Πληροφορίες τοπωνυμίου

Αγίου Παντελεήμονα

ΚΩΣΤΟΣ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ
Η εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, είναι κτίσμα του 17ου αιώνα, έχει εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο και αξιόλογες εικόνες όπως η Παναγία του Πάθους (1676).

Αγίας Μαρίνας

Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας ανακαινίσθηκε το 1644, καθώς αναφέρει η σχετική επιγραφή στον νότιο τοίχο του ναού.

Ναός Αγίας Τριάδας

ΛΕΥΚΕΣ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ

ΝΑΟΥΣΑ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ
Νότια της Νάουσας, στην θέση "Πρωτόρια", υπάρχει μικρή ημιερειπωμένη εκκλησία με θαυμάσιες τοιχογραφίες του 12ου - 13ου αι. που έχουν μεταφερθεί στο μουσείο της Νάουσας. Μέσα στη Νάουσα, στο ανατολικό ύψωμα, ορθώνεται ο Μητροπολιτικός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου (19ου αι.). Στην δυτική είσοδο της Νάουσας, μας καλωσορίζει η μονή του Αγίου Αθανασίου (17ου αιώνα), όπου στεγάζεται το βυζαντινό μουσείο της Νάουσας. Σε ένα δρομάκι κοντά στο λιμάνι βρίσκονται τα ερείπια της μεσαιωνικής εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου. Αλλα εκκλησάκια της Νάουσας είναι ο Αγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες, ο Ευαγγελισμός, η Θεοσκέπαστη (16ου αι.), η Κοίμηση της Θεοτόκου, ο Αγιος Νικόλαος Μοστράτος και το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικόλαου του Λιμανιού, προστάτη των καϊκιών και των αλιευτικών.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Ιανουάριο 2004 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Πάρου

• http://www.paros.gr/villagesgr/naousa.htm

Ναός Παναγίας της Εκατονταπυλιανής

ΠΑΡΟΣ (Κωμόπολη) ΚΥΚΛΑΔΕΣ
  Το ιερό στολίδι της Πάρου είναι ο ναός της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής, ένα από τα σημαντικότερα παλαιοχριστιανικά μνημεία της ελληνικής γης. Βρίσκεται στο ΒΑ τμήμα της πόλης της Πάρου, σε μικρή απόσταση από το λιμάνι. Μέσα από τους θρύλους του βυζαντίου ξεκινά η ιστορία της Εκατονταπυλιανής που πρέπει να οικοδομήθηκε τον 4ο αιώνα. Η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, πηγαίνοντας στους Αγίους Τόπους με σκοπό να βρει τον Τίμιο Σταυρό, σταμάτησε με το πλοίο της στη Πάρο, όπου βρίσκει ένα μικρό ναό, από τους πρώτους της νέας θρησκείας. Προσεύχεται και κάνει ένα τάμα. Αν βρει τον Τίμιο Σταυρό να κτίσει στη θέση αυτή ένα μεγάλο ναό. Η προσευχή της εισακούστηκε, η Αγία Ελένη βρήκε το Σταυρό και πραγματοποίησε την υπόσχεσή της. Σύμφωνα με άλλη παράδοση, τον ναό οικοδόμησε ο Μ. Κωνσταντίνος με εντολή της μητέρας του η οποία δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει το τάμα της.
  Αρχικά ήταν μία σταυρική ξυλόστεγη βασιλική εκκλησία που καταστράφηκε πιθανώς από πυρκαγιά. Την εποχή του Ιουστινιανού ανακατασκευάστηκε και διαμορφώθηκε με θόλους και τρούλο. Σύμφωνα με την παράδοση τον Ιουστινιάνειο ναό της Εκατονταπυλιανής έκτισε ο μαθητής του πρωτομάστορα που έκτισε την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης.
  Κατά τις εποχές της Φραγκοκρατίας και της Τουρκοκρατίας δοκίμασε πολλές καταστροφές και λεηλασίες. Τη μεγαλύτερη όμως καταστροφή έπαθε ο ναός στους σεισμούς του 1773. Η μετέπειτα επισκευή παραμόρφωσε την αρχική επιβλητική μορφή του. Το 1959 άρχισε η αποκατάσταση της Εκατονταπυλιανής, η οποία σήμερα έχει τη μορφή της εποχής του Ιουστινιανού, σταυρική βασιλική με τρούλο.
  Τα γλυπτά που στολίζουν τον ναό προέρχονται από τον αρχαίο ναό της Δήμητρας που βρισκόταν στο λιμάνι της Παροικιάς. Στη νότια πλευρά του μεγάλου ναού βρίσκεται το βαπτιστήριο του 4ου αιώνα, το αρχαιότερο και καλύτερα διατηρημένο βαπτιστήριο σε όλη την ορθόδοξη ανατολή. Στο βαπτιστήριο υπάρχει η παλαιότερη τοιχογραφία από όσες βρέθηκαν στο νησί. Είναι του 11ου - 12ου αιώνα και εικονίζει τον Αγιο Γεώργιο. Στην Εκατονταπυλιανή στεγάζεται και το βυζαντινό μουσείο της Παροικιάς με σπάνιας τέχνης εικόνες, ξυλόγλυπτα και άλλα εκκλησιαστικά κειμήλια από την περίοδο του βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας. Η μεγαλύτερη γιορτή του νησιού είναι η γιορτή της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου, οπότε ο θρησκευτικός εορτασμός συνοδεύεται από μεγάλο λαϊκό πανηγύρι.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφία, του Δήμου Πάρου

