Εμφανίζονται 6 τίτλοι με αναζήτηση: Βιογραφίες στην ευρύτερη περιοχή: "ΓΡΕΒΕΝΑ Νομός ΕΛΛΑΔΑ" .
ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ (Χωριό) ΓΡΕΒΕΝΑ
Ο Γεώργιος Λάζος (Βράγγας) γεννήθηκε στον Αγ. Κοσμά Γρεβενών το 1867
και πέθανε το 1933. Σπουδαίος λαϊκός αρχιτέκτονας και γλύπτης, συνέδεσε το όνομά
του με τα περισσότερα από τα αριστουργήματα της περιοχής των Γρεβενών και Βοίου,
που είναι σήμερα κειμήλια εθνικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Το ταλέντο και η
φήμη του ξεπέρασαν τα στενά πλαίσια της περιοχής που γεννήθηκε και κατά καιρούς
εργάστηκε στη Θεσσαλία, τη
Στερεά Ελλάδα και τη Χαλκιδική.
Εμπειρικός καθαρά καλλιτέχνης αλλά χαρισματικός, έκρυβε μέσα του πλούσιο
δημιουργικό ταλέντο, εξαιρετικό δυναμισμό και μια παθολογική αγάπη για το τέλειο.
Αρχιτέκτονας, γλύπτης και κατασκευαστής συγχρόνως, μπορούσε και έβλεπε το τέλειο
και το ωραίο εκεί που οι άλλοι δεν το έβλεπαν. Και δεν το έβλεπε μόνον αλλά και
το επιτύγχανε. Στα χέρια του η άψυχη πέτρα ζωντάνευε και μέσα απ' το άχαρο γκρίζο
χρώμα κατάφερνε να προβάλλει μορφές ολοζώντανες σμιλεύοντας, πελεκώντας και χαρακώνοντας
με επιδεξιότητα και μεράκι. Χωρίς τεχνική υποστήριξη και με περιορισμένες τις
οικονομικές δυνατότητες, σε εποχές δύσκολες, κατάφερε να δημιουργήσει έργα ανεπανάληπτα
και άξια θαυμασμού και μελέτης. Γεφύρια, εκκλησίες, κωδωνοστάσια, εικονοστάσια,
βρύσες, τζάκια και ότι άλλο μπορεί να «στηθεί» από πέτρα, ήταν μέσα στα επιτεύγματά
του. Σήμερα, 60 χρόνια μετά το θάνατό του, οι άνθρωποι καυχώνται για τα έργα που
ο μεγάλος Κάλφας κατασκεύασε στο χωριό ή στην περιοχή τους. Και είναι τόση η γοητεία
που ακτινοβολεί το όνομα αυτό στην περιοχή, ώστε η ανθρώπινη αδυναμία βαπτίζει
σαν δικά του και έργα που δεν ανήκουν στη δική του δραστηριότητα.
Τα έργα του ανέρχονται σε αρκετές δεκάδες. Ξεχωρίζουν όμως τα: α.
οι Ιεροί Ναοί: Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο χωριό Ευαγγελισμός Ελασσόνας, Κοίμησης
της Θεοτόκου στη Λούβρη Βοίου, Αγ. Δημητρίου Κορυφής Βοίου, Κοίμησης Θεοτόκου
Τρικόρφου, Αγ. Αθανασίου Ελάτου. β. τα Κωδωνοστάσια των Ναών Αγίου Νικολάου Δασυλλίου,
Αγίας Παρασκευής Ροδοχωρίου και Αγίου Γεωργίου Κυπαρισσίου. γ. τα διδακτήρια Τρικώμου,
Οροπεδίου, Σύδενδρου, Κηπουρειού, Κορυφής και Κριμνίου. δ. τα μονοκόμματα πέτρινα
εικονοστάσια στο Κυπαρίσσι, στη Χρυσαυγή και τον Αγιο Κοσμά. ε. τα πέτρινα γεφύρια
στους δρόμους Αγ. Κοσμά - Κυπαρισσίου, Μόρφης - Χρυσαυγής και Αλατόπετρας - Προσβόρου.
στ. τα λιθανάγλυφα στο κοιμητήριο της Χρυσαυγής, οι κίονες στη βρύση της πλατείας
των Κυδωνιών και ακόμα λίθινα μανουάλια και τζάκια στην Κορυφή, Ροδοχώρι, Τρίκορφο
και Αγιο Κοσμά.
