Πληροφορίες τοπωνυμίου

Παραδοσιακές συνταγές

ΒΕΡΤΙΣΚΟ (Δήμος) ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
... Στις Πέντε Βρύσες η κουζίνα αποτυπώνει την ιστορία του ποντιακού στοιχείου. ?νθρωποι αυτάρκεις, ζώντας σε κλειστές κοινωνίες, στήριξαν τη διατροφή τους στις "καθετοποιημένες" οικιακές βιοτεχνίες τροφίμων που δημιούργησαν. Παρασκεύαζαν μόνοι τους τα ζυμαρικά, τα γαλακτοκομικά, επεξεργάζονταν τα δημητριακά τους και δημιουργούσαν φαγητά με χαρακτηριστικό την πρακτικότητα, την ευκολία παρασκευής και την νοστιμιά...

...Σε υψόμετρο 740 μ. βρίσκεται ο Βερτίσκος, χωριό κτισμένο αμφιθεατρικά στο ομώνυμο όρος. Κοινότητα με ιστορία 350 χρόνων, παράδοση στην ξυλογλυπτική και στα χαλιά από κατσικότριχα είναι τόπος προνομιακός για τον επισκέπτη. Η παράδοση αναβιώνει με αναπαράσταση του βερτισιώτικου γάμου, όπου τα έθιμα του γάμου συνδέονται με τα γαστριμαργικά...

ΛΑΧΑΝΟ ΜΕ ΦΑΣΟΛΙΑ
Παραδοσιακό φαγητό.
Συνηθίζεται σε νηστείες και συνοδεύεται με παστά και ελιές.

Βαθμός δυσκολίας: μέτριος
Χρόνος παρασκευής: 90 λεπτά

Υλικά για 4 μερίδες:
½ κιλό φασόλια μικρά
½ κιλό λαχανίδα (μαύρο λάχανο)
½ της κούπας λάδι
1 κρεμμύδι κανονικό
2 κουταλιές τη σούπας αλεύρι
1 λίτρο νερό

Βράζουμε τα φασόλια. Ψιλοκόβουμε τα λάχανα και τα ζεματάμε. Βάζουμε στην κατσαρόλα το νερό και βράζουμε τα λάχανα. Προσθέτουμε τα φασόλια με το χυλό τους και τα αφήνουμε να πάρουν μια βράση όλα μαζί. Διαλύουμε το αλεύρι σε κρύο νερό και το ρίχνουμε στο φαγητό. Τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι και τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα.
Επιλεκτικά στο φαγητό μπορεί να προστεθεί και ένα φλιτζανάκι του καφέ κορκότα (αποφλοιωμένο σιτάρι).

ΣΟΥΡΒΑΣ (Ή ΣΟΡΒΑΣ)
Ποντιακή σούπα, γευστικότατη, συνηθιζόταν να μαγειρεύεται μετά από κραιπάλες κρεατικών, σαν αποτοξίνωση.
Πρώτη ύλη για τη σούπα είναι τα "κορκότα" που είναι αποφλοιωμένο μαλακό σιτάρι αλεσμένο με νερό.

Βαθμός δυσκολίας: μικρός
Χρόνος παρασκευής: 10 λεπτά

Υλικά για 4 μερίδες:
1 κούπα κορκότα ή ρύζι
½ κιλό στραγγιστό γιαούρτι ή
4 κουταλιές της σούπας πασκιτάν
(αποβουτυρωμένο αγελαδινό γιαούρτι)
1½ λίτρα νερό
σογάνε (αποξηραμένα φύλλα φρέσκου κρεμμυδιού) ή
δυόσμο
2 κουταλιές της σούπας αγελαδινό βούτυρο
αλάτι