Municipality of Paros WebPage
• http://www.paros.gr/sightsgr/ekatodapiliani.htm (2 φωτ.)

Βυζαντινό εκκλησάκι Παναγιάς

ΛΕΥΚΕΣ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ

Μονή Αγίου Γεωργίου

ΔΡΥΟΣ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ
Β του χωριού.

Μονή Αγίου Φιλοθέου Πάρου

ΚΑΜΑΡΕΣ (Οικισμός) ΝΑΟΥΣΑ
Τηλέφωνο: +30 22840 51800

Μονή Θαψανών Πάρου

ΛΕΥΚΕΣ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22840 23534

Γύρω από τις Λεύκες βρίσκονται σκορπισμένα σε όμορφες βουνοπλαγιές τα μοναστήρια της Αγίας Κυριακής, του Αγίου Ιωάννη του Καπαρού, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και του Αγίου Γεωργίου στην Λαγκάδα.

Μονή Αγίου Αντωνίου

ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΑΝΤΩΝΙΟΥ (Μοναστήρι) ΠΑΡΟΣ
Στην κορυφή του λόφου Κεφάλου, πάνω από την Μάρπησσα, με ομώνυμη γραφική εκκλησία. Η μονή κτίστηκε τον 16ο αιώνα. Χαμηλότερα κοντά στη μονή ερείπια ενετικού κάστρου.

Μονή Ζωοδόχου Πηγής Λογγοβάρδας Πάρου

ΜΟΝΗ ΛΑΓΓΟΒΑΡΔΑΣ (Μοναστήρι) ΠΑΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22840 22476, 21202

Μονή Χριστού Δάσους

ΜΟΝΗ ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ (Μοναστήρι) ΠΑΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22840 91300

Μονή Αγίου Γεωργίου Πάρου

ΝΑΟΥΣΑ (Χωριό) ΠΑΡΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22840 43000

Στην Νάουσα και γύρω από αυτή, υπάρχουν σήμερα έξι μοναστήρια με σημαντικότερο το φημισμένο μοναστήρι της Λογγοβάρδας και δεκατρείς εκκλησίες με περίτεχνα τέμπλα θαυμάσιες αγιογραφίες και μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. νοτιοανατολικά της Νάουσας, και του Aη Γιάννη του Δέτη (17ου αι.), στο ακρωτήρι του Κόρακα, στο βορειότερο άκρο της Πάρου.

Ιστοσελίδα Δήμου Πάρου
• http://www.paros.gr/villagesgr/naousa.htm