Πληροφορίες τοπωνυμίου

Δημοτικό Διαμέρισμα Αγροσυκιάς

ΑΓΡΟΣΥΚΙΑ (Χωριό) ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23820 93349
  Το όνομα της Αγροσυκιάς η παράδοση λέει πως προήλθε από τις άγριες συκιές που αφθονούσαν στην περιοχή.
  Οι κάτοικοι στην πλειοψηφία τους είναι ποντιακής καταγωγής, αφού οι παλαιότεροι έχουν σχεδόν μετοικήσει στις γύρω περιοχές. Οι πρόσφυγες έφθαναν κατά κύματα μετά το 1934 από τις περιοχές του Πόντου: Σεβάστεια, την πόλη Χάρσερα της Αργυρούπολης και τη Φάρασσα της Καισαρείας. Ο λόγος που επέλεξαν την περιοχή για να ιδρύσουν τη νέα τους πατρίδα ήταν η ομοιότητα του τοπίου με της προηγούμενης που άφησαν πίσω τους. Τίποτα δεν πήραν μαζί τους, μόνο τις μνήμες και τις εικόνες των Αγίων τους, που μερικές από αυτές φυλάσσονται μέχρι σήμερα στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου στο κέντρο του χωριού.
  Οι τρεις πολιτιστικοί σύλλογοι που σχετίζονται με την προέλευση των κατοίκων: ”Αγ Γεωργίου Χαλιναρά“, ”Μορφωτικόςσύλλογος“ και ”Σύλλογος Φαρασσωτών“ έχουν αναλάβει το υψηλό καθήκον να διατηρήσουν την πλούσια πολιτισμική παράδοση των προγόνων τους.
  Η Αγροσυκιά χτισμένη σε ένα ειδυλιακό τοπίο μοναδικής φυσικής ομορφιάς προσφέρεται ως τόπος αναψυχής.
  Ανηφορίζοντας τον καταπράσινο λόφο του Προφήτη Ηλία που κάθε χρόνο πανηγυρίζει με πλούσιες εορταστικές εκδηλώσεις, απολαμβάνεις μοναδικές εικόνες. Πρώτη ξεπροβάλει η λίμνη του Φράγματος και πίσω της οι όγκοι του όρους Πάικο. Ο λόφος με τα ερείπια του αρχαίου κάστρου ”Πελίτη“ μαρτυρεί την παρουσία του ανθρώπου από αρχαιοτάτων χρόνων.

Δημοτικό Διαμέρισμα Δυτικού

ΔΥΤΙΚΟ (Χωριό) ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23820 93282
  Η αρχαιολογική σκαπάνη μας αποκάλυψε πως η περιοχή του Δυτικού θα πρέπει να έχει κατοικηθεί από τα προϊστορικά χρόνια.
  Ο πρώτος σύγχρονος οικισμός ονομάστηκε Κονίκοβο, που ερμηνεύεται τόπος με πολλά άλογα. Το 1922 η περιοχή κατοικήθηκε από πρόσφυγες του Πόντου που ονόμασαν τον οικισμό Στοίβα από τις πολλές θημωνιές που υπήρχαν. Αργότερα ως κοινότητα από το 1955 ονομάζεται Δυτικό.
  Οι κάτοικοι του Δυτικού στην πλειοψηφία τους είναι ποντιακής καταγωγής και με πείσμα προάγουν τον ποντιακό πολιτισμό. Στα πλαίσια αυτά λειτουργεί ο σύλλογος ”Υψηλάνται“, που κάθε χρόνο διοργανώνει τα Υψηλάντεια. Πρόκειται για εκδηλώσεις με ποντιακούς χορούς και τραγούδια την ημέρα της γιορτής του Αγίου Κωνσταντίνου.
  Η περιοχή του Δυτικού όπως αναφέρουν ιστορικές πηγές παρουσιάζει σημαντική δράση κατά την εποχή του Μακεδονικού αγώνα. Εδώ ο γνωστός με το ψευδώνυμο Νικηφόρος Β΄ σκοτώθηκε ηρωικά σε ενέδρα των Τούρκων.
  Η εκκλησία των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης ορθώνεται επιβλητικά για να αποκαλύψει στο εσωτερικό της ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες και τις άγιες εικόνες που έφεραν οι πρόγονοι από το Αβδουραχμαλί του Πόντου.
  Οι κάτοικοι του Δυτικού νιώθουν υπερήφανοι για τον ΠΑΛΑΙΣΤΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ που ιδρύθηκε το 1987 και μέχρι τώρα έχει να επιδείξει μια επιτυχημένη ανοδική πορεία με σημαντικές διακρίσεις. Οι 40 αθλητές πάλης με ισχυρό φρόνημα και αυτοπεποίθηση στοχεύουν στην Ολυμπιάδα του 2004.
  Το τοπίο γύρο από το Δυτικό είναι εξαιρετικής ομορφιάς με πλούσια βλάστηση από πλατάνια που ακολουθούν τη διαδρομή μιας ρεματιάς, τόπο ξεκούρασης και απόλαυσης. Στην είσοδο του χωριού το εκκλησάκι του Αγίου Σοφρωνίου υποδέχεται στοργικά τους επισκέπτες.

