Εμφανίζονται 18 τίτλοι με αναζήτηση: Αρχαιολογικοί χώροι στην ευρύτερη περιοχή: "ΚΑΛΥΜΝΟΣ Επαρχία ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ" .
ΧΩΡΑ ΚΑΛΥΜΝΟΥ (Κωμόπολη) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Ανάμεσα στις περιοχές Λιμνιώτισσα και Πηγάδια, που βρίσκονται στα
ΝΑ του Δάμου, σε απόσταση 400 περίπου μέτρων από τη Χώρα, υψωνόταν κατά την αρχαιότητα
το Ιερό του Απόλλωνος Δαλίου (Δηλίου). Οι ανασκαφές, που έγιναν από τον Αγγλο
Ch. Newton στα 1854 - 1855 και τον Ιταλό M. Segre το 1937, έφεραν στο φως πλούσια
ευρήματα, όπως επιγραφές, βάσεις αγαλμάτων, ειδώλια, σπασμένα πήλινα αγγεία κ.ά.
Ο χώρος του αρχαίου Ιερού, σύμφωνα με τις επιγραφές ήταν φραγμένος
με περίβολο και περιελάμβανε ιερό άλσος με δάφνες, διάφορα οικοδομήματα, βωμούς,
αγάλματα, επιγραφές χαραγμένες σε λίθους και αποτελούσε τον επισημότερο και σπουδαιότερο
τόπο της αρχαίας Καλύμνου. Εδώ βρισκόταν το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο των
Καλυμνιακών δήμων και φυλών.
Η λατρευτική χρήση του χώρου, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα,
αρχίζει τουλάχιστον από τις αρχές της 1ης π.Χ. χιλιετίας (Γεωμετρική Περίοδος)
και συνεχίζεται αδιάκοπα έως την Παλαιοχριστιανική Εποχή. Από τα ευρήματα ξεχωρίζουν
τα πολυάριθμα πήλινα ειδώλια ταύρων της Γεωμετρικής Περιόδου, τα οποία ήταν αφιερώματα
στην εκεί λατρευόμενη θεότητα, όστρακα της ίδιας εποχής με γραπτές και μεταγενέστερες
χαρακτές επιγραφές (καρικές), ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα ειδώλια αρχαϊκών χρόνων
και διάφορα όστρακα Κλασικής, Ελληνιστικής, Ρωμαϊκής και Παλαιοχριστιανικής Εποχής.
Κατά τον 4ο και 3ο π.Χ. αιώνα το Ιερό απόκτά μνημειακά οικοδομήματα, αφιερωμένα
τόσο στη λατρεία, όσο και σε πολιτικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις.
Ο Απόλλωνας λατρευόταν στην Κάλυμνο με το επίθετο Δάλιος = Δήλιος,
σύμφωνα με επιγραφές του 3ου π.Χ. αιώνα που βρέθηκαν στο χώρο του Ιερού. Σε Καλυμνιακά
επίσης νομίσματα του 3ου π.Χ. αιώνα εικονίζεται στον οπισθότυπο κιθάρα, το σύμβολο
του θεού Απόλλωνα. Η λατρεία βέβαια του συγκεκριμένου θεού σίγουρα προϋπήρχε,
όπως φαίνεται από την απεικόνιση λύρας στα αρχαιότερα νομίσματα του νησιού, τα
οποία χρονολογούνται στο β΄ μισό του 6ου π.Χ. αιώνα.
Ο ναός του Δηλίου Απόλλωνα ήταν ολομάρμαρος και ανήκε στην κατηγορία
των ναών Ιωνικού ρυθμού, όπως συνάγεται από τους σωζόμενους κίονές του, ξαναχρησιμοποιημένους
στο ναό της Παναγίας Κεχαριτωμένης Χώρας, τις βάσεις τους και τα διάφορα άλλα
αρχιτεκτονικά του μέλη, τα οποία βρίσκονται κτισμένα σε δεύτερη χρήση στον ερειπωμένο
παλαιοχριστιανικό ναό του "Χριστού της Ιερουσαλήμ", στο χώρο του αρχαίου
Ιερού. Εξετάζοντας τα διάφορα σωζόμενα μέλη (κίονες, κιονόκρανα και βάσεις) βλέπουμε
ότι ίσως ο ναός του Απόλλωνα ανήκε στην κατηγορία του πρόστυλου τετράστυλου "εν
παραστάσει" ναού.
