Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΑΝΑΞΟΣ (Οικισμός) ΛΕΣΒΟΣ
  Παραθεριστικός οικισμός σ’ έναν ευρύχωρο κάμπο. Στον κόλπο της Ανάξου σχηματίζεται αμμουδερή παραλία η ομορφιά της οποίας έδωσε την τουριστική ανάπτυξη στην περιοχή. Υπάρχουν πολλές ταβέρνες και μπαράκια. Εδώ θα βρείτε γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων και μοτοποδηλάτων. ΠΑΝΗΓΥΡΙ γίνεται στις 27 Ιουλίου του Αγ. Παντελεήμονα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πέτρας

• http://www.petra.gr/Petra/anaxos/anaxos.htm (4 φωτ.)

ΛΑΦΙΩΝΑΣ (Χωριό) ΛΕΣΒΟΣ
  Πέντε περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πέρας, στο ύψωμα Ρούδι, με πανοραμική θέα προς το πέλαγος είναι χτισμένη η Λαφιώνα ή ορθότερα Λαθιώνα (απ' το αρχαίο ελληνικό ρήμα "λανθάνω" που σημαίνει ξεφεύγω από την προσοχή κάποιον, κρύβομαι).
  Λίγο μετά την πλατεία τον χωριού βρίσκεται ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τρίκλιτη βασιλική του 1807, που ανακαινίστηκε το 1920. Στο παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής γίνεται στις 26 Ιουλίου μεγάλο πανηγύρι, που συνοδεύεται απ' το παραδοσιακό "κισκέκ", φτιαγμένο με πολύ μεράκι κάτω απ' τον ίσκιο αιωνόβιων πλατανιών.
  Νότια του χωριού, σε απόσταση δυο χιλιομέτρων, σ' ένα πλάτωμα γεμάτο πεύκα και πλατάνια, βρίσκονται τα ερείπια παλαιοχριστιανικού ναού, καθώς και ξωκλήσι τον Αγίου Αλεξάνδρου. Εκεί κοντά διασώζεται λάρνακα από γκρίζο τραχείτη όπου, πιθανότατα, ενταφιάστηκε ο ασκητής Αγιος Αλέξανδρος.
  Απ' το εγκαταλειμμένο ορεινό χωριουδάκι Κλαπάδος, που βρίσκεται στα νότια όρια τον Δήμου Πέτρας και υπήρξε πεδίο των τελευταίων νικηφόρων μαχών των ελληνικών στρατευμάτων κατά των τουρκικών το Δεκέμβριο τον 1912 για την απελευθέρωση της Λέσβου, ξεκινά η μαγευτική περιπατητική οικολογική διαδρομή προς τον Αγιο Αλέξανδρο, μέσ' απ' το πανέμορφο δημοτικό πευκοδάσος. Στη διαδρομή μπορεί κανείς να θαυμάσει από ψηλά σ' όλο τους το μεγαλείο την Αναξο, την Πέτρα, την Μήθυμνα, και την Εφταλού.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πέτρας

• http://www.petra.gr/Petra/lafiona/lafiona.htm (4 φωτ.)

ΠΕΤΡΙ (Οικισμός) ΛΕΣΒΟΣ
  Μικρός οικισμός Ανατολικά της Πέτρας (3 χιλιομ.) χωμένο στις καρυδιές και στις λεύκες. Το καλοκαίρι το Πετρί γίνεται ένα διεθνές στέκι αφού πολλοί ξένοι έχουν αγοράσει σπίτια εδώ. Μπορεί ν' απολαύσει κανείς την πανοραμική άποψη όλης της περιοχής της Πέτρας και ιδιαίτερα το ηλιοβασίλεμα. Το ΠΑΝΗΓΥΡΙ γίνεται στις 7 Ιουλίου, της Αγίας Κυριακής.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πέτρας

• http://www.petra.gr/Petra/Petri.htm (4 φωτ.)

ΣΚΟΥΤΑΡΟΣ (Κωμόπολη) ΛΕΣΒΟΣ
  Οχτώ περίπου χιλιόμετρα δυτικά της Πέτρας βρίσκεται ο Σκουτάρος, μεγάλο ημιορεινό χωριό στη βόρεια καταπράσινη πλαγιά του Σκοτεινού, στο οποίο πιθανότατα οφείλει και το όνομά του.
  Οι κάτοικοι είναι κυρίως γεωργοί, κτηνοτρόφοι και ελαιοκαλλιεργητές. Διαθέτει δύο ελαιοτριβεία, ένα ιδιωτικό κι ένα τον Αγροτικού Συνεταιρισμού Σκουτάρου. Τα τελευταία χρόνια αρκετοί είναι αυτοί που ασχολούνται με τον τουρισμό.
  Εχει Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο κι Αγροτικό Ιατρείο. Μεγάλη η προσφορά τον Πολιτιστικού Αθλητικού Συλλόγου "Η Αναξος". Οι κάτοικοι του Σκουτάρου ασχολούνται ερασιτεχνικά με την παραδοσιακή μουσική και το θέατρο.
  Στην πλατεία του χωριού είναι ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, τρίκλιτη βασιλική του 1880 με υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο και καμπαναριό από γκρίζο τραχείτη. Κοντά στην εκκλησία συναντούμε το ανακαινισμένο νεοκλασικό κτίριο του παλιού Δημοτικού Σχολείου, χτισμένο από τραχείτη το 1909, όπου λειτουργεί σήμερα Σχολή Ταπητουργίας.
  Επίνειο του χωριού είναι η Αναξος, στο δρόμο από Πέτρα προς Σκουτάρο, με απέραντη ακρογιαλιά, γραφικές ταβέρνες, ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία.
  Δυτικά της Ανάξου βρίσκεται η Μικρή Τσιχράντα (Αμπέλια), ειδυλλιακή παραλία σε καταπράσινο λαγκάδι. Δυτικότερα είναι η Μεγάλη Τσιχράντα με το ξωκλήσι τον Αγίου Παντελεήμονα, όπου στις 27 Ιουλίου γίνεται πανηγύρι, για το οποίο οι Σκουταριώτες δείχνουν ιδιαίτερη ευαισθησία.