Δημοτικό Διαμέρισμα Νέας Πέλλας

ΝΕΑ ΠΕΛΛΑ (Κωμόπολη) ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23820 31202
  Η Νέα Πέλλα κατοικείται από πρόσφυγες που προέρχονται από το Τσιφλίκιοϊ της Ανατολικής Θράκης. Μετά από μια περιπλάνηση στις γύρω περιοχές το 1924 εγκαταστάθηκαν δίπλα από τα ΑΡΧΑΙΑ ΛΟΥΤΡΑ, μια περιοχή με άφθονα νερά και πλούσια βλάστηση, για να αρχίσουν μια νέα ζωή στον καινούριο οικισμό που ονόμασαν Νέα Πέλλα. Όντας γεωργοί και κτηνοτρόφοι επέζησαν καλλιεργώντας με θρησκευτική ευλάβεια τη γη, για να έρθουν σήμερα να μας επιδείξουν τα έργα τους. Μαζί τους πέρα από τις μνήμες μετέφεραν κι έναν νέο πολιτισμικό χαρακτήρα τον οποίο διατηρούν και προβάλλουν με την αναβίωση ήθων-εθίμων και παραδόσεων από τις μακρινές πατρίδες.
  Αξιόλογο είναι το έργο του ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ- ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ- ΣΥΛΛΟΓΟΥ που έχει σαν στόχο την ανάδειξη και διατήρηση των πολιτιστικών στοιχείων με τη λειτουργία τμημάτων ΧΟΡΩΔΙΑΣ, ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΧΟΡΩΝ και ΘΕΑΤΡΟΥ.
  Η μεγάλη εκκλησία της ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑ, βυζαντινού ρυθμού, χτίστηκε το 1942 και αποτελεί ένα κόσμημα στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Το μικρό εκκλησάκι της Αγ. Παρασκευής χτίστηκε το 1967 για να φυλάξει τη σεβάσμια εικόνα που έφεραν οι κάτοικοι μοναδικό κειμήλιο από τη μακρινή πατρίδα. Κάθε χρόνο η Ν. Πέλλα πανηγυρίζει στη μνήμη της Αγίας με ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις.