Πιθανότατα ο ναός κτίστηκε κατά τον 4ο π.Χ. αιώνα την εποχή της Β΄
Αθηναϊκής Συμμαχίας. Η ύπαρξη αφιερωματικής επιγραφής του 1ου π.Χ. αιώνα σ’ ένα
κομμάτι του μαρμάρινου τριζωνικού επιστυλίου του, προς τιμήν του Γάϊου Καίσαρα
Γερμανικού, του επωνομαζόμενου Καλιγούλα, πρέπει μάλλον να οφείλεται σε μεταγενέστερη
προσπάθεια εξευμενισμού του Ρωμαίου αυτοκράτορα κι όχι σε εκ νέου ανέγερση άλλου
ναού.
Η επικράτηση του Χριστιανισμού μετά τους μακρόχρονους διωγμούς επέφερε,
όπως ήταν φυσικό το κλείσιμο και την καταστροφή των ειδωλολατρικών Ιερών και ναών.
Τα μοιραία χτυπήματα κατά της Αρχαίας Λατρείας δίνονται με μια σειρά διαταγμάτων
των Βυζαντινών αυτοκρατόρων Θεοδοσίου του Α΄ (391 μ.Χ.), του γιου του Αρκαδίου
(399 μ.Χ.) και του Θεοδοσίου του Β΄ (435 μ.Χ.). Κάπου ανάμεσα σ’ αυτά τα χρόνια
συντελείται και η καταστροφή του Ιερού του Δηλίου Απόλλωνα. Στη θέση του και με
υλικό από τα οικοδομήματά του αναγείρονται πρώτα ο τρίκλιτος ναός "Χριστός
της Ιερουσαλήμ" και λίγο αργότερα ο τρίκογχος που είναι γνωστός ως Αγία Σοφία
ή Ευαγγελίστρια.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΕΜΠΟΡΕΙΟΣ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Στα ΒΑ του παραθαλάσσιου οικισμού του Εμπορειού και στους πρόποδες
της επιβλητικής βόρειας οροσειράς, στο σημείο όπου συγκλίνουν οι ορεινοί όγκοι,
βρίσκεται το Καστρί, ένα αρχαίο οχυρό. Αυτό καταλαμβάνει το χώρο ενός μικρού πλατώματος,
υπερυψωμένου από το έδαφος.
Το οχυρό προστατεύεται προς Νότον από ένα ισχυρό τείχος με δύο ορθογώνιους
πύργους (σώζεται σε καλή κατάσταση ο ένας), ενώ από τον Βορρά από πανύψηλους γκρεμούς.
Ένα στενό ανηφορικό μονοπάτι, παράλληλο με το τείχος, οδηγεί σε πύλη, που βρίσκεται
κάτω από το σωζόμενο πύργο και στη συνέχεια στο εσωτερικό του οχυρού.
Τα οικοδομήματα του εσωτερικού του Καστριού διατηρούνται σε κατάσταση
θεμελίων. Τα θεμέλιά τους είναι σε ορισμένα σημεία λαξευμένα στο φυσικό βράχο.
Οι τοιχοδομίες τους αποτελούνται από δουλεμένους ντόπιους λίθους, μικρότερους
απ' αυτούς των πύργων και του τείχους.
Στα ΒΑ του πρώτου πύργου υπάρχει ένα στενόμακρο οικοδόμημα, το οποίο,
όπως δείχνει η εντός του βρισκόμενη βάση ελαιοπιεστηρίου με δύο κυκλικά τύμπανα,
αποτελούσε ελαιοτριβείο. Η παρουσία της διπλής βάσης ελαιοπιεστηρίου αποτελεί
μοναδική περίπτωση για την Κάλυμνο, καθώς τα άλλα εντοπισμένα παραδείγματα του
νησιού φέρουν μόνο ένα κυκλικό τύμπανο.
Σε απόσταση λίγων μέτρων ΝΑ του ελαιοτριβείου υπάρχουν δύο ερειπωμένες
υδατοδεξαμενές, για την προμήθεια του απαραίτητου νερού στο οχυρό.
