Εμφανίζονται 37 τίτλοι με αναζήτηση: Αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης για το τοπωνύμιο: "ΑΓΙΑΣΟΣ Κωμόπολη ΜΥΤΙΛΗΝΗ".
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22510 27777, 22513 50500
Φαξ: +30 22510 29300, 47806, 26444
ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 61264
Σε απόσταση 7,3 χιλιομέτρων νότια της Μυτιλήνης
και σε υψόμετρο 150 μέτρων βρίσκεται η Αγία Μαρίνα. Καταγράφεται για πρώτη φορά
σε οθωμανικά κατάστιχα του 16ου αιώνα και το 1653 σε κώδικα της Iερoσoλυμιτικής
Βιβλιoθήκης. Με τις σημερινές γεωμορφολογικές συνθήκες υπάρχει μερική οπτική επαφή
με τη θάλασσα, φαίνεται όμως ότι ο κεντρικός οικιστικός πυρήνας του χωριού μάλλον
ήταν αθέατος από τη θάλασσα.
Αλλωστε το παρακείμενο τοπωνύμιο Βίγλα, μαρτυρεί χωρίς αμφιβολία τη
λειτουργία παρατηρητηρίου, μέχρι της αρχές του 19ου αιώνα τουλάχιστον, για το
φόβο των πειρατικών επιδρομών. Σε κατάστιχο μάλιστα του 1807 είναι καταγραμμένοι
οι μισθοί που καταβάλλονταν στον λεγόμενο βιγλάτορα.
Στη φορολογική απογραφή του 1840 καταγράφονται 131 χριστιανικές οικογένειες,
ενώ το 1908 οι οικογένειες είναι περίπου 230. Το 1928 απογράφηκαν 1.095 κάτοικοι,
ενώ μεταπολεμικά ο πληθυσμός μειώθηκε. Το 1951 το χωριό είχε 794 κατοίκους και
το 1981 635.
Ασφαλώς η ονομασία του χωριού σχετίζεται με την τιμώμενη ομώνυμη αγία,
στη μνήμη της οποίας είναι αφιερωμένος και ο ναός του χωριού. Ο ναός χρονολογείται
τουλάχιστον από το 1797, σύμφωνα με εντοιχισμένη πλάκα, που βρίσκεται πάνω από
την κύρια είσοδο του ναού. Είναι ρυθμού βασιλικής και έχει δεχθεί αρκετές ανακαινίσεις.
Το έτος 1840 αποτελεί και γι’ αυτό το χωριό το παλαιότερο χρονολογικό όριο για
λειτουργία δημοτικού σχολείου.
ΑΛΥΦΑΝΤΑ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 20243
Βρίσκεται σε απόσταση 3,3 χιλιομέτρων ανατολικά της Μυτιλήνης
και σε υψόμετρο 175 μέτρων. Καταγράφεται για πρώτη φορά σε οθωμανικά κατάστιχα
του 16ου αιώνα, αλλά στους επόμενους αιώνες, μέχρι τα μέσα του 19ου, δεν αναφέρεται
πουθενά ως οικισμός. Το 1849 θεωρείται μάλλον ως εξοχή των Μυτιληναίων με ελάχιστα
σπίτια, παρά ως χωριό. Ως έτος επανίδρυσης του οικισμού μπορούμε να θεωρήσουμε
συμβατικά το 1873, οπότε και καταχωρίζεται σε Δημοτολόγιο του 1956 η πρώτη εγγραφή
κατοίκου σ’ αυτόν. Πρώτη αναφορά για την ύπαρξη του οικισμού γίνεται το 1881,
οπότε και καταγράφονται 50 σπίτια και ένας ναός, του Αγίου Γεωργίου. Φαίνεται
ότι την αιτία της επανίδρυσης του οικισμού πρέπει να αναζητήσουμε στην επιθυμία
των Μυτιληναίων να εκμεταλλευθούν καλύτερα τα ελαιοκτήματα της περιοχής.
Το 1908 καταγράφονται στα Αληφαντά περί τα 60 σπίτια, ενώ το 1928
στον οικισμό που υπάγεται στο Δήμο
Μυτιλήνης, απογράφονται 238 κάτοικοι. Ως ανεξάρτητη κοινότητα ανακηρύχθηκε
το 1946 (Νομ. Διάτ. 107/26-9-1946). Το 1951 ο πληθυσμός του ανερχόταν στους 189
κατοίκους και το 1971 στους 132. Ο σημερινός ναός του Αγίου Γεωργίου «αναγέρθηκε
εκ βάθρων» σε ρυθμό βασιλικής και με βάση σχέδιο του αρχιτέκτονα Ιωάννη Κόκκινου
ή Μαλή, μετά την πυρκαϊά του 1912 που αποτέφρωσε την παλιά εκκλησία.
ΑΦΑΛΩΝΑΣ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 31724
Ο Αφάλωνας είναι χτισμένος σε υψόμετρο 100 μέτρων στις παρυφές ενός
κατάφυτου από ελιές λόφου και σε απόσταση 7 χιλιομέτρων από τη Μυτιλήνη.
