Πληροφορίες τοπωνυμίου

Η μουσουλμανική μονή του Μπεκτασικού Τάγματος

ΡΟΥΣΣΑ (Χωριό) ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟ
Στην περιοχή, κοντά στο χωριό Ρούσσα υπάρχει ένα μουσουλμανικό μπεκτασικό καθίδρυμα (τεκκές), το οποίο κτίστηκε από Ερυθροκέφαλους μπεκτασίδες το 1402. Το μοναστήρι καταλαμβάνει μια έκταση 5 περίπου στρεμμάτων, 3 χλμ. βορειοδυτικά του χωριού Ρούσσα, μέσα σε πυκνή βλάστηση και είναι προσιτό από χωματόδρομο. Στην ανατολική πλευρά του "τεκκέ" δεσπόζει μία τσιμεντένια βρύση η οποία κτίστηκε, κατά την παράδοση των Ερυθροκέφαλων, στο σημείο που οδηγήθηκε από το Θεό, ο αναμμένος δαυλός που εκσφενδόνισε ο ιδρυτής του μοναστηριού Κιζήλ Ντελή, από το βόρεια βρισκόμενο ύψωμα Χίλια, υποδεικνύοντας το χώρο του καθιδρύματος. Στο ανατολικό τμήμα του προαυλίου υπάρχει ένα διώροφο, βαλκανικής αρχιτεκτονικής οίκημα, το οποίο χρησιμοποιείται ως κατάλυμα του προσωπικού φύλαξης. Στη νότια πλευρά του μοναστηριού υπάρχει το μαγειρείο (ψηλή καμινάδα) και κτίριο που περικλείει τον τάφο του ιδρυτή Κιζήλ Ντελή. Στη νότια πλευρά υπάρχει κοιμητήριο που καταλαμβάνει όλο το χώρο ως το νότιο τοίχο του περιβόλου.
´Ενα δεύτερο κοιμητήριο βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του μοναστηριού. Οι επιτύμβιες στήλες φέρουν σε βαθύ ανάγλυφο δώδεκα πτυχές κάθετες σε μια εγκάρσια η οποία περιβάλει τη σαρικοειδή επίστεψη λίγο πιο πάνω από τη βάση της. Στο δυτικό τμήμα του μοναστηριού δεσπόζει ένα τετράγωνο κτίριο, με ισχυρά επικλινή στέγη από μεγάλες επιχώριες σχιστολιθικές πλάκες. Στη βόρεια πλευρά του μοναστηριού υπάρχει οικοδόμημα που χρησιμοποιείται ως αποθήκη. Στην θέση αυτή κατά το παρελθόν μάλλον βρισκόταν κτίριο, το οποίο εμπεριείχε χώρους φιλοξενίας των πολυπληθών επισκεπτών και φίλων του τάγματος, οι οποίοι λάμβαναν μέρος στις δερβισικές τελετουργίες.
Το μοναστήρι καταστράφηκε το 1826 με 1839, κατά την διάλυση των Μπεκτασικών Ταγμάτων από το σουλτάνο Μαχμούτ Β', για να ξανακτιστεί κατά τα τέλη του 19ου αιώνα. Ορισμένα τμήματα κτιρίων βέβαια έμειναν άθικτα και σε ορισμένες περιπτώσεις διενεργήθηκαν ριζικές ανακαινίσεις. Με την παλινόρθωση του Μπεκτασισμού το 1839, το τάγμα δεν κατόρθωσε να ανακτήσει την προηγούμενη του αίγλη, ούτε την περιουσία και τα προνόμια που κατά καιρούς είχαν χορηγηθεί. Με την κατάργηση δε του Μπεκτασικού Τάγματος στη Νέα Τουρκική Δημοκρατία το 1925, αποτελεί το μοναστήρι της Ρούσσας το μοναδικό εν ενεργεία θρησκευτικό κέντρο μπεκτασικών τελετουργιών. Η πλειοψηφία των στοιχείων που έχουν γνωστοποιηθεί από τη μυστηριακή ζωή του τάγματος, οδηγούν σε μυστηριακές δοξασίες του Ορφισμού, ο οποίος, όπως είναι γνωστό, επηρέασε όλα τα μυστηριακά δόγματα που κατά καιρούς παρουσιάστηκαν, μη εξαιρουμένου και του Χριστιανισμού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2001 από ιστοσελίδα του Δήμου Ορφέα