Εμφανίζονται 8 τίτλοι με αναζήτηση: Βιογραφίες στην ευρύτερη περιοχή: "ΚΟΥΡΗΤΕΣ Δήμος ΡΕΘΥΜΝΟ" .
ΑΠΟΔΟΥΛΟΥ (Χωριό) ΚΟΥΡΗΤΕΣ
Τοπικός λυράρης του χωριού Αποδούλου της επαρχίας Αμαρίου Ρεθύμνης.
Γεννήθηκε το 1907 στο Αποδούλου, όπου και έζησε μέχρι το θάνατό του, το 1983 (25
Ιουλίου).
Είναι ο σημαντικότερος μουσικός της τοπικής κοινωνίας, στην οποία
βέβαια υπήρχαν και άλλοι μουσικοί (λυράρηδες), όπως ο Νικόλαος Γιαννάκης ή Θραψανιώτης
(πριν το 1900 - είχε αυτό το ψευδώνυμο επειδή ασκούσε το επάγγελμα του πιθαρά,
όπως οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού Θραψανό Ηρακλείου), ο Περικλής Μελιδονιώτης
(πατέρας του Περικλαντώνη), ο Χαρίδημος Βολανάκης, ο Σταύρος Βολανάκης, ο Νίκος
Βολανάκης κ.λπ. ο τελευταίος ιδίως, ο «Νίκος του Σταύρο», κάτοικος Αυστραλίας
εδώ και δεκαετίες, ήταν και περίφημος ριμαδόρος (λαϊκός ποιητής) και σώζονται
αρκετές μαντινάδες του, αλλά και σατιρικές ρίμες για διάφορα περιστατικά, όπως
ο θάνατος υποζυγίων (γαϊδάρων), συνηθισμένο θέμα σάτιρας μέχρι πριν λίγα χρόνια
στα κρητικά χωριά. Οι ρίμες του Νίκο του Σταύρο διακρίνονται για το εξαιρετικό
ύφος τους και το λεπτό χιούμορ που αποφεύγει την αισχρολογία.
Αυτοδίδακτος, και ριμαδόρος επίσης και ο ίδιος, ο Περικλαντώνης διασκέδασε
με τη λύρα του την κοινωνία του Αποδούλου και άλλων γειτονικών χωριών, όπως ο
Αγιος Ιωάννης, η Αγία Παρασκευή και η Νίθαυρη, παίζοντας στις παρέες, τις καντάδες,
τα πανηγύρια και τα γλέντια, χωρίς να παίρνει χρήματα. Εκτός από τα περίφημα αμαριώτικα
πεντοζάλια και τους άλλους γνωστούς και σήμερα κρητικούς χορούς, έπαιζε και τους
τοπικούς χορούς που συνηθίζονταν στην επαρχία Αμαρίου, δηλαδή τον τριζάλη, το
λαζώτη, τον πανωμερίτη (προβατινίστικο), τον κατσαμπαδιανό και το μικρό-μικράκι.
Η λύρα του συνοδευόταν με μαντολίνο και σπανιότερα λαούτο, που έπαιζαν αρκετοί
Αποδουλιανοί, όπως ο Αγάπιος Φωτάκης (δεινός σατιρικός μαντιναδολόγος), ο Γιώργης
Βολανάκης, ο Θεόδωρος Βολανάκης κ.α.
Ο Περικλαντώνης ασκούσε το επάγγελμα του υποδηματοποιού (τζαγκάρη)
και ήταν παντρεμένος με την Ευλαβία Δρυγιαννάκη (1918-2001), με την οποία απέκτησε
τέσσερα παιδιά, τον Περικλή, το Νίκο, το Γιώργη και τη Μαρία. Σώζεται ιδιωτική
ηχογράφησή του στη συλλογή του εξαίρετου σύγχρονου Αποδουλιανού λυράρη (και ανηψιού
του) Κωστή Εμμ. Φωτάκη («Κωστή του Μανωλιό»), που ζει στο Ηράκλειο.
Θοδωρής Ρηγινιώτης
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της cretan-music.gr
ΠΛΑΤΑΝΙΑ (Χωριό) ΚΟΥΡΗΤΕΣ
1925
Αυτοδίδακτος λυράρης από παιδική ηλικία, καλλιέργησε τη γνήσια κρητική
μελωδία και την ανύψωσε σε υψηλά επίπεδα.
