Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 185) τίτλοι με αναζήτηση: Αξιοθέατα στην ευρύτερη περιοχή: "ΗΠΕΙΡΟΣ Περιφέρεια ΕΛΛΑΔΑ" .
ΜΑΣΤΟΡΟΧΩΡΙΑ (Δήμος) ΚΟΝΙΤΣΑ
Το Αλπικό του Γράμμου
Το γυμνό από δενδρώδη βλάστηση αλπικό τοπίο, είναι ένα από τα μοναδικά
και σε τόσο μεγάλη έκταση στη χώρα μας. Το ανάγλυφο είναι αρκετά πολύπλοκο, άλλοτε
με ήπιες και άλλοτε με απότομες κλίσεις, διάστικτο με αγριολούλουδα και τρεχούμενα
νερά σε βραχώδεις σχηματισμούς. Η διάσχιση του βουνού από την Αετομηλίτσα
ή το Πληκάτι προς το
χωριό Γράμμος και η διαδρομή προς την αλπική λίμνη του Γράμμου και την κορυφή
αποτελούν τις πιο ενδιαφέρουσες διαδρομές για τους ορειβάτες. Η θέα από πολλές
κορυφές είναι εντυπωσιακή.
Κάμενικ - Γκόλιο - Βαρτζιομπάν
Βουνά γνωστά από την περίοδο του εμφυλίου και τη γειτονία με τα ατμούχα
λουτρά του Αμάραντου
(Ίσβορος). Δασωμένα στις παρυφές με κωνοφόρα και φυλλοβόλα, με μεγάλη ποικιλότητα
χλωρίδας, η οποία δημιουργεί ανεπανάληπτη ποικιλομορφία χρωμάτων και μορφών στο
τοπίο.
Γύφτισσα
Εντυπωσιακό βουνό με απόκρημνους βραχώδεις σχηματισμούς που κατεβαίνουν
ως το Σαραντάπορο ποταμό.
Η εναλλαγή μεταξύ μαύρης πεύκης και οξυάς καθώς και η άπλετη θέα προς τις γύρω
κορυφές και το γειτονικό και πάντα χιονισμένο Σμόλιγκα δίνουν μια ανεπανάληπτη
εικόνα.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Νοέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μαστοροχωρίων
ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ (Κωμόπολη) ΑΡΤΑ
Ανηφορίζοντας κανείς από την πλατεία, συναντά τις δύο 'επώνυμες' βρύσες
του χωριού. Την ΚΡΥΣΤΑΛΩ και την ΑΡΧΟΝΤΩ. Με απλή πέτρινη πρόσοψη, μέσα από τα
εντοιχισμένα μαρμάρινα κανάλια δίνουν μέρα-νύχτα, αστείρευτα, τα κρύα νερά που
φέρνουν απ’ τα έγκατα του βουνού. Χτίστηκαν το 1926, με δαπάνη του Συνεταιρισμού
και από τότε κυλούν ορμητικά για να ποτίσουν στη συνέχεια τα δέντρα και τα ζώα,
ενώ παλιότερα γύριζαν τους νερόμυλους και τα μαντάνια. Η παράδοση λέει πως όποιος
ξένος πίνει νερό από τις βρύσες παντρεύεται στο Βουργαρέλι.
Το κείμενο παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2003 , από την ιστοσελίδα του Συλλόγου Βουργαρελιωτών Αττικής
ΑΗΔΟΝΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΚΟΝΙΤΣΑ
ΑΝΘΡΑΚΙΤΗΣ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΑΝΩ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗ (Κωμόπολη) ΑΡΤΑ
Κηρυγμένο μνημείο
ΑΡΤΑ (Πόλη) ΗΠΕΙΡΟΣ
Είναι το σημαντικότερο ελληνικό γεφύρι, γνωστό όχι μόνο στη Βαλκανική, αλλά και σε άλλες χώρες, κυρίως λόγω της θαυμαστής αρχιτεκτονικής του και του θρύλου της θυσίας της γυναίκας του Πρωτομάστορα. Ο θρύλος αυτός έγινε δημοτικό τραγούδι, θέμα για έξι θεατρικά έργα (Βουτιερίδης, Καζαντζάκης, Χόρν, Λάμπρου, Θεοτοκάς, Βρεττάκος),ενώ γράφηκαν δύο όπερες (Καλομοίρης, Σαμοϊλης), και πολλές σχετικές λαογραφικές (κυριότερες των Γ. Μέγα, Γκ. Κοκκιάρα, Δ. Χατζή) μελέτες. Και βέβαια αφθονούν γκραβούρες, ζωγραφικοί πίνακες και άλλα έργα τέχνης με θέμα το γεφύρι της Αρτας. Το γιοφύρι έχει θεμέλια των κλασικών ή ελληνιστικών χρόνων - το αναφέρει ο Πλίνιος - επισκευάστηκε πολλές φορές, με τελευταία επισκευή το 1612. Τα βάθρα του,πάντως,μαρτυρούν δομή των ελληνιστικών χρόνων και -κατά μερικούς μελετητές-πρέπει να είναι έργο του Πύρρου (3ος π.Χ. αιώνας). Στην ανατολική άκρη του, υπάρχει ο «πλάτανος του Αλή», όπου ο Αλή-Πασάς των Ιωαννίνων κρεμούσε τους αγωνιστές της Επανάστασης του 1821.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Αρτας