Το χωριό καταγράφεται το 1566/7 στον απολεσθέντα κώδικα της Μητροπόλεως
Μυτιλήνης. Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής, ως χώρου ίδρυσης του χωριού,
πρέπει ασφαλώς να αποδοθεί στην επιθυμία των κατοίκων της εποχής εκείνης να προστατεύσουν
τη ζωή και την περιουσία τους, κινητή και ακίνητη, από τη μάστιγα της πειρατείας.
Οι παλιοί πύργοι άλλωστε που υπήρχαν στο χωριό τον ίδιο σκοπό εξυπηρετούσαν.
Το 1840, σύμφωνα με επίσημη οθωμανική φορολογική στατιστική ο Αφάλωνας
διαθέτει 109 χριστιανικές μόνο οικογένειες. Στις 23 Φεβρουαρίου του 1867 εξαιτίας
ενός ισχυρότατου σεισμού που πλήττει τη Λέσβο,
από τα 180 σπίτια που διέθετε τότε το χωριό, δεν έμεινε όρθιο ούτε ένα. Την καταστροφή
ολοκλήρωσε μια πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στα ερείπια των γκρεμισμένων σπιτιών, με
αποτέλεσμα να βρουν τραγικό θάνατο μέσα στα χαλάσματα 80 άτομα.
Το 1908 ο Αφάλωνας διαθέτει 220 οικογένειες και το 1928, σύμφωνα με
την πρώτη ελληνική απογραφή, 852 κατοίκους. Το 1971 ο αριθμός των κατοίκων του
πέφτει στους 642.
Ο ναός του χωριού που είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου,
άρχισε να κατασκευάζεται το 1914 στη θέση παλαιότερου ναού μικρότερων διαστάσεων,
με βάση σχέδιο του Αργυρίου Αδαλή, γνωστού από την οικοδόμηση της εκκλησίας του
Αγίου Θεράποντα και του καλλιμάρμαρου Γυμνασίου Μυτιλήνης. Η εκκλησία, εκτός των
άλλων, συντηρεί στα μέσα του 19ου αιώνα μαζί με τη δημογεροντία τη λειτουργία
του δημοτικού σχολείου, η ύπαρξη του οποίου αναφέρεται για πρώτη φορά το 1840.
ΒΑΣΙΛΙΚΑ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22520 71094
Διασχίζοντας το Πυρραίο δάσος με τα μεγάλα πεύκα, περνώντας την περιοχή
του Τσίγκου με τις πηγές και τα καθάρια νερά, θα συναντήσουμε το χωριό Βασιλικά.
Ονομάστηκαν έτσι, γιατί στα βυζαντινά χρόνια φιλοξενούσαν βασιλιάδες ή γιατί στην
περιοχή τους βρίσκονταν βασιλικά κτήματα. Πάντως είναι διαπιστωμένο ότι εδώ έμειναν
εξόριστοι η Ειρήνη η Αθηναία, ο Κωνσταντίνος ο Θ΄ ο Μονομάχος κ.α. Τα Βασιλικά
είναι ξακουστά για τα μεταλλεία λευκόλιθου, που σήμερα δεν είναι υπό εκμετάλλευση
και για το "Πυρραίον Ορος" ή "Πιτυώδες" όπως το ονομάζει ο Θεόφραστος, δηλαδή
το πευκοδάσος τους. Είναι επίσης σπάνιας ομορφιάς και οι καταρράκτες της περιοχής
της Μάκρης.
Σε όλη την έκταση των ανατολικών ακτών του Κόλπου της Καλλονής, έχουν
επισημανθεί αρχαία και βυζαντινά λείψανα οικισμών και ναών. Στην παραλιακή τοποθεσία
"Αγιος Παύλος" με το ομώνυμο παρεκκλήσιο, πιστεύεται από τους ντόπιους ότι εκεί
πρωτοβγήκε ο Απόστολος των Εθνών, για να κηρύξει στους Λεσβίους, τον λόγο του
Θεού. Πράγματι είναι διαπιστωμένο πως εκκλησία Αποστόλου Παύλου δεν υπάρχει άλλη
σ' ολόκληρη τη Λέσβο, εκτός βέβαια από αυτήν που χτίστηκε στον Πολιχνίτο πρόσφατα,
τη δεκαετία του 1960.
Μία από τις κόρες του γιου του Ηλιου, του Μάκαρος ή Μακάρεως, που
εκυρίευσε την Λέσβο ήταν η Πύρρα, της οποίας το όνομα πήρε η πόλη που χτίστηκε
στον μυχό και στην ανατολική πλευρά του ομώνυμου κόλπου του "Πυρραίου Ευρύπου"
του σημερινού Κόλπου Καλλονής. Η Πύρρα
καταποντίστηκε, ως λέγεται, από σεισμό κατά το έτος 231 π.Χ. μετά της Αγαμήδης
"μικρού παρ' αυτήν πολίσματος". Στον βυθό της θάλασσας φαίνονται λιμενικά έργα,
ίχνη ναού κ.α. που ελκύουν την περιέργεια αλλά και το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων.
Κατά τον Θουκιδίδη, κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου,
όταν ο Αθηναίος Πάχης πολιόρκησε την Μυτιλήνη, ο αρχηγός του Σπαρτιατικού στόλου
Σάλαιθος απεβιβάσθει στην Πύρραν και από εκεί μπόρεσε να εισέλθει στη Μυτιλήνη.
