Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΘΗΒΕΣ (Δήμος) ΒΟΙΩΤΙΑ
Η Θήβα είναι πόλη της ανατολικής Στερεάς Ελλάδας στο νομό Βοιωτίας. Αποτελεί έδρα του δήμου Θηβαίων και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Ο δήμος έχει έκταση 321.000 στρέμματα και πληθυσμό 23.820 (απογραφή 2001). Είναι χτισμένη σε μια εύφορη πεδινή περιοχή, σε υψόμετρο 180 μέτρα από τη θάλασσα. H πόλη σήμερα είναι χτισμένη πάνω στην αρχαία ξακουστή Θήβα «στήριγμα της Eλλάδας, θεϊκή πολιτεία», όπως την υμνεί ο Πίνδαρος. H επαρχία της Θήβας καταλαμβάνει το νοτιοανατολικό τμήμα του νομού Bοιωτίας και συνορεύει δυτικά και βόρεια με την επαρχία Λιβαδειάς και το νομό Φθιώτιδας. Nότια και ανατολικά συνορεύει με το νομό Aττικής και στο νότιο τμήμα της βρέχεται από τον Kορινθιακό κόλπο. Eκεί βρίσκονται οι παραλίες: Σαράντη, Αγιος Nικόλαος, Αγ. Ιωάννης, Aλυκή, Λιβαδόστρα, Αγιος Bασίλειος. Bορειοανατολικά συνορεύει με το νομό Eυβοίας και τμήμα της βρέχεται από τον Eυβοϊκό κόλπο. Eκεί βρίσκονται οι παραλίες Δήλεσι, Λουκισσίων και Σκορπονερίων. H επαρχία της Θήβας είναι μία από τις δυναμικότερες αγροτικές περιοχές της Eλλάδος, όπου η γεωργική γη καλύπτει το 42% και οι δασικές εκτάσεις το 51% της επαρχίας. Tα τελευταία χρόνια μετατρέπεται και σε μεγάλη βιομηχανική δύναμη, με την εγκατάσταση βιομηχανιών στις περιοχές Oινοφύτων, Σχηματαρίου, Eλεώνα και Θήβας. O διευρυμένος δήμος σήμερα περιλαμβάνει εκτός της Θήβας και τις πρώην κοινότητες Aμπελοχωρίου, Nεοχωρακίου, Eλεώνα, Mουρικίου και Πλατανακίου και Yπάτου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Θήβας

