Κοντά στο χωριό
Καστράκι,
ανάμεσα στα ερειπωμένα μοναστήρια Προδρόμου, Αγίας Μονής και Παντοκράτορος, βρίσκεται
η Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Ο οργανωμένος μοναχικός βίος στην Μονή
ανάγεται στις πρώτες δεκαετίες του 14ου αι. Το μοναστήρι ανακαινίστηκε ριζικά
στις αρχές του 16ου αι., οπότε και ανεγέρθηκε εκ θεμελίων ο ναός του Αγίου Νικολάου.
Στον δεύτερο όροφο βρίσκεται το καθολικό της Μονής (μικρός μονόχωρος
ναός, σχεδόν τετράγωνος, με μικρό τρούλο στο κέντρο της στέγης), που αγιογραφήθηκε
το 1527 από τον Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη Στρελίτζα (+1559), τον επιλεγόμενο Μπαθά,
ιδρυτή της Κρητικής Σχολής στην βυζαντινή αγιογραφία. Οι τοιχογραφίες του ναού
του Αγίου Νικολάου είναι το παλαιότερο ενυπόγραφο έργο του Θεοφάνη και φέρει την
προσωπική σφραγίδα με όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τέχνης του αγιογράφου.
Στον πρώτο όροφο βρίσκεται η κρύπτη και το παρεκκλήσιο του Αγίου Αντωνίου,
στους τοίχους του οποίου διατηρούνται υπολείμματα παλαιών τοιχογραφιών (14ου αι.)
και στον τελευταίο όροφο βρίσκονται η παλαιά Τράπεζα (με τοιχογραφίες), που σήμερα
χρησιμεύει ως επίσημος χώρος υποδοχής, το Οστεοφυλάκιο και το παρεκκλήσιο του
Αγίου Ιωάννου Προδρόμου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2007 από τουριστικό φυλλάδιο
του
Δήμου Καλαμπάκας.