Δημοτικό Διαμέρισμα Πέλλας

ΠΕΛΛΑ (Πόλη) ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
  Το Δημοτικό διαμέρισμα της ΠΕΛΛΑΣ μοιάζει να είναι η επέκταση της Αρχαίας ομώνυμης πόλης. Χτισμένη στα ΒΑ του Αρχαιολογικού χώρου, προσφέρεται σαν μια γέφυρα μεταξύ της ιστορίας της και του σύγχρονου τρόπου ζωής.
  Κατά την περίοδο του μεσοπολέμου η πόλη διαμόρφωσε τη σημερινή της φυσιογνωμία μέσα από τις μετακινήσεις των πληθυσμών. Πρόσφυγες από την ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ και ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ έφθασαν και ενσωματώθηκαν αρμονικά με τον παλαιό πληθυσμό διαμορφώνοντας ένα πολυπολιτισμικό σύνολο που αναπτύχθηκε για να συνυπάρχει και να δημιουργεί. Αργότερα εγκαταστάθηκαν και κάποιες οικογένειες Σαρακατσάνων προσθέτοντας νέα στοιχεία στη σύνθεση του πληθυσμού.
  Οι παλαιοί κάτοικοι δέχτηκαν με τα χρόνια τις συνήθειες και τον πολιτισμό των νεοφερμένων αλλά και οι νεοφερμένοι προσαρμόστηκαν στον τρόπο ζωής που βρήκαν. Σημαντικό έργο προσφέρουν οι πολιτιστικοί σύλλογοι ΑΡΧΑΙΑ ΠΕΛΛΑ και ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ που μέσα από εκδηλώσεις και δραστηριότητες συντηρούν πατροπαράδοτα ήθη-έθιμα και πολιτισμικά στοιχεία των χαμένων πατρίδων αλλά και του ίδιου του τόπου της Πέλλας με τη μακραίωνη και ένδοξη ιστορία της.
  Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΩΝ της Πέλλας συνεχίζει την παράδοση σε μια προσπάθεια να αγγίξει την παλιά δόξα του φημισμένου κατά την αρχαιότητα ”Πελλαίου οίνου“. Τo ”ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΠΕΛΛΑΣ“ δίνει δυναμικά το παρόν του με σημαντικές παραστάσεις ξένων και Ελλήνων δημιουργών.
  Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΙΜΟΔΟΤΩΝ ΠΕΛΛΑΣ είναι μια χειρονομία ανθρωπιάς και αγάπης σε αυτούς που χρειάζονται τη βοήθειά μας.
  Η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων μετά από μια καταστροφική πυρκαγιά ανακαινίστηκε το 1950. Κάθε χρόνο η Πέλλα τιμά τη μνήμη των Αγίων με λαμπρές πολιτιστικές εκδηλώσεις και δρώμενα.
  Στην ομώνυμη πλατεία η ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΗΝΗ αποτελεί σημείο αναφοράς του αρχαίου παρελθόντος.
  Από το 1984 λειτουργεί ως Δήμος και με τη σύγχρονη νομοθεσία του νόμου Καποδίστρια το 1999 επεκτάθηκε για να ενσωματώσει τις κοινότητες Ν.ΠΕΛΛΑ, ΑΘΥΡΩΝ, ΡΑΧΩΝΑΣ -ΛΕΙΒΑΔΙΤΣΑ, ΑΓΡΟΣΥΚΙΑ και ΔΥΤΙΚΟΥ.
  Ως έδρα του Δήμου φιλοξενεί το ΔΗΜΑΡΧΙΑΚΟ ΜΕΓΑΡΟ όπου στεγάζονται οι περισσότερες υπηρεσίες του ευρύτερου Δήμου και εκεί μελετώνται και σχεδιάζονται οι νέες προοπτικές της περιοχής με στόχο την πρόοδο και αρμονική συνύπαρξη όλων των κατοίκων.