Είναι το σημαντικότερο ελληνικό γεφύρι, γνωστό για τη σπάνια αρχιτεκτονική του και το θρύλο του πρωτομάστορα, όχι μόνο στην Ελλάδα και τη Βαλκανική αλλά και σε άλλες χώρες. Η ιστορία του αρχίζει πριν τη ρωμαϊκή εποχή, ίσως από την εποχή του βασιλιά της Ηπείρου Πύρρου. Σε αυτό αναφέρεται προφανώς και ο Πλίνιος. Στο γεφύρι της Αρτας, κατά τη μακραίωνη ζωή του, έγιναν επισκευές και προσθήκες. Η τελευταία έγινε το 1612. Για το γεφύρι αυτό και το θρύλο του γράφτηκαν πολλές λαογραφικές μελέτες, ακόμη και θεατρικά έργα και όπερες.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιανουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
ΒΙΤΣΑ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΓΡΕΒΕΝΙΤΙ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΔΙΛΟΦΟ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΘΕΟΔΩΡΙΑΝΑ (Χωριό) ΑΡΤΑ
ΚΑΒΑΛΛΑΡΙ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΚΑΛΟΥΤΑΣ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΜΗΛΙΩΤΑΔΕΣ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΜΠΟΥΡΑΖΑΝΙ (Οικισμός) ΚΟΝΙΤΣΑ
ΠΛΑΓΙΑ (Χωριό) ΚΟΝΙΤΣΑ
Χαμηλά στο στένωμα του Σαραντάπορου, στο σύνορο της Δροσοπηγής με την Πλαγιά,
ξεπροβάλλει επιβλητικά το δίτοξο πέτρινο γεφύρι με το οξυκόρυφο τόξο του. Ο νεοσύστατος
Δήμος Μαστοροχωρίων με μεγάλη χαρά χρησιμοποίησε ως σήμα του Δήμου σχέδιο του
γεφυριού. Σήμερα βλέπουμε ένα σύμπλεγμα από τρία γεφύρια το ένα δίπλα στο άλλο,
με τρία διαφορετικά υλικά κατασκευής και χτισμένα στους τρεις τελευταίους αιώνες.
Το παλιό πέτρινο απέχει μια ανάσα από το σιδερένιο και λίγο παραπέρα το τσιμεντένιο
πάνω στον εθνικό δρόμο Ιωαννίνων
- Κοζάνης.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Δεκέμβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Μαστοροχωρίων
ΠΛΑΚΑ (Οικισμός) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Είναι το μεγαλύτερο σε άνοιγμα πέτρινο γεφύρι στην Ηπειρο, ίσως και
στον Ελλαδικό χώρο, με επιβλητικό τόξο ανοίγματος 40 μέτρων και ύψος περίπου 18
με 20 μέτρα. Διαθέτει, επίσης, εκατέρωθεν δυο μικρά, ανακουφιστικά τόξα, ανοίγματος
6 μέτρων.
Το γεφύρι ολοκληρώθηκε το 1866. Κτίστηκε και κατέρρευσε δυο φορές,
τα έτη 1860 και 1863. Γεφυρώνει τον Αραχθο ποταμό και βρίσκεται στα ιδιοκτησιακά
όρια Αρτας - Ιωαννίνων του συνοικισμού Πλάκας Ραφταναίων.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Η ονομαστή "Γέφυρα της Πλάκας" στέκει περήφανη από το 1866, μεγαλοπρεπής
σύντροφος του Αραχθου,
ευεργετώντας τους κατοίκους των Τζουμέρκων.
Είναι αρχιτεκτονικό μεγαλούργημα, που αποσπά το θαυμασμό απ' όποιον τη διαβαίνει
ή την αντικρίζει από κοντά ή μακριά.
Εχει συνολικό μήκος 61μ. και ύψος 19.70μ. Η μεγάλη καμάρα λεπτή
και αέρινη έχει άνοιγμα 39μ.
Τη σχεδίασε και έχτισε ο μαστρο-Μπέκας στις αρχές του Ιουλίου του
1866. Εντατικά εργάστηκε το πολυπληθές συνεργείο και το Σεπτέμβριο του ίδιου
χρόνου έλαβαν τέλος οι εργασίες.
Ο Μελισσουργιώτης εκπαιδευτικός Νικόλαος Παπακώστας στο βιβλίο του
"Ηπειρωτικά - Α' Τόμος - Αθαμανικα" (σελ. 431) αναγράφει ότι η όλη δαπάνη του
έργου ανήλθε σε 187.000 γρόσια, τα οποία διέθεσαν η Κοινότης Μελισσουργών
(96.000γρ.) η Κοινότητα Πραμάντων
(32.000 γρ.) και οι άλλες Κοινότητες (Αγναντα κλπ.) 48.900 γρ. και ο φιλάνθρωπος
I. Λούλης (κύριος χρηματοδότης) έδωσε 2.000 γρόσια ακόμη για την περάτωση του
έργου. Αναγράφει ακόμη ότι οι κάτοικοι των γειτονικών προς την γέφυρα χωριών,
μεταξύ των οποίων και οι Ραφτανίτες διέθεσαν την προσωπικήν τους εργασία, η δε
Κοινότητα Αγνάντων προσέφερε
ακόμη και την απαραίτητη για την κατασκευή του έργου ξυλεία (δοκοί και σανίδες).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η γέφυρα λειτούργησε ευεργετικά για τους
Τζουμερκιώτες από το χρόνο της κατασκευής της μέχρι το 1881 (15 χρόνια συνολικά),
που τα περισσότερα χωριά της περιοχής απέκτησαν τη Λευτεριά τους, ύστερα από
την προσάρτησή τους στο Ελληνικό Κράτος, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Βερολίνου.