Από τα λίγα δείγματα επιφανειακής κεραμικής και από τη μελέτη της
τειχοδομίας του Καστριού, μπορούμε να το χρονολογήσουμε στα τέλη του 4ου - 3ου
π.Χ. αιώνα. Επίσης στην πλαγιά, νότια του οχυρού, έχει εντοπιστεί και κεραμική
του τέλους της Νεολιθικής Εποχής, που δείχνει τη διαχρονικότητα της ανθρώπινης
παρουσίας στην περιοχή.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΚΑΛΥΜΝΟΣ (Πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Στη βραχώδη κορυφή που βρίσκεται στα βόρεια της Πόθιας, αμέσως πάνω από τη συνοικία του Αγίου Στεφάνου και σε κοντινή απόσταση από το εκεί εκκλησάκι της Αναστάσεως, διατηρούνται τα απομεινάρια ενός αρχαίου οχυρού. Από αυτό σώζονται μόνο τα θεμέλια του ανατολικού, του νότιου και του δυτικού του τοίχου, τα οποία συνθέτουν μία τραπεζιόσχημη κάτοψη. Το πάχος των τοίχων είναι 2,55 μ., ενώ το μήκος τους 31 του ανατολικού, 16 του νότιου και 11 του δυτικού. Δυστυχώς οι ορθογωνιασμένοι λίθοι του οχυρού χρησίμεψαν στο κτίσιμο νεότερων οικιών της πρωτεύουσας του νησιού, έτσι ώστε σήμερα να διακρίνονται μόνο τα θεμέλιά του. Σε απόσταση 20 μ. στα Ν.Δ. σώζονται τα απομεινάρια ορθογώνιας υδατοδεξαμενής, διαστάσεων 6x6, 50 μ., οι εσωτερικές επιφάνειες της οποίας ήταν καλυμμένες με κουρασάνι. Το οχυρό, με βάση την επιφανειακή κεραμική και τα ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία για την ύπαρξη κι άλλων τέτοιων οχυρών στην Κάλυμνο, χρονολογείται στην Ελληνιστική Περίοδο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΜΕΤΟΧΙ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Στις νότιες παρυφές του Κάστελλα, ανατολικά της θέσης Μετόχι, βρίσκεται
η περιοχή του Έμπολα, η οποία υψώνεται κατά 4 –5 μ. πάνω από την κοιλάδα
του Βαθύ. Στο ΝΔ τμήμα του Έμπολα, στο εκεί πλάτωμα, διατηρείται περιμετρικά του
επιβλητικό τείχος, το οποίο αποτελείται από μεγάλου μεγέθους ορθογωνιασμένους
λίθους (μερικοί ξεπερνούν σε μήκος τα 2 μ.), κατά το ισοδομικό σύστημα. Δημιουργείται
έτσι ένας οχυρωμένος χώρος, διαστάσεων 75 x 42 μ. και συνολικής έκτασης τριών
περίπου στρεμμάτων. Το τείχος διατηρείται σήμερα μέχρι 2,55 μ. σε ύψος. Το πάχος
του φτάνει το 1,05 μ. Στην ανατολική πλευρά του οχυρού ανοίγεται μεγάλων διαστάσεων
πύλη, πλάτους 4,44 μ. Η μελέτη της τειχοδομίας και διαφόρων επιφανειακών ευρημάτων
του χώρου, δείχνει ότι το οχυρό οικοδομήθηκε μέσα στον 4ο π.Χ. αιώνα και ήταν
σε χρήση καθ' όλη την Ελληνιστική Περίοδο.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΕΜΠΟΡΕΙΟΣ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Ο παραθαλάσσιος οικισμός του Εμπορειού αποτελεί τη βορειότερη κατοικημένη
περιοχή της Καλύμνου. Σε όλο το μήκος της παραλιακής ζώνης υπάρχουν αρχαιολογικές
ενδείξεις, που δείχνουν ότι κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους απλωνόταν εδώ
ένας ακμαίος οικισμός, ο οποίος συνεχιζόταν και κάτω από τη θάλασσα, όπου τμήματα
του καταβυθίστηκαν λόγω καθίζησης του εδάφους ή ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
Δυστυχώς η ανεξέλεγκτη δόμηση των τελευταίων χρόνων έχει καταστρέψει
τα εναπομείναντα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του οικισμού. Έτσι σήμερα έχουν απομείνει
λίγα τμήματα ερειπωμένων οικιών και θολαριών. Στο ανατολικό μέρος της παραλίας
σώζονται τ' απομεινάρια ενός λουτρώνα (βλέπε παρακάτω), και η ΒΔ γωνία ενός μεγάλου
οικοδομήματος, ίσως ναού, που δυστυχώς επιχώθηκε πρόσφατα. Τα θεμέλια από έναν
άλλο παλαιοχριστιανικό ναό διακρίνονται κάτω από το νεότερο ναό του Αγίου Γεωργίου
στη δυτική μεριά της παραλίας.
Σε απόσταση τέλος 50 περίπου μέτρων βόρεια του λουτρώνα υπάρχει ένας
κωνικός κύλινδρος ελαιοτριβείου και κομμάτια από τη σπασμένη λίθινη κυκλική γούρνα
του.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΚΑΛΥΜΝΟΣ (Πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Η περιοχή του Δάμου (Δάμος=Δήμος) βρίσκεται στα βόρεια του κεντρικού
δρόμου, που οδηγεί από τη Χώρα
στις Ελιές.