Γεννήθηκε το 1925 στα Πλατάνια Αμαρίου. Είναι γιός του Δημήτρη Κλάδου
κτηνοτρόφου από τα Λειβάδια Μυλοποτάμου γνωστός ως Χωρίστρης. Μητέρα του είναι
η Χρυσή Ανδρέα Λίτινα. Έμειναν και έζησαν στα Πλατάνια αποκτώντας 8 παιδιά εκ
των οποίων το δεύτερο είναι ο Λεωνίδας.
Φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο Πλατανίων, αλλά λόγω έλλειψης δασκάλου
παρακολούθησε μαθήματα και σε άλλα δημοτικά της γύρω περιοχής μεταξύ αυτών και
αυτό του Μοναστηρακίου. Ήταν εξαίρετος μαθητής, λόγω όμως οικονομικών δυσχερειών
δεν προχώρησε στα γράμματα. Οι γονείς του τον προέτρεψαν και πήγε να μάθει την
τέχνη του τσαγκάρη στο Βυζάρι στου Κούνουπα του Στεφανή, όπου πηγαινοερχόταν για
τρία χρόνια.
Σαν παιδί βοηθούσε στην εκκλησία και ήταν δίπλα στον παππού μου από
τις Λαμπιώτες παπα-Γιάννη Σιγανό, ο οποίος διέκρινε από πολύ νωρίς τις μουσικές
και φωνητικές ικανότητες του Λεωνίδα και τον προώθησε στο ψαλτήρι. Έτσι λοιπόν
η εκκλησία υπήρξε ένα από τα πρώτα του βιώματα, όσον αφορά το χώρο της μουσικής.
Το 1941, όταν κατέκτησαν οι Γερμανοί την Κρήτη, τον βρίσκει με πολλές
άλλες οικογένειες στις σπηλιές του Ψηλορείτη. Εκεί ο θείος του Μανώλης Λίτινας
ασχολείται με διάφορα ξυλόγλυπτα και μεταξύ αυτών φτιάχνει και μία λύρα από ασφένταμο.
Τα παιδιά την περιεργαζόταν και την άφηναν, όμως ο Λεωνίδας ανυπομονούσε να ακούσει
τους πρώτους ήχους. Σε 17 ημέρες έμαθε να κουρδίζει και σε 28 ακούστηκαν οι πρώτοι
σκοποί στις κορυφές του Ψηλορείτη.
Έπαιζε και τραγουδούσε συνέχεια.
Ως κτηνοτρόφος ο πατέρας του έβοσκε στην Σάμιτο και ο Λεωνίδας πάντα
τον βοηθούσε. Οι τοποθεσίες και σπηλιές της Σαμίτου είναι γνωστές σε αυτόν. Τα
χωριά που είναι στους πρόποδες της, Μοναστηράκι,
Αμάρι, Οψυγιάς,
Λαμπιώτες, Πετροχώρι
γίνονται δεύτερο σπίτι του και οι κάτοικοι συγχωριανοί του. Κατά την περίοδο της
Γερμανικής κατοχής έβλεπε τα πρόβατα και έπαιζε και λύρα στα χωριά της περιοχής,
ενώ στον Οψιγιά στο καφενείο Πικαντίλι, διασκέδαζαν τακτικά πολλοί μερακλήδες
και χορευτές της επαρχίας που με την παρακίνηση τους έγινε σήμερα επώνυμος καλλιτέχνης.
Στα πρώτα του βήματα σημαντικό ρόλο έπαιζαν οι λυράρηδες της περιοχής
ιδιαιτέρως ο Κουρούπης από το Μέρωνα και ο Καπαρός ο Λευτέρης από το Ανω Μέρος
οι οποίοι κατά τον Κλάδο έπαιζαν σωστά και μελετημένα.
Παράλληλα στο χώρο της Κρητικής μουσικής έκανε τα πρώτα του βήματα
και ένας άλλος μεγάλος Αμαριώτης καλλιτέχνης ο Ροδάμανθος Ανδρουλάκης. Συχνά βρισκόντουσαν
στον Οψυγιά οπού μαζί τελειοποιούσαν το παίξιμο τους γι' αυτό και παρατηρεί κανείς
κοινά στοιχεία. Την περίοδο αυτή συνθέτει στον Κισσόσπηλιο του Ψηλορείτη τον πρώτο
του σκοπό τον οποίο για ειδικούς λόγους δεν έχει ακόμα ηχογραφήσει. Παρά την αντίδραση
των γονιών του να γίνει επαγγελματίας λυράρης εκείνος είχε ήδη πάρει το βάπτισμα,
τίποτα δεν μπορούσε να τον σταματήσει από τη λύρα του. Όπου γλέντι, γάμος βαπτίσεις
νάσου και ο Λεωνίδας να μαγεύει τους πάντες με τις κοντηλιές του. Το 1945 έως
1947 παίζει στο Ρέθυμνο
κάθε βράδυ στο ζαχαροπλαστείο του Κλαψινού, όπου προωθείται από το πασίγνωστο
λαγουτιέρη Μπαξεβάνη και πλέον γίνεται γνωστός σε όλο το νομό.
