Πληροφορίες τοπωνυμίου

Τα ιστορικά γεφύρια του Νομού Γρεβενών

Ιστοσελίδα Επιμελητηρίου Γρεβενών
• http://www.grevenanet.gr/dhmos/aksgef.htm
• http://www.fora.gr/grevena/themata/gefiria.html

Η Γρεβενιώτικη Πίνδος

Ιστοσελίδα Νομαρχίας Γρεβενών
• http://www.grevena.gr/George/Pindos.htm (4 φωτ.)

Τα δάση της Πίνδου

Photo Album in URL, information in Greek only.

Prefecture of Grevena WebPage
• http://www.grevena.gr/George/Dasos.htm (3 φωτ.)

Ιστορικά Γεφύρια

  Η περιοχή των Γρεβενών, σκλαβωμένη όπως και ολόκληρη η Ελλάδα, μπορεί και αντιστέκεται. Εκμεταλλευόμενη το δύσβατο έδαφός της αλλά και τις καλές σχέσεις με την Πόλη και τον κατακτητή λόγω της προσφοράς υπηρεσιών με τους αξιόλογους μαστόρους της, μπορεί και κρατάει όρθιο τον Ελληνισμό, τη θρησκεία, το εμπόριο, το πολιτισμό της. Χτίζει μοναστήρια και τα κάνει κρυφά σχολεία, χτίζει εκκλησίες και διατηρεί άσβεστη την Ορθοδοξία, στεριώνει γεφύρια και κρατάει ανοιχτούς τους ορίζοντες με τη Θεσσαλία, την Ηπειρο και τη Μακεδονία.
  Η Ηπειρος είναι η γεωγραφική περιοχή της Ελλάδας, η οποία περιλαμβάνει τα περισσότερα και τα εντυπωσιακότερα γεφύρια, πιθανόν λόγω της μορφολογίας του εδάφους της. Τα παραδοσιακά πέτρινα γεφύρια στην περιοχή των Γρεβενών χρονολογούνται στην εποχή της Τουρκοκρατίας. Χτίστηκαν από λαϊκούς αυτοδίδακτους τεχνίτες με στατικές γνώσεις από ένστικτο περισσότερο και από πολυετή εμπειρία και είναι άξια θαυμασμού τόσο για την τεχνική τους, όσο και για το αισθητικό δέσιμό τους με το χώρο. Μεγαλοφυείς πρωτοπόροι της τεχνικής οι πρωτομάστορες, ύψωσαν μαζί με τα ανώνυμα τσιράκια τους τα μνημεία αυτά της τέχνης, που αποτελούν συλλήψεις υψηλής λαϊκής έμπνευσης. Τα ονόματα των γεφυριών σχετίζονται με την τοποθεσία, το χρηματοδότη, τον κατασκευαστή ή με κάποια ιδιαιτερότητα που παρουσιάζουν. Πέρα από την οικονομική τους συμβολή στην ανάπτυξη του χερσαίου εμπορίου, έπαιξαν ακόμα σημαντικό ρόλο στο πολιτιστικό ανέβασμα της περιοχής, στη διατήρηση της πληροφόρησης και της ενιαίας εθνικής συνείδησης.
  Η κατασκευή των τόξων ήταν η σημαντικότερη και η δυσχερέστερη διαδικασία κατά το χτίσιμο του γεφυριού. Συνήθως κάτω από τα μονότοξα γεφύρια, το πλάτος της κοίτης των ποταμών είναι μικρό. Στα πολύτοξα αντίστοιχα, αυτό είναι σημαντικό. Οι πέτρες κατασκευής τους (και κατά συνέπεια το πέτρωμα από το οποίο προέρχονταν αυτές) ήταν ομογενείς, συμπαγείς και ανθεκτικές, χωρίς κρυστάλλους και ρωγμές, ώστε να μην αλλοιώνονται και αποσαθρώνονται από το νερό ή τον αέρα. Δημιουργήματα της λαϊκής τέχνης και εμπειρίας, το γεφύρια αυτά αντέχουν μέχρι σήμερα στη φθορά του χρόνου και αποτελούν πηγή μελέτης για το μελετητή και αφορμή θαυμασμού στον περιηγητή επισκέπτη. Η χρονολογία κατασκευής τους είναι δύσκολο να εντοπισθεί ακριβώς, γιατί σπάνια υπάρχουν καταγραμμένες μαρτυρίες, όσον αφορά τη χρονολογία ή τον τρόπο κατασκευής τους.
  Χτισμένα αρκετά από αυτά πάνω στα μεγάλα μονοπάτια που συνέδεαν την Ηπειρο με την Μακεδονία, συντέλεσαν στην ανταλλαγή πολιτιστικών στοιχείων, καθώς και στη διάσωση των επαναστατικών ιδεών της εποχής. Η σημαντικότητά τους φαίνεται και από το γεγονός ότι σε πολλά απ' αυτά ήταν μόνιμα εγκατεστημένη Τούρκικη φρουρά, που σκοπός ήταν πέρα από το να φυλάει τα περάσματα, να ελέγχει και ποιους περνούσαν απ' αυτά.
  Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο (1998) της Νομαρχίας Γρεβενών.

  The region of Grevena, both because of its terrain and its location, became a passage to Thessaly and Epirus. Its stone bridges are important examples of vernacular craftsmanship during the Turkish occupation.
  Their names are linked with their setting, some distinctive feature, or even with the name of the master builder or patron. They are frequently associated with traditional folk legends and symbols. One old tale relates that Ali Pasha, when he rebuilt the Roman road that passed through the region, also repaired the bridges that were part of it.
  One impressive example is the single-arched bridge of Aziz Aga. It is 246 feet long and 10 feet wide with a span of 92 feet, reaching 53 feet at its highest point. Other fine bridges in the region are the Spanos and Dotsiko bridges (both the work of the master builder Georgios Lazos or Grangas), and the bridge at the entrance to the gorge near the village of Spilaio.

By kind permission of:Ekdotike Athenon
This text is cited Nov 2003 from the Macedonian Heritage URL below, which contains image.

• http://www.macedonian-heritage.gr/HellenicMacedoni... (1 φωτ.)