Ο Βράγγας έζησε και πέθανε φτωχός. Δεν εκμεταλλεύτηκε το ταλέντο του
ούτε και τις ευκαιρίες που κατά καιρούς του παρουσιάστηκαν. Δεν ενδιαφέρθηκε ούτε
για την υστεροφημία του, αφού ούτε το όνομά του δεν άφηνε στα έργα του και όπως
συμβαίνει με όλες τις αξίες, χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να αναγνωριστεί
και να καταξιωθεί η προσφορά της τέχνης του. Μιας τέχνης που ακτινοβολεί τόση
γοητεία, αρμονία και τελειότητα, ώστε να ανεβάζει το μικροκαμωμένο, αγράμματο
αλλά ταλαντούχο Κάλφα Βράγγα σε βάθρο που μόνον ονόματα θρύλων μπορούν να σταθούν.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
ΜΕΓΑΡΟ (Χωριό) ΓΡΕΒΕΝΑ
Ο Λούκας Κόκκινος γεννήθηκε στο χωριό Μέγαρο
και ανέπτυξε σημαντική δράση σαν Μακεδονομάχος, υπό την οπλαρχηγία του καπετάνιου
Λίτσα πρώτα. Με το θάνατο του Λίτσα, χρίστηκε αρχηγός και έδρασε κύρια στην περιοχή
Καστοριάς, ενάντια σε συμμορίες κομιτατζήδων που δρούσαν εκεί και τις οποίες κατάφερε
να διαλύσει. Σε συμπλοκή που έγινε στο Λέχοβο τραυματίσθηκε θανάσιμα και μεταφέρθηκε
στα Γρεβενά, όπου και πέθανε το 1913. Προτομή του υπάρχει στην πλατεία της γενέτειρας,
Μέγαρο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
ΖΙΑΚΑΣ (Χωριό) ΓΡΕΒΕΝΑ
Το επίθετο Ζιάκας ανήκει σε οικογένεια αρματολών από το νομό
Γρεβενών, της οποίας μέλη αναφέρονται ότι δρούσαν ήδη από το 18 αι. Το 1769
πρώτη η οικογένεια Ζιάκα έδωσε το σύνθημα της επαναστάσεως στην περιοχή (Ορλωφικά).
Ο Γιαννούλας Ζιάκας έδρασε ως κλέφτης (1795) και υπηρέτησε στην αυλή των Ιωαννίνων,
όπου έλαβε μόρφωση και γνώση της ιταλικής γλώσσας. Επικεφαλής του αρματολικιού
Γρεβενών συγκρούστηκε με τις Τουρκικές δυνάμεις, μετείχε σε πολεμικές επιχειρήσεις
και αναφέρεται ότι δολοφονήθηκε με εντολή του Κιουταχή. Αρχηγός τότε αναγνωρίστηκε
από τους οπαδούς του ο ανήλικος γιος του Νικολάκης, για τον οποίο ορίστηκε κηδεμόνας
ο θείος του Θεόδωρος, που εκδικήθηκε τους δωροδοκηθέντες δολοφόνους του Γιαννούλα
και εγκατέστησε το κρησφύγετό του στην Πίνδο.
Ο Θεόδωρος Ζιάκας, γέννημα και θρέμμα του χωριού Ζιάκας
των Γρεβενών, ανέλαβε την αρχηγία της επαναστατικής κίνησης το 1826. Αναμφισβήτητος
αρχηγός στη Δυτική Μακεδονία εργάστηκε για την εξέγερση, δούλεψε στα χωριά, στρατολόγησε
και πολέμησε. Η στρατιωτική του ικανότητα αναγνωρίσθηκε από όλους και πιστοποιείται
καλύτερα από το φόβου που ένιωθαν οι Τούρκοι στο άκουσμα του ονόματός του. «Δεν
φέραμεν αποδεικτικά των αγώνων και θυσιών μας. Εστάθημεν αρχηγοί. Η φήμη, ο τρόμος
των Τούρκων, διατηρούμενα ακόμη, είναι τα πιστοποιητικά μας.» Τα λόγια αυτά του
Θ. Ζιάκα, που είναι ένα κομμάτι της επιστολής - αίτησης προς την Ελληνική Κυβέρνηση
το 1865, αποτυπώνουν πλήρως τη λεβεντιά και την αξία του οπλαρχηγού.
Ο Ζιάκας είχε έντονη δράση από την προεπαναστατική περίοδο του 1821
μέχρι το 1854. Εγινε όμως πανελληνίως γνωστός για την μάχη της Διμηνίτσας και
το θρυλικό Μάη στο Σπήλαιο.