Στη σφηνοειδή έκταση ανάμεσα στις ρεματιές Δραπέτης (στα δυτικά) και
Συκομεριά (στ' ανατολικά) απλωνόταν αρχαίος οικισμός, ο οποίος άκμασε από τους
Πρώιμους Ελληνιστικούς έως και τους Υστερους Ρωμαϊκούς χρόνους, σύμφωνα με τις
ανασκαφικές ενδείξεις. Οι ανασκαφές των τελευταίων χρόνων έφεραν στο φως έναν
πλακόστρωτο κλιμακωτό δρόμο, εκατέρωθεν του οποίου βρέθηκαν οικίες, εργαστήρια,
λαξευτά πηγάδια, με πληθώρα ευρημάτων. Στα βόρεια του οικισμού είναι ορατό τμήμα
του ισοδομικού τείχους, που τον προστάτευε. Εξω από το τείχος (στα βόρεια) είναι
ορατοί διάφοροι αρχαίοι λαξευτοί τάφοι.
Στ' ανατολικά του οικισμού, σε κοντινή απόσταση, βρίσκεται ένας ορθογώνιος
λαξευτός μέσα στο βράχο θαλαμοειδής τάφος. Πλησίον του υπάρχει ένας διπλός και
διώροφος, μέσα στο έδαφος.
Τάφοι υπάρχουν και στις νότιες παρυφές του Δάμου, οι οποίοι χρονολογούνται
στα ελληνιστικά χρόνια.
Πλησίον του ναϋδρίου του Προφήτη Ηλία βρέθηκαν στα μέσα του περασμένου
αιώνα τάφοι με χρυσά κτερίσματα (οικόπεδο Σκόνη) και άλλοι με διάφορα πήλινα και
χάλκινα αντικείμενα, όπως μία λαβή χάλκινης υδρίας με την παράσταση της Ωρείθυιας
από τον Βορρέα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΜΕΤΟΧΙ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Επί της βόρειας οροσειράς του Βαθύ και σε απόσταση 500 περίπου μέτρων
βόρεια της θέσης Μετόχι υψώνεται ο ορεινός όγκος του Κάστελλα. Στα δυτικά συνορεύει
με το όρος Μόντε Ρίτο. Ο αρχαίος οικισμός της περιοχής, όπως φαίνεται από τα επιβλητικά
ερείπια οικοδομημάτων, απλωνόταν από την ανατολική πλαγιά του Μόντε Ρίτο και περιέτρεχε
το χώρο του Κάστελλα από τη δυτική, νότια και ανατολική του πλαγιά. Ο οικισμός
περιελάμβανε πενήντα περίπου κτίσματα, μικρών και μεγάλων διαστάσεων, ορθογώνιας
κάτοψης. Οι τοιχοδομίες τους αποτελούνται από δουλεμένους ντόπιους ασβεστόλιθους,
τραπεζιόσχημους και ορθογώνιους, διαφόρων μεγεθών, χωρίς συνδετικό υλικό. Ειδικά
μερικοί λίθοι ξεχωρίζουν για τις μεγάλες τους διαστάσεις που φτάνουν μέχρι 1,60
μ. ύψος και 1,30 πλάτος. Στο ανώτερο τμήμα του οικισμού, στην κορυφή, σώζεται
το δυτικό τμήμα του τοίχου που την περιέκλεινε, σχηματίζοντας έναν χώρο ιδιαίτερης
σημασίας, όπως δείχνουν διάφορα κατά καιρούς ευρήματα. Πρόκειται ίσως για κάποιο
ιερό ή την κατοικία του άρχοντα του οικισμού. Ίχνη οχυρώσεων δεν υπάρχουν, λόγω
της μεγάλης έκτασης που καλύπτει ο οικισμός, αλλά ίσως και εξαιτίας των συνθηκών
της εποχής εκείνης. Σύμφωνα με διάφορα επιφανειακά ευρήματα, τα οποία έχουν κατά
καιρούς βρεθεί στην περιοχή, η κατοίκηση του χώρου αρχίζει κατά τους προϊστορικούς
χρόνους και συνεχίζεται έως και τους κλασικούς. Από τα ευρήματα ξεχωρίζουν προϊστορικά
όστρακα και λεπίδες οψιανού, δύο πήλινα ειδώλια της Υστερης Χαλκοκρατίας, όστρακα
κεραμικής και χάλκινα κοσμήματα γεωμετρικών χρόνων, ασημένια αρχαϊκά νομίσματα
της Μιλήτου και της Κω, πάρα πολλές χάλκινες αιχμές βελών των αρχών του 5ου π.Χ.