Γι' αυτό όταν ο Πάχης κατεδίωξε μέχρι το νησί της Πάτμου
τους Σπαρτιάτες, επιστρέφοντας καθυπέταξε την πόλη της Πύρρας.
Ακόμη από τον Θουκιδίδη αναφέρεται ότι κατά το τέταρτο έτος του Πελοποννησιακού
πολέμου οι Μυτιληναίοι κατέλαβαν αιφνιδιαστικά μεταξύ άλλων (Αντισσα-Ερεσός)
και την πόλη Πύρρα. Μετά την νικηφόρο μάχη του Μ. Αλεξάνδρου στον Γρανικό ποταμό,
ο Δαρείος κατέστησε Σατράπη της Μικράς Ασίας τον πολυμήχανο και θαρραλέο Ρόδιο
Στρατηγό Μέμνονα. Αυτός σκέφτηκε να μεταφέρει τον πόλεμο εκ της Ασίας στην Μακεδονία
και στη λοιπή Ελλάδα, για να φέρει σε δύσκολη θέση τον Μέγα Αλέξανδρο. Προς τούτο,
αφού με προδοσία εκυρίευσε την Χίο,
στη συνέχεια εύκολα καθυπέταξε, για λογαριασμό των Περσών, τις πόλεις της Λέσβου
μεταξύ των οποίων και την Πύρρα. Ευτυχώς κατά τη διάρκεια που πολιορκούσε τη Μυτιλήνη,
πέθανε από κάποια ασθένεια και στη συνέχεια τις πόλεις αυτές, καθώς και την Πύρρα,
ελευθέρωσε ο Ηγέλοχος ένας από τους ιππάρχους του Μ. Αλέξανδρου, που κατέσφαξε
τους τυράννους των.
Στην περιοχή της Αρχαίας Πύρρας, σήμερα εκτείνεται το μεγάλο αγρόκτημα-κληροδότημα
του Απόστολου Σημαντήρη, που ανήκει στα Φ.Κ.Μ., όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις της
πρώην Γεωργικής Σχολής, στάβλοι, κατοικίες, αρχοντικά και όπου γίνονται με μεγάλη
επιτυχία βιολογικές καλλιέργειες, ιδίως ελαίων και ελαιόλαδου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
(2000) της Τουριστικής
Επιτροπής Δήμου Πολιχνίτου.
ΒΡΙΣΑ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22520 61202
Η αρχαία πόλη υπολογίζεται ότι βρισκόταν νοτιοδυτικά της σημερινής,
στη θέση που είναι το εξωκλήσι της Αγίας Αικατερίνης. Το όνομά της λέγεται ότι
το πήρε από την Βρυσηίδα κόρη Ιερέως, για την οποία υπήρξε επεισόδιο μεταξύ Αχιλλέα
και Αγαμέμνονα στην παραλιακή περιοχή των Βατερών, όπου σε απόσταση 800 περίπου
μέτρων βρίσκεται ένα πηγάδι, που οι χωριανοί το ονομάζουν μέχρι σήμερα "Αχιλλειοπηγάδα",
δηλαδή πηγάδι του Αχιλλέα, γιατί όπως λέγεται, ο Αχιλλέας εκεί πότιζε τα άλογά
του. Στην περιοχή σώζεται επάνω στο λόφο, τετράπλευρος πύργος, διαστάσεων 18 χ
8 μέτρων και κάτω από το δάπεδό του παλιά δεξαμενή και σήραγγα που όπως θρυλείται
έβγαινε στη θάλασσα.
Αξιόλογο είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο της εκκλησίας Ζωοδόχου Πηγής,
που με εξαιρετική λεπτότητα εικονίζει παραστάσεις της παλαιάς και της καινής διαθήκης.
Η αμμουδερή παραλία των Βατερών
είναι εφάμιλλη της Κόπα Καμπάνα, έχει μήκος πλέον των 8 χιλιομέτρων και πλάτος
από 30 έως 50 μέτρα.
Πηγαίνοντας προς την περιοχή του Ακρωτηρίου του Αγίου
Φωκά, όπου υπάρχει αλιευτικό καταφύγιο και ψαροταβέρνες, συναντά κανείς τον
υδροβιότοπο του Αλμυροποτάμου,
όπου υπάρχουν πολλά είδη χελώνες, νερόφιδα και άλλα πουλιά και ζώα. Στον Αγιο
Φωκά υπάρχουν ερείπια του Ναού του Διόνυσου του Βρυσαγενούς, που είχε κτισθεί,
όπως αναφέρεται, από τον γενάρχη Μάκαρα.
Στη Βρίσα λειτουργούν, σύγχρονο ελαιοτριβείο, εργοστάσια κατασκευής
πλίνθων και άλλων κεραμικών. Τέλος θα πρέπει να εξαρθεί και να τονισθεί ιδιαιτέρως
ή ύπαρξη της Συλλογής Φυσικής Ιστορίας όπου φυλάσσονται τα παλαιοντολογικά ευρήματα
που είναι μοναδικής αξίας στον κόσμο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
(2000) της Τουριστικής
Επιτροπής Δήμου Πολιχνίτου.
