Πληροφορίες τοπωνυμίου

Καρκαβίτσας Ανδρέας

1865 - 1922
  Στα τέλη του 19ου αιώνα οι λογοτέχνες μας αρχίζουν να αποτυπώνουν στα κείμενά τους την ελληνική ζωή και την ελληνική φύση. Ανάμεσά τους επίζηλη θέση παίρνει ο Αντρέας Καρκαβίτσας. Γεννήθηκε στα Λεχαινά το 1866 και πέθανε τον Οκτώβριο του 1922 στο Μαρούσι. Ήταν το πρώτο παιδί από τα έντεκα της οικογένειας. Τα παιδικά του χρόνια τα περνά στη γενέτειρά του κρατώντας στην ευαίσθητη ψυχή του αναμνήσεις που αργότερα θα γίνουν σύμβολα και κείμενα. Εδώ παίρνει την πρώτη σχολική του μόρφωση. Είχε μεγάλη δίψα για μάθηση. Όταν έγινε δεκατεσσάρων χρόνων, αναγκάστηκε να πάει στην Πάτρα για να συνεχίσει τη μόρφωσή του στο Γυμνάσιο. Του αρέσει πολύ η θάλασσα. Περιμένει με λαχτάρα το δειλινό που θα έχει τελειώσει το μάθημα για να πεταχτεί στο λιμάνι, να δει τα καράβια και την απέραντη γαλάζια θάλασσα. Το Γυμνάσιο του δίνει μεγάλη χαρά. Διαβάζοντας Δημοσθένη, Πλάτωνα και Όμηρο, φαντάζεται έναν κόσμο γεμάτο ηθική ομορφιά, άξιο να μάθουν και να ζήσουν οι άνθρωποι. Στα Λεχαινά πήγαινε στις διακοπές.
   Την άνοιξη του 1883 είναι 17 ετών. Τότε ένα περιστατικό του αναστατώνει την ψυχή του με μια μικρή συμπατριώτισσα τη χιούλα, η οποία αποτέλεσε την έμπνευσή του για το έργο του «Λυγερή» και ήταν η πρώτη του αγάπη. Όταν τελείωσε το Γυμνάσιο, γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μόλις πήρε το πτυχίο του κατατάχτηκε στο Ναυτικό και υπηρέτησε μέχρι το 1916. Η μικρασιατική καταστροφή του 1922 επιτάχυνε το τέλος του πεζογράφου μας. Είδε πλέον ότι τα όνειρα της μεγάλης Ελλάδας, για την οποία αγωνίστηκε με τα έργα του γκρεμίστηκαν και σβήστηκαν. Από τα μαθητικά του χρόνια άρχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνία.
   Όλο το έργο του το διακρίνει η συνεχής προσπάθεια να προσφέρει ανάγλυφη την εικόνα της πατρίδας του, να καταγράψει τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις, αλλά και να τονίσει τα ελαττώματα και τις αδυναμίες, να διδάξει την κοινωνική αναγέννηση και να ανοίξει το δρόμο προς το καλύτερο και το υγιέστερο μέλλον. Έκλεισε σαν το Σολωμό στην ψυχή του την Ελλάδα και την λάτρεψε με βαθιά και αγνή αγάπη. Την εμφάνισή του στη λογοτεχνία έκανε 1885 με το έργο «Ο κάπταν Βέργας» πατριωτικού περιεχομένου και την «Ασήμω». Η πρώτη συλλογή διηγημάτων του δημοσιεύτηκε το 1892 με τον τίτλο «Διηγήματα». Μέσα σ' αυτά περιλαμβάνονται «η Φλογέρα», «Γιάννος και Μάρω», «Σπαθόγιαννος», «Αφορισμένος», «Οι Νέοι Θεοί», «Ημέρες της Γριάς", οι κριτικοί τα δέχτηκαν με τα καλύτερα λόγια. Ο Παλαμάς έδειξε το θαυμασμό του για το νέο διηγηματογράφο και τον ονόμασε πραγμα- τιστή και ιδανιστή. Το 1896 τελειώνει το μεγάλο ηθογραφικό διήγημα: «Η Λυγερή» το έργο αυτό αναφέρεται σε πρόσωπα που ζούσαν στην πατρίδα του τα Λεχαινά. Μετά τη «Λυγερή» ακολουθεί ο «Ζητιάνος» είναι από τα καλύτερα έργα του, γραμμένο στη δημοτική. Σε αυτό το έργο ζωγραφίζει το φυσικό και το κοινωνικό περιβάλλον. Μετά το «Ζητιάνο» δημοσίευσε τα «Λόγια της Πλώρης». Είναι 20 διηγήματα, όλα παρμένα από τη ζωή της θάλασσας και των ναυτικών μας. Μετά ακολουθεί το βιβλίο «Παλιές Αγάπες» με διηγήματα που στηρίζονται στις παραδόσεις του ελληνικού λαού. Σ' αυτά αντιπροσωπεύονται απλοϊκοί τύποι με αφέλεια κι αγνότητα. Είναι μια συλλογή από διηγήματα με ποικίλα θέματα, ηθογραφικά, λαογραφικά, ιστορικά. Το τελευταίο έργο του είναι «ο Αρχαιολόγος». Είναι βιβλίο κατά της προγονοπληξίας. «Όσο ζούμε θαμπωμένοι και άπραγοι κάτω από το βάρος της παλιάς μας δόξας και Δε ζητάμε να ζήσουμε υπεύθυνα και δημιουργικά τη δική μας ζωή, προκοπή ας μην περιμένουμε».
   Ο Αντρέας Καρκαβίτσας είναι μεγάλος παιδαγωγός, έγραψε αναγνωστικά του Δημοτικού Σχολείου. Αναφέρονται σ' όλες τις περιόδους του ελληνισμού αρχαίο κόσμο, βυζαντινή εποχή, σύγχρονη Ελλάδα. Διηγήματά του μεταφράστηκαν και δημοσιεύτηκαν και σε ξένες γλώσσες. Λίγα χρόνια μετά το θάνατό του στήθηκε στην κεντρική πλατεία των Λεχαινών η προτομή του, έργο του μεγάλου καλλιτέχνη Τόμπρου. Στο κοιμητήριο των Λεχαινών ανα- παύονται και τα οστά του, μεταφερμένα από την Αθήνα στον οικογενειακό τάφο των Καρκαβίτσηδων.

Κείμενο: Νίκου Π. Κουλούρη
Το κείμενο παρατίθεται τον Οκτώβριο 2002 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του ΤΕΕ Λεχαινών

• http://1tee-lechain.ilei.sch.gr/area/lxkark.htm