gtp logo

Πληροφορίες τοπωνυμίου

Εμφανίζονται 100 (επί συνόλου 182) τίτλοι με αναζήτηση: Μνημεία που αναφέρονται από αρχαίους  στην ευρύτερη περιοχή: "ΑΡΚΑΔΙΑ Νομός ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" .


Μνημεία που αναφέρονται από αρχαίους (182)

Σημειώσεις σύνταξης

Ασυλον

ΤΕΓΕΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Among the Greek sanctuaries which were really privileged and where the right of asylum was confirmed by law, we must distinguish between those of merely local sanctity and those to which fugitives might have recourse from a distance. To the latter, more famous, class belonged the temple of Athena Alea at Tegea

Αρχαία αγάλματα

Αγαλμα Ακακήσιου Ερμή

ΑΚΑΚΗΣΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Το λίθινο αυτό άγαλμα του Ερμή βρισκόταν πάνω στον Ακακήσιο λόφο, γιατί οι παραδόσεις των Αρκάδων έλεγαν ότι εκεί τον είχε μεγαλώσει ο τροφός του ο Ακακος (Παυσ. 8,36,10).

Ερμαίον

ΚΡΩΜΟΙ (Αρχαία πόλη) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
Τα Ερμαία ήταν μαρμάρινες στήλες, που στο πάνω και μπροστινό μέρος τους ήταν σκαλισμένο ένα κεφάλι Ερμή. Εκτός από τη θρησκευτική και τη διακοσμητική τους χρήση χρησιμοποιούνταν και ως σύνορα δήμων και πόλεων. Το συγκεκριμένο Ερμαίο, που βρισκόταν σε απόσταση είκοσι περίπου σταδίων από τη Νυμφάδα, αποτελούσε το σύνορο Μεγαλοπολιτών-Μεσσηνίων (Παυσ. 8,34,6).

Το Δαμοφώντειο σύμπλεγμα

ΛΥΚΟΣΟΥΡΑ (Αρχαία πόλη) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Ο Παυσανίας παραδίδει ότι όλο το σύμπλεγμα, έργο του Δαμοφώντα από τη Μεσσήνη, είχε γίνει από ένα κομμάτι μαρμάρου της περιοχής. Η Δήμητρα κρατάει δάδα στο δεξί της χέρι, ενώ ακουμπάει το άλλο στη Δέσποινα. Η Δέσποινα κρατάει σκήπτρο και έχει στα γόνατα κίστη την οποία κρατάει με το δεξί χέρι. Ορθια κοντά στη Δήμητρα είναι η Αρτεμη, ντυμένη με δέρμα ελαφιού, κρατάει στο ένα χέρι δάδα, στο άλλο δύο δράκοντες και φέρει φαρέτρα στον ώμο, ενώ κοντά της κάθεται σκύλα κυνηγετική. Κοντά στη Δέσποινα στέκεται όρθιος και οπλισμένος ο τιτάνας Ανυτος. Στο κάτω μέρος του συμπλέγματος παριστάνονταν οι κουρήτες και σε ανάγλυφα του βάθρου οι κορύβαντες (Παυσ. 8,37,3-5).

Αγαλμα Αθηνάς Ιππίας

ΜΑΝΘΥΡΕΑ (Αρχαία πόλη) ΤΕΓΕΑ
Οι Μανθυρείς λέγανε ότι στη μάχη των γιγάντων η Αθηνά όρμησε κατά του Εγκέλαδου με άρμα συρόμενο από ίππους, γι' αυτό και της δίνουν το επίθετο Ιππία. Αλλά και αυτή την Αθηνά άλλοι Ελληνες συνήθιζαν να τη λένε Αλέα. Οταν οι Ρωμαίοι αφήρεσαν το ελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς, έργο του Ενδοιου, από τον περίφημο Ναό της στην Τεγέα, οι Μανθυρείς έστειλαν το δικό τους άγαλμα (Παυσ. 8,47,1).

Αγάλματα Εργατών

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
"Εργάτες" ονομάζονταν η Αθηνά Εργάνη και ο Απόλλων Αγυιεύς (Παυσ. 8,32,4). Η Αθηνά ήταν η προστάτις της οικιακής εργασίας, ενώ ο Απόλλων των αγροτικών εργασιών (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ. 319, σημ. 5).

Ερμαίον

ΝΕΟΧΩΡΙ (Χωριό) ΦΑΛΑΙΣΙΑ
Το Ερμαίο που βρισκόταν σε απόσταση δεκαπέντε περίπου σταδίων από την τοποθεσία Φαιδρίας και αποτελούσε σύνορο μεταξύ Μεγαλοπολιτών και Μεσσηνίων λεγόταν "κατά Δέσποιναν Ερμαίον". Υπήρχαν εκεί αγάλματα της Δέσποινας, της Δήμητρας, του Ερμή και του Ηρακλή, καθώς και ένα ξοάνο του Ηρακλή που ήταν έργο του Δαίδαλου (Παυσ. 8,35,2).

Ξόανο Αρτέμιδος Κεδρεάτιδος

ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΛΕΒΙΔΙ
Η θεά είχε πάρει αυτό το προσωνύμιο από τον κέδρο μέσα στον οποίο ήταν στημένο το ξόανό της (Παυσ. 8,13,2).

Ανδριάντας Πολύβιου

ΠΑΛΛΑΝΤΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΤΡΙΠΟΛΗ
Βρισκόταν κοντά στο Ιερό της Κόρης της Δήμητρας (Παυσ. 8,44,5).

