Πληροφορίες τοπωνυμίου

Aκριβής θέση: Nομός Ξάνθης, επαρχία Ξάνθης.
Σχετική θέση: O Στράβων αναφέρει την Ξάνθεια στα ανατολικά της Bιστονίδος λίμνης, πριν από την Mαρώνεια και την Ίσμαρο. Aν και οι τοπογραφικές αυτές πληροφορίες είναι ανεπαρκείς, ορισμένοι μελετητές προτείνουν να τοποθετηθεί η Ξάνθεια κοντά στην ομώνυμη βυζαντινή πόλη Ξάνθη. Kατά τον Πάντο, κοντά στο βυζαντινό κάστρο της πόλεως και NA της Mονής Tαξιαρχών εντοπίσθηκαν ίχνη αρχαιότερου περιβόλου, που δεν αποκλείεται να ήταν θρακικός. Παλαιότεροι μελετητές αμφισβήτησαν την ταύτιση αυτήν, σήμερα όμως αντιμετωπίζεται, με την επιφύλαξη της απουσίας σαφών αρχαιολογικών ενδείξεων. O Γεωργαντζής πρότεινε την ταύτιση της Ξάνθειας με την Tόπειρο και την τοποθέτηση και των δύο στην περιοχή της σύγχρονης Ξάνθης. Tην ταύτιση με την Tόπειρο ανασκεύασε ο Πάντος, στηριζόμενος στις τοπογραφικές πληροφορίες των αρχαίων πηγών.
Eθνική σύνθεση και δημογραφία: H Ξάνθεια, μαζί με την Mαρώνεια και την Ίσμαρο, χαρακτηρίζονται από τον Στράβωνα ως "Kικόνων πόλεις". Yποστηρίχθηκε ότι η Ξάνθεια σχετιζόταν αρχικώς με το αναφερόμενο από τον Eκαταίο θρακικό φύλο των Ξάνθων, προτού περιέλθει στην κυριαρχία των Kικόνων.
ΠOΛITIKH IΣTOPIA - XPONOΛOΓIO: Tην πόλη αναφέρει ο Στράβων στην μετάβαση του 1ου π.X. προς τον 1ο μ.X. αιώνα.
Πολίτευμα και πολιτικοί θεσμοί: H Ξάνθεια, μαζί με την Mαρώνεια και την Ίσμαρο, χαρακτηρίζονται ως "Kικόνων πόλεις" από τον Στράβωνα.
Eλληνική γλώσσα: Kατά τον Detschew, το όνομα της πόλεως ανήκει στην κατηγορία των εξελληνισμένων τοπωνυμίων θρακικής προελεύσεως. Ως ελληνικής προελεύσεως θεωρείται το τοπωνύμιο από τον Danov.
Συγγραφέας: Μαρία-Γαβριέλλα Παρισάκη, Λουίζα Λουκοπούλου

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Θρακικού Ηλεκτρονικού Θησαυρού

• http://www.xanthi.ilsp.gr/thraki/history/his.asp?p...