αιώνα, πήλινα υφαντικά βαρίδια και όστρακα αγγείων κλασικών χρόνων. Οι άνθρωποι
που κατοικούσαν στον Κάστελλα πρέπει να είχαν ως κύρια ενασχόληση τη θάλασσα.
Τα ευρήματα δείχνουν εμπορικές σχέσεις τόσο με τα μικρασιατικά παράλια, όσο και
με τα γειτονικά νησιά. Είναι πιθανόν οι κάτοικοι να ανήκαν στην Καρική φυλή, η
οποία βεβαιωμένα κατοικούσε στην Κάλυμνο. Ο οικισμός εγκαταλείπεται απότομα σε
κάποια δεδομένη χρονική στιγμή. Η εγκατάλειψη αυτή οφείλεται σε εναντίον του επιδρομή
κατά το α΄ μισό του 5ου αιώνα π.Χ., όπως εξάγεται από τις πολυπληθείς χάλκινες
αιχμές βελών που έχουν βρεθεί διάσπαρτα στο χώρο του οικισμού.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΣΚΑΛΙΑ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Λίγο μετά τα μέσα της οδικής απόστασης Αργινώντα - Σκάλια, στις απότομες
πλαγιέςτης οροσειράς, ανοίγεται ένα σχετικά ευρύ πλάτωμα, διαστάσεων 50 x 150
μ. περίπου, πάνω ακριβώς από το Σπήλαιο των Σκαλιών. Ο χώρος του πλατώματος είναι
διάσπαρτος από ερείπια αρχαίων οικοδομημάτων και αναλημμάτων και είναι γνωστός
με τ' όνομα Αγκιναριές, ενώ στις αρχές του αιώνα μας αναφέρεται και ως Βρυόκαστρο.
Η πρόσβαση στις Αγκιναριές είναι δύσκολη, καθώς ο επισκέπτης αναγκάζεται
να σκαρφαλώσει στην απότομη πλαγιά, στην οποία δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο
μονοπάτι.
Ο αρχαίος οικισμός του πλατώματος περιλαμβάνει γύρω στα 25 οικοδομήμτα,
κτισμένα από ντόπιες πέτρες αδροδουλεμένες. Αυτά ακολουθούν τις κλίσεις και τις
ιδιομορφίες του εδάφους και γι' αυτό παρουσιάζουν ευθείες και καμπύλες πλευρές.
Η θέση είναι από μόνη της φύσει οχυρή, καθώς περιβάλλεται από γκρεμούς.
Η μελέτη της επιφανειακής κεραμικής και των άλλων ευρημάτων δείχνει
ότι ο χώρος κατοικήθηκε ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους και ως τους γεωμετρικούς.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΚΑΛΥΜΝΟΣ (Πόλη) ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΣ
Σε απόσταση 50 μ. βόρεια του Εθνικού Σταδίου Καλύμνου, στο δυτικό τμήμα της περιοχής Φλασκάς, διατηρείται σε καλή κατάσταση ένα υπέργειο ταφικό μνημείο της περιόδου της Ρωμαιοκρατίας. Ο μεγάλος, ορθογώνιας κάτοψης, κτιστός τάφος (εξ. διαστάσεις 7,40 x 6,60 μ.), αποτελείται από έναν κεντρικό διάδρομο, εκατέρωθεν του οποίου ανοίγονται από τέσσερις νεκρικοί θάλαμοι. Τόσο ο κεντρικός διάδρομος, όσο και οι πλευρικοί θάλαμοι είναι στεγασμένοι με ημικυλινδρικές καμάρες. Η στέγη του τάφου εξωτερικά είναι επίπεδη. Δυστυχώς το μνημείο έχει συληθεί αρκετά χρόνια πριν και γι' αυτό από το εσωτερικό του έχουν αφαιρεθεί τα πάντα. Ανάμεσα στα μπάζα, που οι συλητές του πέταξαν έξω απ' αυτό βρέθηκαν διάφορα σπασμένα αγγεία και λυχνάρια, τα οποία μας δείχνουν ότι ο τάφος ήταν σε χρήση από τους πρώτους μεταχριστιανικούς έως και τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΕΜΠΟΡΕΙΟΣ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Σε απόσταση 500 περίπου μέτρων ΒΔ του Καστριού βρίσκονται τα ερείπια
ενός αρχαίου οικοδομήματος, σύγχρονου με το Καστρί, όπως φαίνεται από την όμοια
τοιχοδομία του.