Βράζουμε το νερό σε μία κατσαρόλα και ρίχνουμε μέσα τα κορκότα ή το ρύζι. Τα αφήνουμε ώσπου να βράσουν. Λίγο πριν κλείσουμε το μάτι ρίχνουμε και το αλάτι. Κατεβάζουμε την κατσαρόλα από το μάτι, παίρνουμε λίγο ζωμό από τη σούπα και διαλύουμε το γιαούρτι ή πασκιτάν. Σε ένα τηγανάκι λιώνουμε το βούτυρο και τσιγαρίζουμε τα σογάνε ή το δυόσμο. Προσθέτουμε το λιωμένο πασκιτάν στη σούπα και ανακατεύουμε. Τέλος ρίχνουμε και το βούτυρο με το δυόσμο (ή τα σογάνε) και η σούπα είναι έτοιμη.
Σερβίρεται ζεστή, είναι υγιεινή και νόστιμη.

ΑΤΖΕΜ ΠΙΛΑΦΙ
Το πιλάφι του γάμου. Προϊόν πολιτιστικής παράδοσης του Βερτίσκου. Η εθιμοτυπία του πιάτου ήθελε το πιάτο αυτό να το στέλνει τη Δευτέρα του γάμου του γαμπρού στη μάνα της νύφης.

Βαθμός δυσκολίας: μικρός
Χρόνος παρασκευής: 10 λεπτά

Υλικά για 4 μερίδες:
1 ποτήρι ρύζι γλασέ
4 ποτήρια νερό
2 φωλιές φιδέ (μαλλιά αγγέλου)
1 κούπα ζάχαρη
2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο

Βράζουμε το νερό. Προσθέτουμε το ρύζι και αφού ψηθεί το στραγγίζουμε σε ένα τρυπητό. Το ξεπλένουμε με νερό. Σε ένα μπωλ ανακατεύουμε το ρύζι με τη ζάχαρη. Καίμε το λάδι στο τηγάνι, ροδίζουμε το φιδέ και το ρίχνουμε μέσα στο πιλάφι, ανακατεύοντας.

ΣΑΡΑΓΛΙ
Μια γλυκιά πρόταση από τα ορεινά του Νομού Θεσσαλονίκης, από το Βερτίσκο.

Βαθμός δυσκολίας: μέτριος
Χρόνος παρασκευής: 60 λεπτά

Υλικά για 4-5 μερίδες:
8 φύλλα κρούστας
½ κιλό σουσάμι
½ του λίτρου λάδι
? κιλό καρύδια
½ της κούπας νερό
1-2 κουταλιές της σούπας ζάχαρη
κανέλα
Σιρόπι
1 κιλό ζάχαρη
3 ποτήρια νερό

Τοποθετούμε το σουσάμι σε ένα ταψί, ρίχνουμε μία κούπα νερό και το αφήνουμε σε φούρνο θερμοκρασίας 150 βαθμών, ανακατεύοντας περιοδικά για να ροδίσει. Κατόπιν αλέθουμε το σουσάμι στο multi, το ίδιο κάνουμε και με τα καρύδια, τα κάνουμε ένα μίγμα με τη ζάχαρη και την κανέλα και ρίχνουμε το υλικό στο απλωμένο φύλλο. Με τον πλάστη τυλίγουμε ελαφρά και το ρολό το τοποθετούμε στο ταψί.
Επαναλαμβάνουμε με τα υπόλοιπα φύλλα. Κόβουμε σε κομμάτια 3 εκ. τα ρολά πριν τα ψήσουμε. Σε ένα τηγάνι καίμε το λάδι και το ρίχνουμε στα φύλλα. Ψήνουμε το γλυκό στους 180-200 βαθμούς για 30 λεπτά περίπου. Βγάζουμε το γλυκό από το φούρνο και το αφήνουμε να κρυώσει.
Βράζουμε το νερό με τη ζάχαρη για να ετοιμάσουμε το σιρόπι ώσπου να δέσει λίγο. Ρίχνουμε το σιρόπι ζεστό στο γλυκό που έχει ήδη κρυώσει.

Ιστοσελίδα Δήμου Βερτίσκου
• http://www.vertiskos.gr/recipes.htm (1 φωτ.)