Εμφανίζονται 2 τίτλοι με αναζήτηση: Προσκυνήματα Εκκλησίες για το τοπωνύμιο: "ΑΤΤΙΚΗ Περιφέρεια ΕΛΛΑΔΑ".
ΚΑΨΑΛΙ (Λιμάνι) ΚΥΘΗΡΑ
Σε ένα απότομο μεγαλειώδη γκρεμό πάνω από το γραφικό όρμο του Kαψαλίου
και σε υψόμετρο 100 περίπου μέτρων, σε μια μαγευτική τοποθεσία, βρίσκεται το σπήλαιο
του Αγίου Ιωάννου του "Εν Γρεμνόν" ανάμεσα σε σεμπρεβίβες, φασκομηλιές,
φυτά κάπαρης κ.α.
Στην είσοδο του συγκροτήματος υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα
στην οποία αναγράφεται το όνομα του μοναχού Ιωαννικίου, ο οποίος ανακαίνισε το
προσκύνημα το 1725. Πάνω από τη θολωτή είσοδο είναι χτισμένος ο ξενώνας με δυο
αίθουσες και μαγειρείο. Ο αρχικός ξενώνας υπολογίζεται ότι κτίσθηκε πριν από 500
χρόνια και σε αυτόν καθώς και σε ένα-δυο μικρά κελιά ακόμη διέμεναν κάποτε 5-6
καλόγηροι.
Καθώς ανεβαίνουμε τα 100 περίπου λίθινα σκαλοπάτια συναντούμε τα θεμέλια
ενός αρχαίου ναϊδρίου το οποίο κατά πάσα πιθανότητα ήταν έπ' ονόματι του Αγίου
Ιωάννου του Πρόδρομου.
Τέλος φθάνουμε στο σπήλαιο, όπου σύμφωνα με την παράδοση (την οποίαν
αναφέρουν και ξένοι περιηγητές που επισκέφτηκαν τα Κύθηρα κατά τον 17ο,18ο και
19ο αιώνα), διέμεινε ένα διάστημα ο Ιωάννης ο Θεολόγος διωκώμενος από τη Ρώμη
και σε αυτό εμπνεύσθηκε την Αποκάλυψη.
Κατά τον 17ο αιώνα στο συγκρότημα του Ενγκρεμνού φαίνεται ότι υπήρχαν
2 ναοί, του Ιωάννου του Θεολόγου μέσα στο σπήλαιο και του Πρόδρομου παρακάτω στο
γκρεμό. Το μνημείο αυτό ερειπώθηκε λόγω των βαρβαρικών επιδρομών και της εγκατάλειψης
και όταν ανακαινίσθηκε σε μεταγενέστερους χρόνους τον 18ο αιώνα φαίνεται ότι το
σπήλαιο εγκαινιάσθηκε έπ' ονόματι του Προδρόμου και έτσι ξεχάσθηκε η λατρεία του
Θεολόγου με την οποίαν κατ' εξοχήν είναι συνδεδεμένο το σπήλαιο, το οποίο αποτελείται
από δυο χώρους. Ο πρώτος, περισσότερο ευρύχωρος μήκους 7 μέτρων είναι ο κυρίως
ναός και ο δεύτερος, στενότερος και χαμηλότερος μήκους 20 μέτρων με πήλινες λεκάνες
για να συγκεντρώνεται το νερό που στάζει από την οροφή του σπηλαίου. Στο ξύλινο
τέμπλο δεξιά μια μικρή θυρίδα οδηγεί σε ένα στενό υπερώο όπου ήταν ασκητήριο.
Κατά το τέλος του 18ο αιώνα αρχές 19ου ηγούμενος στον Ενγκρεμνό διετέλεσε
ο Ανθιμος Λεβούνης, μετέπειτα επίσκοπος Κυθήρων. Τελευταίος ηγούμενος διετέλεσε
ο Κύριλλος Κεντρωτής στα χρόνια της Αγγλοκρατίας. Σήμερα ο ναός εορτάζει το Γενέθλιον
του Προδρόμου στις 24 Ιουνίου και στις 29 Αυγούστου την Αποτομή της τιμίας κεφαλής
του.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Κυθήρων
ΠΟΥΡΚΟ (Οικισμός) ΚΥΘΗΡΑ
Πούρκο = πόρκο = μπόργκο = borgo = πόλη.
Πολύ αξιόλογο μνημείο και για τα Κύθηρα και για όλη την Ελλάδα. Εξωτερικά
έχει ακανόνιστο σχήμα με δυο τρούλους, εσωτερικά αποτελεί ένα σύμπλεγμα 4 ναών
εκ των οποίων οι δυο έχουν τρούλους με χαμηλό τύμπανο ενώ οι άλλοι δυο έχουν καμάρα.
