Πληροφορίες τοπωνυμίου

Stratos Project

The project is under the auspices of the Berlin Head Office of the Deutsches Archaologisches Institut.

• http://www.dainst.org/index.php?id=553
• http://www.dainst.org/index.php?id=554

Aρχαίο θέατρο Στράτου

  Το αρχαίο θέατρο της Στράτου έχει οικοδομηθεί ανατολικά του διατειχίσματος πολύ κοντά στην αρχαία Αγορά με την οποία συνδεόταν με βαθμιδωτό δρόμο με θέα προς τον ποταμό Αχελώο. Το θέατρο είχε εντοπίσει ήδη από το 1805 ο W. Leake, αλλά η ανασκαφή και μελέτη του έγινε μεταξύ των ετών 1990-96 υπό τη διεύθυνση του Εφόρου Αρχαιοτήτων Λ. Κολώνα. Οι πρώτες μάλιστα ανασκαφές έφεραν στην επιφάνεια μεταγενέστερα αγροτικά σπίτια των οποίων το οικοδομικό υλικό αφαιρέθηκε από τα οικοδομήματα της Αγοράς και από το Κοίλο του θεάτρου. Το θέατρο είναι του 4ου π.Χ. αιώνα με συμπληρώσεις και διορθώσεις του 3ου και 2ου π.Χ. αι.
Κοίλο
  Η περιφέρεια του κοίλου διαγράφει ένα ημικυκλικό τόξο μεγαλύτερο των 3/4 του κύκλου και δε διαιρείται σε άνω και κάτω διάζωμα, όπως συνήθως συμβαίνει στα αρχαία θέατρα. Το άνω μισό περίπου τμήμα του κοίλου είναι σχεδόν τελείως καταστρεμμένο. Μόνο δύο κερκίδες στο βορειοανατολικό τμήμα του κοίλου σώθηκαν από τη φθορά του χρόνου. Το θέατρο είναι δομημένο κυρίως από γκριζοπράσινους ντόπιους ψαμμιτόλιθους. Υπάρχουν μέχρι σήμερα περίπου 35 σειρές εδωλίων (καθισμάτων) που χωρίζονται με κλίμακες σε 11 κερκίδες και μπορούσαν να χωρέσουν 6.000 θεατές.
  Πρόκειται συνεπώς για το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα θέατρο της Αιτωλοακαρνανίας.Η πρώτη τιμητική σειρά εδωλίων, η λεγόμενη προεδρία, προοριζόταν για τον ιερέα του Διονύσου και τους ανώτερους κρατικούς λειτουργούς. Τα προεδρικά αυτά καθίσματα που ανέρχονται στα 11 είναι κατασκευασμένα από λευκό ασβεστόλιθο και διατηρούνται σχεδόν ακέραια.
Ορχήστρα
  Η ορχήστρα περιβάλλεται από πλακοσκεπή αποστραγγιστικό αγωγό, ο οποίος διατηρείται σε καλή κατάσταση και σκοπό είχε να απομακρύνει τα βρόχινα νερά από όλο το χώρο του θεάτρου. Ο αγωγός αυτός ξεκινάει από τη δυτική άκρη της πρώτης σειράς των καθισμάτων, περνά γύρω από την ορχήστρα και λίγο πριν την ανατολική γωνία της πρώτης σειράς καθισμάτων γίνεται υπόγειος και διασχίζει καθέτως από κάτω τη σκηνή.
  Το κρηπιδωτό περίβλημα της ορχήστρας αποτελείται από λευκό ασβεστόλιθο έχει πλάτος 30 εκατοστά, διάμετρο 16,5 μέτρα και διατηρείται ακέραιο. Επάνω στην ορχήστρα βρέθηκαν κομμάτια από άλλες δύο τιμητικές προεδρίες, ενώ οι αρχαιολόγοι υποθέτουν την ύπαρξη και τρίτης, η οποία δεν έχει διασωθεί.
Σκηνή
  Ως προς τη χρονολογία κατασκευής του σκηνικού οικοδομήματος μπορούμε να επισημάνουμε τρείς οικοδομικές φάσεις. Το πρώτο σκηνικό οικοδόμημα κτίστηκε γύρω στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα και ήταν μια ισόγεια ανοικτή στοά μπροστά απ’ την ορχήστρα με τους κίονες ως σκηνικό φόντο. Αυτό το ανοικτό σκηνικό οικοδόμημα ήταν στο ίδιο επίπεδο με αυτό της ορχήστρας και οι παραστάσεις επαίζοντο μπροστά.
  Τον 3ο π.Χ. αιώνα, κατά την δεύτερη οικοδομική φάση έκλεισαν τον ανοικτό χώρο της σκηνικής στοάς και πρόσθεσαν μπροστά από την πρόσοψη της σκηνής μια οροφή που στηριζόταν σε κιονοστοιχία πεσσόσχημη.
  Πάνω σ’ αυτό το πρώτο ισόγειο οικοδόμημα στήθηκε δίκην ορόφου, ένα υπερυψωμένο λογείο, το προσκήνιο, στο οποίο μετατοπίστηκε και η σκηνή, οπότε και η σκηνική δράση διαδραματίστηκε έναν όροφο ψηλότερα. Ο επάνω όροφος, λοιπόν, του σκηνικού οικοδομήματος αποτέλεσε το επίπεδο της σκηνογραφίας. Δύο επικλινείς διάδρομοι που βρίσκονταν κοντά στις παρόδους έφερναν, προς το χώρο της δράσης, που ήταν στο προσκήνιο του άνω ορόφου.
  Ο Schwandner υποθέτει ότι αυτή η υπερυψωμένη, σαν σε όροφο, σκηνή απέκτησε την τελική μορφή της, αφού συμπληρώθηκε με πλευρικούς λίθινους διαδρόμους και παρασκήνια τον 2ο π.Χ. αιώνα, τρίτη οικοδομική φάση κατασκευής της σκηνής.
  Σήμερα σώζεται η θεμελίωση αυτού του σκηνικού οικοδομήματος με το υπερυψωμένο προσκήνιο και την σκηνή επ’ αυτού, τα παρασκήνια με τους πλευρικούς λίθινους διαδρόμους για πρόσβαση.
  Στο θέατρο της Στράτου παίχτηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1997 η θεατρική παράσταση «Όπως αγαπάτε» του Σαίξπηρ από το ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου. Έμελλε αυτή η πρώτη παράσταση να’ ναι και η τελευταία, αφού η Αρχαιολογική Υπηρεσία απαγόρευσε την επαναχρησιμοποίησή του,καθόσον το υλικό απ’ το οποίο είναι κατασκευασμένο το κοίλο είναι εύθραυστο και εύκολα καταστρέφεται.   Πολύτιμο βιβλίο για την καταγραφή του πληροφοριακού υλικού που αφορά την ενότητα « Στράτος» υπήρξε το βιβλίο του Σχολικού Συμβούλου των Φιλολόγων του νομού Ευρυτανίας κ. Ιωάννη Νεραντζή « Η Αρχαία Στρατική Ακαρνανία - Μνημειακή τοπογραφία, επιγραφές, αρχαιολογικά ευρήματα» Αγρίνιο 1997.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Αιτωλοακαρνανίας

• http://www.aitoloakarnania.gr/ancienttheater/strat... (2 φωτ.)