Στη Δημινίτσα (Καρπερό) ο
Ζιάκας ανέλαβε να παίξει τον ρόλο της εκδικήτριας «Νεμέσεως». Μην αντέχοντας την
σφαγή των Βλάχων και την αρπαγή όλου του καταυλισμού στη Φιλουριά (10 Μαίου 1854)
επιτέθηκε εναντίον των Τούρκων με δύναμη τόση, που τράπηκαν σε φυγή αφήνοντας
στον τόπο της μάχης 250 νεκρούς και όλα τα υπάρχοντά τους. Ακολουθεί στις 28 Μαίου
η πολυήμερη θρυλική μάχη του Σπηλαίου. Με 1.000 ενόπλους ο Ζιάκας πολεμάει ενάντια
σε 15.000 Τουρκαλβανούς. Τα Γρεβενά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το όνομά του
και τον τιμούν. Προτομές του υπάρχουν στην κεντρική πλατεία των Γρεβενών και στο
χωριό Ζιάκας. Τραγούδια με τα κατορθώματά του τραγουδιούνται και χορεύονται, ενώ
πολλοί Σύλλογοι φέρουν το όνομά του.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
ΓΡΕΒΕΝΑ (Πόλη) ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Γεννήθηκε το 1875. Γιος πλούσιας οικογένειας, σπούδασε εμπορικές και
οικονομικές επιστήμες. Γνώριζε άπταιστα την Τουρκική γλώσσα και χειριζόταν άριστα
τα ζητήματα του αστικού δικαίου και της οθωμανικής νομοθεσίας. Με ενεργό συμμετοχή
στο Μακεδονικό αγώνα, συνελήφθη από τους Τούρκους και μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι,
όπου φυλακίστηκε για δύο χρόνια (1906 - 1908). Το 1908 εκλέχτηκε μέλος της τουρκικής
βουλής ως αντιπρόσωπος της περιοχής Κοζάνης - Γρεβενών και αργότερα ανέλαβε την
ηγεσία των Χριστιανών και Αράβων βουλευτών. Από την τουρκική βουλή εργάστηκε αδιάκοπα
και αποτελεσματικά υπέρ των προνομίων του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Δεινός χειριστής
του λόγου, αναδείχθηκε σε μεγάλη πολιτική φυσιογνωμία και οι αγορεύσεις του έμειναν
μνημειώδεις.
Το 1915 εκλέχθηκε βουλευτής με το συνδυασμό του Ιωνα Δραγούμη. Στα
1920 ανέλαβε την αρχηγία του κόμματος μετά το φόνο του Δραγούμη. Στην κυβέρνηση
Ν. Τριανταφυλλάκου διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών και Επισιτισμού. Με τον Ιωνα
Δραγούμη και άλλους πατριώτες ίδρυσε μυστική οργάνωση με τον τίτλο «Νεοτέρα Φιλική
Εταιρεία», ενώ με το Γεώργιο Χρηστάκη Ζωγράφο οργάνωσε το Βορειοηπειρωτικό αγώνα,
το 1914. Τα κέρδη από τις επιχειρήσεις και τις ασχολίες του τα διέθεσε στον αγώνα
της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Πέθανε το Μάρτιο του 1929 και η κηδεία του
έγινε δημόσια δαπάνη. Υπήρξε φίλος και συνεργάτης του εθνομάρτυρα Αιμιλιανού.
Σε οικόπεδο δωρεά της οικογένειάς του, ανεγέρθη το Δικαστικό Μέγαρο της πόλης
και την αυλή του Μεγάρου κοσμεί η προτομή του.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
Ο Κωνσταντίνος Ταλιαδούρης είναι ο άνθρωπος που συνέδεσε το όνομά
του με την ανάπτυξη της περιοχής αλλά και της πόλης των Γρεβενών. Είναι ο πολιτικός
που με ενέργειές του σαν υπουργός Βόρειας Ελλάδας κατάφερε να ιδρυθεί ο νομός
Γρεβενών (1964). Ετσι η μέχρι τότε απομονωμένη επαρχία του νομού Κοζάνης, μετατρέπεται
σε αυτοτελή διοικητική μονάδα με προοπτικές πολιτικής, πολιτιστικής και οικονομικής
ανάπτυξης, ενώ η πόλη των Γρεβενών, σαν η πρωτεύουσα του νομού, γνωρίζει από τότε
αλματώδη ανάπτυξη.
Γεννήθηκε στην κωμόπολη Σκοπός, της Ανατολικής Θράκης. Στα Γρεβενά
εγκαταστάθηκε σαν πρόσφυγας μετά τη μικρασιατική καταστροφή, όπου και παντρεύτηκε
την Αλεξάνδρα, κόρη του δικηγόρου Σπύρου Ευθυμιάδη, από το χωριό Κηπουρειό.
