Ο ποταμός Έβρος 'κάλλιστον ποταμών' τον ονομάζει ο ποιητής Αλκαίος και "Αργυρορρύτη" ο Ευρυπίδης, έχει τις πηγές του στη Ρίλα, το αρχαίο Σκόμιο, κοντά στη Σόφια της Βουλγαρίας. Κυλάει νοτιοανατολικά και εισέρχεται στην Ελλάδα, όπου και αποτελεί το φυσικό της όριο με τα γειτονικά κράτη της Βουλγαρίας και της Τουρκίας. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η αρχική ονομασία του ποταμού ήταν Ρόμβος. Πήρε τη σημερινή του ονομασία μετά τον πνιγμό του Έβρου, γιου του βασιλιά της Θράκης Κάσσανδρου, τον οποίο συκοφάντησε η μητριά του επειδή αρνήθηκε τον έρωτά της. Ο Έβρος απογοητευμένος από τον πατέρα του που δεν τον πίστεψε έπεσε και πνίγηκε στα νερά του ποταμού Ρόμβου.
Αιώνες ολόκληρους το δέλτα του ποταμού Έβρου παραμένει στο σταυροδρόμι της Ανατολής με τη Δύση, του Βορρά με το Νότο, της Ευρώπης με την Ασία, προσφέροντας ζωτικούς χώρους επιβίωσης στα πουλιά κατά το μακρινό τους ταξίδι ανά τον κόσμο, αλλά και ευεργετώντας τον άνθρωπο με τα πολύτιμα αγαθά του. Ένα μαγευτικό τοπίο, όπου η θάλασσα αγκαλιασμένη με τη στεριά σ' ένα ατέλειωτο χορό σχηματίζει νησάκια, λίμνες, αλμυρόβαλτους και λαγγούνες. Εδώ καταλήγει μετά από ένα μακρύ ταξίδι ονείρων και αντιθέσεων ο "Αργυρορρύτης", κομίζοντας άλλοτε τα πλούσια δώρα του και άλλοτε ξεσπώντας την πίκρα της μοναξιάς του. Τόπος πλούσιος, ευλογημένος και ανελέητος.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Σεπτέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
(Hebros). The modern Maritza; the principal river in Thrace, rising in the mountains of Scomius and Rhodope, and falling into the Aegaean Sea near Aenos, after forming by another branch an estuary called Stentoris Lacus. The Hebrus was celebrated in Greek legends. On its banks Orpheus was torn to pieces by the Thracian women; and it is frequently mentioned in connection with the worship of Dionysus.
This text is cited Oct 2002 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Hebrus (Hebros: Maritza), the principal river of Thrace, has its sources near the point where mount Scomius joins mount Rhodope, in the northwestern corner of Thrace. Its course at first has a south-eastern direction; but below Adrianopolis it takes a south-western turn, and continues to flow in that direction until it reaches the Aegaean near Aenos. (Thucyd. ii. 96; Plin. iv. 18; Aristot. Meteor. i. 13.) The tributaries of the Hebrus are so numerous and important, that it becomes navigable even at Philippolis, while near its mouth it becomes really a large river. (Herod. vii. 59.) Near its mouth it divides itself into two branches, the eastern one of which forms lake Stentoris. (Herod. vii. 58; Acropolita, p. 64.) The most important among its tributaries are the Suemus, Arda, Artiscus, Tonsus, and Agrianes. About Adrianople the basin of the Hebrus is very extensive; but south of that city it becomes narrower, the mountains on both sides approaching more closely to the river. During the winter the Hebrus is sometimes frozen over. (Comp. Herod. iv. 90; Polyb. xxxiv. 13; Eurip. Here. Fur. 386; Strab. vii. pp. 322, 329, xiii. p. 590; Ptol. iii. 11. § 2; Arrian, Anab. i. 11; Mela, ii. 2; Virg. Eel. x. 65, Georg. iv. 463, 524; Val. Flac. ii. 515, iv. 463, viii. 228.)