ΚΑΤΩ ΤΡΙΤΟΣ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 93451
ΛΑΜΠΟΥ ΜΥΛΟΙ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 93444
ΛΙΣΒΟΡΙ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22520 71115
Ο οικισμός είναι γεμάτος ζωντάνια. Οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως
με την καλλιέργεια της γης. Εδώ παράγεται ακόμη η γλυκάνησος, αρωματικό φυτό που
οι σπόροι του χρησιμοποιούνται στην παρασκευή ούζου. Εδώ βγαίνουν τα πιο αρωματικά
λάδια της Λέσβου. Λέγεται ότι στην περιοχή "Τέμενος" υπάρχουν τα αρχαιότερα ελαιόδεντρα
του νησιού. Παράγονται ακόμη κρεμμύδια, τριφύλλια και κτηνοτροφικά προϊόντα, ενώ
είναι ξακουστά τα παξιμάδια και τα ψωμιά που γίνονται από ντόπια σιτάρια.
Στη θέση "Κουρτήρ" έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη ερειπίων καταποντισμένων
λιμενικών εγκαταστάσεων. Στην περιοχή βρέθηκαν όστρακα που μαρτυρούν την άνθηση
Μυκηναϊκού πολιτισμού στη Λέσβο. Στη θέση "Σκαμιούδι" υπάρχουν ερείπια Βυζαντινού
οχυρού. Υπάρχουν όμως και σύγχρονα κέντρα διασκεδάσεως με ενοικιαζόμενα δωμάτια
κ.λ.π.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
(2000) της Τουριστικής
Επιτροπής Δήμου Πολιχνίτου.
ΛΟΥΤΡΑ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 91233
Βρίσκονται σε απόσταση 8,8 χιλιομέτρων νοτιοανατολικά της Μυτιλήνης
και σε υψόμετρο 75 μέτρων, χωρίς να έχουν καμιά οπτική επαφή με το ανοιχτό πέλαγος,
προφανώς εξαιτίας του φόβου των πειρατικών επιδρομών. Καταγράφονται για πρώτη
φορά σε οθωμανικό κατάστιχο του 1548. Τα ερείπια οικισμού όμως που βρίσκονται
στη θέση «Παλιόλουτρο» και το ψηφιδωτό που είχε εντοπισθεί στα θεμέλια της παλαιοχριστιανικής
βασιλικής των «Τσεσμέδων», ενισχύουν την υπόθεση για μια συνεχή οικιστική παρουσία
στην περιοχή τουλάχιστον από τους πρώτους βυζαντινούς χρόνους και μετά. Είναι
το μοναδικό χωριό του διευρυμένου Δήμου
Μυτιλήνης με πρόσβαση στον κόλπο της Γέρας,
με τον οποίο έχει μερική οπτική επαφή. Στη φορολογική απογραφή του 1840 καταγράφονται
153 χριστιανικές οικογένειες και 5 μουσουλμανικές, ενώ το 1908 οι οικογένειες
είναι περίπου 370, χωρίς να αναφέρονται μουσουλμάνοι κάτοικοι. Το 1928 απογράφηκαν
2.004 κάτοικοι, συμπεριλαμβανομένων και των προσφύγων της Μικράς
Ασίας, που κατέκλυσαν το 1922 την ευρύτερη περιοχή. Μεταπολεμικά ο πληθυσμός
μειώθηκε. Το 1951 το χωριό είχε 1.538 κατοίκους και το 1971 1.488. Η εκκλησία
του χωριού που τιμάται στη μνήμη του Αγίου Γεωργίου, είναι ρυθμού βασιλικής και
ιδρύθηκε εκ βάθρων το 1815 στη θέση μικρότερου ξύλινου ναού. Σημαντική ιστορική
στιγμή της περιοχής ο Α΄ παγκόσμιος πόλεμος, οπότε ολόκληρος ο κόλπος της Γέρας
μετατράπηκε σε φυσικό αγκυροβόλιο του αγγλογαλλικού στόλου και η περιοχή των Λουτρών
σε ένα απέραντο στρατόπεδο. Στόχος των συμμάχων ήταν η εκπόρθηση των Δαρδανελίων,
που όμως δεν επιτεύχθηκε ποτέ. Απομεινάρια από ένα γαλλικό νεκροταφείο εκείνης
της εποχής σώζονται μέσα σε ελαιώνα στο χωματόδρομο που ενώνει το χωριό με τη
σκάλα.
ΜΟΡΙΑ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 31537
Βρίσκεται σε απόσταση 6,8 χιλιομέτρων από τη Μυτιλήνη,
χτισμένη σε υψόμετρο 30 μέτρων. Με τις σημερινές γεωμορφολογικές συνθήκες υπάρχει
μερική οπτική επαφή με τη θάλασσα. Την ασφάλεια του χωριού σε περίπτωση πειρατικής
επιδρομής φαίνεται πως εξασφάλιζε η ύπαρξη των πύργων, αρκετοί από τους οποίους
σώζονται σήμερα 500 μ. πριν από την είσοδο του χωριού, όπως π.χ. ο πύργος του
Κουρτζή. Η παλαιότερη αναφορά για το χωριό βρίσκεται σε οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο
του 1548. Στο χωριό κατοικούσαν μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα και λίγοι μουσουλμάνοι.