Το κείμενο παρατίθεται τον Μάρτιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πέτρας

• http://www.petra.gr/Petra/scoutaros/skoutaros.htm (2 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Στύψης

ΣΤΥΨΗ (Χωριό) ΛΕΣΒΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22530 91209
  Ορεινό χωριό σ' απόσταση δέκα χιλιομέτρων απ' την Πέτρα, χτισμένο στη νοτιοδυτική πλαγιά του όρους Λεπέτυμνου, σε ύψος 400 περίπου μέτρων. Η Στύψη οφείλει το όνομά της στη "στυπτηρία", δηλαδή το διπλό θεϊκό άλας του αργιλίου και του καλίου, που αφθονεί στο υπέδαφός της, χρήσιμο για την επεξεργασία δερμάτων και άριστο πρόστυμμα στη βαφική. Οι κάτοικοι είναι κυρίως κτηνοτρόφοι, ελαιοκαλλιεργητές και εξαίρετοι οικοδομολαξευτές της πέτρας. Ο Ελαιουργικός Συνεταιρισμός της Στύψης διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα ελαιοτριβεία της Λέσβου. Το ξεχωριστής ποιότητας λάδι του το τυποποιεί σε γυάλινες φιάλες και μεταλλικά δοχεία και το εμπορεύεται με ευρεία κατανάλωση στην εγχώρια αγορά.
  Ο Γυναικείος Αγροτοτουριστικός - Αγροτοβιοτεχνικός Συνεταιρισμός Στύψης Υψηλομέτωπου, που λειτουργεί επίσημα απ' το Νοέμβριο του 2000, έχει βασικά του προϊόντα τα παραδοσιακά γλυκά, τα ζυμαρικά και τα καταπληκτικά χειροποίητα κεντήματα. Μεγάλη δράση αναπτύσσουν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Στύψης και ο Αθλητικός Σύλλογος "Καραβαγγέλης". Το χωριό έχει Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Αγροτικό Ιατρείο και Αστυνομικό Σταθμό. Απ' τα λίγα χωριά της Λέσβου που δεν τ' άγγιξε σχεδόν καθόλου το δημογραφικό πρόβλημα. Εδώ γεννήθηκε το 1866 ο Μακεδονομάχος ήρωας Μητροπολίτης Γερμανός Καραβαγγέλης του οποίου η προτομή κοσμεί την αυλή του Δημοτικού Σχολείου. Στον "Κάτω Μαχαλά" επιβλητικός είναι ο ναός της Αγίας Τριάδας. Αρχισε να κτίζεται το 1924 και εγκαινιάστηκε επίσημα στις 27-9 -1970. Είναι τρίκλιτη σταυροειδής βασιλική από γκρίζο τραχείτη, με εσωτερικό τρούλο και πολύ όμορφο τέμπλο.
  Στον "Πάνω Μαχαλά" δεσπόζει ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, κτίσμα του 1805. Είναι τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα. Στην αυλή του βρίσκεται η προτομή του μεγάλου ευεργέτη του χωριού Χριστόφα Χατζηδουκάκη. Στις 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα της Παναγίας, γίνεται τριήμερο πανηγύρι και μοιράζεται "κισκέκ".

Δημοτικό Διαμέρισμα Υψηλομετώπου

ΨΗΛΟΜΕΤΩΠΟ (Χωριό) ΛΕΣΒΟΣ
Τηλέφωνο: +30 22530 91243
 Δύο χιλιόμετρα ανατολικά της Στύψης βρίσκεται το Υψηλομέτωπο, μικρό πανέμορφο χωριό, πνιγμένο κυριολεκτικά στο πράσινο.
 Διατηρητέο μνημείο ο ναός του Ταξιάρχη στην είσοδο του χωριού, έργο του 1807. Είναι τρίκλιτη βασιλική από σκούρο τραχείτη με τρεις κόγχες, τρεις Αγιες Τράπεζες και πολύ ωραίο ξυλόγλυπτο επίχρυσο τέμπλο.
  Ξακουστή είναι η πηγή του Ασλάνη με το κρυστάλλινο πεντακάθαρο νερό της, ανάμεσα σε θεόρατα πλατάνια. Ο Γυναικείος Αγροτουριστικός Αγροτοβιοτεχνικός Συνεταιρισμός Στύψης - Υψηλομετώπου λειτουργεί εδώ το δεύτερο εργαστήριό του.
  Σε απόσταση δυο χιλιομέτρων από το χωριό βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Δημητρίου, χτισμένο το 1954 πάνω στο ιερό τρίκλιτης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, της οποίας σώζονται οι βάσεις των κιόνων και αρκετά αρχιτεκτονικά μέλη του ναού, σκόρπια εδώ κι εκεί ή εντοιχισμένα στο ξωκκλήσι. Πολύ κόσμο συγκεντρώνει το Υψηλομέτωπο στο πανηγύρι της Αγίας Μαρίνας, στις 17 Ιουλίου.