Πληροφορίες τοπωνυμίου

ΠΥΛΟΣ (Κωμόπολη) ΜΕΣΣΗΝΙΑ
  Όμορφη πολιτεία, με έντονο νησιώτικο χρώμα -διώροφα ασπρισμένα σπίτια με αυλές και λουλούδια- μεγάλη ιστορία και ιδιόρρυθμο αρχιτεκτονικό σχέδιο. Χαρακτηριστικές οι καμάρες των κτιρίων της και η πλατεία με τα κανόνια και τον πανύψηλο σκιερό πλάτανο. Χτισμένη αμφιθεατρικά σε δυο χαμηλούς λόφους, έχει στο κέντρο του λιμανιού της το βράχο Μαραθονήσι ή Χελωνάκι και τον κυματοθραύστη του, το ιστορικό νησί της Σφακτηρίας. Απέχει 50 χλμ ΝΔ από την Καλαμάτα. Έχει 2.473 κατοίκους. Η σημερινή όμορφη πολίχνη δεν ταυτίζεται με την αρχαία Πύλο, που τόσες ιστορικές και μυθολογικές αναφορές μας ξυπνά. Η πόλη χτίστηκε σε σχέδια Γάλλων αρχιτεκτόνων του στρατηγού Μεζόν το 1829, ο οποίος από αρχαιολατρία την ονόμασε Πύλο.
  Αξιοθέατα αποτελούν:
•Η αρχαία Πύλος των ιστορικών χρόνων. Βρισκόταν στα βορειοδυτικά από την πόλη και απέκτησε σημασία κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο και όχι η προϊστορική Πύλος του βασιλιά Νέστορα, που πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο, η γνωστή από το Θουκυδίδη. Από την αρχαία ακρόπολη διακρίνονται σήμερα λείψανα Ρωμαϊκής, Πρωτοχριστιανικής και Ελληνιστικής Εποχής, καθώς και ίχνη από την οχύρωση της πόλης, και ερείπια τάφου, που κατά την παράδοση ανήκε στο Θρασιμήδη, το γιο του Νέστορα. Θολωτός τάφος στην Πύλο
•Πάνω στο αρχαίο οικοδομικό υλικό του 4ου π.Χ. αι. έχτισαν οι Φράγκοι το 1278 ένα μεγάλο κάστρο, το Παλαιόκαστρο, (πρόκειται για περιοχή του ακρωτηρίου που κλείνει τη βόρεια πλευρά του κόλπου του Ναβαρίνου), όπως ονομάζεται - σήμερα δεν είναι σε καλή κατάσταση, εκτός από το εξωτερικό του τείχος. Σχήματος ορθογωνίου, περικλείει έκταση 200 περίπου μέτρων με δαντελωτές επάλξεις, ενώ διατηρούνται οι περισσότεροι τετράγωνοι ή στρογγυλοί του πύργοι. Το κάστρο υπέστη μεταγενέστερες επεμβάσεις, που αλλοίωσαν λίγο την εξωτερική του φυσιογνωμία. Κοντά στο κάστρο υπάρχει η λεγόμενη σπηλιά του Νέστορα που αναφέρει ο Παυσανίας, η οποία συγκοινωνεί απευθείας με το Παλαιόκαστρο. Στη σπηλιά αυτή, σύμφωνα με το μύθο, έκρυψε ο Ερμής τις αγελάδες που είχε κλέψει από τον Απόλλωνα, ενώ ο Παυσανίας υποστηρίζει ότι ο Νηλέας και ο γιος του Νέστορας τη χρησιμοποιούσαν ως στάβλο.
•Στην είσοδο του όρμου της Πύλου, το Νιόκαστρο, το άλλοτε Ναβαρίνο, το νεότερο κάστρο της πόλης, καθρεφτίζεται στα νερά του Ιονίου. Έργο των Τούρκων (1573), για να οχυρώσουν την πόλη μετά την ήττα τους στη Ναύπακτο, το κάστρο είναι από τα πιο καλοδιατηρημένα, και συγχρόνως, τα πιο γοητευτικά της Ελλάδας. Αναστηλωμένο από τον Μεζόν το 1829, το Νιόκαστρο αποτελείται από τεράστιο περίβολο με επάλξεις και πολεμίστρες, που εντυπωσιάζει και σήμερα ακόμη, από μια εξαγωνική ακρόπολη, οχυρωμένη με έξι προμαχώνες στο ψηλότερο σημείο: έναν προμαχώνα στα νοτιοδυτικά και ένα τούρκικο υδραγωγείο, που εφοδίαζε με νερό το κάστρο. Μέσα στο κάστρο θα δει κανείς τα ερείπια της γοτθικής εκκλησίας της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, έργο των Φράγκων, που μετατράπηκε διαδοχικά σε τζαμί από τους Τούρκους, και σε εκκλησία σήμερα.
•Στο δρόμο προς τη Μεθώνη, στη θέση Καμάρες, ανασκάφηκαν λείψανα τούρκικου υδραγωγείου.
Μέσα στον όρμο του Ναυαρίνου, το βραχώδες νησάκι Σφακτηρία, το οποίο μπορεί να επισκεφθεί κανείς με καΐκι ή βενζινάκατο, αποτελεί πόλο έλξης για τους τουρίστες. Στο νησί υπάρχει πλήθος ετερόκλητων μνημείων: στη βόρεια άκρη, στο λόφο του Προφήτη Ηλία, τα υπολείμματα αρχαίου οχυρού τείχους θυμίζουν ακόμη ένα τραγικό επεισόδιο του Πελοποννησιακού Πολέμου, όταν 420 Σπαρτιάτες, περικυκλωμένοι από τους Αθηναίους το 425 π.Χ., αντιστάθηκαν πολλές μέρες γύρω από δυο πηγάδια με μη πόσιμο νερό, ώσπου, όσοι επέζησαν, αναγκάστηκαν να παραδοθούν. Στα νότια του νησιού υπάρχει το κενοτάφιο του Τσαμαδού, του Αναγνωσταρά και του Σαχίνη, καθώς και το μνημείο του φιλέλληνα Σανταρόζα, που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης της Σφακτηρίας την περίοδο του απελευθερωτικού αγώνα κατά των Τούρκων. Στο εσωτερικό του νησιού υπάρχει ο τάφος του πρiγκιπα Παύλου-Μαρία Βοναπάρτη, ανιψιού του Ναπολέοντα, που σκοτώθηκε πάνω στη φρεγάτα «Ελλάς» το 1827 κοντά στις Σπέτσες. Στα νότια του νησιού θα δείτε ακόμη τον τάφο του Μεγιέ, του Γάλλου αξιωματικού του Μεζόν, που σκοτώθηκε σε μονομαχία στο Ναυαρίνο. Στον κόλπο του Ναυαρίνου έγινε το 1827 η ιστορική ναυμαχία που εξασφάλισε την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
•Η εκκλησία της Παναγίας Σγράππας, στο Ελαιόφυτο, 4 χλμ Β από την Πύλο.

Το κείμενο παρατίθεται τον Ιούλιο 2003 από την ακόλουθη ιστοσελίδα, με φωτογραφίες, του Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πειραιά