Από τη στιγμή, που τα σύνορα της Ελλάδας ορίστηκαν στον ποταμό Αραχθο,
η επικοινωνία στις μεθοριακές περιοχές και η χρησιμοποίηση της γέφυρας έγινε
προβληματική και σχεδόν αδύνατη. Οι Τούρκοι έκλεισαν ερμητικά τα σύνορα και
η μέσω της γέφυρας διακίνηση ανθρώπων, ζώων και η μεταφορά τροφίμων και υλικών
ουσιαστικά σταμάτησε. Οι κάτοικοι για λίγα χρόνια χάρηκαν το όμορφο γεφύρι τους.
Τους εκδικήθηκαν οι τύραννοι, γιατί ήταν πια ελεύθεροι οι Τζουμερκιώτες. Ο αποκλεισμός
αυτός και η οικονομική δυσκολία των ορεινών χωριών, εκφράστηκε με Δημοτικό τραγούδι
(Ν. Παπακώστας), ως εξής:
Ανάθεμά σε Πιτροπή και συ βρε Κουμουνδούρε,
με το κακό που κάματε στην Αρτα, στα Τζουμέρκα,
το σύνορο που βάλατε στης Αρτας το ποτάμι,
Κλείστηκ' η Αρτα κλείστηκε, κλείστηκε το Τζουμέρκο.
Θα στηρηθή και το ψωμί. που νάβρει να δουλέψη;
Ο κάμπος έμ'νε στην Τουρκιά και τα καλά λιβάδια,
Το βιό όλο και χάνεται, σ' αγρίδια βοσκοτόπια.........
Στα χρόνια αυτά, που ο ποταμός Αραχθος ήταν το σύνορο (1881-1912),
στην Πλάκα λειτούργησε τελωνειακός σταθμός (αντίστοιχος Τούρκικος στο Βροδό)
και στεγάστηκε μόνιμη στρατιωτική φρουρά στο Στρατώνα της.
Αυτό κράτησε μέχρι την Απελευθέρωση και της υπόλοιπης Ηπείρου (1912-1913).
Από τότε το Γεφύρι της Πλάκας, που μοιάζει ζωγραφιά σπουδαίου ζωγράφου, αποδόθηκε
οριστικά στους κατοίκους της όλης περιοχής και απετέλεσε το καμάρι των Τζουμέρκων.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου (1939-1944) και την κατοχή
της Ελλάδας από τις δυνάμεις του φασιστικο-ναζιστικού άξονα, η γέφυρα της Πλάκας
διευκόλυνε σε μεγάλο βαθμό τους κατοίκους της άγονης και ορεινής περιοχής των
Τζουμέρκων στις κινήσεις τους προς τα πεδινά και πλουσιότερα χωριά των κάμπων.
Προς τα 'κει οι δυστυχούντες κάτοικοι ταξίδευαν με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες
(χειμώνα - καλοκαίρι) για να βρουν δουλειά και να προμηθευτούν τροφή (καλαμπόκι
κατά κύριο λόγο) για να επιβιώσουν. Διευκόλυνση μεγάλη προσέφερε η γέφυρα και
στις Αντιστασιακές Οργανώσεις και στα ένοπλα τμήματα του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ κατά
τη διάρκεια των αγώνων για την Εθνική αποκατάσταση της χώρας μας. Οι σκληροτράχηλοι
και ανελέητοι Γερμανοί στρατιώτες κατά τις εκκαθαριστικές τους επιχειρήσεις
στο χώρο των Τζουμέρκων (Οκτώβριος 1943), για να εκδικηθούν την περιοχή και
ν' αφήσουν περισσότερα ερείπια και συμφορές πίσω τους, προσπάθησαν, φεύγοντας
προς τα Ιωάννινα,
να ανατινάξουν το γεφύρι. Λίγο χαμηλότερα της καμάρας (προς το συνοικισμό της
Πλάκας) άνοιξαν βαθιά τρύπα και τοποθέτησαν δυναμίτες. Αφού πέρασαν απέναντι
στο "Βροδίτικο", πυροδότησαν το φυτίλι και αδιάφοροι πήραν τον ανήφορο.
Ευτυχώς η Γέφυρα δεν έπαθε σημαντική ζημιά. Τινάχτηκε ένα κομμάτι
του κτίσματος, άνοιξε κάποιο χάσμα, αλλά η γέφυρα και κατά κύριο λόγο η καμάρα
άντεξαν στην πίεση και τον κραδασμό. Στο χάσμα σύντομα οι τεχνίτες τοποθέτησαν
χονδρά ξύλα, κάρφωσαν σανίδες και η κίνηση κατοίκων, ανταρτών, φορτηγών ζώων
συνεχίστηκε κανονικά. Αργότερα μετά την απελευθέρωση της Πατρίδας μας επισκευάστηκε
κανονικά το ρήγμα της Γέφυρας με τη χορήγηση κρατικού χρηματικού ποσού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στον πέριξ της Γέφυρας χώρο και τον ευρύτερο
του συνοικισμού της Πλάκας και των πλησίον της οικισμών, έλαβαν χώρα επανειλημμένα
σκληρές συγκρούσεις των αντίπαλων ανταρτικών τμημάτων (ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ) κατά τη
διάρκεια της καταστροφικής για την Ελλάδα εμφύλιας διαμάχης.