Το 1947 κατατάσσεται στο στρατό, όπου υπηρετεί για 29 μήνες. Επιστρέφοντας
συνεχίζει και συνεργάζεται πάντα με κορυφαίους λαγουτιέρηδες Μαρκογιαννάκη, Κοτσιφό,
Παχουντάκη και τον Στ. Φουσταλιέρη. Ταυτόχρονα γνωρίζεται με τους κορυφαίους λυράρηδες
Λαγό, Καρεκλά, Σκορδαλό, Καλογρίδη.
Η φήμη του γρήγορα ξεπερνά τα όρια του νομού. Το Φεβρουάριο του 1951
βρίσκεται στη Μεσσαρά,
όπου γίνεται δεκτός με ενθουσιασμό και αγάπη στις διάφορες εκδηλώσεις της περιοχής.
Συχνά έπαιζε στο καφενείο του Μιχάλη Τζωρτζάκη στη πλατεία των Μοιρών,
όπου γνωρίστηκε με την κόρη του την Κλειώ. Παντρεύονται το 1953 και αποκτούν 2
γιούς και 2 κόρες. Σήμερα έχουν 8 εγγόνια. Από τη χρονική περίοδο αυτή γίνεται
μόνιμος κάτοικος Μοιρών, όπου ο κόσμος τον αγκαλιάζει ως γνήσιο Μεσσαρίτη και
ο ίδιος ανταποκρίνεται.
Το 1957 δημιούργησε το πρώτο του έργο στίχοι, μουσική, εκτέλεση δική
του " Όταν κοιμάται ο δυστυχής". Από το 1961 διακόπτει την καλλιτεχνική
του ενασχόληση για λόγους υγείας.. Ύστερα από επίμονη παρότρυνση φίλων ξαναρχίζει
να παίζει και ταυτόχρονα επιστρέφει στις ζωντανές εμφανίσεις και δισκογραφία.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι ήταν από τους πρώτους που ανέβασαν τα καλαματιανά και
τα Ευρωπαϊκά ταγκό και βάλς.
Μεγάλες στιγμές δισκογραφικά οι συνεργασίες του με τον Μανιά, Κακλή,
Κρασαδάκη, Σκουλά, Σταματογιαννάκη, Αγγελάκη όλοι τους μεγάλες φωνές. Στην καλλιτεχνική
του πορεία έχει να παρουσιάσει πλούσια δραστηριότητα στην διάρκεια της οποίας
προσπάθησε να εξελίξει και να αναπτύξει την τεχνική του με τελικό αποτέλεσμα την
δημιουργία της δικιάς του σχολής στο παίξιμο της κρητικής λύρας. Η πιο πρόσφατη
δουλεία του κυκλοφόρησε το 2000 με τίτλο "Ανοίγω του σεβντά πανί". Συνολικά
έχει ηχογραφήσει 27cd.
Παλιότερα έμπαινε στο στούντιο χωρίς να έχει ετοιμάσει τη δισκογραφική
του δουλειά και την ολοκλήρωνε εκεί. Ο ίδιος χαρακτηριστικά τονίζει: " Έμπαινα
στο στούντιο και αντί για δύο τραγούδια έγραφα δώδεκα. ¨Έρχεται αυθόρμητα ο οραματισμός
της στιγμής". Τι σιγουριά, τι ταλέντο, τι αστείρευτη έμπνευση και δημιουργικότητα
!" Όσο όμως τα χρόνια περνούν δεν δικαιολογεί τους αυτοσχεδιασμούς και τη
νεανική ορμητικότητα, πολυδουλεύει τις συνθέσεις και τις επεξεργάζεται τέλεια.
Η τεχνική του χαρακτηρίζεται από ποικίλες και γρήγορες εναλλαγές ενώ
η ποιότητα του ήχου έχει μια έντονη γλυκύτητα που σε συναρπάζει. Πολλοί λένε σήμερα,
ότι με τη λύρα του Κλάδου μερακλώνουν, ενθουσιάζονται, είναι η λύρα που τους αρέσει
και τους ταξιδεύει σε κόσμους παραμυθένιους και παραδεισένιους.
