Το Ενετικό Φρούριο Ζακύνθου βρίσκεται στη θέση που σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες
υπήρχαν τα τείχη της Αρχαίας Ακρόπολης (Ψωφίδας). Οι επαναλαμβανόμενοι μεγάλοι
σεισμοί που έπλητταν το νησί κατέστρεφαν και τα οχυρωματικά έργα με αποτέλεσμα
να ανακατσκευάζονται συχνά.
Η κατασκευή των τειχών και των οχυρώσεων του Φρουρίου, που έχουν
διασωθεί, ολοκληρώθηκε το 1646, όταν proveditor general da mar ήταν ο Io Bapt.
Grimani, από Ενετούς μηχανικούς με ντόπιους μαστόρους, με μεγάλη επιμέλεια και
ανθεκτικά υλικά. Τότε κατασκευάστηκε και ο κύριος λιθόστρωτος δρόμος, που έφτανε
μέχρι τον αιγιαλό, η περίφημη Strada Giustiniana, η Σαρτζάδα, όπως καθιερώθηκε
τα νεώτερα χρόνια. Σημαντική επέμβαση για τη συντήρηση κι επισκευή των τειχών,
αλλά και των κτιρίων του Φρουρίου, με παράλληλη φροντίδα για το σύστημα ύδρευσης
και αποχέτευσης, έγινε από τους ΄Αγγλους το 1812, όταν ήταν κυρίαρχοι στο νησί.
Το 1970-71, η Αρχαιολογική Υπηρεσία πραγματοποίησε στερεωτικές εργασίες
σε τμήματα των τειχών και πυλών του Φρουρίου, που κινδύνευαν να καταρρεύσουν.
΄Υστερα από ανασκαφικές εργασίες που άρχισαν το 1984 και συνεχίζονται αποκαλύφθηκαν
πολλές εκκλησίες, που χρονολογούνται από τον 11ο μέχρι τον 18ο αιώνα., άλλα οικοδομήματα,
ένα εξαιρετικά επιμελημένο σύστημα συλλογής των ομβρίων υδάτων (αγωγοί, δεξαμενές
κ.λπ.) καθώς και αποχετευτικοί αγωγοί. Κυρίως όμως προέκυψε αρχαιολογικό υλικό
που χρονολογείται από την προϊστορική μέχρι τη μεταβυζαντινή εποχή και είναι αυτό
που προσδίδει την ιδιαιτερότητα του χώρου.
Τα ορατά μνημεία που αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων
ανασκαφών χρονολογούνται από τη βυζαντινή εποχή έως και την περίοδο της Αγγλοκρατίας.
α. Σωτήρας ή Παντοκράτορας ή "Domo" ή San Salvatore ( Βυζαντινός ναός 12ου αιώνα)
β. Άγ. Φραγκίσκος, τρίκλιτη βασιλική 14ου αιώνα.
γ. Άγ. Βαρβάρα, μονόκλιτη βασιλική.
δ. Άγ. Ιωάννης ο Πρόδρομος,τέλη 15ου αιώνα.
ε. Ναός Υπεραγίας Θεοτόκου Λαουρένταινας
στ. Άγ. Ιωάννης Θεολόγος, 15ος αιώνας.
ζ. Ενετικές φυλακές
η. Ενετική πυριτιδαποθήκη
θ. Γήπεδο άγγλων αξιωματικών
ι. Αγγλικός στρατώνας
ια. Διοικητήριο - στρατώνας.
Το κείμενο, που παρατίθεται, προέρχεται από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού & Τουρισμού
