Η
Μ.Αγίας
Παρασκευής Βάχλιας ευρίσκεται σε υψόμετρο 1.045μ. Ν.Α. των υπωρειών του όρους
Αφροδίσιον και απέχει 5χλμ. από το χωριό Βάχλια, 65χλμ. από την Τρίπολη και 68χλμ.από
τον Πύργο της Ηλείας. Στη Μονή οδηγεί δρόμος 1 χλμ. πριν από τη Βάχλια , στο ύψος
της αρχαίας πόλης Κώμης. Η ίδρυση της Μονής, σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, χρονολογείται
στα μέσα του 16ου αιώνα. Σύμφωνα με την Αρχαιολογική Υπηρεσία, το κτιριακό συγκρότημα
της Ιεράς Μονής αποτελεί ένα "πολύ αξιόλογο ιστορικό μνημείο της Β.Δ. Γορτυνίας".
Το σχήμα της Ιεράς Μόνης είναι τετράπλευρο, αποτελείται από την εκκλησία,
μονόκλιτη, μεγάλο καθιστικό, μαγειρείο και πέντε κελιά. Στη μέση υπάρχει το αίθριο
με τα υπόστεγα, καταπακτή και σκάλα επικοινωνίας με τους ημιυπόγειους χώρους.
Η Μονή αυτή φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επανάσταση του
1821. Την περίοδο αυτή απετέλεσε κρυσφήγετο και ορμητήριο των αρματολών και κλεφτών,
όπως εξ' άλλου μαρτυρούν οι υπάρχουσες πολεμίστρες.
Στη Μονή από της ιδρύσεώς της μέχρι το τέλος του 1955 υπηρέτησαν διαδοχικά
άλλοτε μοναχοί και άλλοτε μοναχές. Μάλιστα στις 31 Οκτωβρίου 1838, οπότε και επρόκειτο
να διαλυθεί η Μονή, μαζί με άλλες, οκτώ μοναχοί που είχαν εγκατασταθεί εκεί ζήτησαν
με υπόμνημά τους από την Πολιτεία και την Ιερά Σύνοδο να μη διαλυθεί η Μονή. Πράγματι,
η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας γνωμοδότησε τότε να διατηρηθεί η Μονή
και να "εγκαταβιώσωσι εν αυτή οι αναφερόμενοι οκτώ μοναχοί. πληρώνοντες κατ΄
έτος εις το δημόσιον κατά τα διατεταγμένα, τα νενομισμένα". (Απ.πρωτ. 10045-10046,
εν Αθήναις 1 Οκτωβρίου 1841)- (βλ. "Μοναστήρια της Πελοποννήσου" της
Ντιάνας Αντωνακάτου και Τάκη Μαύρου και "Εκκλησίες και Αρκαδικά Μοναστήρια"
του Πέτρου Σαραντάκη).
Στις 31-12-1995 η Μονή πήρε φωτιά με αποτέλεσμα να καταστραφεί η κεντρική
πτέρυγα. Σύντομα όμως έγινε αποκατάσταση των ζημιών, με αναστήλωση των καταστραφέντων
κελιών σύμφωνα με τους όρους που υπέδειξε η ΑρχαιολογικήΥπηρεσία, μετά από κινητοποίηση
της Ιεράς Μητρόπολης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, της Πανγορτυνιακής Ένωσης Αθήνας,
της Ένωσης Βαχλαίων Αθήνας και του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου της Ενορίας Αγίας
Μαρίνας Βάχλιας. Το μοναστήρι διατηρείται έτσι σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση.