Αγάλματα Διοσκούρων ή Κορυβάντων

ΠΡΑΣΙΑΙ (Αρχαία πόλη) ΛΕΩΝΙΔΙΟΝ
Επρόκειτο για τρία αγάλματα που βρίσκονταν σε ακρωτήρι των Βρασιών. Στα κεφάλια τους φορούσαν σκούφιες (Παυσ. 3,24,5).

Αγαλμα Αθηνάς

Βρισκόταν σε ακρωτήρι των Βρασιών, κοντά στα αγάλματα των Διοσκούρων ή Κορυβάντων (Παυσ. 3,24,5).

Αγαλμα Ασκληπιού

ΤΕΓΕΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Βρισκόταν μέσα στο Ναό της Αθηνάς Αλέας, δίπλα στο άγαλμα της θεάς. Ηταν έργο του Σκόπα (Παυσ. 8,47,1).

Αγαλμα Υγείας

Βρισκόταν μέσα στο Ναό της Αθηνάς Αλέας, δίπλα στο άγαλμα της θεάς. Ηταν έργο του Σκόπα (Παυσ. 8,47,1).

Αγαλμα του Ηρακλή

Βρισκόταν στη λεγόμενη Κοινή Εστία των Aρκάδων και έφερε τραύμα στο μηρό από την πρώτη μάχη με τους γιους του Ιπποκόωντα (Παυσ. 8,53,9).

Το παλιό άγαλμα της Αθηνάς Αλέας

Το παλιό άγαλμα της Αθηνάς Αλέας το είχε κλέψει ο Αύγουστος μαζί με τα δόντια του Καλυδώνιου Κάπρου για να εκδικηθεί τους Αρκάδες, πλην των Μαντινέων, γιατί είχαν συνεργαστεί με τον αντίπαλό του Αντώνιο. Το είχε πάει στη Ρώμη, όπου όπως αναφέρει ο Παυσανίας το έβλεπε κανείς μπαίνοντας στην αγορά της πόλης. Από τα δόντια του Καλυδώνιου Κάπρου το ένα είχε σπάσει την εποχή του Παυσανία, ενώ το άλλο βρισκόταν σε κάποιο Ιερό του Διονύσου στους αυτοκρατορικούς κήπους της Ρώμης (Παυσ. 8.46.1,5).

Το καινούριο άγαλμα της Αθηνάς Αλέας

Το άγαλμα της Αθηνάς που είδε ο Παυσανίας το είχαν φέρει οι Τεγεάτες από το δήμο των Μανθυρέων όπου η θεά αποκαλούνταν Ιππία, γιατί κατά τη γιγαντομαχία είχε επιτεθεί στον Εγκέλαδο πάνω σε άρμα που έσερναν άλογα. Τελικά είχε επικρατήσει και εκεί να αποδίδουν στην Αθηνά το προσωνύμιο Αλέα (Παυσ. 8,47,1).

Αγάλματα Απόλλωνα Αγυιέα

Ο Απόλλων είχε το προσωνύμιο "Αγυιεύς" γιατί γύριζε μαζί με την αδελφή του την Αρτεμη τα μέρη που δεν είχαν δώσει καταφύγιο στη μητέρα τους τη Λητώ και τιμωρούσε τους κατοίκους (Παυσ. 8,53,1). Τα αγάλματα του Απόλλωνα Αγυιέα ήταν τέσσερα, γιατί είχε αφιερώσει ένα κάθε μία από τις τέσσερεις φυλές των Τεγεατών (Παυσ. 8,53,6).

Αρχαία έργα τέχνης

Ζωγραφικός πίνακας

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Στο Γυμνάσιο της Μαντίνειας υπήρχε η αναπαράσταση του αυθεντικού πίνακα που υπήρχε στον Κεραμικό και παρίστανε τη μάχη της Μαντίνειας κατά την οποία σκοτώθηκαν ο γιος του Ξενοφώντα και ο Επαμεινώνδας (Παυσ. 8,9,8).

Ανάγλυφη παράσταση Αρη Γυναικοθοίνα

ΤΕΓΕΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Οταν κατά τη διάρκεια του πρώτου Λακωνικού πολέμου οι Λακεδαιμόνιοι εισέβαλαν στην Τεγέα οι γυναίκες της πόλης ήταν αυτές που τους έτρεψαν σε φυγή. Μετά τη μάχη έκαναν ευχαριστήριο θυσία στον Αρη μόνες τους και δεν έδωσαν στους άντρες από το σφάγιο της θυσίας. Ετσι ο Αρης πήρε το προσωνύμιο Γυναικοθοίνας (Παυσ. 8,48,4-5).

Ανάγλυφες παραστάσεις Πολύβιου και Ελατου

Βρίσκονταν στην αγορά της Τεγέας, κοντά στο βωμό της Γης (Παυσ. 8,48,8).

Αρχαία θέατρα

Θέατρο Μεγαλόπολης

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Το θέατρο της Μεγαλόπολης ήταν χτισμένο κοντά στον ποταμό Ελισσόντα και υπήρχε σ' αυτό και πηγή νερού που δε στέρευε ποτέ (Παυσ. 8,32,1). Ηταν πολύ μεγάλο, μεγαλύτερο μάλιστα απ' όλα τα ελληνικά θέατρα, γιατί αρχικά προοριζόταν για τις συγκεντρώσεις των αντιπροσώπων των συνοικισμένων πολιχνών και για όσους Αρκάδες ήθελαν να λάβουν μέρος σ' αυτές. Οταν αργότερα οι πολιτικές συγκεντρώσεις γίνονταν στο Θερσίλιον, το θέατρο χρησίμευσε κυρίως για θεατρικές παραστάσεις, τις οποίες παρακολουθούσαν Αρκάδες απ' όλα τα μέρη, όχι μόνο από τη Μεγαλόπολη (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ. 316, σημ. 1).