Ο Κλάδος ταξίδεψε πολλές φορές στο εξωτερικό και ενθουσιάστηκε με
τη διατήρηση της παράδοσης και των εθίμων τη Κρήτης στην ομογένεια. Έχει τιμηθεί
πάμπολλες φορές για την προσφορά του από διάφορους δήμους- κοινότητες- συλλόγους.
Στη λύρα του βρίσκουν την λεβεντιά, την περηφάνια και το μεγαλείο του Κρητικού
λαού.
Πρέπει να αναφέρουμε ότι είναι ο μοναδικός λυράρης όπου επιλέχτηκε
και έχει κάνει συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών πριν τρία χρόνια. Επίσης έχει
εκλεχτεί αντιδήμαρχος Μοιρών και δύο φορές Δημοτικός Σύμβουλος. Παράλληλα δημιούργησε
Βιομηχανία παγωτών τη "Λύρα" και εργοστάσιο ζαχαροπλαστικής στις Μοίρες
όπου εξακολουθεί να λειτουργεί.
Παρά τα 76 του χρόνια το πάθος και το μεράκι για τη λύρα υπάρχει και
τακτικά τον βλέπουμε σε δημόσιες εμφανίσεις. Καθημερινά συνεχίζει να ασχολείται
με τη λύρα με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να έχει υλικό για αρκετούς δίσκους ακόμα.
Σήμερα ζει στις Μοίρες με την Κλειώ του. Είναι η γυναίκα που μπόρεσε να του συμπαρασταθεί
και να τον ανεχτεί στην καλλιτεχνική του πορεία όσο κανένας άλλος, όπως ο ίδιος
λέει.
Επιθυμία του είναι να ξαναγυρίσει το χωριό του, να ξαναπερπατήσει
στον Ψηλορείτη και τη Σάμιτο.
Κλεονίκης Σταύρου Γαζοράκη, Κων/νου Βασιλάκη
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της cretan-music.gr
ΦΟΥΡΦΟΥΡΑΣ (Χωριό) ΚΟΥΡΗΤΕΣ
1896 - 1982
Γεννήθηκε το 1896 στο Φουρφουρά, όπου έζησε όλα τα χρόνια της ζωής
του. Απέθανε το 1982. Παντρεμένος με τη Βασιλική Μπερκουτάκη, απέκτησε ένα γιο,
το Νίκο.
Ανθρωπος με καλλιτεχνικό ταλέντο, ξεχώριζε σαν ξυλουργός, αλλά το
μαντολίνο ήταν η αδυναμία του. το αγάπησε και το υπηρέτησε πιστά, πολλά και δύσκολα
χρόνια. Το «όργανο», όπως το αποκαλούσε, ήταν η μεγάλη του αγάπη. Ήταν ο κανταδολόγος
του Φουρφουρά, που, ανύσταχτος και ακούραστος, σκόρπιζε μουσικές μελωδίες σε δρόμους
και σοκάκια. Αφοσιωμένος στο καθήκον του, απαραίτητος στην παρέα, συντρόφευε κάθε
νέο κάτω από το παράθυρο της αγαπημένης του.
Σύλλογος Γυναικών Φουρφουρά
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της cretan-music.gr
1916 - 2002
Γεννήθηκε το 1916 στο Φουρφουρά. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του
τα έζησε στη Σάτα Αμαρίου (χωριό με ιστορία, σήμερα όμως σχεδόν χωρίς κατοίκους),
όπου και πέθανε την πρωτοχρονιά του 2002. Από το γάμο του με την Ελευθερία Λαντζουράκη
απέκτησε τρία παιδιά, τη Χρυσούλα, τη Γεωργία και το Μιχάλη. Πάθος του ήταν η
λύρα από τα νιάτα του και αδυναμία του τα μεσσαρίτικα πεντοζάλια. Η καλή παρέα
ήταν πάντα η ζωή του και σε κάθε παρέα ήταν απαραίτητος. Τύπος γραφικός, με μοναδικό
χιούμορ, τα ανέκδοτα, οι ετοιμόλογες απαντήσεις του, τα αστεία, τα πειράγματα,
οι μαντινάδες του, ανέβαζαν το κέφι της παρέας και τον είχαν αναδείξει σε μια
φυσιογνωμία αξέχαστη, που έπαιξε το δικό του ρόλο στη διαμόρφωση του τοπικού μουσικού
χαρακτήρα, αλλά και του ήθους του χωριού μας.