Εκεί κοντά στη Γέφυρα βρίσκεται και το σπίτι, όπου στις αρχές του
1944 έγινε η συνάντηση των αντιπροσώπων των αντιστασιακών Οργανώσεων (ΕΔΕΣ ΕΛΑΣ
- ΕΚΚΑ) και του Αγγλου σύνδεσμου.
Στη σύσκεψη συζητήθηκαν διάφορα θέματα και επιδιώχθηκε η Ενότητα
και η Συνεργασία των ανταρτών. Στη συνέχεια υπογράφηκε η περιβόητη "Συμφωνία
της Πλάκας", που δυστυχώς πολύ σύντομα παραβιάστηκε.
Αυτό το σπίτι με τελευταία απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας χαρακτηρίστηκε
"Διατηρητέο Μνημείο". Θα παραμείνει ανέπαφο, να θυμίζει σκληρά και απαράδεκτα
γεγονότα και να φρονηματίζει, όσο είναι δυνατό, τις νεότερες γενιές.
Σήμερα το αρχιτεκτονικό μεγαλούργημα, η θαυμαστή και στέρεα Γέφυρα
της Πλάκας είναι, κατά κάποιο τρόπο, Αρχαιολογικό μνημείο, γιατί σπάνια πια
τη διαβαίνουν άνθρωποι και φορτηγά ζώα.
Με την ανάπτυξη νέων τρόπων ζωής, δημιουργήθηκε η ανάγκη κατασκευής
καινούργιας, σύγχρονης γέφυρας, για τα τροχοφόρα. Χαμηλότερα της ωραίας τοξοτής
γέφυρας μετά Τη "Σμίξη" του Ραφτανίτη ποταμού με τον Αραχθο, στη θέση που ονομάζεται
"Παλιογιοφύρια" σε χώρο, που ανήκει στον οικισμό "Φράστα"
- Αγνάντων, κατά το έτος 1960 έγιναν τσιμεντένια βάθρα και τοποθετήθηκε Στρατιωτική
Γέφυρα (σιδερένια) με ξύλινο δάπεδο τύπου "Μπέλεϊ". Από τότε η συγκοινωνία με
όλα τα χωριά και τους συνοικισμούς των Τζουμέρκων γίνεται άνετα και χωρίς κανένα
εμπόδιο.
Στο χώρο της νέας Γέφυρας της Πλάκας λειτουργούν καφενεία, καταστήματα
τροφίμων και εμπορευμάτων καθώς και πρατήριο βενζίνας για την εξυπηρέτηση της
περιοχής.
Ομως, καθώς περνάει ο κάθε ταξιδιώτης τον ασφαλτοστρωμένο αυτοκινητόδρομο
και τη νέα γέφυρα, θέλει δε θέλει, θα στρέψει το βλέμμα του και θ' αντικρίσει
απέναντι στο βάθος, την παλιά τοξοτή Γέφυρα, που όμορφη και περήφανη προβάλλει
αχνοθώρητη, σιωπηλή και απομακρυσμένη απ' τα σύγχρονα.
Θυμίζει περασμένους καιρούς, ξεχασμένα βάσανα και πόθους των προγόνων
μας και συγχρόνως διεγείρει το θαυμασμό μας για τις τεχνικές ικανότητες, την
επιμονή, την υπομονή και την αφοσίωση στο κοινό καλό, των παλιών μαστόρων γεφυροποιών,
που νομίζω πως, πάντα πρέπει να τους μνημονεύουμε. Εμείς, που γευόμαστε πια
τα άφθονα σύγχρονα αγαθά του πολιτισμού, ας ανάβουμε πάντα κάποιο νοερό κεράκι
στη μνήμη τους.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πραμάντων
ΤΡΙΣΤΕΝΟ (Χωριό) ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
ΦΡΑΣΤΑ (Οικισμός) ΑΡΤΑ
Το γεφύρι της Πλάκας βρίσκεται στα βόρεια του Νομού της Αρτας στα σύνορα με τον Νομό Ιωαννίνων και θεωρείται ως το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων. Κατασκευάστηκε το 1866 από τζουμερκιώτες Μαστόρους. Το γεφύρι έχει μεγάλη ιστορική σημασία καθώς το 1944 υπογράφηκε εκεί η συμφωνία μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ για τελειωτική κατάπαυση των εχθροπραξιών.
Στις όχθες του ποταμού Αραχθου μπορεί κανείς να κάνει cambing ή και να κολυμπήσει στα κρυστάλλινα νερά του ποταμού.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Νομαρχίας Αρτας
ΕΛΑΤΑΡΙΑ (Χωριό) ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
Γύρω από το χωριό Λαμπανίτσα (σήμερα Ελαταριά) ΒΔ της Παραμυθιάς,
βρίσκεται το μεγαλύτερο και ομορφότερο δάσος ελάτων της Θεσπρωτίας,
σε μία παρθένα περιοχή, όπου οδηγεί ένας χωματόδρομος καλής βατότητας που ξεκινάει
από τη Σαλονίκη.
(κείμενο: Γ. ΡΗΓΙΝΟΣ, Μ. ΠΑΣΙΑΚΟΣ)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Θεσπρωτίας.
