Το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων - Συλλογή Φοίβου Ανωγειανάκη - Κέντρο Εθνομουσικολογίας (ΜΕΛΜΟΚΕ) βασίζεται στη συλλογή από 1200 ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα από τον 18ο αιώνα ως τις μέρες μας, καρπό πενηντάχρονης έρευνας και μελέτης του μουσικολόγου Φοίβου Ανωγειανάκη. Το μουσείο στεγάζεται σ' ένα παλιό αρχοντικό στην Πλάκα, δίπλα στη
Ρωμαϊκή Αγορά, κτισμένο το 1842 από τον οπλαρχηγό Γεώργιο Λασσάνη.
Η
"Οικία
Λασσάνη",
εκτός από τον κυρίως
εκθεσιακό
χώρο του Μουσείου,
στεγάζει την υποδοχή, τη διεύθυνση, τη γραμματεία και τη
βιβλιοθήκη του ΜΕΛΜΟΚΕ
(δωρεά επίσης του Φοίβου Ανωγειανάκη). Οι παλιοί στάβλοι του αρχοντικού διαμορφώθηκαν σ' ένα δεύτερο οίκημα, όπου στεγάζονται το Κέντρο Ερευνας και τα αρχεία, οι αποθηκευτικοί χώροι, μια αίθουσα σεμιναρίων, καθώς και το
πωλητήριο
του Μουσείου όπου διατίθενται βιβλία, δίσκοι και μουσικά όργανα. Στον κήπο του Μουσείου διοργανώνονται συναυλίες παραδοσιακής μουσικής.
Εκτίθενται περίπου τα μισά όργανα της συλλογής Ανωγειανάκη, με κριτήριο όχι μόνο την αισθητική και τη διακόσμησή τους αλλά κυρίως το εθνολογικό και το μουσικολογικό τους ενδιαφέρον. Τα υπόλοιπα βρίσκονται στη διάθεση των ερευνητών και θ΄αποτελέσουν υλικό για κινητές εκθέσεις στην επαρχία, σε σχολεία ή για περιοδικές εκθέσεις ειδικού ενδιαφέροντος.
Η έκθεση απλώνεται σε τρεις ορόφους και περιλαμβάνει τέσσερα επίπεδα, όσες και οι οικογένειες μουσικών οργάνων που διακρίνει η εθνομουσικολογία, με κριτήριο το υλικό που πάλλεται για να δώσει τον ήχο:
α)
μεμβρανόφωνα
β)
αερόφωνα
γ)
χορδόφωνα
δ)
ιδιόφωνα
Η παρουσίαση γίνεται κατά οργανολογικούς τύπους, με δίγλωσσες (ελληνικά-αγγλικά) επεξηγήσεις. Σε κάθε βιτρίνα ειδικό σύστημα ακουστικών με μουσικά παραδείγματα παρουσιάζει τον ήχο, την μουσική έκταση, τις τεχνικές παιξίματος και τους συνδυασμούς των μουσικών οργάνων που εκτίθενται σ' αυτήν.
Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια να ενταχθούν τα εκθέματα στο τοπικό και χρονολογικό τους πλαίσιο και να συνδεθούν με τους κατασκευαστές και τους μουσικούς που τα χρησιμοποιούν. Για το σκοπό αυτό αξιοποιούνται εποπτικά μέσα, όπως φωτογραφικό υλικό, προβολές διαφανειών και βίντεο που παρουσιάζουν έθιμα και τελετουργίες όπου κυριαρχεί το τρίπτυχο λόγος - μουσική - χορός.
Οι στόχοι του ΜΕΛΜΟΚΕ, όπως αναφέρονται στον ιδρυτικό του νόμο, είναι οι εξής:
1. Η συλλογή, συντήρηση και έκθεση λαϊκών μουσικών οργάνων και γενικά κάθε υλικού χρήσιμου για την έρευνα, μελέτη και προώθηση της ελληνικής λαϊκής μουσικής παράδοσης.
2. Η προώθηση της έρευνας και μελέτης σε θέματα εθνομουσικολογίας καθώς και τεκμηρίωσης και διάδοσης της παραδοσιακής μουσικής.
3. Η διάσωση, μελέτη, προβολή και διάδοση της ελληνικής λαϊκής και βυζαντινής μουσικής παράδοσης, τόσο στον ελληνικό όσο και στο διεθνή χώρο με κάθε πρόσφορο μέσον.
4. Η δημιουργία ειδικής εθνομουσικολογικής βιβλιοθήκης και
οπτικοακουστικού αρχείου.
Το ΜΕΛΜΟΚΕ διοργανώνει επίσης μαθήματα παραδοσιακής μουσικής
και εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά.