Θέατρο Τεγέας

ΤΕΓΕΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Βρισκόταν κοντά στην αγορά της Τεγέας. Την εποχή του Παυσανία υπήρχαν σ' αυτό βάθρα για χάλκινους ανδριάντες, όχι όμως και οι ανδριάντες (Παυσ. 8,49,1).

Αρχαία ιερά

Ιερό Απόλλωνα Κερεάτα

ΑΙΓΥΤΙΣ (Αρχαία περιοχή) ΑΡΚΑΔΙΑ
Κάτω από το Ιερό αυτό βρίσκονταν οι πηγές του Καρνίωνα (Παυσ. 8,34,5).

Ιερό Δήμητρας Ελευσίνιας

ΒΑΣΙΛΙΣ (Αρχαία πόλη) ΓΟΡΤΥΣ
Ο Παυσανίας το είδε ανάμεσα στα ερείπια της πόλης (Παυσ. 8,29,5). Ελεγαν ότι και το Ιερό αυτό το είχε ιδρύσει ο Κύψελος και είχε καθιερώσει και καλλιστεία ανάμεσα στις γυναίκες για την ανάδειξη της ομορφότερης. Οι γυναίκες που έπαιρναν μέρος λέγονταν χρυσοφόροι (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμος 4, σελ. 307, σημ. 7).

Ιερό Ασκληπιού

ΓΟΡΤΥΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Στο ναό υπήρχαν αγάλματα του Ασκληπιού και της Υγείας, έργα του Σκόπα από μάρμαρο Πεντέλης. Στον Ασκληπιό είχε αφιερώσει ο Μέγας Αλέξανδρος το θώρακα και ένα δόρυ (Παυσ. 8,28,1).

Ιερό Ελευσίνιας Δήμητρας

ΔΗΜΗΤΡΑ (Χωριό) ΚΟΝΤΟΒΑΖΑΙΝΑ
Μέσα στο Ιερό υπήρχαν λίθινα αγάλματα της Δήμητρας, της Κόρης και του Διονύσου, ύψους τουλάχιστον εφτά ποδών το καθένα (Παυσ. 8,25,3). Το χωριό Δίβριτσα άλλαξε το όνομά του σε Δήμητρα, όταν οι ανασκαφές στο χώρο έφεραν στο φως αποδείξεις ότι εκεί βρισκόταν το αρχαίο Ιερό της Ελευσίνιας Δήμητρας (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ. 278, σημ. Αριστερής στήλης).

Ιερό των Δώδεκα Θεών

ΘΕΛΠΟΥΣΑ (Αρχαία πόλη) ΤΡΟΠΑΙΑ
Τον καιρό του Παυσανία το μεγαλύτερο μέρος του είχε καταρρεύσει (Παυσ. 8,25,3).

Ιερό Ασκληπιού Καουσίου

ΚΑΟΣ (Αρχαία πόλη) ΚΟΝΤΟΒΑΖΑΙΝΑ
Το Ιερό αυτό ήταν χτισμένο σε απόσταση σαράντα περίπου σταδίων από τη Θέλπουσα στο δρόμο Θέλπουσας- Ψωφίδας (Παυσ. 8,25,1).

Iερό Ποσειδώνος

ΚΑΦΥΑΙ (Αρχαία πόλη) ΛΕΒΙΔΙ
Ενα από τα δύο Ιερά που είδε ο Παυανίας στην πόλη των Καφυών (Παυσ. 8,23,3).

Ιερό Αρτέμιδος Κνακαλησίας

Το ένα από τα δύο Ιερά που είδε ο Παυσανίας στην πόλη των Καφυών (Παυσ. 8,23,3).

Ιερό Αφνειού

ΚΕΡΑΣΙΤΣΑ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
Οι Τεγεάτες είχαν μία παράδοση σύμφωνα με την οποία ο Αρης συνευρέθηκε με την κόρη του Κηφέα Αερόπη. Εκείνη έμεινε έγκυος και πέθανε στον τοκετό, όμως το μωρό συνέχισε να θηλάζει από τη νεκρή μητέρα του, γιατί αυτό ήταν το θέλημα του Αρη. Από την αφθονία του γάλακτος που χάρισε ο Αρης στη νεκρή Αερόπη ονομάστηκε Αφνειός. Το Ιερό του βρισκόταν στην κορυφή του Κρησίου όρους (Παυσ. 8,44,7-8).

Ιερό Διόνυσου Μύστη

ΚΟΡΥΘΕΙΣ (Αρχαία πόλη) ΚΟΡΥΘΙΟ
Βρισκόταν στο δρόμο προς το Αργος, κοντά στο Ναό της Δήμητρας των Κορυθέων (Παυσ. 8,54,5).

Αλσος Απόλλωνος Παρρασίου

ΚΡΗΤΕΑΣ (Αρχαία πόλη) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Βρισκόταν στα δεξιά της Κρητέας (Παυσ. 8,38,2).

Ιερό Αρτέμιδος Υμνίας

ΛΕΒΙΔΙ (Κωμόπολη) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
Το Ιερό αυτό το χρησιμοποιούσαν και οι Ορχομένιοι και οι Μαντινείς. Υπηρετούσαν σ' αυτό ένας Ιερέας και μια Ιέρεια στους οποίους ήταν επιβεβλημένη ισόβια θρησκευτική καθαρότητα. Για την Υμνία Αρτεμη γινόταν και ετήσια γιορτή (Παυσ. 8,13,1). Τον παλιό καιρό υπηρετούσε ως Ιέρεια της θεάς παρθένος κόρη, μέχρι που ο Αριστοκράτης, βασιλιάς της Τεγέας, ατίμασε την ιέρεια μέσα στο χώρο του Ιερού (Παυσ. 8,5,11-12).

