεται να διατηρείται από χρόνια πανάρχαια, από την εποχή των εορτών του Απόλλωνα. Στη σπηλιά του Σάκκου και στη Μούντα, τα ευρήματα της Παλοαιολιθικής Εποχής, δείχνουν ότι η περιοχή κατοικείται συνεχώς από την Προϊστορική Περίοδο.

Ιστοσελίδα Δημοτικού Διαμερίσματος Σκάλας
• http://www.skala-kefalonia.gr/greek/istoria.htm (2 φωτ.)