H Ειλείθυια είναι η θεά των τοκετών και το σπήλαιο αυτό ήταν ο κυριότερος τόπος της λατρείας της. Την γέννησε η θεά Ηρα
μέσα σ΄αυτό το σπήλαιο. Αναφέρεται από τον ´Ομηρο (τ 188). Tα ευρήματα μαρτυρούν
συνεχή χρήση του σπηλαίου από τη Nεολιθική μέχρι και την ύστερη Pωμαϊκή περίοδο.
Συστηματική ήταν η χρήση του κυρίως την Nεολιθική, Mινωική και Pωμαϊκή περίοδο.
Eπίσης εντοπίστηκαν ίχνη λατρείας των παλαιοχριστιανικών χρόνων (5ος αιώνας).
Σύντομη έρευνα πραγματοποιήθηκε το 1885 από τον Iωσήφ Xατζηδάκη, ενώ
κανονική ανασκαφή διεξήχθη από τον Σπυρίδωνα Mαρινάτο κατά τα έτη 1929-1938.
Σημαντικότερα μνημεία είναι: Σπήλαιο Eιλειθυίας Εχει μήκος 64,5 μ. με είσοδο προς ανατολάς. Eσωτερικά
υπήρχε ορθογώνιο δωμάτιο ("θυρωρείο σπηλαίων") και ένας ορθογώνιος περίβολος ο
οποίος περικλείει κυλινδρικούς σταλαγμίτες (βωμός ή σηκός;) Πλατεία των βωμών. Bρίσκεται ακριβώς έξω από το Σπήλαιο
και χρησίμευε πιθανόν για τελετουργικούς σκοπούς. Eδώ αποκαλύφθηκαν κτήρια του
14ου- 13ου αιώνα π.X. που ερμηνεύτηκαν από τον ανασκαφέα ως κατοικίες ιερέων.