This text is from: Dictionary of Greek and Roman Geography (1854) (ed. William Smith, LLD). Cited September 2004 from The Perseus Project URL below, which contains interesting hyperlinks
Στην βορειοανατολική γωνιά της Ελλάδας και σε απόσταση 20 περίπου
χιλιομέτρων από την Αλεξανδρούπολη,
στο σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, το Βορρά και το Νότο, ο ποταμός
Έβρος σχηματίζει ένα οικοσύστημα διεθνούς σημασίας σύμφωνα με τη Σύμβαση Ραμσάρ,
γνωστό ως Δέλτα του Έβρου. Ο ποταμός Έβρος είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς
της Βαλκανικής χερσονήσου, με συνολικό μήκος 430 χλμ., από τα οποία τα 203 χλμ.
Αποτελούν την όριο γραμμή της Ελλάδας με την Τουρκία.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, η αρχική ονομασία του ποταμού ήταν Ρόμβος.
Τη σημερινή του ονομασία την πήρε από τον Έβρο, γιο του βασιλιά της Θράκης
Κάσσανδρου, τον οποίο συκοφάντησε η μητριά του και δεύτερη γυναίκα του Κάσσανδρου,
Δαμασίππη, επειδή αρνήθηκε τον έρωτά της. Έτσι, ο νεαρός Έβρος, κυνηγημένος από
τον πατέρα του, που πίστεψε τις συκοφαντίες της μητριάς του, έπεσε και πνίγηκε
στον ποταμό Ρόμβο. Η ιστορία της απελπισμένης αγνότητας που καταδιώκεται και προσπαθεί
να σωθεί μέσα στη φύση μας είναι άλλωστε γνωστή και από τον όμοιο μύθο του Ιππόλυτου.
Ένα άλλο όνομα του ποταμού είναι Μαρίτσα, που, όπως αναφέρει ο Αρχιμανδρίτης
Ν. Βαφειάδης, μπορεί να προέρχεται είτε από το αρχαίο θρακικό όνομα Μάρισσος ή
Μάρις, με το οποίο οι Θράκες ονόμαζαν τους ποταμούς από το φεγγοβόλημα της επιφάνειάς
τους, είτε από το Moritsi ή Moravitsi, όνομα σλαβικής φυλής, ή από το ινδοευρωπαϊκό
mar, που σημαίνει τέλμα, λίμνη, θάλασσα. Ο Έβρος πηγάζει από τον ορεινό κόμβο
του Σκομίου, κοντά στη Σόφια της Βουλγαρίας. Ρέοντας νοτιοανατολικά, εισέρχεται
στην Ελλάδα και ένα μικρό τμήμα του, από το Ορμένιο
μέχρι λίγο πάνω από το χωριό Δίλοφο,
αποτελεί τη φυσική όριο γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Από την περιοχή
αυτή μέχρι τα Μαράσια, όπου εισέρχεται στην Τουρκία, και από την Νέα
Βύσσα ως τις εκβολές του αποτελεί την ελληνοτουρκική όριο γραμμή.
Παραπόταμοί του είναι ο Άρδας, o Ερυθροπόταμος και ο Εργίνης. Ο ποταμός
Έβρος εκβάλλει στο Αιγαίο πέλαγος,
σχηματίζοντας στις ακτές ένα εκτεταμένο Δέλτα. Η έκταση της δελταϊκής πεδιάδας
ανέρχεται σε 188.000 στρέμματα, από τα οποία τα 150.000 στρέμματα ανήκουν στην
Ελλάδα. Από αυτά, τα 100.000 στρέμματα αποτελούν την έκταση, που έχει ενταθεί
στον κατάλογο της σύμβασης Ραμσάρ ως υγρότοπος διεθνούς σημασίας.