ΓΛΥΚΗ (Χωριό) ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ
Η βασιλική
της Γλυκής ανάγεται στους βυζαντινούς χρόνους, πιθανόν στα χρόνια του Δεσποτάτου
της Ηπείρου. Από τις ανασκαφές διαπιστώθηκε ότι κτίσθηκε στη θέση παλαιότερου
οικοδομήματος παλαιοχριστιανικού. Δεν ταυτίζεται με το ναό που ίδρυσε ο Αγιος
Δονάτος, με χορηγία του Μεγάλου Θεοδοσίου στην Εύροια, αλλά πιθανόν η αρχαία Εύροια
να βρισκόταν κοντά στο σημερινό χωριό Γλυκή.
Η βασιλική της Γλυκής κοντά στον Αχέροντα, ερειπωμένη σήμερα, χωρίζεται
με δύο σειρές κιόνων σε τρία κλίτη. Φέρει τρίπλευρη αψίδα στα ανατολικά και μικρότερη
ημικυκλική στα βόρειά της, στο χώρο της πρόθεσης. Η βασιλική φέρει εγκάρσιο κλίτος.
Στα δυτικά φέρει τριμερή νάρθηκα. Πιθανόν στεγαζόταν με ξύλινη στέγη. Στο εσωτερικό
διακρίνονται τοιχογραφίες του 17ου - 18ου αιώνα. Η τοιχοδομία είναι ψευδοϊσόδομη
με μεγάλους λίθους και παρέμβλητους πλίνθους.
Οι ανασκαφές στη Γλυκή άρχισαν υπό τον Δ. Πάλλα το 1953 - και συνεχίστηκαν
το 1954. Διακόπηκαν στη συνέχεια για να επαναληφθούν το 1970 - 1972 που αποκαλύφθηκε
πλήρως το μνημείο. Τότε αποκαλύφθηκε και ορθογώνιο κτίσμα, παλαιοχριστιανικό,
στα νότια του νάρθηκα της βασιλικής. Ο χώρος όπου βρίσκεται η βασιλική, περιφράχθηκε
κατά το 1965, ενώ κατά καιρούς γίνονται καθαρισμοί από τα χόρτα.
Σήμερα ο ερειπωμένος ναός αποτελεί ένα από τα αξιοθέατα της περιοχής.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
ΔΙΧΟΥΝΙ (Οικισμός) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Τηλέφωνο: +3026583 60100
Φαξ: +3026580 31540
ΖΑΛΟΓΓΟ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Ο Ταξιάρχης βρίσκεται πάνω στον απόκρημνο βράχο του Ζαλόγγου, ανατολικά
του σύγχρονου μνημείου των Σουλιωτισσών, κοντά στη μονή Αγίου Δημητρίου. Ο ναίσκος
είναι μονόχωρος με πρόσθετο νάρθηκα στα δυτικά. Πιθανόν κτίστηκε το 1883, στη
θέση Βυζαντινού ναού. Ηταν ερειπωμένος από τον καιρό του Β' Παγκοσμίου Πολέμου
και το 1975 - 1976 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων ανέλαβε την αναστήλωση
του. Σήμερα λειτουργεί ως εξωκκλήσι. Το μνημείο κτίστηκε το 1883, στη θέση Βυζαντινού
ναού.
Τηλέφωνο: +30 26510 25989
ΚΟΝΙΤΣΑ (Κωμόπολη) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Το Τζαμί που έδωσε εντολή να χτιστεί ο Σουλτάνος Σουλειμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής, ο οποίος πέρασε από την Κόνιτσα το 1536 όταν καθυπέταξε την ορεινή Αλβανία και εξεστράτευσε εναντίον της Κέρκυρας, την οποία δεν κατάφερε να κυριεύση.
ΖΑΛΟΓΓΟ (Βουνό) ΠΡΕΒΕΖΑ
Είναι γνωστή ιστορική τοποθεσία στο ομώνυμο βουνό, που έγινε σύμβολο
αγάπης προς την ελευθερία. Αποτελεί μοναδικό γεγονός στην παγκόσμια ιστορία. Στο
χώρο αυτό το 1803 όταν το Σούλι, μετά από πολύχρονους αγώνες υπέκυψε στον Αλί
Πασά, 63 γυναίκες με τα παιδιά στην αγκαλιά, τραγουδώντας και χορεύοντας έπεσαν
από το βράχο, προτιμώντας να πεθάνουν ελεύθερες παρά να παραδοθούν στο τούρκο
κατακτητή. Από κει, χορεύοντας και τραγουδώντας, πέσανε με το παιδιά τους στον
γκρεμό για να μην υποδουλωθούν.
Συγκλονιστική μαρτυρία του γεγονότος αυτού από τον αυτόπτη μαρτυρά
τουρκαλβανό αξιωματικό Σουλεϊμάν αγά: "Οι γυναίκες πιάστηκαν από τα χέρια
και άρχισαν ένα χορό, που τα βήματα του τα κινούσε ένας ασυνήθιστος ηρωισμός κι
η αγωνία του θανάτου τόνιζε το ρυθμό του. Στο τέλος των επωδών οι γυναίκες βγάζουν
μια διαπεραστική και μακρόσυρτη κραυγή, που ο αντίλαλος της σβήνει στο βάθος ενό
τρομακτικού γκρεμού, όπου ρίχνονται με όλα τα παιδιά τους" (Μτφ. β. Σφυρόερας.
ΠΑΠ τόμ. 25 σελ 326).
