Πληροφορίες τοπωνυμίου

Αγίου Θωμά & Αγίου Μύρου, στην Α πλευρά, με πρόσβαση από τα Βελανίδια
Αγίου Γεωργίου & Αγίας Ειρήνης, στην Δ πλευρά, με πρόσβαση από το χωριό Αγιος Νικόλαος

Ναός Αγίου Γεωργίου Βάβυλα

  Αριστερά του δρόμου που οδηγεί από το Λάχι στα Βελανίδια και κάτω από την κορυφή του βουνού Βαβύλα βρίσκεται ο μονόκλιτος ναός του Αγίου Γεωργίου, δίπλα στα ερείπια τριών άλλων ναών. Οι δύο από αυτούς, χτισμένοι σε παράταξη σώζονται μέχρι την καμάρα και αντιπροσωπεύουν διαδοχικές οικοδομικές φάσεις. Ο νοτιότερος ναός φαίνεται ότι αποτελούσε τον πυρήνα του συγκροτήματος και είναι ο μόνος που έχει παραβήματα.
  Αργότερα χτίστηκε ο δεύτερος ναός με ιερό υπερυψωμένο και χτιστό τέμπλο, γνωστός με το όνομα Αγιος Ελευθέριος. Στη βόρεια πλευρά του χτίστηκε ο ναός του Αγίου Γεωργίου (8,22Χ2,65μ.), με ημικυκλική αψίδα, νάρθηκα και στέγη δίρρυτη. Περίθυρο με λαξευτούς πώρους περιβάλλει την τοξωτή πόρτα που ανήκει σε διαφορετική οικοδομική φάση. Στη δυτική πλευρά υψώνεται ο τέταρτος ναός του συγκροτήματος. Το σύνολο αυτό που ήταν παλαιά μοναστήρι, θυμίζει τις επάλληλες οικοδομικές φάσεις των ναών στα Πεντάγια της Μάνης.
  Η τοιχοποιία του Αγίου Γεωργίου είναι αργολιθοδομή με ελάχιστα κεραμίδια και το εσωτερικό φωτίζεται από τρία παράθυρα. Το τέμπλο και οι επιφάνειες του ναού έχουν ασβεστωθεί. Τοιχογραφίες σώζονται μόνο στο νάρθηκα και στη δυτική πλευρά της χτιστής Αγίας Τράπεζας.
  Στις τρεις πλευρές του νάρθηκα, σε κακή κατάσταση, κατανέμονται σε κυανό κάμπο οι σκηνές που συνθέτουν τη μέλλουσα κρίση. Δυτικά μέσα σε δόξα δύο αγγέλων, ο Χριστός κρατά Ευαγγέλιο και ευλογεί. Νότια η Θεοτόκος ένθρονη, δορυφορείται από δύο αγγέλους. Βόρεια ακολουθεί η παράσταση του καλού ληστή μπροστά στην πύλη του Παραδείσου, με τον Απόστολο Πέτρο και το χορό των οσίων γυναικών. Στη χαμηλότερη ζώνη που μοιράζεται σε τρεις σκηνές, παριστάνονται δύο άγγελοι που ξετυλίγουν το στερέωμα, ο Αβραάμ και δύο δίκαιοι που κρατούν τις ψυχές των αθώων και ο Αγιος Αντώνιος με ένδυμα μοναχού, που κρατεί ξετυλιγμένο ειλητό.
  Στις ψηλότερες ζώνες του βορείου και νοτίου τοίχου επιδιώκεται η εικονογραφική και φορμαλιστική αντιστοιχία των παραστάσεων. Έτσι εικονίζονται η ετοιμασία του θρόνου, ο ζυγός της ψυχοστασίας, ένθρονοι οι Απόστολοι, ομάδες δικαίων σε στάσεις δέησης, η ομάδα των Τριών Ιεραρχών, Οσίων μαρτύρων, Αγίων. Οι τελευταίοι εικονίζονται ολόσωμοι όπως ο Αγιος Γεώργιος που κρατεί στρογγυλή ασπίδα στολισμένη με ημισέληνο και άστρο, όπως στο ναό του Χρυσοστόμου στο Γεράκι. Ακολουθούν παραστάσεις με κολασμένους άνδρες και γυναίκες, τον άγγελο που σαλπίζει, τη γη που αποδίδει τους νεκρούς, την προσωποποίηση της θάλασσας.
  Όλες οι μορφές έχουν κάτι από την ανάλαφρη χάρη μικρογραφίας και περισσότερο του 14ου αιώνα, παρά τοιχογραφίας. στα πρόσωπα διαφαίνεται κάτι από την μελαγχολία των μορφών της Παλαιολόγειας εποχής όπως την αντιπροσωπεύουν οι άγγελοι της αψίδας του Αγίου Νικολάου στο Γεράκι και του Ευαγγελισμού στους Αγίους Θεοδώρους του Μυστρά.
  Στα μέσα του 14ου αιώνα πρέπει να τοποθετηθεί ο διάκοσμος του Αγίου Γεωργίου, που αν και επαρχιακό μνημείο, φαίνεται να ακολουθεί τα πρότυπα των μεγάλων υστεροβυζαντινών κέντρων της Πελοποννήσου.
  Καταγράφηκαν τέσσερις φορητές εικόνες, δύο του 19ου αιώνα και δύο του 20ου.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.