Ιερό Πανός

ΛΥΚΑΙΟΝ (Βουνό) ΑΡΚΑΔΙΑ
Βρισκόταν σε άλσος με στάδιο και ιππόδρομο όπου παλιά γίνονταν οι αγώνες των Λυκαίων. Σε ένα βάθρο ήταν γραμμένο ότι η γλυπτική εικόνα που υπήρχε στο Ιερό παρίστανε τον Αστυάνακτα, της γενιάς του Αρκάδα (Παυσ. 8,38,5).

Ιερό Απόλλωνα Παρρασίου ή Πυθίου

Στη γιορτή του θεού θυσίαζαν αγριογούρουνο στην αγορά της πόλης και στη συνέχεια μετέφεραν το σφάγιο και το έτρωγαν σ' αυτό το Ιερό του Απόλλωνα (Πασυ. 8,38,8).

Ιερό Αρτέμιδος Λυκοάτιδος

ΛΥΚΟΑ (Αρχαία πόλη) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
Στο Ιερό υπήρχε χάλκινο άγαλμα της θεάς (Παυσ. 8,36,7).

Το ιερό του Πάνα

ΛΥΚΟΣΟΥΡΑ (Αρχαία πόλη) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Στο Ιερό υπήρχε στοά και λατρευτικό άγαλμα του Πάνα, για τον οποίο λέει ο Παυσανίας ότι ικανοποιούσε τις προσευχές των ανθρώπων και τιμωρούσε κατά την αξία τους κακούς. Δίπλα στο άγαλμα του Πάνα έκαιγε φωτιά που δεν την άφηναν να σβήσει ποτέ. Ο Πάνας έδινε και χρησμούς με τη νύμφη Ερατώ που λέγανε ότι ήταν προφήτις. Υπήρχαν ακόμα στο χώρο του Ιερού βωμός του Αρη, ένα μαρμάρινο και ένα ξύλινο άγαλμα της Αφροδίτης και ξόανα του Απόλλωνα και της Αθηνάς, για την οποία είχε γίνει και Ιερό (Παυσ. 8,37,11).

Ιερό Πανός

ΜΑΓΟΥΛΑ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
Βρισκόταν σε απόσταση δέκα σταδίων από τον ποταμό Γαράτη. Στο χώρο του Ιερού υπήρχε μία βελανιδιά αφιερωμένη στον Πάνα (Παυσ. 8,54,4).

Ιερό Ποσειδώνος

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Το Ιερό που είδε ο Παυσανίας είχε χτιστεί με εντολή του αυτοκράτορα Αδριανού πάνω στα ερείπια του αρχαίου Ιερού. Εκείνο ήταν έργο του Αγαμήδη και του Τροφώνιου, οι οποίοι όταν τελείωσαν την κατασκευή του απαγόρευσαν την είσοδο, τεντώνοντας εκεί μάλλινο νήμα. Ο Αίπυτος, γιος του Ιππόθου, μπήκε στο Ιερό κόβοντας το νήμα. Τιμωρήθηκε άμεσα για την ανόσια αυτή πράξη του: το κύμα που ισχυρίζονταν ότι έστελνε ο θεός από τη θάλασσα στο Ιερό έπεσε στα μάτια του, τον τύφλωσε και αμέσως πέθανε (Παυσ. 8,10,2-3).

Ιερό Αφροδίτης Μελαινίδος

Βρισκόταν έξω από την πόλη της Μαντίνειας, κοντά στο Μέγαρο του Διονύσου. Ο Παυσανίας υποστηρίζει ότι το προσωνύμιο της Αφροδίτης οφείλεται στο ότι οι ερωτικές περιπτύξεις των ανθρώπων, με τις οποίες σχετιζόταν η θεά, γίνονται συνήθως τη νύχτα (Παυσ. 8,6,5), έχει όμως υποστηριχτεί και η άποψη πως επρόκειτο για θεά των νεκρών.

Ιερό Δία Σωτήρα

Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι οι Μαντινείς είχαν αναλάβει την υποχρέωση να στήσουν λίθινη στήλη με το κείμενο μιας συνθήκης στο Ιερό του Δία που ήταν στην αγορά της Μαντίνειας (Θουκ. 5,47,11).

Ιερό Διός Επιδότου

Ο Δίας είχε αυτό το προσωνύμιο γιατί έδινε τα καλά στους ανθρώπους (Παυσ. 8,9,2).

Ιερό Διοσκούρων

Οι Διόσκουροι απεικονίζονται και σε νομίσματα της Μαντίνειας (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμος 4, σελ. 206, σημ. 2).

Ιερό Δήμητρας και Κόρης

Μέσα στο Ιερό οι Μαντινείς διατηρούσαν πάντα αναμμένη φωτιά (Παυσ. 8,9,2).

Ιερό Αθηνάς Αλέας

Στο Ιερό υπήρχε και λατρευτικό άγαλμα της θεάς (Παυσ. 8,9,6).

Ιερό Αρτέμιδος

Βρισκόταν κοντά στο στάδιο του Λάδα (Παυσ. 8,12,5).

Ιερό κοινό των θεών

ΜΑΡΙΟΣ (Αρχαία πόλη) ΛΕΩΝΙΔΙΟΝ
Γύρω από το Ιερό υπήρχε άλσος με πηγές (Παυσ. 3,22,8).

Ιερό Αρτέμιδος

Στο χώρο του Ιερού υπήρχαν πηγές (Παυσ. 3,22,8).

