Πληροφορίες τοπωνυμίου

Βυζαντινός ναός Αγίου Νικολάου

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ (Πόλη) ΛΑΣΙΘΙ
  Το 16ο αιώνα οι Βενετοί έδωσαν στην πόλη το σημερινό της όνομα, που το πήραν από το Παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στη χερσόνησο του Λιμένα. Η μικρή αυτή βυζαντινή εκκλησία περιέχει σπάνιες τοιχογραφίες από τον 8ο, το 10ο και τον 11ο αιώνα. Η εκκλησία αυτή θεωρείται ότι αποτελεί σπάνιο δείγμα βυζαντινής εκκλησίας που χτίστηκε την ταραγμένη περίοδο του όγδοου αιώνα, όταν οι Άραβες πίεζαν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet
• http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=1386 (5 φωτ.)

  Στα βόρεια της πόλης, στην κορυφή μικρής χερσονήσου βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, χαρακτηριστικό δείγμα πρωτοβυζαντινής αρχιτεκτονικής.
  Πρόκειται για μια μικρή εκκλησία που κτίστηκε ανάμεσα στον 7ο και 9ο αιώνα, κατά την περίοδο της εικονομαχίας, όπως προκύπτει από την ανεικονική διακόσμηση. Γεωμετρικά και φυτικά σχέδια, τεμνόμενοι κύκλοι που σχηματίζουν πολύχρωμα τετράφυλλα με φωτεινά χρώματα, σχηματοποιημένοι κορμοί δένδρων με κλαδιά, ρόμβοι και ρόδακες συνθέτουν την εσωτερική διακόσμηση του ναού.
  Η εικονογράφηση αυτή που επιβλήθηκε λόγω της απαγόρευσης των εικόνων στις εκκλησίες από τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες της δυναστείας των Ισαύρων (712-802), ξεκίνησε από την Κων/πολη, διαδόθηκε σε όλη τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και έφθασε μέχρι την πόλη μας.
  Οταν ο ναός επισκευάστηκε στα μέσα του 14ου αιώνα, λόγω των ζημιών που είχε υποστεί από το σεισμό του 1303 που συγκλόνισε και κατέστρεψε την Κρήτη, η ανεικονική διακόσμηση καλύφθηκε με εικονική χριστιανική ζωγραφική
(Κείμενο: Μαρία Σωρού, Χρ. Κουλουμπράκη)
Το κείμενο παρατίθεται το Δεκέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Παναγία Βρεφοτρόφος

  Ο μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός στο κέντρο της πόλης χρονολογείται στις αρχές του 12ου αιώνα, σύμφωνα με επιγραφή που βρέθηκε στο δάπεδό του.
  Η εκκλησία αυτή της Παναγίας που ονομάζεται Βρεφοτρόφος, επειδή πιστεύεται ότι είναι θαυματουργή κυρίως σε ασθένειες βρεφών, είναι ένα από τα παλαιότερα μνημεία της περιοχής.
(Κείμενο: Μαρία Σωρού, Χρ. Κουλουμπράκη)
Το κείμενο παρατίθεται το Δεκέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Παναγία Κερά

ΚΡΙΤΣΑ (Κωμόπολη) ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Ο αρχικός μονόκλιτος ναός με τρούλλο οικοδομήθηκε τον 13ο αιώνα και ήταν αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Τον επόμενο αιώνα προστίθενται τα υπόλοιπα κλίτη και ο ναός υφίσταται επισκευές.
Ο ναός είναι τρίκλιτος με τρούλλο. Το κεντρικό κλίτος διακοσμείται με τοιχογραφίες του 13ου αιώνα. Τα πλάγια κλίτη είναι μεταγενέστερα, από τα οποία το Βόρειο αφιερωμένο στον ΄Αγιο Αντώνιο και το Νότιο στην Αγία ΄Αννα, τοιχογραφήθηκαν τον 14ο αιώνα. Κατάγραφος ναός, με ενδιαφέροντα εικονογραφικά προγράμματα, αρχαΐζουσα τεχνοτροπία στο πρώτο στρώμα ζωγραφικής και αντιπροσωπευτικό στύλ Παλαιολόγειο στα μεταγενέστερα.
Στο ναό έχουν πραγματοποιηθεί αναστηλωτικές επεμβάσεις, εργασίες καθαρισμού, στερέωσης, διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου. Το κείμενο παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία περιλαμβάνει και φωτογραφίες.