Σύμβολο και μνήμη της θυσίας των Σουλιωτισσών, είναι το μνημείο που
στήθηκε εκεί το 1961, με πανελλήνιο έρανο (γλύπτης Γ. Ζογγολόπουλος, αρχιτέκτονας
Π. Καραντινός), στο οποίο φθάνει κανείς, ανεβαίνοντας τα 410 σκαλιά, ξεκινώντας
απ' το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου.
Η ιστορία αυτού του μοναστηρίου ξεκινάει με την ίδρυση πιο κάτω από
τη σημερινή θέση της Μονής του Ταξιάρχου Γαβριήλ πιθανόν γύρω στο 400 μ.Χ. Ολόκληρο
το μοναστήρι ανακαινίστηκε, μετά το 1962, οπότε από ανδρικό μετατράπηκε σε γυναικείο.
Σ' αυτό διοργανώνονται εορταστικές εκδηλώσεις κάθε χρόνο τη δεύτερη
Κυριακή του Οκτώβρη.
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Ζαλόγγου
ΑΡΤΑ (Πόλη) ΗΠΕΙΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 26810 24636
Φαξ: +30 26810 79821
Το
βυζαντινό κάστρο της Άρτας κτίστηκε στα μέσα του 13ου αι., στα χρόνια του Δεσπότη της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ Κομνηνού Δούκα (1230-1268). Εδώ βρίσκονταν τα ανάκτορα του ηγεμόνα και η διοικητική έδρα του Δεσποτάτου της Ηπείρου, του ενός από τα δύο βυζαντινά κράτη που ιδρύθηκαν μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους Λατίνους Σταυροφόρους το 1204.
Το κάστρο κτίστηκε πάνω σε ένα
χαμηλό λόφο στο βορειοανατολικό άκρο της Άρτας και μάλιστα ο περίβολός του θεμελιώθηκε πάνω στην αρχαία οχύρωση της πόλης. Τα ισχυρά τείχη ενισχύονταν στις τρεις πλευρές τους με 18 συνολικά
πύργους, ενώ η ανατολική πλευρά είχε ως φυσικό όριο και αμυντική ασπίδα τον ποταμό Άραχθο, που εκείνη την εποχή βρισκόταν πολύ πιο κοντά στα τείχη απ’ ό,τι σήμερα. Ο αμυντικός χαρακτήρας του κάστρου ενισχύθηκε την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οπότε και αποτελούσε έδρα του Τούρκου διοικητή της πόλης. Ο πανύψηλος πύργος του ρολογιού, που ενσωματώνεται στο τείχος σα φυσική προέκτασή του, κτίστηκε το 1875.
Στη νοτιοδυτική γωνία του κάστρου διαμορφώνεται ένα εσωτερικό οχυρό ή Ακρόπολη, που οι Τούρκοι το ονόμαζαν "Ουτς Καλέ" και οι Αρτινοί "Καστράκι". Το εσωτερικό τείχος που περικλείει το οχυρό, το δαιδαλώδες σύστημα εισόδου, οι κρύπτες και οι κλειστές θολωτές αίθουσες, μαρτυρούν ότι ο χώρος αποτελούσε το έσχατο καταφύγιο από τους επιδρομείς και εικάζεται ότι εδώ είχαν μεταφερθεί από τα μέσα του 14ου αι. και τα ανάκτορα των Κομνηνοδουκάδων, που δε σώζονται σήμερα. Κατά την Τουρκοκρατία ο χώρος λειτουργούσε ως φυλακή μέχρι την απελευθέρωση της Άρτας το 1881. Λέγεται μάλιστα ότι στα χρόνια της Επανάστασης οι Τούρκοι φυλάκισαν στο Καστράκι το στρατηγό Μακρυγιάννη μαζί με άλλους συναγωνιστές του.
Σήμερα, στο κέντρο του κυρίως φρουρίου δεσπόζει το κτήριο του ξενοδοχείου Ξενία, ενώ στο Καστράκι λειτουργεί από το 1987 το δημοτικό υπαίθριο θέατρο, που φιλοξενεί σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις της πόλης.
Αν και η πολυτάραχη ιστορία του δεν το άφησε αλώβητο, το Κάστρο της Άρτας στέκει ακόμη αγέρωχο στο πιο περίοπτο σημείο της πόλης, σε πείσμα των κατακτητών και των αιώνων. Μαζί με τους βυζαντινούς ναούς της Άρτας, αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα μνημειακά σύνολα της ύστατης αναλαμπής του Βυζαντίου, που σώζονται σήμερα στον ελλαδικό χώρο.
Πηγή κειμένου: Ιστοσελίδα Περιφερειακής Ενότητας Άρτας
ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ (Πόλη) ΘΕΣΠΡΩΤΙΑ
Τηλέφωνο: +30 26650 23616
ΙΩΑΝΝΙΝΑ (Πόλη) ΗΠΕΙΡΟΣ
Το Κάστρο, χτισμένο σε μια μικρή χερσόνησο που προβάλλει στη λίμνη Παμβώτιδα, είναι στη σημερινή του μορφή αποτέλεσμα των εκτεταμένων εργασιών που έγιναν από τον Αλή-πασά στις αρχές του 19ου αι. Τα τείχη που έχτισε ενσωμάτωσαν σε πολλά σημεία τμήματα της βυζαντινής οχύρωσης. Μέσα στο τείχος διαμορφώνονται δύο ακροπόλεις: η ΒΑ ακρόπολη και η ακρόπολη Ιτς Καλέ. Στη ΒΑ ακρόπολη ήταν χτισμένα τα ανάκτορα των βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Σήμερα στην κορυφή της δεσπόζει το τζαμί του Ασλάν πασά (1618). Η ακρόπολη του Ιτς Καλέ (σημαίνει "εσωτερικό φρούριο") βρίσκεται στη ΝΑ πλευρά του κάστρου. Στο κέντρο της υπάρχει το Βυζαντινό Μουσείο, χτισμένο στη θέση που βρισκόταν τον 19ο αι. τα σεράγια του Αλή-πασά. Αριστερά του Βυζαντινού Μουσείου βρίσκονται το Φετιχιέ τζαμί (1795) και ο τάφος του Αλή-πασά.