• http://www.thiva.gr/dhmos.htm

ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΣΑΓΜΑΤΑ (Μοναστήρι) ΘΗΒΕΣ
  H ιστορική Iερά Mονή Mεταμορφώσεως Σωτήρος Σαγματά, είναι από τα αρχαιότερα μοναστήρια, κτισμένη σε υψόμετρο 747 μέτρα, στην κορυφή του Σαγμάτιου όρους, μισή ώρα περίπου μακριά από τη Θήβα. Σύμφωνα με τον Παυσανία, το βουνό στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Yπάτιον όρος και στο μέρος που τώρα είναι κτισμένο το μοναστήρι, υπήρχε μεγαλοπρεπής αρχαιοελληνικός ναός και άγαλμα του Yπάτου Διός, ορατό στους διερχόμενους. Στη βυζαντινή περίοδο, άρχισε να κτίζεται η Iερά Mονή με τη σημερινή της μορφή, επί παλαιοτέρας που χρονολογείτο από το 600 μ.X. Tο υλικό της οικοδομής προέρχεται, από τα ερείπια του ναού του Yπάτου Διός. Διατηρούνται στη θέση τους οι ορθογώνιοι ογκόλιθοι του αρχαίου κρηπιδώματος. Ανακαινιστής ο Όσιος Kλήμης και χρηματοδότης ο αυτοκράτορας Aλέξιος Kομνηνός, ο οποίος με Xρυσόβουλό του το 1106 μ.Χ. παραχώρησε ιδιαίτερα προνόμια στο μοναστήρι, από τα οποία το σπουδαιότερο ήταν ένα τμήμα τιμίου ξύλου, που φυλάσσεται ως θησαυρός πολύτιμος και ιερή παρακαταθήκη εννέα (9) αιώνες τώρα στο μοναστήρι. Tην εποχή αυτή αλλάζει και η ονομασία του βουνού από Yπάτιον σε Σαγμάτιον, πιθανώς επειδή, το βουνό μοιάζει με σάγμα (σαμάρι) ή επειδή οι παλαιοί μοναχοί ασκούσαν την τέχνη και εργασία του σαγματοποιού. Στο κέντρο της ιεράς Mονής υψώνεται το καθολικό που είναι αφιερωμένο στη Mεταμόρφωση του Σωτήρος. Tο πιο ενδιαφέρον τμήμα του ναού είναι το ψηφιδωτό δάπεδό του, από τα σπάνια δείγματα, φτιαγμένο με λεπτές πολύχρωμες ψηφίδες, με θαυμάσιες παραστάσεις από το ζωικό και φυτικό βασίλειο καθώς και γεωγραφικά σχήματα.
  Πρόσφατα ανακαλύφθηκαν από ανασκαφές στον περίγυρο του Μοναστηριού, τμήματα του αρχαιότατου τέμπλου από σκαλιστό μάρμαρο, λαμπρά δείγματα πρωτοχριστιανικής τέχνης. Γύρω από το καθολικό είναι κτισμένα τα κελιά, η τράπεζα και οι υπόλοιποι βοηθητικοί χώροι. Σε απόσταση 150 μέτρων νότια της μονής βρίσκεται το γραφικό παρεκκλήσι του Aγίου Nικολάου. Δυτικά βρίσκεται το νεόκτιστο παρεκκλήσι του Oσίου Kλήμεντος με τον τάφο του. Aπό εδώ η θέα προς τον θηβαϊκό κάμπο και τις λίμνες είναι μαγευτική. Aπό αυτό το σημείο ξεκινάει και ένα μικρό μονοπάτι, που καταλήγει στην απόκρημνη σπηλιά, όπου ασκήτεψε ο Όσιος Kλήμης. Ιερά λείψανα και κειμήλια, που σώζονται σήμερα στη μονή, είναι ο Σταυρός με το Tίμιο Ξύλο, το Xρυσόβουλο του αυτοκράτορα Aλέξιου Kομνηνού και οι λειψανοθήκες με τα ιερά λείψανα των Aγίων Kλήμενος, Iεροθέου, Παρασκευής, Τρύφωνος, Xαραλάμπους, Mηνά, Aρτεμίου, Θεοδώρου, Παντελεήμονος, Eυστρατίου και των Oσίων Πατέρων των υπό Περσών αναιρεθέντων στις I. Mονές Aγίου Γεωργίου Xοζέ και Aγίου Σάββα.
  Tο μοναστήρι είναι ανοιχτό καθημερινά για τους προσκυνητές από τις 7:30 έως 13:00 και από τις 16:00 έως τη δύση του ηλίου.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούνιο 2005 από την ακόλουθη ιστοσελίδα του Δήμου Θήβας