Ναός Αγίου Γεωργίου Κατζηλέρη και Καρκατζέρη

  Σε απόσταση 15´ ΒΑ του ναού του Αγίου Παντελεήμονα Βελανιδίων. Υπάρχει μονόχωρος ναός με δίρρυτη κεραμοσκέπαστη στέγη (7.54 μ.Χ2.66 μ.). Η είσοδος τοξωτή, ανοίγεται στη νότια πλευρά και περιβάλλεται από πώρινα πλαίσια. Την τοιχοποιία καθώς και τις εσωτερικές επιφάνειες που μέχρι πρόσφατα διατηρούσαν τοιχογραφίες, κάλυψε ασβέστης. Εσωτερικά σχηματίζεται μικρός νάρθηκας που επικοινωνεί με το ναό με ορθογώνια πύλη. Στις τρεις πλευρές του κτιστά θρανία. Κτιστή είναι και η τράπεζα και το τέμπλο του ναού, που ενδέχεται να είναι παλαιός, σύμφωνα με την παράδοση. Ακόμη παλαιότεροι ήταν οι ερειπωμένοι σήμερα ναοί του Αγίου Ευσταθίου, της Ευαγγελίστριας και του Αγίου Ιωάννη στη θέση Παλιομοναστήρα, βόρεια του Αγίου Γεωργίου. Στο ναό σώζονται και δύο εικόνες του Αγίου Γεωργίου των αρχών του αιώνα η μία, ενώ η άλλη, ζωγραφισμένη σε μουσαμά ακολουθεί την παράδοση των ζωγράφων της Καλαμάτας (α´ τέταρτο του 20ου αιώνα).
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.

Ναός Αγίου Δημητρίου

  Αριστερά του δρόμου που ενώνει το Λάχι με τα Βελανίδια και πριν από τον Αγιο Γεώργιο τον Βάβυλα. Δίκλιτος ναός (6.40μ.Χ2.15μ.) με αψίδες εξωτερικά ημικυκλικές. Τα κτιστά τέμπλα επικοινωνούν με τον κυρίως ναό με τοξωτή στο νότιο και ορθογώνια στη βόρεια πυλίδα. Ο ναός εσωτερικά και εξωτερικά ασβεστωμένος, σώζει χαραγμένη την χρονολογία 1895, ίσως της ανακαίνισής του.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.

Ναός Προφήτη Ηλία

  Μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός με ημικυκλική εξωτερικά αψίδα και στέγη δίρρυτη. Ο ναός ανακατασκευάστηκε πρόσφατα, και κατά την παράδοση είναι παλαιός. Αυτό μαρτυρεί και το μεγάλων διαστάσεων ιερό ίσου σχεδόν μήκους με τον κυρίως ναό (4.50μ.Χ3.50μ.). Στη βάση του ημικυλίνδρου, υπάρχει κτιστό πεζούλι. Η τράπεζα είναι κτιστή. Στο ναό σώζονται φορητές εικόνες λαϊκής τέχνης των αρχών του αιώνα μας και μια του Αγίου Γεωργίου με χρονολογία του 1888.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.

