Τοπωνύμια / Προορισμοί

  Γραφικό καταπράσινο χωριό του Πάρνωνα, σε πανέμορφο φυσικό περιβάλλον, με άφθονα νερά και πολύ πράσινο. Σύμφωνα με την απογραφή του 1991, αριθμεί 193 κατοίκους, αλλά σήμερα κρατά μόλις 20 - 30 μόνιμους κατοίκους που ασχολούνται με την γεωργία και κτηνοτροφία. Στο χωριό φτάνει κανείς από το Παλαιοχώρι (7 χιλ.) μέσω Λεωνιδίου, ή από την Καστάνιτσα. Η ευρύτερη περιοχή ανήκε στην αρχαία πόλη Γλυππία, ελάχιστα λείψανα της οποίας σώζονται σήμερα.
  To χωριό έλαβε ενεργό μέρος στην εθνική αντίσταση κατά τη διάρκεια της γερμανοιταλικής κατοχής και είχε πολλά θύματα. Σε αντίποινα μάλιστα κάηκε από τους Γερμανούς κατά τη διάρκεια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων. Μετά το 1950 μετακινήθηκε μεγάλο μέρος του πληθυσμού και εγκαταστάθηκε στο Δήμο Ελους και στην Αθήνα.
  Στο κέντρο του χωριού υπάρχει γραφική πλατεία με πλατάνια, αναβλύζοντα νερά και περίτεχνες πετρόκτιστες κρήνες. Δίπλα έχει ανεγερθεί μνημείο των πεσόντων κατά τη διάρκεια της κατοχής και του εμφυλίου πολέμου. Αλλο ένα μνημείο υπάρχει στην είσοδο του χωριού. Πολύ κοντά στην πλατεία βρίσκεται παλιό συντηρημένο πυργόσπιτο με 2 πατώματα και ζεματίστρα. Επίσης υπάρχει άλλο ένα πυργόσπιτο που είναι σήμερα ερειπωμένο.
  Κοντά στον Αγιο Βασίλειο (2 χιλ) είναι το παλιό μοναστήρι των Ταξιαρχών Μουράς. Στο δρόμο για τον Κοσμά, 2 χιλ. από το χωριό, βρίσκονται ερείπια του μεσαιωνικού κάστρου, πάνω σε μικρό ύψωμα. Εκεί τοποθετείται και η αρχαία Γλυππία. Στη θέση αυτή είναι η παλιά εκκλησία της Παναγίας (Παλαιοπαναγιάς) Γλυππίας. 1 χιλ. μακρύτερα, δίπλα από το ελατόδασος, διακλάδωση του δρόμου οδηγεί στο μικρό χωριό Πλατανάκι, σε υψόμετρο 980 μ. Η συνέχεια της διαδρομής προς τον Κοσμά διασχίζει πυκνό δάσος με έλατα και κέδρα (18 χιλ.) και είναι συναρπαστική. Από το χωριό ένας άλλος δασικός δρόμος οδηγεί στην Καστάνιτσα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του ARCADIA website, του Πανεπιστημίου Πατρών

Ιστοσελίδα του Arcadia website
• http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/places/agba... (11 φωτ.)

Μονή Αγίων Ταξιαρχών Μουράς

  Παλιό και γραφικό μοναστήρι 3 χιλ. από τον Αγιο Βασίλειο Κυνουρίας, σε όμορφη και καταπράσινη τοποθεσία κοντά στον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στο χωριό και χαμηλότερα από το επίπεδό του. Περιβάλλεται από φρουριακό τοίχο και στο εσωτερικό του μπαίνει κανείς από την τοξωτή πύλη. Το μοναστήρι κάηκε από τον Ιμπραήμ κατά την επέλασή του στην Πελοπόννησο και εγκαταλείφθηκε οριστικά το 1834.
   Το καθολικό είναι εγγεγραμμένη σταυροειδής βασιλική με οκτάπλευρο τρούλο και έχει συντηρηθεί. Ο τρούλος του είναι διακοσμημένος με ένθετα ζωγραφισμένα πιάτα, από τα οποία σώζονται μόνον δύο. Η στέγη του καλύπτεται από σχιστολιθικές πλάκες, χαρακτηριστικό δομικό υλικό των κτισμάτων της ευρύτερης περιοχής. Ο ναός έχει δίλοβο καμπαναριό και ημιεξάπλευρη αψίδα στο ιερό. Στο εσωτερικό του ναού ξεχωρίζουν το μαρμάρινο δάπεδο με παράσταση ανάγλυφου λιονταριού, του οποίο το σχέδιο αποτελεί μοτίβο λαϊκής τέχνης και πιθανόν βυζαντινό σύμβολο Αξιόλογη είναι η αγιογράφηση του ναού (πιθανότατα του 17ου αι.) αν και με αρκετές φθορές. Ξεχωρίζουν με την λεπτή τους εκφραστικότητα και σεμνότητα οι μορφές των Αγίων, η μορφή της Σαμαρείτιδος, όπως και η εικόνα του Ταξιάρχη.
   Οι γραπτές μαρτυρίες που αναφέρονται στη ζωή και δράση της Μονής καλύπτουν το διάστημα ανάμεσα στο 1744 και στο 1834. Δύο επίσκοποι της κατοπινής Μητρόπολης Ρέοντος Πραστού - οι Ιάκωβος και Διονύσιος - εμπλέκονται στην ιστορία της, πράγμα που φανερώνει ότι η παρουσία της Μονής ήταν έντονη στα δρώμενα εκείνης της εποχής. Ως προς την ονομασία της, εικάζεται ότι προέρχεται από κάποιο δένδρο μουριάς. Σώζονται επίσης υπολείμματα κελιών και κτισμάτων του περιβόλου, μερικά από τα οποία σήμερα είναι στο στάδιο της αποκατάστασης. Ενα από τα κελιά έχει ήδη συντηρηθεί.
Ο ναός εορτάζει στις 6 Σεπτεμβρίου. Παλαιότερα τον επισκέπτονταν πλήθος προσκυνητών.

Μονή Ταξιαρχών Μουράς

Ονομασία ίσως από κάποιο δένδρο μουριάς. Στα μέσα του δρόμου από Παλιοχώρι προς Αγιο Βασίλειο σε μια δενδροσκέπαστη πλαγιά διακρίνουμε φρουριακά ερείπια της Ι.Μ. Ταξιάρχη. Ο Ναός όπως πολλοί στην Κυνουρία και αλλού, είναι μονόκλιτος σταυροειδής με οκτάπλευρο τρούλο. Έχει κατεστραμμένες τοιχογραφίες, ίσως από την πυρπόληση του Ιμπραήμ. Οι γραπτές μαρτυρίες αρχίζουν από το 1744 μέχρι το 1834 που διαλύεται. Δύο επίσκοποι της κατοπινής Μητρόπολης Ρέοντος Πραστού Ιάκωβος και Διονύσιος, εμπλέκονται στην ιστορία της Μονής, δείγμα του ρόλου της στην Κυνουριακή ζωή της εποχής.