Σύλλογος Γυναικών Φουρφουρά
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της cretan-music.gr
1925
Γεννήθηκε το 1925 στο Φουρφουρά, όπου ζει μέχρι σήμερα (2003). Από
το γάμο του με τη Θεοδοσία Τσίχλη απέκτησε τέσσερα παιδιά, τον Αντώνη, το Γιώργη,
τη Χρυσούλα και τον Ανδρέα. Από τα νεανικά του χρόνια ασχολήθηκε με το λαούτο.
Το αγάπησε και ήταν ένα κομμάτι του εαυτού του. Μαζί του πέρασε το μεγαλύτερο
και ωραιότερο μέρος της ζωής του. Ακούραστος συνόδευε κάθε λυράρη, πάντα στη διάθεση
της παρέας μέχρι το πρωί ή μέχρι το επόμενο πρωί, στη γέννηση, τη βάφτιση, το
γάμο, την εορτή, που ήταν ώρες χαράς και διασκέδασης στο Φουρφουρά. Αποτραβήχτηκε
σιγά σιγά, κρατώντας αμέτρητες όμορφες αναμνήσεις.
Σύλλογος Γυναικών Φουρφουρά
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της cretan-music.gr
1926
Γεννήθηκε το 1926 στο Φουρφουρά, όπου ζει μέχρι σήμερα (2003). Γεωργός
το επάγγελμα. Από το γάμο του με τη Θεοδοσία Τσίχλη απέκτησε δύο παιδιά, τον π.
Παντελή (εφημέριο Φουρφουρά) και το Λευτέρη. Τα παιδικά και νεανικά του χρόνια
περνούν μεταξύ Σάτας και Φουρφουρά, οπότε αρχίζει να αυτοσχεδιάζει στη λύρα. Προσηλωμένος
στην παράδοση, ανασύρει και αποδίδει παλιές αξέχαστες μελωδίες. Η γλυκόπικρη λύρα
του γίνεται απαραίτητη σε κάθε παρέα και πανηγύρι, τόσο στο Φουρφουρά όσο και
στα χωριά της Αμπαδιάς (νότιο τμήμα της επαρχίας Αμαρίου). Οι σκοποί της νύχτας
που παίζει διαρκούν μέχρι το ξημέρωμα. Μετά από κάθε γάμο αρχίζει ο αντίγαμος
και η νυφοπαρέα και η διασκέδαση (μέσα στις δυσκολίες και τις αντιξοότητες των
δύσκολων και σκληρών εποχών) δεν έχει σταματημό. Αρχές της δεκαετίας του 1990
αποσύρεται σιγά σιγά, νιώθοντας, όπως πολλοί αγνοί λυράρηδες, ξένος προς το σύγχρονο
τυποποιημένο τρόπο διασκέδασης με το «ωράριο» και τα ηχεία.
Σύλλογος Γυναικών Φουρφουρά
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της cretan-music.gr
1913 - 2002
Γεννήθηκε το 1913 στο Φουρφουρά, όπου και έζησε όλα τα χρόνια της
ζωής του. Απέθανε το 2002 σε ηλικία 89 ετών. Παντρεμένος με την Καδιανή Τυράκη,
απέκτησαν τρία παιδιά, το Γιώργη (εξαίρετο μαντιναδολόγο και πρόεδρο σήμερα του
Συλλόγου Κρητών Στιχουργών «Μιχάλης Καυκαλάς»), τη Μαρία και το Σπύρο. Από τα
νεανικά του χρόνια αγάπησε με πάθος τη μουσική. Αυτοδίδακτος λυράρης, αφοσιώθηκε
για πολλά χρόνια στην ψυχαγωγία της κοινωνίας του Φουρφουρά. Μέχρι περίπου τα
μέσα της δεκαετίας του 1960 έδινε με τη λύρα του ξεχωριστό χρώμα σε γάμους, βαφτίσεις,
πανηγύρια και παρέες στο χωριό. Προσωπικοί, αλλά και κοινωνικοί λόγοι τον ανάγκασαν
τα επόμενα χρόνια να αποσυρθεί από κάθε εκδήλωση, αλλά και, τα τελευταία χρόνια
της ζωής του, να αποχωριστεί τη λύρα οριστικά
Σύλλογος Γυναικών Φουρφουρά
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της cretan-music.gr
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
