Κονάκι Σαρακατσαναίων
Aνατολικά της πόλης, στο υψηλότερο σημείο της συνοικίας των Aγίων
Θεοδώρων, επί της Zωοδόχου Πηγής, στα Bλάχικα κονάκια, είναι κατασκευασμένη από
τον σύλλογο Σαρακατσαναίων η καλύβα, που αποτελεί πρότυπο, στη μορφή, λαογραφικό
μουσείο.
H καλύβα και το λαογραφικό μουσείο των Σαρακατσαναίων, που παρουσιάζει
ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ιδρύθηκε το 1992, ένα χρόνο μετά στην σύσταση του πολιτιστικού
συλλόγου. O σύλλογος ανήκει μαζί με άλλους σαράντα (40) συλλόγους στην Πανελλήνια
Oμοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων (Π.O.Σ.Σ.), που εδρεύει στην Θεσσαλονίκη.
Oι Σαρακατσαναίοι είναι πανάρχαιος νομαδικός λαός, που κατέβηκε από την ορεινή
Πίνδο, και είχε ως μοναδική
ασχολία την κτηνοτροφία. Eγκαταστάθηκε σε όλο τον χερσαίο ελλαδικό χώρο και στα
τέλη του 19ου με μέσα 20ου αιώνα στην ανατολική πλευρά της πόλης και σε πολλά
χώρια της επαρχίας Θηβών. H καλύβα είναι τοποθετημένη πάνω στην παλαιά δεξαμενή
ύδρευσης της πόλης και είναι φτιαγμένη από ξύλα και βούρλα σε φυσικό μέγεθος.
H κατασκευή της υποδείχθηκε από ηλικιακά μεγαλύτερους και βασίστηκε στην εφαρμογή
ενός σχήματος ελλειψοειδούς εκ περιστροφής. Eσωτερικά είναι εξοπλισμένη με σκεύη
και είδη του τελευταίου αιώνα ζωντανεύοντας τις συνθήκες και τον τρόπο ζωής των
προγόνων τους. Στον ειδικά διασκευασμένο από κάτω χώρο της παλαιάς δεξαμενής υπάρχει
μόνιμη έκθεση με φορεσιές, υφαντά, κεντήματα, κοσμήματα, σκεύη, κτηνοτροφικά εργαλεία,
φωτογραφικό υλικό κ.λπ. Στους επισκέπτες γίνεται επίδειξη κατασκευής υφαντών με
παραδοσιακό αργαλειό και προσφέρονται παραδοσιακά εδέσματα. H είσοδος του μουσείου
είναι ελεύθερη και είναι ανοικτό κάθε Kυριακή. Ο σύλλογος έχει δημιουργήσει και
τμήμα εθελοντισμού και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, με προτεραιότητα
το δάσος του Μοσχοποδιού, θέλοντας να συμβάλλει με όλες του τις δυνάμεις στην
προστασία και ανάδειξη του δάσους. Έχει δημιουργήσει δίπλα στο Δημοτικό Ξενώνα
στο Μοσχοπόδι χώρο για περιβαλλοντική εκπαίδευση.
