Πληροφορίες τοπωνυμίου

Μόστρα

  Κάθε χρόνο παρουσιάζεται στα Θυμιανά, η Μόστρα που έχει βαθιές ρίζες πίσω στα χρόνια του Μεσαίωνα. Συνδέεται με τους αγώνες των Χιωτών ενάντια στους ληστές που λυμαίνονταν τότε τις πλούσιες περιοχές του νησιού, όπως τα Θυμιανά, το όμορφο και ξακουστό για την πέτρα του, χωριό.
  Την τελευταία Παρασκευή πριν το κλείσιμο του Τριωδίου, οι νεαροί του χωριού ντύνονταν Κουδουνάτοι, δηλαδή μεταμφιέζονταν. Φορούσαν παλιά ρούχα, αντρικά ή γυναικεία, έκρυβαν το πρόσωπό τους με αυτοσχέδιες προσωπίδες, τις μουτσουναριές, και έκαναν διάφορα νούμερα για τους θεατές.
  Στη συνέχεια, την Κυριακή, μαζεύονταν όλοι στο κέντρο και με την συνοδεία οργάνων χόρευαν τον ειδικό χορό, που ονομαζόταν Ταλίμι. Ο χορός αυτός ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακός. Αναπαριστούσε με χορευτικές κινήσεις τις μάχες των ντόπιων, σώμα με σώμα, με τους πειρατές. Οι Κουδουνάτοι, χωρίζονταν σε δυο ομάδες που αντιπροσώπευαν η μια τους Θυμιανούσους και η άλλη τους πειρατές κι έπειτα έφευγε ένας από την μια πλευρά να συναντήσει στην μέση έναν από την άλλη, κραδαίνοντας ένα μακρύ ξύλο σαν σπαθί. Η αναμέτρηση ήταν πάντα σκληρή. Χορεύοντας προχωρούσαν ταυτόχρονα προς το κέντρο του χωριού, όπου έβγαζαν τις μάσκες και συνέχιζαν με το χορό «Δετό». Τοποθετούσαν τα σπαθιά στη μέση και πιασμένοι από τους ώμους χόρευαν σε κύκλο. Επειτα, τραγουδώντας με συνοδεία οργάνων ένα πολεμικό άσμα, κατευθύνονταν προς την εκκλησιά του Αϊ Στράτη, όπου έδεναν στα κάγκελα του ναού τα χιώτικα λάβαρα και τις σημαίες. Σήμερα η παλιά αυτή παράδοση έχει εμπλουτιστεί με νέα στοιχεία, με σατυρικά άρματα και επίκαιρες αμφιέσεις.
  Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Μάιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (2000) του Δήμου Αγίου Μηνά.

Αγίας Ερμιόνης

ΑΓΙΑ ΕΡΜΙΟΝΗ (Οικισμός) ΧΙΟΣ
4/9

Αγίων Αναργύρων

ΘΥΜΙΑΝΑ (Κωμόπολη) ΧΙΟΣ
1/7/2002

Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

6/8/2002

Αγίου Ισιδώρου

ΝΕΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΧΙΟΣ
14/5

Της Αγίας Φωτεινής

ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΓΙΑΣ ΦΩΤΕΙΝΗΣ (Οικισμός) ΧΙΟΣ
  Το εκκλησάκι, στην ευρύτερη περιοχή του Νεχωριού γιορτάζει το θαύμα της διάσωσης της εικόνας της Αγίας Φωτεινής. Αυτή τη μέρα καθώς και στα εννιάμερα κόσμος πολύς απ’ όλο το νησί έτρεχε και τρέχει να προσκυνήσει και να πλύνει τα μάτια του με το Αγίασμα που ανασύρει απ το πηγαδάκι με την φαγωμένη απ' την πολλή χρήση πέτρα που πάνω της τρίβει η αλυσίδα.
  Και μετά την εκκλησία ένα μπάνιο στα πεντακάθαρα νερά της μοναδικής παραλίας με τα βότσαλα λίγο πιο κάτω, ξεκουράζει τον προσκυνητή-επισκέπτη και σήμερα όπως και τότε που περπατώντας τον χωματόδρομο ανάμεσα στα μαστιχόδεντρα, έφτανε ιδρωμένος να δροσιστεί.

Κείμενο: Βαγγέλης Ρουφάκης
Το κείμενο παρατίθεται τον Νοέμβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα , με φωτογραφίες, του Περιοδικού Δάφνη

Ιστοσελίδα Περιοδικού "Δάφνη"
• http://www.dafninet.gr/teuxos4/panhgyri2.htm (4 φωτ.)