Στη φορολογική απογραφή του 1840 καταγράφονται 260 χριστιανικές οικογένειες, ενώ
το 1908 το χωριό διαθέτει περί τις 460 οικογένειες, όλες χριστιανικές. Το 1928
απογράφηκαν 2.235 κάτοικοι και το 1971 1.463. Το χωριό διαθέτει δύο εκκλησίες,
του Αγίου Βασιλείου, στην είσοδο του χωριού, που χτίστηκε το 1769 σε ρυθμό βασιλικής
και του Αγίου Δημητρίου στην κορυφή υπερυψωμένου λόφου, που χτίστηκε το 1889 στη
θέση παλιού παρεκκλησίου. Δίπλα στον Αγιο Δημήτριο βρίσκεται το κτίριο του Γυμνασίου,
που λειτούργησε από το 1848 ως αρρεναγωγείο, συνεχίζοντας τη λειτουργία του παλιού
δημοτικού σχολείου. Ομως σήμα κατατεθέν του χωριού αποτελούν χωρίς αμφιβολία οι
αψίδες του ρωμαϊκού υδραγωγείου που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από το χωριό,
μέσα σε κατάφυτη από ελιές κοιλάδα.
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Πάνω σε εφτά καταπράσινους λόφους ριζωμένους στην καρδιά του Αιγαίου,
απλώνεται η Μυτιλήνη, πρωτεύουσα της Λέσβου,
μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Ελλάδας,
με ιστορία που αρχίζει από την 3η χιλιετηρίδα π.Χ.
Η σημερινή Μυτιλήνη με 30 χιλ. περίπου κατοίκους, είναι χτισμένη πάνω
στα ερείπια της ομώνυμης αρχαίας πόλης, που γέννησε σπουδαίες πνευματικές προσωπικότητες,
όπως τον Πιττακό, έναν από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας και τους μεγαλύτερους
λυρικούς ποιητές όλων των εποχών, Σαπφώ (700-600 π.Χ.) και Αλκαίο (640-560 π.Χ.).
Η παράδοση συνεχίζεται ως τις μέρες μας με το Νομπελίστα ποιητή, Οδυσσέα
Ελύτη (1911-1996).
Ένας περίπατος στις γραφικές γειτονιές, την προκυμαία και την παραδοσιακή
αγορά, από το Αρχαίο Λιμάνι της Επάνω Σκάλας, μέχρι το Κιόσκι και τη Σουράδα,
δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να διαπιστώσει τη ζεστή φιλοξενία των κατοίκων
και να θαυμάσει τα πανέμορφα διατηρητέα αρχοντικά διαφόρων αρχιτεκτονικών ρυθμών.
Την πόλη κοσμούν ωραίες εκκλησίες από τις οποίες ξεχωρίζουν η Μητρόπολη
(17ος αιώνας) με το γοτθικού ρυθμού κωδωνοστάσιο και ο επιβλητικός ´Αγιος
Θεράπων (1880). Η Μονή
Αγίου Ραφαήλ βρίσκεται μόλις 12 χλμ. από την πόλη σε ελαιόφυτη έκταση των
Καρυών Θερμής.
Η Μυτιλήνη είναι έδρα του Υπουργείου
Αιγαίου και του Πανεπιστημίου
Αιγαίου. Διαθέτει Διεθνές αεροδρόμιο
και κεντρικό λιμάνι. Έχει συγκοινωνιακές διασυνδέσεις (ατμοπλοϊκές και αεροπορικές)
με Αθήνα, Πειραιά,
Θεσσαλονίκη, Βόλο,
Καβάλα, Αλεξανδρούπολη
και τα νησιά Λήμνο, Χίο
Σάμο, Ικαρία,
Κω, Ρόδο,
Κρήτη κ.α.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Επιτροπής Τουρισμού Δήμου
Μυτιλήνης.
ΝΕΕΣ ΚΥΔΩΝΙΕΣ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 94027
ΠΑΛΑΙΟΚΗΠΟΣ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 82368
ΠΑΜΦΙΛΑ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 31261
Τα Πάμφιλα είναι το βορειότερο χωριό του διευρυμένου Δήμου της Μυτιλήνης.
Απέχουν 7 χιλιόμετρα από τη Μυτιλήνη
και είναι χτισμένα σε υψόμετρο 50 μ. από τη θάλασσα. Με τις σημερινές γεωμορφολογικές
συνθήκες υπάρχει μερική οπτική επαφή με τη θάλασσα, γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά
σχετικά με την ασφάλεια του χωριού σε περίπτωση πειρατικής επιδρομής. Φαίνεται
όμως ότι την έλλειψη οχυρού, στο οποίο θα κατέφευγαν οι κάτοικοι σε μια τέτοια
περίπτωση, αναπλήρωνε η ύπαρξη των λεγόμενων πύργων. Τέτοιου είδους πύργοι θεωρούνται
οι σωζόμενες σήμερα κατοικίες του Χατζησάββα, των Βοστάνηδων και του Σάλτα. Πρόκειται
για πολυώροφα (συνήθως τριώροφα), σχεδόν τετράγωνης κάτοψης κτίρια, που είναι
χτισμένα στις παρυφές του χωριού ή και μέσα σ’ αυτό με σαφή αμυντικό προσανατολισμό.