Ιερό Διός Λυκαίου

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Στο Ιερό αυτό, που βρισκόταν στο χώρο της αγοράς και ήταν κλεισμένο σε περίβολο, απαγορευόταν η είσοδος. Μέσα στον ίδιο περίβολο υπήρχαν βωμοί του Δία, δύο τράπεζες και δύο αγάλματα αετών. Υπήρχε επίσης άγαλμα του Πανός που είχε το προσωνύμιο σινόεις, δηλαδή βλαβερός, απο τη νύμφη που υπήρξε τροφός του. Για το στολισμό της Μεγαλόπολης είχε μεταφερθεί στην αγορά από τις Βάσσες ένα επιβλητικό χάλκινο άγαλμα του επικούριου Απόλλωνα. Αλλο άγαλμα στην αγορά ήταν εκείνο της Μητέρας των Θεών. Ο ίδιος ο Ναός της Μητέρας των Θεών ήταν ερειπωμένος και μόνο οι κίονές του διατηρούνταν (Παυσ. 8,30,2-4).

Ιερό Διος Σωτήρα

Αυτό το Ιερό του Δία βρισκόταν πολύ κοντά στην Αριστάνδρειο Στοά και ήταν στολισμένο με κιονοστιχίες. Ο Δίας παριστανόταν καθιστός σε θρόνο και δίπλα του στεκόταν η Μεγαλόπολη. Στ’ αριστερά του Δία υπήρχε άγαλμα της Αρτέμιδος Σώτηρας. Ολα αυτά τα αγάλματα ήταν έργα των Αθηναίων Κηφισόδοτου και Ξενοφώντα, φτιαγμένα από πεντελικό μάρμαρο (Παυσ. 8,30,10).

Ιερό Ασκληπιού

Βρισκόταν πάνω στον ίδιο λόφο με το Ναό της Αρτέμιδος Αγροτέρας. Στο Ιερό αυτό υπήρχαν λατρευτικά αγάλματα του Ασκληπιού και της Υγείας (Παυσ. 8,32,4).

Ιερό Ασκληπιού Παιδός

Βρισκόταν κάτω από το λόφο απέναντι από την αγορά. Το λατρευτικό άγαλμα του θεού τον παρίστανε ως παιδί. Στο ίδιο Ιερό υπήρχε και άγαλμα του Απόλλωνα που τον παρίστανε καθιστό σε θρόνο, καθώς και κόκκαλα που το μέγεθός τους απέκλειε το ενδεχόμενο να ήταν ανθρώπινα. Κοντά στο Ιερό υπήρχε και μία πηγή, που τα νερά της χύνονταν στον Ελισσόντα (Παυσ. 8,32,5). Τα κόκκαλα που αναφέρει ο Παυσανίας ανήκαν προφανώς σε μεγάλα ζώα της Μεσολιθικής ή Παλαιολιθικής εποχής, τα οποία είχαν εκλείψει στα ιστορικά χρόνια. Ετσι, το μέγεθος των οστών τους δε μπορούσε παρά να προκαλέσει τη δημιουργία μύθων (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ. 319, σημ. 4).

Ιερό Μανιών ή Ευμενίδων

Το Ιερό αυτό βρισκόταν σε απόσταση εφτά σταδίων από τη Μεγαλόπολη, στο δρόμο Μεγαλόπολης- Μεσσήνης, στο σημείο που σύμφωνα με την παράδοση είχε πιάσει μανία τον Ορέστη για το φόνο της μητέρας του (Παυσ. 8,34,1).

Ιερό της Αρτεμης Σκιάτιδος

Το Ιερό αυτό, που το είχε χτίσει ο Αριστόδημος, είχε πάρει το όνομά του από την περιοχή στην οποία βρισκόταν. Η περιοχή αυτή λεγόταν Σκιάς και βρισκόταν σε απόσταση δεκατριών περίπου σταδίων από τη Μεγαλόπολη. Ο Παυσανίας δεν είδε παρά ερείπια του Ιερού (Παυσ. 8,35,5).

Ιερό Αθηνάς Μαχανίτιδος

Το προσωνύμιο "Μαχανίτις" αναφερόταν στη θεά που έκανε παντός είδους σκέψεις και τεχνάσματα (Παυσ. 8,36,5).

Ιερό Μεγάλων θεών

Το Ιερό της Δήμητρας και της Κόρης, δηλαδή των Μεγάλων Θεών, βρισκόταν μέσα σε περίβολο στο χώρο της αγοράς της Μεγαλόπολης. Οι Αρκάδες ονόμαζαν την Κόρη Σώτειρα. Στο χώρο του Ιερού υπήρχαν πολλά αγάλματα, επιγραφές, ανάγλυφες παραστάσεις, καθώς και Ναοί και Ιερά αφιερωμένα σε άλλους θεούς (Παυσ. 8,30,1-8).

Ιερό Αφροδίτης Μαχανίτιδος

Η θεά είχε αυτό το προσωνύμιο γιατί χάρη στην ίδια και σε ό,τι αυτή έκανε επινοούσαν οι άνθρωποι παντός είδους τεχνάσματα. Το Ιερό της βρισκόταν μέσα στον Ιερό περίβολο των Μεγάλων Θεών. Υπήρχαν διάφορα αγάλματα στην είσοδο του Ιερού και μέσα σ' αυτό (Παυσ. 8,31,5-6)

Ιερό Κόρης

Βρισκόταν στα δεξιά του Ναού των Μεγάλων Θεών και το λατρευτικό άγαλμα της Κόρης ήταν μαρμάρινο. Οι άντρες δεν επιτρεπόταν να μπαίνουν στο Ιερό αυτό περισσότερες από μία φορές (Παυσ. 8,31,8).