Εκλέχτηκε επτά φορές βουλευτής (1923, 1950, 1956, 1958, 1961, 1963 και 1964).
Διετέλεσε υπουργός Βορείου Ελλάδος (1964 - 65) στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου.
Μία πτέρυγα του Νοσοκομείου Γρεβενών είναι δωρεά του ίδιου και της συζύγου του,
ενώ το ίδρυμα Κων/νου και Αλεξάνδρας Ταλιαδούρη βοηθάει οικονομικά νέους και νέες
της πόλης και του νομού. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης και τιμής για το έργο και τη
μεγάλη του προσφορά, η κεντρικότερη οδός της πόλης φέρει το όνομά του, ενώ η προτομή
του κοσμεί το πάρκο της πλατείας 25ης Μαρτίου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
ΑΒΔΕΛΛΑ (Χωριό) ΓΡΕΒΕΝΑ
Πρωτοπόροι της φωτογραφίας και του κινηματογράφου στα Βαλκάνια, οι
οποίοι στάθηκαν με το φακό τους αδιάψευστοι μάρτυρες γεγονότων, όπως η επανάσταση
των Νεότουρκων, η πτώση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, οι Βαλκανικοί και οι Παγκόσμιοι
Πόλεμοι, η δολοφονία του μητροπολίτη Αιμιλιανού, η επίσκεψη του Σουλτάνου στη
Θεσσαλονίκη, η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Μοναστηρίου - Θεσσαλονίκης
κ.ά. Ο Μάης του 1905 μπορεί να προσδιοριστεί σαν η στιγμή που γεννήθηκε ο κινηματογράφος
στα Βαλκάνια. Είναι αυτή η χρονική στιγμή, που οι αδελφοί Μανάκια γύρισαν την
πρώτη ταινία τους (με μηχανή λήψεως «Μπισκόπ Νο 300»), με τον τίτλο «Υφάντρες»,
στη γενέτειρά τους και με πρωταγωνίστρια της ηλικίας 116 ετών γιαγιά τους. Κατόπιν
ακολούθησε ταινία τους με σκηνές από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1906 στην Αθήνα.
Η οικογένεια Μανάκια θεωρείται από τις παλαιότερες στο βλαχόφωνο χωριό
Αβδέλλα του νομού Γρεβενών.
Ο Γιάννης Μανάκιας, γεννημένος το 1878-9 τελείωσε το γυμνάσιο Μοναστηρίου (Μπίτολια)
και στη συνέχεια δούλεψε ως δάσκαλος στο Ιμέρ, στο Τσιέρνες και στα Γιάννενα,
όπου παρέδιδε μαθήματα ζωγραφικής και παράλληλα άνοιξε δικό του φωτογραφικό εργαστήριο,
για το οποίο καταταλαιπωρήθηκε από τους Τούρκους. Διωκόμενος από τα Γιάννενα,
μετέφερε το εργαστήριό του στο Μοναστήρι.
Ο Μίλτος, γεννημένος το 1881, δούλεψε στο φωτογραφικό εργαστήριο του
αδελφού του Γιάννη στα Γιάννενα και σε σύντομο χρονικό διάστημα αναδείχτηκε σπουδαίος
μάστορας της φωτογραφικής τέχνης, αφήνοντας ιστορία - με όλη τη σημασία της λέξης
- στο χώρο της φωτογραφίας και του κινηματογράφου. Η γνώση οχτώ γλωσσών είναι
μία ακόμη απόδειξη της μεγάλης προσωπικότητάς του. Ευτύχησε μάλιστα να δει το
πρόσωπό του σε γραμματόσημο που εκδόθηκε προς τιμήν του.
Για την καθαρότητα των φιλμ (τα οποία συχνά εμφάνιζαν στο Παρίσι),
τη λήψη και τον πλούτο των θεμάτων τους, κέρδισαν το χρυσό μετάλλιο στην Εκθεση
του Βουκουρεστίου (1904-5). Η δραστηριότητα των αφών Μανάκια καλύπτει 60 χρόνια.
Το μεγαλύτερο μέρος του σημαντικού αρχείου των δύο αυτών βλαχόφωνων Ελλήνων (φωτογραφίες
από 125 διαφορετικά μέρη και κινηματογραφικές ταινίες μικρού μήκους) ανήκουν από
το 1955 στις Γιουγκοσλαβικές αρχές. Η πόλη των Γρεβενών
τιμώντας τους πρωτοπόρους των Βαλκανίων, έδωσε το όνομά τους στο Δημοτικό Κινηματογράφο.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό
φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας
Γρεβενών.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