ΠΕΛΛΑ (Αρχαία πόλη) ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
  Η Αρχαία Πρωτεύουσα λαμπρύνεται με το Ανάκτορο των Μακεδόνων Βασιλέων, που τα μνημειακά του ερείπια ανασκάπτονται στα δυτικά του σημερινού σύγχρονου οικισμού της Πέλλας. Βρίσκεται στο μεσαίο από τους τρεις λόφους που δέσποζαν της αρχαίας πόλης, στο βόρειο μέρος της και καταλαμβάνει έκταση 65.000 τ.μ περίπου. Κτισμένο σε εξαιρετική και δεσπόζουσα τοποθεσία είχε ιδανικό προσανατολισμό, με υπέροχη θέα στην απέραντη πεδιάδα, τη θάλασσα και τα γύρω βουνά. Ήταν ένα άριστα οργανωμένο συγκρότημα μέσα στην πρωτεύουσα του Μακεδονικού κράτους, με αυλές και περιστύλια, με πολυτελείς ανδρώνες (αίθουσες συμποσίων) με αρχεία, βιβλιοθήκη και νομισματοκοπείο, με αποθήκες και εργαστήρια, με λατρευτικούς χώρους, με παλαίστρα, με εκτεταμένους κήπους και άλση. Ήταν εντυπωσιακά πολύπλοκο και μεγαλειώδες αφού εδώ στεγάζονταν ο βασιλιάς με τον πολιτικό και το διοικητικό μηχανισμό. Μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας από τους Ρωμαίους το 168 π.Χ. έπαψε να είναι η έδρα της βασιλικής εξουσίας.
  Η πρώτη φάση της ανέγερσης του Aνακτόρου συνδέεται με τα χρόνια του Αρχελάου 400 π.Χ σε απόσταση 1.250 μ. από το βόρειο σκέλος του τείχους της πόλης των Κλασικών χρόνων. Όταν η πόλη άρχισε να αναπτύσσεται προς τα βόρεια το Ανάκτορο απείχε 370μ. από τον οικοδομικό ιστό της. Στα χρόνια του Φιλίππου Β΄ τοποθετείται η δεύτερη φάση και στη συνέχεια ανάλογα με την εξέλιξη του Μακεδονικού κράτους χτίστηκαν γύρω από τον πυρήνα του και άλλα οικοδομήματα.

Το κείμενο παρατίθεται τον Απρίλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Δήμου Πέλλας

• http://www.dimospellas.gr/anaktoro.htm (2 φωτ.)

Δημοτικό Διαμέρισμα Ραχώνας

ΡΑΧΩΝΑ (Χωριό) ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
Τηλέφωνο: +30 23910 53390
  Η Ραχώνα με το μικρό οικισμό Λειβαδίτσα αποτελούν ένα ενιαίο Δημοτικό Διαμέρισμα. Το σύνολο των κατοίκων της περιοχής αποτελείται από γηγενής και πρόσφυγες από τη Μ. Ασία και τον Πόντο. Η πρώτη ονομασία της Ραχώνας ήταν Ράμελ. Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως στοιχεία που αποδεικνύουν την παρουσία του ανθρώπου από τα κλασικά χρόνια.
  Η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, πολιούχου της Ραχώνας, χρονολογείται από το 1803 και κάθε χρόνο πανηγυρίζει στη μνήμη του Αγίου.
  Χαρακτηριστικό της περιοχής του μικρού οικισμού της Λειβαδίτσας οι εναλλαγές του τοπίου, όπου εναρμονισμένα ξεπροβάλλουν μικρές εκκλησίες πίστης που αποτελούν σημεία αναφοράς. Το εκκλησάκι της Αγ. Τριάδας έχει καθιερωθεί ως τόπος συνάντησης των προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία, που συρρέουν από διάφορα μέρη της Μακεδονίας την ημέρα της γιορτής του Αγίου Πνεύματος να προσκυνήσουν την εικόνα και να τιμήσουν τους προγόνους τους.
  Το παλιό εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου, χτισμένο το1805, άλλοτε τόπος συνδεδεμένος με τις χαρές των ανθρώπων, σήμερα μένει σταθερά στον τόπο του και σιωπηλό.
  Η καινούρια εκκλησία του Αγ. Αλεξίου είναι πιο προσιτή στην καθημερινή προσευχή των κατοίκων.