Η κοιλάδα του ποταμού Έβρου αποτελείται από μια σειρά οικοσυστημάτων,
η οποία εκτείνεται από την περιοχή της Βύσσας μέχρι τη θάλασσα, με μεγάλη ποικιλία
βιοτόπων με πλούσια χλωρίδα και πανίδα και δημιουργήθηκε από τη γειτνίαση του
υδάτινου συστήματος του ποταμού Έβρου και των παραποτάμων του με τις ανατολικές
απολήξεις του ορεινού όγκου της Ροδόπης. Στο νότιο άκρο αυτής της κοιλάδας, εκεί,
που ο ποταμός διακλαδίζεται σε δύο βραχίονες, σχηματίζεται το Δέλτα.
Στο σχηματισμό του συντέλεσε η αμοιβαία δράση του ποταμού και της
θάλασσας. Το Δέλτα του Έβρου δημιουργήθηκε πριν από 10.000 χρόνια. Με την έναρξη
του Ολοκαίνου, η τήξη των παγετώνων ύψωσε σταδιακά τη στάθμη της θάλασσας, η οποία
κατέκλυσε τα παράλια του βόρειου Αιγαίου και διείσδυσε βαθιά στις χαμηλές ζώνες
του Δέλτα.
Η μεταβολή αυτή μείωσε την κλίση της κοίτης και την ταχύτητα ροής
του Έβρου, με συνέπεια να μεταβληθεί η συμπεριφορά του, δηλαδή να υπερχειλίζει
συχνά, να αλλάζει κοίτες ροής, να μαιανδρίζει και να αποθέτει μεγάλες ποσότητες
φερτού υλικού τόσο κατά την πορεία του, όσο και στις εκβολές του. Ταυτόχρονα,
η δράση των κυμάτων και των ρευμάτων της θάλασσας στο αβαθές μέτωπο του Δέλτα
εντάθηκε, με συνέπεια τη διασπορά των υλικών στο χώρο αυτό.
Το καλοκαίρι, όταν τα νερά του ποταμού φυσιολογικά λιγοστεύουν, τα
θαλάσσια νερά, εξαιτίας της μικρής υψομετρικής διαφοράς από την επιφάνεια της
θάλασσας και της ήρεμης ροής των υδάτων του ποταμού, ειδύουν στην κοίτη και στις
τεχνητές διώρυγες σε αρκετό βάθος. Αποτέλεσμα των φυσικών αυτών διεργασιών είναι
οι ποικιλόμορφες ακτές, οι μικρές νησίδες (Ασάνης, Καραβιού Ξηράδι), οι λιμνοθάλασσες
(Δράνα, Λακί και Μονολίμνη), τα έλη, οι αμμοθίνες και πλήθος άλλων μικροβιότοπων
στην παραθαλάσσια ζώνη του Δέλτα που χαρακτηρίζουν ένα δυναμικά εξελισσσόμενο
οικοσύστημα.
Το χειμώνα, το ποτάμι υπερχειλίζει και πλημμυρίζει το νοτιοανατολικό
τμήμα του Δέλτα, σχηματίζοντας μεγαλύτερες ή μικρότερες υδάτινες εκτάσεις. Στην
Τουρκία βρίσκεται η λίμνη Γκάλα, την οποία οι αρχαίοι ονόμαζαν Στεντορίδα, ενώ
στην Ελλάδα απλώνονται η λίμνη των Νυμφών και οι μικρότερες λίμνες Τσεκούρι, Σκέπη,
Σπίτια και Γυναίκα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα της Αναπτυξιακής Εταιρίας Αλεξανδρούπολης
A river in Thrace, Doriscus on it.
Agrianes (Agrianes: Ergina), a small river in Thrace, and one of the tributaries of the Hebrus. (Herod. iv. 89.) It flows from Mount Hieron in a NW. direction, till it joins the Hebrus. Some have supposed it to be the same as the Erigon, which, however, is impossible, the latter being a tributary of the Axius.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