Η παλαιότερη μέχρι στιγμής αναφορά για το χωριό γίνεται το 1566/7
και βρίσκεται στη «Λεσβιάδα Ωδή» του Σταυράκη Αναγνώστη, ο οποίος αντέγραψε από
τον απολεσθέντα παλαιότερο κώδικα της Μητροπόλεως Μυτιλήνης σχετικό κατάλογο των
υπαγομένων στη Μητρόπολη χωριών. Η φορολογική απογραφή του 1840 κατέγραψε 186
οικογένειες, όμως ο πραγματικός πληθυσμός πρέπει να ήταν μεγαλύτερος. Κατά το
1849 τα Πάμφιλα διέθεταν 300 περίπου σπίτια και το 1908 550, όλα χριστιανικά.
Η πρώτη επίσημη ελληνική απογραφή του 1928, κατέγραψε στο χωριό έναν πληθυσμό
2.198 κατοίκων, συμπεριλαμβανομένων και των προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Μεταπολεμικά
ο πληθυσμός έπεσε και έφτασε το 1971 στους 1.482.
Κέντρο αναφοράς του χωριού είναι ασφαλώς ο εντυπωσιακός ναός της Αγίας
Βαρβάρας, ρυθμού βασιλικής, ο οποίος άρχιζε να χτίζεται στη θέση παλαιότερου μικρότερου
ναού το 1859 και ολοκληρώθηκε το 1881, οπότε έγιναν και τα εγκαίνιά του.
Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται το καλλιμάρμαρο «Βοστάνειο» δημοτικό
σχολείο, χτισμένο στα 1928 με χορηγία των Παναγιώτη και Γεωργίου Βοστάνη, το οποίο
και διαδέχθηκε επάξια το ταπεινό δημοτικό σχολείο, το αναφερόμενο από το 1840.
ΠΑΝΑΓΙΟΥΔΑ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 31282
Η ολοκληρωτική καταστροφή του Αφάλωνα από τον σεισμό της 23ης Φεβρουαρίου
του 1867, αλλά και ο φόβος για ένα νέο ισχυρό σεισμό, είχαν ως αποτέλεσμα την
μετοικεσία αρκετών Αφαλωνιατών στη γειτονική παραθαλάσσια περιοχή «Μακρύς γιαλός».
Στη θέση αυτή ιδρύθηκε ένας νέος οικισμός, ο «Νέος Αφάλων» ή «Νεοχώριον», ο οποίος
γρήγορα θα μετεξελιχθεί στο χωριό Παναγιούδα. Το 1874 καταγράφονται 40 σπίτια
στην Παναγιούδα και το 1908 60 οικογένειες. Το 1928 απογράφηκαν 697 κάτοικοι,
συμπεριλαμβανομένων και των Μικρασιατών προσφύγων που αθρόοι κατέκλυσαν το 1922
την περιοχή, ιδρύοντας στη συνέχεια προσφυγικό συνοικισμό στον παρακείμενο οικισμό
του Καλαμιάρη. Το 1971 απογράφηκαν 707 κάτοικοι και το 1981 667.
Ο ναός της Παναγιούδας, σήμα κατατεθέν του χωριού, είναι αφιερωμένος
στη Γέννηση της Θεοτόκου. Ασφαλώς η επιλογή του ονόματος της εκκλησίας έπαιξε
αποφασιστικό ρόλο και στην ονομασία που δόθηκε τελικά και στο ίδιο το χωριό. Ο
σημερινός ναός, με έντονα τα στοιχεία του μπαρόκ, ιδίως στον τρούλο, κατασκευάστηκε
στις αρχές του 20ού αιώνα (γύρω στα 1908), με βάση αρχιτεκτονικό σχέδιο του Αργυρίου
Αδαλή και στη θέση παλιότερου μικρότερων διαστάσεων ναού. Η ομοιότητά του άλλωστε
με το πιο σημαντικό ίσως έργο του Αδαλή, τον Αγιο Θεράποντα της Μυτιλήνης, είναι
προφανής.
ΠΟΛΙΧΝΙΤΟΣ (Κωμόπολη) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22520 41212, 42980, 41223
Φαξ: +30 22520 41201, 42800
Το όνομά του πήρε από την ένωση των λέξεων "Πολλά ίχνη", γιατί κατά την
προφορική παράδοση, πολλά μικρά χωριουδάκια (ίχνη) κυρίως παραλιακά, για τον φόβο
των Σαρακινών Πειρατών, αναγκάσθηκαν να μετοικήσουν στη σημερινή τοποθεσία, που
βρίσκεται μακριά από την θάλασσα, περιβάλλεται από υψώματα και είναι αόρατη, τόσο
από τον Κόλπο της Καλλονής, όσο και από το Αιγαίο Πέλαγος.
Τα ευρήματα, που εμφανίζονται κατά καιρούς, κατά την ανόρυξη πηγαδιών
ή θεμελίων σπιτιών (γιατί αρχαιολογική έρευνα δεν έγινε ποτέ) επιβεβαιώνουν ως
ένα σημείο την παραπάνω παράδοση.
