Πληροφορίες τοπωνυμίου

Πολεοδομία - Αρχιτεκτονική

ΕΠΑΝΩ ΑΡΧΑΝΕΣ (Κωμόπολη) ΗΡΑΚΛΕΙΟ
  Σε ό,τι αφορά στο δομημένο περιβάλλον, από την αρχή του αιώνα παρατηρείται έντονη οικοδομική δραστηριότητα. Τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη δόμηση στο τέλος του περασμένου και τις αρχές του αιώνα μας είναι η έντονη επίδραση της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, η μείξη αρχιτεκτονικών και μορφολογικών στοιχείων του όψιμου νεοκλασικισμού και του εκλεκτικισμού με τα στοιχεία της ντόπιας παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, καθώς και οι μνήμες της Βενετσιάνικης Αρχιτεκτονικής. Όλα αυτά, συνθέτουν κτίσματα τα οποία χαρακτηρίζονται από αίσθηση του μέτρου, ισορροπία και υψηλή αισθητική αντίληψη.
  Στον υφιστάμενο παλαιό πολεοδομικό ιστό, ανάμεσα στα παλιά, με παραδοσιακή μορφή κτίρια, κατασκευάζονται νέα, που έχουν σαφέστατες νεοκλασικές επιδράσεις. Συγχρόνως τα παλιά όρια του οικισμού διευρύνονται.
  Προκειμένου να διατηρηθεί η αρχιτεκτονική αυτή κληρονομιά, ο Δήμος για τον οικισμό των Ανω Αρχανών υλοποιεί εδώ και 15 χρόνια προγράμματα που αφορούν σε:
•αποκατάσταση 200 παραδοσιακών κτηρίων (με ποσοστιαία οικονομική συμμετοχή των ιδιοκτητών)
•αναπλάσεις - πεζοδρομήσεις δημιουργία κοινόχρηστων χώρων
•δημιουργία χώρων πρασίνου
•κυκλοφοριακές ρυθμίσεις (σημάνσεις, θέσεις στάθμευσης, μονοδρομήσεις κ.λπ.)
•συντήρηση των κοινόχρηστων χώρων

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Αρχανών

• http://www.archanes.gr/gr/contents.php?cid=10 (7 φωτ.)

  Ο οικισμός των Αρχανών παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό ενδιαφέρον. Η σημερινή μορφή των Αρχανών δημιουργήθηκε στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα μέσα σε ιδιόμορφες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Από την περίοδο εκείνη έως σήμερα, ευτυχώς, ο πολεοδομικός ιστός και τα κτίρια άντεξαν στην φθορά του χρόνου και δεν καταστράφηκαν από αλόγιστες ανθρώπινες παρεμβάσεις.
  Η ευαισθησία και ο σεβασμός των κατοίκων για τον τόπο που ζουν και δραστηριοποιούνται καθημερινά, αποτελούν σταθερές αξίες της αρχανιώτικης κοινωνίας από τη δημιουργία της μέχρι σήμερα και συνέβαλλαν καθοριστικά τόσο στη διάσωση της συνοχής του πολεοδομικού ιστού του οικισμού όσο στο σεβασμό και στη διατήρηση του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα πολυάριθμων δημόσιων και ιδιωτικών κτισμάτων.
  Η πλούσια αρχιτεκτονική κληρονομιά των Αρχανών, η ευαισθησία και η δυναμική της τοπικής κοινωνίας, η ωρίμανση της πολιτικής βούλησης που είχε καλλιεργηθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια, τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα που έτρεχαν εκείνη την περίοδο, έδωσαν ώθηση στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στην τότε δημοτική αρχή, να ξεκινήσει δειλά δειλά την Ανάπλαση των Αρχανών.
  Η προσπάθεια για την διατήρηση της φυσιογνωμίας του οικισμού είχε ξεκινήσει από το 1970 (ΦΕΚ 666Β/23-9-70) με τον χαρακτηρισμό των Αρχανών, βάσει του Ν. 1469/50, ως αρχιτεκτονικό σύνολο της ιστορικής και παραδοσιακής κληρονομιάς. Πολλά χρόνια αργότερα, για την προστασία του οικισμού ο Δήμος Αρχανών, εκτός από το Γενικό Πολεοδομικό σχέδιο και την Πολεοδομική Μελέτη, έκανε ενέργειες ώστε να χαρακτηριστεί το συνεκτικό τμήμα του οικισμού ως παραδοσιακό με το από 24.8.1999 Π.Δ. που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Δ΄ 724, 5-10-1999.
  Επιπλέον, ο Δήμος Αρχανών μαζί με τους όμορους δήμους Ν. Καζαντζάκη και Επισκοπής για την βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη των ευρύτερων περιοχών των οικισμών τους, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανακοπή της άναρχης δόμησης εξασφάλισαν μέσω του Γ' ΚΠΣ χρηματοδότηση για την εκπόνηση, βάσει του Ν.2508/97, Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και ΣΧΟΑΠ για όλη την έκταση και τους οικισμούς των 3 δήμων.
  Αφετηρία για τον σχεδιασμό ορθών παρεμβάσεων ανάπλασης αποτέλεσε αφενός μεν, η ύπαρξη εγκεκριμένου από το 1989 Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, το οποίο καθόριζε τις χρήσεις γης και τη χωροταξική οργάνωση του οικισμού, αφετέρου δε, η Πολεοδομική Μελέτη των Αρχανών η οποία ήδη από το 1989 βρισκόταν σε εξέλιξη, και δυστυχώς λόγω των γνωστών γραφειοκρατικών προβλημάτων δεν έχει ακόμη εγκριθεί.
  Έτσι, ο Δήμος Αρχανών το 1992, εξασφάλισε χρηματοδότηση από τα ΜΟΠ Κρήτης (Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα) για το έργο «Ανάδειξη - Ανάπλαση Οικιστικού Πυρήνα Δήμου Αρχανών».

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Αρχανών

• http://www.archanes.gr/gr/contents.php?cid=12 (6 φωτ.)