Ο προσανατολισμός είναι σωστός μόνο στο νότιο ναό και στο βορειοανατολικό ενώ
οι άλλοι δυο ναοί είναι στραμμένοι προς Βορρά. Η μοναδική είσοδος είναι στα δυτικά
και έτσι οι 4 ναοί επικοινωνούν μεταξύ τους διαδοχικά. Αυτή η μορφή του συγκροτήματος
δεν έχει όμοιό του στα Κύθηρα αλλά ούτε και σε όλη την Ελλάδα, μόνο στη Νάξο
υπάρχει κάτι παρόμοιο. Ο νότιος και ο βορειοδυτικός ναός έχουν δυο κόγχες στο
ιερό, είναι μονόχωροι κυθηραϊκού ρυθμού με τρούλο όπως ο Αγιος Νίκων, ο Θεολόγος,
ο Αγιος Νικήτας κ.α. Οι άλλοι δύο, βόρειος και βορειανατολικός είναι απλοί, μονόχωροι,
καμαροσκέπαστοι.
Νότιος ναός: Ο μεγαλύτερος και παλαιότερος που έδωσε
το όνομά του στο συγκρότημα, είναι ο άγιος Δημήτριος. Είναι μονόχωρος με τρούλο
κυθηραϊκού τύπου ο οποιος στηρίζεται σε 4 κυθηραϊκά ημιχώνια. Το τέμπλο είναι
χτιστό βυζαντινό. Είναι 6,70 Χ 3,10 μ. Χτίστηκε το 13ο αιώνα και οι τοιχογραφίες
είναι σε 3 στρώματα του 13ου και 14ου αιώνα και εικονίζονται ιεράρχες, μάρτυρες,
ο Ευαγγελισμός, η Αναληψη, οι Αγιοι 40, ο Θεολόγος, ο όσιος Θεόδωρος, η Μεταμόρφωση,
ο Αγιος Δημήτρης έφιππος, η Γέννηση στην κάμαρα του κυρίως ναού, η Σταύρωση και
η Υπαπαντή. Στο τέμπλο δίπλα στον Πρόδρομο υπάρχει αφιερωτική επιγραφή με μαύρα
γράμματα με χρονολογία 1707:
ΔΕΗCIC TOY ΔΟΥΛΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΙΩΑΝΟΥ ΓΡΙΠΑΡΙ 1707.
Βορειοανατολικός ναός: Μάλλον είναι η Παναγία. Μονόχωρος
καμαροσκέπαστος με αψίδα. Ανήκει στο 13ο αιώνα. Έχει δυο στρώματα τοιχογραφιών
βυζαντινά και δύο μεταβυζαντινές παραστάσεις. Εικονίζονται ιεράρχες, προφήτες,
ο Ευαγγελισμός, τα Εισόδια, η Παναγία ένθρονη, ο Χριστός μέγας και άλλοι αρχιερείς.
Βόρειος ναός: Αγιος Νικόλαος. Μονόχωρος καμαροσκέπαστος
με αψίδα. Ανήκει στο 13ο αιώνα. Στην κτητορική επιγραφή αναφέρεται κάποιος ζωγράφος
Δημήτριος από τη Μονεμβάσια
αρχιδιάκονος, αλλά η χρονολογία έχει σβήσει. Πίσω από την αγία τράπεζα ο Αγιος
Νικόλαος ημίσωμος, και από κάτω 4 ιεράρχες ολόσωμοι μετωπικοί. Πάνω από την αγία
τράπεζα, υπήρχε μια τεραστία δέηση με το Χριστό να ευλογεί και να κρατά ανοιχτό
βιβλίο. Δυστυχώς η μορφή καταστράφηκε από ένα παραθυράκι που άνοιξαν σε μεταγενέστερα
χρόνια. Στον κυρίως ναό ο Αγιος Νικόλαος ένθρονος και ο Θεόδωρος στρατηλάτης έφιππος.
Βορειοδυτικός ναός: Αγιος Βασίλειος. Μονόχωρος με
τρούλο κυθηραϊκού τύπου με 2 κόγχες στο ιερό χτισμένος στα τέλη του 13ου αιώνα.
Στην κάμαρα του κυρίως ναού η Κοίμηση της Θεοτόκου. Στο νότιο τοίχο του ιερού
ο Αγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο Αγιος Ανδρέας.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Κυθήρων
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