Εξάλλου και το όνομα ορισμένων τοποθεσιών είναι συνυφασμένο με θρύλους
και παραδόσεις. Λέγεται π.χ. ότι στην τοποθεσία της σημερινής Νυφίδας
γινόταν ένας γάμος και ότι προτού στρωθούν τα τραπέζια κτύπησαν οι πειρατές και
πως σώθηκε η νύφη φεύγοντας καβάλα στο άλογο του γαμπρού. Στο δρόμο καθώς σκαρφάλωναν
τα μονοπάτια, έπεσε το παπούτσι της, και ήταν τόση η τρομάρα αυτών που σώθηκαν,
που δεν έσκυψαν να το πάρουν. Πιο πάνω σχίστηκε το μανίκι της νύφης και έμεινε
κρεμασμένο σε ένα πουρνάρι. Επιτέλους πήραν την ανάσα τους πολύ μακριά, όπου ξαναβρήκαν
το κουράγιο και έστησαν χορό και διασκέδαση και από τότε οι τοποθεσίες λέγονται
"Νυφίδα", "Παπούτσι", "Μανίκι" και "Χορεύτρια".
Ο τόπος προσφέρεται για κυνήγι, για ψάρεμα υποβρύχιο ή με καθετή και
γενικά για όλες τις θαλάσσιες απολαύσεις (μπάνιο, σκι, ναυταθλητισμός) που μπορούν
να προσφέρουν τα πεντακάθαρα νερά του Κόλπου. Ηδη η Νυφίδα επί σειρά ετών κατέχει
την γαλάζια σημαία της Ε.Ε.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
(2000) της Τουριστικής
Επιτροπής Δήμου Πολιχνίτου.
ΠΥΡΓΟΙ ΘΕΡΜΗΣ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 71288
ΣΤΑΥΡΟΣ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22520 61591
Το μικρότερο από τα τοπικά διαμερίσματα του νέου διευρυμένου Δήμου
Πολιχνίτου είναι του Σταυρού. Παλιά λεγόταν Βούρκος, γιατί έτσι λέγεται ο χείμαρρος,
που χωρίζει σε δύο οικισμούς τον Σταυρό. Τον Ανω Σταυρό, που παραδόξως κείται
χαμηλότερα από τον Κάτω Σταυρό,
που βρίσκεται ψηλότερα.
Τρεις παλιές εκκλησίες συναντά κανείς στον Σταυρό που είναι αφιερωμένες
στον Αγιο Βαρθολομαίο, στην Αγία Παρασκευή και στον Αγιο Θεράποντα.
Σήμερα οι κάτοικοι του οικισμού ασχολούνται με αγροτικές και κτηνοτροφικές
εργασίες. Είναι ξακουστές οι ρουπάδες, οι μυζήθρες, τα λαδοτύρια, ο τραχανάς,
τα κηπουρικά χωρίς λίπασμα, αλλά και τα μανιτάρια που μαζεύονται κάτω από τα πεύκα,
οι πευκίτες.
Το καλοκαίρι ο οικισμός είναι στις δόξες του, γιατί επιστρέφουν στην
εστία τους οι ξενιτεμένοι της Αυστραλίας, της Αθήνας και της Μυτιλήνης. Ολα τα
σπίτια ζωντανεύουν και δίνουν ζωή στους εκατό περίπου υπερήλικες, που επιμένουν
να φυλάγουν τον οικισμό τις ατελείωτες και δύσκολες νύχτες του χειμώνα.
Ακολουθώντας ένα χωματόδρομο προς την παραλία, θα βρεθούμε σε μια
μοναδική, πεντακάθαρη και πευκόφυτη ακρογιαλιά την παραλία του Σταυρού.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
(2000) της Τουριστικής
Επιτροπής Δήμου Πολιχνίτου.
ΤΑΞΙΑΡΧΕΣ (Χωριό) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 61419
Οι Ταξιάρχες βρίσκονται σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων νότια της Μυτιλήνης,
χτισμένοι στις παρυφές ενός κατάφυτου από ελιές λόφου και σε υψόμετρο 175 μέτρων.
Το χωριό είναι γνωστό και με την παλαιότερη ονομασία Καγιάνι (kaya, γεν. kayanin
= λόφος στα τουρκικά), η οποία αντικαταστάθηκε το 1955 (Βασ. Διάτ. 20-9-1955)
από τη σημερινή, προς τιμήν της ομώνυμης εκκλησίας. Ως χωριό αναφέρεται για πρώτη
φορά το 1773, σύμφωνα με καταγραφή του Α΄ κώδικα της Μητροπόλεως Μυτιλήνης. Την
ίδια περίπου χρονολογία (1754) φέρει και μια οθωμανική επιγραφή σε βρύση που βρίσκεται
πάνω από το παλιό γραφείο της κοινότητας. Στη φορολογική απογραφή του 1840 καταγράφονται
85 χριστιανικές οικογένειες, ενώ το 1908 οι οικογένειες αυξάνονται στις 160 περίπου.
Στην ελληνική απογραφή του 1928 βρέθηκαν να μένουν στο χωριό 521 κάτοικοι, ενώ
μεταπολεμικά ο πληθυσμός μειώθηκε. Το 1951 το χωριό είχε 464 κατοίκους και το
1981 373.
Ο ναός των Ταξιαρχών αποτελεί ασφαλώς το κέντρο αναφοράς του χωριού
και το προσκύνημα όλης της γύρω περιοχής. Αρχισε να χτίζεται το 1903, με βάση
το γνωστό σχέδιο του αρχιτέκτονα Αργυρίου Αδαλή, που εφαρμόστηκε και στους ναούς
του Αγίου Θεράποντα, της Παναγίας Ακλειδιού και της Γέννησης της Θεοτόκου Παναγιούδας.