Το κάστρο υπήρξε ο αρχικός πυρήνας της πόλης. Από τη βυζαντινή πόλη, που είχε 18 μοναστήρια και πλήθος εκκλησιών, σώζονται σήμερα μόνο τα ερείπια ενός βυζαντινού λουτρού του 13ου αι. στην αυλή του Δημοτικού σχολείου. Απέναντι από το λιθόκτιστο αυτό κτίριο βρίσκεται το Σουφαρί Σεράι, η σχολή ιππικού του Αλή-πασά. Μέσα στο κάστρο βρίσκεται επίσης και η Εβραϊκή Συναγωγή, το μοναδικό μνημείο που σώζεται από την άλλοτε ισχυρή εβραϊκή κοινότητα των Ιωαννίνων. Αξιόλογα είναι επίσης τα παλαιά αρχοντικά της πόλης, όπως το σπίτι του Δεσπότη, το αρχοντικό Μίσιου και το σπίτι του πασά Καλού στα τείχη του κάστρου.
Ενας περίπατος στα γραφικά δρομάκια του Κάστρου ξαναζωντανεύει τους θρύλους του Αλή-πασά και της κυρα-Φροσύνης, τις μνήμες του βυζαντινού παρελθόντος αλλά και της νεώτερης ιστορίας της πόλης.
Το απόσπασμα παρατίθεται τον Μάιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Ιωαννιτών
ΝΕΟ ΜΠΙΖΑΝΙ (Χωριό) ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Πρόκειται για απόρθητα φρούρια των Τούρκων που βρίσκονται στην κορυφή
του λόφου του Μπιζανίου.
Κατασκευάστηκαν υπό την εποπτεία του Γερμανού στρατάρχη Γκολτς κατά
τα έτη 1909-1912 αλλά και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Προφανώς οι Τούρκοι ανέμεναν
αυτόν τον πόλεμο και είχαν λάβει τα μέτρα τους. Το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα
τα οχυρά είναι το μπετόν - αρμέ. Είναι σε ημικυκλική τροχιά. Είναι δε αθέατα από
την πλευρά που επρόκειτο να δεχτούν επίθεση, εκτός από το στόμιο των πυροβόλων
που ήταν ορατό. Ο πυροβολητής είναι καλυμμένος και μόνο όταν πρόκειται να σκοπεύσει
βγάζει το κεφάλι του. Τα οχυρά βλέπουν και έχουν στραμμένα τα κανόνια προς την
νότια πλευρά, γιατί από εκεί περιμένουν επίθεση αλλά και μερικά προς ανατολάς.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου πολλά οχυρά υφίσταντο ζημιές από το δικό
μας πυροβολικό αλλά επιδιορθώνονταν στη διάρκεια της νύχτας ή σε κάποια ανάπαυλα
του πολέμου.
Γενικά τα οχυρά του Μπιζανίου ήταν πανίσχυρα, κατασκευασμένα σε μια
πανίσχυρη οχυρή τοποθεσία που δεσπόζει του λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων
και όλων των γύρω περιοχών και καλώς την επέλεξαν οι Τούρκοι. Υπάρχουν ακόμη σ'
αυτή τη θέση σε μικρή απόσταση από τα οχυρά ερειπωμένα κτίρια που χρησίμευαν σαν
αποθήκες πυρομαχικών και άλλων εφοδίων και σαν καταλύματα, καθώς και δεξαμενές
για νερό.
Δίκαια λοιπόν, και προ πάντων λόγω της τέτοιας οχύρωσης του, το Μπιζάνι
ονομάστηκε από όσους έλαβαν μέρος στα γεγονότα, φοβερό, τρομερό, απόρθητο, ανδροφόνο
άπαρτο κάστρο κ.τ.λ.
Πληροφορίες για τη θέση και τα σχέδια των οχυρών έδωσαν πολλοί Έλληνες
πατριώτες και προ πάντων ο υπολοχαγός του τουρκικού στρατού ομογενής μας ο Νικολάκης
Μιζαντζιό-γλου ο αλλιώς γνωστός Νικολάκης Εφέντης, πράγμα που του στοίχισε το
μαρτυρικό του θάνατο, όταν αποβιβάστηκε στη Σμύρνη
μετά το τέλος του πολέμου. Κατά τη γερμανική κατοχή τα οχυρά οι κατακτητές τα
χρησιμοποίησαν ως φυλάκιο του στρατού τους.
Σήμερα τα οχυρά του Μπιζανίου βρίσκονται σε καλή κατάσταση, όπως σχεδόν
τα άφησαν οι κατακτητές και μπορεί να τα δει κανείς, αν ανέβει την ελικοειδή οδό
πάνω στο λόφο του Μπιζανίου, που οδηγεί σ' αυτά και να αφήσουν στον επισκέπτη
μια καλή εμπειρία, πέρα από τη γοητεία και την ελευθερία που δημιουργεί, το τοπίο
που δεσπόζει σ' όλη την περιοχή.