Ιερό Αθηνάς Πολιάδας

Πίσω από τη Φιλίππειο Στοά υπήρχαν δύο λόφοι. Πάνω στον ένα ο Παυσανίας είδε ερείπια ενός Ιερού της Αθηνάς Πολιάδας (Παυσ. 8,31,9).

Ιερό Μουσών, Απόλλωνα και Ερμή

Ο Παυσανίας είδε μόνο λίγα από τα θεμέλια του κοινού αυτού Ιερού, καθώς και ένα άγαλμα Μούσας και ένα του Απόλλωνα, που ήταν τετράγωνο, σαν τις ερμαϊκές στήλες (Παυσ. 8,32,2).

Ιερό Αφροδίτης

Ο Παυσανίας το είδε ερειπωμένο, διατηρούνταν όμως ο πρόναος και τρία αγάλματα της θεάς: ένα της Αφροδίτης Ουρανίας, δεύτερο της Αφροδίτης Πάνδημης κι ένα τρίτο που δεν είχε προσωνύμιο (Παυσ. 8,32,2).

Κουρείον

Σύμφωνα με την παράδοση στο σημείο αυτό ο Ορέστης είχε κόψει τα μαλλιά του όταν γιατρεύτηκε από τη μανία, γι' αυτό και το Ιερό πήρε αυτό το όνομα (Παυσ. 8,34,3).

Ιερό Δήμητρας

ΝΕΣΤΑΝΗ (Αρχαία ακρόπολη) ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ
Ο Παυσανίας το είδε μετά τα ερείπια της Νεστάνης και το χαρακτηρίζει "άγιο". Αναφέρει, επίσης, ότι οι Μαντινείς τελούσαν κάθε χρόνο γιορτή προς τιμήν αυτής της Δήμητρας (Παυσ. 8,8,1).

Ιερό Δήμητρας Ερινύας

ΟΓΚΕΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΤΡΟΠΑΙΑ
Μέσα στο Ναό υπήρχαν ξύλινα αγάλματα με τα κάτω μέρη χεριών και ποδιών αλλά και το πρόσωπο από Παριανό μάρμαρο. Το άγαλμα της Ερινύος είχε "κίστη και δάδα" (λατρευτικά αντικείμενα τελετών) και ήταν ύψους 9 ποδών. Υπήρχε και άγαλμα της Λουσίας ύψους 6 ποδών. (Παυσ. 8,25,7).

Ιερό Ασκληπιού παιδός

Οι Ογκειάτες τιμούσαν τον Ασκληπιό ως παιδί γιατί σύμφωνα με κάποια παράδοσή τους ο Αυτόλαος, νόθος γιος του Αρκάδα, είχε βρει εκτεθειμένο το μικρό Ασκληπιό και τον έδωσε στην Τρυγόνα, κάποια τροφό, για να τον μεγαλώσει. Στο χώρο του Ιερού υπήρχε το μνήμα αυτής της τροφού (Παυσ. 8,25,11).

Ιερό Αρτέμιδος Ιέρειας

ΟΡΕΣΘΕΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
Την εποχή του Παυσανία υπήρχαν λίγα μόνο απομεινάρια από το Ορέσθειον και ανάμεσά τους κίονες από αυτό το Ιερό της Αρτεμης (Παυσ. 8,44,2).

Sanctuary of Artemis Hymnia

ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΛΕΒΙΔΙ
In the territory of Orchomenus, on the left of the road from Anchisiae, there is on the slope of the mountain the sanctuary of Artemis Hymnia.

Στην περιοχή του αρκαδικού Ορχομενού εντοπίστηκε και ανασκάφηκε σε μικρή έκταση Παλαιοχριστιανική Βασιλική, που χτίστηκε πιθανότατα στα λείψανα του ναού της Υμνίας Αρτέμιδος, που αναφέρει ο Παυσανίας.

Ιερό Ποσειδώνα

Το λατρευτικό άγαλμα του θεού στο Ιερό αυτό ήταν λίθινο (Παυσ. 8,13,2).

Ιερό Αφροδίτης

Το λατρευτικό άγαλμα της θεάς στο Ιερό αυτό ήταν λίθινο (Παυσ. 8,13,2).

Ιερό Κόρης της Δήμητρας

ΠΑΛΛΑΝΤΙΟΝ (Αρχαία πόλη) ΤΡΙΠΟΛΗ
Κοντά στο Ιερό αυτό υπήρχε ανδριάντας του Πολύβιου (Παυσ. 8,44,5).

Ιερό Καθαρών θεών

Το Ιερό αυτό βρισκόταν στην κορυφή ενός λόφου που τον παλιό καιρό χρησίμευε ως ακρόπολη του Παλλαντίου. Στους Καθαρούς Θεούς γίνονταν οι όρκοι για τα πιο σημαντικά ζητήματα. Οι ντόπιοι είτε δεν ήξεραν είτε δε θέλησαν να αποκαλύψουν στον Παυσανία γιατί οι θεοί στο συγκεκριμένο Ιερό είχαν αυτό το προσωνύμιο (Παυσ. 8,44,6).

Ιερό Πανός

ΠΑΡΘΕΝΙΟΝ (Βουνό) ΚΟΡΥΘΙΟ
Το είχαν φτιάξει στο σημείο όπου είχε εμφανιστεί στον Αθηναίο αγγελιαφόρο Φιλιππίδη ο Παν και του είπε να ρωτήσει τους Αθηναίους γιατί δεν τον τιμούσαν. Το Παρθένιον γενικά θεωρούνταν ιερό για τον Πάνα και τις χελώνες που υπήρχαν εκεί οι ντόπιοι δεν τις ακουμπούσαν ούτε άφηναν τους ξένους να τις ακουμπήσουν γιατί τις θεωρούσαν ιερές για τον Πάνα (Παυσ. 8,54,6-7).