Τη χρήση αυτή του οικοδομήματος δείχνουν μία λίθινη κυκλική βάση ελαιοπιεστηρίου
και μία σπασμένη λίθινη βάση ή αντίβαρο ελαιοπιεστηρίου, που βρίσκονται δίπλα
στον μοναδικό σωζόμενο τοίχο του. Πρόκειται λοιπόν για ελαιοτριβείο, το οποίο
έμμεσα μας πληροφορεί ότι στην περιοχή αυτή υπήρχε παραγωγή λαδιού στην αρχαιότητα,
κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΒΑΘΥΣ (Χωριό) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Στο μέσο περίπου της απόστασης Έμπολας - Ρίνα, στη βόρεια πλευρά της κοιλάδας
βρίσκονται τα επιβλητικά ερείπια ενός μνημειακού οικοδομήματος, κτισμένου με μεγάλους
ορθογωνιασμένους λίθους. Από αυτό διατηρούνται καλύτερα ο νότιος, ο δυτικός και
ο βόρειος τοίχος του, ενώ ο ανατολικός λείπει. Το οικοδόμημα, το οποίο αρχικά
είχε τετράγωνη κάτοψη, διαστάσεων 11,50 x 11,50 μ, ήταν εσωτερικά χωρισμένο σε
τρία διαμερίσματα, όπως φαίνεται στην κάτοψη. Το μέγιστο σωζόμενο ύψος του είναι
3 μ. Η σημερινή νότια είσοδος δεν είναι η αρχική, αλλά αποτελεί νεότερη επέμβαση
στο μνημείο. Το πιθανότερο είναι η αρχαία είσοδος να βρισκόταν στην ανατολική
πλευρά του. Μία αρχαία εσωτερική θύρα επικοινωνίας διατηρείται ανάμεσα στο νότιο
και το δυτικό διαμέρισμα. Το νότιο διαμέρισμα είναι στεγασμένο με μεγάλες λιθοδοκούς.
Σε απόσταση 25 μ. ανατολικά του οικοδομήματος υπάρχει λαξευτό πηγάδι, ενώ 7 μ.
ΒΔ του διακρίνονται τ' απομεινάρια κυκλικής κατασκευής, εν μέρει κτιστής και εν
μέρει λαξευτής, διαμέτρου 12,80 μ., ίσως αρχαίο αλώνι. Η τοιχοδομία του και η
μελέτη της επιφανειακής κεραμικής συντείνουν σε χρονολόγησή του στα τέλη 4ου -
3ος π.Χ. αι.. Πρόκειται για φυλακείο, για τον έλεγχο της περιοχής, το οποίο σχετιζόταν
με το οχυρό του Έμπολα. Το σημερινό όνομα Φυλακές λοιπόν αποτελεί παρανόηση της
λέξης φυλακείο. Μαζί με το μικρότερο φυλακείο Καστράκι στην περιοχή Βουτσάνι σχηματιζόταν
μία αμυντική αλυσίδα, η οποία είχε οπτική επαφή, με σκοπό τον καλύτερο έλεγχο,
για την προστασία της περιοχής του Βαθύ κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΕΜΠΟΡΕΙΟΣ (Οικισμός) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Ο ερειπωμένος παλαιοχριστιανικός λουτρώνας βρίσκεται, όπως είπαμε
στο ανατολικό τμήμα της παραλίας και σε απόσταση 30 μ. από τη θάλασσα. Οι εξωτερικές
διαστάσεις του είναι 12,20 - 8,60 μ.. Οι τοίχοι του, πάχους 0,70 ? 80 μ., διατηρούνται
μέχρι ύψους 2,20 μ..
Ο λουτρώνας είναι χωρισμένος εσωτερικά σε διαμερίσματα. Στα ανατολικά
και στα δυτικά τα εκεί διαμερίσματα απολήγουν σε ημικυκλικές αψίδες.
Δίπλα στην ανατολική πλευρά του οικοδομήματος υπάρχει ένα ερειπωμένο
υπόγειο καμαροσκεπές δωμάτιο, βοηθητικό του λουτρώνα.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
Στα ΝΑ του λουτρώνα και σε απόσταση 100 περίπου μέτρων απ' αυτόν,
πάνω στην εκεί βραχώδη πλαγιά βρίσκεται ο Ευρυόθολος, ένα μεγάλο ακέραιο καμαροσκεπές
κτίσμα, εξωτερικών διαστάσεων 10,05 x 6,75 μ.. Το μέγιστο ύψος του φτάνει τα 4
μέτρα. Στο μέσο της νότιας στενής πλευράς του ανοίγεται είσοδος, πάνω από την
οποία υπήρχε φεγγίτης. Η μεγάλη καμάρα του υποστηρίζεται από εσωτερικό ενισχυτικό
τόξο.