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, της Δήμου Μπιζανίου
ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ (Χωριό) ΠΡΕΒΕΖΑ
Τηλέφωνο: +30 26660 71267
Στην παραλία "Κυανή Ακτή"
ΡΙΖΑ (Χωριό) ΖΑΛΟΓΓΟ
Στο Δ.Δ. Ριζών σε ύψωμα φύσει οχυρό, βρίσκεται το περίφημο κάστρο που προστάτευε
την Μεσαιωνική ακρόπολη της Ρηνιάσας και έλεγχε το εμπόριο που γίνονταν από την
θάλασσα και την ξηρά. Κατά το μεσαίωνα είχε αναπτυχθεί καστροπολιτεία.
Το κάστρο πιθανολογείται ότι κτίστηκε από το Δεσπότη της Ηπείρου Θωμά τον Α' στα
τέλη του 13ου αιώνα και από εκεί προήλθε η ονομασία του.
Εκεί πολλές σκληρές μάχες έγιναν μεταξύ Σουλιωτών και στρατευμάτων του Αλί Πασά.
Αφού για μεγάλο διάστημα αγωνίστηκαν χωρίς πολεμοφόδια, 78 Σουλιώτικες οικογένειες
σφαγιάσθηκαν το 1803 απ' τους Αλβανούς του Μπεκήρ Τζογαδόρου.
Κάτω από το κάστρο υπάρχει η μεγάλη γέφυρα της εθνικής οδού η οποία και ονομάζεται
"Γέφυρα της Δέσπως".
Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Ζαλόγγου
ΚΑΤΑΡΡΑΚΤΗΣ (Χωριό) ΔΩΔΩΝΗ
Δύο καταρράκτες εξαιρετικής ομορφιάς μέσα σε οργιαστική βλάστηση από
πλατάνια. Έκαναν μεγάλη εντύπωση στους περιηγητές του περασμένου αιώνα που τους
επισκέφτηκαν με πρώτο τον λόρδο Βύρωνα.
Βρίσκονται κοντά στο χωριό Καταρράκτης (Γλύζιανη) του νομού
Ιωαννίνων.
(κείμενο: Γ. ΡΗΓΙΝΟΣ, Μ. ΠΑΣΙΑΚΟΣ)
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο
της Νομαρχίας Θεσπρωτίας.
ΑΣΠΡΑΓΓΕΛΟΙ (Χωριό) ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΖΑΓΟΡΙ
Είναι κτισμένο σε σχήμα Π, με σαφή διαχωρισμό των χώρων κατοικίας
που βρίσκονται στον όροφο και των αποθηκευτικών - βοηθητικών χώρων που βρίσκονται
στο ισόγειο. Με λιθόκτιστη τοιχοποιία, εμφανή στο ισόγειο, επιχρισμένη στον όροφο
και φέρει κεραμοσκεπή στέγαση.
Το
αρχοντικό Μίσιου ανήκει σε μια από τις σημαντικότερες και πιο παλιές οικογένειες
της Ηπείρου. Το 1844, μετά από πυρπόλυση, κτίσθηκε το υπάρχον αρχοντικό. Είναι
έργο του λαϊκού αρχιτέκτονα και πρωτομάστορα Νικόλαου Γεωργίου Πανταζή ή Λιόλη.
Υπήρξε κατάλυμα πολλών εξεχόντων προσωπικοτήτων. Το 1941 βομβαρδίστηκε. Οι ζημιές
αποκαταστάθηκαν ικανοποιητικά. Από το 1947-1953, στέγασε την υπηρεσία ανοικοδόμησης
του Υ.Δ.Ε. Το 1988, το κτίριο αγοράσθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Σήμερα, επισκευάζεται από την 6η Εφορεία Νεότερων Μνημείων.
Τηλέφωνο: +30 26510 21501
Τηλέφωνο: +30 26510 20515
Πρόκειται για μια από τις λίγες στοές που απόμειναν και αποτελεί ένα χαρακτηριστικό
και αξιόλογο δείγμα στοϊκών οικοδομημάτων. Βρίσκεται στις οδούς Ανεξαρτησίας &
Χατζηκώστα στα Γιάννενα, είναι ενιαία και αποτελεί ένα συγκρότημα μονόροφων και
διόροφων κτισμάτων με αρκετά στοιχεία λαϊκής αρχιτεκτονικής. Ιδιαίτερο ενδιάφερον
παρουσιάζουν, η συμμετρική διάταξη των ανοιγμάτων και τα επιμέρους μορφολογικά
στοιχεία, όπως είναι τα περίτεχνα κιγκλιδώματα, τα φουρούσια των μπαλκονιών, το
τοξωτό ανώφλι με τη σιδεριά στην είσοδο της στοάς και το διακοσμητικό πλαίσιο
του ανωφλίου των ανοιγμάτων.
Σήμερα, οι ισόγειοι χώροι είναι ενοικιασμένοι και χρησιμοποιούνται ως καταστήματα
και βιομηχανικοί χώροι εκτός της στοάς (ξυλουργείο - σιδηρουργείο).
Στα πλαίσια αναστηλωτικών έργων έγινε επέκταση - επανακατασκευή τμήματος της Στοάς
και αποκατάσταση της στέγης.
Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφία.
Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.
Εγγραφείτε τώρα!