Μονή Αγίου Γεωργίου του εν Μαλλέω

  Η μονή και τα οικοδομήματα που την αποτελούν βρίσκονται στην ανατολική πλευρά του Μαλέα και ιδρύθηκαν μεταξύ 13ου και 14ου αιώνος. Η μονή περιβάλλετο από ισχυρό μαντρότοιχο και είχε είσοδο δυτικά. Από τους τρεις ναούς ο ένας που βρίσκεται βόρεια, ψηλότερα από τους άλλους, τιμάται στον όνομα των Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και είναι ερειπωμένος. Στα βόρεια αυτού του ναού υπάρχει το Καθολικό της μονής που αποτελείται από ένα επιμήκη ναό και ανήκει στις μονόκλιτες θολωτές βασιλικές, με μήκος 13 μέτρα και πλάτος 5,90 μέτρα. Σώζεται μόνο η βορινή πλευρά και ο ναός διαιρείται στον κυρίως ναό και στο ιερό βήμα. Στο βάθος του ιερού είναι προσεκτισμένο το Σύνθρονο, ενώ δεξιά τη Αγίας Τράπεζας υπάρχει το στόμιο μιας υδροδεξαμενής. Ο μεσημβρινός τοίχος είναι πολύ ισχυρός διότι από κάτω αποκλίνει απότομα, βραχώδης γκρεμός. Στον κυρίως ναό υπάρχει το στόμιο μιας άλλης υδροδεξαμενής. Ο ναός είναι αγιογραφημένος εσωτερικά. Στη βορινή πλευρά του τοίχου του ιερού, υπάρχει πόρτα που οδηγεί σε παρεκκλήσι, μήκους 3 μέτρων και πλάτους 2,25 m. Αυτό διαιρείται στο ιερό βήμα και στον κυρίως ναό που καλύπτεται από τρούλο με τον Παντοκράτορα στο κέντρο μέσα σε κύκλο από ταινία με συνεχόμενους σταυρούς, ενώ στο τύμπανο υπάρχουν οι παραστάσεις εννέα προφητών. Στο ιερό υπάρχει η Παναγία η Βλαχερνίτισσα. Το υφασμάτινο κάλυμμα της Αγίας Τράπεζας είναι λευκό με μαύρους κύκλους που περικλείουν οκτάφυλλους ρόδακες. Την Αγία Τράπεζα προστατεύει κιονοστήρικτο κιβώριο με θολωτό ουρανό, στηριγμένο σε λεπτούς μαρμάρινους κίονες. Στο άγιο βήμα διακρίνεται η Πλατυτέρα, από κάτω ο Χριστός και από κάτω δύο άγγελοι με φτερά παγωνιού που κρατούν στα χέρια ριπίδιο (βεντάλια) στολισμένο με σταυρό. Στην πρόθεση διακρίνονται ο Αγιος Ρωμανός ο Μελωδός, ο Μεγαλομάρτυρας Γεώργιος, ο Ιωάννης ο Καλυβίτης και άλλοι Αγιοι. Οι τοιχογραφίες είναι πολύ σκοτεινές και έχουν τρομακτικά αλλοιωθεί από την υγρασία.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.

Σκήτη του Οσίου Θωμά του εν Μαλλέω

  Ο Όσιος Θωμάς υπήρξε σημαντική φυσιογνωμία του μοναχισμού και λείψανά του φυλάσσονται στην Ιερά Μονή Φιλοθέου στο Αγιο Όρος και στην εκκλησία "Μυρτιδιώτισσα" στα Βελανίδια.
  Η μνήμη του τιμάται στις 7 Ιουλίου και πιστεύεται ότι το σκήνωμά του είναι θαμμένο κοντά στη μονή του Αγίου Γεωργίου όπου και ασκήτευσε. Πριν ακολουθήσει την ασκητική ζωή, υπήρξε ένας ένδοξος στρατιωτικός, γόνος εύπορης οικογένειας, που άλλαξε τη στρατιωτική στολή με το απέριττο αγγελικό σχήμα και πήγε να ασκητεύσει στη μοναστική κοινωνία του Μαλέα. Εδώ με ταπεινοφροσύνη, αρετή, άσκηση και συνεχή προσευχή έλαβε το χάρισμα να θεραπεύει τις σωματικές αρρώστιες.
  Δύο είναι τα ασκητήρια του οσίου Θωμά. Το πρώτο είναι μία ημιφυσική σπηλιά με θολωτό χώρο και διαστάσεις 1,5μ. πλάτος, 3,5 μήκος και 2,5μ. ύψος. Ο τοίχος έχει πολλές τρύπες για τον αέρα, ενώ η πλάτη και η οροφή είναι από φυσικό απελέκητο βράχο. Το δεύτερο ασκητήριο είναι απρόσιτο και οι κάτοικοι ισχυρίζονται ότι ένας βοσκός μόνο το επισκέφθηκε και δεν βρήκε παρά μόνο σάπιες σανίδες.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.

Μονή Αγίας Ειρήνης

  Δυτικά της μονής του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται η μονή της Αγίας Ειρήνης που είχε μαντρότοιχο και πλήθος κτισμάτων. Ο ναός, που σήμερα έχει ανακαινιστεί εσωτερικά είναι βυζαντινού ρυθμού σε σχήμα σταυρού. Διακρίνονται ερείπια κελιών και δεξαμενών ενώ πάνω από το ναό διασώζεται σκήτη των μοναχών που είναι απρόσιτη στον επισκέπτη.
Το κείμενο (απόσπασμα) παρατίθεται το Μάρτιο 2004 από τουριστικό φυλλάδιο της Τοπικής Εκκλησίας Δήμου Βοιών.