Ιερό Πανός

ΠΕΡΑΙΘΕΟΙ (Αρχαία κωμόπολη) ΒΑΛΤΕΤΣΙ
Ο Παυσανίας είδε αυτό το Ιερό ανάμεσα στα ερείπια της πόλης (Παυσ. 8,36,7).

Ιερό Ασκληπιού

ΠΡΑΣΙΑΙ (Αρχαία πόλη) ΛΕΩΝΙΔΙΟΝ
(Παυσ. 3,24,5).

Ιερό Αχιλλέως

Γινόταν και ετήσια γιορτή προς τιμήν του Αχιλλέα (Παυσ. 3,24,5).

Ιερό Δία Χάρμωνος

ΣΚΟΠΗ (Χωριό) ΤΡΙΠΟΛΗ
Βρισκόταν σε απόσταση ενός σταδίου από τον τάφο του Επαμεινώνδα (Παυσ. 8,12,1).

ΣΠΑΘΑΡΗΣ (Χωριό) ΤΡΟΠΑΙΑ
Το σημαντικό ιερό της Ελευσινείας Δήμητρας αναγνωριζόταν κοντά στη γέφυρα του χωριού Σπάθαρι.

Ιερό Αθηνάς Αλέας

ΤΕΓΕΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Το είχε ιδρύσει ο Αλεος, αλλά καταστράφηκε από φωτιά όταν επώνυμος άρχων της Αθήνας ήταν ο Διόφαντος (Παυσ. 8,45,4), δηλαδή το 395 π.Χ .

Athena Alea

Ιερό Αθηνάς Πολιάτιδος (=πολιούχου)

Στο Ιερό αυτό, που το ονόμαζαν Ερυμα, ο Ιερέας έμπαινε μόνο μια φορά το χρόνο. Οι Τεγεάτες πίστευαν ότι η ίδια η Αθηνά είχε κάνει δώρο στον Κηφέα, γιο του Αλέου, την ανεξαρτησία της πόλης, δίνοντάς του για φυλαχτό της ένα μέρος από την κόμη της Μέδουσας (Παυσ. 8,47,5). Ο Απολλόδωρος υποστήριζε ότι το κομμάτι από την κόμη της Μέδουσας την είχε προσφέρει η Αθηνά στην κόρη του Αλέου Στερόπη, με την οδηγία αν επιτεθούν εχθροί κατά της Τεγέας να το υψώσει τρεις φορές προς αυτούς κι εκείνοι θα τρέπονταν σε φυγή (Απολλ. 2,7,3). Πολλές πόλεις είχαν κάποιο ιερό αντικείμενο το οποίο συνήθως ήταν απόρρητο και το κρατούσαν κρυμμένο γιατί αν έπεφτε σε εχθρικά χέρια η πόλη θα αφανιζόταν (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ.4, σελ. 394, σημ. 5).

Ιερό Αρτέμιδος Ηγεμόνης

Το Ιερό αυτό έχτισε ο Χρόνιος από τον αρκαδικό Ορχομενό (Παυσ. 8,47,6).

Ιερά Διονύσου

Επρόκειτο για δύο Ιερά που βρίσκονταν κοντά στο Ναό της Αφροδίτης της Πάφου (Παυσ. 8,53,8).

Ιερό Απόλλωνος Πυθίου

Βρισκόταν στο δρόμο Τεγέας - Αργους και ήδη την εποχή του Παυσανία ήταν ερειπωμένο (Παυσ. 8,54,5).

Ιερό Αρτέμιδος Λιμνάτιδος

Το λατρευτικό άγαλμα της θεάς ήταν φτιαγμένο από έβενο με την αιγινήτικη τεχνική (Παυσ. 8,53,11). Βρισκόταν στο δρόμο Τεγέας - Λακωνίας, στη σημερινή θέση Ασπέλα κοντά στο Πιαλί (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ.408, σημ.2).

Ιερό Αφροδίτης

ΤΕΥΘΙΣ (Αρχαία πόλη) ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ
Ο Παυσανίας αναφέρει αυτό το Ιερό και εκείνο της Αρτεμης "μεταξύ άλλων", προφανώς όχι εξίσου σημαντικών (Παυσ. 8,28,6).

Ιερό Αρτέμιδος

Ο Παυσανίας αναφέρει αυτό το Ιερό καθώς και εκείνο της Αφροδίτης "μεταξύ άλλων", προφανώς όχι εξίσου σημαντικών (Παυσ. 8,28,6).

Ιερό Ποσειδώνα

ΤΡΙΚΟΛΩΝΟΙ (Αρχαία πόλη) ΤΡΙΚΟΛΩΝΕΣ
Αν και η πόλη δεν υπήρχε πια στις μέρες του Παυσανία, σωζόταν αυτό το Ιερό πάνω στο λόφο με άγαλμα σε τύπο του τετράγωνου Ερμή. Γύρω από το Ιερό υπήρχε άλσος (Παυσ. 8,35,6).

Αρχαία στάδια

Στάδια Μαινάλου

ΜΑΙΝΑΛΟΣ (Αρχαία πόλη) ΦΑΛΑΝΘΟΣ
Ο Παυσανίας αναφέρει δύο στάδια, ένα για αγώνες δρόμου αθλητών και ένα για αγώνες δρόμου με άλογα (Παυσ. 8,36,8).