Από τις πηγές της περιοχής υδρεύτηκε από τη δεκαετία 1771 - 1880 και μετά η πόλη
της Μυτιλήνης, έργο που αποδίδεται στον τότε αρχιναύαρχο του οθωμανικού στόλου
Χασάν πασά Τζεζάερλη, του οποίου το όνομα έφεραν μέχρι προ τινος κάποιες από τις
πηγές.
ΜΥΤΙΛΗΝΗ (Πόλη) ΛΕΣΒΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22510 24575, 28811
Φαξ: +30 22510 25555
Η Αναπτυξιακή Δημοτική Εταιρεία του Δήμου Μυτιλήνης - ΑΔΕΜ A.E., ιδρύθηκε
το 1989, με κύριο μέτοχο το Δήμο Μυτιλήνης.
Σύμφωνα με τη Νομοθεσία των Δήμων και Κοινοτήτων η εταιρεία έχει τη
δυνατότητα εκπόνησης μελετών, υλοποίησης Εθνικών και Κοινοτικών Προγραμμάτων,
εκπόνησης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων γενικότερα, κυρίως για τις ανάγκες του Δήμου
Μυτιλήνης αλλά και της Α'βάθμιας Αυτοδιοίκησης γενικότερα.
Το κύριο όμως αντικείμενο της επιχείρησης είναι η διαχείριση και εκμετάλλευση
των Ιαματικών Πηγών στην περιοχή "ΘΕΡΜΑ" του Κόλπου της Γέρας. Οι πηγές αυτές,
προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
Στο συγκεκριμένο σημείο, υπάρχουν λουτρικές εγκαταστάσεις που αποτελούνται
από δύο ομαδικούς λουτήρες (ανδρών - γυναικών), με συνεχώς ανανεούμενο νερό από
αρτεσιανή ιαματική πηγή. Το νερό είναι σε θερμοκρασία 36 βαθμών Κελσίου, ενώ θεωρείται
ότι έχει πολλές ευεργετικές και θεραπευτικές ιδιότητες, αναγνωρισμένες από τους
αντίστοιχους Κρατικούς φορείς. πίσης υπάρχουν εγκαταστάσεις εστιατορίου - αναψυκτηρίου,
καθώς και αθλητικές εγκαταστάσεις για την ψυχαγωγία των επισκεπτών.Η εκμετάλλευση
των παραπάνω δραστηριοτήτων γίνεται είτε μέσω της εταιρείας, είτε με ενοικίαση
τους σε ιδιώτες.
Στην ίδια περιοχή, η ΑΔΕΜ ΑΕ, διαχειρίζεται με επιτυχία, 4 στρέμματα
θερμοκηπίου, που θερμαίνεται με γεωθερμικό ενέργεια και παράγουν διάφορα είδη
οπωροκηπευτικών.
Τέλος αξιοσημείωτη είναι η δραστηριότητα της ΑΔΕΜ ΑΕ, στο χώρο της
υλοποίησης Κοινοτικών Προγραμμάτων και Κοινοτικών Πρωτοβουλιών.
Χαρακτηριστικά μπορούμε να αναφέρουμε:
•Τις Κοινοτικές Πρωτοβουλίες LEADER Ι και ΙΙ, μέσω των οποίων υλοποιήθηκαν
και υλοποιούνται ακόμα εργασίεςβελτίωσης των εγκαταστάσεων και του χώρου των Ιαματικών
Πηγών.
•Την Κοινοτική Πρωτοβουλία HORIZON για παροχή ίσων ευκαιριών σε άτομα με
ψυχικά προβλήματα, μέσω της απασχόλησης τους σε πρωτοπόρα προγράμματα ανακύκλωσης.
•Την Κοινοτική Πρωτοβουλία ADAPT για εκπαίδευση προσωπικού λουτρικών εγκαταστάσεων,
τη δημιουργία δικτύου μεταξύ των Δήμων που διαθέτουν Ιαματικές Πηγές στο Νομό,
καθώς και τη δημιουργία και λειτουργία βάσης δεδομένων με τα στοιχεία και τα χαρακτηριστικά
των επισκεπτών των Ιαματικών Πηγών.
•Το Πρόγραμμα CAPTURE για τη μελέτη και βελτίωση των συνθηκών και των τρόπων
μετακίνησης των κατοίκων της πόλης της Μυτιλήνης και πολλά άλλα.
•Στους στόχους της εταιρείας πέρα από τη βελτίωση της παροχής των υπηρεσιών
που αυτή τη στιγμή προσφέρονται στα ιαματικά λουτρά, είναι και η συνεργασία με
άλλους αντίστοιχους φορείς που δραστηριοποιούνται σε χώρες της Ευρώπης, σε αυτόν
τον τομέα, με στόχο την ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών και την προώθηση από κοινού
πολιτικών στους τομείς του ιαματικού τουρισμού και της γεωθερμίας ειδικά, αλλά
και της στήριξης Αναπτυξιακών Δραστηριοτήτων της Αυτοδιοίκησης γενικότερα.
Τηλέφωνο: +3022513 52104, 52118
Φαξ: +3022510 40895
ΠΑΡΑΛΙΑ ΘΕΡΜΗΣ (Λιμάνι) ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Τηλέφωνο: +30 22510 71277
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