Ο Ευρυόθολος αποτελεί αυτόνομο οικοδόμημα, που στέκει μόνο του, σε
σημείο που επιτρέπει τον οπτικό έλεγχο του θαλάσσιου χώρου και την οπτική επαφή
με το φρούριο του Καστελλιού και με τους οχυρωμένους οικισμούς του Αγίου Κωνσταντίνου
Τελένδου και της Γαλατιανής. Ίσως φτιάχτηκε λοιπόν ως φυλάκιο - παρατηρητήριο
τον 7ο αιώνα, εποχή κατά την οποία η θάλασσα γίνεται φορέας συμφορών, λόγω των
θαλάσσιων επιδρομών των Αράβων κατά των νησιών.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΑΝΑΛΗΨΗ (Λιμάνι) ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ
ΧΩΡΑ ΚΑΛΥΜΝΟΥ (Κωμόπολη) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Στις νότιες παρυφές του Δάμου, στα Β.Α. της εκκλησίας του Αγίου Αντωνίου, βρίσκονται τα ερείπια μεγάλου συγκροτήματος λουτρώνα. Το σχήμα της κάτοψής του είναι ορθογώνιο, διαστάσεων 13x16,50 μ. Το πάχος των εξωτερικών τοίχων του φτάνει το 1 μ. Εσωτερικά το οικοδόμημα είναι χωρισμένο σε δύο μεγάλα διαμερίσματα, τα οποία με τη σειρά τους χωρίζονται σε δύο, το δυτικό και τρία το ανατολικό, προορισμένα να εξυπηρετούν τις ανάγκες των λουομένων. Σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων βόρεια του Ρωμαϊκού λουτρώνα βρίσκεται η ορθογώνια υδατοδεξαμενή της Συκομεριάς, κτισμένη με μεγάλους ορθογωνιασμένους λίθους (εξ. διαστ. 4,90 x 4,50 μ.) και η οποία προμηθεύεται νερό από το υδροφόρο στρώμα του Δάμου. Το νερό της υδατοδεξαμενής -η οποία είναι σε χρήση μέχρι και σήμερα- μεταφερόταν διά μέσου πήλινου υδροσωλήνα στον ρωμαϊκό λουτρώνα ...
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
ΒΑΘΥΣ (Χωριό) ΚΑΛΥΜΝΟΣ
Ο παράλιος οικισμός - λιμάνι της Ρίνας καλύπτει την ανατολική έξοδο της κοιλάδας
του Βαθύ προς τη θάλασσα. Η σημερινή μορφή του χώρου οφείλεται στις συνεχείς προσχώσεις
κι επιχωματώσεις, φυσικές και τεχνητές. Το γεγονός της ύπαρξης αρχαίων κτισμάτων
μόνο στις πλαγιές του ανατολικού τμήματος της κοιλάδας δείχνει, ότι η θάλασσα
παλαιότερα προχωρούσε κατά πολύ περισσότερο προς το εσωτερικό της. Επίσης έως
τις αρχές του αιώνα μας η περιοχή του σημερινού λιμανιού αναφέρεται ότι αποτελούσε
βαλτότοπο με έλη και ότι ήταν ακατοίκητη. Η ονομασία Ρίνα πιστεύεται ότι προέρχεται
από την ύπαρξη στη βόρεια πλαγιά της του ναϋδρίου της Αγίας Ειρήνης, πάνω στα
ερείπια της ομώνυμης παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Το πιθανότερο όμως είναι ότι
ετυμολογείται από το ρις = πηγή (παράγωγο του ρέω) και οφείλεται στην ύπαρξη,
από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, πηγής τρεχούμενου νερού κοντά στην προκυμαία.