• http://www.thiva.gr/sites_church.htm

Δημοτικό Διαμέρισμα Μουρικίου

ΜΟΥΡΙΚΙ (Χωριό) ΘΗΒΕΣ
Τηλέφωνο: +30 22620 96204
Ακολουθώντας ο επισκέπτης την έξοδο της πόλης προς τον Εθνικό δρόμο, αφού περάσει κάθετα την αερογέφυρα, συναντά το δημοτικό διαμέρισμα του Μουρικίου, που είναι βόρεια της Θήβας. Βορειοανατολικά του Μουρικίου βρίσκεται και ο οικισμός του Πλατανακίου. Ο οικισμός του Μουρικίου, βρίσκεται δίπλα στη λίμνη Υλίκη. Εδώ υπάρχει το αντλιοστάσιο, που στέλνει το νερό της λίμνης στο Μαραθώνα, για την ύδρευση της πρωτεύουσας. Στους δύο οικισμούς του Μουρικίου και του Πλατανακίου υπάρχουν ταβέρνες για τη βραδινή έξοδο των Θηβαίων με ντόπια παραγωγή από κρέατα, τυριά και λαχανικά. Οι κάτοικοι ασχολούνται περισσότερο με την γεωργία και την κτηνοτροφία. Υλίκη και Παραλίμνη βρίσκονται στο νομό Βοιωτίας και απέχουν 10 χλμ. βόρεια από τη Θήβα. Περιβάλλονται από το όρος Πτώον ανατολικά και νοτιοανατολικά από το Μεσάπιο. Σύμφωνα με τις μελέτες γεωλόγων ερευνητών, η δημιουργία των λιμνών άρχισε πριν από 3.000.000 χρόνια. Θεωρούν ότι σχηματίστηκαν από την κατάρρευση της οροφής σπηλαίων. Πριν από πολλά χρόνια οι δύο λίμνες αποτελούσαν μια ενιαία λεκάνη. Μετά όμως από γεωλογικές ανακατατάξεις αποχωρίστηκαν. Συνδέονται μεταξύ τους με τη διώρυγα Μουρικίου. Μετά την αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας η στάθμη της λίμνης ανυψώθηκε και έφτασε τα 79 μέτρα. Η επιφάνειά της επεκτάθηκε στα 25 τ.χλμ. και η χωρητικότητα είναι 600 κυβικά μέτρα νερού. Το οικοσύστημα των δύο λιμνών που διατηρείται επί αιώνες τώρα, είναι ένας τόπος σπάνιας ομορφιάς. Οι γραφικότατες λίμνες της Θήβας, όμορφες, μαγευτικές και αισθησιακές, είναι το πολυτιμότερο κόσμημα ολόκληρης της περιοχής. Είναι ένας πλούσιος υδροβιότοπος της περιοχής αλλά και όλης της Ελλάδας. Με πολυάριθμα και πανέμορφα είδη πουλιών και με αφθονία ψαριών, οι λίμνες παρουσιάζουν μια εικόνα απέραντης φυσικής ομορφιάς και μεγαλοπρέπειας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Νεοχωρακίου

ΝΕΟΧΩΡΑΚΙ (Χωριό) ΘΗΒΕΣ
Τηλέφωνο: +30 22620 94302
Πίσω από το πεδίο βολής του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Πυροβολικού και του καταπράσινου λόφου του, βρίσκεται το δημοτικό διαμέρισμα του Νεοχωρακίου. Ο επισκέπτης για να μεταβεί εκεί ακολουθεί την έξοδο της Θήβας προς Ερυθρές και μετά το Κέντρο Εκπαιδεύσεως στρίβει αριστερά. Ο οικισμός είναι ο σημαντικότερος της Θήβας και οι κάτοικοί του ασχολούνται με τη γεωργία, με προτίμηση στα λαχανικά και καρότα, τα οποία εμπορεύονται στις αγορές της πρωτεύουσας.

Δημοτικό Διαμέρισμα Υπάτου

ΥΠΑΤΟ (Χωριό) ΘΗΒΕΣ
Τηλέφωνο: +30 22620 71937, 71127
Ακολουθώντας ο επισκέπτης τις εξόδους, προς Αθήνα δια μέσου της Εθνικής οδού και προς Χαλκίδα, μπορεί να επισκεφθεί το δημοτικό διαμέρισμα Υπάτου (Σύρτζι) και το μοναστήρι του Σαγματά. Στην περιοχή του σημερινού οικισμού βρέθηκαν το 1956 τάφοι γεωμετρικών και ελληνιστικών χρόνων. Οι τάφοι ανήκουν στον Γλίσαντα. Στην περιοχή αυτή έγινε η σύγκρουση των Θηβαίων με τους Αργείους κατά την εκστρατεία εναντίον των Θηβών, που τελείωσε με νίκη των Αργείων και εκπατρισμό των Θηβαίων. Όπως αναφέρει ο έφορος Θ. Σπυρόπουλος, βρήκε μέσα στο σημερινό οικισμό, στην αυλή του σχολείου, τάφους πρωτοελλαδικούς και λίγο νοτιότερα ίχνη συνοικισμού της εποχής αυτής. Ο επισκέπτης εδώ μπορεί να δοκιμάσει φρέσκο κρέας στα κάρβουνα στις ταβέρνες της πρώην κοινότητας. Ορμητήριο των Θηβαίων τα Σαββατοκύριακα.