Στάδιο έξω απ' τη Μαντίνεια

ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Βρισκόταν στο δρόμο Μαντίνειας - Τεγέας. Εκεί γίνονταν οι αγώνες προς τιμήν του Αντίνοου. Κοντά στο στάδιο υπήρχε και ένας χώρος που χρησιμοποιούσαν σαν ιππόδρομο (Παυσ. 8,10,1).

Στάδιο του Λάδα

Βρισκόταν στο δρόμο Μαντίνειας - Ορχομενού. Εκεί προπονούνταν στο τρέξιμο ο Λάδας, ο Σπαρτιάτης Ολυμπιονίκης (Παυσ. 8,12,5).

Στάδιο Μεγαλόπολης

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Η μία άκρη του σταδίου έφτανε μέχρι το θέατρο, ενώ στην άλλη υπήρχε αρχικά Ναός του Διονύσου. Ο Παυσανίας δεν είδε παρά λίγα ερείπια του Ναού αυτού, ο οποίος σύμφωνα με τα λεγόμενα των Μεγαλοπολιτών είχε καταστραφεί από κεραυνό δύο γενιές πριν (Παυσ. 8,32,3).

Στάδιο Τεγέας

ΣΤΑΔΙΟ (Χωριό) ΤΕΓΕΑ
Το χωριό έχει πάρει αυτό το όνομα, γιατί εδώ ακριβώς βρισκόταν το στάδιο της Τεγέας. Ο Παυσανίας λέει ότι είχε γίνει με επισώρευση χώματος και στο χώρο του γίνονταν αγώνες Αλεαία, από το επίθετο της Αθηνάς και Αλώτια από τη νικηφόρα αιχμαλωσία Λακεδαιμονίων (Παυσ. 8,47,4).

Αρχαία τείχη

Τείχη και αγορά Ορχομενού

ΟΡΧΟΜΕΝΟΣ (Αρχαία πόλη) ΛΕΒΙΔΙ
Ο Παυσανίας είδε ερείπια της αγοράς και των τειχών της παλιάς πόλης του Ορχομενού στο ψηλότερο μέρος της κορυφής ενός βουνού πάνω από τη σύγχρονή του πόλη (Παυσ. 8,13,2).

Αρχαίες αγορές

Αρχαία Αγορά

ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ (Αρχαία πόλη) ΑΡΚΑΔΙΑ
Η αγορά της Μεγαλόπολης βρισκόταν πάνω από τη δεξιά όχθη του ποταμού Ελισσόντα, που διέσχιζε την πόλη. Στο χώρο της αγοράς υπήρχαν διάφορα Ιερά, Ναοί, στοές κ.ά. (Παυσ. 8,30,2-9).

Αρχαίοι βωμοί

Βωμός Δία Λυκαίου

ΛΥΚΑΙΟΝ (Βουνό) ΑΡΚΑΔΙΑ
Βρισκόταν στην πιο ψηλή κορυφή του Λυκαίου απ' όπου ήταν ορατό το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου. Στο βωμό αυτόν γίνονταν μυστικές θυσίες για τις οποίες, λέει ο Παυσανίας, δε θέλει να μιλήσει (Παυσ. 8,38,7). Αναφέρεται στις ανθρωποθυσίες που γίνονταν και επί των ημερών του στο Λύκαιον, τις οποίες όμως δεν περιγράφει γιατί οι οπαδοί της λατρείας πίστευαν ότι ο σκοπός της ανθρωποθυσίας δε θα εκπληρωθεί αν κοινοποιηθούν λεπτομέρειές της (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ. 348, σημ. 5).

Lycaean Zeus

Βωμοί Δήμητρας, Δέσποινας και Μεγάλης Μητέρας

ΛΥΚΟΣΟΥΡΑ (Αρχαία πόλη) ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ
Βρισκόταν σε απόσταση τεσσάρων σταδίων από το Ακακήσιο. Στο χώρο του Ιερού πήρχε Ναός της Αρτέμιδος Ηγεμόνης με χάλκινο άγαλμά της που την παρίστανε να κρατεί δάδες. Προς τα δεξιά του Ναού υπήρχε μία στοά με μαρμάρινα ανάγλυφα στον τοίχο. Ενα παρίστανε τις Μοίρες και το Δία Μοιραγέτη, άλλο τον Ηρακλή να προσπαθεί να πάρει τον τρίποδα από τον Απόλλωνα, τρίτο νύμφες και Πάνες και τέταρτο τον Πολύβιο. Σ’αυτό υπήρχε επίγραμμα που έλεγε ότι η Ελλάδα δε θα είχε ατυχήσει αν από την αρχή είχε ακούσει τον Πολύβιο, αλλά και μετά την ατυχία της μόνο εκείνος τη βοήθησε (Παυσ. 8,37,1-2). Οι Μεγαλοπολιτες θεωρούσαν αυτό το πρώτο και πιο σεβαστό Ιερό τους και εκεί ανέθεταν τα ψηφίσματά τους, όπως και άλλες πόλεις της Αχαϊκής Συμπολιτείας (Εκδ. Αθηνών, Παυσανίου Περιήγησις, τόμ. 4, σελ. 330, σημ. 6).

Έχετε τη δυνατότητα να δείτε περισσότερες πληροφορίες για γειτονικές ή/και ευρύτερες περιοχές επιλέγοντας μία από τις παρακάτω κατηγορίες και πατώντας το "περισσότερα":

GTP Headlines

Λάβετε το καθημερινό newsletter με τα πιο σημαντικά νέα της τουριστικής βιομηχανίας.

Εγγραφείτε τώρα!
Greek Travel Pages: Η βίβλος του Τουριστικού επαγγελματία. Αγορά online

Αναχωρησεις πλοιων

Διαφημίσεις

ΕΣΠΑ