Εκατέρωθεν του λιμανιού απλωνόταν ο εκτεταμμένος παλαιοχριστιανικός οικισμός,
όπως φαίνεται από τα απομεινάρια των διαφόρων οικοδομημάτων και των παλαιοχριστιανικών
ναών. Ο οικισμός της Ρίνας ήταν ο πυκνότερος, μεγαλύτερος και καλύτερα οργανωμένος
απ' όλους τους οικισμούς της κοιλάδας κατά τον 5ο - 6ο μ.Χ. αι. Σε καλύτερη κατάσταση
διατηρούνται τα οικοδομήματα του νότιου τμήματος της Ρίνας, που φέρει την ονομασία
Ελληνικά. Εδώ οι τοίχοι των κτιρίων σώζονται μέχρι το ύψος της στέγης σε ορισμένες
περιπτώσεις. Πολλά διαθέτουν όροφο, όπως και υπόγεια. Το μέγεθος των οικιών ποικίλλει
ανάλογα προφανώς με τις οικονομικές δυνατότητες των ιδιοκτητών του. Οι κατόψεις
όλων είναι ορθογώνιες. Η στέγαση των μικρότερων γίνεται συνήθως με ημικυλινδρική
καμάρα, ενώ των μεγαλύτερων με ξύλινες κεραμοσκεπείς στέγες. Ανάμεσα στα σπίτια
υπάρχουν πολλές κτιστές θολοσκεπείς υδατοδεξαμενές, για την προμήθεια πόσιμου
νερού. Ο οικισμός περιλαμβάνει επτά παλαιοχριστιανικούς ναούς, τους οποίους οικοδόμησαν
οι κάτοικοί του, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις λατρευτικές τους ανάγκες. Οι
πέντε απ' αυτούς (βασιλική οικοπέδου Χαλκίτη, Ανάσταση, Αγιος Γεώργιος, Αγία Σοφία,
Σταυρός) βρίσκονται στη νότια πλευρά της Ρίνας, ενώ οι δύο (Αγία Ειρήνη και Ανατολική
Εκκλησία) στη βόρεια. Η παλαιοχριστιανική κατοίκηση της Ρίνας και γενικά του Βαθύ
διακόπηκε κατά τα μέσα του 7ου μ.Χ. αιώνα, εξαιτίας των θαλάσσιων επιδρομών των
Αράβων. Προς το παρόν δεν είμαστε σε θέση να πούμε αν ερημώθηκε εντελώς η κοιλάδα
ή συνέχισε να κατοικείται ένα μέρος της, σε μικρότερη όμως έκταση. Τα υψίπεδα
του Τούρτουρα, στη νότια οροσειρά του Βαθύ παρουσιάζουν μικρή και περιορισμένη
κατοίκηση κατά τους Σκοτεινούς Αιώνες του Βυζαντίου. Πάντως κατά τον 10ο αιώνα
ξανακατοικείται η κοιλάδα, όπως δείχνει η ανέγερση του ναϋδρίου της Κοίμησης της
Θεοτόκου ή Κυρά - Χωστής και του Αγίου Κηρύκου. Έκτοτε η κοιλάδα γνωρίζει εκ νέου
ανάπτυξη, την οποία καταδεικνύουν οι πολλοί τοιχογραφημένοι βυζαντινοί ναοί, που
υπάρχουν διάσπαρτοι σ' όλον τον Βαθύ.
Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
Το σπήλαιο αυτό βρίσκεται στη βόρεια απότομη βραχώδη πλευρά του στενόμακρου κόλπου της Ρίνας, του λιμανιού του Βαθύ και σε ύψος 12 περίπου μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Η πρόσβαση σ' αυτό γίνεται μέσω κτιστών σκαλοπατιών, τα οποία κατασκευάστηκαν το 1922, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανασκαφή του εσωτερικού του. Αυτό περιλαμβάνει έναν κύριο χώρο 25 x 12 περίπου μέτρων, με ύψος που ξεπερνά τα 15 μ.. Στα δεξιά, όπως εισερχόμαστε, το έδαφος κατηφορίζει απότομα καταλήγοντας σε κοιλότητα με αλμυρό νερό. Ανασκαφές στο εσωτερικό του σπηλαίου διεξήγαγε ο Ιταλός Am. Maiuri το 1922, οδηγημένος από τον εντοπισμό επιφανειακά οστράκων κεραμικής, χρονολογουμένων από τα νεολιθικά έως και τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Η έρευνα έφερε στο φως πλούσια ευρήματα, τα οποία δείχνουν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα στο σπήλαιο ξεκινά από τα τέλη της Νεολιθικής Εποχής και συνεχίζεται καθ' όλη τη δειάρκεια της Εποχής του Χαλκού (Πρώϊμη, Μέση και Ύστερη) και κατά τους Γεωμετρικούς Χρόνους. Χρήση του σπηλαίου διαπιστώθηκε και κατά την Παλαιοχριστιανική Περίοδο. Από τα ευρήματα του Δασκαλιού ξεχωρίζουν όστρακα, αγγεία, φιάλες κι ένας λίθινος πέλεκυς νεολιθικών χρόνων, πήλινοι εγχάρακτοι ασκοί της Πρώϊμης Χαλκοκρατίας, θραύσματα μινωϊκών αγγείων της Υστερομινωϊκής Ι Περιόδου, ένας δισκοειδής πήλινος Μεσομινωϊκός Ι - ΙΙ λύχνος, ένα χάλκινο ειδώλιο λατρευτή Νεονακτορικών Χρόνων και τέλος γραπτά όστρακα αγγείων Μυκηναϊκής Περιόδου.
Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Καλυμνίων
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