Ιστοσελίδα Υπουργείου Πολιτισμού
• http://www.culture.gr/2/21/212/21213n/g212mn02.htm... (2 φωτ.)

  Ακριβώς πριν το χωριό υπάρχει η φημισμένη εκκλησία της Παναγίας της Κεράς. Αυτή η βυζαντινή εκκλησία του 13ου αιώνα, η οποία θεωρείται πολύ σημαντική για τις τοιχογραφίες της, έχει τρία κλίτη κι ένα θόλο. Κάθε κλίτος περιλαμβάνει ζωγραφιές από διαφορετική περίοδο, παρουσιάζοντας διαφορετικά θρησκευτικά θέματα. Το κεντρικό κλίτος είναι αφιερωμένο στην Σύλληψη της Παρθένου και περιλαμβάνει τις παλαιότερες ζωγραφιές που αντανακλούν ένα μίγμα τεχνοτροπιών. Το νότιο κλίτος έχει τις πιο καλά διατηρημένες ζωγραφιές. Σε αντίθεση με τις πιο τυποποιημένες ζωγραφιές της περιόδου, αυτές εδώ φανερώνουν αισθήματα τρυφερότητας κι ανθρωπιάς στην απόδοση της ιστορίας της Αννας, της μητέρας της Παρθένου Μαρίας. Το βόρειο κλίτος είναι αφιερωμένο στον Αγιο Αντώνιο κι έχει εικόνες που παρουσιάζουν τη Δευτέρα Παρουσία.
Αν και σ' αυτή την περίοδο οι Βενετοί κυρίευσαν την Κρήτη, επέτρεψαν στους Κρητικούς να διακοσμούν ελεύθερα τις εκκλησίες τους. Έτσι χρησιμοποιήθηκαν σπάνιες τεχνικές και θέματα που κάνουν την Παναγία την Κερά ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τον κάθε επισκέπτη.

Το απόσπασμα παρατίθεται τον Φεβρουάριο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, της Crete TOURnet

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet
• http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=99 (5 φωτ.)

• http://www.dilos.com/location/11427 (1 φωτ.)

Υστεροβυζαντινός ναός Αγίου Ιωάννη Προδρόμου

  Στην περιοχή της Κριτσάς είναι η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στο νεκροταφείο του χωριού, που χρονολογείται από το 1370.

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet
• http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=422 (2 φωτ.)

Βυζαντινός ναός Αγίου Γεωργίου

  Ο Αγιος Γεώργιος περιλαμβάνει δείγματα τοιχογραφιών από το 13ο αιώνα.

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet
• http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=423 (1 φωτ.)

Παναγία η Οδηγήτρια

  Δίκλιτη θολωτή βασιλική (6 θόλοι) με ιδιόρρυθμη αρχιτεκτονική που θεμελιώθηκε το Νοέμβριο του 1852 (ύστερη Τουρκοκρατία). Είναι αφιερωμένη στα Εισόδια της Θεοτόκου (δεξιό κλίτος) και στον Αγιο Χαράλαμπο. Η πρόσφατη αναπαλαίωση (2001) ανέδειξε το αξεπέραστο κάλλος του μνημείου.
(Κείμενο: Μανόλης Κλώντζας)
Το κείμενο παρατίθεται το Νοέμβριο 2003 από τουριστικό φυλλάδιο του Δήμου Αγίου Νικολάου.

Βυζαντινός ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου

ΚΡΟΥΣΤΑΣ (Χωριό) ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
  Η εκκλησία βρίσκεται σε μια πανέμορφη τοποθεσία κι εξασφαλίζει εκπληκτική θέα της γύρω κοιλάδας καθώς και του κόλπου του Μιραμπέλλου. Η εκκλησία έχει τρία κλίτη και χρονολογείται από τον 14ο αιώνα.

Ιστοσελίδα της Crete TOURnet
• http://www.crete.tournet.gr/Site.jdp?ID=425 (4 φωτ.)